ĆWICZENIA Z MIKROEKONOMII : 1 EKONOMICZNE MYŚLENIE Z1. Na rysunku przedstawiono krzywą możliwości produkcyjnych firmy wytwarzającej dobra A i B: a A MAX A 1 b g A 2 A 3 f c d e Odpowiedź na poniższe pytania: B 1 B 2 B 3 B MAX 1. Firma wytwarza A max dobra A. Jaką ilość dobra B może maksymalnie wyprodukować? 2. Firma wytwarza maksymalną ilość dobra B. Jaki koszt alternatywny ponosi? 3. Które kombinacje wskazują na produkcję jednorodną? 4. Które kombinacje wskazują na produkcję zróżnicowaną? 5. Firma wytwarza kombinację b. Jaki jest koszt alternatywny produkcji dobra A? 6. Firma wytwarza kombinację d. Jaki jest koszt alternatywny produkcji dobra B? 7. Firma początkowo wytwarza kombinację c a następnie zmienia ją na kombinację a. Jaki jest koszt alternatywny podjęcia takiej decyzji? 8. Firma początkowo wytwarza kombinację c a następnie zmienia ją na kombinację d. Jaki jest koszt alternatywny podjęcia takiej decyzji? 9. Firma wytwarza kombinację dóbr odpowiadającą punktowi f. Jaki dodatkowy koszt alternatywny musi ponieść chcąc zwiększyć produkcję dobra A do ilości A 1? 10. Która kombinacja jest nieosiągalna przy dostępnych zasobach, poziomie organizacji i technologii? Z2. Krzywa możliwości produkcyjnych dana jest równaniem: Y= 200 4X Uzupełnij zdania: a) Krzywa możliwości produkcyjnych jest opisana funkcją.. zatem koszt alternatywny zwiększenia produkcji dobra X lub Y o każdą kolejną jednostkę jest b) Krańcowa stopa transformacji dobra X w dobro Y jest i wynosi MRT XY =.. Oznacza to, że aby wytworzyć dodatkową jednostkę dobra Y trzeba zrezygnować z.. jednostek dobra X. Jeśli producent będzie produkował 50Y to będzie mógł jednocześnie wytworzyć X. Gdy zwiększy produkcję dobra Y do 100 to wytworzy. X. Zatem koszt alternatywny takiej decyzji wynosi.. c) Krańcowa stopa transformacji dobra Y w dobro X jest i wynosi MRT YX =.. Dodatkową jednostka dobra X wymaga rezygnacji z.. jednostek dobra Y. Jeśli producent zdecyduje się na produkcję jednorodną i będzie wytwarzał tylko dobro X to poniesie koszt alternatywny równy utracie. d) 1
Z3 Możliwości produkcyjne firmy w zakresie produkcji dóbr X i Y przedstawia poniższa tabela: Dobro X 0 1 2 3 4 5 6 7 Dobro Y 70 68 65 60 52 40 23 0 MRT YX 1. Uzupełnij tabelę 2. Podkreśl właściwą odpowiedź: KMP jest [wklęsła, wypukła, stała], bo krańcowa stopa transformacji jest [rosnąca, malejąca, stała]. 3. Oblicz koszt alternatywny wytworzenia: a) trzeciej jednostki dobra X. b) piątej jednostki dobra X.... c) siódmej jednostki dobra X. d) trzech jednostek dobra X. e) czterech jednostek dobra X. f) pięciu jednostek dobra X g) sześćdziesięciu jednostek dobra Y.. h) czterdziestu jednostek dobra Y i) maksymalnej ilości dobra Y 4. Oblicz koszt alternatywny wzrostu produkcji: a) dobra X z 2 do 4 jednostek b) dobra X z 1 do 6 jednostek c) dobra X z 3 do 7 jednostek d) dobra Y z 23 do 65 jednostek. e) dobra Y z 40 do 68 jednostek. f) dobra Y z 52 do 70 jednostek. 5. Określ, która z kombinacji dóbr: I) w pełni i efektywnie wykorzystuje zasoby przy danej technologii II) nie w pełni lub nieefektywnie wykorzystuje dostępne zasoby III) przy danej ilości zasobów, obecnej technologii i organizacji jest nieosiągalna a) 3X i 60Y b) 4X i 42Y c) 6X i 32 Y. d) 3X i 52Y.. e) 4X i 65 Y. Z4 Możliwości produkcyjne kraju w zakresie produkcji dóbr X i Y przedstawia poniższa tabela: Dobro X 0 1 2 3 4 5 Dobro Y 14 5 0 MRT YX - 7 5 3 1. Uzupełnij tabelę: 2. Podkreśl właściwą odpowiedź: KMP jest [wklęsła, wypukła, stała], bo krańcowa stopa transformacji jest [rosnąca, malejąca, stała]. 3. Koszt alternatywny: a) wzrostu produkcji z 2 do 3 jednostek X wynosi.. b) trzeciej jednostki X wynosi. c) pięciu jednostek dobra X wynosi. 2
ĆWICZENIA Z MIKROEKONOMII : 2 RYNEK 1. Zgodnie z prawem popytu wzrost ceny dobra X, ceteris paribus, spowoduje: a) spadek popytu na dobro X; b) wzrost popytu na dobro X; c) spadek wielkości popytu na dobro X; d) wzrost wielkości popytu na dobro X. 2. Które zdarzenia wpłyną bezpośrednio na wzrost popytu na dobro X (zakładamy, że X jest dobrem normalnym): a) spadek ceny dobra substytucyjnego; b) wzrost ceny dobra substytucyjnego; c) spadek ceny dobra komplementarnego; d) wzrost ceny dobra komplementarnego; e) spadek kosztów produkcji dobra X; f) wzrost ceny dobra X; g) spadek ceny dobra X. 3. Przedstaw graficznie sytuację na rynku dobra X: a) po znacznym wzroście ceny dobra komplementarnego; b) po znacznym wzroście ceny dobra substytucyjnego; 4. Jak zmieni się cena oraz wielkość popytu i podaży dobra X w punkcie równowagi rynkowej w wyniku zaistnienia zmian popytu i podaży podanych w tabeli? a) Zilustruj graficznie poszczególne przypadki. b) Zmiany w zakresie ceny i ilości równowagi wpisz w tabelę, przyjmując następujące oznaczenia: wzrost, spadek,? niemożność jednoznacznego określenia zmian. D D S P X P X S P X P X 5. Przyjmując następujące oznaczenia: wzrost, spadek,? niemożność jednoznacznego określenia zmian w każdym z poniższych przypadków określ, czy mamy do czynienia z działaniem prawa popytu, czy działaniem prawa podaży? D D S const. S S D const. 3
6. Popyt i podaż opisane są równaniami: X = 18-4P, X = -3 + 3P. a) Oblicz cenę równowagi rynkowej. b) Jak zmieni się wielkość popytu i podaży rynkowej przy wprowadzeniu ceny minimalnej na poziomie 4 j.p. Określ charakter i wielkość powstałej nierównowagi rynkowej. c) Jak zmieni się wielkość popytu i podaży rynkowej przy wprowadzeniu ceny maksymalnej na poziomie 2 j.p. Określ charakter i wielkość powstałej nierównowagi rynkowej. d) Jak zmienią się wydatki konsumentów na dobro X, jeżeli jego cena wzrośnie? e) Oblicz wartość różnicy między wielkością popytu i podaży przy wprowadzeniu ceny minimalnej P = 4 j.p. oraz określ rodzaj powstałego stanu nierównowagi. f) Jak można uzasadnić celowość ograniczania swobody działania mechanizmu rynkowego poprzez wprowadzanie cen minimalnych lub maksymalnych? g) Wyjaśnij sens ekonomiczny oraz oblicz wielkość nadwyżki konsumenta i nadwyżki producenta dla warunków równowagi. h) Oblicz elastyczność cenową popytu w punkcie równowagi rynkowej. i) Oblicz elastyczność cenową podaży w punkcie równowagi rynkowej. 7. Które z poniższych zdarzeń mogłyby wywołać dodatnie nachylenie krzywej popytu: a) Wzrost ceny chleba i wzrost wielkości popytu na chleb. b) Wzrost popytu na napoje chłodzące w czasie upału. c) Spadek ceny dobra, którego konsumpcja stanowi wyróżnik pozycji społecznej. d) Wzrost wielkości popytu na akcje pomimo wzrostu ich cen. e) Wzrost konsumpcji danego dobra spowodowany spadkiem jego dostępności wywołanym wzrostem ceny. f) Spadek wielkości popytu na dane dobro wywołany wzrostem jego ceny. 8. Popyt i podaż opisują następujące funkcje: X d = 20-2P oraz X S = - 4 + 2P, Oblicz cenę i wielkość równowagi rynkowej. Wykreśl krzywe popytu i podaży. Zaproponuj poziomy ceny minimalnej i maksymalnej oraz określ wielkość transakcji rynkowych w obu przypadkach. 4
9. Ustal wpływ niżej wymienionych zjawisk na sytuację na poszczególnych rynkach: 1. rynek cukru produkowanego w USA Wydarzenie: Rząd USA ogranicza kwotę importową cukru. W rezultacie nabywcy cukru, tacy jak np. wytwórnie słodyczy, są zmuszeni do zakupu cukru od amerykańskich producentów. 2. rynek słodyczy Wydarzenie: Wskutek protekcjonizmu na rynku cukru jego cena wzrasta. 3. rynek kukurydzy Wydarzenie: Z powodu polityki podtrzymywania ceny cukru producenci napojów przechodzą na zastosowanie syropu z kukurydzy o wysokiej zawartości fruktozy. 4. rynek cukru na Karaibach Wydarzenie: Z powodu zmniejszenia eksportu cukru do USA spada produkcja cukru na wyspach. 5. rynek niewykwalifikowanej siły roboczej na Karaibach Wydarzenie: Plantatorzy cukru ograniczają uprawę trzciny cukrowej i zamykają cukrownie. 6. rynek marihuany na Karaibach Wydarzenie: Z powodu spadku popytu na trzcinę cukrową na Karaibach plantatorzy trzciny, w poszukiwaniu dochodu, zaczynają uprawiać marihuanę. 7. rynek niewykwalifikowanej siły roboczej w USA Wydarzenie: Wysokie bezrobocie na Karaibach zmusza robotników zwalnianych z plantacji i cukrowni do nielegalnej emigracji do USA. 8. rynek soi produkowanej w USA Wydarzenie: Wyższe ceny cukru skłoniły farmerów do uprawy trzciny cukrowej, buraków cukrowych i kukurydz 5
ĆWICZENIA Z MIKROEKONOMII : 3 ELASTYCZNOŚĆ 1. Uzupełnij tabelę określając rodzaj popytu dla poszczególnych wartości współczynnika elastyczności cenowej popytu: 2. Na podstawie poniższego rysunku uzupełnij tabelę wpisując wartość współczynnika elastyczności cenowej popytu w poszczególnych punktach na krzywej D. punkty Edp Rodzaj popytu a b c d e f 3. W wyniku wzrostu ceny dobra X, ceteris paribus, z 2 j.p. do 3 j.p. konsument zmniejszył miesięczne spożycie dobra z 5 szt. do 2 szt. 1.Oblicz wartość współczynnika elastyczności cenowej popytu na to dobro oraz określ rodzaj popytu. 2. Określ wpływ analizowanej zmiany ceny na wydatki konsumentów oraz przychody producentów. 3. Jaką metodę pomiaru elastyczności (punktową/łukową) przyjąłeś i dlaczego? 4. Dlaczego wiedza na temat wartości współczynnika elastyczności cenowej popytu jest ważna dla producenta? 5. Załóżmy, że wyniku wzrostu ceny dobra X, ceteris paribus, z 2 j.p. do 3 j.p. konsument zmniejszył miesięczne spożycie tego dobra z 5 szt. do 4 szt. Oblicz wartość współczynnika elastyczności cenowej popytu na to dobro oraz określ rodzaj popytu. 6
4. W wyniku wzrostu ceny dobra X z 4 do 6 j.p. konsument zmniejszył miesięczne spożycie tego dobra z 10 do 6 sztuk oraz zwiększył konsumpcję dobra Y z 24 do 30 sztuk. a) Zakładamy, że krzywa popytu na dobro X jest prostoliniowa oblicz wartości współczynnika elastyczności cenowej popytu przy cenach: 4 i 6 j.p. b) Oblicz wartość współczynnika elastyczności cenowej popytu na dobro X dla podanej zmiany ceny. Określ rodzaj popytu. c) Oblicz wartość współczynnika elastyczności krzyżowej popytu na dobro X. Jakimi dobrami względem siebie są X i Y? 5. Na podstawie wartości współczynnika elastyczności dochodowej popytu Olllllky7ukreśl rodzaj dóbr. Dla podpunktów a, b i c wykreśl krzywe Engla. a) E di = -2 b) E di = 2 c) E di = 0,2 6. Dla każdej z poniższych funkcji podaży oblicz wartość E sp dla ceny 2 j.p. i dla ceny 4 j.p. Wykreśl te krzywe na układzie współrzędnych. Określ jak zmienia się wartość E sp wraz ze zmianą wielkości podaży na każdej z tych krzywych. a) X = -4 + 5P b) X = 5P c) X = 4+5P 7. W salonie sprzedaży dealera Fiata miesięczna sprzedaż samochodów marki Seicento wyniosła 25 sztuk przy cenie 23 900 zł. Po zastosowaniu bonifikaty wynoszącej 2000 zł. miesięczna sprzedaż wzrosła do 35 sztuk. Należy obliczyć elastyczność cenową popytu w badanym okresie na samochody Seicento. 8. W Castoramie sprzedawano miesięcznie 180 opakowań kleju do tapet, przy cenie rolki tapety laserowej 23 zł. Po podniesieniu ceny rolki tapety laserowej do 25,50 zł sprzedaż kleju spadła do 150 opakowań miesięcznie. Należy obliczyć elastyczność mieszaną popytu i określić siłę i charakter związku między tymi produktami. 9. W sklepie chemicznym w Katowicach w ubiegłym roku przeciętnie miesięcznie sprzedawano 145 opakowań 3-kilogramowych proszku Vizir. W bieżącym roku w tym samym sklepie miesięczna sprzedaż tego proszku wzrosła do 165 sztuk. Dochody gospodarstw domowych w tych latach w badanym rejonie kształtowały się na poziomie odpowiednio 950 zł/osobę i 1100 zł/osobę. Należy obliczyć elastyczność dochodową popytu. 10. Załóżmy, że funkcja popytu na dobro X wytwarzane przez monopolistę opisana jest równaniem x= 8-2P Oblicz wartość współczynnika Edp dla ceny =3. 7
11. Funkcja popytu dana jest równaniem X= 18 2P. Oblicz wartość współczynnika Edp dla ceny =1. 12. Funkcja popytu na dobro X dana jest równaniem X= 8 2P. Oblicz wartość Edp dla ceny = 2 13. Funkcja podaży dana jest równaniem X= 8 + 2P. Oblicz wartość Esp dla ceny = 2 14. Funkcja podaży dana jest równaniem X= 80 +0,5P. Oblicz Esp dla ceny = 20. 8
ĆWICZENIA Z MIKROEKONOMII : 4 KONSUMENT TEORIA KRZYWYCH OBOJĘTNOŚCI 1. Kombinacje dóbr i odpowiadające poszczególnym poziomom konsumpcji użyteczności całkowite przedstawia tabela: kombinac dóbr lxi4y lxi7y 4X i 10Y 5Xi2Y 5Xi4Y 5X i 8Y 9Xi3Y 9Xi 6Y TUx 10 10 34 40 40 40 54 54 TUy 68 98 110 38 68 104 54 90 TU a) wykreśl mapę obojętności, b) podaj użyteczność całkowitą osiąganą z konsumpcji kombinacji dóbr na poszczególnych krzywych obojętności, c) wiedząc, że konsument dysponuje dochodem w wysokości 26jp oraz ponadto, że ceny dóbr X i Y wynoszą odpowiednio 2 i 4 jp wykreśl linię budżetową oraz wskaż kombinację obu dóbr optymalną dla konsumenta. 2 Dorota dysponuje dochodem w wysokości 100 jp przeznaczając go na zakup dóbr A i B, których ceny wynoszą odpowiednio 5 jp i 10 jp. a) wyprowadź linię budżetową Doroty odkładając dobro A na osi odciętych. Dorota maksymalizuje satysfakcję nabywając 6 jednostek A i... jednostek B. b) dorysuj na wykresie odpowiednią krzywą obojętności. Cena dobra A rośnie do 10 jp. c) wyprowadź nowa, linię budżetową Doroty. W nowym punkcie równowagi Dorota kupuje 3 jednostki A i...jednostek B d) dorysuj nową krzywą obojętności, e) wyprowadź krzywą popytu Doroty na dobro A. 3. Poniższy rysunek przedstawia sytuację Piotra, który dokonuje wyboru między winem a piwem. Przyjmując, że w sytuacji wyjściowej Piotr osiągał stan równowagi w punkcie E 1, a w wyniku zmiany warunków rynkowych, przy nie zmienionej cenie butelki piwa wynoszącej 5 zł, osiągalne stawały się dla niego kolejno coraz to wyżej położone krzywe obojętności, rozwiąż poniższy test, stawiając znak w odpowiednich kratkach 9
Zmiany położenia linii budżetowej Piotra dokonywały się pod wpływem: a) wzrostu ceny wina, b) spadku ceny wina, c) wzrostu dochodu nominalnego Piotra, d) zarówno spadku ceny wina, jak i wzrostu dochodu nominalnego Piotra. Dochód-, jakim dysponuje Piotr na zakupy wina i piwa, wynosi: a) 80 zł,' b) 90 zł, c) 100 zł, d) 160 zł Jeżeli w sytuacji początkowej (punkt E 1 na rysunku) Piotr nabywa 2 butelki wina i 8 butelek piwa, to wynika z tego, że za każda butelkę wina płaci: a) 5 zł b) 10zł c)20zł d) 40zł Gdy dla Piotra osiągalna staje się krzywa obojętności U 4, to wówczas cena jednej butelki wina kształtuje się na poziomie: a) 5zł b) 8zł c) 40zł d) 75zł Na podstawie przedstawionej sytuacji wyznacz krzywą popytu Piotra na wino (jedna kratka to 2 w pionie i w poziomie) 10
4. Linia budżetowa AB i odpowiadająca jej krzywa obojętności przedstawia sytuację wyjściową pewnego konsumenta, który swój dochód w wysokości 240 jp wydaje w całości na dobra X i Y: a) ile kosztuje dobro Y?... b) ile kosztuje dobro X?... c) ile kosztuje dobro X po zmianie jego ceny?... d) wyprowadź krzywą popytu konsumenta na dobro X e) oblicz współczynnik cenowej elastyczności popytu i zinterpretuj wynik... Wróć do pierwotnej linii budżetowej AB. f) ile dobra Y może maksymalnie kupić konsument?... g) ile dobra Y kupuje?... h) o ile zmieniają się maksymalne możliwości kupna Y, gdy jego cena...do...jp.? i) ile Y konsument kupuje w nowym punkcie równowagi?... j) wyprowadź krzywą popytu na dobro Y. 11
TEORIA UŻYTECZNOŚCI KRANCOWEJ 1. Modelowy konsument nabywa 2 dobra: X i Y. MU x = 20, MU y = 40. Cena dobra X jest dwa razy większa od ceny dobra Y. Jakie zmiany wprowadzi konsument w strukturze konsumpcji? a) zwiększy konsumpcję X; b) zwiększy konsumpcję Y; c) brak danych do udzielenia odpowiedzi 2. Wiemy, że MU x /MU Y = 4, P X / P y = 8. Jak powinien modelowy konsument zmienić wielkość konsumpcji dóbr: X i Y? a) zwiększy konsumpcję X; b) zwiększy konsumpcję Y; c) brak danych do udzielenia odpowiedzi 3. Jak powinien konsument zmienić wielkość konsumpcji dobra Y jeżeli, ceteris paribus: MU x /MU Y = 8, P X / P y = 12. a) zwiększy konsumpcję X; b) zwiększy konsumpcję Y; c) brak danych do udzielenia odpowiedzi 4. Wiedząc, że konsument znajduje się w równowadze uzupełnij tabelę: ILOŚĆ DOBRA X ILOŚĆ DOBRA Y CENA DOBRA X CENA DOBRA Y UŻYTECZNOŚ KRAŃCOWA DOBRA X UŻYTECZNOŚ KRAŃCOWA DOBRA Y UŻYTECZNOŚ CAŁKOWITA DOBRA X UŻYTECZNOŚ CAŁKOWITA DOBRA Y DOCHÓD 5 10 4 10 80 160 50 5. Uzupełnij tabelę: Ilość dobra A Użyteczność całkowita Użyteczność krańcowa Ilość dobra B Użyteczność całkowita Użyteczność krańcowa 1 20 20 1 20 2 17 2 36 3 15 3 50 4 65 4 12 Wskaż użyteczność całkowitą konsumpcji 2 j. dobra A i 3 j. dobra B. 6. Konsument zarabia tygodniowo 400 zł i wydaje je na dwa dobra. Na podstawie tabeli określ dla każdego przypadku, czy konsument znajduje się w równowadze jeśli nie doradź mu dalsze postępowanie. Dobro Cena Ilość TU MU kupowana A 15 20 50 30 B 10 10 1000 20 20
Dobro Cena Ilość TU MU kupowana A 15 20 50 30 B 10 15 1000 20 Dobro Cena Ilość TU MU kupowana A 15 20 50 30 B 10 10 1000 25 7. Cena dobra X wynosi 40 jp, cena dobra Y 15jp, MU Y = 3. Jeżeli konsument znajduje się w równowadze, ile wynosi użyteczność krańcowa dobra X? 8. Konsument kupuje 4 jednostki dobra X i 5 jednostek dobra Y. MU X =45, MU Y =36. Ceny dóbr kształtują się odpowiednio na poziomie 9 i 6 jp. Na podstawie tych informacji ustal: a) poziom dochodu konsumenta, b) czy konsument jest w równowadze. Jeśli uznasz, że nie doradź mu właściwy kierunek zmian w strukturze konsumpcji. 9. Konsument osiągnął stan równowagi. Oblicz ile wynosi cena dobra X skoro wiadomo, że cena dobra Y kształtuje się na poziomie 10 zł, zaś konsument ocenia użyteczność krańcową dobra X na 80 jednostek a użytecznością krańcową dobra Y na 100 jednostek. Jakim dochodem dysponuje konsument, gdy kupuje 3 jednostki dobra X i 4 jednostki dobra Y. 10. Tabela przedstawia rozkład użyteczności modelowego konsumenta. Wiedząc, że cena doba X wynosi 2 j.p., a cena dobra Y 1 j.p. oraz że dochód konsumenta wynosi 15 j.p. podaj użyteczność całkowitą z konsumpcji w punkcie równowagi. dobro X dobro Y x TU X MU X y TU Y MU Y 1 14 1 18 2 10 2 28 3 9 3 35 4 8 4 40 5 7 5 3,5 21
ĆWICZENIA Z MIKROEKONOMII : 5 KOSZTY Zadanie 1 Uzupełnij poniższe zapisy: TC = TFC + lub * X AVC = / X AFC = - TVC = TC - lub *X = /X TFC = TC - lub *X = AFC + AVC = - AFC = / X = / lub / Zadanie 2 Wykorzystując znajomość powyższych zależności, dokonaj kalkulacji i uzupełnij tabelę. X TFC TVC TC AFC AVC 0 100 0 - - - - 1 25 2 15 3 154 4 44 5 21 6 65 Zadanie 3 Jeżeli przeciętny koszt produkcji jednostki wyrobu wynosi 20 j.p, produkcja wynosi 100 szt., a koszty stałe wynoszą 1000 j.p to: a) koszt całkowity = 3000 b) przeciętny koszt stały = 20 c) całkowity koszt zmienny = 2000 d) przeciętny koszt stały = 10 e) koszt całkowity = 2000 Zadanie 4 Uzupełnij tabelę. Zakładamy warunki konkurenta doskonałego i równowagę. P X X MR TR TC TVC AFC Wynik ekon. 6 100 2 20 22
ZADANIE 5 P X 0 1 2 3 4 5 6 TR 0 9 16 21 24 25 24 MR TC 5 15 20 21 24 31 43 1. Uzupełnij tabelę. 2. Dla X=3 ustal poziomy: P= TFC= TVC=. AFC=.AVC=.=.WE= Zadanie 6 Na jaki wynik ekonomiczny wskazują podane niżej zapisy? Lp. Relacja przychodów do kosztów w Wynik ekonomiczny punkcie równowagi 1 P< 2 P= 3 P> 4 >P>AVC 5 TR=TC 6 TR=TVC 7 TR>TC 8 TR<TVC Zadanie 7 Na podstawie tabeli opisującej kształtowanie się kosztu krańcowego dla kolejnych poziomów produkcji dobra X wyznacz: a) minimalną cenę uzasadniającą kontynuacje produkcji w krótkim okresie analizy, b) przychód całkowity realizowany przy tym poziomie ceny, c) wynik ekonomiczny w tym punkcie. Zakładamy warunki konkurencji doskonałej. X 0 1 2 3 4 5 TFC 20-50 10 6 14 30 Zadanie 8 Uzupełnij tabelę: X TFC TVC TC AFC AVC 4 100 15 23
Zadanie 9 Na podstawie rysunków uzupełnij tabelę: Nr X P X TR AR MR TFC TVC TC AFC AVC rysunku 1 2 j.p. 70 60 rys. 1 rys. 2 j.p. MR 300 200 TR 10 50 100 X 100 X Zadanie 10 Wiedząc, że: TC=100, min = 5, TFC=20, uzupełnij tabelę: X TVC AVC AFC Zadanie 11 Wiedząc, że producent sprzedaje wyroby gotowe na rynku doskonale konkurencyjnym odpowiedz na poniższe pytania: a) Po jakiej cenie producent będzie sprzedawać swój wyrób na rynku? b) Ile sztuk wyrobu producent dostarczy na rynek? c) Jaki jest wynik ekonomiczny producenta? (podaj wartość liczbową) 80 S 80 60 40 20 2000 4000 6000 D 60 50 40 30 20 10 1 2 3 4 5 6 AVC 24
ĆWICZENIA Z MIKROEKONOMII : 6 KONKURENCJA DOSKONAŁA 1. Wykresy przedstawiają sytuację na rynku sezamków i w firmie Agata. Wiedząc, że rynek sezamków jest rynkiem doskonale konkurencyjnym wyznacz cenę za paczkę sezamków oraz wielkość produkcji firmy Agata. P P 0 10 tys. paczek sezamków 0 1 tys. paczek sezamków Rynek sezamków Firma Agata Co się stanie, jeżeli zostanie wprowadzona: a) cena minimalna na sezamki P 1 = 7; b) cena maksymalna na sezamki P 2 = 4 2. Wyznacz wielkości produkcji poszczególnych firm na rynku konkurencji doskonałej oraz podaj, ile wynosi wynik ekonomiczny w punkcie równowagi a) firma Darek P = 5 b) firma Kuba P = 4 c) firma Marcin P = 3 P P P 1 1 AVC 0 1 2 3 4 5 6 7 8 X 0 1 2 3 4 5 6 7 8 Y 0 1 2 3 4 5 6 7 8 Z 3. Określ czy firma powinna zwiększyć czy zmniejszyć produkcję. a) firma Edyta b) firma Bogna c) firma Maciek P = 3, X = 6 P = 3, X = 3 P = 5, X = 7 P P P 1 AVC 1 1 1 0 1 2 3 4 5 6 7 8 X 0 1 2 3 4 5 6 7 8 Y 0 1 2 3 4 5 6 7 8 Z 25
4. Popyt i podaż na rynku konkurencji doskonałej dane są równaniami: X D = 500 100P i X S = 100P + 100. Rysunek przedstawia koszty firmy działającej na tym rynku. 1) Nanieś na rysunek krzywą przychodu krańcowego firmy. 2) Oblicz, jaki wynik ekonomiczny osiąga firma przy optymalnym poziomie produkcji oraz zaznacz go na rysunku. 3) Zaznacz na wykresie krzywą podaży firmy 4) Oblicz, ile jest firm na rynku. 5) Opisz, jakich zmian można się spodziewać w długim okresie na rynku oraz co będzie się działo z wynikiem ekonomicznym firm działających na tym rynku 5. Wykres przedstawia sytuację firmy Aneta. Opisz osie i wykresy, a następnie na podstawie rysunku uzupełnij tabelę (1 kratka = jedna jednostka pieniężna lub 1 sztuka dobra X), przyjmując, że Aneta jest w równowadze. Określ strukturę rynku, na którym funkcjonuje firma oraz oceń jej sytuację ekonomiczną X P TFC TVC TC AFC AVC TR AR WE ( 6. Podpisz osie i wykresy oraz zaznacz na rysunkach (dla punktu równowagi): całkowity koszt zmienny (TVC) całkowity koszt stały (TFC) łączny koszt całkowity (TC) przychód całkowity (TR) wynik ekonomiczny wynik ekonomiczny 26
ĆWICZENIA Z MIKROEKONOMII : 7 MONOPOL Zadanie 1 Ile powinien produkować i po jakiej cenie sprzedawać oraz jaki wynik ekonomiczny (oblicz go i zaznacz na wykresie)osiąga monopolista, jeżeli jego koszty kształtują się tak, jak pokazano na rysunkach, natomiast popyt rynkowy dany jest równaniem: a) P = 5 X b) P = 7 X c) P = 3 0,5X AVC AVC AVC 2. Popyt rynkowy dany jest równaniem: P = 8 X, natomiast koszty monopolisty przedstawia rysunek. W jaki sposób powinien zmienić wielkość produkcji i cenę monopolista, jeżeli obecna cena i wielkość produkcji wynosi: a) X = 4; P = 4 b) X = 2; P = 6 c) X = 3; P = 5 3. Poniższy rysunek przedstawia koszty pewnego monopolisty, produkującego dobro X (1 kratka to 1 j.p. lub 1 jednostka dobra X). Wiedząc, że popyt rynkowy na dobro X można opisać równaniem: P = 8 X, wykonaj następujące polecenia: 1) Na tym samym wykresie przedstaw krzywą popytu i krzywą MR monopolisty, 2) Wyznacz wielkość produkcji, jaką powinien wytwarzać monopolista, jeżeli nie różnicuje cen oraz podaj cenę, po jakiej powinien sprzedawać swoje wyroby przy takiej wielkości produkcji; 3) Załóż teraz, że monopolista ma możliwość doskonałego różnicowania cen. Jaka będzie wielkość produkcji wynikająca z punktu równowagi? Po jakiej cenie monopolista sprzeda ostatnią jednostkę dobra X? 4) Podaj, ile wyniesie wynik ekonomiczny monopolisty w punkcie równowagi, jeżeli nie różnicuje cen oraz w przypadku doskonałego różnicowania cen.
Zadanie 4 Wykres przedstawia sytuację firmy Rafał. Opisz osie i wykresy, a następnie na podstawie rysunku uzupełnij tabelę (1 kratka = jedna jednostka pieniężna lub 1 sztuka dobra X), przyjmując, że Rafał jest w równowadze. Określ strukturę rynku, na którym funkcjonuje firma oraz oceń jej sytuację ekonomiczną X P TFC TVC TC AFC AVC TR AR WE ( Zadanie 5 Podpisz osie i wykresy oraz zaznacz na rysunkach (dla punktu równowagi): całkowity koszt zmienny (TVC) całkowity koszt stały (TFC) łączny koszt całkowity (TC) przychód całkowity (TR) wynik ekonomiczny wynik ekonomiczny
Zadanie 6 Firma Żaneta jest producentem zabawek. Uzupełnij tabelę oraz przedstaw sytuację Żanety na wykresie. X P TFC TVC TC AFC AVC AR WE TR MR ( 0 20 1 25 20 2 25 25 3 60 15 4 5 15 25 5 25 90 1) Przy jakiej wielkości produkcji firma Żaneta optymalizuje wynik ekonomiczny? 2) Ile wynosi wynik ekonomiczny w punkcie równowagi? 3) Jaki wynik ekonomiczny osiągałaby firma Żaneta w punkcie równowagi, gdyby cena spadła do poziomu 17 j.p.? 4) Poniżej jakiego poziomu ceny Żanecie nie opłaca się produkować? 5) Zaznacz na wykresie krzywą podaży Żanety. 29