ZagroŜenia naturalne w otworowych zakładach górniczych. Spis treści

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "ZagroŜenia naturalne w otworowych zakładach górniczych. Spis treści"

Magdalena Piątkowska
8 lat temu
Przeglądów:

1 ZAGROśENIA NATURALNE W OTWOROWYCH ZAKŁADACH GÓRNICZYCH KATOWICE 7

2 Spis treści. ZagroŜenie erupcyjne.... ZagroŜenie siarkowodorowe.... Inne zagroŝenia..... ZagroŜenie poŝarowe..... ZagroŜenie zapadliskami ZagroŜenie wybuchem ZagroŜenia przy podziemnym magazynowaniu gazu ziemnego... 6

3 . ZagroŜenie erupcyjne ZagroŜenie erupcyjne oznacza moŝliwość wystąpienia zagroŝenia wywołanego erupcją wiertniczą rozumianą jako przypływ płynu złoŝowego do otworu wiertniczego spowodowany naruszeniem równowagi między ciśnieniem złoŝowym a ciśnieniem dennym. Anormalnie duŝe zagroŝenie erupcyjne występuje w otworach wiertniczych, gdy w nieorurowanej części otworu zalegają poziomy o ciśnieniu złoŝowym bliskim wartości ciśnienia szczelinowania innych skał odkrytych bądź, gdy gradient ciśnienia złoŝowego jest większy od, MPa/ m. Pod względem potencjalnych zagroŝeń erupcyjnych, moŝna wydzielić rejony o: - najmniejszym zagroŝeniu tj. obszar Karpat i Zapadliska Przedkarpackiego, gdzie mamy do czynienia z gradientem ciśnień złoŝowych poniŝej,mpa/m, - średnim zagroŝeniu tj. obszar Monokliny Lubelskiej gdzie złoŝa dewońskie mają podniesiony gradient ciśnienia do wartości ok.,mpa/m, - bardzo wysokim zagroŝeniu tj. obszar Monokliny Przedsudeckiej oraz NiŜu Polskiego gdzie największe ryzyko występuje przy przewiercaniu warstw Dolomitu Głównego oraz Czerwonego Spągowca, gdzie gradienty ciśnień złoŝowych mogą osiągnąć wartość,mpa/m. Bardzo wysokie zagroŝenia stwarzają złoŝa w rejonie Gorzowa Wielkopolskiego (Barnówko Mostno Buszewo, Zielin, RóŜańsko), Międzychodu (Grotów, Lubiatów, Sieraków) i Pomorza Zachodniego (Sławoborze).ZagroŜenie erupcyjne występuje równieŝ podczas dowiercania i udostępniania poziomów zbiornikowych o anomalnie niskich ciśnieniach złoŝowych. Ilość erupcji Lata Erupcja z siarkowodorem Erupcja z poŝarem Rys.. Ilość erupcji w zakładach górniczych górnictwa otworowego w latach 99-6

4 . ZagroŜenie siarkowodorowe ZagroŜenie siarkowodorowe oznacza moŝliwość powstania zagroŝenia w wyniku wypływu płynu złoŝowego, zawierającego siarkowodór, podczas erupcji otwartej z otworów w czasie wiercenia lub wydobywania kopalin płynnych, stwarzające niebezpieczeństwo dla ruchu zakładu górniczego, jego pracowników i okolicznej ludności. Tab.. Ilość erupcji w zakładach górnictwa naftowego w latach 97- Rok Ilość erupcji Uwagi 979 w tym erupcja z HS 98 w tym erupcja z poŝarem ropy w tym erupcja z HS erupcja z HS erupcja z HS erupcja z poŝarem gazu - Sierosław

5 W latach 97 6 w trakcie erupcji nie zanotowano wypadków śmiertelnych i cięŝkich. ZagroŜenie siarkowodorowe w górnictwie nafty i gazu występuje w szczególności na obszarze Monokliny Przedsudeckiej oraz NiŜu Polskiego w czasie przewiercania utworów permu, przede wszystkim dolomitu głównego. Spękane złoŝa dolomitu zwierają płyn złoŝowy, w którym stęŝenia H S dochodzi do %. Sytuacja w której zagroŝenie siarkowodorowe występuje razem z zagroŝeniem erupcyjnym, stwarza potencjalną moŝliwość powstania katastrofy o duŝym zasięgu i skutkach. W otworowych kopalniach siarki zagroŝenie siarkowodorowe występuje głównie w obrębie sterowni eksploatacyjnych na polu górniczym, gdzie istnieje moŝliwość emisji siarkowodoru z otwartych zbiorników siarki płynnej.. Inne zagroŝenia Ponadto w górnictwie otworowym występują zagroŝenia: - zagroŝenie poŝarowe, - zagroŝenie zapadliskami, - zagroŝenie wybuchem, - zagroŝenia przy podziemnym magazynowaniu gazu ziemnego... ZagroŜenie poŝarowe Występuje ono zwłaszcza na kopalniach ropy naftowej i gazu ziemnego w miejscach gromadzenia i magazynowania produktów łatwopalnych, podczas wykonywania zabiegów specjalnych, prac spawalniczych oraz w czasie wyładowań atmosferycznych.

6 Ilość poŝarów Lata Rys.. Ilość poŝarów w zakładach górniczych górnictwa otworowego w latach ZagroŜenie zapadliskami ZagroŜenie to występuje głównie podczas wydobywania soli otworami wiertniczymi metodą ługowania, w szczególności przy eksploatacji złóŝ typu pokładowego. ZagroŜenie to występuje w likwidowanej otworowej kopalni soli ŁęŜkowice. W celu ograniczenia występowania tego zagroŝenia prowadzone były prace polegające na podsadzaniu powstałych w czasie eksploatacji wyrobisk... ZagroŜenie wybuchem Występuje w miejscach, gdzie w procesie technologicznym mogą wystąpić nagromadzenia gazów o stęŝeniu wybuchowym. Do miejsc takich m.in. naleŝy zaliczyć podbudowę i wieŝę wiertniczą, zbiorniki magazynowe ropy naftowej, a takŝe strefę wokół głowic eksploatacyjnych na odwiertach ropnych i gazowych... ZagroŜenia przy podziemnym magazynowaniu gazu ziemnego W czasie eksploatacji podziemnych magazynów gazu występują zagroŝenia emisji gazu w obrębie odwiertów tłocznych w wyniku m.in. uszkodzeń instalacji lub nieszczelności rur okładzinowych oraz migracją gazu w przypadku utraty szczelności magazynu. Dla kontroli tego zagroŝenia prowadzone są badania tła gazowego w powietrzu glebowym, wykonywane po kaŝdym cyklu zatłaczania i odbioru gazu. ZagroŜenie emisją gazu występuje takŝe w fazie robót wiertniczych związanych 6

7 z budową magazynu oraz w związku z nieskutecznie zlikwidowanymi otworami badawczymi. W związku z zaistniałym w r. wypływem zgazowanej wody i gazu z nieskutecznie zlikwidowanego otworu badawczego w rejonie zespołu komór Z 8 i Zn Kawernowego Podziemnego Magazynu Gazu Mogilno, trwają obecnie prace mające na celu potwierdzenie lub wykluczenie istnienia nieszczelności ww. komór. W roku 6 nie zaistniały zdarzenia związane z ww. zagroŝeniami. W wyniku prowadzonych działań, profilaktycznych i kontrolnych utrzymano wysoki stan bezpieczeństwa w zakładach górniczych górnictwa otworowego oraz zakładach wykonujących prace geologiczne. Ilość wypadków Wypadki cięŝkie Wypadki śmiertelne Lata Rys.. Wypadki śmiertelne i cięŝkie w zakładach górniczych górnictwa otworowego W 6r. miała miejsce awaria wiertnicza złamanie masztu w wyniku pęknięcia i urwania się wrzeciona głowicy płuczkowej podczas napinania przychwyconego przewodu w celu jego uwolnienia. W cel określenia przyczyny zaistnienia pęknięcia wrzeciono zostało poddane analizie w dwóch niezaleŝnych jednostkach naukowo badawczych (AGH w Krakowie i Uniwersytet Zielonogórski Wydział Mechaniczny).Wnioski wynikające z przeprowadzonych ekspertyz zostaną uwzględnione w trakcie inspekcji robót wiertniczych i sporządzenia oceny stanu technicznego eksploatowanych urządzeń. 7

8 6 Ilość zdarzeń Niebezpieczne zdarzenia Erupcje PoŜary Awarie liny wiertniczej Przychwycenia sond i perforatorów Złamania wieŝ i masztów Rys. Niebezpieczne zdarzenia w zakładach górniczych górnictwa otworowego w latach

Podobne dokumenty

ZAGROŻENIA NATURALNE W OTWOROWYCH ZAKŁADACH GÓRNICZYCH

ZAGROŻENIA NATURALNE W OTWOROWYCH ZAKŁADACH GÓRNICZYCH. ZAGROŻENIE ERUPCYJNE Zagrożenie erupcyjne - możliwość wystąpienia zagrożenia wywołanego erupcją wiertniczą rozumianą jako przypływ płynu złożowego