Scenariusze zajęć Podlaska Fundacja Rozwoju Regionalnego ul. Starobojarska 15, 15-073 Białystok tel.: 85 740 86 83; fax.: 85 740 86 85 www.pfrr.pl e-mail: fundacja@pfrr.pl Zajęcia grupowe z zakresu informatyzacji zawodowej i rynku pracy Program Aktywności Społeczno Zawodowej Warsztaty z zakresu przedsiębiorczości Indywidualne Poradnictwo Zawodowe Indywidualne Specjalistyczne Poradnictwo Zawodowe Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Moja mapka zawodowa scenariusze zajęć Zajęcia grupowe z zakresu informatyzacji zawodowej i rynku pracy Program Aktywności Społeczno Zawodowej Warsztaty z zakresu przedsiębiorczości Indywidualne Poradnictwo Zawodowe Indywidualne Specjalistyczne Poradnictwo Zawodowe
Materiał przygotowany na zlecenie Podlaskiej Fundacji Rozwoju Regionalnego przez Ośrodek Wspierania Organizacji Pozarządowych w Białymstoku i Podlaskie Centrum Fundacji Rozwoju Demokracji Lokalnej Wydawca Podlaska Fundacja Rozwoju Regionalnego ul. Starobojarska 15, 15-073 Białystok tel.: 85 740 86 83; fax.: 85 740 86 85 www.pfrr.pl e-mail: fundacja@pfrr.pl Copyright by Podlaska Fundacja Rozwoju Regionalnego Nakład: 500 sztuk Skład i druk: Alter Studio ul. Świętojańska 8, lok. 5 15-082 Białystok tel./fax 85 732 01 88 www.alterstudio.com.pl
Spis treści Scenariusz 1 Zajęcia grupowe z zakresu informatyzacji zawodowej i rynku pracy........................................8 Scenariusz 2 Program aktywności zawodowej.............................. 80 Scenariusz 3 Warsztaty z zakresu przedsiębiorczości........................101 Scenariusz indywidualnego spotkania z uczniem............................128 Scenariusz indywidualnego spotkania z uczniem............................157
Wstęp Dzisiejsza sytuacja na rynku pracy wymaga od nas wszystkich zaangażowania i współpracy przy budowaniu stabilnej i rozwijającej się gospodarki. Kluczem do przyszłego sukcesu jest młodzież. To ona stanowi klucz do lepszego jutra i to na niej będzie bazowała nasza gospodarka za kilka czy kilkanaście lat. Myśląc o tym już dziś, jesteśmy w stanie stworzyć narzędzia i rozwiązania, dzięki którym rozwój gospodarczy będzie przebiegał szybciej i sprawniej. Pomagając młodym ludziom dzisiaj, kierunkując ich i podsuwając gotowe rozwiązania wspieramy nie tylko ich, ale również nas samych i otoczenie, w którym funkcjonujemy teraz oraz to, w którym przyjdzie nam żyć za kilka lat. Mając to na uwadze Podlaska Fundacja Rozwoju Regionalnego przyjęła za jeden ze swoich celów promocję przedsiębiorczości wśród młodzieży, a także aktywizację zawodową młodych ludzi. Idealnym rozwiązaniem byłoby, gdyby system edukacji odpowiadał na faktyczne zapotrzebowanie rynkowe. Aby do tego doprowadzić Fundacja realizuje szereg projektów skierowanych do młodzieży z woj. podlaskiego, a także z całego kraju. Jednym z efektów tych projektów jest niniejsza publikacja, zawierająca narzędzia edukacyjne służące między innymi aktywizacji zawodowej oraz promocji i nauczaniu przedsiębiorczości. W publikacji znajdą Państwo gotowe rozwiązania do zastosowania podczas zajęć teoretycznych, praktycznych, zajęć realizowanych w ramach programu nauczania oraz zajęć pozalekcyjnych. Niniejsza publikacja stanowi propozycję modyfikacji programu nauczania i wdrożenia praktycznych rozwiązań do obecnie obowiązującego systemu edukacji. Jest mi niezmiernie miło zaprezentować skuteczne i sprawdzone narzędzia, które zebrane w jednym miejscu mogą posłużyć za instrukcję wprowadzania młodych ludzi na rynek pracy. Pozdrawiam Andrzej Parafiniuk Prezes Zarządu Podlaskiej Fundacji Rozwoju Regionalnego Moja Mapka zawodowa scenariusze zajęć 5
Moja mapka zawodowa scenariusze zajęć Przygotowane scenariusze mają na celu nauczenie odbiorców szkolenia, jak sprawnie poruszać się po rynku pracy. Proponowane zajęcia mają charakter warsztatów aby skuteczniej dotrzeć do młodzieży szkół ponadgimnazjalnych. Autorzy wykorzystują narzędzia takie jak: burza mózgów, drama, grafika, przedstawienia, gry symulacyjne, gry biznesowe, gry kreatywne, studium przypadku, panele dyskusyjne oraz wiele innych. W trakcie uczestnictwa w warsztatach młodzież podniesie umiejętności z zakresu poruszania się po rynku pracy, korzystnego zaprezentowanie samego siebie w trakcie poszukiwania pracy oraz wykonywania pracy, zajrzy w świat zawodów, a także określi własny potencjał oraz pobudzi kreatywne myślenie i aktywność w kontekście prowadzonej działalności gospodarczej. Zajęcia podzielone zostały na trzy bloki, z czego jeden z nich jest blokiem wyjazdowym. Zmiana otoczenia, wyjście poza mury szkoły, zmieni nastawienie uczestników oraz spojrzenie na rynek zawodowy. Scenariusz zajęć Moja MAPKA zawodowa zawiera: x Zajęcia grupowe z zakresu informatyzacji zawodowej i rynku pracy (warsztaty wyjazdowe 16h) x Program Aktywności Społeczno Zawodowej (warsztaty stacjonarne 16h) x Warsztaty z zakresu przedsiębiorczości (warsztaty stacjonarne 16h). Warsztaty skierowane są przede wszystkim do uczniów szkół ponadgimnazjalnych. Elementem niezbędnym dla zespołu prowadzącego warsztaty (trenerów) jest szeroka wiedza z zakresu przedsiębiorczości, biznesu, rynku pracy, wizerunku, mowy ciała, a także funduszy europejskich, w tym Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. Powyższy scenariusz zajęć Moja MAPKA zawodowa przygotowany został na zlecenie Podlaskiej Fundacji Rozwoju Regionalnego przez Ośrodek Wspierania Organizacji Pozarządowych z siedzibą w Białymstoku, w ramach projektu pn. MAPKA nr umowy 3/14/2011/ POKL/02-05. Moja mapka zawodowa scenariusze zajęć 7
Zajęcia grupowe z zakresu informatyzacji zawodowej i rynku pracy scenariusz 1 Zajęcia grupowe z zakresu informatyzacji zawodowej i rynku pracy cel: x Podniesienie umiejętności, kompetencji i wiedzy młodzieży w zakresie poruszania się po rynku pracy metody i formy aktywnego poszukiwania pracy; x Podniesienie umiejętności korzystnego zaprezentowania siebie samego rozmowa, aparycja, zachowania. metody i techniki: x Symulacje i gry x Burza mózgów x Rysunki grafika x Drama Czas: 16 godzin lekcyjnych warsztat wyjazdowy 2 dniowy Poziom: młodzież szkół ponadgimnazjalnych Moduł I: Specyfika rynku pracy, branże i zawody przyszłościowe; popyt na pracowników, podział zawodów, kwalifikacje uprawnienia Pojęcia kluczowe: x Rynek pracy x Czynniki kształtujące rynek lokalny x Branże i zawody przyszłościowe x Podział zawodów x Oczekiwania pracodawców x Absolwent x Pracownik x Pracodawca x Oczekiwania pracodawców 8
Przebieg zajęć: x Wprowadzenie do tematyki zajęć x Ćwiczenie 1 Wymiana kart x Ćwiczenie 2 Architekt x Ćwiczenie 3 Lokalny rynek pracy x Ćwiczenie 4 Ja jako x Ćwiczenie 5 Memory zawody przyszłości x Ćwiczenie 6 Zawodowe kalambury x Ćwiczenie 7 Czy potrzebuje pracownika co z moim miejscem pracy x Podsumowanie modułu I Wprowadzenie do tematyki zajęć Czas: 10 min Przywitanie się z uczestnikami, omówienie celu i przebiegu zajęć, wskazanie korzyści wynikające z nich. Zachcenie wszystkich do aktywnego uczestnictwa. Ustalenie zasad pracy i reguł rządzących grupą. Poinformowanie o współfinansowaniu projektu przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Alternatywnie zawiązanie kontraktu pomiędzy trenerem a uczestnikami. Ćwiczenie 1 - Wymiana kart materiały pomocnicze: x Duże arkusze papieru lub karty z bloku rysunkowego x Mazaki, markery (tyle, ilu jest uczestników) Czas: 15 min Gra jest świetna na rozgrzewkę, ponieważ: a) pozwala ludziom się określić; b) nadaje im osobowość inną niż znana w otoczeniu; c) pomaga zapoznać się z wieloma uczestnikami (każdy widzi wiele kart, które krążą po sali); d) pozostawia po sobie niezapomniane rekwizyty, które pomagają w kontynuowaniu rozmowy. Zasady: 1. Zadbaj o to, by uczestnicy mieli dostęp do dużych kartek i mazaków (markerów); 2. Daj każdemu z uczestników 5-10 minut na stworzenie osobistej karty do wymiany, która powinna zawierać autoportret, ksywkę i jedna nieznaną innym informację na własny temat; Moja mapka zawodowa scenariusze zajęć 9
Zajęcia grupowe z zakresu informatyzacji zawodowej i rynku pracy 3. Każ grupie wymienić się kartkami w dowolny sposób. Powiedz, że powinni przeczytać każdą kartkę, która wpadnie im w ręce, aż do momentu gdy znajdą taką, która zachęci ich do zadania pytania. 4. Poproś ochotników o odczytanie imienia i ksywki oraz zadanie tej osobie pytania odnoszącego się do informacji, którą umieściła na kartce. 5. Pozwól zapytanej osobie na udzielenie wyczerpującej odpowiedzi. Zawodnik ten może zadać pytanie osobie, którą wybrał, lub przekazać głos komuś innemu. 6. Kontynuuj zabawę do momentu, gdy uznasz, ż grupa jest dostatecznie rozgrzana. Gra nie powinna trwać dłużej niż 15 minut. Ćwiczenie 2 - Architekt materiały pomocnicze: x Arkusze papieru x Kolorowe mazaki Czas: 20 min Jest to praca indywidualna. Każdy otrzymuje arkusz papieru i kolorowe mazaki. Ma za zadanie zmienić się w architekta - budowniczego solidnego domu. Musi on mieć porządne fundamenty, proste, solidne ściany, dobrze postawiony dach. Każdy musi z najlepszych materiałów przygotować taki dom. Co musisz zrobić opis ćwiczenia: x na materiały budowlane mają składać się Wasze umiejętności, zdolności, pasje, cechy charakteru, zainteresowania, zdolności. x Narysuj dom i opisz, z czego jest wykonany. x Najlepsze twoje cechy muszą stanowić fundamenty i ściany. To, czego nie jesteś do końca pewny, umieść w środku. x Po zakończeniu pracy należy zrobić wystawę projektów i każdy architekt prezentuje swój dom. x Pytania do wszystkich: czy dla każdego z nas te same cechy i zdolności są najważniejsze?; na jakich mocnych podstawach opiera się Wasz dom, czy wszystkie są takie same?; dlaczego tak jest? - dyskusja. 10
Ćwiczenie 3 - Lokalny rynek pracy Ćwiczenie ma na celu wprowadzić uczestników w świat rynku pracy i praw nim rządzących. materiały pomocnicze: x słowniki ekonomiczne, x materiały z Urzędu Pracy, x wycinki prasowe, x kolorowe kartki, x mazaki, x kredki, x klej, x kolorowe gazety, x brystol, Czas: 30 min 1. W grupach uczestnicy przygotowują, na podstawie burzy mózgów definicję: b) rynek pracy; c) pracodawca; d) pracownik; e) osoba poszukująca pracy; f) towar na rynku pracy; Definicję przedstawiają w formie bilbordu reklamy (wykorzystując dostępne materiały). Każda grupa przedstawia swoją definicję z tematyki rynku pracy. Na koniec analizowana jest definicja zgodnie ze słownikiem ekonomicznym. 2. Kolejnym zadaniem uczestników jest opracowanie w grupach przykładów zawodów ginących i pojawiających się nowych zawodów oraz tendencje występujące na lokalnym rynku pracy. Polecenia dla poszczególnych grup: g) Sporządź listę zawodów tracących swoją aktualność na rynku pracy. h) Jakie znasz nowe, atrakcyjne zawody? i) Jakie znasz skutki przemian w gospodarce twojego miasta? (np. restrukturyzacji górnictwa, sąsiedztwa supermarketów). j) Jak oceniasz perspektywy na lokalnym rynku pracy? (na podst. materiałów z Powiatowego Urzędu Pracy). 3. Grupy przedstawiają odpowiedzi na pytania i formułują wnioski. Moja mapka zawodowa scenariusze zajęć 11
Zajęcia grupowe z zakresu informatyzacji zawodowej i rynku pracy Ćwiczenie 4 - Ja jako Zadanie ma na celu rozwijanie umiejętności oceny własnych możliwości, wyobraźni, poszerzanie wiedzy o zawodach. materiały pomocnicze: x Karta zadania Czas: 20 min Każdemu uczestnikowi należy rozdać kartę z wypisanymi zawodami, do których należy dopisać własne refleksje. Po wykonaniu pracy chętne osoby dokonują prezentacji. Pytania grupy: x czego dowiedzieliście się o sobie, x czy faktycznie jedna cecha czy umiejętność może decydować o naszym wyborze, x czy myśląc o wyborze nowego zawodu zdawaliście sobie sprawę z wielu możliwości przekwalifikowania się?(burza mózgów) x Mógłbym być leśnikiem, bo... x Mógłbym być marynarzem, bo... x Mógłbym być lekarzem, bo... x Mógłbym być cieślą, bo... x Mógłbym być hydraulikiem, bo... x Mógłbym być kasjerem, bo... x Mógłbym być rolnikiem, bo... x Mógłbym być sprzedawcą, bo... x Mógłbym być pilotem, bo... x Mógłbym być kelnerem, bo... x Mógłbym być konwojentem, bo... Mógłbym być kierowcą, bo... x Mógłbym być krawcem, bo... x Mógłbym być policjantem, bo... x Mógłbym być kucharzem, bo... x Mógłbym być stolarzem, bo... x Mógłbym być dozorcą, bo... 12
x Mógłbym być pilotem, bo... x Mógłbym być ogrodnikiem, bo... x Mógłbym być psychologiem, bo... x Mógłbym być nauczycielem, bo... x Mógłbym być..., bo... Ćwiczenie 5 Memory Zawody przyszłości Zasady gry: W grze Memory zawody przyszłości gracze starają się zebrać pary kart dopasowania. 1. Wszystkie karty są wprowadzane do dołu na płaskiej powierzchni. 2. Gracz odkrywa dwie karty, jeśli są one zgodne, są gromadzone przez gracza, a on idzie ponownie. 3. Jeśli nie pasują, karty są odwrócone i to następnego gracza. 4. Gracz z najbardziej pasujące zestawy kart na końcu wygrywa. Czas: 20 min Planując swą zawodową przyszłość oraz poszukując alternatyw rozwoju warto sięgnąć do źródeł, które informują jakie kierunki i dziedziny, pojawią się na rynku pracy. Prognozy dotyczące najbliższych 10-15 lat, uwzględniają wachlarz nowych i dotychczas mało znanych zawodów. Rozpiętość zawodów i ich zróżnicowane nazewnictwo może przerażać, ale może również zaszczepić wizje zawodowej przyszłości w now ym, dotychczas nie znanym obszarze. Wszystkim nadal poszukującym siebie i właściwego kierunku rozwoju zawodowego życzę powodzenia! Moja mapka zawodowa scenariusze zajęć 13
Zajęcia grupowe z zakresu informatyzacji zawodowej i rynku pracy groomer hipnoterapeuta ortoptysta klimatolog doradca do spraw żywienia animator imprez coolhunter inspicjent trendsetter underwriter wedding planner perfumiarz tajemniczy klient coach wykonawca i stylizator psich fryzur. Ciekawostka dla osób zainteresowanych pracą w tym zawodzie wymagany jest ukończony kurs pod okiem doświadczonego opiekuna oraz znajomość podstaw kynologii czyli nauki o psach, ich hodowli i tresurze osoba, której praca sprowadzi się do kontaktu z dziećmi po porażeniu mózgowym. Zadaniem będzie prowadzenie rehabilitacji przy wykorzystaniu koni, na których młodzi pacjenci będą mogli jeździć specjalista od prawidłowego widzenia. Praca w tym zawodzie będzie polegała na wykonywaniu badań, pomiarze wzroku i leczeniu zaburzeń widzenia za pomocą odpowiednich ćwiczeń oraz rehabilitacji osoba, której zadanie sprowadzi się do przeprowadzenia badań i analizy danych dotyczących warunków atmosferycznych, jeden z najbardziej przyszłościowych zawodów zarówno pod względem szans zatrudnienia jak i wysokości zarobków. Praca będzie polegała na przygotowywaniu odpowiednio dobranej diety dla konkretnego klienta aż do uzyskania u niego, oczekiwanych efektów, inaczej współczesny wodzirej, którego obowiązkiem będzie zapewnienie uczestnikom spotkania rozrywki, łowca trendów, zajmujący się obserwowaniem zachowań i zwyczajów ludzi w klubach, na imprezach i koncertach w celu wyławiania niuansów modnego stylu życia, to członek teatralnego zespołu, który powinien wiedzieć wszystko o scenariuszu i przedstawieniu teatralnym, człowiek pełniący funkcję żywej reklamy, którego zadaniem będzie tworzenie pozytywnego klimatu, wokół lansowanego na rynku produktu, specjalista z dziedziny ubezpieczeń, który zajmie się badaniem, analizą oraz akceptacją ryzyka konkretnej polisy dla zatrudniającego zakładu ubezpieczeń, konsultant ślubny, osoba której celem będzie organizacja na zlecenie klienta, uroczystości zaślubin oraz przyjęć weselnych. specjalista od komponowania zapachów perfum, jak również kosmetyków oraz chemii gospodarczej, którego rola sprowadzi się do badanie poziomu obsługi klienta poprzez wcielenie się w jego rolę, osobisty trener, mentor i psycholog w jednej osobie 14
Odpowiedź: x groomer, lub jak kto woli: wykonawca i stylizator psich fryzur. Ciekawostka dla osób zainteresowanych pracą w tym zawodzie aby zostać groomerem wymagany jest ukończony kurs pod okiem doświadczonego opiekuna oraz znajomość podstaw kynologii czyli nauki o psach, ich hodowli i tresurze, x hipnoterapeuta osoba, której praca sprowadzi się do kontaktu z dziećmi po porażeniu mózgowym. Zadaniem hipnoterapeuty będzie prowadzenie rehabilitacji przy wykorzystaniu koni, na których młodzi pacjenci będą mogli jeździć, x ortoptysta - specjalista od prawidłowego widzenia. Praca w tym zawodzie będzie polegała na wykonywaniu badań, pomiarze wzroku i leczeniu zaburzeń widzenia za pomocą odpowiednich ćwiczeń oraz rehabilitacji, x klimatolog - osoba, której zadanie sprowadzi się do przeprowadzenia badań i analizy danych dotyczących warunków atmosferycznych, x doradca do spraw żywienia - jeden z najbardziej przyszłościowych zawodów zarówno pod względem szans zatrudnienia jak i wysokości zarobków. Praca doradcy będzie polegała na przygotowywaniu odpowiednio dobranej diety dla konkretnego klienta aż do uzyskania u niego, oczekiwanych efektów, x animator imprez inaczej współczesny wodzirej, którego obowiązkiem będzie zapewnienie uczestnikom spotkania rozrywki, x coolhunter, łowca trendów, zajmujący się obserwowaniem zachowań i zwyczajów ludzi w klubach, na imprezach i koncertach w celu wyławiania niuansów modnego stylu życia, x inspicjent to członek teatralnego zespołu, który powinien wiedzieć wszystko o scenariuszu i przedstawieniu teatralnym, x trendsetter - człowiek pełniący funkcję żywej reklamy, którego zadaniem będzie tworzenie pozytywnego klimatu, wokół lansowanego na rynku produktu, x underwriter - specjalista z dziedziny ubezpieczeń, który zajmie się badaniem, analizą oraz akceptacją ryzyka konkretnej polisy dla zatrudniającego zakładu ubezpieczeń, x wedding planner - konsultant ślubny, osoba której celem będzie organizacja na zlecenie klienta, uroczystości zaślubin oraz przyjęć weselnych. x perfumiarz - specjalista od komponowania zapachów perfum, jak również kosmetyków oraz chemii gospodarczej, x tajemniczy klient, którego rola sprowadzi się do badanie poziomu obsługi klienta poprzez wcielenie się w jego rolę, x Coach - osobisty trener, mentor i psycholog w jednej osobie Moja mapka zawodowa scenariusze zajęć 15
Zajęcia grupowe z zakresu informatyzacji zawodowej i rynku pracy Ćwiczenie 6 - Zawodowe kalambury Ćwiczenie ma na celu pokazanie podziału w zawodach, przedstawienie charakterystyki zawodów, kwalifikacji i uprawnień zawodowych niezbędnych przy poszukiwaniu pracy. Wprowadzenie Zawody przyszłości Przy wyborze zawodu, jak również przy szukaniu pracy ważna jest orientacja w tym co dzieję się na rynku pracy- które profesje cieszą się rosnącym zainteresowaniem, a którym grozi wyginięcie. Obecnie istnieje stałe zapotrzebowanie na lekarzy, dietetyków, masażystów, opiekunów osób starszych. Dla ludzi staje się coraz istotniejsze dbanie o wygląd, zatem rośnie ilość miejsc pracy dla fryzjerów, kosmetyczek i stylistów. Ważne staję się również dbanie o otoczenie, w czym potrzebni są floryści, projektanci wnętrz, absolwenci ochrony środowiska. Ponadto rośnie zapotrzebowanie na takie zawody jak: menedżer kultury, osoby pracujące w agroturystyce i hotelarstwie. W cenie są zawody techniczne- popularnością cieszą się budowlańcy, projektanci, informatycy, administratorzy sieci. Przydatne pozostają księgowe, ale również osoby pracujące w logistyce, zajmujące się doradztwem, przyszłościowym zawodem wydaje się również analityk rynku pracy. Na podstawie analizy danych z portalu pracuj.pl obecnie największe zapotrzebowanie występuje na specjalistów z branży: handel- sprzedaż, bankowość, finanse i ubezpieczenia, telekomunikacja i zaawansowane technologie, przemysł (ciężki i lekki), logistyka. Najbardziej poszukiwaną grupą zawodową zarówno w Polsce, jak i w całej Europie są inżynierowie. Utrzymuje się tendencja do powstawania nowych zawodów, zatem ważną zdolnością jest elastyczność, umiejętność dostosowania się do nowych warunków, śledzenie trendów na rynku pracy, świadome planowanie kariery i przede wszystkim umiejętność wykorzystania posiadanych umiejętności. Kierownik Manpower Polska dzieląc się własnymi spostrzeżeniami na temat rynku pracy wymienia jako przyszłościowe następujące obszary- nauki ścisłe, działalność naukowa, badawczo- rozwojowa, oraz usługi okołobiznesowe. Rośnie zapotrzebowanie na specjalistów z dziedziny technologii informacyjnych i komunikacyjnych. Prognozy przewidują, że w ciągu najbliższych lat rynek pracy będzie potrzebował coraz więcej pracowników związanych z ochroną środowiska. Powstanie nowych miejsc pracy ma być związane z rozwojem ekologicznym i rozwojem odnawialnych źródeł energii. Gminy mają zatrudniać między innymi specjalistów od energetyki czy produkcji biomasy. Powstawanie miejsc pracy ma być związane również z normami prawnymi dotyczącymi ochrony środowiska jakie muszą przestrzegać inwestorzy. Kolejnymi dziedzinami potrzebującymi specjalistów są rolnictwo oraz turystyka. 16
Analiza ofert zamieszczonych na portalu Pracuj.pl w 2011 roku dowodzi, że duże szanse na znalezienie zatrudnienia mają finansiści- aż 10% z zamieszczonych ogłoszeń była skierowana do poszukujących pracy w finansach, ekonomii, ubezpieczeniach, księgowości, audycie czy podatkach. Najwięcej z nich skierowanych było do pracowników księgowości różnych szczebli- od stanowisk asystenckich, poprzez samodzielnych specjalistów do głównych księgowych. Poza tym popularne są takie stanowiska jak: analityk i kontroler finansowy. Najwięcej ofert pojawia się w województwach: mazowieckim, małopolskim, dolnośląskim i śląskim. NOWE zawody W wyniku postępu cywilizacyjnego i technologicznego, na rynku pracy pojawiają się nowe zawody. W niektórych przypadkach chodzi co prawda wyłącznie o przekształcenie nazwy lub nadanie nazwy anglojęzycznej, co może wpływać na pewien stopień dezorientacji odnośnie zakresu obowiązków oraz stawianych wymagań. Czasem zmiana dotyczy rozszerzenia oferty lub rozszerzenia możliwości zatrudnienia (np. dopuszczenie do zawodu kobiet, jak to ma miejsce w przypadku pracy pilota samolotu). Dla osoby poszukującej pracy niezwykle ważne jest posiadanie wiedzy o nowych możliwościach zatrudnienia, dlatego wychodząc naprzeciw tym potrzebom przedstawiamy krótką charakterystykę zawodów przyszłości. Zasady gry: Zasadniczym elementem zabawy jest odgadywanie haseł. W każdej kolejce każda drużyna odgaduje hasło lub hasła, przedstawiane przez jednego z członków drużyny. Z tego też względu często wymaga się, by drużyna posiadała co najmniej 3 członków. W poszczególnych etapach zabawy hasła przedstawiane są gestami (pantomima) lub rysunkami (elementy rebusu). Zarówno podczas pokazywania jak i rysowania nie wolno używać słów ani wydawać innych dźwięków, podpowiadających hasło. Podczas rysowania nie można ponadto uciekać się do gestów, oraz pisać wyrazów (czasem nawet poszczególnych liter/cyfr). Natomiast podczas pokazywania nie wolno wskazywać na osoby/miejsca będące w pobliżu pokazującego. Ponadto zespół który przedstawia hasło, na koniec prezentuje najważniejsze informacje nt. pokazywanego zawodu /forma przekazania informacji - dowolna. Zawody do pokazania/narysowania każdy zespół losuje. Opis zawodu znajduje się na karcie zawodów. Na odgadnięcie hasła zespoły mają 3 minuty. Moja mapka zawodowa scenariusze zajęć 17
Zajęcia grupowe z zakresu informatyzacji zawodowej i rynku pracy materiały pomocnicze: x Karty zawodów x Flipchart x mazaki Czas: 40 min Karty zawodów: Zawód: Dyrektor artystyczny Dyrektor artystyczny (z ang. Art Director) jest zawodem który coraz częściej można spotkać nie tylko w branży artystycznej i rozrywkowej (teatr, opera, telewizja) lecz także w agencjach reklamowych i interaktywnych oraz działach marketingowych dużych firm. W branży muzycznej spotyka się podobne stanowiska, np. Art & Repertoire Director, czyli dyrektor artystyczny i repertuarowy, który odpowiedzialny jest za całą oprawę artystyczną i program danego przedsięwzięcia (np. koncertu, płyty, tournee). Obowiązki zawodowe: Obowiązki pełnione przez Art directora mają ścisły związek z branżą w jakiej pracuje i zleceniami jakie realizuje. W branży artystycznej jest odpowiedzialny za oprawę artystyczną i program danego przedsięwzięcia ( np. płyty, koncertu, festiwalu, programu telewizyjnego). Planuje scenografie, koordynuje realizację przedsięwzięcia, dobiera repertuar i artystów go wykonujących. W branży reklamowej Art Director pracuje w dziale kreacji, w parze z copywriterem tworzy tzw. team kreatywny, który odpowiada za koncepcję danej reklamy. Copywriter odpowiada za warstwę słowną zaś Art Director za warstwę wizualną projektu. Szkicuje wstępny projekt, realizuje go na komputerze, potem nadzoruje jego drogę aż do pojawienia się w gazecie, billboardzie czy telewizji. Nadzoruje prace grafików, a także opiekuje się pracą na planie filmowym, sesjami zdjęciowymi, współpracuje ze stylistami, fotografami, modelami, ilustratorami, montażystami, reżyserami w zależności od tego jaki charakter ma dany projekt. Wykształcenie i wymagania zawodowe: Szanse na prace w tym zawodzie mają osoby z wykształceniem artystycznym (minimum średnie np. liceum plastyczne, policealne studium reklamy, ale wyższe jest atutem np. techniczne, plastyczne lub ekonomiczne, z naciskiem na specjalizacje: grafika użytkowa, projektowanie graficzne, sztuka reklamowa, rysunek, architektura, marketing produktów i usług). Wykształcenie artystyczne nie jest regułą bo czasem liczy się po prostu talent i odpowiednie doświadczenie. Dobrze jeśli kandydat na to stanowisko ma co najmniej 3-4 letnie doświadczenie w danej branży. W branży reklamowej Art Director powinien mieć doświadczenie w przygotowywaniu ilustracji, projektów opakowań, folderów, ogłoszeń prasowych, plakatów, kalendarzy, ulotek. Ważna jest biegła znajomość edytorów graficznych i programów do składu DTP na platformy PC i Macintosh (QuarkXPress, Photoshop, Adobe Illustrator, Adobe Dimension, Adobe Streamline, Corel Draw, Macromedia Flash) oraz umiejętność obsługi urządzeń peryferyjnych (naświetlarki, 18
nagrywarki, skanery, aparaty cyfrowe), W zawodzie tym oprócz kreatywności i uzdolnień artystycznych liczy się umiejętność pracy w zespole, i zarządzania grupą współpracowników, bardzo dobre zdolności organizacyjne, zdolność dotrzymywania terminów i wytrwałość w dążeniu do celu, staranność, wytrwałość, inicjatywa, dyspozycyjność, możliwość pracy w zmiennym wymiarze godzin. Ważna jest także przynajmniej dobra znajomość języka angielskiego. Ścieżka awansu nie ma wielu stopni, a ponadto zdarza się, że są to raczej funkcje, które jedna osoba może pełnić podczas wykonywania danego projektu, np. dyrektor kreatywny inicjuje i zakreśla koncepcję projektu, a później jako dyrektor artystyczny nadzoruje wykonanie projektu i odpowiada za jego wynik końcowy. Aby ubiegać się o stanowisko Art Directora, trzeba przepracować przynajmniej dwa trzy lata jako artysta grafik, projektant grafiki lub specjalista ds. multimediów. Kolejne etapy awansu to: Art Director, Art & Repertoire Director (dyrektor artystyczny i repertuarowy), Senior Art Director (bardziej doświadczony dyrektor programowy z kilkuletnim stażem), Creative Director (dyrektor kreatywny, dyrektor programowy), który szefuje wszystkim osobom pracującym nad kreacją. Możliwy awans poziomy: dyrektor ds. promocji, dyrektor ds. marketingu. Zarobki: Płaca zasadnicza (dosyć duża rozpiętość, zależnie od wielkości branży/firmy / zleceniodawcy) 3,5 tys.-9 tys. PLN brutto miesięcznie, bonusy: laptop, komórka. Zawód: Audytor energetyczny Audytor energetyczny jest doradcą którego celem jest pomoc osobom i instytucjom w ocenie danego obiektu pod kątem zarządzania paliwami i energią elektryczną. Analizuje koszty eksploatacji, przygotowuje projekt modernizacji w wyniku którego mają zostać zredukowane koszty zużycia energii, a co za tym idzie negatywny wpływ na środowisko naturalne. Wykształcenie i predyspozycje zawodowe: Zgodnie z założeniami ustawy o uzyskanie uprawnień audytora może ubiegać się osoba, która ma pełną zdolność do czynności prawnych, nie była skazana prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwo przeciwko mieniu, wiarygodności dokumentów, obrotowi gospodarczemu, pieniędzmi i papierami wartościowymi, ponadto ukończyła magisterskie studia techniczne (na których w ramach studiów omawiana jest problematyka z zakresu np. fizyki budowli, termodynamiki, instalacji i urządzeń sanitarnych, ogrzewnictwa, a więc takich, jak: architektura, budownictwo, inżynieria środowiska, energetyka i pokrewne), odbyła specjalistyczne szkolenie (lub studia podyplomowe) i zdała egzamin na audytora efektywności energetycznej. Po zdaniu egzaminu osoba zostaje wpisane na listę autoryzowanych audytorów energetycznych. Szczegółowe zasady egzaminów i certyfikacji audytorów energetycznych określa rozporządzenie Ministerstwa Infrastruktury z 21 stycznia 2008 r. Moja mapka zawodowa scenariusze zajęć 19
Zajęcia grupowe z zakresu informatyzacji zawodowej i rynku pracy Obowiązki zawodowe: Wykonywanie audytów energetycznych na potrzeby termomodernizacji oraz remontów. Sporządzanie certyfikatów energetycznych budynków i lokali mieszkalnych. Doradztwo w zakresie wykorzystania OZE w budownictwie. Podstawą wszelkich analiz w pracy audytora jest wykonanie żmudnych wyliczeń i stworzenie bilansu zużycia energii cieplnej i zapotrzebowania na moc grzewczą danego obiektu wg określonych norm. Prace wykonywane przy audycie energetycznym można podzielić na następujące etapy: Etap I. Analiza aktualnego stanu budynku Etap II. Weryfikacja przyjętych parametrów Etap III. Przegląd możliwych usprawnień Etap IV. Obliczenie oszczędności z przedsięwzięć Etap V. Analiza ekonomiczna (określenie opłacalności) Etap VI. Analiza ekologiczna Etap VII. Określenie zalecanego zakresu prac Zarobki: Cena jednego audytu energetycznego zależy od wielkości obiektu, od 800 zł -1500zł za mieszkanie, przez 1500-2500zł za dom jednorodzinny, aż po duże obiekty typu szpital, szkoła za kilka tysięcy złotych. Zawód: Barista Zawód baristy, który jest specjalistą od wyboru, parzenia oraz podawania kawy wywodzi się z Włoch. Polskim odpowiednikiem tego zawodu była staropolska kawiarka, którą można było spotkać wśród domowej służby na dworach XIX wiecznej arystokracji. Do jej obowiązków należało przyrządzanie i serwowanie kawy w porze śniadania i podwieczorku. Obowiązki zawodowe: Głównym zadaniem baristy jest podanie kawy klientowi w taki sposób, aby wyeksponować jej całe bogactwo aromatu i smak. Na ostateczny wynik jego pracy składa się wiele czynników. Odpowiednio dobrana mieszanka ziaren, stopień zmielenia kawy, czas parzenia i stopień jej ubicia oraz temperatura i ciśnienie wody w ekspresie. Zestawienie tych wszystkich elementów w połączeniu z umiejętnościami baristy daje oczekiwany efekt - doskonałą kawę, którą jeszcze należy właściwie podać. Przygotowując swoje stanowisko pracy barista codziennie sprawdza stan i jakość różnych gatunków kawy, dba o to, aby mieszanka ziaren była zawsze świeża i odpowiednio zmielona. Przygotowanie stanowiska pracy obejmuje również dbałość o sprzęt i urządzenia niezbędne do przygotowania kawy. Do zadań wykonywanych przez baristę należy także: x sprawna i profesjonalna obsługa klientów oraz pomoc w wyborze odpowiedniego gatunku kawy dopasowanego do oczekiwań i podawanej potrawy x przygotowywanie kaw, napoi kawowych gorących i zimnych oraz deserów kawowych x sporządzanie kaw artystycznych (z dodatkami, warstwowych, ozdobionych obrazkami na piance z mleka) x obsługa ekspresu do kawy 20