MERA" BIULETYN PRZEMYSŁ KOMPUTEROWYCH SYSTEMÓ AUTOMATYZACJI I POMIARÓW ZJEDNOCZENIE PRZEMYSŁU AUTOMATYKI I APARATURY POMIAROWEJ MERA"

' -:V- ;?

Redaguje Kolegium w składzie: mgr Z. Bieguszewska-Kochan, mgr B. Drożak, mgr inż. J. Dziewięcki (redaktor naczelny), J. Esikowski, mgr inż. R. Farfał, dr hab. M. reniewski, doc. dr hab. inż. A. Janicki (redaktor naukowy), doc. dr inż. A. Kaczmarczyk, inż. L. Kowalski, mgr J. Kubas, mgr J. Kutrowska (sekretarz redakcji), mgr inż. L. Krzystolik, inż. R. Maciesowicz, mgr E. Mańkiewicz-Cudny, red. T. Podwysocki, mgr inż. R. Polasz, dr inż. R. Pregiel, mgr inż. A. Teodorczuk, mgr inż. T. Ustaborowicz, mgr inż. M. Wajcen (redaktor działu Technika") Warunki prenumeraty Jednostki gospodarki uspołecznionej, instytucje, organizacje i wszelkiego rodzaju zakłady pracy zamawiają prenumeratę w miejscowych Oddziałach R SW "Prasa-Książka-Ruch", w miejscowościach zaś, w których nie ma Oddziałów RSW w urzędach pocztowych. Czytelnicy indywidualni opłacają prenumeratę wyłącznie wuizędach pocztowych i u doręczycieli. Prenumeratę roczną w cenie 516 zł należy zamawiać do 25 listopada na rok następny, półroczną do 10 czerwca na II półrocze. INDEKS nr 3 5 3 0 9

ZJEDNOCZENIE PRZEMYSŁU AUTOMATYKI I APARATURY POMIAROWEJ MERA" u, < W l > o o TT- MERA" BIULETYN PRZEMYSŁ KOMPUTEROWYCH SYSTEMÓ AUTOMATYZACJI I POMIARÓW WARSZAWA, PAŹDZIERNIK 1977

SPIS T R E Ś C I M e r a z a ra b ia d ew izy K. Z d a ń s k i Z S R R - n asz p a r tn e r h a n d lo w y... 3 S. K u r e k N a sz e w y ro b y w Z S R R... 8 J. A b ra m o w s k i K. K o n o p a ck i P r o c e s o r te le p rz e tw a rz a n ia S. L e p e to w EC -8371... 11 Z. M. W ó jc ik P r o c e s w p ro w a d z a n ia o b razów g ra fic z n y c h do m a sz yn c y f r o w y c h... 15 M. 'W a jc e n S IC O B - 7 7... 20 R. B o n ie c k i L is t a in s tr u k c ji m ik ro p ro c e s o ra 8080 f ir m y I N T E L C O R P / III cz. /... 27 W y ro b y ryn k o w e T, U s ta b o ro w ic z P o d rę c z n e e le k try c z n e m ie r n ik i s e rw is o w e.. 33 K o m e n ta rz re d a k to ra T. P o d w y s o c k i R a d z ie c k i p r z e m y s ł k o m p u te ro w y... 38 O p ra c o w a n ie re d a k c y jn e : Z e s p ó ł P ra s o w o - In fo rm a c y jn y " M e r a - P n e f a l" /teł. 12-43-04/. R e d a k c ja B iu le ty n u " M e r a ", u l. P o e z ji 19, 04-994 W a r s z a w a /tel. 12-43-04/. D ru k : D z ia ł W y d a w n ic tw " M e r a - P n e f a l", u l. P a tr io tó w 77, 04-950 W a r s z a w a / t e l. 12-41-60/. Z a m. 199/77. 2000 egz.

k m MERA CHs \ \ \ jgj M.Aj zarabia dewizy mgr KONSTANTY ZDAŃSKI PHZ Mera-Metronex ZSRR-NASZ PARTNER HANDLOWY P o ls k o - ra d z ie c k a w sp ó łp ra ca gospodarcza z ro d z iła s ię w o k re sie, kiedy je s z cz e g rz m iały sa lw y ostatniej fazy II w ojny św iatow ej. Z a cz yn a ła się od pom ocy ra d z ie c k ie j p rz y odbudowie zniszczonych e lek tro w n i, m ostów, lin ii k o lejo w ych, w czym czynny u d ział b r a li sp e c ja liś c i tech n icz n i z A r m ii R a d z ie c k ie j. P ie r w s z e la ta po w yzw oleniu c h a ra k te ry z u ją się szybkim i dynam icznym rozw ojem w sp ó ł p ra c y g o sp o darczej, a następnie handlowej i naukow o-technicznej ze Z w iązkie m R adzieck im, k tó ry okazał nam b ra te rs k ą pom oc p rz y d ź w i ganiu z gruzów i z g lisz cz w ojennych naszej gosp o d a rk i n a ro w e j. P o m o c ta je s t tym b ard z iej cenna, że pochodziła z k ra ju, k tó ry sam p o n ió s ł ogrom ne s tra ty m a te ria ln e w w yniku w o j ny, którego p rz e m y s ł i ro ln ictw o ró w n ież w y m agały odbudowy, a na w ię k s z o ści obszarów e u ro p e jsk ie j c z ę ś c i Z S R R - budowy od podstaw potencjału przem ysło w eg o i wydobywczego. Podobnie ja k w naszym k ra ju, setk i m ia s t i ty s ią c e w s i ra d z ie ck ic h le ż a ły w ru in ach, ogrom ne b y ły o fia ry lu d zkie. W tym n ie z m ie r nie cię ż k im dla sieb ie o k re s ie K r a j R ad u d z ie l i ł nam pom ocy w szędzie, gdzie było to tylko m o ż liw e. N asza w sp ó łp ra ca ro z w in ę ła się z b ra te rs tw a i p rz y ja ź n i zrodzonej we wspólnej w a lc e z a g re s ją h itle ro w s k ą i na. zaw sze scem entow anej p rz e le w a n ą ra z e m k rw ią ż o łn ie rz a p o lsk ie g o i ra d z ie ck ie g o. M ija ły la ta. Z a lecz o n e z o sta ły ra n y w ojenna N a z ie m ia c h p o lsk ic h w y ro s ły nowe fa b ry k i i kom binaty, m ia s ta i o sied la, nowe lin ie k o le jow e, nowe szosy op asały naszą z iem ię. P o w s ta ły nowe g ałęzie p rz e m y s łu, k tó rych nie p o sia d ała P o ls k a p rz e d w rz e ś rio w a. P o ls k a w y ro s ła na poważnego p a rtn e ra w handlu św iatow ym i z a ję ła lic z ą c ą s ię w ś w ie c ie po z ycję pod w zględem potencjału przem ysłow ego. P ró b a czasu p o tw ie rd z iła słu szność p o lity k i P Z P R, któ ra zakładała ś c is łą w s p ó łp ra c e ze Z w ią z k ie m R a d z ie c k im, o p arcie się na k ra ju, z k tó ry m łą c z ą nas n ie ro z e rw a ln e w ię z i p r z y jaź n i i w spólnej id eo lo g ii, k ra ju dysponującym potężnym zapleczem g osp odarczym, su ro w co wym i naukowym. Pew n e je s t, że bez o p a r c ia się a Z S R R, bez w sz e ch stro nej pom ocy i w spółudziału Zw iązku R a d z ie ck ieg o w naszych poczynaniach gospodarczych nie m o g lib yśm y z re a liz o w a ć p ro g ram u odbudowy k ra ju i jego dynam icznego rozw oju gospodarczego. We w spólnym w ysiłk u całego narodu i w o s ią g n ię cia ch p o lsk ie j gospodarki ma ró w nież u d ział nasze Z jed noczenie. W ogólnej sk a li je s t on być może skrom ny, ale w ym agał dużego nakładu p ra c y, dużego zaangażowania. W z a k re s ie p ro d u k cji au to m atyki, p r z y r z ą dów k o n tro ln o -pom iaro w ych, środków e le k tro n iczn ej tech n ik i o b licz enio w ej, Z jednoczenie " M e r a ' dużą w agę p rz y w ią z u je do rozw oju w sp ó łp racy naukowo technicznej i gospodarcz ej z n a sz ym i p a rtn e ra m i ra d z ie c k im i. W zwią.zku z 60 ro c z n ic ą W ie lk ie j S o c ja lis tyczn ej R e w o lu c ji P a ź d z ie rn ik o w e j w arto p r z y pom n ieć, jak ro z w ija ła s ię n asza w sp ó łp raca, ja k ie efekty gospodarcze p rz y n io s ła ona naszym p rz e d się b io rstw o m p rz e m y sło w y m, jak ro s ły nasze obroty handlow e, ja k ą p o z ycję zajm u je nasze Z jednoczenie jako p a rtn e r handlowy Z w iązku R ad z ie ck ieg o. P o z w o li to ia w y ro b ie nie poglądu o ro li, ja k ą odgryw a ryn ek ra d z ie c ki w d z ia ła ln o ś c i handlow ej Z jednoczenia " M e r a ", oraz w rozwoju zakładów' podległych Z je d noczeniu. 3

1966=1,0 1,0 1.6 2,5 3,7 5,0 7,2 10,2 9,8 9,9 13,3 17,9 26L 1966 67 68 69 70 71 72 73 7U 75 76 77 R y s. 1. E k s p o r t do Z S R R - d yn am ik a w z ro stu B e z p o ś re d n ia w sp ó łp ra ca n a u k o w o - te ch n icz na z p a r tn e r a m i ra d z ie c k im i ro z p o c z ę ła s ię p ra k ty c z n ie z a ra z po u tw o rz e n iu Z je d n o cz e n ia " M e r a " a w s p ó łp ra c a w d z ie d z in ie handlu z a g ranicz n ego - od c h w ili p o w o łan ia P H Z "M e ra - M e tro n e x ". P o c z ą tk i b y ły sk ro m n e. D o kum enta c ja i lic e n c je ze Z w ią z k u R a d z ie c k ie g o, p rz y ja z d y s p e c ja lis tó w i w yja z d y p o lsk ic h p r a k t y kantów i in ż y n ie ró w do Z S R R. Oto k ilk a p rz y k ła d ó w z tego o k re su n a sz e j w s p ó łp ra c y : - P ie r w s z y n o w o czesn y zakład a p a ra tu ry p o m ia ro w e j n a z y w a ją c y s ię w ó w cz a s " E lp o " / o b e c n ie "M e ra tro n ik / w W a r s z a w ie p o d jął p ro du kcję po o trz y m a n iu z Z S R R do kum entacji lic e n c y jn e j na s z e re g p rz y rz ą d ó w p o m ia ro w ych, D z ię k i tem u m ożna b yło s k r ó c ić z n acz n ie o k re s sz k o le n ia k a d ry te c h n ic z n e j i s tw o rz y ć bazę do ro zw o ju w ła s n y c h o p ra co w a ń i k o n s tru k c ji. - W z akład ach " M e r a - R e f a " w Ś w ieb o d z ica ch w o p a rc iu o pom oc p rz e m y s łu ra d z ie c k ie g o u r u ch om io no p ro d u k cję ró ż n ych typów p rz ek aźn ik ó w o zło żo n ej te cn n o io g n, p rz y s to s o w a n y c n oo-prac y w tru d n ych w aru n k ach. - W z akład ach " M e r a - P a f a l" w fewidnicy na r a d z ie c k ie j lic e n c ji podjęto p ro d u k cję sp rz ętu pom ia ro w e g o do sam ochodów. Z dobyte tą drogą d o św ia d cz e n ia tech n o lo g iczn e p o z w o liły n a s tę pnie poważnie ro z w in ą ć p o lsk i p o te n cja ł produk c y jn y w tej d z ied z in ie i u ru ch o m ić p ro d u k cję k o o p e ra c y jn ą dla ra d z ie c k ie g o p rz e m y s łu m o to ry z a c y jn e g o. N a stę p n ie podpisano p o ro z u m ie n ia o w sp ó ł p r a c y n a u k o w o -tech n icz n ej, k o o p e ra c ji i sp e c ja liz a c ji z r e s o r t a m i ra d z ie c k im i, z k tó ry c h p ie r w s z y m b yło M in is te r s tw o B u d o w y P r z y rząd ó w, Śro d kó w S te ro w a n ia Z S R R. C o ra z s z e rs z e i g łęb sze w ię z y w s p ó łp ra c y łą c z y ły n a sz e Z je d n o cz e n ie z p a r tn e r a m i r a d z ie c k im i. M n o ż y ły s ię w sp ó ln e o p ra co w a n ia, r o s ła lis t a w yro b ó w p ro d u k o w anych w kooper a c ji. P o d e jm o w a n o p ro d u k c ję w yro b ó w w e d łu g u s ta le ń d o tyczących s p e c ja liz a c ji. Szybko ro z w ija ła s ię ró w n ie ż w y m ia n a h a n d low a ze Z w ią z k ie m R a d z ie c k im, pro w ad zona p rz e z P r z e d s ię b io rs tw o Handlu Z a g ra n ic z n e g o "M e ra - M e t r o n e x ". W z a je m n e do staw y tow arów, w ie lk o ś ć ob ro tó w w handlu z a g ra n ic z n y m - s ą m ie rn ik ie m sto p n ia ro z w o ju w s p ó łp ra c y n a u k o w o -tech n icz n ej m ię d z y p a r tn e r a m i,, p o w ią z a ń k o o p e ra c y jn y c h, o ra z s p e c ja liz a c ji - 1966 =1,0 5,0 5A 5.3 1.0 1,2 U 1,9 2,7 2.1 2,2 3,2 3,5 1966 67 68 69 70 71 72 73 7U 75 76 77 R y s. 2. Im p o rt z Z S R R - d yn am ik a w z ro stu 4

i W n asz ym e k s p o rc ie fig u ro w a ły p rz y rz ą d y f la b o ra to ry jn e / w tym w ag i/, kom pletne labora-,1 to r ia / w sk ła d k tó ry c h w ch o d z iły p rz y rz ą d y, I produkow ane p rz e z zakład y naszego Zjednoczę- t n ia /, auto m atyka p rz e m y s ło w a. R o zpoczęto też 1! i do staw y e le k tro n ic z n y c h m a sz yn c y fro w y c h I, O D R A - I I I I I W roku 1971 po ra z p ie rw s z y w n a sz y c h 'o b ro tach z p a rtn e re m ra d z ie c k im do staw y e k s p o rto w e do Z S R R p rz e w y ż s z y ły im p o rt i sy tu a c ja ta z achow ała się do dziś. W w y m ia n ie handlow ej w io d ą cą p o z y c ją stała s ię te ch n ik a o b licz e n io w a, k tó re j e k s p o rt do Z S R R ro z w ija s ię szcz e g ó ln ie d y n a m ic z n ie.m i- m o p rz e k a z a n ia do in n ej C e n t ra li p rz y rz ą d ó w la b o ra to ry jn y c h i kom p letn ych la b o ra to rió w / k tó re sta n o w iły pokaźną c z ę ś ć naszego eksp o r tu do Z w iąz k u R a d z ie ck ie g o / ju ż w roku 1975 z w ię k s z y liś m y e k sp o rt na ten k ie ru n e k o ca 33^ w p o rów naniu do roku p o przednieg o / r y s. 1, 2 i 3/. W b ie ż ą ce j p ię c io la tc e d o m in u ją cą p o z ycję w d o staw ach z P R L do Z S R R z a jm u ją w yro b y te c h n ik i o b lic z e n io w e j, k tó ra m a p rz e d sobą dobre p e rs p e k ty w y na ryn k u ra d z ie c k im / r y s. 4/. Szcz eg ó ln e uznanie o d b io rcó w ra d z ie c k ic h zdob y ły p o ls k ie d ru k a rk i produkow ane p rz e z "M e - r a - B ło n ie ". S ą one d o sta rc z a n e in d yw id u aln ym użytkow n ikom w celu ro z s z e rz e n ia k o n fig u ra c ji p o sia d an ej m a sz y n y, ja k ró w n ież dla k o m p le ta c ji E M C Je d n o lite g o S yste m u, a także s y s t e m ów do ste ro w a n ia p ro c e s a m i te c h n o lo g ic z n y m i i z a rz ą d z a n iem. Duże z a in te re so w a n ie i popyt je s t na; p a m ię c i na dysk ach e la s ty c z n y c h / M e ra - K F A P./, p a m ię c i k aseto w e i ta śm o w e / " M e r a m a t " / o ra z m o n ito ry e kran o w e / " M e r a - E lz a b '1A Z a k ła d y " M e r a - E lw r o " ro z p o c z ę ły do staw y bloków p a m ię c i fe rry to w e j do ra d z ie c k ic h m aszyn c y fro w y ch R jis» 3. D y n a m ik a e ksp o rtu i im p o rtu p o n ie w aż w ła ś n ie tra n s a k c je handlow e są fin a łe m w s z y s tk ic h w y m ie n io n y c h w yż e j po czynań. A w ię c : co zo stało zro bion e na rynku rad zieck im w ciąg u m in io n ego cz a su, ja k ą p o z ycję n a n im z a jm u je n a sz e Z je d n o cz e n ie, ja k ie są p e rs p e k ty w y na p r z y s z ło ś ć? W p ie r w s z y m o k re s ie w n a sz y c h o b ro - -en h a n d lo w ych d o m in o w ał im p o rt, k tó ry ponad d w u k ro tn ie p rz e w y ż s z a ł w a rto ś ć n a sz y c h dostaw do Z w iąz k u R a d z ie c k ie g o. T a k a s tru k tu ra o b rotów u tr z y m y w a ła s ię p rz e z c a łą p ię c io la t k ę 1966-1970, z tym, że d y s p ro p o rc ja ta sto p n io w o m a la ła i w ro ku 1970 k s z ta łto w a ła s ię w g ra n ic a c h 100:87, Im p o rto w a liś m y głów nie p r z y r z ą d y k o n tro ln o - p o m ia ro w e, a p a ra tu rę e le k try c z n ą i e le k tro n ic z n ą o ra z te c h n ik ę o b lic z e n io w ą. P o m y ś ln ie ro z w ija s ię w ym ia n a handlow a w d z ied z in ie w yro b ó w o b ję tych s p e c ja liz a c ją / co w id a ć z p r o p o r c ji podanych na r y s. 5/. J e s t to w y n ik ie m r e a liz a c ji um ów sp e c ja liz a c y jn o - k o o p e ra c y jn y c h w d z ied z in ie auto m a tyki i a p a r a tu r y p o m ia ro w e j. O b ecn ie na ryn k u ra d z ie c k im u trz y m u je m y żyw e kontakty handlow e z n a s tę p u ją c y m i re so r ta m i /n ie lic z ą c n a tu ra ln ie M in is t e r s tw a H a n dlu Z a g ra n ic z n e g o Z S R R i podległych mu C e n t r a l Handlu Z a g ra n ic z n e g o, w śró d k tó ry c h m a m y ponad 10 p a rtn e ró w / : < - M in is te r s tw o Budow y P rz y rz ą d ó w, Śro d kó w A u to m a ty z a c ji i S y s te m ó w S te ro w a n ia, - M in is te r s tw o P r z e m y s łu R adio w ego, - M in is te r s tw o P rz e m y s łu Śro d kó w Ł ą c z n o ś c i - M in is te r s tw o P r z e m y s łu E le k tro te c h n ic z n e go, - M in is te r s tw o P r z e m y s łu E le k tro n ic z n e g o, - M in is te r s tw o R o ln ic tw a, - M in is te r s tw o S z k o ln ic tw a W yższ e g o, - M in is te r s tw o P r z e m y s łu L e k k ie g o, - M in is te rs tw o P r z e m y s łu C hem iczneg o, 5

EKSPORT WYROBÓW ETO 100 1971-1975 28 1976-1980 EKSPORT 1977 W TYM: 2,6 WYROBY ETO 2. 3. ELEKTRYCZNE I ELEKTRONICZNE PRZYRZĄDY POMIAROWE I APARATURA JĄDROWĄ PRZYRZĄDY KONTROLNO - POMIAROWE I PRZEKAŹNIKI INNE R y s. 4.. M in is t e r s tw o Z d r o w ia, - A k a d e m ia N auk Z S R R. W s p ó łp ra c u je m y na ryn k u ra d z ie c k im z c a ły m s z e re g ie m in s ty tu c ji c e n tra ln y c h, wszechz w ią z k o w y ch in stytu tó w n aukow o -b a d a w cz ych, zakładów p rz e m y s ło w y c h i w y ż s z y c h u cz e ln i. W cią g u m in io n ych la t z akład y n aszego Z je d n o cz e n ia d o s ta rc z y ły p o p rz e z "M e r a - M e tr o - n e x " i inne p o ls k ie c e n t ra le handlu z a g r a n ic z nego duże ilo ś c i w yro b ó w o s z e ro k ie j g am ie o d m ian, a z a ło ż e n ia na p r z y s z łą p ię c io la tk ę w sk a z u ją, że d o staw y te będą w z ra s ta ły. P o ls k ie p rz e k a ź n ik i są m ontow ane do p r z y rz ą d ó w p o m ia ro w y c h pro d u k o w anych w Z S R R, na w ie lk ic h budow ach c h e m ii ra d z ie c k ie j sto so w an e s ą n a sz e e le m e n ty a u to m a tyki, w in s ty tu ta c h A k a d e m ii N auk i w sz e re g u w y ż sz y c h u c z e ln i, a o sta tn io w z akład ach p rz e m y s ło w y c h z pow o d zen iem p r a c u ją n a sz e O D R Y.' Z a k ła d y M a s z y n M a te m a ty c z n y c h w M iń sk u o ra z z a k ła d y p ro d u k u ją ce sy s te m y ste ro w a n ia o trz y m u ją z P o ls k i d r u k a r k i do k o m p le ta c ji p ro d u k o w anych m a sz yn. D r u k a r k i z B ło n ia m ożna sp o tkać we W ła d yw o sto k u, za k o łe m p o la r - 6

OBRÓT 1975 OBRÓT 1976 R y s. 5. U d z ia ł p ro d u k c ji sp e c ja liz o w a n e j w o b ro c ie ogólnym n ym, w u p aln ym U z b e k is ta n ie, w re p u b lik a c h z a k a u k a sk ic h i n a d b a łty c k ic h, n ie m ó w ią c o c e n tra ln e j c z ę ś c i Z w ią z k u R a d z ie c k ie g o. Z a k ła d y k w a su sia rk o w e g o i cu k ro w n ie d o s ta rc z a n e od la t o d b io rco m ra d z ie c k im z autom a ty k ą z " M e r a - P n e f a l". N a sz e Z je d n o c z e n ie je s t d o sta w cą a p a ra tu ry e le k try c z n e j do p ro d u k o w anych w Z S R R sa m o chodów osobow ych. R a d z ie c k i p r z e m y s ł m o to r y z a c y jn y d aje w y s o k ą ocenę tym w yro b o m, k tó re z a p e w n ia ją b e z a w a ry jn ą p r a c ę wozu. S z e re g C e n tró w O b lic z e n io w y c h w Z w iązku R a d z ie c k im w yp o sażonych je s t w e le m e n ty d ź w ię koch ło n n e d o sta rc z o n e p rz e z " M e r a - Z S M ". W ro ku b ie ż ą c y m z o sta ło po dpisane p o ro z u m ie n ie p o m ię d z y M in is t e r s tw e m P r z e m y s łu M aszyn o w eg o i M in is te r s tw e m H andlu Z a g r a n i cznego i o sp o d a rk i M o r s k ie j P R L z jed n ej. s tro n y a M in is t e r s tw e m B u d o w y P rz y rz ą d ó w, Śro d kó w A u to m a ty z a c ji i S y s te m ó w S te ro w a n ia i M H Z Z S R R z d ru g ie j strony-o w s p ó łp ra c y w d z ie d z in ie p ro d u k c ji i w d ra ż a n ia sy ste m ó w s te rowania na b a z ie m a ły c h E M C. P o ro z u m ie n ie te z n a cznie r o z s z e rz a z a k re s d o staw w z a je m n ych w yro b ó w E T O. W ra m a c h w spom n ianego p o ro z u m ie n ia z a k ła d y n aszego Z je d n o cz e n ia m a ją d o s ta rc z a ć do Z S R R w o k re s ie 1977-1980 c a łą gam ę w yro b ó w E T O do p ro d u k c ji i k o m p le t a c ji p ro d u k o w anych w Z S R R syste m ó w s t e r o w a n ia. N a le ż y z a z n a cz yć, że P H Z "M e r a - M e tr o n e x " r e a liz u je na ryn k u ra d z ie c k im w y ro b y k ilk u zakładów spoza naszego Z je d n o cz e n ia. Sporo zo sta ło zro b io n e dla w p ro w a d z e n ia na ten r y nek a p a ra tu r y " C A M A C " i w yp o sażen ia d la l a b o ra to rió w ją d ro w y c h. P ro d u k c ja d łu g ich s e r ii w yro b ó w dla o d b io r có w ra d z ie c k ic h, z apew n ien ie trw a łe g o zbytu w yro b ó w e k s p o rto w y c h na ten ry n e k d aje m o ż liw o ś ć ro zw o ju zakładów p rz e m y s ło w y c h n aszego Z je d n o cz e n ia. Ja k o jed en z lic z n y c h p rz yk ła d ó w m ożna p rz y to c z y ć Z a k ła d y " M e r a - B ło n ie, k tó re d z ię k i dużym i d łu gofalo w ym dostaw om do Z SR R m o g ły ro zbudow ać sw ój p o te n c ja ł p ro d u k cyjn y i sta ć s ię jed n ym z n a jw ię k s z y c h zakładów - e k s p o rte ró w. J e ś l i chodzi o ro z w ó j i postęp te ch n icz n y, sp o ro z a w d z ię cz a " M e r a - P n e f a l" e k s p o rto w i k o m p letn ej a u to m a ty k i dla zakładów p rz e m y s ło w y c h w Z S R R. S p e c ja liś c i z n a sz y c h b iu r k o n stru k cy jn y c h sz e ro k o i c o ra z c z ę ś c ie j k o rz y s ta ją z bogatych m a te ria łó w W s z e c h z w ią z k o w e j B ib lio te k i P a ten to w ej. R z e c z o z n a w c y P H Z "M e r a - M e t r o n e ^ 1 sp o tyk a ją s ię ze s w y m i k o le g a m i z c e n t ra l r a d z ie c k ic h dla w y m ia n y d o św iadcz eń i zapoznan ia z m eto d yką o rg a n iz a c ji p r a c y p a rtn e ra. W ciągu ponad 12 la t w s p ó łp ra c y z p a rtn e re m ra d z ie c k im w d z ied z in ie handlu i p rz e m y s łu, w s p ó łp ra c y z k ra je m d ysp o n u jącym ch łonnym ry n k ie m, w y p ra c o w a liś m y m etody d z ia ła n ia na tym rynku i w y ro b iliś m y so bie m o c n ą p o z ycję poważnego p a rtn e ra handlowego. D la n aszego Z je d n o cz e n ia Z w ią z e k R a d z ie c k i p o z o sta je głównym p a rtn e re m han dlow ym, o d b io rc ą 40% c a ło ś c i re a liz o w a n e g o p rz e z nas e ksp o rtu, ja k ró w n ie ż głów nym p a rtn e re m w z a k r e s ie w s p ó łp ra c y nau kow o -tech n icznej. C h cąc u c z c ić 60 ro c z n ic ę W ie lk ie j S o c ja lis tycz n e j R e w o lu c ji P a ź d z ie rn ik o w e j s z e re g zak ład ó w p r z e m y s ło w y c h n aszego Z je d n o cz e n ia p o d jęło zobow iąz ania p ro d u k cyjn e, zw iązan e z r e a liz a c ją dostaw dla o d b io rcó w ra d z ie c k ic h. P o m y ś ln e w ykonanie tych zobow iązań n ie w ą t p liw ie w p ły n ie na d a ls z y ro z w ó j i u m o cn ien ie n a sz y c h trw a ły c h p o w iązań z b ra tn im K r a je m Rad. r - H n

mgr STANISŁAW KUREK Delegatura PHZ 1,Mera-Metronex'1w Moskwie mgr inż. JERZY ABRAMOWSKI Mera-Elwro-Sen/ice w Moskwie NASZE WYROBY W ZSRR D o tych cz a so w e w y n ik i w y m ia n y handlow ej P H Z " M e r a - M e t r o n e x " z Z S R R o ra z n a g ro m a dzone d o ś w ia d c z e n ia w yk az u ją, że ry n e k r a d z ie c k i b ę d z ie dla nas w d a lsz y m ciąg u ry n k ie m p o d staw o w ym, o n a jw ię k s z e j d y n a m ic e w z r o s tu obrotów. S z c z e g ó ln ie d y n a m ic z n ie r o z w ija ł s ię w o- sta tn ic h la ta c h e k s p o rt n a sz y c h u rz ą d z eń. W y s t a r c z y p o w ie d z ie ć, że k o n tra k ty eksp o rto w e na 1977 r. s ą o 100% w yż sz e n iż e k s p o rt w 1975 r. Ś re d n i ro cz n y p r z y r o s t e ksp o rtu k s z ta ł tu je s ię na p o z io m ie 40-50% ro c z n ie. S ta w ia to nas w cz o łó w c e b ranż e k s p o rtu ją c y c h to w a ry do Z S R R, P r z y je m n ie je s t odnotow ać fakt, że w b ie ż ą c y m ro ku po ra z p ie r w s z y o b ro ty "M e - ra - M e tro n e x " p r z e k ro c z ą 100 m in R b l., co g w a ra n tu je d o tych cz a so w e k o n tra k ty. D y n a m ic z n y w z ro s t e k sp o rtu o b ejm u je p r z e de w s z y s tk im z a sa d n ic z ą g ru pę to w a ro w ą - w y ro b y e le k tro n ic z n e j te c h n ik i o b lic z e n io w e j. N o w o czesn a g o sp o d arka i te ch n ik a w y m a g a ją sto so w a n ia sy ste m ó w k o m p u te ro w y c h. W celu s p ro s ta n ia tym w ym a g a n io m w k ra ja c h R W P p o w s ta ł je d n o lity s y s te m E M C - / R IA D /, co je s t z w iązane z m ię d z y n a ro d o w y m p o d z ia łe m p r a c y, W ła ś n ie d z ię k i ak tyw n em u u cz e s tn ic tw u w r e a liz a c ji w y n ik a ją c y c h stąd zadań,a także p ro e k s p o rto w e m u d z ia ła n iu Z je d n o c z e n ia " M e r a " o ra z n a w ią z a n iu ś c is łe j w s p ó łp ra c y z odp o w ie d n im i o rg a n iz a c ja m i p r z e m y s ło w y m i w Z S R R m ożna oyło u z y s k a ć e fek ty eksp o rto w e W ła ś n ie z a m ó w ie n ia ra d z ie c k ie o tw o rz y ły n am w ie lk i ry n e k e k sp o rto w y, ą to z k o le i z a p e w n iło w ie lk ą s k a lę p ro d u k c ji. U d z ia ł J S E M C p r z y c z y n ił s ię do n a w ią z a n ia, a n a stę p n ie u tr w a la n ia p o w iązań sp e cja liz a cyjn o - k o o p e ra - c y jn y c h. I ch o c ia ż te p o w ią z a n ia d o tycz ą t e ra z g łó w n ie u rz ą d z e ń p e r y fe r y jn y c h to - g w o li in f o r m a c ji h is to ry c z n e j - n a le ż y odnotow ać, że p o cz ąte k p o lsk ie m u e k s p o rto w i w yro b ó w E T O d a ły k o m p u te ry produkow an e w "M e ra - E l w r o ". Je d n y m z n a jw ię k s z y c h użytko w n ik ó w m a sz y n O D R A je s t N o w o s y b irs k i In s ty tu t F i z y k i Ją d r o w e j. K u p u je te m a sz y n y ró w n ie ż znany zakład " E l e k t r o s ił a " w L e n in g ra d z ie. O fero w a n e s y s te m y O D R A - 1300 s ą dla n a s z y c h ra d z ie c k ic h o d b io rcó w a tra k c y jn e z k ilk u w zględów : bogatego o p ro g ra m o w a n ia, zdalnego p rz e tw a rz a n ia danych, dużej m o cy o b lic z e n io w e j i do brej j a k o ś c i. T e w a lo ry n a sz y c h m a sz y n pow odują, że m im o n ie w ie lk ie g o im p o rtu p rz e z Z S R R s y ste m ó w k o m p u te ro w ych, co ro ku a k ce n tu je m y s w o ją ob ecność na rynku sp rz e d a ż ą 1-2 s y stem ów. P o d s ta w ą n aszego eksp o rtu je s t o b ecn ie grupa d ru k a re k. W ła ś n ie w tej d z ied z in ie je s te ś m y n a jb a rd z ie j zaaw a n so w a n i w k o o p e ra c ji z p ro d u c e n ta m i ra d z ie c k ic h sy ste m ó w s te ro w a n ia i m a szyn m a te m a tycz n ych. D r u k a r k i JS-7 0 3 3 /D W -3 u p rz ed n io je s z c z e DW -21/ a od 1976 r. JS-7 1 8 6 /D2M -180/ w łą cz o n e z o s ta ły do syste m ó w ta k ich m a sz y n ra d z ie c k ic h ja k M -4030, R -20, R-22, M-6000 c z y M -7000. P o w ią z a n ia eksp o rto w e z z a k ła d a m i "O rd ż o n ik id z e " w M iń sk u, W U M w K ijo w ie c z y w S ie w ie ro d o n ie c k u, w ysp ecja liz o w a * n ie s ię w c a łe j ro d z in ie d ru k a re k, dobra ic h j a k o ść s ta w ia ją nas na p o z y c ji czołow ego d o staw cy- k o o p e ra n ta. J e s t to so lid n a po dstaw a do d a l szego w z ro stu e ksp o rtu z w ła sz c z a że ra d z ie c k i p a rtn e r p rz e k o n a ł s ię ju ż o ja k o ś c i n a sz y ch d ru k a re k, ic h n ie z a w o d n o ści i trw a ło ś c i. F a k te m o dużym znaczeniu b yła dobra o r - g a n iz a cja s e rw is u ty c h u rz ąd z eń. D o tych cz a s ob słu g ę te c h n ic z n ą p ro w a d z im y w ła s n y m i s i ła m i. W M o s k w ie z o rg an iz o w an y je s t P u n k t Ob - s łu g i T e c h n ic z n e j, k tó ry pom aga k lie n to m w ob słudze u rz ą d z e ń, re m o n ta ch, u d z ie la p o ra d te c h n ic z n ych, k o o rd yn u je p ra c e ekip m o n tażow ych, dysponuje m agazyn em c z ę ś c i z a m ie n n ych. P u n k t ten o p ró cz p r a c ś c iś le s e r w is o w y c h sp e łn ia r o lę dobrego a k w iz y to ra. W r a m a c h p r a c y Pu n k tu oddelegow any je s t do głów nego u ż ytk o w n ik a d ru k a re k, tj. Z a k ład ó w w M iń sk u - p r z e d s ta w ic ie l p ro d u ce n ta "M e ra - B ło n ie ". P o n ad to w M o s k w ie p r z y P rz e d s ta w i- c ie ls t w ie P H Z "M e ra - M e tro n e x " d z ia ła p rz e d s t a w ic ie l zakładów " M e r a - E lw r o ". 8

M ó w ią c o n ie w ą tp liw y m su k c e s ie w e k s p o r c ie d ru k a re k, n ą le ż y p o d k re ś lić o fensyw ne d z ia ła n ie zakładu " M e r a - B ło n ie ". Z a k ła d ten zdobył so bie d o b rą re n o m ę na ryn k u ra d z ić c k im d z ię k i szyb k iem u re ag o w an iu na sy g n a ły odb io rc ó w, e la sty c z n e m u podchodzeniu do sp ra w badań, w z o ró w, w re s z c ie w skutek s y s te m a ty cznego u n o w o cz eśn ia n ia w yro b ó w i p o s z e rz a n iu sw o je j o fe rty o n o w o ści. D ru g im zakładem o podobnej d yn a m ice d z ia ła n ia i w ła ś c iw y m tra k to w a n iu sp ra w eksportu je s t C en tru m " M e r a - E lw r o ". W ła ś n ie m. in. na skutek te j o fe n sy w n o ści po ok. 2 - le tn im o k r e s ie ro z m ó w, badań i uzgodnień te c h n ic z n ych o s ta tn io z a w a rto k o n tra k ty na dostaw ę w b ie ż ą c ym ro ku 200 szt. m odułów 128k-bajto - w ych p a m ię c i fe rry to w y c h do ra d z ie c k ic h m a szyn c y fro w y c h R-33 i odpow iednio 350 m odułó w z d o staw ą w 1978 r. K u p ie n ie ta k dużej ilo ś c i sp rz ę tu bez sondażow ej e k s p lo a ta c ji u o d b io rc y św ia d cz y z jed n ej s tro n y o dużym zapotrzeb o w aniu na p a m ię c i fe rry to w e z d ru g ie j zaś o zaufaniu p a r tn e r a do n as jak o d o staw cy już spraw dzonego, solidnego. Sp ecjal i ś c i ra d z ie c c y z a p o w ia d ają zakupy tych ż e m o dułów n ie tylk o do końca b ie ż ą c e j 5 - latk i, a le ró w n ie ż w n a stę p n ej, Z s a ty s fa k c ją n a le ż y p o d k re ś lić fa k t, ż e m o du ły p a m ię c i 128k b ajtó w są w yro b em / p ro d u kow anym s e r y jn ie od 1974/ o w yso k im p o z io m ie te c h n ic z n y m i - co n a jw a ż n ie js z e - stan o w ią c y m w ła sn e o p ra c o w a n ie k o n stru k to ró w ''M e r a - E lw r o ". N is k a m a te ria ło c h ło n n o ś ć u m o ż liw iła z a o fe ro w a n ie k o n k u re n c yjn e j cen y. U ż y c ie tego m odułu w m a s z y n ie R-33 u w a ż a nej za je d e n z n a jn o w o cz e śn ie jsz y c h r a d z ie c k ic h k o m p u teró w d a je nam re a ln e m o ż liw o ś c i u trw a la n ia z w ią z kó w k o o p e ra c y jn y c h i - co za tym id z ie - sz an se z w ię k s z e n ia eksportu. P re z e n tu ją c s y tu a c ję obecną i p e rs p e k ty w y w a rto p rz y p o m n ie ć pew ne już h is to ry c z n e etapy e ksp o rtu syste m ó w k o m p u te ro w ych. E M C O D R A -1003 i 1013 W ro ku 1967 z o s ta ł zapoczątkow any e k sp o rt E T O na ry n e k ra d z ie c k i. Sp rz ed an o w ó w czas p ie r w s z e e g z e m p la rz e e le k tro n ic z n y c h m aszyn c y fr o w y c h O D R A 1003 /2 k o m p lety /. N a s tę p n ie sp rzedano 17 k o m p letó w b a rd z ie j n o w o c z e s n e j m a sz y n y O D R A 1013. B y ły to m a sz y n y o n ie w ie lk ie j m o c y o b lic z e n io w e j /oko ło 1400 o p e ra c ji do daw ania na sekundę/. P o s ia d a ły jed n a k n ie z łe o p ro g ra m o w a n ie podstaw ow e / t r a n s la to r M O S T /, co z w a ln ia ło u ż ytkow n ika od żm udnego p rz yg o to w yw a n ia p ro g ra m ó w w ję z y k u w e w n ę trz n ym m a sz y n y. W ię k s z o ś ć tych m a sz yn je s t eksplo atow ana do dnia d zisiejszego na w y ż s z y c h u c z e ln ia c h M o s k w y, L e n in gradu, R o sto w a, K u jb y s z e w a i in. S y s te m y O D R A 1204 P ie r w s z e e g z e m p la rz e sp rz ed ano ju ż w 1969 r. /z w y s ta w /. M a s z y n y z o s ta ły b ard zo w yso ko ocenio n e p rz e z M in is te r s tw o S z k o ln i ctw a W y ż sz e g o i Ś re d n ie g o R o s y js k ie j F e d e r a c ji. W ow ym c z a ś ie tylk o n ie lic z n e u c z e ln ie ra d z ie c k ie p o sia d a ły E M C M IŃ S K - 22, k tó ra m ia ła je d y n ie n ie w ie lk ie o p ro g ra m o w an ie podsta w o w e. D lateg o p o ja w ie n ie s ię n ie d ro g ie j / ok. 100 tys. R b l/ m a sz y n y O D R A 1204, m a ją c e j bogate o p ro g ra m o w an i e po dstaw ow e / s y s tem o p e ra c y jn y ; tra n s la to r y : J A S, M O S T, O D R A - A L O L, A L O L - 1204/ spow odow ało z a m ó w ie n ie dużej lic z b y ty c h m a sz yn. Do 1972 r. w łą c z n ie w yeksp o rto w ano 49 kom pletów. Je d n o c z e ś n ie ro zpoczęto w 1970 r. e k sp o rt p a m ię c i bębnow ych do tych m a sz yn, a n a stę p n ie /w 1972 r. / - e k sp o rt d ru k a re k O D R A - 1204. D odatkow e u rz ą d z e n ia do O D R Y 1204 e k s p o r tu je s ię n ie p rz e rw a n ie do c h w ili obecnej. e o g rafic z n ie ro z m ie s z c z e n ie w yg ląd a n astępująco : M o skw a / 9 /, L e n in g ra d / 10/, R o stó w /6/, N o w o s y b irs k / 2/, T am b o w /2/ i in. O D R A 1204 s p e łn iła w u c z e ln ia c h ra d z ie c k ic h w ażne zadanie: p o z w o liła z o rg a n iz o w a ć p r a k tycz n e szkolen ie ty s ię c y studentów w z a k re s ie ję z y k a A L O L. Do 1973 r. b y ła je d yn ą m a s z y ną dostępną na w yż sz y c h u c z e ln ia c h z t r a n s la to re m A L O L - u /do m om entu p o ja w ie n ia s ię M IŃ S K - 3 2 i R-20/. S y s te m y O D R A -1304 W 1972 r. po dpisano k o n tra k ty i w y e k s p o rto w ano 7 syste m ó w O D R A 1304, w tym 1 kom plet z a k u p iła A k a d e m ia N auk - S y b ir s k i O d d ział In stytutu F iz y k i Ją d ro w e j w N o w o sy b irsk u. P o z c sta łe m a sz y n y z o s ta ły p rz y d z ie lo n e w yż sz ym u c z e ln io m / L e n in g ra d - 2, R o sto w, T iu m ie ń, Irk u c k, N ach odka/. O D R A 1325 i O D R A 1305 w In s ty tu c ie F iz y k i Ją d r o w e j / N o w o syb irsk / W 1972 r. p o ja w ił s ię now y o d b io rc a n a sz ych sy ste m ó w. P o in fo rm a c y jn y m zakupie O D R A 1304 in stytu t ten dokonał w 1974 r. dużego z a kupu 6 m a sz y n O D R A 1325 i jednego system u O D R A 1305. N a ty c h m ia s t po u ru ch o m ie n iu m a sz yn y O D R A 1325 z o s ta ły podłączone do s y s te m u s te ro w a n ia p r a c ą fiz y c z n y c h obiektów e k s p e ry m e n ta ln y c h / a k c e le r a to ry /. A p a ra tu rę sp rz ę ż e n ia z ob iektem w ykonano w in s ty tu cie w y k o rz y s tu ją c w c z e ś n ie js z e d o św ia d cz e n ia z E M C O D R A 1304. Z a sto s o w a n ie O D R A 1325 do a u to m a ty z a c ji p r a c y a k c e le ra to r ó w b yło sw o is tą "r e w o lu c ją te c h n ic z n ą " w in s ty tu c ie. O b ecn ie in s tytu t m a 10 kom pletów O D R A 1325 32k i jed en kom plet O D R A 1305 96k. W stad ium u ru c h a m ia n ia znajduje s ię o b e c n ie potężny a k c e le ra to r. Je g o p r a c a b ę d z ie c a łk o w ic ie zau tom atyzo w ana i k o n tro lo w an a p rz e z 4 E M C O D R A 1325 p o łącz o n e ze sobą p o p rz e z a p a ra tu rę C A M A C. 9

S y s te m y O D R A 1305 w L E O " E l e k t r o s iła " / L e n in g ra d / Z je d n o c z e n ie " E l e k t r o s iła " - odpow iednik naszego " D o lm e l" e k sp lo atu je od 1972 ro ku s y s te m I C L 1905' E. W c z a s ie m o d e rn iz a c ji C e n tru m O b licz e n io w e g o zakupiono 2 s y ste m y O D R A 1305 / 1 2Sk/ z u rz ą d z e n ia m i t e le t r a n s m is ji. U ru c h o m ie n ie i p rz e k a z a n ie c a ło ś c i n a stą p i pod k o n ie c 1977 r. P o te n c ja ł p ro d u k c y jn y Z je d n o c z e n ia " M e r a " s tw a rz a m o ż liw o ś c i d alszego p o s z e rz a n ia n a sz e j o fe rty e k s p o rto w e j. P r z e d e w s z y s tk im m o ż liw o ś c i ta k ie s tw a rz a w łą c z e n ie s ię do s p e c ja liz a c ji i k o o p e ra c ji p r o d u k c ji i z a sto so w an iu s y ste m ó w m in ik o m p u te ro w y c h. K o n sek w e n tn e d z ia ła n ie k ie ro w n ic tw a Z je d n o c z e n ia ja k ró w n ie ż aktyw n e d z ia ła n ie z a k ła dów " M e r a - B ło n ie ", " M e r a - K F A P ", " M e r a - m a t", Z a k ła d U rz ą d z e ń K o m p u te ro w y c h "M e ra - E lz a h " d o p ro w a d z iły do p o d p isa n ia w c z e rw c u b r. p o ro z u m ie n ia o w s p ó łp ra c y p o m ię d z y r a d z ie c k im M in is t e r s tw e m P r ib o r o s t r o je n ia i n a s z y m M in is t e r s tw e m P r z e m y s łu M a s z y n o w ego. P o ro z u m ie n ie to d aje n am m o ż liw o ś c i sp rz e d a ż y w la ta c h 1977-1980 p ro c e s o ró w S M - 3 P z C A M A C, d ru k a re k D ZM -180; d y s ków P L x 4 5 D / p a m ię c i k a se to w y c h P K - 1, pa m ię c i fe rry to w y c h 32k słó w do SM -3 i SM -4 a także s t a c ji w e/w y do m in ik o m p u te ró w. P o ro z u m ie n ie to m a c h a r a k te r k o m p e n sa cyjn y. P a r t n e r w z a m ia n za im p o rt n a sz y c h urządzeńi lic z y na e k s p o rt sw o ich m a sz y n A S W T / M - 4 0 3 0 / o ra z m a ły c h m a sz y n S M - 1, 2. 3. 4. W ty m m ie js c u w a rto p o ś w ię c ić k ilk a słó w im p o rto w i E T O. N a le ż y so bie zdaw ać s p ra w ę, że p r z e m y s ł ra d z ie c k i ro z w ija s ię in te n s y w n ie i c o ra z m o c n ie j z a cz yn a szu kać ry n k ó w e k s p o rto w y c h jc o sz c z e g ó ln ie d aje s ię odczuć w p r z e m y ś le m a sz y n c y fro w y c h. O d n o si s ię to z aró w n o do tra c ty cy jn ych ju ż m a sz yn je d n o lite g o syste m u / ta k ic h ja k : R -20, R 22, R-50, c z y P.- 60/, ja k też ro z w ija ją c y c h s ię m a ły c h m a sz yn /M -4 00, M -6000, M -7000/ i dużych /M -4030/ p ro d u k o w a n ych w z a k ła d a ch z g ru p o w an ych w M in is t e r s t w ie P r ib o r o s t r o je n ia. P ro w a d z o n a w k ra ju w ew n ętrz n a a k w iz y c ja dała ju ż p ie r w s z e r e z u lta ty i p o z ytyw n e o d d ź w ię k i z n aszego p r z e m y s łu h u tn iczeg o, w ęg lo w eg o, c h e m icz n ego. Z w ię k s z e n ie im p o rtu ty c h u rz ą d z e ń je s t dla n a s w ażne z dwu powodów. P o p ie r w s z e m oże on p rz y n a jm n ie j w c z ę ś c i w y e lim in o w a ć im p o rt d ro g ich u rz ą d z eń z k ra jó w k a p ita lis ty c z n y c h, po d ru g ie zaś sp e łn i r o lę s ty m u la c y jn ą w sto - sunku do naszego eksportu. Związek R a d z ie c k i sta je s ię c o ra z w ię k s z ym im p o rte re m p o ls k ic h e lem en tó w do w y p o s a ż e n ia c e n tró w o b licz e n io w ych. N a sz e podłogi, ś c ia n y i su fity zdobyły so bie u zn an ie tu te jszych u ż ytkow n ików i ob ecnie w sz ystk o w sk a z u je na to, że b ę d z iem y d o sta w cą pow ażnych ilo ś c i tych e lem en tó w do O lim p ijs k ie g o C en tru m O b liczen io w eg o O lim p iada-8 0. D o s ta rc z a m y do Z S R R m a te m a ty c z n e m a sz y n y do badań b io m e d yczny ch im pulsó.w A N O P S. M a s z y n a ta będąca o ry g in a ln y m u n ik a ln ym u rz ą d z e n ie m z n a la z ła z a sto so w a n ie w znanych tu te js z y c h k lin ik a c h bądź in s tytu ta ch m ed ycz - n ych i do brze ś w ia d c z y o n a sz y c h k o n stru k to ra c h. Z n a cz n ą d ynam ik ę eksp o rtu n o tu jem y w e k s p o rc ie p rz y rz ą d ó w k o n tro ln o - p o m ia ro w ych : s y g n a liz a to ry po ziom u E S P - 50, p rz e tw o rn ik i s e r i i T P C s i T P C w, p rz e p ły w o m ie rz e s e r ii "4 0 0 " i inné. W tej g ru p ie u rz ą d z e ń re g u la rn ie o siąg an e są w y n ik i p r z e k ra c z a ją c e u s ta le n ia kontra k to w e.w adą je s t tu b ard z o duże ro z d ro b n ie n ie a so rty m e n tu. N ie p o z w a la to na koncent r a c ję e ksp o rtu, co n ie w ą tp liw ie rz u tu je i na e fek ty ekonom iczne i jeg o p e rs p e k ty w y. Od k ilk u la t e k s p o rtu je m y do Z S R R e le k tro n ic z n e p r z y r z ą d y p o m ia ro w e. P r z y r z ą d y te c ie s z ą s ię d o b rą o p in ią użytkow n ików, szczególn ie ta k ie ja k np. w o lto m ie rz e c y fro w e, nanosekund o m ie rz e. T a p o z y c ja eksportu w yk az u je s ta b iln o ś ć. D uże p e rs p e k ty w y e k sp o rtu r y s u ją s ię p rz e d u rz ą d z e n ia m i C A M A C. P o ls k i C A M A C z n a la z ł uzn an ie u k lie n tó w p o d le g łych A k a d e m ii N auk Z S R R. J e s t on o cen ia n y n a jw y ż e j z o fe ro w a n ych p rz e z in n ych p a rtn e ró w z k ra jó w s o c ja lis t y c z n ych. P ra w id ło w e u s ta le n ie cen n ie tylk o na m e ch a n ik ę, a le i o sta tn io - e le k tro n ik ę p o w in no dać w e fe k c ie e k s p o rt w a r to ś c i k ilk u m ilio nów ru b li ro c z n ie. N a le ż y p o w ażnie po p ra c o w a ć nad p rz y g o to w a n ie m o fe rty na dostaw ę np. k o m p letn ych s y stem ó w a u to m a ty k i p rz e m y s ło w e j. N a zako ń czen ie m ożna z p rz e k o n a n ie m po - w ie d z ie ć, że u z ysk a n a d o tych czas d yn am ik a e k sp o rtu m oże b y ć u trz y m a n a i w la ta c h n a s tępnych. w a ra n tu je to ja k w spom n iano w yż e j p o te n c ja ł p r z e m y s ło w y Z je d n o c z e n ia "M e r a ", ro zbudow ane z a p le c z e n aukow o -techniczne, w r e s z c ie zapał 1 z aangażow anie lu d z i. X M in is t e r s tw o B u d o w y P rz y rz ą d ó w. Śro d kó w A u to m a ty z a c ji i S y s te m ó w S te ro w a n ia. r - W - i

mgr inż. KRZYSZTOF KONOPACKI mgr STANISŁAW LEPETOW OBR KSAIP Mera-Elwro" PROCESOR TELEPRZETWARZANIA EC--8371 P o tr z e b y u żytkow n ików syste m ó w k o m p u tero w ych w p rz e tw a rz a n iu in fo rm a c ji n ie u sta n n ie w z ra s ta ją. Z w ię k s z a ją s ię w ym a g a n ia w z a k r e s ie ilo ś c i in f o r m a c ji p rz e tw a rz a n e j, w z akresie m in im a liz a c ji czasu p rz e tw a rz a n ia o ra z m in i m a liz a c ji cz a su dostępu do in fo rm a c ji. P o tr z e b y te s ta w ia ją p rz e d p ro d u ce n ta m i sp rz ę tu k o m p u te ro w e g o, m ię d z y in n ym i, zad a, n ia w yp o sażen ia z estaw ó w k o m p u te ro w ych w s y s te m y p a m ię c i o dużych i b ard zo dużych p o je m n o ś c ia c h, szyb k ie p r o c e s o r y o ra z s p e c ja lizow ane u rz ą d z e n ia u m o ż liw ia ją c e p r z e s y ła n ie in f o r m a c ji w c z a s ie i m ie js c u je j p o w staw an ia i u rz ą d z e n ia u m o ż liw ia ją c e d o s ta rc z a n ie p r z e tw o rz o n e j in fo r m a c ji do o b sz a ró w b e z p o ś re d n iego je j w y k o rz y s ta n ia. Pb tych s p e c ja liz o w a n y c h u rz ą d z eń z a lic z a się : - p r o c e s o r te le p rz e tw a rz a n l a - u m o ż liw ia ją c y w s p ó łp ra c ę p r o c e s o ra c e n tra ln e g o z w ie lo m a k o ń có w k a m i /p u n k tam i ab o n enck im i/ p o d łą cz o n y m i p rz e z lin ie t r a n s m is ji danych, - u rz ą d z e n ia t r a n s m is ji danych - u m o ż liw ia ją c e p r z e s ła n ie in fo r m a c ji z p r o c e s o ra te le p rz e - t w a r z a n ia p o p rz e z lin ię te le fo n ic z n ą lub t e le g ra fic z n ą do punktów abonenckich i od w rotnie, - punkty ab o n enck ie z a w ie r a ją c e ró żnego ro d z a ju u rz ą d z e n ia do w p ro w a d z a n ia i w yprow ad zan ia d anych. W a rty k u le ty m z o sta n ie o p isa n y p r o c e s o r tele p r z e tw a rz a n ia, k tó ry z o s ta ł o p ra co w a n y i w y konany w C e n tru m K o m p u te ro w y c h S ystem ó w A u to m a ty k i i P o m ia r ó w " M e r a - E lw r o ". P r o c e s o r ten oznaczony s z y fre m E C 8 3 7 1 je s t u rz ą d z e n ie m w s p ó łp ra c u ją c y m z je d n o s tk ą c e n t r a ln ą R -32. M o że on b yć ró w n ie ż p o d łączony do w s z y s tk ic h jed n o ste k c e n tra ln y c h m. c.r L A D - z aró w n o R IA D I ja k R IA D n. U m o ż liw ia on, w ra z z d o tych cz a s p ro d u k o w a n ym i u rz ą d z en ia - j m i w ch o d z ą c y m i w z e sta w m. c. R -32, budowę j i e k s p lo a ta c ję ró żnego ro d z a ju sy ste m ó w kom pute ro w y c h p o s ia d a ją c y c h m o ż liw o ś c i zdalnego p r z e s y ła n ia danych. A r t y k u ł z a w ie r a ró w n ie ż po dstaw o w e in fo rm a c je o ty c h e le m e n ta c h syste m u o p e ra cyjn e g o O S / JS, k tó re w y k o rz y s ty w a ne są w z e jtą w a c h k o m p u te ro w ych w yp o sażon ych w p r o c e s o r EC 8371 i punkty abonenckie. P ro c e s o r te le p rz e tw a rz a n ia E C 8371 Funkcje EC 8371 P rz e z n a c z e n ie m p r o c e s o ra te le p rz e tw a r z a n ia je s t r e a liz a c ja w s p ó łp ra c y m ię d z y je d n o s t ką c e n tra ln ą syste m u a z b io re m punktów abon e n ckich łą c z o n y ch p r z y w y k o rz y s ta n iu s ie c i te le k o m u n ik a c y jn e j. P r o c e s o r E C 8371 łą c z y s ię do je d n o stk i c e n tra ln e j z s e r ii m. c, R I A D I w k a n ał m u ltip le k s o ro w y, u m o ż liw ia ją c y p r z e s y ła n ie in f o r m a c ji z sz y b k o ścią do 100 k ilo b a j tów na sekundę. W s p ó łp ra c a E C 8371 z pu n ktam i a b o n e n ck im i m o że b yć re a liz o w a n a jak o (dup le k so w a lu b p ó łd u p lekso w a z p r ę d k o ś c ia m i od 50 do 48000 bitów na sekundę w re ż im a ch ' s y n c h ro n ic z n y m i a sy n c h ro n icz n y m. W p rz y- 1padku w s p ó łp ra c y E C 8371 z je d n o stk a m i c e n tr a ln y m i R IA D A I w y k o rz y s tu je s ię try b p r a c y e m u la c y jn e j / E C 8371 zachow u je s ię w s y s t e m ie tak, ja k m u ltip le k s o r te ch n icz n y np. E C 8402/. P o d s ta w o w e fu n k cje re a liz o w a n e p rz e z p r o c e s o r w try b ie e m u la c y jn y m są n a stę p u ją ce; - p rz y jm o w a n ie / ek sp ed ycja/ z /do/ jed n o stk i c e n tra ln e j bajtó w in fo rm a c ji. M ag az yn em in fo r m a c ji je s t p a m ię ć o p e ra c y jn a p ro c e s o ra ; - k o n w e rs ja kodów in fo rm a c ji, - k o n w e rs ja p o s ta c i in fo rm a c ji z szere g o w e j na ró w n o le g łą i o d w ro tn ie, - k o n tro la p o p ra w n o ści in fo r m a c ji o d b ieranej z lin ii, - w y b ie ra n ie lin ii te le k o m u n ik a c y jn y c h. W przyp ad ku w s p ó łp ra c y p r o c e s o ra E C 8371 z je d n o stk a m i c e n tra ln y m i s e r ii R IA D I I w yk o rz y s tu je s ię p ro g ra m ste ro w a n ia s ie c ią. W tym tr y b ie p r a c y k o n tro la i s te ro w a n ie s ie c ią t e le p rz e tw a rz a n ia re a liz o w a n e je s t w y łą c z n ie p rz e z p r o c e s o r te le p rz e tw a rz a n ia. Z w a ln ia to m oc o b lic z e n io w ą je d n o stk i c e n tra ln e j. Z y s k m o cy 11

o b liczenio w ej je s t isto tn y w przypadku dużej ilo ś c i punktów abonenckich. r r o c c s o r K C 83 71 w ęzeł system u teleprzetw a rz a n ia Z a g w ara n to w an ie użytkow nikom m o ż liw o ści w yb o ru n a jw ła ś c iw s z e g o śro d k a zdalnego d o s tępu do zasobów k o m putera w ym agało opracow a n ia szeregu typów punktów abonenckich i urzą- - dzeń tra n s m is ji danych. K o n fig u ra c ja elem entów syste m u te le p rz e tw a rz a n ia p rz e d sta w ia r y s 1, W ę z ło w ym elem en tem syste m u je s t p ro c e s o r te le p rz e tw a rz a n ia 3 P o z w a la on na do łączen ie do głównego k o m putera system u aż 352 półduplekso w ych lin ii te le k o m u n ik acyjn ych. P ro g ra m o w a r e a liz a c ja obsłu g i każdej z lin ii p o zw ala na łą - cz e n ie ró ż n ych typów lin ii telekom unikacyjnych^ ró ż n ej ich szyb k o ści, kodów in fo rm a c ji i algo - ry tm ó w w ym ia n y. P r o c e s o r te le p rz e tw a rz a n ia - ICC 8371 sp ełn ia w sz y s tk ie w aru n k i dotyczące now oczesnego u rz ą d z en ia ste ru ją c e g o s ie c ią t ra n s m is ji. C ech u je go w yso ka niezaw o dność u z ysk an a d z ięk i zasto sow aniu odpow iednich eleelem entów e le k tro n ic z n y ch i w yso kiem u pozio - raow i te ch n o lo g ii m ontażu, re d u n d a n cji n ie k tó - ry c h układów i wbudowanym m ech anizm om d ia gnostycznym. Ś ro d k i p ro g ra m o w e g w arantu ją w yso k i stopień z abezpiecz enia p rz ed b łęd am i w lin ia c h tra n s m is y jn y c h. o 1-ialogowy punkt abonencki E C 8575 w yp o sażon y je s t w dm ikarkę znakow o-m ozaikow ą E C 7186, o p rę d k o ś c i dru k o w ania 180 znaków na sekundę, k la w ia tu ry : a lfa n u m e ry c z n ą i c y f ro w ą, bufor p a m ię c io w y na 256 znaków. P r o s t a i now oczesna k o n stru k cja m ech anizm u drukującego zapew nia dużą niezaw odność p r a c y. R e ż im p r a c y E C 8575 - a sy n c h ro n icz n y, sz yb k o ści w ym ia n y 600 lub 1200 bitów na s e kundę. P rz e z n a c z e n ie : p r a c a dialogow a. a P u n k t abonencki E C 8514 w sp ó łp ra cu je z E C 8371 w re ż im ie sy n ch ro n icznym na p r ę d k o ś c ia c h 600/1200/2400 bitów na sekundę. Is tn ie je m o ż liw o ść p o d łączenia k ilk u E C 8514 do jednego łą cz a telekom unikacyjnego. Z a sa d n icze w yposażen ie punktu abonenckiego E C 8514 stan o w ią: czytn ik k a rt E C 6112, d ru k a rk a znakow o-m ozaikow a E C 7186, m o n ito r e kran o w y E C 7062. Is tn ie je ró w n ież m o ż liw o ść p o d łącz enia: cz ytn ika ta śm y E C 6121, d z iu r k a rk i ta śm y E C 7122, p a m ię c i kaseto w ej E C 5091. Z a sa d n ic z y m p rz eznaczenie m E C 8514 je s t p ra c a w sadow a. M o ż liw a je s t ró w n ież p ra c a dialogow a. - System m on itorów ekran ow ych M e ra 7900 w sk ład system u m o n ito ró w M e ra 7900 wchodzą n astę p u jące u rz ą d z en ia : - 7901 - zdalna, grupowa jed nostka s te ru ją c a p o z w a la ją ca na p rz y łą c z e n ie do 32 szt. m o n i to ró w 3510 i d ru k a re k D Z M 180; - 7910 - m o n ito r zależny tzn. p rz y łą c z a n y do grupow ej jed n o stk i s te ru ją c e j; - 7950 - m o n ito r n ie z a le ż n y, p o z w a la ją cy na zdaln ą w sp ó łp ra cę z E C 8371 bez p o śre d n ictw a grupow ej jed n o stk i s te ru ją c e j. P o je m n o ść ekranu m o n ito ró w 480 lub 1920 znaków. U z u p e łn ien ie m o n ito ró w stan o w ić m o gą: k la w ia tu ra a lfa n u m e ry cz n a i c y fro w a, c z y t n ik k a rt id e n tyfik a cyjn ych, p ió ro św ie tln e. M o n ito ry ekran o w e m ogą w sp ó łp ra co w a ć z E C 8371 w re ż im ie sy n ch ro n icz n ym z p rę d k o ś c ia m i 600/1200/2400 bitów na sekundę. P r z e z n acz en iem m o n ito ró w je s t p r a c a dialogow a lub w sadow a. o P ro g ra m o w a n y punkt abonencki P P A stanow i k o le jn y e lem en t system u te le p rz e tw a rz a n ia. P rz e z n a c z e n ie m tego punktu będzie p ra c a lo k a ln a, z w ie lo m a u rz ą d z e n ia m i w e/w y, r e a l i zowana pod nadzorem głównego kom putera. R e żim w sp ó łp ra cy z E C 8371 syn ch ro n icz n y, szybk o ś c i t r a n s m is ji 600/1200/2400 bitów na sekundę. JS EC 2032 EC 2033 EC 2035 EC 2045 EC 2050 EC2060 EC2065 EC 8006 EC 8013 EC 8006 EC8013 EC 8005 EC 8013 EC8006 EC8013 EC 8006 EC 8006 EC8013 EC8013 EC 8575 EC8514 _merascof 7900 PPA R y s. 1. K o n fig u ra c ja system u te le p rz e tw a rz a n ia T E L E J S

U rz ą d z e n ia t r a n s m is ji danych Do z b io ru u rz ą d z e ń t r a n s m is ji danych n a le ż ą m od em y: - E C 8006 - r e a liz u ją c y w y m ia n ę du pleksow ą na p rę d k o ś c ia c h 600 lu b 1200 b itó w na sekundę - E C 8013 - r e a liz u ją c y w y m ia n ę du pleksow ą na p rę d k o ś c ia c h 1200 lub 2400 h itó w na sekundę; - E C 8007 - r e a liz u ją c y w y m ia n ę du p leksow ą na p rę d k o ś c i do 300 b itó w na sekundę, po łą c z a c h te le fo n ic z n y ch. M o d em y od s tro n y u rz ą d z e ń c y fro w y c h p o s ia d a ją styk S2, tzn. stan d a rd o w y in t e r fe js u rz ą d z e ń t r a n s m is ji danych. Do z b io ru u rz ą d z eń t r a n s m is ji danych n a le ż y ró w n ie ż ; - U P S T tzn. U rz ą d z e n ie P rz e k s z ta łc a n ia S yg n a łó w T e le g ra fic z n y c h - p rz e tw o rn ik r e a liz u ją c y tr a n s m is ję danych po łą c z u te le g ra fic z n y m ; - A K P 4800 - A s y n c h ro n ic z n y K o n w e r to r P o d staw o w y r u rz ą d z e n ie p o s ia d a ją c e styk S2, r e a liz u ją c e tr a n s m is ję danych po łą c z a c h n a t u r a l n ych. A r c h ite k t u r a lo g ic z n a E C 8371 P r o c e s o r te le p rz e tw a rz a n ia sk ła d a s ię z n a s tę p u ją c y c h bloków fu n k cjo n a ln ych : - jed n o stk a s te ru ją c a, - p a m ię ć o p e ra c y jn a, - a d a p te r k an ało w y, - s k a n e r k o m u n ik a c yjn y, - a d a p te r lin io w y. P o łą c z e n ie w /w bloków ilu s tr u je r y s, 2. P r z e z n a cz en ie bloków opisano po niżej. Je d n o s tk a s te ru ją c a p ra c u je pod k o n tro lą p ro g ra m u s te ru ją c e g o, re z yd u ją c e g o w p a m ię c i o p e ra c y jn e j. Z a w ie r a ona ś ro d k i tech n iczn e niezbędne do w yk o n yw an ia 51 in s tru k c ji, s t e ro w a n ia p a m ię c ią o p e ra c y jn ą, s k a n e ra m i k o m u n ik a c y jn y m i i a d a p te ra m i k a n a ło w ym i. P a m ię ć o p e ra c y jn a sp ełn ia z asad n iczo dw ie ro le : p rz e ch o w u je p ro g ra m s te ru ją c y, stan o w i cz a so w y bufo r, w k tó ry m dane są k o m p leto w a ne i dekom pletow ane p r z y t r a n s m is ji z k a n a łe m i punktem abonenckim. P a m ię ć m oże;t y ć ro z b u d o w yw a n a jjd 16 do 256 kb. ' -Adapter kanałowy, u m o ż liw ia w s p ó łp ra c ę proce s o ra z jed n o stk ą c e n tra ln ą syste m u R IA D I lub R IA D II. A d a p te r k an ało w y typu 1 zabezpiecza w s p ó łp ra c ę z j. c. R LA D I w kanale m u ltip lek so - ro w ym S k a n e r k o m u n ik a cyjn y k tó re g o podstaw ow ą fu n k cją je s t c y k lic z n e w y b ie ra n ie li n ii te le k o m u n ik a c y jn y c h dla o b słu g i p r z e s ła n ia in fo rm a c j i m ię d z y n im i a jed n o stk ą s te ru ją c ą. P o z w a la to p r z e s ła ć b a jt danych z je d n o stk i s t e r u ją c e j do lin ii. R e a liz o w a n a je s t ró w n ie ż p ro ced u r a o d w ro tna. Je d e n sk a n e r m oże o b słu ż y ć do 96 lin ii. A d a p te r lin io w y, z a w ie ra o s p rz ę t te c h n ic z ny do o b słu g i li n ii te le k o m u n ik a c y jn e j. A d a p te r y lin io w e ró ż n ią s ię m ię d z y sobą sposobem obsłu g i li n ii k o m u n ik a cyjn ych, r e a liz u ją c t r a n s m is ję a s y n c h ro n ic z n ą lub syn c h ro n ic z n ą. R y s. 2. M o d u ło w a s tru k tu ra p ro c e s o ra te le p rz e tw a rz a n ia E C 8371 13