Zadania I etapu Wojewódzkiego Konkursu Wiedzy Chemicznej (2015/2016) klasa II Zadanie I. [16 punktów]. W zadaniach od 1 5 jedna odpowiedź jest poprawna. Zad. 1. Koagulacja zachodzi po dodaniu do roztworu białka roztworu: A. siarczanu(vi) miedzi(ii) B. siarczanu(vi) potasu C. azotanu(v) ołowiu(ii) D. chlorku rtęci(ii) Zad. 2. Wiedząc, że rozpuszczalność siarczanu(vi) żelaza(ii) w temperaturze 25 C wynosi 29,5 g, oblicz ile gramów FeSO4 7H2O należy odważyć, aby przygotować 320 g roztworu nasyconego tej soli, należy odważyć: A. ok. 133 g siarczanu(vi) żelaza(ii) woda (7/1) B. ok. 73 g siarczanu(vi) żelaza(ii) woda (1/7) C. ok. 73 g siarczanu(vi) żelaza(ii) D. ok. 133 g siarczanu(vi) żelaza(ii) woda (1/7) Zad. 3. Zawartość procentowa (procent masowy) wodoru w cząsteczce pewnego związku organicznego wynosi 9,1%, a tlenu 36,4%. Związkiem tym jest: A. oleinian sodu B. propanian metylu C. glicerol D. glukoza Zad.4. Znając definicję izotopów oraz wiedząc, że izobary to atomy o tej samej liczbie A, różniące się liczbą Z a izotony to atomy posiadające taką samą liczbę neutronów ale różną liczbę protonów odpowiedz na pytanie: Nuklid 38 jest: Ar 18 18 84 36 37 A. izotopem 8 O B. izotopem 36Kr C. izobarem 18Ar D. izotonem 17Cl Zad. 5. Ile niesparowanych elektronów znajduje się w jonie Co 2+? A. 7 B. 5 C. 3 D. 2 W zadaniach nr 6 10 jedna, dwie, trzy lub wszystkie odpowiedzi mogą być poprawne. Zad. 6. W jonie 19 F obecnych jest: A. 9 protonów B. 20 elektronów C. 19 elektronów D. 10 elektronów Zad. 7. Po dodaniu kwasu solnego do zlewki zawierającej kawałki skały o nieznanym pochodzeniu zauważono pojawienie się piany. Skałą umieszczoną w zlewce mógł być: A. piasek B. marmur C. kreda D. wapień Zad. 8. Wodorotlenek glinu można otrzymać w reakcji: A. metal + woda B. tlenek metalu + woda C. sól + zasada D. sól + kwas Zad. 9. Zmianę zabarwienia, w probówce zawierającej świeżo strącony wodorotlenek miedzi(ii) zaobserwujemy po wprowadzeniu do niej: A. białka B. glukozy i ogrzaniu probówki C. alkoholu etylowego D. mrówczanu butylu
Zad. 10. W cząsteczce kwasu masłowego (butanowego) występują wiązania: A. jonowe B. kowalencyjne C. kowalencyjne spolaryzowane D. pojedyncze i podwójne W zadaniach 11-13 wybierz prawidłową odpowiedź A, B, C lub D oraz jej uzasadnienie Zad. 11. Zbadano przewodnictwo elektryczne czterech substancji stałych: grafitu, diamentu, chlorku sodu i mydła sodowego. Najlepsze właściwości przewodzące będzie wykazywał/o: A. grafit I. w jego strukturze każdy atom węgla połączony jest z czterema innymi atomami węgla mocnymi wiązaniami kowalencyjnymi. B. diament ponieważ II. w wyniku dysocjacji tej substancji powstają jony mogące pełnić funkcję nośników ładunku. C. chlorek sodu III. w jego strukturze każdy atom węgla w danej warstwie jest połączony z trzema innymi atomami węgla mocnymi wiązaniami kowalencyjnymi zaś pozostałe zdelokalizowane elektrony odpowiadają za przewodnictwo prądu. D. mydło IV. związek ten tworzy kryształy jonowe, które cechują się dobrym przewodnictwem prądu. Zad. 12. Podczas rozpuszczania w wodzie azotanu(v) amonu odnotowano spadek temperatury roztworu. W oparciu o wynik uzyskany w trakcie powyższego doświadczenia można stwierdzić, że proces ten jest: A. endotermiczny względem soli i egzotermiczny względem wody I. zmiana temperatury układu w trakcie tego procesu może być wynikiem zarówno rozpuszczania jak i reakcji chemicznej zachodzącej pomiędzy wodą a kryształami soli. B. egzotermiczny ponieważ II. w czasie tego procesu temperatura układu rośnie. C. hipotermiczny III. w czasie tego procesu temperatura soli rośnie a temperatura wody maleje. D. endotermiczny IV. w czasie tego procesu temperatura układu maleje. Zad. 13. Związek będący pochodną węglowodoru o trzech atomach węgla i zawierający w swej strukturze grupę hydroksylową i karboksylową można otrzymać w wyniku: A. fermentacji alkoholowej B. fermentacji mlekowej C. fermentacji octowej D. fermentacji alkoholowooctowej ponieważ I. W czasie tego procesu cząsteczka glukozy przekształca się odpowiednio w kwas 2-hydroksypropanowy. II. W wyniku tej/tych reakcji powstanie kwas octowy i alkohol etylowy który w wyniku reakcji estryfikacji stworzy odpowiednia pochodna węglowodorową. III. W wyniku tej/tych reakcji jedna z grup hydroksylowych obecnych w cząsteczce glukozy ulegnie utlenieniu do grupy karboksylowej. IV. W wyniku tej/tych reakcji atomy wodoru obecne w cząsteczce węglowodoru będącego substratem reakcji zastąpione zostaną odpowiednio grupami funkcyjnymi hydroksylowa i karboksylową.
Zadanie II. 10 punktów] 1. Wiedząc, że cząsteczki pierwiastków A i B tworzą mieszaninę piorunującą, uzupełnij poniższy graf zapisując odpowiednie równania zachodzących reakcji 1 4 + CO 2 ogrzewanie A + B D + M L + G 5 karbid + D 2 E + F + A 3 D + G Równanie reakcji nr 1 [0,5 pkt] Równanie reakcji nr 2.. Nazwa systematyczna substancji E... Nazwa systematyczna substancji F... [1,5 pkt] Równanie reakcji nr 3 [0,5 pkt] Równanie reakcji nr 4.. Nazwa systematyczna substancji M... [ 1 pkt] Równanie reakcji nr 5.. Nazwa systematyczna substancji L... Nazwa zwyczajowa substancji L... [1,5 pkt] 2. Podaj nazwę zwyczajową nasyconego roztworu substancji F. Do identyfikacji jakiej substancji wykorzystywany jest ten roztwór: Nazwa zwyczajowa substancji F...... Służy do identyfikacji
3. 150 kg wapienia zawierającego 70% substancji M poddano rozkładowi termicznemu. Oblicz ile kilogramów substancji L otrzymano w wyniku tego rozkładu, zakładając 70% wydajność reakcji. [2 pkt] 4. Określ typ wiązania występującego w substancji L. Typ wiązania. [0,5 pkt] 5. Zapisz konfigurację elektronową atomu wapnia Konfiguracja elektronowa. [0,5 pkt] 6. Zapisz w formie jonowej skróconej równanie reakcji głównego składnika skał wapiennych z kwasem octowym. Zapis jonowy skrócony równania zachodzącej reakcji:..
Zadanie III. [10 punktów] Aspiryna i polopiryna to leki których substancją aktywną jest kwas acetylosalicylowy. COOH O CH 3 C 1. Wypisz jakie działanie mają leki zawierające kwas acetylosalicylowy: A... B. C... 2. Podaj nazwy zaznaczonych grup funkcyjnych: A O B [2 pkt] A.; B 3. Prekursorem kwasu acetylosalicylowego jest kwas salicylowy, o podanym poniżej wzorze: COOH OH Zapisz równanie reakcji w której można otrzymać kwas acetylosalicylowy z kwasu salicylowego. [2 pkt]
4. Spirytus salicylowy jest stosowany jako substancja dezynfekująca. Jest to 2 % roztwór kwasu salicylowego w 68 % alkoholu etylowym i w wodzie. W celu przygotowania 200 g tego roztworu uczeń postanowił, że odważy odpowiednią ilość kwasu i rozpuści go w 96 % alkoholu etylowym 1 o gęstości d = 0,801 kg/dm 3, a następnie doda odpowiednią ilość wody (gęstość d = 1 kg/dm 3 ). Oblicz ile gram kwasu i jaką objętość alkoholu 96% i wody uczeń powinien odmierzyć. [3 pkt] 5. Konkurencją rynkową dla środków zawierających kwas acetylosalicylowy są leki na bazie ibuprofenu. Wiedząc, że masa molowa ibuprofenu wynosi 206,28 g/mol i że stosunek masowy węgla do wodoru i tlenu wynosi: 4,875 : 0,563 : 1,000 wyznacz wzór sumaryczny tej substancji. [2 pkt] 1 Procent wagowy
Zadanie IV. [10 punktów] Nauczyciel zlecił uczniom wyznaczenie stopnia uwodnienia różnych próbek siarczanu(vi) miedzi(ii) CuSO4 xh2o. Pierwszy uczeń Kinga, postanowiła, że około 1 g otrzymanej soli będzie prażyć w temperaturze 500 o C przez 5 minut. W tym celu odważoną próbkę umieściła w tyglu, a następnie tygiel wstawiła do rozgrzanego pieca laboratoryjnego. Po określonym czasie Kinga wyjęła tygiel z pieca i poczekała aż ostygnie, a następnie całość zważyła. Kinga postanowiła umieścić tygiel ponownie w piecu i ogrzewać próbkę przez kolejne pięć minut. Tak jak poprzednio po prażeniu odczekała aż tygiel wystygnie i ponownie go zważyła. Na podstawie uzyskanych danych Kinga uznała, że może wyznaczyć wzór sumaryczny badanej soli. Dane zapisane przez Kingę: masa tygla: 16,64 g masa tygla z próbką przed prażeniem: 17,58 g masa tygla z próbką po pierwszym prażeniu: 17,35 g masa tygla z próbką po drugim prażeniu: 17,34 g 1. Zapisz równanie reakcji przeprowadzonej przez Kingę: 2. Wyznacz wzór sumaryczny soli korzystając z danych uzyskanych przez Kingę 2. Podaj nazwę systematyczną tej soli [3 pkt] 4. Wykorzystany przez Kingę piec laboratoryjny można rozgrzać do 1200 o C. Dlaczego Kinga nie zastosowała wyższej temperatury prażenia np. 1000 o C?...
Drugi uczeń - Karol postanowił, że odważy 2,50 g soli, którą ma zbadać i rozpuści ją w 100 cm 3 wody. Następnie dodał do tego roztworu 50 cm 3 10% roztworu Na3PO4. Po zmieszaniu tych dwóch substancji powstał osad. Karol przesączył osad i umieścił w suszarce laboratoryjnej ustawionej na 250 o C. Preparat w suszarce pozostawił do następnego dnia (ok. 18 godzin.). Następnie zważył osad, masa wyniosła 1,27 g. Karol uznał, że uzyskane dane wystarczą do wyznaczenia wzoru sumarycznego badanej soli. 5. Zapisz równanie reakcji przeprowadzonej przez Karola: 6. Wyznacz wzór sumaryczny soli korzystając z danych uzyskanych przez Karola [3 pkt]