STAN I STRUKTURA BEZROBOCIA W POWIECIE CHRZANOWSKIM I kwartał 2008 roku 1. Ogólna sytuacja na rynku pracy w Polsce na koniec I kwartału 2008 r. Spadek bezrobocia w marcu przekroczył oczekiwania Ministerstwa Pracy. Stopa bezrobocia w marcu 2008 r. wyniosła 11,1% wobec 11,4%, których spodziewało się Ministerstwo. Bezrobocie rejestrowane, czyli liczba osób figurujących w rejestrach urzędów pracy, wyniosła 1 706,6 tys. osób, od lutego ubyło aŝ 72 tys. bezrobotnych (spadek o 4 %). W podobnym okresie ubiegłego roku, bezrobocie spadało szybciej, poniewaŝ pomiędzy lutym 20 a marcem 20 z rejestrów skreślono 77 tys. osób. Mimo to stopa bezrobocia w marcu 2008 jest najniŝszą jaką zanotowano od 2005 roku, gdy wynosiła 19,2 proc. a liczba bezrobotnych sięgnęła 3 milionów. Stopa bezrobocia spadła we wszystkich województwach, w granicach od 0,8 do 0,2 punktu. Względny, procentowy spadek liczby osób bezrobotnych takŝe odnotowano w całym kraju. Stosunkowo najwięcej bezrobotnych ubyło w województwie opolskim o 2,6 tys. osób (5,9 %), śląskim o 9,4 tys. osób (5,7 %) oraz wielkopolskim o 5,7 tys. osób (5,1 %). Według Ministerstwa bezrobocie zmniejszyło się m.in. dzięki podejmowaniu przez bezrobotnych prac sezonowych w budownictwie i rolnictwie oraz wyjazdom do pracy za granicę. Pomogły takŝe prace społecznie uŝyteczne, interwencyjne, staŝe i przygotowanie zawodowe w miejscu pracy, w ramach których aktywizowano bezrobotnych. Ciemną stroną bezrobocia są osoby, które rejestrują się tylko po to by otrzymać świadczenia zdrowotne domniema Ministerstwo. Wiele z osób, które wyłączono z ewidencji rezygnowały na własną prośbę lub zgłaszały niegotowość do podjęcia pracy. Z urzędów pracy płyną sygnały o osobach, które rezygnują ze statusu bezrobotnego po otrzymaniu propozycji pracy. To moŝe oznaczać, Ŝe w rzeczywistości pracują, tylko, Ŝe nielegalnie. Pracodawcy ogółem w marcu zgłosili do urzędów pracy 104,8 tys. ofert pracy, nieco więcej niŝ w lutym gdy było o 2,7 tys. ofert mniej. Od początku roku do urzędów wpłynęło juŝ 298,9 tys. ofert pracy. Liczba wakatów zgłaszanych przez firmy zwiększyła się w dziesięciu województwach (największy w podkarpackim, o 0,9 tys. ofert). W pozostałych województwach liczba ofert spadła (najsilniej w świętokrzyskim, o 0,4 tys. ofert 1. 1 http://www.bezrobocie.org.pl/x/342151 1
2. Małopolski rynek pracy na koniec I kwartału 2008 r. Na koniec marca 2008 r. liczba bezrobotnych zarejestrowanych w urzędach pracy województwa małopolskiego wynosiła 109 658 osób. W stosunku do poprzedniego miesiąca nastąpił spadek liczby bezrobotnych o 5579 osób, tj. o 4,8%. W roku poprzednim liczba bezrobotnych zarejestrowanych na koniec marca wynosiła w Małopolsce 140 955 osób, czyli w ciągu roku spadła o 22,2% 2. Wykres 1. Liczba osób bezrobotnych w Małopolsce w latach 1999-2008 250000 liczba bezrobotnych ogółem 200000 150000 100000 50000 0 99 00 01 02 03 04 05 06 I II III IV VI VII VIII IX X XI I 08 II 08 Spośród ogólnej liczby bezrobotnych wyróŝniały się następujące grupy: kobiety 65 714 (59,9%) osoby z prawem do zasiłku 14 532 (13,3%) zamieszkali na wsi 59 051 (53,9%) młodzi w wieku do 25 roku Ŝycia 24 591 (22,4%) niepełnosprawni 4 740 (4,3%) W marcu 2008r. w powiatowych urzędach pracy województwa małopolskiego zarejestrowało się 9 530 bezrobotnych, natomiast wyłączonych z ewidencji zostało 15 109 osób, z tego 5 994 z tytułu podjęcia pracy. W marcu 2008 r. do urzędów pracy na terenie województwa małopolskiego napłynęło 6 213 ofert pracy, z tego: 3059 (49,2%) na pracę subsydiowaną 1839 (29,6%) z sektora publicznego 195 ( 3,1%) dla osób niepełnosprawnych 2 Źródło: www.wup-krakow.pl 2
Według stanu na koniec marca stopa bezrobocia dla Małopolski wynosiła 8,6% ludności aktywnej zawodowo. Stopa bezrobocia w skali kraju wynosiła wówczas 11,1%. Stopa bezrobocia spadła w porównaniu z lutym zarówno w skali kraju, jak i w samej Małopolsce - w lutym wynosiła odpowiednio 8,9% i 11,5%. Małopolska zajmuje II miejsce w kraju pod względem najniŝszej stopy bezrobocia. Stopę bezrobocia w poszczególnych powiatach województwa małopolskiego przedstawia poniŝszy wykres. Wykres 2. Bezrobocie rejestrowane w Małopolsce stan w końcu marca 2008 roku Źródło: Urząd Statystyczny w Krakowie, Komunikat o sytuacji społeczno-gospodarczej województwa małopolskiego 3
3. Poziom i bilans bezrobocia w powiecie chrzanowskim Tendencja spadkowa w kształtowaniu się poziomu bezrobocia w powiecie chrzanowskim jest zauwaŝalna z roku na rok. PoniŜszy wykres przestawia jak kształtowała się liczba osób bezrobotnych z terenu powiatu chrzanowskiego od roku 2006. Wykres 3. Liczba bezrobotnych w powiecie chrzanowskim w latach 2006-2008 10000 9000 8000 7000 6000 5000 4000 3000 2000 1000 0 I II III IV V VI VII VIII IX X XI Rok 2006 Rok 20 Rok 2008 Według danych na koniec marca 2008r. stan bezrobotnych zarejestrowanych w PUP w Chrzanowie ukształtował się na poziomie 5279 osób. W porównaniu do lutego 2008 r. liczba zarejestrowanych w PUP zmniejszyła się o 330 osób tj. 5,9%, zaś w porównaniu do marca 20 r. zmniejszyła się aŝ o 20,7% (o 1376 osób). Na koniec marca 2008r. stopa bezrobocia w powiecie chrzanowskim wyniosła 12,9%. Od początku roku 2008 stopa bezrobocia spadła o 0,8 punktu procentowego. Wykres 4. Stopa bezrobocia w latach 2006 2008 25 20 15 10 19,8 18 14,1 18,1 16 12,3 16,2 14,9 11,4 13,3 12,9 11,4 11,1 8,8 8,6 5 I II III IV V VI VII VIII IX X XI I II III IV V VI VII VIII IX X XI I II III 2006 20 2008 województwo powiat chrzanowski kraj 4
Od początku roku 2008 w Powiatowym Urzędzie Pracy w Chrzanowie zarejestrowano łącznie 1850 osób, w tym 953 kobiety. Wśród bezrobotnych nowo zarejestrowanych 366 osób zarejestrowało się po raz pierwszy, a po raz kolejny zarejestrowało się 1484 osoby. Spośród ogólnej liczby rejestrujących się 1302 osoby poprzednio pracowały, natomiast 548 osób dotychczas nie pracowało. W analogicznym okresie w roku 20 zarejestrowało się ogółem 1944 osoby bezrobotne, tj. o 94 osoby (4,8%) więcej niŝ w roku 2008. Największy napływ bezrobotnych w roku 2008 wystąpił w miesiącu styczniu (786 osób), podobnie jak przed rokiem, kiedy napływ wyniósł 844 osoby i takŝe był największy w pierwszym kwartale roku. Od początku 2008 roku z ewidencji bezrobotnych wyłączono ogółem 1973 osoby. Głównymi przyczynami odpływu bezrobotnych w pierwszym kwartale 2008 roku były: osoby 1. Podjęcia pracy 868 w tym : - pracy niesubsydiowanej 813 - prac interwencyjnych 17 - otrzymania dotacji na rozpoczęcie działalności gospodarczej 34 - podjęcia pracy w ramach refundacji kosztów zatrudnienia bezrobotnego 4 2. Nie potwierdzenie gotowości do podjęcia zatrudnienia 661 W odniesieniu do liczby osób bezrobotnych figurujących na koniec marca 2008 r. w ewidencji Powiatowego Urzędu Pracy w Chrzanowie, wzrosła w stosunku do analogicznego miesiąca roku poprzedniego, zarówno dynamika napływu jak i odpływu bezrobotnych, podjęcia pracy ukształtowały się na podobnym poziomie. ZauwaŜa się natomiast procentowy spadek liczby osób nie zgłaszających się. 5
Wykres 5. Bilans bezrobocia w latach 2006-2008 1200 1100 1000 900 800 700 600 500 400 I II III IV V VI VII VIII IX X XI I II III IV V VI VII VIII IX X XI I II III NAPŁYW ODPŁYW 2006 20 2008 4. Struktura bezrobocia w powiecie chrzanowskim W pierwszym kwartale roku 2008 w porównaniu do analogicznego okresu roku ubiegłego struktura bezrobotnych z powiatu chrzanowskiego uległa zmianom. Zmiany te dotyczą m. in.: - wzrostu udziału kobiet w liczbie bezrobotnych ogółem o 1,2% w porównaniu do analogicznego okresu w roku 20, - wzrostu udziału osób z prawem do zasiłku o 1,1% w liczbie bezrobotnych ogółem, - spadku udziału młodzieŝy do 25 roku Ŝycia w liczbie bezrobotnych ogółem o 0,5%, - spadku udziału osób, które ukończyły szkołę wyŝszą, do 27 roku Ŝycia w liczbie bezrobotnych ogółem o 0,3%, - wzrostu udziału osób powyŝej 50 roku Ŝycia w ogólnej liczbie bezrobotnych o 3,4%, - wzrostu udziału osób bez kwalifikacji w ogólnej liczbie osób bezrobotnych o 1,4%, - spadku udziału osób długotrwale bezrobotnych w ogólnej liczbie osób bezrobotnych o 7,4%, Negatywnym zjawiskiem jest nadal utrzymujący się wysoki udział wśród bezrobotnych ogółem osób długotrwale bezrobotnych czyli pozostających w rejestrze Powiatowego Urzędu Pracy łącznie przez okres ponad 12 miesięcy w okresie ostatnich 2 lat, z wyłączeniem okresów odbywania staŝu i przygotowania zawodowego w miejscu pracy. Osoby te stanowią aŝ 56,7% (2994 osoby) ogółu zarejestrowanych - mniej niŝ w roku ubiegłym kiedy to osoby długotrwale bezrobotne stanowiły 64,1 % ogółu bezrobotnych. Wysoki udział wśród osób bezrobotnych ogółem moŝna zaobserwować takŝe wśród kobiet. Zarejestrowane kobiety stanowiły na koniec marca 2008 r. aŝ 63,6% ogółu bezrobotnych i 68,4% długotrwale bezrobotnych (2048 osób). 6
Główną przyczyną wysokiego bezrobocia wśród kobiet jest brak doświadczenia zawodowego wśród 1448 osób bez staŝu pracy aŝ 1067 osób to kobiety. Innym problemem są kwalifikacje zawodowe. Bezrobotnym bez kwalifikacji zawodowych oznacza się bezrobotnego nie posiadającego kwalifikacji do wykonywania jakiegokolwiek zawodu poświadczonych dyplomem, świadectwem, zaświadczeniem instytucji szkoleniowej lub innym dokumentem uprawniającym do wykonywania zawodu. Pomimo, iŝ kobiety posiadające dyplom wyŝszej uczelni stanowią 73,4% ogółu wszystkich bezrobotnych z tym wykształceniem, 30,3% kobiet nie posiada kwalifikacji zawodowych, w tym aŝ 68,2% kobiet deklaruje, iŝ posiada wykształcenie gimnazjalne i poniŝej. PoniŜsze wykresy przedstawiają wybrane elementy struktury bezrobotnych w podziale na I kwartał roku 20 i 2008. Wykres 6. Wybrane elementy struktury bezrobocia na koniec I kwartału 20 roku kobiety z prawem do zasiłku do 25 roku zycia 15,2% 27,2% 1,90% 62,4% z wyŝszym wykształceniem, do 27 roku Ŝycia długotrwale bezrobotni powyŝej 50 roku Ŝycia 64,1% 1,80% 23,0% 8,70% bez kwalifikacji zawodowych niepełnosprawni Wykres 7. Wybrane elementy struktury bezrobocia na koniec I kwartału 2008 roku (procentowo) kobiety z prawem do zasiłku 18,6% 28,6% 2,9% 63,6% do 25 roku zycia z wyŝszym wykształceniem, do 27 roku Ŝycia długotrwale bezrobotni powyŝej 50 roku Ŝycia 56,7% 1,50% 22,5% 9,80% bez kwalifikacji zawodowych niepełnosprawni 7
Jeśli natomiast chodzi o stan osobowy grup składających się na strukturę bezrobocia poniŝszy wykres prezentuje zmiany, jakie odnotowano w badanym okresie na koniec I kwartału w roku 20 i w roku 2008. Wykres 8. Wybrane elementy struktury bezrobocia na koniec I kwartału 20 i 2008 roku (w liczbach bezwzględnych) kobiety 3360 4153 2008 20 z prawem do zasiłku 517 578 do 25 roku Ŝycia 1186 1524 długotrwale bezrobotni 2994 4269 powyŝej 50 roku Ŝycia 980 1010 bez kwalifikacji zawodowych 1509 1808 niepełnosprawni 153 126 0 1000 2000 3000 4000 5000 Porównując analogiczne okresy w roku 20 i 2008 moŝna zaobserwować spadek stanu osobowego kaŝdej grupy składającej się na strukturę bezrobocia. Szczególnie istotny spadek miał miejsce w przypadku : - długotrwale bezrobotnych o 29,8% (o 1275 osób), - kobiet o 19% (o 793 osoby), - młodzieŝy do 25 roku Ŝycia o 22,2% (o 338 osób), - osób bez kwalifikacji zawodowych o 16,5% (o 299 osób). Bezrobotni wg wieku Na koniec I kwartału 2008 r. najliczniejszą grupę podobnie jak przed rokiem stanowiły osoby bezrobotne w przedziale wiekowym 25 34 lata, tj. 29% ogółu bezrobotnych. Drugą pod względem liczebności zbiorowością na koniec I kwartału 2008 r. były osoby bezrobotne z przedziału wiekowego 45 54 lat i stanowiły 24,5% ogółu bezrobotnych. Zmniejszeniu uległa liczba osób bezrobotnych w przedziale wiekowym 18 24 lat z 1524 osób w roku 20 do 1186 osób w roku 2008. 960 osób reprezentowało przedział wiekowy 35 44 lat, 251 osób przedział 55 59 lat oraz 51 osób przedział 60 64 lata. 8
Wykres 9. Struktura wiekowa bezrobotnych w powiecie chrzanowskim na koniec marca 20 i 2008 roku (w liczbach bezwzględnych) 2500 20 20 2008 2000 1500 1524 1186 1536 1282 960 1552 1295 1000 500 254251 36 51 0 18-24 25-34 35-44 45-54 55-59 60-64 Wiek bezrobotnych Wykres 10. Struktura wiekowa bezrobotnych na koniec I kwartału 2008 roku w powiecie chrzanowskim (procentowo) 24,5% 4,70% 1% 22,5% 18,2% 29,1% 18-24 25-34 35-44 45-54 55-59 60-64 Bezrobotni wg wykształcenia Na koniec I kwartału 2008 r. w populacji bezrobotnych dominowały osoby legitymujące się wykształceniem zasadniczym zawodowym, które stanowiły 28,1% ogółu zarejestrowanych (1485 osób) oraz gimnazjalnym i poniŝej liczące 27,7% ogółu zarejestrowanych (1463 osoby). Wykształcenie policealne i średnie zawodowe posiadało 1196 zarejestrowanych, stanowiąc 22,7% ogółu zarejestrowanych, zaś średnie ogólnokształcące deklarowało 722 osoby (13,7% ogółu). W dalszym ciągu najmniej liczną kategorią osób bezrobotnych są posiadacze dyplomów uczelni wyŝszych tylko 413 osób, co stanowi 7,8% ogółu bezrobotnych. 9
Wykres 11. Struktura bezrobotnych wg wykształcenia na koniec I kwartału 2008 roku w powiecie chrzanowskim 27,7% 7,8% 22,7% 28,1% 13,7% wyŝsze średnie ogólnokształcące gimnazjalne i poniŝej policealne i średnie zawodowe zasadnicze zawodowe Bezrobotni wg staŝu pracy Jedną z najistotniejszych przeszkód w znalezieniu pracy, zwłaszcza wśród ludzi młodych, jest brak doświadczenia zawodowego. Spośród osób zarejestrowanych w PUP w Chrzanowie 27,4% (1448 osób) bezrobotnych nie posiada Ŝadnego doświadczenia zawodowego. Liczba ta zmniejszyła się w porównaniu do końca marca 20 r. o 410 osób, tj. o 22,1%. Znaczna jest równieŝ liczba osób zarejestrowanych ze staŝem pracy 10 20 lat (918 osób, tj. 17,4%) oraz osób ze staŝem pracy od 1 do 5 lat (917 osób, tj. 17,4%). StaŜ do 1 roku udokumentowało 578 osób (10,9%), od 5 do 10 lat 731 osób (13,9%), od 20 30 lat 595 osób (11,3%), natomiast bezrobotni posiadający 30 letnie i większe doświadczenie zawodowe stanowili zaledwie 1,7% ogółu zarejestrowanych (92 osoby). Wykres 12. Struktura bezrobotnych wg staŝu pracy na koniec I kwartału 2008 roku w powiecie chrzanowskim 27,4% 10,9% 17,4% 1,7% 11,3% 17,4% 13,9% do 1 roku 1-5 lat 5-10 lat 10-20 lat 20-30 lat 30 lat i więcej bez staŝu 10
Bezrobotni wg czasu pozostawania bez pracy Czas pozostawania bez pracy obejmuje aktualny okres pozostawania bez pracy, (od momentu ostatniego zarejestrowania się bezrobotnego w Powiatowym Urzędzie Pracy w Chrzanowie) obliczony w pełnych miesiącach. Zmiany w strukturze bezrobotnych według czasu pozostawania bez pracy przedstawia wykres 13. Wykres 13. Struktura bezrobotnych wg czasu pozostawania bez pracy na koniec I kwartału 2008 roku w powiecie chrzanowskim 2500 2060 2000 1500 1000 500 493 429 965 964 888 822 1066 848 11 779 1513 0 do 1 miesiąca 1 do 3 3 do 6 6 do 12 12 do 24 powyŝej 24 czas pozostawania bez pracy w miesiącach 20 2008 Na koniec marca 2008 roku w porównaniu do analogicznego okresu roku poprzedniego zmieniła się ilościowo kaŝda z kategorii bezrobotnych pozostających bez pracy, przy jednoczesnych niewielkich zmianach w strukturze. Zarówno w roku 20, jak i 2008 dominującą grupę stanowiły osoby zarejestrowane przez okres powyŝej 24 miesięcy. W roku 20 bezrobotni ci, w liczbie 2060 osób stanowili 31% ogółu, a w roku 2008 w liczbie 1513 osób stanowili 28,6%. Najmniej bezrobotnych (429 osób) pozostawało bez zatrudnienia w okresie do 1 miesiąca. Strukturę bezrobotnych według czasu pozostawania bez pracy w podziale na płeć przedstawia wykres 14. 11
Wykres 14. Struktura bezrobotnych wg czasu pozostawania bez pracy w podziale na płeć na koniec marca 2008 roku 1200 1131 800 400 221 208 464 424 442 380 569 279 533 246 382 0 do 1 1 do 3 3 do 6 6 do 12 12 do 24 powyŝej 24 czas pozostawania bez pracy w miesiącach kobiety męŝczyźni Jak wynika z powyŝszego wykresu bezrobocie częściej dotyka kobiety - na koniec marca 2008 r. prawie co trzecia kobieta pozostawała bez zatrudnienia powyŝej 2 lat. Niewątpliwie negatywnym zjawiskiem jest wysoki udział osób długotrwale bezrobotnych (pozostających w rejestrze Powiatowego Urzędu Pracy łącznie przez okres ponad 12 miesięcy w okresie ostatnich 2 lat, z wyłączeniem okresów odbywania staŝu i przygotowania zawodowego w miejscu pracy) wśród bezrobotnych ogółem. Osoby te stanowią aŝ 56,7% (2994 osoby) ogółu zarejestrowanych. Jest to mniej o 30% niŝ w roku ubiegłym kiedy to osoby długotrwale bezrobotne stanowiły 64,1 % ogółu bezrobotnych (4269 osób). Udział kobiet wśród ogółu bezrobotnych Wśród bezrobotnych zarejestrowanych w PUP w Chrzanowie dominują kobiety. Zarejestrowane kobiety stanowiły na koniec marca 2008 r. aŝ 63,6% ogółu bezrobotnych i 68,4% długotrwale bezrobotnych (2048 osób). Główną przyczyną wysokiego bezrobocia wśród kobiet jest brak doświadczenia zawodowego wśród 1448 osób bez staŝu pracy aŝ 1067 osób to kobiety. Innym problemem są kwalifikacje zawodowe. Pomimo, iŝ kobiety posiadające dyplom wyŝszej uczelni stanowią 73,4% ogółu wszystkich bezrobotnych z tym wykształceniem, 31,7% kobiet nie posiada kwalifikacji zawodowych, a 24% kobiet deklaruje, iŝ posiada wykształcenie gimnazjalne i poniŝej. Ze względu na poziom wykształcenia wśród kobiet dominują osoby, które ukończyły szkołę policealna i średnią zawodową (846 osób, tj. 25,2% ogółu kobiet), nie posiadające 12
doświadczenia zawodowego (1067 osób, tj. 31,7% ogółu kobiet) oraz w przedziale wiekowym 25-34 lat (1055 osób, tj. 31,4% ogółu kobiet). 4. Pośrednictwo pracy Zgodnie z art. 36 Ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2004 Nr 99, poz. 1001 z późn. zm.) pośrednictwo pracy polega m. in. na udzielaniu pomocy bezrobotnym i poszukującym pracy w uzyskaniu odpowiedniego zatrudnienia oraz pracodawcom w pozyskaniu pracowników o poszukiwanych kwalifikacjach zawodowych, pozyskiwaniu ofert pracy, upowszechnianiu ofert pracy, w tym przez przekazywanie ofert pracy do internetowej bazy ofert pracy udostępnianej przez ministra właściwego do spraw pracy, udzielaniu pracodawcom informacji o kandydatach do pracy, w związku ze zgłoszoną ofertą pracy. Od początku roku 2008 do PUP w Chrzanowie zgłoszonych zostało 782 oferty pracy więcej o 52 oferty niŝ przed rokiem (wówczas PUP dysponował 730 ofertami pracy). Pośrednicy pracy odbyli w tym okresie 87 wizyt u pracodawców i pozyskali z tego tytułu 129 ofert pracy. Spośród wszystkich 868 osób, które od stycznia br. utraciły status bezrobotnego na skutek podjęcia zatrudnienia, 94% (813 osób) stanowią osoby podejmujące zatrudnienie niesubsydiowane. Ponadto na prace interwencyjne skierowano 17 osób. Doświadczenie zawodowe zdobędzie równieŝ dzięki skierowaniu na staŝ 129 osób oraz na przygotowanie zawodowe 55 osób. Wykres 15. Oferty pracy i podjęcia pracy podejmujący pracę 868 935 Rok 20 Rok 2008 730 oferty pracy 782 0 200 400 600 800 1000 13
5. Podsumowanie W marcu 2008 r. stan bezrobotnych zarejestrowanych w PUP w Chrzanowie ukształtował się na poziomie 5279 osób. W porównaniu do lutego 2008 r. liczba zarejestrowanych w PUP zmniejszyła się o 330 osób tj. 6%, zaś w porównaniu do marca 20 r. zmniejszyła się aŝ o 20,6% (o 1376 osób). Spadek zanotowano w odniesieniu do kobiet, bezrobotnych z prawem do zasiłku, młodzieŝy do 25 roku Ŝycia, długotrwale bezrobotnych oraz bezrobotnych bez kwalifikacji zawodowych. O 27 osób wzrosła liczba osób liczba niepełnosprawnych. W marcu br. stopa bezrobocia w powiecie ukształtowała się na poziomie 12,9% ludności aktywnej zawodowo. Stopa w powiecie nadal przewyŝsza zarówno średnią wojewódzką (8,6%), jak i krajową (11,1%). Na koniec marca 2008 r. w PUP zarejestrowanych było 1186 bezrobotnych do 25 roku Ŝycia, 980 bezrobotnych powyŝej 50 roku Ŝycia oraz 2994 długotrwale bezrobotnych. Osoby te określone w ustawie o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy jako będące w szczególnej sytuacji na rynku pracy, stanowiły odpowiednio 22,5%, 18,6% oraz 56,7% w stosunku do bezrobotnych ogółem. WyŜsza niŝ w roku ubiegłym była liczba oferowanych przez zakłady miejsc pracy. W dyspozycji PUP w lutym br. pozostawało 782 propozycji zatrudnienia (w 20 r. 730 ofert). NiŜsza o 7,2 % była natomiast liczba podejmujących pracę (w 2008 r. 868 osób, w 20 r. 935 osób). Badania GUS dowodzą, Ŝe w ostatnich latach, nasz rynek pracy ulega dynamicznym przeobraŝeniom. Zmiany w strukturze zatrudnienia i mobilności pracowników wyszły daleko poza prognozy i obiegowe oceny ekonomistów oraz polityków. Zmiany na rynku pracy zaskoczyły wielu przedsiębiorców; nie przypuszczali oni, Ŝe tak szybko z rynku pracodawcy, w niektórych segmentach, przemieni się w ciągu zaledwie roku w rynek pracownika. Ma to swoje głębokie implikacje, zwłaszcza w szeroko rozumianym obszarze budownictwa, gdzie zapotrzebowanie na pracowników szacuje się na ok. 70 tys. Ogólnie, niedobór specjalistów w gospodarce krajowej oceniany jest na ok. 250 tys. osób. Ostatnie spadki bezrobocia, zdaniem ekspertów, to niewątpliwie efekt sezonowy, związany z pracami w ogrodnictwie, budownictwie, drogownictwie i turystyce. Statystyka pokazuje, Ŝe liczba nowo zatrudnionych jest znacznie niŝsza od liczby wykreślonych z ewidencji, co świadczy, Ŝe bezrobotni powiększyli zatrudnienie w szarej strefie, wyemigrowali za pracą lub zwiększyli szeregi biernych zawodowo. Fakty te nie mówią dobrze o sytuacji na rynku pracy, któremu daleko do normalności. Problemy naszego rynku pracy są nadal głębokie. Z tego względu Konfederacja Pracodawców Polskich oczekuje na pierwsze inicjatywy obecnego rządu w tym zakresie. 14
Zwłaszcza teraz, kiedy weszliśmy w fazę wolniejszego rozwoju. Towarzyszą jej równieŝ negatywne zjawiska na rynku pracy. Choć liczba bezrobotnych formalnie maleje, to jednak ponownie rośnie w ogólnej strukturze bezrobotnych udział młodzieŝy, kobiet i osób w wieku 50+. Dane GUS pokazują znaczną dynamikę na polskim rynku pracy. Z jednej strony mają miejsce pozytywne procesy, jak wzrost liczby pracujących i spadek bezrobocia w miastach, a z drugiej - rośnie liczba biernych zawodowo. NaleŜy otwarcie powiedzieć, iŝ postęp w zatrudnianiu absolwentów, mieszkańców wsi oraz osób po 55 roku Ŝycia, jest niewystarczający. Analizy pokazują, Ŝe nadal duŝa liczba pracowników poszukuje lepszej pracy, co w połączeniu z duŝą liczbą osób zatrudnionych w niepełnym wymiarze czasu pracy, daje blisko 1,5 mln grupę czekającą na moŝliwość jej zmiany. Gdy dodać do tego jeszcze absolwentów i zarejestrowanych bezrobotnych, to okazuje się, Ŝe na rynku jest co najmniej 3,5 mln osób skłonnych podjąć zatrudnienie. Z analizy KPP zasobów pracy wynika waŝna konkluzja. Obecna kilkumilionowa (rzędu 3 mln) nadwyŝka rąk do pracy świadczy, Ŝe przez najbliŝsze lata będziemy borykać się z problemem bezrobocia i jednocześnie odczuwać brak rąk do pracy. Aby zacząć walkę z tym stanem, w opinii ekspertów trzeba zracjonalizować szkolnictwo pod potrzeby gospodarki, uruchomić sprawne kształcenie ustawiczne i zapewnić odpowiednie bodźce do migracji za pracą w inne regiony kraju. Przede wszystkim naleŝy jednak wspierać inicjatywy tworzenia nowych miejsc pracy w zagłębiach bezrobocia 3 Opracowanie: Katarzyna Bocheniak Chrzanów, kwiecień 2008 3 http://www.egospodarka.pl/29825,kpp-analiza-bezrobocia-w-polsce 15