RZECZPOSPOLITA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 159786 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Num er zgłoszenia: 278078 (22) D ata zgłoszenia: 03.03.1989 (51) Int.Cl.5: B23D 19/04 B23D 45/16 (54) Nożyce do cięcia napędzane siłą mięśni (43) Zgłoszenie ogłoszono: (76) Uprawniony i twórca wynalazku: 11.12.1989 BUP 25/89 Stanisław Szczudło, Rzeszów, PL Paweł Szczudło, Rzeszów, PL (45) O udzieleniu patentu ogłoszono: 29.01.1993 WUP 01/93 PL 159786 B1 (57) 1. Nożyce do cięcia napędzane siłą mięśni, posiadające korpus siłowy zaopatrzony: w elementy dla umocowania go do podłoża, noże dla rozkrawania ciętych materiałów oraz obrotową lub ruchomą dźwignię do poruszania jednego z noży podczas cięcia, znamienne tym, że posiadają co najmniej dwa obrotowe noże krążkowe (4 i 5) umocowane do korpusu (1), przy czym jeden z tych noży jest bezpośrednio lub pośrednio i ciągle lub okresowo sprzęgnięty z dźwignią (10), która zaopatrzona jest w co najmniej, jeden element sprzęgający (19) tę dźwignię (10) z napędzanym nożem krążkowym (4). FIG. 1.
NOŻYCE DO CIĘCIA NAPĘDZANE SIŁĄ MIĘŚNI Z a s t r z e ż e n i a p a t e n t o w e 1. Nożyce do cięcia napędzane siłą mięśni, posiadające korpus siłowy zaopatrzony: w elementy dla umocowania go do podłoża, noże dla rozkrawania ciętych materiałów oraz obrotową lub ruchomą dźwignię dla poruszania jednego z noży podczas cięcia, z n a m i e n n e tym, że posiadają co najmniej dwa obrotowe noże krążkowe /4 i 5 / umocowane do korpusu / 1 /, przy czym jeden z tych noży jest bezpośrednio lub pośrednio i ciągle lub okresowo sprzęgnięty z dźwignią / 1 0 /, która zaopatrzona j est w co najmniej j eden element sprzęgający / 1 9 / tę dźwignię / 1 0 / z napędzanym nożem krążkowym / 4 /. 2. Nożyce według zastrz. 1, z n a m i e n n e tym, że napędzany nóż krążkowy /4/ zaopatrzony jest na swoim obwodzie w wybrania / 1 4 /, które okresowo zazębiane są z elementem sprzęgającym / 1 9 / umocowanym obrotowo lub przestawnie lub na stałe do dźwigni / 1 0 /. 3. Nożyce według zastrz. 1 albo 2, z n a m i e n n e t y m, że dźwignia / 1 0 / oraz napędzany nóż krążkowy / 4 / osadzone są obrotowo na wspólnej osi / 6 / umocowanej do korpusu / 1/. 4. Nożyce według zastrz. 1, z n a m i e n n e tym, że dźwignia /1 0 / osadzona jest na osi / 6 / od strony krawędzi tnącej / 1 5 / napędzanego noża krążkowego / 4 / lub od j ego strony zaopatrzonej w wybrania / 1 4 /. 5. Nożyce według zastrz. 1 albo 4, z n a m i e n n e t y m, że oś /6 /, na której osadzona j est dźwignia /10/ stanowi wkręcona w korpus / 1/ śruba / 7 /, na której osadzona j est współśrodkowo tulejka / 8 / oraz podkładka / 9 / przylegająca do dźwigni /1 0 / lub przylegająca do napędzanego noża krążkowego / 4 /. 6. Nożyce według zastrz. 1, z n a m i e n n e tym, że swobodny nóż krążkowy / 5 / osadzony j est na drugiej osi, którą stanowi wkręcona w korpus / 1/ druga śruba / 11/, na której osadzona jest druga tulejka / 1 2 / oraz dwie podkładki prowadzące / 1 3 / usytuowane po obu stronach tej tulejki i po obu stronach swobodnego noża krążkowego / 5 /. 7. Nożyce według zastrz. 1 albo 2, z n a m i e n n e tym,że dźwignia /1 0 / zaopatrzona jest w uchwyt / 1 7 /, który usytuowany j est równolegle lub prawie równolegle do osi obrotu tej dźwigni. 8. Nożyce według zastrz. 6, z n a m i e n n e tym, że druga tulejka /1 2 / ma wewnętrzny otwór usytuowany mimośrodowo względem zewnętrznej powierzchni tej tulejki. 9. Nożyce według zastrz. 1, z n a m i e n n e tym, że w pobliżu swojej osi obrotu dźwignia /1 0 / posiada sworzeń /1 8/, na którym zawieszony j est obrotowy element sprzęgający / 1 9 / o postaci zbliżonej do płaskownika. 10. Nożyce według zastrz. 1, z n a m i e n n e tym, że dźwignia /1 0 / jest poprzez co najmniej jedno cięgno lub linkę /2 0 / sprzęgnięta z pedałem napędu nożnego. * * * Przedmiotem wynalazku są nożyce do cięcia napędzane siłą mięśni stosowane przy cięciu blach zwłaszcza karoseryjnych lub przy cięciu innych płaskich elementów. Nożyce mogą być napędzane nogą lub ręką osoby dokonującej cięcia. Znane są nożyce do ręcznego cięcia blachy, które posiadają korpus zaopatrzony w łapy z otworami dla umocowania ich do podłoża oraz posiadają dolne ostrze tnące i górne ostrze tnące, przy czym dolne ostrze tnące umocowane jest do korpusu połączeniem śrubowym, a górne ostrze tnące jest umocowane względem korpusu i względem dolnego ostrza tnącego uchylnie i
159 786 3 połączone jest z ręczną dźwignią przemieszczającą górne ostrze tnące w czasie jego ruchu roboczego i ruchu jałowego. Ostrza tnące w dotychczas stosowanych ręcznych nożycach gilotynowych mają postać prostego płaskownika o odpowiednio zaostrzonej j ednej jego tnącej krawędzi prostej lub łukowej. Wadą dotychczas stosowanych nożyc do ręcznego cięcia blachy lub innych arkuszy jest trudność cięcia po zakrzywionych liniach wynikająca z blokowania arkusza w trakcie cięcia pomiędzy ostrzami tnącymi. Wynika to z samoprowadzenia się ciętego materiału pomiędzy prostymi ostrzami co powoduje, że w przypadku cięcia po liniach zakrzywionych krawędzie ciętych blach mają załamania, zagięcia i zakaleczenia. Istotą nożyc do cięcia napędzanych siłą mięśni j est to, że posiadają one co najmniej dwa obrotowe noże krążkowe umocowane do korpusu, przy czym jeden z tych noży jest bezpośrednio lub pośrednio i ciągle lub okresowo sprzęgnięty z listwą lub dźwignią, która zaopatrzona jest w co najmniej j eden element sprzęgający tę listwę lub dźwignię z napędzanym nożem krążkowym. W szczególności napędzany nóż krążkowy zaopatrzony jest na swoim obwodzie w wybrania, które okresowo zazębiane są z elementem sprzęgającym umocowanym obrotowo lub przestawnie lub na stałe do listwy lub do dźwigni. Korzystnym jest gdy dźwignia oraz napędzany nóż krążkowy osadzone są obrotowo na wspólnej osi umocowanej do korpusu. Również, korzystnym Jest gdy dźwignia osadzona jest na osi od strony krawędzi tnącej napędzanego noża krążkowego lub od jego strony zaopatrzonej w wybrania. Także korzystnym jest gdy oś, na której osadzona jest dźwignia stanowi wkręcona w korpus śruba, na której osadzona jest współśrodkowo tulejka oraz podkładka przylegająca do dźwigni lub przylegająca do napędzanego noża krążkowego. W szczególności swobodny nóż krążkowy osadzony jest na drugiej osi, którą stanowi wkręcona w korpus druga śruba, na której osadzona jest druga tulejka oraz dwie podkładki prowadzące usytuowane po obu stronach tej tulejki i po obu stronach swobodnego noża krążkowego. Dodatkowo korzystnym jest gdy dźwignia zaopatrzona jest w ręczny uchwyt, który usytuowany jest równolegle lub prawie równolegle do osi obrotu tej dźwigni, a druga tulejka,na której obracany jest swobodny nóż krążkowy ma wewnętrzny otwór usytuowany mimośrodowo względem zewnętrznej powierzchni tej tulejki. Korzystnym j est też, gdy w pobliżu swojej osi obrotu dźwignia posiada sworzeń, na którym zawieszony j est obrotowy element sprzęgający o postaci zbliżonej do płaskownika. W odmianie wykonania dźwignia jest poprzez co najmniej jedno cięgno lub linkę sprzęgnięta z pedałem napędu nożnego. Zaletą noży do cięcia według wynalazku jest to, że są one proste w wykonaniu, obsłudze i umożliwiają cięcie cienkich blach wzdłuż linii zakrzywionych. Zastosowane rozwiązanie zapewnia łatwy i niezawodny obrót napędzanego noża krążkowego co uzyskano przez odpowiedni e osadzenie dźwigni zaopatrzonej w element sprzęgający i uchwyt dźwigni usytuowany równolegle do osi obrotu tej dźwigni. Wybrania rozmieszczone na obwodzie napędzanego noża krążkowego uprościły rozwiązanie napędu tego noża a zastosowane rozwiązanie zawieszenia noży krążkowych umożliwia łatwy demontaż noży w przypadku konieczności ich ostrzenia. Przedmiot wynalazku został przedstawiony w przykładzie wykonania na rysunkach, na których fig. 1 przedstawia nożyce w widoku z boku, fig. 2 - nożyce w widoku z przodu, fig. 3 - przekrój nożyc wzdłuż l in ii A-A uwidocznionej na fig. 1, a fig. 4 - widok napędzanego noża krążkowego z uwidocznionymi wybraniami usytuowanymi na jego obwodzie. Jak uwidoczniono na rysunkach w przykładzie wykonania nożyce do cięcia posiadają korpus 1 zaopatrzony w łapy 2, w których powiercone są otwory 3 dla nocowania nożyc do blatu stołu. W korpusie 1 umocowane są napędzany nóż krążkowy 4 i swobodny nóż krążkowy 5 tak, że możliwy j est ich swobodny obrót, przy czym napędzany nóż krążkowy 4 osadzony jest na osi 6, którą stanowi śruba 7 wkręcona w korpus 1, na której osadzona jest tulejka 8 i podkładka 9 przylegająca do dźwigni 10, która również jest osadzona obrotowo na osi 6. Natomiast
4 159 786 swobodny nóż krążkowy 5 osadzony jest również przy pomocy drugiej śruby 11, na której osadzona jest druga tulejka 12 oraz dwie podkładki prowadzące 13 usytuowane po obu stronach swobodnego noża krążkowego 5. Napędzany nóż krążkowy 4 zaopatrzony jest w równomiernie rozmieszczone wybrania 14, a w pobliżu krawędzi tnącej 15 tego noża nacięte są poprzeczne nacięcia 16, które ułatwiają posuw ciętej blachy. Dźwignia 10 wykonana jest j ako spawana 1 składa się z wygiętego płaskownika 10 ' i zagiętego pręta 10" zakończonego radełkowanym uchwytem 17 usytuowanym równolegle do osi obrotu tej dźwigni. Dodatkowo dźwignia 10 posiada sworzeń 18, na którym osadzony jest obrotowo element 19 sprzęgający tą dźwignię z napędzanym nożem krążkowym 4. Element 19 ma postać płaskownika, którego jeden brzeg współpracuje okresowo z wybraniami 14. Zasada pracy nożyc jest następująca: dosuwa się ciętą blachę do nożyc i przemieszcza się dźwignię 10 tak, że napędzany nóż krążkowy 4 obraca się w kierunku zaznaczonym na f i g. 1. Podczas powrotnego ruchu dźwigni 10 element sprzęgający 19 przeskakuje po wybraniach i zazębia się ponownie w czasie ruchu roboczego dźwigni 10. W odmianie wykonania dźwignia 10 nożyc połączona jest bezpośrednio lub pośrednio z cięgnem lub linką 20 sprzęgniętym lub sprzęgniętą z pedałem napędu nożnego. Również w odmianie wykonania napędowy nóż krążkowy oraz dźwignia są usytuowane poniżej swobodnego noża krążkowego, a dodatkowo dźwignia może być zastąpiona przesuwną listwą zaopatrzoną w element lub elementy sprzęgające tę listwę z napędowym nożem krążkowym. FIG. 3. FIG. 4
159 786 FIG. 2.
159 786 FIG. 1. Zakład Wydawnictw UP RP. Nakład 90 egz. Cena 10 000 zł