Hałas emitowany przez turbiny wiatrowe a zdrowie Czy istnieje problem? dr Geoff Leventhall geoff@activenoise.co.uk PSEW czerwiec 2016 r. geoff@activenoise.co.uk 1
Poziom hałasu a odległość geoff@activenoise.co.uk 2
Jaka odległość jest niezbędna? Najczęściej odległość rzędu 500-600 m od zabudowań mieszkalnych daje przeciętny poziom hałasu około 40 dba. Jest to kryterium szeroko stosowane dla wielu różnych źródeł hałasu oraz proponowane przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) dla hałasu w porze nocnej. Odległość ta jest wystarczająca, aby zapobiegać problemom wynikającycm z awarii turbin wiatrowych, wyrzutów lodu, itp. Dlatego też należy określić odległość pozwalającą spełnić kryterium hałasowe przy zachowaniu minimum 500-600 m. geoff@activenoise.co.uk 3
Spektrum hałasu szerokie pasmo wg van den Berga geoff@activenoise.co.uk 4
Typowy hałas niskoczęstotliwościowy generowany przez turbiny wiatrowe a próg słyszalności 290 m wg O Neil i in. geoff@activenoise.co.uk 5
Kluczowe pytanie Czy hałas emitowany przez turbiny wiatrowe, odczuwany przy typowych odległościach od zabudowań mieszkalnych, ma wpływ na zdrowie ludzkie poprzez mechanizmy bezpośrednie lub pośrednie? geoff@activenoise.co.uk 6
Mechanizm bezpośredni Mechanizm bezpośredni to oddziaływanie takie, jak utrata słuchu lub oddziaływanie na organy wewnętrzne. Nie istnieje żaden znany mechanizm bezpośredniego oddziaływania na nasze zdrowie dla niskich poziomów hałasu, dowolnej częstotliwości, generowanego przez turbiny wiatrowe. geoff@activenoise.co.uk 7
Mechanizm pośredni Mechanizm pośredni występuje wówczas, gdy osoba reaguje na hałas w sposób prowadzący do reakcji stresowych, takich jak irytacja. Po upływie pewnego czasu reakcje stresowe mogą prowadzić do symptomów. geoff@activenoise.co.uk 8
Proces reakcji słuchowej geoff@activenoise.co.uk 9
Skala reakcji geoff@activenoise.co.uk 10
Co wpływa na reakcję? Reakcja jest kontrolowana przez wiele czynników, w tym: Oczekiwania Bieżący stan zdrowia i poziom stresu Wrażliwość na hałas Nastawienie do źródła hałasu Osobiste zaangażowanie w źródło hałasu Przekonanie, że źródło hałasu stanowi zagrożenie dla zdrowia Zaledwie około 20% reakcji zależy od poziomu hałasu geoff@activenoise.co.uk 11
Internetowa, światowa sieć przeciwników Windwatch zasoby informacyjne Wind Turbine Syndrome wiadomości Stop These Things codzienne wiadomości North American Platform Against Wind NA-PAW European Platform Against Wind EPAW NA-PAW oraz EPAW to organy koordynujące Quixotes Last Stand strona ta zawiera listę 279 lokalnych grup w Ameryce Północnej oraz 1600 w Europie Każda z grup lokalnych posiada własną stronę PSEW internetową czerwiec 2016 r. geoff@activenoise.co.uk 12
Infradźwięki stały się wiralem Rozpowszechnianie fałszywych informacji Częste powtórzenia nieprawdziwych stwierdzeń autorstwa głównych przeciwników, np. Niny Pierpont (Syndrom Turbin Wiatrowych) z USA cz Sarah Laurie z Australii, powielane przez innych, prowadzą do szeroko zakrojonego przekonania, że hałas emitowany przez turbiny wiatrowe, a w szczególności infradźwięki, są dla nas szkodliwe. To fałszywe przekonanie jest już mocno zakotwiczone w umysłach wielu ludzi, w tym ustawodawców i polityków. geoff@activenoise.co.uk 13
Dlaczego wierzymy w fałszywe informacje Psychologia efekt prawdy Wierzymy w stwierdzenia, które są powtarzane Łatwiej nam uwierzyć z każdym poprzednim wystapieniem Efekt prawdy jest dobrze znanym zjawiskiem psychologicznym, znanym od wielu lat. Pomyślcie o reklamach i propagandzie politycznej. geoff@activenoise.co.uk 14
Preferencje przekonań Jeżeli mamy wybór, mamy skłonność wierzyć w to, w co chcemy wierzyć. Lubimy potwierdzać nasze przekonania. Jeżeli sprzeciwiamy się turbinom wiatrowym, z przyjemnością przyjmujemy złe wiadomości na ich temat! Jest to efekt potwierdzenia. geoff@activenoise.co.uk 15
Efekt prawdy geoff@activenoise.co.uk 16
Dobra rada Analizując infradźwięki itp. generowane przez turbiny wiatrowe należy przyjąć wysoce analityczne, krytyczne, pozbawione emocji podejście do zagadnienia oraz nie poddawać się wpływowi nieprawdziwych, lecz często powtarzanych stwierdzeń. Decyzje należy podejmować na podstawie potwierdzonych faktów, a nie emocji. geoff@activenoise.co.uk 17
Błędy dotyczące infradźwięków Przeciwnicy ignorują poziom Wiele z tego, co przeciwnicy mówią na temat infradźwięków, pomija ich niski poziom emitowany przez turbiny wiatrowe i koncentruje się wyłącznie na ich występowaniu. Następnie przyjmuje się, że oddziaływania występujące przy wyższych poziomach, znacznie przekraczających te emitowane przez turbiny wiatrowe, mają również zastosowanie w przypadku infradźwięków pochodzących od turbin. geoff@activenoise.co.uk 18
Wnioski Health Canada 1 Następujące czynniki NIE są zależnie od ekspozycji na hałas generowany przez turbiny wiatrowe: samodzielnie zgłaszane zaburzenia snu ogólne zaburzenia, wykorzystanie leków nasennych, zdiagnozowane zaburzenia snu. samodzielnie zgłaszane choroby zawroty głowy, szum uszny, częste migreny i chroniczne problemy zdrowotne (np. choroby serca, nadciśnienie i cukrzyca). samodzielnie zgłaszane postrzeganie stresu i jakości życia ogólne niezadowolenie z sytuacji. Wszystkie z powyższych czynników są niezależne od poziomu hałasu emitowanego przez turbiny wiatrowe. geoff@activenoise.co.uk 19
Wnioski Health Canada 2 Irytacja wywołana kilkoma cechami turbin wiatrowych była statystycznie powiązana z rosnącym poziomem hałasu emitowanego przez turbiny: Hałas Efekty wizualne: migotanie cienia, błyskające światła Odczucie wibracji Poprzednie badania przyniosły podobne efekty. geoff@activenoise.co.uk 20
Health Canada Jedyne potwierdzone oddziaływanie Hałas emitowany przez turbiny wiatrowe może irytować niektóre osoby mieszkające w ich pobliżu. ALE: Dlaczego niektórzy są poirytowani hałasem, a inni nie? geoff@activenoise.co.uk 21
Co wpływa na reakcję? Reakcja jest kontrolowana przez wiele czynników, w tym: Oczekiwania Bieżący stan zdrowia i poziom stresu Wrażliwość na hałas Nastawienie do źródła hałasu Osobiste zaangażowanie w źródło hałasu Przekonanie, że źródło hałasu stanowi zagrożenie dla zdrowia Zaledwie około 20% reakcji zależy od poziomu hałasu geoff@activenoise.co.uk 22
Wnioski Nie ma bezpośredniego oddziaływania hałasu emitowanego przez turbiny wiatrowe słyszalnego bądź niesłyszalnego na zdrowie. Pośrednie efekty związane ze stresem mogą występować u osób sprzeciwiających się powstawaniu turbin wiatrowych. Wrażliwość na źródło hałasu można zmniejszyć w drodze relaksacji oraz metodami psychologicznymi, takimi jak geoff@activenoise.co.uk 23