EGZAMIN MATURALNY 2005

Transkrypt

1 BIULETYN INFORMACYJNY OKRĘGOWEJ KOMISJI EGZAMINACYJNEJ Okręgowa Komisja Egzaminacyjna w Krakowie: Al. F. Focha 39, Kraków tel. (012) , 202, 203 fax: (012) , oke@oke.krakow.pl EGZAMIN MATURALNY 2005 Biuletyn OKE nr 6 Materiały pomocnicze do części ustnej egzaminu maturalnego z języków obcych Kraków, kwiecień 2005

2 ISSN Pakiety zestawów do części ustnej egzaminu maturalnego z języków obcych Zgodnie z 67 Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia r. w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych: dyrektorzy szkół otrzymują z OKE zestawy zadań egzaminacyjnych do części ustnej egzaminu maturalnego z języków obcych wraz z kryteriami oceniania tych zadań i ich punktacji (ust. 1), zestawy zadań egzaminacyjnych są opracowywane oddzielnie dla egzaminu na poziomie podstawowym oraz na poziomie rozszerzonym, a także dla absolwentów szkół lub oddziałów dwujęzycznych (ust. 2), liczba zestawów zadań egzaminacyjnych jest większa o 5 od liczby osób przystępujących do egzaminu, jeżeli do egzaminu na wybranym poziomie w danej szkole przystępuje nie więcej niż 45 osób, jest równa 50, gdy zdaje więcej niż 45 osób (ust. 3). OKE w Krakowie przekazuje zestawy w pakietach po 6, 10, 15, 20, 25, 30, 35, 40, 45, 50. W razie stwierdzenia, że w pakiecie są zestawy tylko do jednego poziomu, mimo że część maturzystów w określonym przepisami terminie zmieniło deklarację poziomu i szkoła powinna dysponować zestawami z obu poziomów, prosimy o przekazanie tej informacji do OKE (fax). Zestawy zostaną wysłane do szkoły pocztą kurierską. 2 EGZAMIN USTNY Z JĘZYKÓW OBCYCH Materiały pomocnicze dla przedmiotowych zespołów egzaminacyjnych I. PRZEBIEG EGZAMINU 1. Zdający ma prawo robić notatki w czasie przygotowania do egzaminu zarówno na poziomie podstawowym, jak i rozszerzonym (na kartce z pieczątką szkoły). Po zakończeniu egzaminu notatki te przekazane są przewodniczącemu PZE i zniszczone. 2. Każdy zdający egzaminowany jest przez jedną osobę, wyznaczaną przez przewodniczącego PZE. 3. Przewodniczący jako osoba nadzorująca przebieg egzaminu nie powinien być osobą egzaminującą, ale w uzasadnionych sytuacjach może pełnić tę rolę. 4. Zespół egzaminacyjny ocenia każdego zdającego w trakcie odpowiedzi, a następnie ustalana jest wspólna ocena PZE (na poziomie podstawowym po każdym zdającym, na poziomie rozszerzonym po każdych 3 zdających). 5. W czasie egzaminu członkowie PZE mają prawo robić notatki (przykładowe tabele do wykorzystania podczas oceniania na poziom podstawowy i rozszerzony w załączeniu). Po zakończeniu egzaminu notatki te przekazane są przewodniczącemu PZE i zniszczone. 6. Aby nie rozpraszać ucznia i nie zaburzać naturalnej rozmowy osoba egzaminująca ogranicza się do odnotowania proponowanej punktacji. Robienie notatek przez osobę egzaminującą dopuszczalne jest tylko przy prezentacji tematu na poziomie rozszerzonym. 7. Jeśli zdający przedstawił niepełny opis (ilustracji lub materiału stymulującego) lub zbyt krótką prezentację egzaminujący powinien upewnić się, czy zdający nie ma nic do dodania. 8. Nie należy poprawiać błędów językowych w czasie wypowiedzi zdającego. 9. Każde zadanie traktujemy jako całość. Przystąpienie do zadania oznacza realizację jakiejkolwiek jego części. 10. Na prośbę zdającego może zostać zmieniona kolejność realizacji zadań.

3 II. UWAGI DO POSZCZEGÓLNYCH ZADAŃ EGZAMINACYJNYCH POZIOM PODSTAWOWY Rozmowy sterowane 1. Egzaminujący ogranicza swoją rolę do niezbędnego minimum. 2. Egzaminujący ma obowiązek dokładnie zapoznać się ze scenariuszem rozmów sterowanych w czasie 5-minutowego przygotowania ucznia i zwrócić uwagę na to, kto rozpoczyna każdą rozmowę. 3. Możliwe jest dopytanie ucznia o informację, którą pominął, ale w sposób nie zaburzający naturalnej rozmowy Rozmowa na podstawie ilustracji 1. Pełny opis ilustracji oznacza wypowiedź zawierającą: 3 wymagane elementy opisu (kto?, gdzie? co robi?) lub rozbudowaną odpowiedź zawierającą przynajmniej 2 wymagane elementy. 2. Egzaminujący nie może zadawać dodatkowych pytań do opisu ilustracji i zmieniać pytań zawartych w zestawie, ale może je powtórzyć lub przeformułować. 3. Egzaminujący może pominąć pierwsze pytanie do ilustracji, jeśli zdający zawarł pełną odpowiedź na to pytanie w przedstawionym opisie. W takim przypadku zdający otrzymuje 2 pkt za odpowiedź na to pytanie o powinien zostać poinformowany o jego pominięciu. POZIOM ROZSZERZONY Rozmowa na podstawie materiału stymulującego 1. Pełna prezentacja materiału oznacza uwzględnienie wszystkich lub prawie wszystkich jego elementów i odniesienie ich do tematu. 2. Egzaminujący zadaje tylko pytania zawarte w zestawie. Możliwe jest jedynie powtórzenie lub przeformułowanie pytania lub zadanie pytania organizacyjnego typu: Czy to wszystko, czy chcesz coś dodać? 3. Pytanie z zestawu może być pominięte przez egzaminującego, jeśli zdający wcześniej na nie odpowiedział. Prezentacja tematu 1. Członkowie PZE nie mają prawa objaśniać tematu ani go przeformułować. 2. Prezentacja tematu, jako element oddzielnie oceniany, nie może być przerwana przez egzaminującego, chyba że przekroczony został czas określony w poleceniu (3 minuty). 3. Po zakończeniu prezentacji przez zdającego osoba egzaminująca zadaje minimum 3 pytania. Wszystkie pytania egzaminującego odnotowywane są w protokole (w języku obcym). 4. Prezentacja jest nie na temat, jeśli żadna jej część nie nawiązuje do wybranego przez ucznia tematu. W tej sytuacji nie podejmujemy dyskusji ze zdającym. 5. Jeśli prezentacja jest w znacznej części nie na temat, jednak częściowo pozostaje z nim z związku, uczeń otrzymuje 0 punktów za prezentację, ale egzaminujący podejmuje z nim dyskusję. 6. Pytania zadawane przez egzaminującego po prezentacji mogą dotyczyć jej konstrukcji, treści, zaprezentowanych opinii oraz przytoczonych argumentów. Przynajmniej jedno z zadanych pytań powinno zmuszać zdającego do obrony swojej opinii. 3

4 III. PROPOZYCJE PYTAŃ DLA EGZAMINUJĄCEGO Konstrukcja prezentacji: 1. Dlaczego zdecydowałeś się na wybór tego tematu prezentacji? 2. Dlaczego poruszyłeś problem X jako pierwszy? Treść prezentacji: 1. W swojej prezentacji mówiłeś o... Czy mógłbyś wyjaśnić...? 2. To, co powiedziałeś o... jest bardzo interesujące. Czy mógłbyś to rozwinąć? 3. Nie zrozumiałam... Co miałeś na myśli mówiąc...? Opinia argumentacja: 1. Dlaczego twierdzisz, że...? 2. Nie przekonują mnie argumenty mówiące o...? Ten argument jest mało przekonujący. Czy możesz przytoczyć inne? 3. Czy zgodziłbyś się z...? (egzaminujący przytacza argument przeciwny). Przykładowe tabele do zapisania punktacji przez członków zespołu przedmiotowego w czasie części ustnej egzaminu maturalnego POZIOM PODSTAWOWY A. Uzyskiwanie, udzielanie informacji Zadanie 1. Rozmowy sterowane B. Relacjonowanie wydarzeń C. Negocjowanie Zadanie 2. Rozmowa na podstawie ilustracji Wyrażanie opinii Opisywanie ilustracji Pytanie 1 Pytanie 2 0 /1 /2 /3 pkt. 0 / 1/ 2/ 3 pkt. 0 /1 /2 / 3 pkt. 0 / 1 / 2 pkt. 0 /1 /2 pkt. 0 /1 /2 pkt Umiejętności językowe zaprezentowane w zadaniu 1 i 2: 0 /1 /2 /3 /4 / 5 pkt. Notatki: POZIOM ROZSZERZONY Zadanie 1. Rozmowa na podstawie materiału stymulującego Zadanie 2. Prezentacja tematu i dyskusja Prezentacja materiału Interpretowanie, Udział w dyskusji, Prezentacja tematu stymulującego wyrażanie opinii wyrażanie opinii, i 0 / 1 / 2 pkt. 0 / 1 / 2 / 3 / 4 pkt. 0 / 1 / 2 / 3 pkt. 0 / 1 / 2 / 3 / 4 pkt. Umiejętności językowe zaprezentowane w zadaniu 1 i 2: 0 / 1 / 2 / 3 / 4 / 5 / 6 / 7 pkt. Notatki: 4

5 Informacja dotycząca przeprowadzenia części ustnej egzaminu maturalnego dla osób niewidomych 1. Biorąc pod uwagę specyficzne trudności uczniów niewidomych polecenia oraz treść zadań odczytywane są przez nauczyciela egzaminującego. 2. Przed rozpoczęciem egzaminu przewodniczący wyjaśnia uczniowi sposób jego przeprowadzenia. 3. Egzamin ustny trwa: ok. 15 minut na poziomie podstawowym (w tym ok. 5 minut na zapoznanie ucznia z treścią zadań oraz wysłuchanie materiału dźwiękowego), ok. 30 minut na poziomie rozszerzonym (w tym ok. 15 minut na zapoznanie ucznia z treścią zadań, wysłuchanie materiału dźwiękowego oraz przygotowanie się ucznia do odpowiedzi). 4. Zdający realizuje oddzielnie każde zadanie i każdą rozmowę sterowaną (kolejność realizacji zadań jest dowolna). 5. Zdający i należy zapewnić sprzęt do ewentualnego robienia notatek. POZIOM PODSTAWOWY Rozmowy sterowane 1. Nauczyciel odczytuje polecenie do zadania 1 a następnie treść pierwszej rozmowy sterowanej, podkreślając wypunktowane informacje. 2. Na prośbę zdającego nauczyciel może powtórzyć treść całej rozmowy sterowanej lub jej fragment. 3. Po chwili zastanowienia uczeń przystępuje do wykonania zadania. 4. W ten sam sposób realizowane są dwie pozostałe rozmowy sterowane. Rozmowa na podstawie materiału dźwiękowego 1. Nauczyciel odczytuje polecenie do zadania Zdający wysłuchuje materiału dźwiękowego nagranego na płycie CD (może wysłuchać go kilkakrotnie). Następnie uczeń opisuje sytuację przedstawioną w nagraniu i odpowiada na dwa pytania egzaminującego. POZIOM ROZSZERZONY Rozmowa na podstawie dźwiękowego materiału stymulującego 1. Nauczyciel odczytuje polecenie do zadania Zdający wysłuchuje materiału dźwiękowego i przygotowuje się do jego prezentacji. 3. W czasie przygotowania do odpowiedzi zdający może poprosić o powtórzenie polecenia lub jego fragmentu. 4. W czasie odpowiedzi zdający opisuje przedstawioną w nagraniu sytuację i odpowiada na pytania egzaminującego. Prezentacja tematu 1. Nauczyciel odczytuje zdającemu polecenie oraz propozycję dwóch tematów do wyboru. 2. Zdający wybiera temat i przygotowuje się do jego prezentacji. 3. W czasie przygotowania do odpowiedzi zdający może poprosić o powtórzenie polecenia lub wybranego tematu. 4. Po wysłuchaniu prezentacji zdającego nauczyciel egzaminujący przeprowadza dyskusję ze zdającym. 5

6 Kryteria oceniania egzaminu ustnego z języka obcego nowożytnego na poziomie podstawowym Zadanie 1. Rozmowy sterowane uzyskiwanie, udzielanie informacji, relacjonowanie wydarzeń, negocjowanie: 1 pkt. komunikat kompletny, zgodny z poleceniem, 0 pkt. brak komunikacji, komunikat niezrozumiały, niezgodny z poleceniem lub niekompletny. Uwaga! Ocenie według powyższych kryteriów podlega realizacja każdego z trzech podpunktów w każdej z trzech sytuacji. Zadanie 2. Rozmowa na podstawie ilustracji Opisywanie ilustracji: 2 pkt. pełny opis ilustracji, zachowujący logiczny porządek, 1 pkt. niepełny opis ilustracji i/lub brak logicznego porządku, 0 pkt. brak wypowiedzi lub opis niezgodny z ilustracją. Pełny opis ilustracji oznacza wypowiedź zawierającą 3 wymagane elementy opisu (kto?, gdzie? co robi?) lub rozbudowaną odpowiedź zawierającą przynajmniej 2 wymagane elementy. Opis jest logiczny, gdy zdający zachowuje porządek opisu od ogółu do szczegółu lub też wychodząc od charakterystycznego szczegółu dochodzi do ogólnego wrażenia. Wyrażanie opinii: 2 pkt. odpowiedź pełna, zgodna z treścią zadanego pytania, 1 pkt. odpowiedź niepełna i/lub częściowo odbiegająca od treści zadanego pytania, 0 pkt. brak odpowiedzi lub odpowiedź w znacznym stopniu odbiegająca od treści zadanego pytania. Uwaga! Ocenie, według powyższych kryteriów, podlega odpowiedź na każde z dwóch pytań. Umiejętności językowe zaprezentowane w zadaniach 1. i 2. oceniane łącznie: 5-4 pkt. dobry poziom znajomości słownictwa i struktur językowych, nieliczne błędy językowe, wypowiedź płynna, poprawna wymowa i intonacja, 3-2 pkt. zadowalający poziom znajomości słownictwa i struktur językowych, liczne błędy językowe, zakłócenia w płynności wypowiedzi, błędy w wymowie i intonacji, 1-0 pkt. bardzo ograniczona znajomość słownictwa i struktur językowych, bardzo liczne błędy językowe, brak płynności wypowiedzi, liczne błędy w wymowie i intonacji, Uwaga! Jeżeli zdający nie przystąpił do realizacji jednego z zadań, może otrzymać maksymalnie 3 pkt. za umiejętności językowe (przystąpienie do zadania oznacza realizację jakiejkolwiek jego części, np. zdający, który zrealizował tylko jedną rozmowę sterowaną, przystąpił do zadania 1.). Ocenę znajomości słownictwa i struktur językowych należy odnieść do wymagań dla poziomu podstawowego, co oznacza, że można przyznać maksymalną liczbę punktów zdającemu, który poprawnie posługuje się prostym językiem. 6

7 Kryteria oceniania egzaminu ustnego z języka obcego nowożytnego na poziomie rozszerzonym Zadanie 1. Rozmowa na podstawie materiału stymulującego Prezentacja materiału stymulującego: 2 pkt. pełna prezentacja materiału stymulującego, 1 pkt. niepełna prezentacja materiału stymulującego, 0 pkt. brak odpowiedzi lub odpowiedź niezgodna z materiałem stymulującym. Zdający dokonał pełnej prezentacji/opisu materiału, jeśli uwzględnił wszystkie lub prawie wszystkie istotne dla tematu elementy treści niezależnie od tego, czy opisał je szczegółowo, czy nie i jeśli określił główną myśl/temat materiału. Zdający dokonał niekompletnej prezentacji/opisu materiału stymulującego, jeśli nie uwzględnił wszystkich lub prawie wszystkich istotnych dla tematu elementów treści niezależnie od tego, czy opisał je szczegółowo czy nie i bez względu na to, czy określił główną myśl/temat tego materiału czy nie. Interpretowanie, wyrażanie opinii: 4 pkt. odpowiedzi pełne, nie odbiegają od treści zadanych pytań, 3 pkt. odpowiedzi niepełne, nie odbiegają od treści zadanych pytań, 2 pkt. odpowiedzi niepełne, częściowo odbiegają od treści zadanych pytań, 1 pkt. brak odpowiedzi na niektóre pytania i/lub odpowiedzi w znacznym stopniu odbiegają od treści zadanych pytań, 0 pkt. brak odpowiedzi na pytania. Zadanie 2. Prezentacja tematu i dyskusja z egzaminującym Prezentacja tematu: 3 pkt. bogata treść, wielostronne ujęcie tematu, wszystkie elementy prezentacji logicznie powiązane, poprawna konstrukcja prezentacji (zawierająca wstęp, rozwinięcie, zakończenie), 2 pkt. bogata treść, jednostronne ujęcie tematu, brak spójności logicznej między niektórymi elementami prezentacji, niezbyt poprawna konstrukcja prezentacji (nie zawierająca wstępu lub zakończenia), 1 pkt. uboga treść, częściowo odbiegająca od tematu, brak spójności logicznej między elementami prezentacji, brak wyraźnej konstrukcji prezentacji (nie zawiera wstępu i zakończenia), 0 pkt. bardzo uboga treść, znacznie odbiegająca od tematu, prezentacja niespójna, chaotyczna. Uwaga! Jeżeli prezentacja jest w całości nie na temat, nie jest oceniana, a egzaminujący nie podejmuje dyskusji. Prezentacja jest w całości nie na temat, jeśli żadna jej część nie nawiązuje do wybranego przez zdającego tematu. Jeśli prezentacja jest w znacznej części nie na temat, jednak częściowo pozostaje z nim w związku, zdający otrzymuje 0 punktów za prezentację, ale egzaminujący podejmuje z nim dyskusję. 7

8 Udział w dyskusji, wyrażanie opinii i argumentowanie: 4 pkt. pełne odpowiedzi na pytania, umiejętność obrony opinii, logiczna, wielostronna argumentacja, 3 pkt. pełne odpowiedzi na większość pytań, umiejętność obrony opinii, logiczna, ale jednostronna argumentacja, 2 pkt. niepełne odpowiedzi na pytania, braki w umiejętności obrony opinii, uboga, nie zawsze logiczna argumentacja, 1 pkt. niepełne odpowiedzi na większość pytań, braki w umiejętności obrony opinii, nielogiczna argumentacja lub brak argumentacji, 0 pkt. brak odpowiedzi na pytania. Umiejętności językowe zaprezentowane w zadaniach 1. i 2. oceniane łącznie: 7-6 pkt. bogate słownictwo i frazeologia zgodne z tematem wypowiedzi, urozmaicone struktury gramatyczne, sporadyczne błędy językowe nie zakłócają komunikacji, wypowiedź płynna, poprawna wymowa i intonacja, 5-4 pkt. słownictwo i frazeologia zgodne z tematem wypowiedzi, niezbyt urozmaicone struktury gramatyczne, błędy językowe nie zakłócają komunikacji, wypowiedź płynna, poprawna wymowa i intonacja, 3-2 pkt. podstawowe słownictwo, ograniczony zakres struktur gramatycznych, liczne powtórzenia, błędy językowe częściowo zakłócają komunikację, wypowiedź niezbyt płynna, częściowo niepoprawna wymowa i intonacja, 1-0 pkt. ubogie słownictwo, nieporadne użycie struktur składniowych, liczne błędy językowe, które uniemożliwiają lub znacznie zakłócają komunikację, brak płynności wypowiedzi, niepoprawna wymowa i intonacja. Uwaga! Jeżeli zdający nie przystąpił do jednego z zadań, może otrzymać maksymalnie 5 pkt. za umiejętności językowe. Ocenę znajomości słownictwa i struktur językowych należy odnieść do wymagań dla poziomu rozszerzonego, czyli można przyznać maksymalną liczbę punktów zdającemu, który poprawnie posługuje się językiem, stosując różnorodne struktury gramatyczne i bogate słownictwo adekwatne do tematu. 8