PROJEKT INSTALACJI ELEKTRYCZNYCH

PROJEKT INSTALACJI ELEKTRYCZNYCH INWESTOR: GMINA WŁADYSŁAWOWO UL. GEN. JÓZEFA HALLERA 19, 84-120 WŁADYSŁAWOWO TEMAT: PROJEKT ROZBUDOWY SZKOŁY PODSTAWOWEJ W CHŁAPOWIE UL. WŁADYSŁAWOWSKA 87, 84-120 CHŁAPOWO BRANŻA: Elektryczna FAZA PROJEKTU: Projekt budowlany PROJEKTOWAŁ: mgr inż. Michał Hanowicz nr upr. POM/0214/POOE/12 SPRAWDZIŁ: mgr inż. Dawid Żyliński nr upr. POM/0220/POOE/12 Data Zmiany Rewizja Styczeń 2016 Pierwsza edycja - Wejherowo, styczeń 2016 2

SPIS ZAWARTOŚCI I. OPIS TECHNICZNY 1. DANE OGÓLNE... 5 1.1 Podstawa wykonania opracowania... 5 1.2 Temat opracowania... 5 1.3 Charakterystyka ogólna budynku... 5 2. INSTALACJE ELEKTRYCZNE... 6 2.1 Przepisy i normy... 6 2.2 Zakres projektu... 6 2.3 Wskaźniki elektroenergetyczne... 6 2.4 Zasilanie budynku... 6 2.4.1 Rozdzielnica REL... 7 2.5 Instalacje wewnętrzne... 7 2.5.1 Wewnętrzne linie zasilające.... 7 2.5.2 Rozdzielnice.... 7 2.5.3 Instalacja gniazd wtyczkowych... 7 2.5.4 Oświetlenie podstawowe... 8 2.5.5 Oświetlenie awaryjne... 8 2.5.6 Osprzęt... 9 2.5.7 Koryta i drabiny kablowe...10 2.5.8 Oprzewodowanie...10 2.5.9 System prowadzenia przewodów w budynku...10 2.6 Ochrona przeciwporażeniowa... 10 2.7 Ochrona odgromowa i przeciwprzepięciowa... 11 2.8 Uwagi końcowe... 12 3. INFORMACJA DOTYCZĄCA BEZPIECZEŃSTWA O OCHRONY ZDROWIA... 13 3.1 Opis.... 13 3.2 Uwagi końcowe.... 15 4. ZAŁĄCZNIKI... 16 1. Oświadczenie 2. Decyzja o stwierdzeniu przygotowania zawodowego Michała Hanowicza do pełnienia samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie 3

3. Zaświadczenie o przynależności Michała Hanowicza do Pomorskiej Okręgowej Izby Inżynierów Budownictwa 4. Decyzja o stwierdzeniu przygotowania zawodowego Dawida Żylińskiego do pełnienia samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie 5. Zaświadczenie o przynależności Dawida Żylińskiego do Pomorskiej Okręgowej Izby Inżynierów Budownictwa II. RYSUNKI. EL-01 Schemat główny zasilania EL-03 Instalacje odgromowe, WLZ, trasy kablowe parter EL-04 Instalacje odgromowe, WLZ, trasy kablowe piętro EL-05 Instalacje odgromowe, WLZ, trasy kablowe dach EL-06 Rozmieszczenie instalacji elektrycznych parter EL-07 Rozmieszczenie instalacji elektrycznych piętro EL-08 Rozmieszczenie instalacji elektrycznych dach EL-09 Rozdzielnica REL 4

1. DANE OGÓLNE 1.1 Podstawa wykonania opracowania Obowiązujące przepisy i normy Mapa do celów projektowych Podkłady architektoniczne Projekty branżowe Wytyczne Inwestora 1.2 Temat opracowania Tematem opracowania jest projekt budowlany instalacji elektrycznych rozbudowy szkoły podstawowej w Chłapowie; ul. Władysławowska 87, 84-120 Chłapowo. 1.3 Charakterystyka ogólna budynku Projektowany budynek będzie graniczył z istniejącym budynkiem szkolnym. Projektowany budynek będzie dwukondygnacyjny i połączony z istniejącym. 5

2. INSTALACJE ELEKTRYCZNE 2.1 Przepisy i normy Projekt opracowano zgodnie z wymaganiami podanymi w Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. 2002 nr 75 poz. 690) wraz z późniejszymi zmianami (Dz.U. 2003 nr 33 poz. 270, Dz.U. 2004 nr 109 poz. 1156, Dz.U. 2008 nr 201 poz. 1238, Dz.U. 2009 nr 56 poz. 461, Dz.U. 2010 nr 239 poz. 1597 oraz Dz.U. 2012 nr 0 poz. 1289). Instalacje elektryczne będzie spełniać wymogi obowiązujących polskich norm, w szczególności PN-HD 60364 i PN-IEC 60364 oraz PN-EN 62305. W przypadku braku polskich uregulowań dotyczących konkretnych rozwiązań stosowane będą normy IEC. 2.2 Zakres projektu Projekt swym zakresem obejmuje: zasilanie budynku od istn. rozdz. TG (istn. zasilanie szkoły), instalacje elektryczne wewnętrzne, instalację wyrównawczą, instalację odgromową. 2.3 Wskaźniki elektroenergetyczne 2.4 Zasilanie budynku Lp. Nazwa Dane techniczne 1. Znamionowe napięcie zasilania 0,4/0,230 kv, 50Hz 2. Moc zainstalowana 41,5 kw 3. Moc zapotrzebowana 11,1 kw tgφ: wymagany obliczeniowy 4. 0,4 0,35 5. Układ sieci TN-S Projektowany budynek zasilany jest z sieci elektroenergetycznej poprzez istniejącą rozdzielnicę TG (inst. zasilanie szkoły). W celu wykonania zasilania rozdzielnica RG zostanie wyposażona w podstawę bezpiecznikową In=63A i uzupełniona wkładkami bezpiecznikowymi 3x32A. 6

Prace związane z przebudową nie powodują zwiększenia zapotrzebowania na moc elektryczną obiektu i nie wymagają występowania do lokalnego zakładu energetycznego o zmianę warunków przyłączeniowych. 2.4.1 Rozdzielnica REL Projektowany budynek wyposażony będzie w rozdzielnicę REL (usytuowaną na piętrze), z której zasilane będą instalacje wewnętrzne, zewnętrzne i główne odbiory znajdujące się w części dobudowanej. Rozdzielnica wyposażona będzie w niezbędną aparaturę łączeniową i zabezpieczającą obwody odbiorcze. Rozdzielnica zostanie wykonana jako natynkowa i wyposażona w rozłącznik główny. Zasilanie projektowanego budynku należy wykonać z rozdzielnicy głównej TG przewodem YKYżo 5x16 (przewód układać podtynkowo w części istniejącej budynku). 2.5 Instalacje wewnętrzne 2.5.1 Wewnętrzne linie zasilające. Wewnętrzne linie zasilające w budynku wykonane będzie kablem typu YKYżo 5x16 0,6/1 kv/kv. Przekroje przewodów pokazano na schemacie głównym zasilania. 2.5.2 Rozdzielnice. Rozdzielnica REL znajdować się będzie na piętrze w pomieszczeniu 1/9; Rozdzielnica wykonana będzie w oparciu o obudowę natynkową o stopniu ochrony min. IP30 wyposażoną w następujące aparaty: rozłącznik główny, blok rozdzielczy, lampki sygnalizacyjne do kontroli zasilania, wyłączniki nadprądowe i różnicowoprądowe, 2.5.3 Instalacja gniazd wtyczkowych W budynku wykonana będzie instalacja gniazd wtyczkowych. Rozmieszczenie gniazd podano na planach instalacji. Zostanie zastosowany następujący osprzęt elektryczny: gniazda wtyczkowe podtynkowe oraz natynkowe, 1P+N+PE, 16A, 230V 7

gniazda wtyczkowe podtynkowe, 3P+N+PE, 16A, 400V o IP44. W pomieszczeniach dydaktycznych i dostępnych dla dzieci (na parterze) gniazda instalować na wysokości uzgodnionej z Zamawiającym tj. 1,15 lub 0,2 m, natomiast w pomieszczeniach administracyjno-biurowych na wysokości 0,2 m. Jako osprzęt stosować system modułowy ramkowy. 2.5.4 Oświetlenie podstawowe Budynek wyposażony zostanie w instalację oświetlenia wewnętrznego i zewnętrznego. Projektowane natężenia oświetlenia w przestrzeniach ogólnodostępnych, technicznych i socjalnych/personelu przyjęto na podstawie PN-EN 12464-1:2004: korytarze 100 lx, sale dydaktyczne 300 lx, magazyny 100 lx, pomieszczenia techniczne 100 lx, szatnia 100 lx, WC 200 lx, jadalnia 200 lx, kuchnia 500 lx, Należy zastosować oprawy oświetleniowe o parametrach: stopień ochrony IP zgodnie z przeznaczeniem pomieszczenia stosowną informację na temat współczynnika IP zawierają plany instalacji; klasa energetyczna oprawy: A; moc oprawy - stosowną informację zawierają plany instalacji; oprawy ze źródłem światła - LED; oprawy świetlówkowe - temperatura barwowa źródła: 4000K; 2.5.5 Oświetlenie awaryjne Budynek wyposażony zostanie w oświetlenie awaryjne ewakuacyjne i kierunkowe. Będzie ono spełniać wymagania normy PN-EN 1838:2013 i PN-EN 50172:2005. Oprawy oświetleniowe będą wyposażone w zasilacze awaryjne 1-8

godzinne z wbudowanymi akumulatorami. Zastosowane oprawy będą posiadać świadectwo CNBOP. Zapewniony zostanie odpowiedni poziom natężenia oświetlenia dla dróg ewakuacji (1 lx w osi korytarza na poziomie podłogi, 0,5 lx w pasie centralnym o szerokości 1 m) i stref otwartych (0,5 lx z wyłączeniem półmetrowego pasa wokół pomieszczenia). Stosunek maksymalnego natężenia oświetlenia do minimalnego będzie nie większy niż 40:1. Na poziomie podłogi w obrębie 2 m od urządzeń przeciwpożarowych zapewnione zostanie natężenie oświetlenie na poziomie 5 lx. Jako źródło światła przewiduje się diody LED. Oprawy awaryjne ewakuacyjne będą załączane jedynie w przypadku zaniku zasilania (tzw. oprawy na ciemno ). Oprawy LED zawieszone na sufitach zostaną rozmieszczone w taki sposób, aby strumień świetlny oprawy dawał pożądane natężenie oświetlenia (1lx) w osi drogi ewakuacyjnej w najmniej korzystnym miejscu. Oprawy oświetlenia awaryjnego kierunkowego z piktogramami koloru zielonego będą załączone jedynie w przypadku zaniku zasilania (tzw. oprawy na ciemno ). Oprawy umieszczone będą: na drogach ewakuacyjnych, w strefach otwartych, przy drzwiach wyjściowych przeznaczonych do wyjścia ewakuacyjnego, przy znakach kierunkowych, znakach bezpieczeństwa, w pobliżu (w obrębie 2 m) zmian poziomu i kierunku drogi ewakuacyjnej, przy hydrantach poza drogami ewakuacyjnymi. 2.5.6 Osprzęt Stopień ochrony opraw i osprzętu w pomieszczeniach o podwyższonej wilgotności min. IP 44, na zewnątrz min. IP65, a w pozostałych pomieszczeniach min. IP 20. We wszystkich pomieszczeniach zastosowany zostanie osprzęt podtynkowy. Łączniki oświetleniowe i gniazda będą koloru białego. 9

2.5.7 Koryta i drabiny kablowe Do prowadzenia instalacji wykonane zostaną trasy kablowe oddzielne dla instalacji elektrycznych i teletechnicznych. Trasy kablowe budować na uchwytach kablowych zgodnie z ich obciążalnością nominalną w strefie sufitu z płyt kartonowogipsowych, w miejscach skrzyżowań, zmiany kierunku stosować w płycie otwory dostępowe w postaci rewizji. Trasy pionowe obudować płytą karton-gips również z niezbędnymi rewizjami.. 2.5.8 Oprzewodowanie Instalacja odbiorcza wewnętrzna wykonana będzie przewodami kablowymi YDY(żo) 450/750 V/V. Instalacja odbiorcza zewnętrzna wykonana będzie przewodami kablowymi YKY(żo) 450/750 V/V. Wszystkie kable i przewody z żyłami miedzianymi o przekroju odpowiednim do obciążeń oraz odrębny przewód ochronny PE. Dla obwodów 1 fazowych będą to przewody 3 żyłowe, a dla obwodów 3 fazowych 5 żyłowe. 2.5.9 System prowadzenia przewodów w budynku Wewnętrzne linie zasilające i linie zasilające główne odbiory ułożone zostaną na trasach kablowych w uchwytach kablowych. W pozostałych pomieszczeniach wykonana zostanie instalacja wtynkowa lub podtynkowa. W przypadku instalacji wtynkowej przewody muszą zostać przykryte co najmniej pięciomilimetrową warstwą tynku. Przewody należy układać w strefach zalecanych w normie N SEP-E-002. Przewody telekomunikacyjne należy układać w odrębnej trasie kablowej, podtynkowo lub w tynku. Przepusty instalacyjne w elementach konstrukcyjnych obiektu dla rozprowadzenia kabli i przewodów zostaną uszczelnione masą o odporności ogniowej równej odporności danego elementu konstrukcyjnego. 2.6 Ochrona przeciwporażeniowa Zasilanie instalacji elektrycznych w budynku realizowane jest w układzie sieci TN -S. Dla urządzeń elektroenergetycznych o napięciu znamionowym do 1 kv projektuje się następujące środki ochrony przy uszkodzeniu: 10

samoczynne wyłączenie zasilania przez zastosowanie urządzeń ochronnych przetężeniowych, zastosowanie urządzeń elektrycznych mających podwójną lub wzmocnioną izolację (urządzenia II klasy ochronności lub o izolacji równoważnej). Ochrona uzupełniająca będzie zapewniona przez zastosowanie urządzeń ochronnych różnicowoprądowych o znamionowym prądzie różnicowym równym 30mA. Do głównej szyny wyrównawczej (GSW) zlokalizowanej w rozdzielni głównej należy podłączyć szafę teletechniczną metalowe rurociągi wprowadzane do budynku. 2.7 Ochrona odgromowa i przeciwprzepięciowa. Dla budynku określono III klasę zabezpieczenia LPS (zgodnie z PN-EN 62305-3) - budynek podlega ochronie odgromowej uzupełnionej dwustopniowym systemem ochrony przeciwprzepięciowej zrealizowanej za pomocą ochronnika klasy I+II zainstalowanego w rozdzielnicy głównej TG. Na dachu budynku należy zainstalować siatkę zwodów wykonaną drutem DFe/Zn Ø8 tak jak na Planie Instalacji Odgromowej. Zwody należy układać na wspornikach dachowych oraz mocować w sprężynach napinających mocowanych do pokrycia lub konstrukcji dachu zgodnie w instrukcja producenta. We wskazanych miejscach do siatki zwodów zamocować przewody odprowadzające wykonane drutem DFe/Zn Ø8. Przewody te połączyć ze zbrojeniem budynku za pomocą wypustów uziomowych i zacisków śrubowych. Za pomocą zacisków śrubowych i wypustów uziomowych wyprowadzić instalację: na zewnątrz budynku PFe/Zn 30x4 do zacisków probierczych, do wnętrza budynku do podłączenia głównej szyny wyrównawczej, w miejscach wskazanych na planach. Z zacisków probierczych montowanych na poziomie gruntu wyprowadzić przewody odprowadzające w postaci płaskowników PFe/Zn 30x4 do uziomu fundamentowego wykonanego również z ww. płaskownika umieszczonego w warstwie chudego betonu pod obrysem ścian zewnętrznych. Połączenie przewodu odprowadzającego z konstrukcją budynku wykonywać zgodnie z postanowieniami normy PN-EN 62305-3:2009 (załącznik E). 11

Miejsca spawów zabezpieczyć przed korozją. Przewody uziemiające i odprowadzające do głębokości 0,5m poniżej poziomu gruntu prowadzić w rurze osłonowej. Stosować rury osłonowe wykonane z materiałów niehigroskopijnych o grubości ścianki min. 5mm. Projektowaną instalację odgromową należy przyłączyć do instalacji odgromowej istniejącej szkoły. 2.8 Uwagi końcowe Wszystkie przywołane w projekcie typy materiałów należy traktować jako przykładowe. Dopuszcza się stosowanie równoważnych zamienników innych producentów. Przed przystąpieniem do prac, za zgodą Inwestora, wykonawca zobowiązany jest do wykonania obliczeń natężenia oświetlenia na wybranych oprawach oświetleniowych. Obliczenia winny być przedstawione inwestorowi oraz projektantowi instalacji elektrycznych - celem akceptacji. 12

3. INFORMACJA DOTYCZĄCA BEZPIECZEŃSTWA O OCHRONY ZDROWIA Nazwa i adres obiektu budowlanego: Inwestor: Projektant: ROZBUDOWA SZKOŁY PODSTAWOWEJ W CHŁAPOWIE, UL. WŁADYSŁAWOWSKA 87, 84-120 CHŁAPOWO GMINA WŁADYSŁAWOWO UL. GEN. JÓZEFA HALLERA 19, 84-120 WŁADYSŁAWOWO mgr inż. Michał Hanowicz 3.1 Opis. Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 23 czerwca 2003 r. w sprawie informacji dotyczącej bezpieczeństwa i ochrony zdrowia oraz planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia (Dz.U. 2003 nr 120 poz. 1126) poniżej wymienia się informacje dotyczące zagrożeń, które mogą wystąpić przy prowadzeniu prac wykonawczych związanych z rozbudową Szkoły Podstawowej w Chłapowie. 2 pkt.3 ust.1 w/w Rozporządzenia zakres robót dla całego zamierzenia budowlanego oraz kolejność realizacji poszczególnych obiektów wykonanie wewnętrznych linii zasilających, montaż rozdzielnic w lokalu, wykonywanie instalacji odgromowej. wykonanie instalacji przewodowych w budynku, wykonywanie instalacji wyrównawczej, montaż osprzętu elektrycznego i opraw, wykonanie pomiarów rezystancji izolacji, skuteczności ochrony od porażeń oraz rezystancji uziemienia i ciągłości połączeń - wg PN-HD 60364-6:2008. 2 pkt.3 ust.4 w/w Rozporządzenia wskazanie dotyczące przewidywanych zagrożeń występujących podczas realizacji robót budowlanych, określające skalę i rodzaje zagrożeń oraz miejsce i czas ich wystąpienia 13

Skala średnie średnie średnie średnia wysokie Rodzaj zagrożenia wpadnięcie do rowu upadek z drabiny lub rusztowania uderzenie, potrącenie praca w obecności maszyn budowlanych porażenie prądem Miejsce wykop pod kabel montaż opraw oświetleniowych, koryt i drabin kablowych, wykonywanie instalacji odgromowej montaż konstrukcji i urządzeń plac budowy montaż instalacji odbiorczych Czas wystąpienia od rozpoczęcia wykopów do czasu zasypania wykopów od momentu rozpoczęcia robót instalacyjnych do chwili ich zakończenia praca maszyn i urządzeń roboczych, transport i montaż od rozpoczęcia budowy do zakończenia stanu surowego zamkniętego pomiary elektryczne, prace pod napięciem 2 pkt.3 ust.5 w/w Rozporządzenia wskazanie sposobu prowadzenia instruktażu pracowników przed przystąpieniem do realizacji robót szczególnie niebezpiecznych Pracownicy wykonujący prace montażowe winni być przeszkoleni w zakresie wykonywanych prac: w pobliżu urządzeń pod napięciem, pomiarowych pod napięciem, na wysokości powyżej 5 m. 2 pkt.3 ust.6 w/w Rozporządzenia wskazanie środków technicznych organizacyjnych, zapobiegających niebezpieczeństwom wynikających z wykonywania robót budowlanych w strefach szczególnego zagrożenia zdrowia lub w ich sąsiedztwie, w tym zapewniających bezpieczną i sprawną komunikację, umożliwiającą szybką ewakuację na wypadek pożaru, awarii i innych zagrożeń Środki techniczne i organizacyjne, zapobiegające niebezpieczeństwom wynikającym z wykonywania robót w strefach szczególnego zagrożenia zdrowia lub w ich sąsiedztwie, umożliwiające szybką ewakuację na wypadek pożaru, awarii i innych zagrożeń: robót nie wykonywać po zmroku ani w warunkach złej widoczności, nie wykonywać prac pod napięciem z wyjątkiem prac pomiarowych, pomiary elektryczne powinny wykonywać dwie osoby, w tym co najmniej jedna z uprawnieniami do wykonywania pomiarów. 14

3.2 Uwagi końcowe. W oparciu o w/w informacje dotyczące bezpieczeństwa i ochrony zdrowia, wykonawca robót winien opracować plan bezpieczeństwa i ochrony zdrowia. Opracowany plan należy uzgodnić z inwestorem. 15

4. ZAŁĄCZNIKI Wejherowo, styczeń 2016 Oświadczenie projektanta i sprawdzającego o sporządzeniu projektu zgodnie z obowiązującymi przepisami oraz zasadami wiedzy technicznej Oświadczam, iż Projekt Budowlany Instalacji Elektrycznych dla rozbudowy Szkoły Podstawowej w Chłapowie, ul. Władysławowska 87, 84-120 Chłapowo został sporządzony zgodnie z obowiązującymi przepisami oraz zasadami wiedzy technicznej. Projektant mgr inż. Michał Hanowicz Sprawdzający mgr inż. Dawid Żyliński 16

17

18

19

20

21

22