PROGRM RMOWY 1. Rola analizy ekonomicznej w decyzjach menedżerskich 2. Metody analizy ekonomicznej 3. Badanie i diagnoza sytuacji majątkowej przedsiębiorstwa 4. Ekonomiczne skutki decyzji majątkowych - analiza sytuacji kapitałowej 5. naliza sprzedaży 6. naliza i ocena kosztów w przedsiębiorstwie 7. Ekonomiczna efektywność procesów logistycznych 8. Ekonomiczna efektywność wykorzystania czynnika pracy ludzkiej 9. Wykorzystanie wskaźników w analizie i diagnozowaniu 10.Diagnozowanie gospodarki pieniężnej JK-WZ-UW 5
NLIZ EKONOMICZN to dyscyplina, która identyfikuje i mierzy związki zachodzące między zjawiskami ekonomicznymi. Zajmuje się ona wykrywaniem za pomocą różnych metod badawczych prawidłowości dotyczących zachowania się przedsiębiorstw i ich reakcji na impulsy płynące z otoczenia. JK-WZ-UW 6
PRZEDMIOTEM NLIZY EKONOMICZNEJ są zjawiska oraz procesy gospodarcze we wszystkich sferach działalności przedsiębiorstwa, występujące zarówno w jego obrębie, jak i otoczeniu. Ujmowane są one w związkach i zależnościach ze zjawiskami oraz procesami technicznymi, a także społecznymi istniejącymi w przedsiębiorstwie. JK-WZ-UW 7
Prace analityczne mają prowadzić do wypełnienia podstawowej funkcji analizy ekonomicznej, tzn. do identyfikacji związków przyczynowo skutkowych między rozmaitymi zjawiskami zachodzącymi w przedsiębiorstwie i jego otoczeniu oraz oceny sytuacji przedsiębiorstwa i sformułowania wniosków, które stają się przedmiotem decyzji. JK-WZ-UW 8
WRTOŚĆ PRZEDSIĘBIORSTW CZYNNIKI EKONOMICZNO FINNSOWE (Kondycja przedsiębiorstwa) CZYNNIKI POZEKONOMICZNE RENTOWNOŚĆ PRWNE TECHNICZNE PŁYNNOŚĆ FINNSOW SPOŁECZNE POLITYK INWESTYCYJN POLITYCZNE POLITYK KPITŁOW INNE JK-WZ-UW 9
NLIZ czyli badanie (retrospektywna) DIGNOZ (opis syntetyczny) METODY OCENY KONDYCJI OCEN STNU [Kondycja finansowa] DECYZJ Czynniki zmian kondycji finansowej NLIZ (prospektywna) Procedury symulacyjne czyli HIPOTETYCZNE SKUTKI DECYZJI OCEN SKUTKÓW DECYZJI 10
NLIZ EKONOMICZN NLIZ TECHNICZNO EKONOMICZN NLIZ FINNSOW NLIZ STNU I ZMIN naliza produkcji naliza wyposażenia technicznego naliza gospodarki materiałowej naliza zatrudnienia i wydajności pracy naliza zbytu naliza postępu techniczno - ekonomicznego NLIZ STTYCZN i DYNMICZN naliza bilansu naliza rachunku zysków i strat, w tym - analiza przychodów - analiza kosztów naliza przepływów finansowych pieniężnych i funduszowych naliza czynnikowa wyniku finansowego Ocena kondycji finansowej 11
RODZJE NLIZ EKONOMICZNYCH Wg odniesienia w czasie retrospektywna bieżąca prospektywna Wg zakresu badań całościowa odcinkowa Wg przedmiotu badań techniczno - ekonomiczna finansowa Wg szczegółowości prac ogólna szczegółowa Wg przeznaczenia wewnętrzna zewnętrzna Wg horyzontu czasu krótkookresowa roczna wieloletnia 12
Informacje zewnętrzne to przede wszystkim: roczniki statystyczne, dane z sektora rynków finansowych (giełdowe, bankowe, ubezpieczeniowe), publikacje specjalistyczne: prawne, finansowe, celne, techniczne itp. informacje firm oceniających przedsiębiorstwa, jak agencje ratingowe, wywiadownie gospodarcze, informacje Krajowego Rejestru Sądowego, opracowania różnych urzędów (instytucji) centralnych czy lokalnych, informacje pochodzące bezpośrednio od obecnych lub potencjalnych kontrahentów, klientów, czy konkurentów w miarę dostępu do nich. JK-WZ-UW 13
Do informacji wewnętrznych ewidencyjnych zaliczymy: sprawozdawczość finansową i rzeczową, system księgowy przedsiębiorstwa (w tym przyjęte zasady polityki rachunkowości), statystykę ekonomiczną, spisy inwentarzowe, dokumentację produkcyjną i handlową (w podziale na obszary rynku i kierunki handlu), systemy kalkulacyjne, dokumentację konstrukcyjno-technologiczną, dokumentację w zakresie zasobów pracy ludzkiej i zmian tych zasobów, inną dokumentację charakteryzującą prowadzoną działalność i mającą charakter ewidencyjny. JK-WZ-UW 14
Podstawę informacji wewnętrznych pozaewidencyjnych stanowią: plany i projekcje (programy, prognozy) o różnym zakresie i horyzoncie czasu, a wśród nich biznesplany, wielkości deklaratywne czy projektowane, np. kosztorysy, wstępne kalkulacje, wyniki i dane robocze wcześniejszych analiz ekonomicznych, wszelkiego typu okazjonalne, czy regularne protokoły i wnioski pokontrolne, sprawozdania władz przedsiębiorstwa, czy wewnętrznych podmiotów opiniujących działalność przedsiębiorstwa, protokoły i notatki służbowe z różnych posiedzeń, narad i zebrań, udokumentowane informacje z rozmów i wywiadów z klientami, kontrahentami, pracownikami, pożyczkodawcami. JK-WZ-UW 15
METODY GENERLNE w NLIZIE (1) METOD ROZBIORU STRUKTURLNEGO JEST TO LOGICZNE ROZŁOŻENIE ZGRE- GOWNYCH ZJWISK N ELEMENTY SKŁ- DOWE TK, BY ICH SUM NJPEŁNIEJ ODZWIERCIEDLŁ STRUKTURĘ TYCH ZJWISK JK-WZ-UW 16
TRZY PRZEKROJE ROZBIORU STRUKTURLNEGO 1. RODZJOWY Badanie zjawisk, które obejmują jednorodne, lecz rodzajowo różne wielkości elementarne Np. - Koszty wg rodzaju - Koszty wg reagowania na skalę ę produkcji (czyli stałe zmienne) - Sprzedaż wg rodzajów asortymentów JK-WZ-UW 17
2. CZSOWY Badanie zjawisk, które obejmują wielkości elementarne zmieniające się w czasie Np. - Koszty roczne wg podziału na kwartały - Sprzedaż w poszczególnych kwartałach JK-WZ-UW 18
3. PRZESTRZENNY Badanie zjawisk, które obejmują wielkości elementarne rozmieszczone przestrzennie Np. - Koszty wg miejsc powstawania - Koszty w oddziałach przedsiębiorstwa - Sprzedaż w regionach handlowych JK-WZ-UW 19
METODY GENERLNE w NLIZIE (2) METOD INDUKCYJN (SCLNI) KIERUNEK BDŃ: - od zjawisk szczegółowych do ogólnych - od przyczyn do skutków - od czynników do wyników JK-WZ-UW 20
Czynnik a Czynnik ZJWISKO BDNE b Czynnik c Czynnik d Czynnik JK-WZ-UW 21 e Wszystkie czynniki, kształtujące zjawisko
METOD DEDUKCYJN (ROZDRBNINI) KIERUNEK BDŃ - odwrotny: - od ogółu do szczegółu - od wyników do czynników nalizowanie ISTOTNYCH czynników, które powodują zmiany badanego zjawiska JK-WZ-UW 22
Czynnik a Czynnik ZJWISKO BDNE b Czynnik c Czynnik d Czynnik Tylko istotne czynniki, kształtujące zjawisko JK-WZ-UW 23 e
INNE POPULRNE METODY STOSOWNE w NLIZIE METOD BILNSOW Źródła = Wykorzystanie METOD WZORCOWYCH UKŁDÓW NIERÓWNOŚCIŚ Porównanie dynamik różnych zjawisk logicznie powiązanych i ocena prawidłowości METODY SYMULCYJNE Zmiany zjawisk pod wpływem zmian czynników w różnych wariantach JK-WZ-UW 24
W toku prac analitycznych można w sensie zadaniowym wyróżnić kilka ETPÓW, tworzących łącznie sekwencję przebiegu czynności analizy ekonomicznej: 1.ZEBRNIE MTERIŁÓW ŹRÓDŁOWYCH o charakterze ilościowym i jakościowym, 2.wstępna SELEKCJ I GRUPOWNIE DNYCH, czyli identyfikacja i wzajemne kojarzenie informacji opisujących przedmiot analizy, 3.przeprowadzenie WŁŚCIWEJŚ NLIZY, czyli ostateczna selekcja i przetwarzanie danych potrzebnych do objaśnienia badanego zjawiska, 4.stworzenie systematycznego opisu przedmiotu badania oraz sformułowanie WNIOSKÓW NLITYCZNYCH z reguły cząstkowych, 5.sformułowanie WNIOSKÓW DIGNOSTYCZNYCH, czyli syntetycznie opisujących i zwykle oceniających badane zjawisko. JK-WZ-UW 25
W NLIZIE MOŻN WYRÓŻNIĆ 2 FZY BDNI 1. FZ WSTĘPN [PORÓWNWCZ] ma odpowiadać na pytanie CO? się dzieje (lub działo) z poziomem badanego zjawiska 2. FZ CZYNNIKOW ma odpowiadać na pytanie DLCZEGO? poziom badanego zjawiska uległ (ulega) zmianie, czyli jakie przyczyny czynniki zmieniają poziom zjawiska i z jaką siłą działają JK-WZ-UW 26
ZJWISKO BDNE ZJWISKO BDNE POZIOM RZECZYWISTY ZJWISKO BDNE POZIOM BZOWY PUNKT ODNIESIENI 1 METOD PORÓWNŃ 0 Jej istota polega na wyborze poziomu bazowego badanego zjawiska, czyli na wyborze odpowiedniego punktu odniesienia PORÓWNNIE W CZSIE PORÓWNNIE W PRZESTRZENI Okres (moment) bezpośrednio poprzedni Okres (moment) z dalszej przeszłości Średnia z wielu okresów (momentów) Plan; Budżet Inna firma - konkurent Inna firma lider w branży Średnia w branży (sektorze) Wielkość normatywna JK-WZ-UW 27
METOD ODCHYLEŃ Odchylenie BEZWZGLĘDNE Różnica absolutna między poziomem rzeczywistym [ 1 ] a poziomem bazowym [ 0 ] badanego zjawiska, czyli = 1 0 Informuje o: - Skali zmiany i - Kierunku zmiany JK-WZ-UW 28
METOD ODCHYLEŃ Odchylenie BEZWZGLĘDNE W odniesieniu do zjawisk porównywanych w czasie można dodatkowo określić: DYNMIKĘ ZMINY [tempo, indeks] ' = 1 0 100 JK-WZ-UW 29
STOPĘ ZMINY '' = - 1 0 0 100 JK-WZ-UW 30
METOD ODCHYLEŃ Odchylenie WZGLĘDNE (relatywne) WIĘKSZOŚĆ ZJWISK ZMIENI SIĘ POD WPŁYWEM ZMIN INNYCH ZJWISK, czyli zmienia się W RELCJI DO INNYCH ZJWISK lub inaczej WZGLĘDEM INNYCH ZJWISK ODCHYLENIE WZGLĘDNE ODPOWID N PYTNIE: JK ZJWISKO BDNE ZMIENI SIĘ N TLE ZMINY ZJWISK PODSTWOWEGO, czyli >>ZJWISKO BDNE WZGLĘDEM ZMIN ZJWISK PODSTWOWEGO<< JK-WZ-UW 31
ZJWISKO PODSTWOWE ZJWISKO BDNE B Produkcja Sprzedaż Kapitał ktywa ktywa Przykłady Koszty całkowite Koszty Zysk Sprzedaż Zysk JK-WZ-UW 32
METOD ODCHYLEŃ Odchylenie WZGLĘDNE Δ' B - 1 * 1 B0 = 0 Dynamika zjawiska podstawowego Skorygowany poziom bazowy zjawiska badanego. KOREKT o dynamikę zjawiska podstawowego JK-WZ-UW 33
= = * B B - Δ' Δ' Δ' Δ' 0 0 1 1 ODCHYLENIE WZGLĘDNE inny sposób liczenia = 0 0 1 0 0 1 * B B - * = = B B * - * 0 1 0 0 1 0 JK-WZ-UW 34 JK-WZ-UW 34 czyli BZOWY POZIOM ZJWISK BDNEGO MNOŻONY PRZEZ RÓŻNICĘ DYNMIK ZJWISK BDNEGO i PODSTWOWEGO = 0 1 0 1 0 B B - *
FZ DLCZEGO? Określanie wpływu czynników na odchylenie poziomu zjawiska NLIZ CZYNNIKOW Odchylenie względne FZ CO? Odchylenie bezwzględne Dynamika Stopa zmian NLIZ PORÓWNWCZ KOLEJNOŚĆ NLIZY JK-WZ-UW 35