Obowiązki pracodawcy w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy

Transkrypt

1 Obowiązki pracodawcy w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy Podstawowe obowiązki pracodawcy w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy Obowiązki zawarte w Kodeksie Pracy. Pracodawca ponosi odpowiedzialność za stan bezpieczeństwa i higieny pracy Oznacza to, że tylko pracodawca jest odpowiedzialny za ten stan, a nie żadna inna osoba, np. pracownik służby bhp. Pracodawca jest zobowiązany do ochrony zdrowia i życia pracowników przez zapewnienie mu bezpiecznych i higienicznych warunków pracy przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki. W szczególności pracodawca jest zobowiązany: Organizować pracę w sposób zapewniający bezpieczne i higieniczne warunki pracy zapewniać przestrzeganie w zakładzie pracy przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, wydawać polecenia usunięcia uchybień w tym zakresie oraz kontrolować wykonania tych poleceń reagować na potrzeby w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa i higieny pracy oraz dostosowywać środki podejmowane w celu doskonalenia istniejącego poziomu ochrony zdrowia i życia pracowników, biorąc pod uwagę zmieniające się warunki wykonywania pracy zapewnić rozwój spójnej polityki zapobiegającej wypadkom przy pracy i chorobom zawodowym uwzględniającej zagadnienia techniczne, organizację pracy, warunki pracy, stosunki społeczne oraz wpływ czynników środowiska pracy uwzględniać ochronę zdrowia młodocianych, pracownic w ciąży lub karmiących dziecko piersią oraz pracowników niepełnosprawnych w ramach podejmowanych działań profilaktycznych zapewnić wykonanie nakazów, wystąpień, decyzji i zarządzeń wydawanych przez organy nadzoru nad warunkami pracy zapewnić wykonanie zaleceń społecznego inspektora pracy. Koszty działań podejmowanych przez pracodawcę w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy w żaden sposób nie mogą obciążać pracowników! Pracodawca oraz osoba kierująca pracownikami są zobowiązani do znajomości przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy- w zakresie niezbędnym do wykonywania ciążących na nich obowiązków. Pracodawca jest obowiązany przekazywać pracownikom informacje o: zagrożeniach dla zdrowia i życia występujących w zakładzie pracy, na poszczególnych stanowiskach pracy i przy wykonywanych pracach, w tym o zasadach postępowania w przypadku awarii i innych sytuacji zagrażających zdrowiu i życiu pracowników działaniach ochronnych i zapobiegawczych podjętych w celu wyeliminowania lub ograniczenia zagrożeń pracownikach wyznaczonych do: a) udzielania pierwszej pomocy, b) wykonywania czynności w zakresie ochrony przeciwpożarowej i ewakuacji pracowników. Informacja o tych pracownikach obejmuje: 1) imię i nazwisko,

2 2) miejsce wykonywania pracy, 3) numer telefonu służbowego lub innego środka komunikacji elektronicznej. Obowiązki pracodawców w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy w przypadku prowadzenia przez nich działalności w tym samym miejscu Pracodawcy ci mają obowiązek: współpracować ze sobą wyznaczyć koordynatora sprawującego nadzór nad bezpieczeństwem i higieną pracy wszystkich pracowników zatrudnionych w tym samym miejscu ustalić zasady współdziałania uwzględniające sposoby postępowania w przypadku wystąpienia zagrożeń dla życia lub zdrowia pracowników. Wyznaczenie koordynatora nie zwalnia poszczególnych pracodawców z obowiązku zapewnienia bezpieczeństwa i higieny pracy zatrudnionym przez nich pracownikom. Obowiązki pracodawcy rozpoczynającego działalność Pracodawca obowiązany jest w terminie 30 dni od dnia rozpoczęcia działalności, zawiadomić na piśmie właściwego okręgowego inspektora pracy i właściwego państwowego inspektora sanitarnego o miejscu, rodzaju i zakresie prowadzonej działalności. Obowiązek powyższy ciąży także na pracodawcy w razie zmiany miejsca, rodzaju i zakresu prowadzonej działalności, zwłaszcza zmiany technologii lub profilu produkcji, jeżeli zmiana technologii może powodować zwiększenie zagrożenia dla zdrowia pracowników. Pracodawca jest obowiązany: zapewnić środki niezbędne do udzielania pierwszej pomocy w nagłych wypadkach, gaszenia pożaru i ewakuacji pracowników, wyznaczyć pracowników do: a) udzielania pierwszej pomocy b) wykonywania czynności w zakresie ochrony przeciwpożarowej i ewakuacji pracowników, zgodnie z przepisami o ochronie przeciwpożarowej zapewnić łączność ze służbami zewnętrznymi wyspecjalizowanymi w szczególności w zakresie udzielania pierwszej pomocy w nagłych wypadkach, ratownictwa medycznego oraz ochrony przeciwpożarowej Działania powyższe powinny być dostosowane do rodzaju i zakresu prowadzonej działalności, liczby zatrudnionych pracowników i innych osób przebywających na terenie zakładu pracy oraz rodzaju i poziomu występujących zagrożeń. Liczba wyznaczonych pracowników ich szkolenie oraz wyposażenie powinny być uzależnione od rodzaju i poziomu występujących zagrożeń. W przypadku możliwości wystąpienia zagrożenia dla zdrowia lub życia pracodawca jest obowiązany: niezwłocznie poinformować pracowników o tych zagrożeniach oraz podjąć działania w celu zapewnienia im odpowiedniej ochrony niezwłocznie dostarczyć pracownikom instrukcje umożliwiające, w przypadku wystąpienia bezpośredniego zagrożenia, przerwanie pracy i oddalenie się z miejsca zagrożenia w miejsce bezpieczne W razie wystąpienia bezpośredniego zagrożenia dla zdrowia lub życia pracodawca jest obowiązany: wstrzymać pracę i wydać pracownikom polecenie oddalenia się w miejsce bezpieczne do czasu usunięcia zagrożenia nie wydawać polecenia wznowienia pracy

3 Pracodawca jest obowiązany umożliwić pracownikom, w przypadku wystąpienia bezpośredniego zagrożenia dla ich zdrowia lub życia albo dla zdrowia lub życia innych osób, podjęcie działań w celu uniknięcia niebezpieczeństwa nawet bez porozumienia z przełożonym na miarę ich wiedzy i dostępnych środków technicznych. Pracownicy, którzy podjęli powyższe działania, nie mogą ponosić jakichkolwiek niekorzystnych konsekwencji tych działań, pod warunkiem że nie zaniedbali swoich obowiązków Szczegółowe obowiązki pracodawcy w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy w odniesieniu do budynków, pomieszczeń pracy, maszyn i innych urządzeń technicznych, substancji chemicznych, materiałów oraz procesów technologicznych określone w Kodeksie Pracy Obiekty budowlane i pomieszczenia pracy Pracodawca jest zobowiązany zapewnić: aby budowa lub przebudowa obiektu budowlanego albo jego części, w którym przewiduje się pomieszczenia pracy, była wykonywana na podstawie projektów uwzględniających wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy pomieszczenia pracy odpowiednie do rodzaju wykonywanych prac i liczby zatrudnionych pracowników. Utrzymywanie obiektów budowlanych i znajdujących się w nich pomieszczeń pracy, a także terenów i urządzeń z nimi związanych w stanie zapewniającym bezpieczne i higieniczne warunki pracy. Maszyny i inne urządzenia techniczne oraz narzędzia pracy Pracodawca jest zobowiązany zapewnić, aby stosowane maszyny i inne urządzenia techniczne oraz narzędzia pracy zapewniały bezpieczne i higieniczne warunki pracy, w szczególności zabezpieczały pracownika przed urazami, działaniem niebezpiecznych substancji chemicznych, porażeniem prądem elektrycznym, nadmiernym hałasem, szkodliwymi wstrząsami, działaniem wibracji i promieniowania oraz szkodliwym i niebezpiecznym działaniem innych czynników środowiska pracy uwzględniały zasady ergonomii. Zabezpieczenia maszyn Pracodawca wyposaża w odpowiednie zabezpieczenia maszyny i inne urządzenia techniczne, które nie spełniają powyższych zasad bezpieczeństwa. W przypadku, gdy konstrukcja zabezpieczenia jest uzależniona od warunków lokalnych - wyposażenie maszyny lub innego urządzenia technicznego w odpowiednie zabezpieczenia należy do obowiązków pracodawcy. Niedopuszczalne jest wyposażenie stanowisk pracy w maszyny i inne urządzania techniczne oraz narzędzia pracy, które nie spełniają wymagań dotyczących oceny zgodności określonych w odrębnych przepisach. Przepis ten oznacza, że pracodawca nie może wyposażać stanowisk pracy w maszyny i inne urządzenia techniczne, które nie spełniają wymagań dotyczących oceny zgodności określonych w ustawie z dnia 30 sierpnia 2002 r. o systemie oceny zgodności.

4 Czynniki oraz procesy pracy stwarzające szczególne zagrożenie dla zdrowia lub życiastosowanie substancji i mieszanin chemicznych, w tym niebezpiecznych, substancji i czynników rakotwórczych oraz emitujących promieniowanie jonizujące itp. zakaz stosowania przez pracodawcę materiałów i procesów technologicznych bez uprzedniego ustalenia stopnia ich szkodliwości dla zdrowia pracowników i podjęcia odpowiednich środków profilaktycznych. zakaz albo ograniczenia stosowania, obrotu lub transportu materiałów i procesów technologicznych ze względu na szkodliwość dla zdrowia albo uzależnienie ich stosowania, obrotu lub transportu od przestrzegania określonych warunków zakaz stosowania substancji chemicznych i ich mieszanin nie oznakowanych w sposób widoczny, umożliwiający ich identyfikację zakaz stosowania niebezpiecznych substancji i niebezpiecznych mieszanin bez posiadania aktualnego spisu tych substancji i mieszanin oraz kart charakterystyki, a także opakowań zabezpieczających przed ich szkodliwym działaniem, pożarem lub wybuchem. stosowanie substancji lub mieszaniny niebezpiecznej, substancji lub mieszaniny stwarzającej zagrożenie jest dopuszczalne pod warunkiem zastosowania środków zapewniających pracownikom ochronę ich zdrowia i życia. w razie zatrudnienia pracownika w warunkach narażenia na działanie substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym, pracodawca zastępuje te substancje chemiczne, ich mieszaniny, czynniki lub procesy technologiczne mniej szkodliwymi dla zdrowia lub stosuje inne dostępne środki ograniczające stopień tego narażenia, przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki. Pracodawca zatrudniający pracowników w warunkach narażenia na działanie szkodliwych czynników biologicznych ma obowiązek stosowania wszelkich dostępnych środków eliminujących narażenie, a jeżeli jest to niemożliwe ograniczających stopień tego narażenia, przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki. Na pracodawcy spoczywa obowiązek ochrony pracowników przed promieniowaniem jonizującym pochodzącym ze źródeł sztucznych i naturalnych występujących w środowisku pracy. Dawka promieniowania jonizującego pochodzącego ze źródeł naturalnych, otrzymywana przez pracownika przy pracy w warunkach narażenia na to promieniowanie, nie może przekraczać dawek granicznych, określonych w odrębnych przepisach Pracodawca jest obowiązany zapewnić, aby prace, przy których istnieje możliwość wystąpienia szczególnego zagrożenia dla zdrowia lub życia ludzkiego, były wykonywane przez co najmniej dwie osoby - w celu zapewnienia asekuracji. Informowanie o ryzyku zawodowym Pracodawca ocenia i dokumentuje ryzyko zawodowe związane z wykonywaną pracą oraz stosuje niezbędne środki profilaktyczne zmniejszających ryzyko. informuje pracowników o ryzyku zawodowym, które wiąże się z wykonywaną pracą oraz o zasadach ochrony przed zagrożeniami. Pod pojęciem ryzyka zawodowego należy rozumieć prawdopodobieństwo wystąpienia niepożądanych zdarzeń związanych z wykonywaną pracą powodujących straty, w szczególności wystąpienia u pracowników niekorzystnych skutków zdrowotnych w wyniku zagrożeń zawodowych występujących w środowisku pracy lub sposobu wykonywania pracy. Ocena ryzyka polega na oszacowaniu prawdopodobieństwa wystąpienia niepożądanych zdarzeń oraz wysokości prawdopodobnych strat materialnych, a także strat związanych z utratą zdrowia lub życia.

5 Pracodawca przekazuje pracownikowi wiedzę o rodzaju i zakresie występujących zagrożeń w środowisku pracy oraz o skutkach dla zdrowia i życia jakie może wywołać praca w kontakcie z tymi zagrożeniami. Pracownik powinien być także poinstruowany o środkach zapobiegających zagrożeniom, a w szczególności o sposobach stosowania środków ochrony indywidualnej i zbiorowej. Pracodawca obowiązany jest stosować środki zapobiegające chorobom zawodowym i innym chorobom związanym z wykonywaną pracą, a w szczególności: utrzymywać w stanie stałej sprawności urządzenia ograniczające lub eliminujące szkodliwe dla zdrowia czynniki środowiska pracy oraz urządzenia służące do pomiarów tych czynników przeprowadzać, na swój koszt, badania i pomiary czynników szkodliwych dla zdrowia, rejestrować i przechowywać wyniki tych badań i pomiarów oraz udostępniać je pracownikom.