NAWIGACJA GNSS PROCEDURY Warszawa, MARZEC 2013 r.
PROCEDURY NPA RNAV GNSS Wdrożenie nieprecyzyjnych procedur podejścia do lądowania RNAV (GNSS), planowane zgodnie z cyklem AIRAC w dniu 04.04.2013, obejmuje: Procedury NPA (nieprecyzyjnego podejścia do lądowania) RNAV GNSS (publikacja AIP Polska część AD 2), procedury i ograniczenia operacyjne związane z zastosowaniem sensora GNSS zawarte w AIP Polska rozdział ENR 4.3, zmiany w INOP służb ATC.
PROCEDURY NPA RNAV GNSS Procedury nieprecyzyjnego podejścia do lądowania RNAV (GNSS) bazują na sensorze GNSS uznawanym przez ICAO za podstawowy sensor nawigacji obszarowej. Jednak dostępne systemy satelitarne (GPS NAVSTAR i GLONASS) są uznawane jedynie za nawigacyjne systemy pomocnicze (supplementary) ponieważ nie zapewniają monitoringu dokładności nawigacji i alarmowania w przypadku przekroczenia wymaganej dokładności nawigacji w danej fazie lotu. Aby zatem taki system pomocniczy mógł stać się podstawowym (GNSS) wymagane jest wspomaganie zapewniające ww. monitoring i alarmowanie. Wyróżniane są trzy rodzaje wspomagania: ABAS Aircraft Based Augmentation System system wspomagania oparty na dodatkowej funkcjonalności wyposażenia pokładowego, SBAS - Space Based Augmentation System system wspomagania oparty o dodatkowe sygnały satelitarne, GBAS Ground Based Augmentation System system wspomagania oparty o dodatkowy system naziemny.
PROCEDURY NPA RNAV GNSS Zgodnie z koncepcją PBN (Performance Based Navigation) w zakresie podejść do lądowania funkcjonuje jako podstawowa aplikacja nawigacyjna aplikacja RNP APCH. Wymaga ona w zakresie nieprecyzyjnych procedur podejścia do lądowania: utrzymania dokładności nawigacji +/- 1NM dla segmentu początkowego, pośredniego i segmentu nieudanego podejścia, Utrzymania dokładności nawigacji +/- 0.3 NM w segmencie końcowego podejścia, Zapewnienia na pokładzie statku powietrznego monitoringu dokładności nawigacji oraz alarmowania w przypadku przekroczenia określonych powyżej limitów dokładności nawigacji systemu GNSS, zapewnienia pokładowej bazy danych z zakodowanymi procedurami NPA RNAV GNSS.
PROCEDURY NPA RNAV GNSS Aplikacja nawigacyjna RNP APCH obejmuje 4 typy / rodzaje nieprecyzyjnych podejść do lądowania RNAV GNSS i charakteryzuje się 4 typami minimów: 1. NPA GNSS (ABAS) podejście nieprecyzyjne z prowadzeniem GNSS wspomaganym ABAS wyłącznie 2D (poziomym) minima LNAV. 2. NPA GNSS (SBAS) podejście nieprecyzyjne z prowadzeniem GNSS wspomaganym SBAS, nawigacja 2D minima LP. 3. APV Baro-VNAV podejście nieprecyzyjne z prowadzeniem GNSS ABAS (2D) i pionowym (wysokościomierz barometryczny); nawigacja 3D minima LNAV/VNAV. 4. LPV podejście nieprecyzyjne (localizer performance with vertical guidance) z prowadzeniem GNSS SBAS 3D minima LPV. Obecne wdrożenie obejmuje wyłącznie typ podejść RNAV opisany w pkt. 1.
PROCEDURY I OGRANICZENIA OPERACYJNE Procedury ATC (ENR 4.3): Podejścia NPA RNAV Procedury NPA RNAV GNSS w FIR WARSZAWA są dostępne tylko po wcześniejszym zaakceptowaniu lub na żądanie załóg statków powietrznych. Wykonywanie instrumentalnych procedur podejścia RNAV (GNSS) jest dozwolone tylko wtedy, gdy są one opublikowane w AIP POLSKA i dostępne w bazie danych odbiornika. Ważne (aktualne) opublikowane procedury podejścia do lądowania powinny być zakodowane i przechowywane w wewnętrznej bazie danych aeronautycznych odbiornika GNSS. Jeśli podczas wykonywania procedury podejścia do lądowania RNAV GNSS sygnał GNSS przestanie spełniać wymagane kryteria załoga powinna wykonać procedurę nieudanego podejścia, poinformować ATC i poprosić o alternatywną procedurę podejścia (lub użyć lotniska zapasowego, gdzie stosowna procedura podejścia do lądowania będzie dostępna).
PROCEDURY I OGRANICZENIA OPERACYJNE Procedury ATC (ENR 4.3): Załoga musi poinformować ATC w przypadku wystąpienia jakichkolwiek problemów podczas podejścia NPA RNAV GNSS skutkujących utratą możliwości wykonania podejścia do lądowania. Załoga ma również w tej sytuacji obowiązek złożenia raportu o tym zdarzeniu na standardowym formularzu Post flight Report. Wdrażane procedury NPA RNAV (GNSS) są procedurami nieprecyzyjnymi opartymi o system GPS NAVSTAR wspomagany ABAS. Zapewniane prowadzenie nawigacyjne z systemu satelitarnego jest dwuwymiarowe - 2D (wyłącznie poziome). Minima tego typu procedur to minima LNAV (Lateral Navigation).
PROCEDURY I OGRANICZENIA OPERACYJNE Procedury ATC (ENR 4.3): Podejścia NPA RNAV GNSS będą traktowane przez ATC jak inne procedury NPA. ATC będzie stosowało standardowe procedury sekwencjonowania i separacji ruchu. Załoga powinna zgłosić żądanie zezwolenia na wykonanie procedury podejścia NPA RNAV GNSS. Uzyskane zezwolenie umożliwia wykonanie podejścia do lądowania zgodnie z procedurą opublikowaną w AIP. Jeżeli zajdzie taka konieczność, dla celów operacyjnych i separacji ruchu, statek powietrzny może być wektorowany do punktu na trasie nominalnej procedury nie dalej jednak niż FAF. ATC nie powinno wektorować statku powietrznego do jakiegokolwiek punktu za FAF, zaś załogi nie powinny akceptować takiej operacji.
FRAZEOLOGIA RTF Procedury dot. załóg statków powietrznych i krl; przykładowa frazeologia RTF: Stosowana frazeologia RTF jest generalnie standardowa; opiera się o sformułowanie RNAV approach zgodnie z tytułem mapy podejścia w AIP Polska. W zakresie frazeologii nie ma rozróżnienia pomiędzy różnymi typami podejść RNAV (GNSS) określanych przez koncepcję PBN (minima: LNAV, LP, LNAV/VNAV i LPV). Przykład zgłoszenia załogi żądania zezwolenia na wykonanie procedury podejścia RNAV: (Aircraft callsign) request RNAV approach via (IAF OTMUL), runway 33 Przykład zezwolenia ATC: (Aircraft callsign) cleared RNAV approach, runway 33. Report at (appropriate fix designator) Przykład zgłoszenia niezdolności do podejścia RNAV lub utraty zdolności w trakcie lotu: (Aircraft callsign) unable to RNAV approach due to equipment ( or RAIM indication).
FRAZEOLOGIA RTF Procedury dot. załóg statków powietrznych i krl; przykładowa frazeologia RTF: Dla sekwencjonowania ruchu i dla poprawienia świadomości sytuacji ruchowej ATC może zażądać od załogi zgłoszenia, gdy statek powietrzny będzie ustabilizowany na kursie końcowego podejścia, lub też zgłoszenia innego punktu na procedurze: (Aircraft callsign) report established on final approach track. Przykładowa frazeologia pilot / ATC w przypadku wektorowania do końcowego podejścia RNAV: Pilot: (Aircraft callsign) requesting RNAV [final] approach RWY 09. ATC: (Aircraft callsign) leave BALOD heading 030, radar vectoring to RNAV [final] approach RWY 09. Następnie: ATC: (Aircraft callsign), turn right, heading 060, descent 3000 ft QNH 1026, cleared RNAV [final] approach RWY 09. Przykład zezwolenia ATC w przypadku funkcjonowania dolotów STAR RNAV-1: (Aircraft callsign), cleared AGAVA 1A then RNAV [final] approach RWY 33.
FRAZEOLOGIA RTF Procedury dot. załóg statków powietrznych i krl; przykładowa frazeologia RTF: W przypadku, gdy ATC wie o problemach z funkcjonowaniem systemu GNSS powinna zostać użyta poniższa frazeologia: (Aircraft callsign) GNSS reported unreliable (or may not be available) in the area of (in the vicinity of [location or radius, between levels] Załoga powinna poinformować ATC o uruchomieniu wskazania RAIM i dalszych intencjach. (Aircraft callsign) GNSS unavailable (reason) RAIM indication or RAIM alert, (intentions) conducting missed approach.
PROCEDURY I OGRANICZENIA OPERACYJNE - NOTAM PAŻP będzie publikować NOTAMY z predykcją RAIM (dostępnością GNSS) dla poszczególnych lotnisk, gdzie dostępne będą procedury podejścia do lądowania NPA RNAV oparte o sensor GNSS. GNSS NOTAM będzie informować kiedy na danym lotnisku jest przewidywany brak dostępności GNSS o dokładności wymaganej do danego typu operacji RNAV / podejścia RNP APCH i będzie ten typ operacji zawieszać w wykorzystaniu operacyjnym, podając okresy niedostępności / zawieszenia określonego typu podejścia w czasie UTC. Wykonanie określonego typu podejścia w tych okresach czasu jest zabronione.
PROCEDURY I OGRANICZENIA OPERACYJNE - NOTAM Przykłady NOTAM: NOTAM wprowadzający ograniczenia w dostępności podejścia do lądowania typu RNAV z minimum LNAV.
PROCEDURY I OGRANICZENIA OPERACYJNE - NOTAM Przykłady NOTAM: przykład NOTAM kasującego (2 typy): - Kasujący ograniczenia wydane NOTAMEM A 1234/09
PROCEDURY I OGRANICZENIA OPERACYJNE - NOTAM Przykłady NOTAM: Przykład NOTAM kasującego (2-gi typ): - Kasujący ograniczenia wydane NOTAMEM A 1234/09 i informujący, że zostanie wydany nowy NOTAM z nowymi ograniczeniami.
MAPY PROCEDUR PODEJŚCIA DO LĄDOWANIA Na co trzeba zwrócić uwagę / różnice w odniesieniu do standardowych NPA: 1. Nazwa podejścia do lądowania.
MAPY PROCEDUR PODEJŚCIA DO LĄDOWANIA Na co trzeba zwrócić uwagę / różnice w odniesieniu do standardowych NPA: 2. Mapy podejść RNAV GNSS są zgodne z wymogami dot. nawigacji obszarowej. Punkty oznaczone jako fly-by i fly-over (brak oznaczeń konwencjonalnych).
MAPY PROCEDUR PODEJŚCIA DO LĄDOWANIA Na co trzeba zwrócić uwagę / różnice w odniesieniu do standardowych NPA: 3. Dodatkowa informacja dot. długości i kierunku (magnetyczny i geograficzny do dziesiątych części stopnia z symbolem T ) poszczególnych segmentów procedury podejścia.
MAPY PROCEDUR PODEJŚCIA DO LĄDOWANIA Na co trzeba zwrócić uwagę / różnice w odniesieniu do standardowych NPA: 4. Wszystkie odległości (plan i profil) odniesione do progu do lądowania jeśli jest przesunięty do przesuniętego.
MAPY PROCEDUR PODEJŚCIA DO LĄDOWANIA Na co trzeba zwrócić uwagę / różnice w odniesieniu do standardowych NPA: 5. Występują dwa opisy nieudanego podejścia. Opis RNAV: do wykonania w przypadku nieudanego podejścia wykonywanego z przyczyn innych niż dostępność GNSS. Drugi NON-RNAV w przypadku braku dostępności GNSS stwierdzonym podczas wykonywania podejścia (RAIM). OBIE INSTRUKCJE OPISUJĄ TĘ SAMĄ TRAJEKTORIĘ.
MAPY PROCEDUR PODEJŚCIA DO LĄDOWANIA Na co trzeba zwrócić uwagę / różnice w odniesieniu do standardowych NPA: 6. Rewers mapy dostosowany do wymogów RNAV i potrzeb związanych z kodowaniem procedur w pokładowych bazach danych.
Dziękuję za uwagę! Adres pocztowy: Polska Agencja Żeglugi Powietrznej ul. Wieżowa 8 02-147 Warszawa info@pansa.pl Rzecznik Prasowy PAŻP Grzegorz Hlebowicz tel.: (+48 22) 574-67-74, (+48) 609-501-241 faks: (+48 22) 574-57-09 e-mail: g.hlebowicz@pansa.pl Prezentujący : Piotr Cześnik tel.: (+48 22) 574-56-16 e-mail: p,.czesnik@pansa.pl