SPIS TREŚCI Słowo wstepne... 1 Wprowadzenie... 3 Spis tresci... 5 I. O Krakowie i krakowianach... 11 I.1. Tło geograficzne 11 I.2. Demografia 11 I.2.1. Ludność na podstawie danych z Urzędu Statystycznego w Krakowie 11 I.2.2. Ludność na podstawie ewidencji UMK 15 II. Zagospodarowanie przestrzenne... 17 II.1. Planowanie miejscowe 17 II.2. Decyzje budowlane 22 II.2.1. Ruch budowlany w mieście 22 II.3. Miejski Program Rewitalizacji Krakowa 23 III. Ochrona środowiska i rolnictwo... 25 III.1. Stan powietrza i natężenie hałasu 25 III.1.1. Jakość powietrza atmosferycznego 25 III.1.2. Ochrona przed hałasem 26 III.2. Ochrona powierzchni Ziemi gospodarka odpadami 27 III.2.1. Odpady przemysłowe 27 III.2.2. Odpady komunalne 28 III.3. Wody powierzchniowe 29 III.4. Inwestycje z dziedziny ochrony środowiska finansowane ze środków Unii Europejskiej 29 III.5. Edukacja ekologiczna 30 III.6. Gminny i Powiatowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej 31 III.7. Obszary zielone i rolnictwo 32 III.7.1. Tereny i obiekty prawnie chronione 32 III.7.2. Zagospodarowanie i ochrona lasów 32 III.7.3. Rolnictwo 33 IV. Transport i komunikacja... 35 IV.1. System transportowy 35 IV.2. Sieć drogowo-uliczna wraz z parkingami 36 IV.2.1. Transport drogowy 36 IV.2.2. Ścieżki rowerowe 37 IV.2.3. Parkingi 38 IV.3. Bezpieczeństwo ruchu drogowego 39 IV.4. Komunikacja miejska 40 IV.5. Komunikacja kolejowa 42 IV.6. Komunikacja lotnicza 44 V. Gospodarka komunalna... 47 V.1. System zaopatrzenia Krakowa w wodę 47 V.1.1. System awaryjnego zaopatrzenia w wodę 49 V.1.2. Jakość wody pitnej 50 V.1.3. Remonty sieci wodociągowej 50 V.2. System kanalizacyjny 51 V.2.1. Kanalizacja ogólnospławna i sanitarna 51 V.2.2. Kanalizacja deszczowa 53 V.3. Przyłącza wodociągowe i kanalizacyjne w ramach Lokalnych Inicjatyw Inwestycyjnych 53 V.4. Ciepłownictwo 54 5
V.4.1. Inwestycje oraz modernizacje realizowane przez MPEC S.A. 56 V.4.2. Działania proekologiczne realizowane przez MPEC S.A. w Krakowie 57 V.5. Energia elektryczna 57 V.6. Gazownictwo 59 V.7. Cmentarnictwo 61 VI. Gospodarka i turystyka... 63 VI.1. Podmioty gospodarcze 63 VI.1.1. Podmioty zarejestrowane w rejestrze REGON 63 VI.1.2. Ewidencja działalności gospodarczej prowadzona przez Prezydenta Miasta Krakowa 66 VI.2. Specjalna Strefa Ekonomiczna Krakowski Park Technologiczny (SSE KPT) 68 VI.3. Handel 70 VI.3.1. Nowoczesne powierzchnie handlowe 70 VI.3.2. Targowiska 71 VI.4. Koncesje wydawane przez Urząd Miasta Krakowa 72 VI.5. Sprzedaż i wyniki finansowe przedsiębiorstw 73 VI.5.1. Wielkość sprzedaży w jednostkach sektora przedsiębiorstw 73 VI.5.2. Wyniki finansowe przedsiębiorstw 74 VI.6. Rynek pracy 75 VI.6.1. Bezrobocie 76 VI.7. Nowe inwestycje w Krakowie 80 VI.8. Rozwój przedsiębiorczości 81 VI.8.1. Realizacja Programu wspierania rozwoju małej i średniej przedsiębiorczości w Krakowie 81 VI.9. Turystyka 82 VII. Szkolnictwo wyższe, nauka i postęp technologiczny... 87 VII.1. Szkoły wyższe 87 VII.2. Polska Akademia Umiejętności (PAU) 96 VII.3. Polska Akademia Nauk (PAN) 97 VII.4. Jednostki badawczo-rozwojowe 100 VII.4.1. Instytuty naukowo-badawcze 101 VII.4.2. Ośrodki badawczo-rozwojowe i jednostki równorzędne 102 VII.5. Jednostki współpracy naukowo-wdrożeniowej 103 VII.5.1. Centra Zaawansowanych Technologii 103 VII.5.2. Centra Doskonałości 104 VII.5.3. Centra Transferu Technologii 105 VII.5.4. Centra badawczo-rozwojowe firm 106 VII.6. Klastry 106 VIII. Kultura i dziedzictwo narodowe... 109 VIII.1. Instytucje kultury w Krakowie finansowane przez samorząd gminny i wojewódzki 109 VIII.1.1. Teatry 109 VIII.1.2. Instytucje muzyczne, orkiestry, zespoły muzyczne 112 VIII.1.3. Domy kultury, ośrodki kultury 114 VIII.1.4. Biblioteki 117 VIII.1.5. Muzea i galerie 118 VIII.2. Mecenat Gminy Miejskiej Kraków 122 VIII.2.1. Otwarte konkursy ofert w zakresie kultury, sztuki, ochrony dóbr i tradycji 122 VIII.2.2. Realizacja projektów własnych 124 VIII.2.3. Realizacja projektów artystycznych krakowskich twórców w formie prezentacji muzycznych, teatralnych, plastycznych i literackich 126 VIII.2.4. Współpraca w ramach porozumień zawartych przez Gminę Miejską Kraków 127 VIII.2.5. Realizacja współpracy w ramach zawartych przez Gminę Miejską Kraków porozumień w latach 2007-2009 127 VIII.2.6. Pozafinansowa współpraca z partnerami porozumień 128 VIII.2.7. Nagrody Miasta Krakowa 128 VIII.2.8. Konkurs Mecenas Kultury Krakowa 129 VIII.2.9. Stypendia Twórcze Miasta Krakowa 129 6
VIII.2.10. Rozwój infrastruktury sprzyjającej środowisku twórczemu Krakowa Program mecenatu artystycznego i usług publicznych w zakresie kultury 130 VIII.3. Mecenat Małopolski 131 VIII.4. Krakowskie Biuro Festiwalowe (KBF) 132 VIII.5. Współpraca i wymiana kulturalna z zagranicą 135 VIII.6. Inwestycje z zakresu kultury 136 VIII.7. Ochrona zabytków 138 VIII.7.1. Prace konserwatorsko-budowlane finansowane z budżetu Gminy Miejskiej Kraków 138 VIII.7.2. Dotacje otrzymane z budżetu samorządu małopolskiego 140 VIII.7.3. Dotacje otrzymane z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego 140 VIII.7.4. Prace konserwatorsko-budowlane finansowane ze środków Narodowego Funduszu Rewaloryzacji Zabytków Krakowa 140 IX. Edukacja... 143 IX.1. Przedszkola 143 IX.2. Szkoły podstawowe i gimnazja 144 IX.3. Szkoły ponadgimnazjalne 148 IX.4. Szkoły muzyczne 152 IX.5. Kształcenie specjalne i integracyjne 152 IX.6. Nauka języków obcych 154 IX.7. Poradnie psychologiczno-pedagogiczne 154 IX.8. Placówki oświatowo-wychowawcze 155 IX.9. Wydatki z budżetu Miasta Krakowa na oświatę i wychowanie 157 X. Mieszkalnictwo... 159 X.1. Zasoby mieszkaniowe Krakowa 159 X.2. Rynek mieszkaniowy 159 X.3. Polityka mieszkaniowa Gminy Miejskiej Kraków 161 X.3.1. Komunalny zasób mieszkaniowy 162 X.3.2. Zarządzanie zasobem mieszkaniowym Gminy Miejskiej Kraków 163 X.3.3. Polityka czynszowa 165 X.3.4. Polityka remontowa 166 X.3.5. Pomoc mieszkaniowa 167 X.3.6. Współpraca Gminy Miejskiej Kraków ze wspólnotami mieszkaniowymi 169 X.3.7. Wydatki budżetowe związane z mieszkalnictwem 169 XI. Zdrowie i pomoc społeczna... 171 XI.1. Żłobki 171 XI.2. Informacje ogólne o opiece zdrowotnej 172 XI.2.1. Stacjonarna opieka zdrowotna lecznictwo zamknięte 175 XI.2.2. System Państwowego Ratownictwa Medycznego Centra Powiadamiania Ratunkowego 178 XI.2.3. Profilaktyka i promocja zdrowia 179 XI.2.4. Profilaktyka uzależnień 181 XI.2.5. Izba Wytrzeźwień 182 XI.3. Pomoc społeczna 185 XI.3.1. Działania z zakresu pomocy społecznej realizowane przez Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej 185 XI.3.2. Pomoc środowiskowa i integracja społeczności lokalnej realizowana przez Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Krakowie 186 XI.3.2.1. Udzielone świadczenia 187 XI.3.2.2. Poradnictwo specjalistyczne, rodzinne i terapia rodzin 188 XI.3.2.3. Zapewnienie opieki i wychowania dzieciom częściowo lub całkowicie pozbawionym opieki rodziców 189 XI.3.2.4. Kluby Integracji Społecznej 190 XI.3.2.5. Centrum Integracji Społecznej 191 XI.3.2.6. Rehabilitacja zawodowa i społeczna osób niepełnosprawnych 191 XI.3.2.7. Działania realizowane przez MOPS, współfinansowane z UE 191 XI.3.2.8. Praca socjalna, projekty socjalne, aktywizacja i organizowanie społeczności lokalnych 193 7
XI.3.3. Pomoc instytucjonalna realizowana przez Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Krakowie 193 XI.3.3.1. Domy Pomocy Społecznej (DPS) 193 XI.3.3.2. Ośrodki wsparcia 194 XI.3.3.3. Poradnictwo rodzinne i terapia rodzin 194 XI.3.3.4. Interwencja kryzysowa 194 XI.3.3.5. Placówki opiekuńczo-wychowawcze 195 XI.3.3.6. Ośrodki adopcyjno-opiekuńcze 196 XI.3.3.7. Ośrodki wsparcia dla osób bezdomnych 197 XI.3.3.8. Mieszkania chronione 197 XI.3.3.9. Warsztaty terapii zajęciowej 197 XI.4. Świadczenia socjalne 198 XI.4.1. Świadczenia rodzinne 198 XI.4.2. Pomoc osobom starszym 200 XI.4.3. Powiatowy Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności 200 XI.4.4. Opieka nad repatriantami 201 XI.4.5. Program na rzecz społeczności romskiej w Polsce 202 XI.4.6. Pełnomocnik Prezydenta Miasta Krakowa ds. Osób Niepełnosprawnych 202 XI.4.7. Dodatkowe zadania Wydziału Świadczeń Socjalnych 203 XII. Bezpieczeństwo publiczne... 205 XII.1. Policja 205 XII.1.1. Komisariat Wodny Policji w Krakowie 209 XII.2. Straż Miejska (SM) 210 XII.3. Ochrona przeciwpożarowa 212 XII.3.1. Powiatowe Centrum Zarządzania Kryzysowego 216 XII.4. Zadania z zakresu bezpieczeństwa realizowane przez UMK 217 XII.4.1. Ochrona przed powodzią 219 XII.4.2. Program Profilaktyki Przeciwpożarowej Obiektów Gminy Miejskiej Kraków 219 XII.5. Sądy i Prokuratura 220 XII.5.1. Sąd Okręgowy 220 XII.5.2. Sądy Rejonowe 221 XII.5.3. Wykaz profesjonalnych podmiotów związanych z sądownictwem 222 XII.5.4. Sąd Apelacyjny 223 XII.5.5. Prokuratura 223 XIII. Sport, kultura fizyczna i rekreacja... 227 XIII.1. Sport i rekreacja w mieście 227 XIII.1.1. Programy, porozumienia 227 XIII.2. Baza sportowa 227 XIII.3. Formy wspierania sportu i kultury fizycznej przez Gminę Miejską Kraków 230 XIII.3.1 Inwestycje związane z infrastrukturą sportową 231 XIII.3.2. Miejskie programy sportowo-rekreacyjne 232 XIII.3.3. Organizacja imprez sportowych i rekreacyjnych przez Gminę Miejską Kraków 233 XIII.3.4. Stypendia sportowe Miasta Krakowa 234 XIII.4. Inne działania Gminy Miejskiej Kraków w zakresie kultury fizycznej 234 XIV. Majątek i budżet miasta... 235 XIV.1. Gospodarowanie majątkiem Gminy Miejskiej Kraków 235 XIV.1.1. Powierzchnia geodezyjna i ewidencyjna gruntów w Krakowie 235 XIV.1.2. Pierwokupy i nabycia działek przez Gminę Miejską Kraków 236 XIV.1.3. Sprzedaż nieruchomości przez Gminę Miejską Kraków 236 XIV.1.4. Użytkowanie wieczyste, trwały zarząd, użyczenie, dzierżawa 237 XIV.2. Budżet Miasta Krakowa 238 XIV.2.1. Dochody 238 XIV.2.2. Wydatki 242 XIV.2.3. Przychody i rozchody 245 XIV.2.4. Budżety jednostek prowadzących działalność w formie gospodarki pozabudżetowej 245 XIV.2.5. Gminny Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (GFOŚiGW) 246 XIV.2.6. Powiatowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (PFOŚiGW) 246 8
XIV.2.7. Pozyskiwanie bezzwrotnych środków finansowych z funduszy Unii Europejskiej i innych źródeł zagranicznych 247 XIV.2.8. Ocena wiarygodności kredytowej Krakowa 251 XIV.3. Jednoosobowe spółki Gminy Miejskiej Kraków 251 XV. Zarządzanie samorządowe... 253 XV.1. Rada Miasta Krakowa 253 XV.2. Dzielnice Miasta Krakowa 254 XV.2.1. Konwent Przewodniczących Rad Dzielnic 256 XV.2.2. Konkurs Dzielnic 256 XV.2.3. Kontakt z mieszkańcami dzielnic 257 XV.3. Prezydent Miasta Krakowa 257 XV.4. Gminne jednostki organizacyjne 258 XV.4.1. Miejskie jednostki organizacyjne 260 XV.5. Spółki miejskie, spółki i fundacje z udziałem Gminy Miejskiej Kraków 261 XV.6. Przynależność Krakowa do krajowych i regionalnych organizacji samorządowych 263 XV.7. Współpraca międzynarodowa 264 XV.7.1. Współpraca Krakowa z miastami bliźniaczymi, partnerskimi oraz z miastami bez formalnych umów o współpracę 264 XV.7.2. Przynależność do organizacji międzynarodowych 269 XV.7.3. Inne wydarzenia o charakterze międzynarodowym 270 XV.8. Współpraca Krakowa z organizacjami pozarządowymi (NGO) 271 XV.8.1. Współpraca finansowa 271 XV.8.2. Współpraca pozafinansowa 274 XV.9. Promocja Krakowa 276 XV.9.1. Budowa wizerunku Krakowa 276 XV.9.2. Projekt 6 zmysłów 276 XV.9.3. Promocja gospodarcza 277 XV.9.3.1. Promocja gospodarcza na arenie międzynarodowej 278 XV.9.3.2. Promocja gospodarcza w kraju 278 XV.9.4. Promocja turystyczna 278 XV.9.4.1. Promocja Krakowa jako miejsca turystyki biznesowej 281 XVI. Komunikacja społeczna... 283 XVI.1. Spotkania Prezydenta Miasta Krakowa z mieszkańcami 283 XVI.2. Konsultacje społeczne 283 XVI.3. Działalność informacyjna i PR (Public Relations) 283 XVI.4. Kontakt z użytkownikami Internetu 284 XVI.4.1. Miejska Prezentacja Internetowa Magiczny Kraków 284 XVI.4.2. Udostępnianie informacji publicznej Biuletyn Informacji Publicznej Miasta Krakowa 285 Rysunki... 291 1. Struktura płci i wieku mieszkańców Krakowa w 2009 roku 291 2. Rozwój granic Krakowa 292 3. Ludność Krakowa zameldowana na pobyt stały i czasowy oraz gęstość zaludnienia w 2009 roku 293 4. Miejscowe Plany Zagospodarowania Przestrzennego (mpzp) w 2009 roku 294 5. Lokalne Programy Rewitalizacji w 2009 roku 296 6. Obszary chronione w Krakowie w 2009 roku 297 7. Podstawowy układ drogowy Krakowa w 2009 roku 298 8. Sieć kolejowa na terenie Krakowa w 2009 roku 299 9. Krakowski Park Technologiczny Specjalna Strefa Ekonomiczna w 2009 roku 300 10. Średnie ceny mieszkań na rynku pierwotnym (w PLN/m 2 ) w 2009 roku 301 11. Rozmieszczenie jednostek policji oraz liczba popełnionych przestępstw na 1 000 mieszkańców w 2009 roku 302 12. Miasta zagraniczne, z którymi Kraków współpracował w 2009 roku 303 9
10 SPIS TREŚCI