WYTYCZNE IV OLIMPIADY JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO 2013/14 Spis treści: I. Informacje wstępne...2 II. Organizacja zawodów..2 III. Terminy zawodów.5 IV. Kryteria oceniania - część ustna zawodów II i III stopnia 6 V. Tematyka egzaminów ustnych II i III stopnia 10 VI. Przykładowa bibliografia.14 VII. Wykaz Komitetów Okręgowych.16 1
I. Informacje wstępne Organizatorem Olimpiady Języka Hiszpańskiego jest Polskie Towarzystwo Neofilologiczne. Olimpiadę przeprowadza Komitet Organizacyjny przy wsparciu Komitetu Głównego. Przewodnicząca Komitetu Głównego i kierownik organizacyjny: dr Małgorzata Spychała Sekretarz: dr Leonor Sagermann Bustinza Specjalista ds. organizacyjnych: mgr Justyna Hadaś Adres: Polskie Towarzystwo Neofilologiczne Komitet Główny Olimpiady Języka Hiszpańskiego Instytut Filologii Romańskiej Uniwersytet im. Adama Mickiewicza Al. Niepodległości 4 61-874 Poznań Tel. 61 829 3793 (czynny w godzinach ogłaszanych na stronie internetowej Olimpiady) www.ojh.edu.pl kontakt: ojh@ojh.edu.pl Organizacja zawodów Olimpiady Uczestnicy zawodów I i II stopnia powinni reprezentować poziom zgodny z podstawą programową wskazaną w Regulaminie OJH. Terminy poszczególnych etapów Olimpiady podane będą na stronie internetowej OJH. Nauczyciele wspólnie z kandydatami ustalają plan przygotowań do zawodów. Następnie szkoły zgłaszają akces uczniów za pośrednictwem formularza rejestracyjnego zamieszczonego na stronie OJH. Wstępny etap Uczestnik Olimpiady przygotowuje się samodzielnie do eliminacji wszystkich stopni korzystając z opieki szkoły i pomocy nauczyciela w ukierunkowaniu pracy. Dodatkowo Komitet Główny planuje wspierać uczestników organizując różnego typu przedsięwzięcia ukierunkowane na rozwój wiedzy na poszczególnych etapach przygotowań do zawodów. Informacje są dostępne na stronie: www.ojh.edu.pl. Nauczyciele zapoznają uczniów z założeniami Olimpiady, omawiają tematykę i terminarz Zawodów. Wytyczne OJH zamieszczane są na stronie internetowej Komitetu Głównego 2
Olimpiady Języka Hiszpańskiego: www.ojh.edu.pl, oraz na stronach internetowych Komitetów Okręgowych (ich macierzystych Instytutów). Zawody Olimpiady są trzystopniowe: 1. Zawody I stopnia I stopień zawody szkolne II stopień zawody okręgowe III stopień zawody centralne (finał) Zawody I stopnia polegają na napisaniu przez uczniów testu sprawdzającego znajomość materiału językowego na poziomie A2/B1, w formie elektronicznej, bądź, w uzasadnionych przypadkach, w formie papierowej. Znajomość materiału językowego testu nie wykracza poza zakres wskazany w programach nauczania języka hiszpańskiego w szkołach ponadgimnazjalnych. Praca jest poprawiana automatycznie drogą e-learningową bądź przez Komisję Szkolną wg instrukcji oceniania dostarczonej przez Komitet Organizacyjny. Poprawione testy, w formie papierowej podlegają weryfikacji przez Komitety Okręgowe, przy czym weryfikacją nie obejmuje się prac tych uczestników, którzy uzyskali w zawodach I stopnia wynik niższy niż 50 punktów na 100 punktów możliwych do uzyskania. Czas rozwiązywania testu: max. 120 min. Tylko Dyrektor Szkoły i nauczyciel koordynujący wchodzący w skład Komisji Szkolnej mają prawo wglądu do zawartości testu i klucza (instrukcji oceniania) celem sprawdzenia ich kompletności. Wszystkie osoby, które zapoznały się z treścią testu, związane są klauzulą tajności. Każdy członek Komisji podpisuje klauzulę tajności oraz zgodę na przetwarzanie danych osobowych wg odpowiedniego wzoru, udostępnionego przez Komitet Organizacyjny. 2. Zawody II stopnia Zawody II stopnia polegają na rozwiązaniu przez uczestnika testu językowego na poziomie B1/B2 oraz testu z zakresu wiedzy o krajach hiszpańskiego obszaru językowego. Następnie uczestnicy zakwalifikowani do części ustnej przystępują do egzaminu ustnego z praktycznej znajomości języka hiszpańskiego oraz literatury hiszpańskiego obszaru językowego. Do eliminacji ustnych II stopnia Olimpiady przystępują zawodnicy, którzy uzyskali na teście pisemnym wymaganą liczbę punktów, określoną przez Komitet Główny, po zapoznaniu się z rozkładem wyników w skali całego kraju. Na egzamin ustny na etapie okręgowym uczeń wybiera po dwie lektury z literatury hiszpańskiej i hispanoamerykańskiej (razem cztery) z podanej listy lektur. W części pisemnej uczestnicy rozwiązują test wielokrotnego wyboru (100pkt.): a. test językowy (60pkt). b. test z wiedzy o krajach hiszpańskiego obszaru językowego (40pkt.): 1. Historia 2. Kultura 3
Czas rozwiązywania testu: maks. 120 min. W części ustnej: a. wypowiedź (pytania) na tematy ogólne (uczniowie losują jedno pytanie) b. literatura Prezentacja i rozmowa na temat wybranej lektury (patrz kryteria oceniania): Komisja wybiera jedną z czterech wskazanych przez ucznia lektur i zadaje pytanie/pytania z nią związane. Uczeń powinien być przygotowany na rozmowę dotyczącą następujących aspektów lektury: - autor, tytuł, gatunek literacki, epoka, kontekst historyczno-społeczny, w którym lektura powstała/została opublikowana; - wyjaśnienie głównego tematu / wątku /tezy; - streszczenie przebiegu zdarzeń/treści lektury; - podstawowa charakterystyka głównego bohatera/bohaterów; - określenie miejsca i czasu; - własne wnioski i przemyślenia na temat lektury (czy się podobała, czy była oryginalna, ciekawa, aktualna, opinia na temat stylu, języka, itp.). Łączna liczba punktów do uzyskania w części ustnej: 50 pkt. UWAGA: w przypadku wypełnienia testu w formie elektronicznej (w I i II etapie), uczeń otrzymuje kartę odpowiedzi w formie papierowej, na którą jednocześnie z rozwiązywaniem testu - nanosi odpowiedzi. Test w formie elektronicznej jest poprawiany automatycznie, a w przypadku zaistnienia problemów technicznych nauczyciel poprawia jedynie kartę odpowiedzi. W przypadku wersji papierowej nauczyciel zobowiązany jest poprawienia karty odpowiedzi lub testu w formie papierowej. 3. Zawody III stopnia Zawody III stopnia polegają na rozwiązaniu egzaminu pisemnego na poziomie B2+/C1, oraz przystąpieniu do egzaminu ustnego z praktycznej znajomości języka hiszpańskiego, literatury hiszpańskiego obszaru językowego i wiedzy o krajach hiszpańskiego obszaru językowego. W przypadku praktycznej znajomości języka hiszpańskiego, literatury i wiedzy o krajach hiszpańskiego obszaru językowego, uczestników III etapu obowiązuje zakres zagadnień obowiązujący na etapie okręgowym. W części pisemnej uczestnicy rozwiązują test językowy na maks. 50 pkt., składający się z następujących części: odsłuch, rozumienie tekstu czytanego, słownictwo, gramatyka oraz wypowiedź pisemna w formie rozprawki. Czas rozwiązywania testu: maks. 120 min. Część ustna dzieli się na: a. część z wiedzy o krajach hiszpańskojęzycznych - uczniowie losują łącznie dwa pytania, po jednym z: 4
Historii krajów hiszpańskiego obszaru językowego Kultury krajów hiszpańskiego obszaru językowego b. część z literatury i języka - uczniowie prezentują w ciągu 2-3 minut jedną z czterech przeczytanych lektur (wybraną przez komisję) a następnie odpowiadają na pytania egzaminatorów oraz wypowiadają się na wylosowany temat ogólny. Łączna liczba punktów do uzyskania w części ustnej: 100 pkt. 4. Oceny egzaminów: zawody II i III stopnia Podczas egzaminu Komisje oceniają wiedzę i umiejętności językowe ucznia. Wyniki końcowe dla każdego etapu zawodów wyrażane są w punktach, przy czym w zawodach pisemnych danego stopnia uczestnik może zdobyć od 50 do 100 punktów. Uzyskanie wyniku poniżej 50 % wymaganej liczby punktów (w zawodach II i III stopnia) eliminuje danego uczestnika z zawodów, a w przypadku zawodów centralnych, zawodnikowi takiemu nie można nadać tytułu laureata ani finalisty OJH. W wypadku wyraźnej różnicy między wynikiem egzaminu II i III stopnia Komitet Główny ma prawo dyskwalifikacji uczestnika. III. Terminy zawodów 1. Zawody I stopnia (szkolne) odbędą się w dniach 14-15 listopada 2013r. Szczegółowe godziny zostaną przekazane szkołom przez Komitet Organizacyjny z odpowiednim wyprzedzeniem. Do 30 września 2013 dyrektorzy szkół powołują Komisje Szkolne OJH na rok 2013-2014 oraz wyznaczają Nauczyciela Koordynującego odpowiedzialnego za przebieg zawodów w szkole. W skład Komisji Szkolnej wchodzą: Przewodniczący (może nim być dyrektor szkoły) oraz jeden do dwóch członków komisji. Do 1 października 2013 Formularz zgłoszeniowy zostanie udostępniony na stronie www.ojh.edu.pl. Do 11 października 2013 Nauczyciel Koordynujący zgłasza poprzez formularz zgłoszeniowy dostępny na stronie: www.ojh.edu.pl, szkołę, przewidywaną liczbę uczestników oraz podaje liczbę stanowisk komputerowych dostępnych w danej szkole. W dniach od 12 października do 25 października 2013, uczniowie zarejestrowanych szkół zgłaszają indywidualnie swoje uczestnictwo w Olimpiadzie poprzez elektroniczne wypełnienie formularza na stronie www.ojh.edu.pl Po tym terminie dostęp do systemu dla ucznia będzie zamknięty. W dniach od 26 października do 31 października 2013, Nauczyciel Koordynujący, poprzez zalogowanie się na stronie internetowej Olimpiady, sprawdza listę zarejestrowanych do udziału w Olimpiadzie uczestników ze swojej szkoły. W przypadku stwierdzenia niezgodności, nauczyciel powinien w tym czasie uzupełnić brakujące dane. Po 31 października 2013 rejestracja uczniów zostaje zamknięta. Komitet Organizacyjny, na podstawie otrzymanych danych, ustala formę i termin przeprowadzenia testów w poszczególnych Okręgach. Po 31 października 2013r. (zakończeniu rejestracji) nie ma możliwości dodania szkół ani osób do systemu. 5
W przypadku rozwiązania testu w formie papierowej, Nauczyciel Koordynujący będzie mógł go pobrać po zalogowaniu się na stronie www.ojh.edu.pl w dniach od 7 listopada do 13 listopada 2013. Wraz z testem dostępny będzie klucz odpowiedzi. W tym terminie każdy Nauczyciel Koordynujący musi pobrać Instrukcję postępowania dla Komisji Szkolnej (tj. sposób wypełnienia i przekazania protokołów). Zawody I stopnia odbędą się w dniach 14-15 listopada 2013. W przypadku rozwiązania testu w formie papierowej Nauczyciel Koordynujący odpowiedzialny jest za pobranie testów ze strony internetowej Komitetu Głównego www.ojh.edu.pl oraz organizację wypełniania testów i ich poprawę. W przypadku rozwiązywania testów drogą elektroniczną, nauczyciel nie poprawia prac, pobiera wyniki ze strony internetowej i wypełnia protokoły. Do 22 listopada 2013 roku nauczyciele przesyłają wymaganą dokumentację (m.in. prace, protokoły, klauzule tajności) do odpowiedniego Komitetu Okręgowego. Do dnia 14 grudnia 2013 roku na stronie internetowej w zakładce Wyniki zostanie zamieszczona lista osób dopuszczonych do zawodów II stopnia oraz informacje o miejscu i czasie Zawodów Okręgowych. 2. Zawody II stopnia (okręgowe) odbędą się w dniach 21 lutego - 22 lutego 2014 Zawody II stopnia zostaną przeprowadzone we wszystkich Okręgach w tych samych dniach (tj. 21 lutego - 22 lutego 2014), o tej samej godzinie, w miejscu wyznaczonym przez odpowiedni Komitet Okręgowy. Testy oraz zestawy pytań na egzamin ustny wraz z kluczem zostaną przekazane przez Komitet Organizacyjny poszczególnym Komitetom Okręgowym do dnia 14 lutego 2014r. Testy pisemne rozwiązywane będą w formie elektronicznej (w uzasadnionych przypadkach w formie papierowej). Początek zawodów o godz. 9.00. Do dnia 17 marca 2014 roku na stronie internetowej www.ojh.edu.pl w zakładce Wyniki, zostanie zamieszczona lista osób zakwalifikowanych do III etapu zawodów oraz informacje o miejscu i czasie. Uwaga! W niektórych województwach termin II etapu przypada na okres ferii. Komitet Organizacyjny informuje, że z przyczyn niezależnych od organizatora wyznaczony termin zawodów nie może ulec zmianie. W związku z tym, w przypadku gdy nauczyciel nie będzie mógł towarzyszyć uczniowi, prosimy o wyznaczenie opiekuna (rodzica), który będzie towarzyszył uczniowi niepełnoletniemu podczas zawodów II stopnia IV OJH. 3. Zawody III stopnia (finał) odbędą się w dniach 11-12 kwietnia 2014 r. Ogłoszenie i wręczenie dyplomów odbędzie się 13 kwietnia 2014 (niedziela); godz. 10.00-12.30 6
IV. Kryteria oceniania - część ustna zawodów II i III stopnia JĘZYK Prezentacja tematu: maksymalnie 10 punktów. 8 10 punktów: wypowiedź w pełni zgodna z tematem, bogata treść, pełna prezentacja tematu, wielostronna i bogata argumentacja, wypowiedź w pełni logiczna i ustrukturyzowana z wyraźnym wstępem i podsumowaniem. 4-7 punktów: wypowiedź w pełni zgodna z tematem, bogata treść, jednostronne ujęcie tematu, niezbyt poprawna konstrukcja prezentacji (brak wstępu lub podsumowania), wykazująca pewne braki spójności logicznej. 0 3 punktów: wypowiedź niezgodna z tematem lub uboga w treści, nieustrukturyzowana, chaotyczna i niespójna. Udział w dyskusji: maksymalnie 5 punktów. 4-5 punktów: pełne odpowiedzi na pytania, umiejętność obrony własnego zdania, wielostronna argumentacja. 2-3 punktów: pełna odpowiedź na większość pytań, umiejętność obrony opinii, argumentacja jednostronna, ale logiczna. 0-1 punkt: niezrozumienie pytania, brak odpowiedzi na pytania lub odpowiedź bardzo uboga w treść, nie w pełni zrozumiała. Bogactwo językowe: maksymalnie 5 punktów. 4-5 punktów: poziom językowy odpowiedzi ucznia osiąga poziom B2 lub wyższy pod względem zarówno złożoności struktur gramatycznych, jak i bogactwa słownictwa, w tym jego precyzyjnego użycia w konkretnym kontekście wypowiedzi. Słownictwo i frazeologia są w pełni zgodne z tematem wypowiedzi. 2-3 punktów: słownictwo i frazeologia są w pełni zgodne z tematem wypowiedzi, choć nie zawsze są w pełni precyzyjne; struktury gramatyczne są niezbyt urozmaicone, jednak sytuując się na poziomie co najmniej B1. 1 punkt: podstawowe słownictwo, częste powtórzenia zarówno leksykalne jak i używanych struktur gramatycznych. 0 punktów: ubogie słownictwo i struktury gramatyczne z poziomu poniżej B1. Poprawność językowa: maksymalnie 5 punktów. 4-5 punktów: uczeń popełnia bardzo nieliczne błędy językowe w strukturach z poziomu zaawansowanego, przy czym w żadnym momencie nie zakłócają one komunikacji; wypowiedź jest płynna, pod względem fonetycznym w pełni poprawna, również pod względem intonacji, jednak nie wymaga się fonetyki na poziomie native speakera. 2-3 punktów: nieliczne błędy gramatyczne i/lub sporadyczne błędy leksykalne, nie zakłócające komunikacji, poprawna fonetyka. 1 punkt: dość liczne błędy językowe, które sporadycznie zakłócają komunikację. 0 punktów: liczne błędy językowe, w tym niektóre zakłócające komunikację, podstawowe błędy fonetyczne utrudniające zrozumienie wypowiedzi. 7
LITERATURA Prezentacja lektury: maksymalnie 5 punktów. 4-5 punktów: wieloaspektowe przedstawienie lektury świadczące o jej bardzo dobrej znajomości, 2-3 punkty: prezentacja jednego lub dwóch aspektów omawianej lektury, wypowiedź świadczy o dobrej znajomości lektury 1 punkt: wypowiedź jedno lub dwuaspektowa świadcząca o słabej znajomości lektury 0 punktów: wypowiedź świadcząca o nieznajomości lektury, wypowiedź nie na temat lub brak wypowiedzi Odpowiedzi na pytania komisji: maksymalnie 10 punktów. 8-10 punktów: wypowiedzi w pełni zgodne z zadanymi pytaniami oraz bogata treść wypowiedzi, świadczące o dogłębnej znajomości lektury i zagadnień z nią związanych. 5-7 punktów: wypowiedzi w pełni zgodne z zadanymi pytaniami, niezbyt bogata treść wypowiedzi, świadcząca o dość dobrej znajomości lektury i zagadnień z nią związanych. 2-4 punkty: wypowiedzi częściowo zgodne z zadanymi pytaniami, niezbyt bogata treść wypowiedzi, świadcząca o słabej znajomości lektury i zagadnień z nią związanych. 0-1 punkt: brak znajomości treści lektury, brak odpowiedzi na pytania, odpowiedzi całkowicie lub w dużym stopniu niezrozumiałe lub całkowicie bądź w dużym stopniu nie na temat. Bogactwo językowe: maksymalnie 5 punktów. 4 5 punktów: poziom językowy odpowiedzi ucznia osiąga poziom B2 lub wyższy pod względem zarówno złożoności struktur gramatycznych, jak i bogactwa słownictwa, w tym jego precyzyjnego użycia w konkretnym kontekście wypowiedzi. Słownictwo i frazeologia są w pełni zgodne z tematem wypowiedzi. 3 punkty: słownictwo i frazeologia są w pełni zgodne z tematem wypowiedzi, choć nie zawsze są w pełni precyzyjne; struktury gramatyczne są niezbyt urozmaicone, jednak sytuują się na poziomie co najmniej B1. 1 2 punkty: podstawowe słownictwo, częste powtórzenia zarówno leksykalne jak i używanych struktur gramatycznych. 0 punktów: ubogie słownictwo i struktury gramatyczne z poziomu poniżej B1. Poprawność językowa: maksymalnie 5 punktów. 4 5 punktów: uczeń popełnia bardzo nieliczne błędy językowe w strukturach z poziomu zaawansowanego, przy czym w żadnym momencie nie zakłócają one komunikacji; wypowiedź jest płynna, pod względem fonetycznym w pełni poprawna, również pod względem intonacji, jednak nie wymaga się fonetyki na poziomie native speakera. 3 punkty: nieliczne błędy gramatyczne i/lub sporadyczne błędy leksykalne, nie zakłócające komunikacji, poprawna fonetyka. 1 2 punkty: dość liczne błędy językowe, które sporadycznie zakłócają komunikację. 0 punktów: liczne błędy językowe, w tym niektóre zakłócające komunikację, podstawowe błędy fonetyczne utrudniające zrozumienie wypowiedzi. UWAGA! Komisja ma prawo stosować 0,5 punktu, jeśli uzna to za konieczne. 8
KULTURA i HISTORIA (tylko III etap) Prezentacja tematu - odpowiedź na pytanie(a): maksymalnie 10 punktów. 9 10 punktów: prezentacja/ odpowiedź w pełni zgodna z tematem i z wytycznymi; bogata treść oraz wielostronne ujęcie tematu, przejrzyste przedstawienie zagadnienia; wiedza wychodząca poza podstawowe wiadomości encyklopedyczne, wyczerpująca odpowiedź na dodatkowe pytania ze strony Komisji. 6-8 punktów: odpowiedź w pełni zgodna z tematem i z wytycznymi; dość bogata treść, jednak temat ujęty jednostronnie; w miarę prawidłowa konstrukcja wypowiedzi; niekiedy konieczna pomoc ze strony Komisji. 3 5 punktów: odpowiedź częściowo nie na temat, uboga w treść, zawierająca tylko informacje podstawowe lub częściowe; brak wyraźnej konstrukcji (np. wyraźnego rozwinięcia omawianego tematu); wypowiedź niesamodzielna; konieczna pomoc Komisji. 0 2 punktów: odpowiedź nie na temat, bardzo uboga w treść, niespójna, chaotyczna lub brak wypowiedzi; wypowiedź niesamodzielna, odtworzona z pamięci. Udział w dyskusji: maksymalnie 5 punktów. 4 5 punktów: wypowiedź w pełni zgodna z zadanymi pytaniami oraz bogata treść wypowiedzi, świadczące o dogłębnej znajomości tematu i zagadnień z nim związanych; pełne i szczegółowe odpowiedzi na pytania, umiejętność obrony własnej opinii, logiczna argumentacja. 3 punkty: wypowiedź w pełni zgodna z zadanymi pytaniami, treść wypowiedzi, świadcząca o dość dobrej znajomości tematu i zagadnień z nim związanych; pełne i szczegółowe odpowiedzi na większość pytań; umiejętność obrony/uzasadnienia prezentowanych opinii, spójna, lecz raczej jednostronna argumentacja. 1 2 punkty: wypowiedź częściowo zgodna z zadanymi pytaniami, niezbyt bogata treść wypowiedzi, świadcząca o słabej znajomości tematu i zagadnień z nim związanych; brak odpowiedzi szczegółowych; uboga i nie zawsze logiczna argumentacja. 0 punktów: brak znajomości tematu, brak odpowiedzi na pytania, odpowiedzi niezrozumiałe lub nie na temat; nielogiczna argumentacja lub jej brak; brak umiejętności obrony wygłaszanych opinii. Bogactwo językowe: maksymalnie 5 punktów. 4 5 punktów: odpowiedzi ucznia na poziomie językowym B2 lub wyższym, zarówno pod względem złożoności struktur gramatycznych, jak i bogactwa słownictwa, w tym jego precyzyjnego użycia w konkretnym kontekście wypowiedzi. Słownictwo i frazeologia są w pełni zgodne z tematem wypowiedzi. 3 punkty: słownictwo i frazeologia są w pełni zgodne z tematem wypowiedzi, choć nie zawsze są w pełni precyzyjne; struktury gramatyczne są niezbyt urozmaicone, jednak na poziomie językowym co najmniej B1. 1 2 punkty: podstawowe słownictwo, częste powtórzenia zarówno leksykalne, jak i używane struktury gramatyczne; 0 punktów: ubogie słownictwo i struktury gramatyczne na poziomie niższym niż B1. 9
Poprawność językowa: maksymalnie 5 punktów. 4 5 punktów: uczeń może popełnić bardzo nieliczne błędy językowe w strukturach z poziomu zaawansowanego, przy czym w żadnym momencie nie zakłócają one komunikacji; wypowiedź jest płynna, pod względem wymowy oraz intonacji w pełni poprawna. 3 punkty: nieliczne błędy gramatyczne i/lub sporadyczne błędy leksykalne, niezakłócające komunikacji, poprawna intonacja i wymowa. 1-2 punkty: dość liczne błędy językowe, które sporadycznie zakłócają komunikację, podstawowe struktury składniowe, wypowiedź niezbyt płynna, intonacja i wymowa częściowo niepoprawne. 0 punktów: liczne błędy językowe, w tym niektóre zakłócające komunikację, podstawowe błędy fonetyczne utrudniające zrozumienie wypowiedzi, ubogie struktury składniowe, brak płynności wypowiedzi. UWAGA! Komisja ma prawo stosować 0,5 punktu, jeśli uzna za stosowne. V. Tematyka egzaminów ustnych II i III stopnia Uczestnicy II i III etapu Olimpiady udzielą krótkich odpowiedzi w języku hiszpańskim w formie ciągłej wypowiedzi oraz w formie dialogu z egzaminatorami. A. Praktyczna znajomość języka hiszpańskiego Temas generales / Tematyka ogólna 1. Ayudar a otros: minusválidos, inmigrantes y otros desfavorecidos. 2. Los animales y su papel en la vida humana. Los derechos de los animales. 3. La importancia del fútbol en la actualidad. 4. Las ventajas y desventajas de vivir en el extranjero. 5. El impacto del turismo de masas en la economía, ecología y sociedad. 6. El arte y su importancia en la vida humana: música, baile, artes plásticas y fotografía. 7. El trabajo y el desempleo. Las carreras y las profesiones del futuro. 8. La piratería de los bienes culturales, el ACTA y los derechos de autor. 9. La vida virtual y la vida real: oportunidades y riesgos. 10. La sociedad consumista. El consumo responsable. 11. Las adicciones del siglo XXI. 10
12. Los claros y oscuros de la adolescencia. 13. La influencia de los medios de comunicación en las opiniones personales. 14. La violencia juvenil en el ámbito escolar, extraescolar y en la red. 15. Las supersticiones y las creencias populares. 16. El futuro de la tierra. Posibles soluciones para disminuir la contaminación. 17. Los avances científicos más importantes del siglo XX y XXI. 18. La obsesión por un cuerpo perfecto y sus consecuencias. 19. Las fuentes del estrés y las maneras de combatirlo. 20. Los retos de la familia en el mundo actual. 21. Las amenazas a la privacidad en el mundo occidental. Ponadto należy wykazać się wiadomościami z zakresu zagadnień współczesnych. Zaleca się czytanie tygodników krajowych i zagranicznych (także Internet) informujących o wydarzeniach politycznych, gospodarczych i kulturalnych krajów hiszpańskiego obszaru językowego. B. Wiedza o krajach hiszpańskiego obszaru językowego UWAGA! Zagadnienia obowiązują także na teście podczas II etapu z zakresu wiedzy o krajach hiszpańskiego obszaru językowego Zestaw zagadnień do przygotowania: HISTORIA España 1. Al-Ándalus: la conquista del reino visigodo y la herencia cultural árabe. La situación sociopolítica y la herencia cultural de los judíos en Al-Ándalus. 2. La importancia del año 1492: los Reyes Católicos, el fin de la Reconquista, la unificación de la Corona, el Encuentro de Dos Mundos y la expulsión de las minorías étnicas. 3. El Siglo de Oro: los reyes Carlos I y Felipe II y la supremacía de España en Europa, las conquistas territoriales y la colonización del Nuevo Mundo, la Guerra de Flandes y las guerras con Francia e Inglaterra, la situación económica interior. 4. La España del siglo XIX: la Guerra de la Independencia Española de 1808. La pérdida de las colonias y sus consecuencias. 5. La España actual: los hechos destacables desde los gobiernos de Felipe González hasta los gobiernos de José Luis R. Zapatero. Latinoamérica 1. El imperio incaico en el siglo XV hasta la llegada de los españoles: el rey Pachacútec y sus conquistas territoriales, las ciudades Cuzco y Machu Picchu, el sistema político y la religión. 11
2. La conquista del Nuevo Mundo: Hernán Cortés y la conquista de los aztecas, Francisco Pizarro y la conquista del imperio inca. 3. La América hispana durante el periodo de los Austrias en los siglos XVI y XVII: las instituciones de gobierno, la economía y la sociedad, el arte colonial y el desarrollo del urbanismo. 4. La independencia de Hispanoamérica: antecedentes de la independencia, procesos emancipadores, la figura de Simón Bolívar. 5. La revolución cubana: orígenes, desarrollo y consecuencias. CULTURA España 1. La organización política y administrativa del Estado español: la monarquía, el gobierno y los partidos políticos actuales y sus líderes, las Cortes Generales y las comunidades autónomas. 2. El medio geográfico de España: el territorio, el relieve y el clima. 3. La gastronomía: costumbres, platos y vinos típicos de España. 4. El deporte en España: deportistas, disciplinas populares. 5. El cine español a partir de los años 90: Fernando Trueba Belle Epoque, Pedro Almodóvar Todo sobre mi madre, Alejandro Amenábar Mar adentro, Icíar Bollaín Flores de otro mundo. 6. La arquitectura española: las características y los ejemplos del arte prehistórico, romano, renacentista, barroco. 7. Los bienes naturales del Patrimonio de la Humanidad en España. 8. Los escultores españoles del siglo XX: Pablo Picasso, Joan Miró, Salvador Dalí, Pablo Gargallo, Eduardo Chillida. 9. Las fiestas populares: las Fallas, la Semana Santa, Feria de Abril, Sant Jordi, las Navidades y Nochevieja. 10. Los premios Nobel de España. Latinoamérica 1. El concepto de América Latina: el nombre, el medio geográfico, las cadenas montañosas, la hidrografía, los climas. 2. Las mujeres destacadas en la historia de América Latina: Malinalli Tenépatl (La Malinche), Frida Kahlo, Rigoberta Menchú, Eva Perón, Hebe de Bonafini y Estela de Carlotto. 3. El Canal de Panamá: su construcción y valor estratégico. 4. Colombia: su diversidad étnico-cultural, variedad paisajística y lugares de interés turístico. 5. Los pintores contemporáneos de Hispanoamérica: Teodoro Nuńez Ureta, Fernando Botero, Oswaldo Guayasamín, Francisco Toledo. 6. La gastronomía: platos y bebidas típicos de Latinoamérica. C. Literatura krajów hiszpańskiego obszaru językowego 12
Uczeń wybiera i przygotowuje wcześniej po dwie lektury z podanych zestawów: Literatura hiszpańska / Literatura española 1. Baroja, Pío (1911): El árbol de la ciencia Novela de formación que cuenta la vida de Andrés Hurtado desde que es estudiante de Medicina hasta que ejerce como médico. 2. Buero Vallejo, Antonio (1949): Historia de una escalera Drama que analiza la demagogia e inmovilidad social durante la posguerra española. 3. Cela, Camilo José (1942): La familia de Pascual Duarte Trágica historia de un individuo noble que se ve arrastrado al crimen a causa de terribles circunstancias familiares y sociales. 4. Cercas, Javier (2001): Soldados de Salamina Novela testimonio en la que el autor busca al soldado que perdonó la vida a un líder falangista al final de la Guerra Civil Española. 5. Laforet, Carmen (1944): Nada Novela existencial, en que la protagonista cuenta sus propias experiencias durante su estancia en la Barcelona de la posguerra. 6. Mendoza, Eduardo (1991): Sin noticias de Gurb Sátira de lo cotidiano en la Barcelona preolímpica de los años 90. 7. Mihura, Miguel (1947): Tres sombreros de copa Comedia humorística sobre los convencionalismos, restricciones, libertad e imaginación. 8. Muñoz Molina, Antonio (1997): Plenilunio Investigación sobre el asesinato de una niña y recreación del mundo de la delincuencia en una pequeña ciudad de España. 9. Pérez-Reverte, Arturo (1996): El capitán Alatriste Novela histórica que narra las aventuras de un espadachín en la España del Siglo de Oro. 10. Unamuno, Miguel de (1931): San Manuel Bueno, mártir Novela existencial sobre un sacerdote que pierde la fe, pero que es capaz de fingirla para mantener la paz de sus feligreses. Literatura hispanoamerykańska / Literatura hispanoamericana 1. Allende, Isabel (Chile, 1982): La casa de los espíritus Historia de la familia Trueba a lo largo de cuatro generaciones en medio de los movimientos sociales y políticos del periodo post-colonial en Chile. 13
2. Carpentier, Alejo (Cuba, 1953): Los pasos perdidos Relato de un viaje a la selva en busca del origen de la música y sus viejos instrumentos. 3. Esquivel, Laura (México, 1989): Como agua para chocolate Tita, la hija menor, lucha por su amor contra las tradiciones familiares, al tiempo que prepara platos con propiedades mágicas. 4. Fuentes, Carlos (México, 1962): La muerte de Artemio Cruz En su lecho de muerte, Artemio recuerda toda su vida en el México de la primera mitad del s. XX. 5. Gallegos, Rómulo (Venezuela, 1929): Doña Bárbara Novela realista sobre una terrateniente insensible, que domina las tierras y la gente en el campo de Venezuela. 6. García Márquez, Gabriel (Colombia, 1981): Crónica de una muerte anunciada Relato, que reconstruye casi periodísticamente el asesinato de Santiago Nasar por los gemelos Vicario. 7. Puig, Manuel (Argentina, 1976): El beso de la mujer araña Historia de dos presos que conviven en la misma celda, uno político y otro homosexual. 8. Rulfo, Juan (México, 1955): Pedro Páramo Juan vuelve al pueblo de Comala para cumplir una promesa que hizo a su madre en su lecho de muerte. 9. Sábato, Ernesto (Argentina, 1948): El túnel Un pintor cuenta la historia de un crimen pasional que ha cometido. 10. Vargas Llosa, Mario (Perú, 1977): La tía Julia y el escribidor Historia sobre la relación amorosa del joven Mario con una mujer de su familia, e historia de Pedro Camacho, escritor de radionovelas. VI. Przykładowa bibliografia Praktyczna znajomość języka hiszpańskiego Alzugaray P., Barrios M.J., Hernández C., DELE intermedio B2, Edelsa 2006. Aragonés L., Palencia R., Gramática de uso de español para extranjeros, Ediciones SM, Madrid 2003. Beltrán M.J., Yáñez Tortosa E., Modismos en su salsa, ArcoLibros, Madrid 1996. Castro F., Uso avanzado, Edelsa Grupo Didascalia S.A., Madrid 2004. Coronado González M. L., A fondo. Nivel avanzado, SGEL, Madrid 2003. Corpas J., Garmendia A., Soriano C., Aula Internacional 3, Difusión 2006. Corpas J., Garmendia A., Soriano C., Sánchez N., Aula Internacional 4, Difusión 2007. Cybulska-Janczew M., Perlin J., Gramatyka języka hiszpańskiego z ćwiczeniami, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1997. Gómez S. C., El punto en cuestión, Chancerel, Londres 1998. 14
González Hermoso A, Sánchez Alfaro M.: Español lengua extranjera. Curso práctico. 270 ejercicios gramaticales. Nivel 3, Edelsa Grupo Didascalia S.A., Madrid 1997. López M. R., Hablemos en clase, Edinumen, Madrid 1999. Marcos de la Losa M. C., Obra Rodríguez M. R., Punto final, Edelsa, Madrid 1997. Moreno García C., Curso superior de español. Textos, ejercicios, notas gramaticales, Sociedad General Española de Librería, Madrid 2000. Perez R.M., Quintana L., DELE C1, Edelsa 2012. Peris M.N., Sánchez Quintana N., Sans Baulenas N., Gente 3, Difusión 2005. Pinilla R., Acquaroni R., Bien dicho! Ejercicios de expresión oral, SGEL, Madrid 2002. Siles Artés J., Historias para conversar. Nivel medio, SGEL, Madrid 1996. Podręczniki: seria Prisma, Gente, Abanico, Aula, Cronómetro i inne. Historia krajów hiszpańskiego obszaru językowego Chasteen J. C., Ogień i krew. Historia Ameryki Łacińskiej, PIW, Warszawa 2007. Dembicz A., Ameryka Łacińska lat 90-tych (praca zbiorowa), CESLA, Warszawa 1993. Eakin Marshal C., Historia Ameryki Łacińskiej. Zderzenie kultur, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2009. Harvey R., Libertadores, 2004, W.A.B., Warszawa 2004. Quesada S., Imágenes de América Latina. Manual de historia y cultura latinoamericanas, Edelsa, Madrid 2001. Vázquez G., Martínez Díaz N., Historia de América Latina, SGEL, Madrid 1996. V.V.A.A., Krótka historia Meksyku, PWN, Warszawa 1986. Historia Hiszpanii Braudel F., Morze Śródziemne i świat śródziemnomorski w czasach Filipa II, Książka i Wiedza 2004. Chodakiewicz M. J., Zagrabiona pamięć. Wojna w Hiszpanii 1936-1939, Fronda, 2010. García de Cortázar F., González Vesga J., Breve historia de España, Alianza Editorial, 2000. Kamen H., Imperium hiszpańskie. Dzieje rozkwitu i upadku, Bellona, 2008,. Kieniewicz J., Hiszpania w zwierciadle polskim, Novus Orbis, 2001. - (2000), Studia polsko-hiszpańskie. Wiek XVIII, Warszawa: OBTA. - (2002), Studia polsko-hiszpańskie. Wiek XIX, Warszawa: OBTA. - (2004), Studia polsko-hiszpańskie. Wiek XX, Warszawa: OBTA. Lelewel J., Historyczne paralele Hiszpanii z Polską w wieku XVI, XVII i XVIII, DiG, 2006. López Moreno, C. (2008), España contemporanea. SGEL, Madrid. Małowiecki R., Kampania w Hiszpanii 1811-1812, Inforteditions, 2009. Miłkowski T., Mackiewicz P., Historia Hiszpanii, Ossolineum, 2009. Mularska-Andziak L., Franco, Puls, 1994. Payne S. G., Pierwsza hiszpańska demokracja. Druga Republika (1931-1936), WUW, 2009. Provencal E. L., Cywilizacja arabska w Hiszpanii, Dialog, 2006. Quesada Marco, S. (2008), Curso monográfico sobre la España contemporánea. EDELSA, Madrid. 15
Quesada Marco, S. (2005), Historia del Arte de España e Hispanoamérica. EDELSA, Madrid. Quesada Marco, S. (2012), Espańa, iglo XXI. Edición actualizada y ampliada. EDELSA, Madrid. Rawlings H., Inkwizycja hiszpańska, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2009. Roldán J.M., Historia de España, Madrid 1992 Rogacki T., Albuera 1811, Bellona, 2004. Skibiński Paweł, Państwo generała Franco, Acana, 2004. Tamames R., Quesada, S., Imágenes de España. Panorama de la formación de España y de las culturas hispánicas, Edelsa, Madrid, 2001. Tuñón de Lara M. (red.), Historia Hiszpanii, Kraków 1997. Vicens Vives J., Historia de España y América social y económica (5 tomos), Barcelona 1988. Vilar P., Historia de España, Warszawa 1991. Valdeón Baruque J. et al., Historia Hiszpanii, Universitas, 2004. Wiedza o kulturze krajach hiszpańskojęzycznych Abrantes R., Arte español para extranjeros, Nerea, Donosti 2006. Chang-Rodriguez E., Latinoamérica: su civilización y su cultura, Heinle&Heinle, 2000. Cortés M. M., Guía de usos y costumbres, Edelsa, 2003. Domosławski A., Gorączka latynoamerykańska, Świat Książki, 2007. Fusi J. P., Un siglo de España: La cultura, Pons, Madrid 1999. Gil Guerra C., Nexos. Actividades de cultura y civilización españolas, SGEL, 2000. Gutiérrez Chávez T., Noriega Fernández A., Latitud 0. Manual de español intercultural, SGEL 2012. Mora C., España ayer y hoy. Itinerario de Cultura y Civilización, SGEL, 2003. Osorio-Mrożek S., Meksyk od kuchni, książka nie-kucharska, Universitas, Kraków 2004. VV.AA., Hispanoamérica, ayer y hoy, SGEL, Madrid 2002. Ribas Casasayas A., Descubrir España y América Latina, CIDEB, Genova 2005. Soledad Silvestre M. Daniela Dante P. Argentina. Manual de civilización, Edelsa 2009. Quesada S., Imágenes de América Latina. Manual de historia y cultura latinoamericanas, Edelsa, Madrid 2001. Quesada S., Curso de civilización española, SGEL, 2002. VV.AA. Ventana a la Civilización: cultura y tiempo libre, Modern Languages, 2003. VV.AA. Ventana a la Civilización: tradiciones, fiestas, Modern Languages, 2005. Internet (przykładowe linki): a) http://www.abc.es b) http://www.cervantesvirtual.com c) http://www.el-mundo.es d) http://www.elpais.es e) http://www.estrella-digital.es Ponadto, zachęcamy do korzystania z działu Przydatne Linki na stronie www.ojh.edu.pl 16
VII. Wykaz Komitetów Okręgowych I. Bydgoszcz: kujawsko-pomorskie, pomorskie Nauczycielskie Kolegium Języków Obcych w Bydgoszczy ul. Dworcowa 80 85-010 Bydgoszcz Przewodnicząca: dr Natasza Posadzy Sekretarz: mgr Magdalena Amtmann ojh.bydgoszcz@gmail.com II. Okręg Lublin: lubelskie, podkarpackie Instytut Filologii Romańskiej, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie Plac Marii Curie-Skłodowskiej 4a 20-031 Lublin Przewodnicząca: dr hab. Maria Falska Sekretarz: dr Beata Brzozowska-Zburzyńska sekretarz_ko@wp.pl III. Okręg Łódź: łódzkie Katedra Filologii Hiszpańskiej, Uniwersytet Łódzki ul. Sienkiewicza 21 90-114 Łódź Przewodniczący: dr hab. prof. UŁ. Marek Baran Sekretarz: mgr Ewa Swenderska ojh.lodz@gmail.com IV. Okręg Katowice: śląskie Zakład Hispanistyki, Instytut Języków Romańskich i Translatoryki, Uniwersytet Śląski ul. Grota Roweckiego 5 41-205 Sosnowiec Przewodnicząca: prof. US dr hab. Joanna Wilk-Racięska Sekretarz: dr Katarzyna Gutkowska - Ociepa ko.ojh.slaskie@gmail.com V. Okręg Poznań: wielkopolskie, lubuskie, zachodniopomorskie, Instytut Filologii Romańskiej, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza Al. Niepodległości 4 61-874 Poznań Przewodnicząca: dr Małgorzata Spychała Sekretarz: dr Leonor Sagermann Bustinza ojh1@ojh.edu.pl 17
VI. Okręg Warszawa: warmińsko-mazurskie, podlaskie, mazowieckie Instytut Studiów Iberyjskich i Iberoamerykańskich, Uniwersytet Warszawski ul. Oboźna 8 00-927 Warszawa Przewodniczący: dr Łukasz Grützmacher Sekretarz: mgr Maciej Jaskot Członek: mgr Dorota Korkozowicz ojh.warszawa@uw.edu.pl VII. Okręg Wrocław: dolnośląskie, opolskie Zakład Iberystyki, Instytut Filologii Romańskiej, Uniwersytet Wrocławski ul. Nankiera 4 50-140 Wrocław Przewodnicząca: dr hab. prof. UWr. Beata Baczyńska Sekretarz: mgr Anna Olchówka ojh.wroclaw@gmail.com VIII. Okręg Kraków: małopolskie, świętokrzyskie Instytut Neofilologii, Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej ul. Podchorążych 2 30-084 Kraków Przewodnicząca: Dr Danuta Kucała Sekretarz: mgr Kinga Gryglewska - Szypuła ojh.krakow@gmail.com 18