Dobre praktyki bezpieczeństwa pracy w procesach wydobycia ropy i gazu ziemnego w PGNiG SA Oddział w Zielonej Górze Opracował: Maciej Talaga Dział Wsparcia Wydobycia PGNiG O/ZG Zielona Góra, 2015
Plan prezentacji 1. Podstawowe informacje o Spółce i Oddziale w Zielonej Górze 2. Informacje o najważniejszych zagrożeniach - Zagrożenie siarkowodorowe - Walka z korozją na podstawie KGZ Kościan-Brońsko 3. Wewnętrzne służby ratownicze 4. Operatorski System Bezpieczeństwa HSE PGNiG S.A. (OSB HSE) nowy sposób organizacji bezpieczeństwa pracy 5. Promocja bezpieczeństwa pracy w PGNiG SA Oddział w Zielonej Górze 6. Inne dobre praktyki stosowane w naszym Oddziale 2
Podstawowe informacje o Spółce PGNiG SA największą firmą na rynku gazu ziemnego w Polsce. PGNiG SA jest spółką giełdową obecną w indeksie największych polskich firm (WIG 20), zajmującą się poszukiwaniami i wydobyciem gazu ziemnego oraz ropy naftowej, a także, poprzez kluczowe spółki, importem, magazynowaniem, sprzedażą, dystrybucją paliw gazowych i płynnych oraz produkcją ciepła i energii elektrycznej. PGNiG SA posiada akcje/udziały w 29 spółkach, w tym w podmiotach świadczących specjalistyczne usługi geofizyczne i wiertniczo serwisowe. Segmenty działalności GK PGNiG - poszukiwanie i wydobycie - obrót i magazynowanie - dystrybucja - wytwarzanie 3
Podstawowe informacje o Spółce Struktura organizacyjna Spółki Centrala w Warszawie Oddział w Sanoku (Oddział Wydobywczy) Oddział w Zielonej Górze (Oddział Wydobywczy) Oddział w Odolanowie Oddział Operatorski w Pakistanie Oddział Centralne Laboratorium Pomiarowo-Badawcze Oddział Geologii i Eksploatacji Oddział Obrotu Hurtowego Oddział Ratownicza Stacja Górnictwa Otworowego Przedstawicielstwo w Brukseli Przedstawicielstwo w Moskwie Przedstawicielstwo w Kijowie Przedstawicielstwo na Białorusi 4
Podstawowe informacje o Oddziale w Zielonej Górze Nasza podstawowa działalność to zagospodarowanie i eksploatacja złóż ropy naftowej i gazu ziemnego. Jesteśmy operatorem podziemnego magazynu gazu Wierzchowice, podziemnego magazynu gazu Bonikowo oraz Daszewo i Odazotowni Grodzisk Wlkp. Dostarczamy gaz do odbiorców komunalnych i przemysłowych w pobliżu złóż gazu. 5
Podstawowe informacje o Oddziale w Zielonej Górze 5 Ośrodków Kopalń 22 kopalnie gazu ziemnego i ropy naftowej 31 Ośrodków Grupowych 24 Ośrodki Produkcyjne 3 podziemne magazyny gazu Wierzchowice, Daszewo, Bonikowo 2 ekspedyty kolejowe Odazotownia Grodzisk Eksploatujemy: 22 złoża ropne 62 złoża gazowe 7 zakładów dużego ryzyka poważnej awarii przemysłowej KRNiGZ Dębno, KRNiGZ Lubiatów, TE Wierzbno, PMG Wierzchowice, PMG Daszewo, PMG Bonikowo, Odazotownia Grodzisk 6
Podstawowe informacje o Oddziale w Zielonej Górze KRNiGZ Dębno Wydobycie: ok. 1000 t ropy/doba Ważniejsze zakłady Oddziału w Zielonej Górze PMG Wierzchowice Poj. 1 200 000 000 m 3 KGZ Kościan-Brońsko Wydobycie: ok. 3 360 000m 3 /doba KRNiGZ Lubiatów Wydobycie: ok. 1000 t ropy/doba Odazotownia Grodzisk Prod. ok. 1,1 mln m 3 gazu E/doba 7
Podstawowe informacje o Oddziale w Zielonej Górze Produkty handlowe 8
Informacje o najważniejszych zagrożeniach zagrożenia wybuchowe (eksplozje), zagrożenia toksyczne - zagrożenia zatrucia substancjami, magazynowane, przetwarzane i stosowane są materiały niebezpieczne pożarowo lub substancje łatwopalne, które w przypadku przedostania się do organizmu lub zagrożenia fizyczne i mechaniczne (upadki z wysokości, zetknięcia się z powierzchnią ciała zagrażają zdrowiu lub najechanie, zaczepienie, pochwycenie, uderzenie, życiu ludzi bądź zwierząt. Takimi substancjami w Oddziale potrącenie itp. zgniecenia, przygniecenia, spadające są: gaz ziemny z siarkowodorem, ropa naftowa, dwutlenek siarki, metanol, rtęć) zagrożenia siarkowodorowe, przez które rozumie się elementy z wysokości itp. ostre elementy, szorstkie powierzchnie, przekucia, przecięcia, otarcie, poślizgnięcia, potknięcia, upadki, drgania (wibracje),odpryski odłamków) możliwość powstania zagrożenia w wyniku wypływu płynu zagrożenia substancjami chemicznymi - na obiektach złożowego, zawierającego siarkowodór, tj.: podczas erupcji Oddziału są magazynowane, przetwarzane i stosowane otwartej z otworów w czasie wiercenia lub wydobywania substancje chemiczne: szkodliwe/drażniące, żrące, kopalin płynnych, z instalacji technologicznych kopalń, z toksyczne, rakotwórcze/mutagenne rurociągów technologicznych, zagrożenie elektryczne (porażeniem prądem zagrożenia erupcyjne - w rejonie odwiertów, to możliwość elektrycznym, poparzenia łukiem elektrycznym) wystąpienia zagrożenia wywołanego erupcją, rozumianą zagrożenie od promieniowania elektromagnetycznego jako przypływ płynu złożowego do otworu wiertniczego zagrożenie hałasem i wibracjami spowodowany naruszeniem równowagi pomiędzy ciśnieniem złożowym a ciśnieniem dennym. Zagrożenie zagrożenia wynikające ze stosowania materiałów erupcyjne w rejonie odwiertu może wystąpić w związku z wybuchowych i środków strzałowych następującymi pracami: rekonstrukcją odwiertu, remontem zagrożenia biologiczne odwiertu, obróbką odwiertu, dowiercaniem do złoża, termiczne (kontakty z gorącymi elementami, kontakty badaniem przypływu próbnikiem złoża, wywoływaniem z zimnymi elementami lub kriogenicznymi) produkcji, pomiarami wydajności, próbną eksploatacją, pyły testami produkcyjnymi, zabiegami intensyfikacyjnymi, innymi pracami, podczas których może wystąpić uwolnienie (samowypływ) płynu złożowego, zagrożenia pożarowe - na obiektach Oddziału 9
Zagrożenie siarkowodorowe Przez zagrożenie siarkowodorowe rozumie się możliwość powstania zagrożenia w wyniku wypływu płynu złożowego, zawierającego siarkowodór, podczas erupcji otwartej z otworów w czasie wiercenia lub wydobywania kopalin płynnych, stwarzającego niebezpieczeństwo dla ruchu zakładu górniczego, pracowników i okolicznej ludności. Zagrożenie siarkowodorowe w górnictwie nafty i gazu występuje w szczególności na obszarze Monokliny Przedsudeckiej oraz Niżu Polskiego w czasie przewiercania utworów permu, przede wszystkim dolomitu głównego. Spękane złoża dolomitu zawierają płyn złożowy, w którym stężenia H 2 S dochodzi do 20%. Zagrożenie siarkowodorowe występujące razem z zagrożeniem erupcyjnym stwarza potencjalną możliwość powstania katastrofy o dużym zasięgu i skutkach. 10
Zagrożenie siarkowodorowe Siarkowodór H 2 S to nieorganiczny związek chemiczny z grupy wodorków kowalencyjnych, połączenie siarki i wodoru. w warunkach normalnych jest to bezbarwny, palny gaz, którego silny, charakterystyczny zapach zgniłych jaj jest wyczuwalny w bardzo niewielkich stężeniach. Próg wyczuwalności siarkowodoru w powietrzu to od 0,0007 do 0,2 mg/m³. Powyżej 4 mg/m³ zapach jest odczuwany jako bardzo silny, jednak przy jeszcze wyższych stężeniach, przekraczających 300 mg/m³ staje się niewyczuwalny z powodu natychmiastowego porażenia nerwu węchowego. Siarkowodór jest silnie trujący. Jako stężenie niebezpieczne dla zdrowia przyjmuje się 6 mg/m³. Stężenie 100 mg/m³ powoduje uszkodzenie wzroku, natomiast przy stężeniu powyżej 1 g/m³ śmierć może nastąpić już w wyniku zaczerpnięcia jednego oddechu. Działanie toksyczne polega na porażaniu oddychania komórkowego przez blokowanie oksydazy cytochromowej, prowadzi to do ciężkiego niedotlenienia. Hamuje też działanie innych enzymów oraz wiąże hemoglobinę, zakłócając transport tlenu. Siarkowodór działa bezpośrednio toksycznie na komórki nerwowe. Przy dużych stężeniach gazu jego przebieg jest gwałtowny następuje nagłe zatrzymanie oddechu i utrata przytomności. Śmierć przez uduszenie następuje w ciągu kilku minut. DGW 4,3% obj. NDS 5 ppm (10mg/m 3 ) GGW 45% obj. NDSCh 10 ppm (20 mg/m 3 ) 11
Wybrane systemy zabezpieczeń Systemy detekcji gazów palnych, detekcja gazów toksycznych, Hermetyzacja procesów technologicznych Systemy zabezpieczeń i środki techniczne przewidziane do monitoringu i kontroli procesów technologicznych (w przypadku rozszczelnienia instalacji systemy zabezpieczeń odcinają dopływ gazu do instalacji i odwiertów w sposób automatyczny eliminując zagrożenie). Systemy bezpieczeństwa pożarowego (m.in. czujki ognia, dymu, czujniki termiczne pożaru wykrycie pożaru powoduje automatyczne wyłączenie instalacji, systemy automatycznego gaszenia oparte na mieszaninie gazów obojętnych, działka wodne i pianowe, specjalne konstrukcje budynków, instalacje zraszające i stosowanie płaszczy ochronnych) 12
Wybrane systemy zabezpieczeń Systemy detekcji gazów palnych oraz gazów toksycznych (KRNiGZ Lubiatów) Wszystkie instalacje wyposażone są w detektory gazów toksycznych (siarkowodór) palnych (metan, propan) I próg detekcji (20% DGW oraz 7ppm H 2 S) powoduje uruchomienie sygnalizacji lokalnej oraz wygenerowanie alarmów II próg detekcji (40% DGW oraz 50ppm H 2 S) powoduje zadziałanie algorytmu ESD (Emergency Shut Down) wyłączenie zakładu z ruchu 13
Wybrane systemy zabezpieczeń System detekcji wycieku na rurociągach technologicznych (KRNiGZ Lubiatów) 14
Wybrane systemy zabezpieczeń 15
Walka z korozją na przykładzie KGZ Kościan-Brońsko Gaz ziemny złoża Kościan zawiera w swoim składzie ok. 0,72 % obj. dwutlenku węgla, w złożu Brońsko ok. 0,4% obj. który rozpuszczając się w wodzie kondensacyjnej wydzielonej z gazu tworzy kwas węglowy. CO 2 + H 2 O H 2 CO 3 Powstały w tej reakcji kwas węglowy oddziałuje na stal węglową, z jakiej wykonane są urządzenia technologiczne, powodując korozję wżerową oraz korozję równomierną (powierzchniową na dnie gazociągu). Procesy korozyjne powodowane występowaniem kwasu węglowego zostały zidentyfikowane po raz pierwszy dzięki wykonywanym na odwiertach pomiarom rur wydobywczych przy wykorzystaniu średnicomierza Sondex Multi-Finger. Zidentyfikowanie tak groźnego zjawiska jak korozja wżerowa wymusiło na kadrze inżynierskiej KGZ Kościan-Brońsko, podjęcie odpowiednich działań mających na celu zminimalizowanie występującego zagrożenia. Korozja urządzeń i gazociągów pracujących pod dużym ciśnieniem, z palnym medium, jakim jest gaz ziemny stwarza ogromnego zagrożenie. 16
Walka z korozją na przykładzie KGZ Kościan-Brońsko Zdjęcie skorodowanego odcinka rurociągu napowierzchniowego strefa Kościan-10 17
Walka z korozją na przykładzie KGZ Kościan-Brońsko Podjęto wielotorowe działania: Instalacja dozowania inhibitorów korozji Zadaniem instalacji jest zabezpieczenie głowicy, rurociągu wysokiego ciśnienia oraz wymiennika gaz-gaz. Instalacja zatłaczania inhibitora korozji zabudowana została na 23 strefach przyodwiertowych. Wyboru stref dokonano po przeprowadzeniu analizy pomiarów grubości ścianek rurociągów wysokociśnieniowych, na podstawie których stwierdzono szybkość postępującej korozji, laboratoryjnej analizie zawartości CO 2, oraz danych dotyczących przypływów maksymalnych oraz wykładników wodnych na poszczególnych odwiertach. Instalacja monitoringu korozji System monitoringu korozji oparty na sondach korozymetrycznych typu ER (opornościowych) firmy Roxar, która w sposób ciągły monitoruje postępującą korozję oraz służy do optymalizacji zużycia inhibitora. Wszystkie odwierty, na których występuje instalacja monitoringu korozji wyposażono w system online. Dane z terminali są za pośrednictwem sieci światłowodowej przesyłane bezpośrednio na stację inżynierską znajdująca się na Ośrodku Centralnym. Sondy rezystancji elektrycznej (ER) mierzą stopień korozji poprzez wykonywany w czasie pomiar wzrostu rezystancji elektrycznej stalowego elementu znajdującego się na czole sondy. Elementem mierzącym (poddawanym działaniu korozji) jest pasek ze stali (ST52). Dozowanie inhibitora zapobiega postępowi korozji urządzeń instalacji stref przyodwiertowych. 18
Walka z korozją na przykładzie KGZ Kościan-Brońsko Badania grubości ścianek metodą ultradźwiękową Na KGZ Kościan-Brońsko przeprowadza się z częstotliwością raz do roku pomiary grubości ścianek rurociągów technologicznych metodą ultradźwiękową. Pomiary przeprowadzane są grubościomierzem ultradźwiękowym typ: Panametrics 37 MG+ zgodnie z normą PN-EN 14127:2006. Urządzenie zapewnia dokładność pomiarów w zakresie 0,1mm. Badanie strefy obejmuje około 200 pkt. pomiarowych. Pomiary obejmują zarówno gazociągi jak i urządzenia technologiczne separator wody złożowej, wymiennik gaz-gaz. Łącznie na kopalni wykonuje się rocznie około 4,5 tys. badań punktów pomiarowych metodą ultradźwiękową. 19
Wewnętrzne służby ratownicze Ustawa Prawo geologiczne i górnicze z dnia 9 czerwca 2011 r. Art. 117. Przedsiębiorca jest obowiązany: 1)rozpoznawać zagrożenia związane z ruchem zakładu górniczego i podejmować środki zmierzające do zapobiegania i usuwania tych zagrożeń; 2)posiadać odpowiednie środki materialne i techniczne oraz służby ruchu zapewniające bezpieczeństwo pracowników i ruchu zakładu górniczego; Art. 122. 1. Ratownictwo górnicze tworzą: służby ratownictwa górniczego przedsiębiorcy; podmioty zawodowo trudniące się ratownictwem górniczym. Art. 122. ust 6. Przedsiębiorca jest obowiązany: 1)posiadać własne służby ratownictwa górniczego albo powierzyć realizację tego obowiązku w całości lub w części podmiotom zawodowo trudniącym się ratownictwem górniczym; 2)posiadać plan ratownictwa górniczego; 20
Wewnętrzne służby ratownicze PGNiG SA Oddział w Zielonej Górze posiada własne służby ratownicze zorganizowane w Zakładowej Stacji Ratownictwa Górniczego, oraz korzysta ze służb ratowniczych w ramach Grupy Kapitałowej PGNiG tj. z jednostki Oddział Ratownicza Stacja Górnictwa Otworowego w Krakowie i innych zakładów górniczych. Ratownicza Stacja Górnictwa Otworowego w Krakowie jest specjalistyczną jednostką zawodowo trudniącą się ratownictwem górniczym zorganizowaną przez przedsiębiorcę Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo S.A. w Warszawie. Zadaniem ratownictwa górniczego jest niesienie niezwłocznej pomocy w razie zagrożenia życia lub zdrowia pracowników zakładów górniczych oraz innych osób znajdujących się w zakładzie górniczym, a także w razie zagrożenia bezpieczeństwa ruchu zakładu górniczego. 21
Wewnętrzne służby ratownicze Ratownicy górniczy w PGNiG: PGNiG S.A. Oddział w Zielonej Górze PGNiG S.A. Oddział w Sanoku EXALO DRILLING S.A. 26 ratowników 54 ratowników 82 ratowników Razem 162 ratowników i 28 mechaników sprzętu ratowniczego Ratownicy górniczy poza PGNiG LOTOS Petrobaltic (30) W przypadku prowadzenia robót geologicznych gdzie przewidywane jest występowanie zagrożenia siarkowodorowego (H 2 S) wymagany jest udział w pracach Ratowniczej Stacji Górnictwa Otworowego w Krakowie (RSGO). 22
Operatorski System Bezpieczeństwa HSE PGNiG S.A. (OSB HSE) W 2012 r. w PGNiG wprowadzono Operatorski System Bezpieczeństwa HSE. System zarządzania bezpieczeństwem pracy i środowiska, dostosowany do branży górnictwa otworowego i stosowany w firmach będących liderami przemysłu naftowego i gazowniczego. Podstawowe założenia Systemu HSE zawarte są w Manualu HSE, który stanowi zbiór wytycznych do stosowania w zakresie bhp i ochrony środowiska podczas poszukiwania i eksploatacji węglowodorów. Zakres Operatorskiego Systemu Bezpieczeństwa HSE, obejmuje: zbiór dobrych praktyk i rozwiązań dotyczących ochrony zdrowia i bezpieczeństwa człowieka oraz środowiska w odniesieniu do działalności PGNiG S.A. Operatorski System Bezpieczeństwa HSE bazuje na funkcjonujących w Oddziale standardach PN-EN ISO 14001 oraz OHSAS 18001. Wymagania OSB HSE dotyczą wszystkich osób przebywających na terenie działalności PGNiG S.A. 23
Operatorski System Bezpieczeństwa HSE PGNiG S.A. (OSB HSE) Podstawowe narzędzia OSB HSE stosowane w Oddziale: Karty Obserwacji Bezpieczeństwa (KOB) Poprawa Świadomości i Zachowań (Program BBS), Audyty Behawioralne - ocena zachowań pracowników na stanowisku pracy oraz rozmowa ukierunkowana na propagowanie bezpiecznych lub poprawianie nieprawidłowych zachowań. Audyt behawioralny = obserwacja + dialog; umożliwia budowanie kultury bezpieczeństwa pracy i ochrony środowiska Analiza Bezpieczeństwa Zadania (JSA) - identyfikacja zagrożeń i ustalenie adekwatnych środków ochrony dla poszczególnych etapów prac wykonywanych na polecenie pisemne i innych prac nierutynowych. System LOTO (Oznacz, Zabezpiecz) - system zabezpieczania i oznakowania elementów maszyn, urządzeń i instalacji przed ich przypadkowym włączeniem (blokady oraz etykiety LOTO) Zarządzanie Wykonawcami/ Podwykonawcami - Księga Wymagań HSE dla Wykonawcy zbiór wytycznych i zasad, które Wykonawca zobowiązany jest przestrzegać dla bezpieczeństwa i prawidłowości prowadzonych prac. Dokument jest podstawą nadzoru nad Wykonawcami Komunikacja HSE wymiana informacji ukierunkowana na podnoszeniu świadomości pracowników oraz przyjęciu prostych i przyjaznych form komunikacyjnych, m.in. plakatów, ulotek, filmu instruktażowego. Monitorowanie HSE obserwacja i analiza wskaźników OSB HSE chrakteryzujących poziom bezpieczeństwa (przekazywanych w postaci Raportu HSE oraz Formularza kontrolnego). Monitorowanie HSE umożliwia wczesną identyfikację zagrożeń, zdarzeń skutkujących stratą itp. System motywacyjny nagradzanie pracowników i innych osób przebywających na terenie PGNiG SA za zaangażowanie w działania na rzecz HSE, np. zgłaszanie Wniosków Poprawy Bezpieczeństwa, realizację audytów / obserwacji behawioralnych. Wnioski Poprawy Bezpieczeństwa zgłoszenia możliwości poprawy bezpieczeństwa przez pracowników i inne osoby przebywające na terenie PGNiG SA. 24
Operatorski System Bezpieczeństwa HSE PGNiG S.A. (OSB HSE) 25
Operatorski System Bezpieczeństwa HSE PGNiG S.A. (OSB HSE) System Zgłaszania Wniosków Poprawy Bezpieczeństwa Na każdej jednostce organizacyjnej zakładu górniczego, powieszone są skrzynki oraz bloczki samokopiujące, służące do zgłaszania wniosków poprawy bezpieczeństwa. Każdy z pracowników, niezależnie od stanowiska, ma prawo anonimowo (lub podpisując wniosek) zgłosić niebezpieczne zdarzenia czy czynniki które występują w pracy, wraz z własnym pomysłem na ich usunięcie. Wnioski służą też do zgłaszania codziennych problemów związanych z bezpieczeństwem i higieną pracy. Wypełnione wnioski trafiają do Działu BHP, który realizuje je przy współudziale innych służb Oddziału, lub przedstawia je Dyrekcji Oddziału celem wdrożenia w całym zakładzie. Pracownicy którzy zgłaszają najbardziej uzasadnione wnioski i przyczyniają się do poprawy stanu bezpieczeństwa pracy, są nagradzani dyplomami oraz nagrodami rzeczowymi, przy okazji Święta Barbórki. 26
Operatorski System Bezpieczeństwa HSE PGNiG S.A. (OSB HSE) Ocena Ryzyka Miejscowego Celem większej troski o bezpieczeństwo osób trzecich przebywających na jej terenie. Zgodnie z wymaganiami Systemu HSE, na kopalniach dokonano oceny możliwych sytuacji i zagrożeń, które wpływają na osoby przebywające na obiekcie. Ryzyko tych niepożądanych zdarzeń określono jako ryzyko miejscowe i jego analizę zawarto w Kartach Oceny Ryzyka Miejscowego. Karta zawiera wykaz zagrożeń występujących na obiekcie oraz podstawowe środki profilaktyczne przypisane do każdego z zagrożeń. Przedstawia też podstawowe zasady których należy przestrzegać podczas pobytu na terenie kopalni. Koordynator HSE (lub inna wyznaczona osoba) zapoznaje z przedmiotową kartą wszystkie osoby które wchodzą na teren kopalni. Dotyczy to zarówno pracowników podwykonawcy, praktykantów czy osoby kontrolujące obiekt. Karty Oceny Ryzyka Miejscowego są okresowo oceniane i aktualizowane, co pozwala na zachowanie prawidłowej oceny zagrożeń które mogą wystąpić na obiekcie. 27
Operatorski System Bezpieczeństwa HSE PGNiG S.A. (OSB HSE) Koordynator HSE na lokalizacji System HSE zakłada zwiększony nadzór nad sprawami związanymi z bezpieczeństwem pracy i środowiska. Aby wspomóc kierowników kopalń w tym zakresie, w Oddziale w Zielonej Górze powołano Koordynatorów HSE na lokalizacji. Są to zwykle osoby wyższego dozoru ruchu (Z-ca kierowników kopalń, kierownicy zmian) którym powierzono dodatkowe obowiązki w tym zakresie. Do zadań koordynatora HSE należy m. in. nadzór nad podmiotami zewnętrznymi wykonującymi prace na kopalniach czy szkolenie ich z zasad bezpieczeństwa pracy obowiązujących na terenie zakładu górniczego. Jednym z zadań realizowanych przez Koordynatora, jest dodatkowy wewnętrzny przegląd obszarów BHP i Ochrony Przeciwpożarowej na kopalni. Raz na kwartał, Koordynator HSE, sprawdza elementy które praktycznie mają wpływ na bezpieczeństwo pracy np. kompletność wyposażenia apteczek, kompletność i sprawność podręcznego sprzętu gaśniczego czy prawidłowe oznakowanie miejsc i stref niebezpiecznych. 28
Promocja bezpieczeństwa pracy Jednym z kluczowych elementów, przy wprowadzaniu nowych rozwiązań z zakresu organizacji bezpieczeństwa pracy, jest ich właściwa komunikacja załodze kopalń. W tym celu w Oddziale w Zielonej Górze prowadzone są szerokie działania w tym zakresie. Podstawowym sposobem komunikacji z załogą, są oczywiście szkolenia w zakresie nowych rozwiązań. Jednak aby czytelnie i na co dzień, komunikować pracownikom (i podwykonawcom) treści związane z BHP i ochroną środowiska wprowadzono ulotki oraz plakaty w tym zakresie. Na wszystkich materiałach promocyjnych występuje sympatyczna postać - HASEK (nazwa od Systemu HSE). Symbolizuje on typowego pracownika naszych kopalń, który rezolutnie i z uśmiechem stara się przestrzegać w codziennej pracy obowiązujących przepisów i zasad. 29
Promocja bezpieczeństwa pracy Uczestnictwo i organizacja ćwiczeń, imprez oraz konkursów promujących bezpieczeństwo pracy Organizacja wewnętrznego konkursu Bezpieczny Oddział Cel: promowanie Systemu Zarządzania HSE w Oddziale (start od 2015 r.) Cykliczne ćwiczenia Ratowniczo-Gaśnicze, np. Terminal W Ćwiczeniach zorganizowanych przez Dział BHP i Ochrony P. Poż. udział brali pracownicy Ekspedytu, strażacy-ratownicy z jednostek PSP i OSP powiatu myśliborskiego, a także specjalistyczne zastępy berlińskiej Feuerwehr. Zgodnie ze scenariuszem, opartym w części o faktyczne zdarzenie pożarowe które miało miejsce na tzw. starym nalewaku w 2012 r., pracownicy Ekspedytu podjęli czynności wynikające z obowiązujących procedur postępowania w przypadku pożaru z praktycznym użyciem działek pianowych. Myśliborscy strażacy wspomogli prowadzone działania ze szczególnym uwzględnieniem obrony składu cystern, budynków, lasu. Ponadto zorganizowali zaopatrzenie w wodę, a także udzielali pierwszej pomocy poszkodowanemu pracownikowi. W ostatnim epizodzie niemieccy strażacy zaprezentowali nowość w technologii walki z pożarami - system gaszenia sprężoną pianą gaśniczą Cafs, której działanie polega na oblepieniu płonącej powierzchni, eliminując tym samym podstawowy czynnik warunkujący rozwój pożaru tj. odcięcie tlenu, skuteczną penetrację a także chłodzenie. Ćwiczenie zakończono pokazem uproszczonej dekontaminacji tzn. usunięcia i dezaktywacji substancji szkodliwej, na której oddziaływanie został narażony jeden z ratowników. 30
Promocja bezpieczeństwa pracy 31
Promocja bezpieczeństwa pracy Zawody Ratowników Górnictwa Otworowego o Puchar Prezesa Zarządu PGNiG SA Konkurs Pracodawca organizator pracy bezpiecznej W 2015 TE Wierzbno wygrał konkurs Pracodawca organizator pracy bezpiecznej na szczeblu ogólnokrajowym Konkurs Bezpieczny Oddział organizowany przez działającą przy Wyższym Urzędzie Górniczym Fundację Bezpieczne Górnictwo im. prof. W. Cybulskiego Zakłady które zwyciężały w ostatnich latach: KRNiGZ Dębno w 2011, KGZ Kościan-Brońsko w 2013, PMG Wierzchowice w 2014 Wystawa Pracuj bezpiecznie! Bezpieczeństwo pracy dotyczy każdego z nas. Można o nim informować także w niekonwencjonalny sposób, np. poprzez sztukę. Dział BHP i Ochrony P. Poż. przygotował wystawę plakatów "Pracuj bezpiecznie" pochodzących ze zbioru Centralnego Instytutu Ochrony Pracy 32
Promocja bezpieczeństwa pracy 33
Promocja bezpieczeństwa pracy Mistrzostwa udzielania pierwszej pomocy I Mistrzostwa udzielania pierwszej pomocy dla branży gazowniczej i naftowej odbyły się w dniach 20-22 października. Ich organizatorem był Operator Gazociągów Przesyłowych GAZ SYSTEM S.A. Drużyna naszego Oddziału reprezentowała PGNiG SA. W Rawie Mazowieckiej zmierzyło się 10 pięcioosobowych zespołów. Swoje drużyny wystawiły: PGNiG S.A., Grupa Lotos, Grupa Orlen, PGNiG Technologie Sp. z o.o., JT S.A., Polskie LNG S.A., Polska Spółka Gazownictwa Sp. z o.o., GAZ SYSTEM S.A., Gazoprojekt S.A., TG Plus Sp. z o.o. 34
Inne dobre praktyki stosowane w naszym Oddziale. 35 Tablice informacyjne przy wjazdach do naszych zakładów
Inne dobre praktyki stosowane w naszym Oddziale. 36
Inne dobre praktyki stosowane w naszym Oddziale. 37
Dobre praktyki bezpieczeństwa pracy w procesach wydobycia ropy i gazu ziemnego w PGNiG SA Oddział w Zielonej Górze Najważniejsze materiały źródłowe: Założenia Operatorskiego Systemu Bezpieczeństwa HSE dla Oddziałów PGNiG SA - Załącznik nr 1 do Zasad Operatorskiego Systemu Bezpieczeństwa HSE Bezpieczny Oddział KGZ Kościan-Brońsko - zgłoszenie do konkursu organizowanego przez FUNDACJĘ BEZPIECZNE GÓRNICTWO Im. Prof. Wacława Cybulskiego (autor: Daniel Limanówka) Działalność PGNiG SA Oddział w Zielonej Górze w zakresie ochrony środowiska i bezpieczeństwa energetycznego regionu na przykładzie Kopalń Ropy Naftowej i Gazu Ziemnego Dębno i Lubiatów (autor: Dorota Mundry) Operatorski_system_HSE_w_PGNiG_SA (autorzy: Edyta Dudkowiak, Aleksandra_Kawalec) Strona Internetowa: www.pgnig.pl Intranet PGNiG S.A. 38
Dobre praktyki bezpieczeństwa pracy w procesach wydobycia ropy i gazu ziemnego w PGNiG SA Oddział w Zielonej Górze Dziękuję za uwagę 39