Projektowanie procesu kształcenia. Cele kształcenia

Transkrypt

1 Projektowanie procesu kształcenia. Cele kształcenia Ligia Tuszyńska Wydział Biologii UW

2 Cele kształcenia Zamierzone przez nauczyciela osiągnięcia ucznia efekty kształcenia studenta. motywacyjne, poznawcze i praktyczne Taksonomia tych celów wyróżnia hierarchiczną klasyfikację celów określonej dziedziny (niższe kategorie celów kształcenia zawarte są w kategorii celów nadrzędnych

3 Uświadomienie celu Czy student wie, do jakiego celu zmierza w czasie spotkań ze swoim nauczycielem? Czy cel ten jest zgodny z jego oczekiwaniami i potrzebami?

4 Cele Ogólne - kierunki dążeń pedagogicznych Operacjonalizacja celów - zamiana celów ogólnych w formie opisowej na operacyjne, czynnościowe, mierzalne np. Forma opisowa student zna formy ochrony przyrody Forma czynnościowa student wymienia formy ochrony przyrody

5 Operacjonalizacja celów sprecyzowanie uszczegółowienie konkretyzacja upodmiotowienie studenta opiera się na inwencji, osobistym wkładzie i pełnej odpowiedzialności

6 Operacjonalizacja celów Operacjonalizacja - nadanie celom kształcenia takiej formuły słownej, by określała jednoznaczne, wymierne efekty kształcenia w zakresie wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych. Cele operacyjne stanowią opis szczegółowych wyników, jakie mają być uzyskane. (np. KRK - krajowe ramy kwalifikacji)

7 Hierarchia celów kształcenia Cele nadrzędne - ogólne (poznawcze, praktyczne, motywacyjne) Cele kierunkowe ( przedmiotowe: I poziom wiadomości, II poziom umiejętności, III kompetencje społeczne) Cele operacyjne (szczegółowe)

8 Krajowe ramy kwalifikacji dawne standardy kształcenia na uczelni Metoda opisu celów kształcenia studentów, w języku efektów kształcenia: a) przedstawia wymagania, którym powinien sprostać student po zakończeniu nauki b) pozwala na porównywalność dyplomów na terenie całej Europy

9 Efekty kształcenia na uczelniach powinny zawierać: czas trwania studiów liczba punktów ECTS umiejętność porozumiewania się w języku obcym praktyka metody potwierdzania efektów kształcenia w tym formy prac dyplomowych i innych

10 Czynnościowy opis efektów kształcenia przyrost wiedzy np. S. porządkuje wiedzę szczegółową w obszarach studiowanej dyscypliny rozwój umiejętności np. S. wyszukuje, analizuje i ocenia informacje z rożnych źródeł ugruntowanie i kształtowanie postaw przy przechodzeniu na wyższy poziom kwalifikacji np. S. kieruje pracą zespołu mając świadomość odpowiedzialności...

11 Taksonomia celów w szkole dla potrzeb pomiaru dydaktycznego Poziom Kategoria Uczeń potrafi/przykład I. II. A. Zapamiętywanie B. Rozumienie wiadomości C. Zastosowanie wiadomości w sytuacjach typowych A. Wymienić elementy budowy kości długiej B. Przedstawić funkcje połączeń stawowych C. Unieruchomić staw łokciowy za pomocą chusty trójkątnej

12 Taksonomia celów dla potrzeb pomiaru dydaktycznego Poziom Kategoria Uczeń potrafi/przykład II. III. D. Zastosowanie wiadomości w sytuacjach problemowych Postawy Unieruchamia staw za pomocą dostępnych materiałów w przypadku braku apteczki pierwszej pomocy Udziela pierwszej pomocy przedlekarskiej Wzywa pomoc medyczną

13 Czasowniki operacyjne Cele operacyjne szczegółowe: analizować, badać, budować, decydować, diagnozować, dobierać, dostarczać, ewaluoawać, formułować, identyfikować, ilustrować, informować, integrować, kierować, mierzyć, nazywać, opisywać, porównywać, rozwijać, sugerować, tłumaczyć, uzasadniać, wnioskować, zakładać, itd.

14 5 zasad operacjonalizacji Poszanowanie osobowości wychowanka - (wymierność celów) Umiar w uszczegóławianiu Zachowanie celu ogólnego w pamięci Otwartość zbioru celów operacyjnych Pełna realizacja celów operacyjnych

15 Cele wychowawcze - charakteryzują kompetencje społeczne np. - świadome stosowanie zasady zdrowego stylu życia i profilaktyki zdrowotnej, - przewidywanie skutków stosowania używek (papierosów, alkoholu, narkotyków) - organizowanie pracy w grupie...

16 Przykład: Cele kierunkowe (przedmiotowe) biologia wiadomości - wymienia elementy budowy anatomicznej człowieka - Podaje definicję. - charakteryzuje funkcje organizmu człowieka jako integralnej całości - wylicza czynniki decydujące o prawidłowym funkcjonowaniu organizmu człowieka

17 Cele kierunkowe (przedmiotowe) biologia Przykład umiejętności - wykazuje zależności między budową i funkcją tkanek, narządów i układów w organizmie człowieka, - przedstawia sposoby współdziałania narządów w poszczególnych układach oraz układów w organizmie człowieka - wykazuje koordynującą rolę układu nerwowego i hormonalnego

18 ZADANIE 1 Podaj 3 przykłady czasowników operacyjnych dla każdego poziomu celów kształcenia 1. Wiadomości: 2. Umiejętności: 3. Kompetencje społeczne: Doktorant : imię i nazwisko

19 Zadanie 2. Zapisz temat i formę zajęć wybranego przedmiotu Podaj 3 cele w formie czynnościowej, wykorzystując czasowniki operacyjne, charakteryzujące: Wiadomości Umiejętności Kompetencje społeczne

20 Literatura Podstawa programowa z komentarzami, Edukacja przyrodnicza, MEN 2008 Krajowe Ramy Kwalifikacji, Uniwersytet Warszawski W. Stawiński, Dydaktyka biologii i ochrony środowiska, PWN, Warszawa, 2006 L. Tuszyńska, Metodyka nauczania biologii, Wyd. UW, Warszawa, 2003