Budowa programu studiów i zajęć dydaktycznych na bazie efektów kształcenia w obszarze nauk rolniczych Sławomir Podlaski Wydział Rolnictwa i Biologii SGGW
Profile studiów I stopień profil ogólny i praktyczny II stopień- profil ogólny, praktyczny, badawczy Różnica programowa pomiędzy profilami a nie tylko dodanie do profilu ogólnego zagadnień praktycznych czy naukowych
Charakterystyka profilu badawczego na studiach II stopnia Podstawą kwalifikacji -bardzo dobre wyniki kształcenia uzyskane na I stopniu studiów oraz aktywność w studenckim ruchu naukowym. Studenci zakwalifikowani na profil badawczy powinni w większości kontynuować naukę na III stopniu kształcenia. Program studiów powinien zostać oparty o dyscypliny podstawowe i rozwiązywanie problemów naukowych. Praktyki, część zajęć dydaktycznych -prowadzona w jednostkach naukowych poza macierzystymi uczelniami.(mobilność) Elementem programu studiów powinno być uczestniczenie studentów w ruchu naukowym, warsztatach, seminariach, czego efektem powinny być publikacje naukowe.
Rozwiązania? (może częściowe?) Nowe, nowoczesne pod względem treści i sposobu nauczania programy studiów odpowiadające na zapotrzebowanie kandydatów, gospodarki narodowej i międzynarodowego współzawodnictwa.
Przesłanki do opracowania nowego atrakcyjnego dla studentów programu studiów B. Wewnętrzne 1.Determinacja wprowadzania zmian ze strony władz uczelni 2.Ilość i jakość kadry dydaktycznej- jej chęć do wprowadzania i akceptacji zmian 3.Infrastruktura uczelniana 4.Koszty kształcenia
Przesłanki do opracowania nowego atrakcyjnego dla studentów programu zajęć dydaktycznych 1.OkreśleniepoziomukształceniaI,czyIIczyIiII. 2.Okreslenie profilu kształcenia, rodzaju i liczby zajęć praktycznych 3.Kim będą kandydaci na studia: z techników rolniczych czy liceum, ze wsi czy miasta. Jak homogenna będzie grupa kandydatów. 4.Okreslenie stosunku przedmiotów ogólnych do aplikacyjnych. Przedmioty aplikacyjne o jakim charakterze? Przedmioty ogólne nachylenie rolnicze.
Przesłanki do opracowania nowego atrakcyjnego dla studentów programu zajęć dydaktycznych 5.Rozkład przedmiotów/ modułów w semestrach np. zimowy czy letni 6.Lista przedmiotów nie związanych bezpośrednio z kierunkiem studiów ale koniecznych do realizacji programu np: języki obce.
Etapy opracowania programu studiów 1.Profil kwalifikacyjny 2.Planowanie ogólne programu 3.Projektowanie programu 4.Wprowadzenie i ocena
Profil kwalifikacyjny-kluczowy dokument dla opracowania programu studiów Profil kwalifikacyjny to opis: Celów kształcenia, tematyki, efektów kształcenia Sposobów i metod nauczania i uczenia się studentów, umożliwiających osiągnięcie celu i efektów kształcenia Sposobów oceny studentów. Pozwala ocenić studentom czy uzyskali założony poziom efektów kształcenia
Cele-(programu, modułu,przedmiotu), tematyka efekty kształcenia Cel-ogólne określenie intencji nauczyciela-co zamierza zrealizować w trakcie zajęć np: zaznajomić studentów ze sposobami i efektami genetycznego doskonalenia organizmów Tematyka-charakter bardziej specyficzny, szczegółowy np: wykorzystanie efektu heterozji do genetycznego doskonalenia roślin.
Program studiów-planowanie ogólne 1.Bardzo ogólne określenie celów i efektów kształcenia. Określenie poziomu wiedzy i umiejętności kandydatów na studia 2.Lista przedmiotów do realizacji pozwalających realizować cel kształcenia 3.Wstępna koncepcja udziału poszczególnych grup przedmiotów w programie studiów 4.Efekty kształcenia dla grup przedmiotów
Program studiów -projektowanie 1.Opracowanie szczegółowego programu studiów z uwzględnieniem przedmiotów /modułów zajęć praktycznych w poszczególnych okresach kształcenia. 2.W ramach programu opracowanie dokładnych treści programowych 3.Wybór najlepszych- dla określonego przedmiotu- typów zajęć i metod kształcenia. Zróżnicowanie typów. 4.Określenie efektów kształcenia dla każdego przedmiotu: wiedzy, umiejętności, postaw. 5.Na podstawie programów przedmiotów i form zajęć, metod kształcenia-nakład pracy studenta i pkt ECTS
Ocena nakładu pracy studenta- pkt ECTS 1.Przygotowanie do zajęć 2.Godziny zajęć 3.Typ zajęć dydaktycznych, metoda nauczania 4.Opracowanie wyników np. ćwiczeń 5.Szukanie literatury 6.Pisanie raportu (projektu) z zajęć 7.Przygotowanie sie do egzaminu
Program studiów projektowanie cd. 6.Sposoby oceny wiedzy,umiejętności i postaw studentów 7.Określenie minimów potrzebnych do zaliczenia na określoną ocenę. Na etapie projektowania dobre rezultaty daje konkurs na wykładowców, (jeśli to technicznie możliwe) którzy prezentują autorskie programy oparte o efekty kształcenia
Program studiów -wprowadzenie i ocena 1.Ocena programu przez prowadzących i studentów, wydziałowe komisje dydaktyczne oraz wewnętrzny system jakości. 2.Cykliczna ocena oraz w razie potrzeb modyfikacja programu i prowadzenia zajęć 3.Ocena zewnętrzna/akredytacja
Efekty kształcenia (Ek)- definicja Ek -co student powinien wiedzieć, rozumieć i /lub zademonstrować po zakończeniu procesu uczenia się. Ek określone w prosty i jednoznaczny sposób. Możliwe do zmierzenia i ocenienia. Nie stosować rozumieć wiedzieć Muszą być odpowiednie do długości czasu kształcenia Nie mogą mieć charakteru życzeniowego.
Typy zajęć dydaktycznych 1.Wykłady, niekiedy połączone z demonstracjami lub ćwiczeniami. Tradycyjny sposób nauczania ex cathedra 2.Semianaria również obejmujące elementy projektowe: rozwijają zdolności naukowe, uczą dyskusji, pisemnej i ustnej prezentacji. 3.Cwiczenia praktyczne: laboratoryjne, projektowe, praktyczne. Rozwijają różne umiejętności praktyczne na bazie posiadanej wiedzy, uczą poprawności opisu wykonywanych czynności oraz ustnego i pisemnego prezentowania wyników. Zajęcia 2 i 3 mogą mieć charakter indywidualny lub zespołowy. Szczególną formą są prace inżynierskie i magisterskie, które w większości maja charakter indywidualny. Podstawa wyróżnienia: interakcja student - nauczyciel w procesie nauczania i uczenia sie
Przykładowa macierz kompetencji Wiedza i rozumienie ++ + + Zastosowanie wiedzy + ++ ++ + Formułowanie sądów ++ + ++ Radzenie sobie ze złoŝonością, ++ + interdyscyplinarnością Umiejętność samodzielnego uczenia ++ + + się Umiejętność komunikowania się + ++ + Kształtowanie odpowiedzialności i + + + postaw etycznych Umiejętność pracy w zespole + + Umiejętność pracy w środowisku międzynarodowym + + Wykład Seminarium Projekt Ćwiczenia Laboratoriu m Praca dyplomowa
Indiańskie przysłowie-efektywność metod nauczania? Powiesz mi, a ja zapomnę. Pokażesz mi, a być może zapamiętam. Włącz mnie do działania a zrozumiem i zachowam w pamięci.
1.Dziedzina poznawcza -wiedza-zdolność do zapamiętania faktów bez konieczności ich rozumienia. UŜycie czasowników akcji zbierać, definiować, 6. Ocena opisywać, powtarzać, 5. Synteza wyliczyć, badać, znajdować, identyfikować, nazywać, 4.Analiza 3. Zastosowanie 2.Zrozumienie 1.Wiedza wymieniać, zapamiętywać, porządkować, prezentować, cytować, rozpoznawać, relacjonować, reprodukować, wskazywać, określać, opowiadać 1.Wymienić najwaŝniejsze fakty z historii hodowli roślin 2.Zdefiniować pojęcie poliploidów 20
2. Dziedzina poznawcza-zrozumienie-zdolność do rozumienia i interpretacji uzyskanych informacji 6. Ocena 5. Synteza 4.Analiza 3. Zastosowanie 2. Zrozumienie 1. Knowledge 1.Wyjaśnić dlaczego mieszańców nie moŝna rozmnaŝąć 2.Oszacować udział odmian w podnoszeniu plonów Użycie czasowników akcji kojarzyć, zmieniać, wyjaśniać, klasyfikować, konstruować, przedstawiać, przeciwieństwa, bronić, opisywać, róŝnicować, dyskutować, rozróŝniać, szacować, wyjaśniać, generalizować, identyfikować, ilustrować, wskazywać, przewidywać, zdawać relację, rozwiązywać, wybierać tłumaczyć
6.Dziedzina poznawcza-ocena zdolność do określenia wartości informacji, (materiału) dla uzyskania założonego celu. 6. Ocena 5. Synthesis 4.Analysis 3. Application 2. Comprehension 1. Knowledge Użycie czasowników akcji: Ocenić, oszacować, wybrać, wyciągnąć wnioski, krytykować, decydować, wyjaśniać, interpretować, uzasadniać, mierzyć, przewidywać, nadawać miary,, rozwiązywać, powiązać, rekomendować, podsumowywać, walidować, 1. Wyciągniecia wniosków z przeprowadzonego eksperymentu
Efekty kształcenia dla programu przykłady. Wg. Kennedy ego Po pomyślnym ukończeniu programu student powinien być zdolny : 1.Znaleźć i twórczo zastosować wiedzę z zakresu nauk przyrodniczych i pokrewnych 2.Identyfikować, formułować, analizować i rozwiązywać problemy związane z produkcją rolniczą. 3.Zaprojektować element, system, proces spełniający określone wymagania. 4.Zaplanować i przeprowadzić eksperyment i zinterpretować jego wyniki
Efekty kształcenia dla programu przykłady cd. Wg. Kenned yego 5.Pracować indywidualnie oraz zespołowo w tym w zespołach międzynarodowych 6.Uczyć się przez całe życie (LLL) 7.Efektywnie komunikować się ze środowiskiem zawodowym oraz społeczeństwem 8.Pisać raporty i artykuły związane z zainteresowaniami lub wykonywaną pracą.
Sposoby oceny efektów kształcenia Egzaminy pisemne ograniczone czasowo, egzaminy oraz testy z dostępem i bez dostępu do podręczników, rozwiązywanie zadań problemowych, egzaminy ustne, ocena zaangażowania w dyskusji, Raporty z badań laboratoryjnych, obserwacje i ocena umiejętności praktycznych studenta, raporty indywidualne z włączeniem rozwiązywania case studies, raporty grupowe, prezentacje wyników w formie ustnej, audiowizualnej lub elektronicznej, eseje, podsumowania, zdolność do samooceny efektów kształcenia Umiejętność przygotowania rozprawy inżynierskiej czy magisterskiej.
Efekty kształcenia i kryteria oceny wg.kennedy ego Efekty kształcenia Aby uzyskać odpowiednią ocenę student powinien: przeprowadzić analizę znaczenia czynników kształtujących zmienność genetyczną oraz porównać programy hodowlane Doskonała analiza znaczenia czynników wpływających na zmienność genetyczną i konstrukcję programów hodowlanych Kryteria oceny na stopnie 5 4 3 2 Bardzo dobra analiza znaczenia Średnie możliwości analizy najważniejszych Brak znajomości podstawowych czynników czynników...... Istnieje ścisły związek pomiędzy metodami nauczania, efektami kształcenia i kryteriami oceny studentów. Uczenie dla zrozumienia