Od Redakcji. Drodzy czytelnicy, w dzisiejszych czasach informacja jest potężnym narzędziem.

1

2

Od Redakcji. Drodzy czytelnicy, w dzisiejszych czasach informacja jest potężnym narzędziem. Informacje i wiedza ze świata finansów i biznesu w połączeniu z doświadczeniem dają gwarancję sukcesu. sytuacja przypomina malarza, który mając do dyspozycji płótno, farby i pędzle potrafi stworzyd arcydzieło; na miejscu tego samego malarza inna osoba za pomocą tych samych narzędzi stworzy bohomaz tak samo działa przedsiębiorca, firma i ludzie Nowe logo warte zapamiętania. Zachęcamy do regularnych odwidzin na stronie: www.thepoint-magazine.com The Point, powstał, jako narzędzie dla ludzi z małego i dużego świata biznesu łączącego Polskę i Niderlandy. Królestwo Niderlandów jest jednym z głównych inwestorów w Polsce a tym samym ważnym partnerem strategicznym na polu gospodarczym. Koneksje Holandii z Polską sięgają wieków wstecz i od tamtych czasów trwają po dziś dzieo nasz magazyn postawił chce je umacniad. The Point ma stanowid narzędzie dla ludzi biznesu dostarczając informację ważne i potrzebne dla holenderskich jak i polskich przedsiębiorców. Zadania, jakie postawiła przed sobą nasza redakcja to przede wszystkim ominąd nonsens informacyjny, jaki w dużej mierze ma miejsce w mediach i dostarczad informacji z innego punktu widzenia. Jaki jest nasz inny punkt widzenia? Nie patrzymy na świat w sposób obiektywny - patrzymy z perspektywy inwestora, przez pryzmat finansów i gospodarki rynkowej. Ten filtr zapewnia rzetelnośd informacjom oraz ogromną dozę niezależności, ponieważ jesteśmy pozbawieni jakichkolwiek zewnętrznych wpływów, inspiracji i przymusów. Nie działamy, jako lobby informacyjne dla żadnej firmy ani instytucji. The point to informacja z wiarygodnych, sprawdzonych źródeł. Jeśli informacja nie posiada kilku potwierdzonych źródeł to nie uznajemy jej za wiarygodną. Współpracujemy w miarę możliwości z najlepszymi niezależnymi specjalistami różnych branż. Całośd naszych działao przekłada się na nasz punkt widzenia. To nasz the Point! The Point w swoim działaniu ma trzy atuty, które tworzą jedną spójną całośd jest to: działalnośd INFORMACYJNA, [ www.thepoint-magazine.biz ] dająca źródło wiedzy i inspiracji tym, którzy potrafią je wykorzystad, BAZA DANYCH [ www.thepointmagazine.biz/data + firm polskich i holenderskich by łatwiej było nawiązad współpracę pomiędzy przedsiębiorcami, a także innych danych witalnych dla świata biznesu. Trzecim i równie ważnym elementem jest tworzony BUSINESS CLUB [Klub Biznesu] [ ww.thepoint-magazine.biz/club ] skupiających ludzi zaangażowanych działalnośd gospodarczą dowolnego typu poszukujących inspiracji, kontaktów biznesowych w Polsce i Holandii. Działalnośd networkingowa klubu to jego najważniejszy cel. Tworząc konceptualny zarys naszych działao zaprojektowaliśmy go tak by łączył w sobie możliwie wszystkie potrzebne narzędzia i informacje dla przedsiębiorców dając jednocześnie możliwośd spotkania się wymiany doświadczeo czy też podjęcia wzajemnej współpracy. Zachęcamy Paostwa, przedsiębiorców, właścicieli firm do lektury magazynu, aktywnego udziału w klubie biznesowym oraz zgłaszania swoich firm, działalności do naszej redakcji by dodad je do budowanej bazy firm w Holandii i Polsce The Point może byd potężnym narzędziem we właściwych rękach to czy wykorzystasz ten potencjał zależy od Ciebie. Z The Point sytuacja przypomina malarza, który mając do dyspozycji płótno, farby i pędzle potrafi stworzyd arcydzieło; na miejscu tego samego malarza inna osoba za pomocą tych samych narzędzi stworzy bohomaz tak samo działa przedsiębiorca, firma i ludzie to Ty decydujesz, jakie są twoje wyniki. The Point postawił sobie, jako zadanie by ci pomoc. Owocnej lektury i wielu pomyślnych inspiracji Piotr Cwiklinski Redaktor naczelny www.thepoint-magazine.com www.thepoint-magazine.com/data [Baza firm] www.thepoint-magazine.com/club [Business Club] 3

The Point 4

W TYM WYDANIU W tym wydaniu miesięcznika The Point: *Raport miesiąca+ W tym wydaniu informacje dotyczące trwającego kryzysu, który w opinii entuzjastów już się skooczył a obecna tendencja wzrostowa to przesłanka ku temu, że jest lepiej. Nie jest! By to zweryfikowad przyjrzyjmy się bliżej ogólnej sytuacji na rynkach. Strona 07 Wszechobecne zadłużenie i rozwój gospodarczy Strona 08 Efekt domina wywołuje branża budowlana kooca nie widad Strona 09 Prawie 2 miliony Polaków ma problemy ze spłatą pożyczek Strona 10 Zadłużenie polskich miast [Inspiracje] Strona 11 Amerykaoski bank centralny chce zwiększyd inflację *Wywiad miesiąca+ Strona 15 Czy historia się powtórzy? Rozmowa z Romanem Przasnyskim Zdanie jednego z najlepszych analityków finansowych na świecie może byd dobrą inspiracją przy podejmowaniu kolejnych kroków na niepewnym rynku inwestycyjnym, W tym wydaniu rozmawiamy w Romanem Przasnyskim o możliwości pojawienia się drugiej fali kryzysu. Dopełnieniem tych informacji jest poprzedzający artykuł Amerykaoski bank centralny chce zwiększyd inflację. Strona 30 Unia innowacji lekko wybrakowana? Strona 32 Strefa Euro tkwi w głębszym kryzysie, niż reszta krajów Unii Europejskiej [Polska] Strona 35 Nie daj się oszukad przy zakupie mieszkania Strona 36 Czy w tym roku padnie rekordowa ilośd donosów do Urzędów Skarbowych? Strona 36 Kto ma środki ten kupuje, Czesi też Strona 37 Polskie banki potrzebują 6 miliardów skąd je wezmą? Strona 37 Mieszkanie, jako inwestycja [Misje Handlowe] Strona 39 Informacje Krajowej Izby Gospodarczej [Marketing] Strona 41 Magia Internetu Strona 41 Albo znajdę drogę, albo ją stworzę! Strona 42 Uniwersalny plan na zysk [Internet i technologie] Strona 46 Polski telefon komórkowy Strona 47 Ciasteczka dopracowane do perfekcji Strona 47 70 milionów dolarów było i już nie ma [Turystyka] Strona 45 Strzeż się! Nowy sposób na oszustwa w Internecie Strona 48 Haga miasto, które miastem nie jest. (Cz.1) Strona 50 Redakcja [Ekonomia i finanse] Strona 19 Kraje podatkowo przyjazne Strona 23 Wycieczka do raju Strona 25 Daj nam gazu i ropy! *Świat+ Strona 26 Japonia aaa! Strona 26 Kanadyjczycy uciekali przed fiskusem do Szwajcarii Strona 27 Paserzy danych zbierają żniwa Strona 29 Mieszkania w Warszawie są droższe niż w Berlinie... 5

6

RAPORT MIESIĄCA Sprzeczne dane, pozytywne wyniki badao ekonomicznych i odmienna rzeczywistośd. Wszechobecne zadłużenie i rozwój gospodarczy Dualnośd sytuacji, jaką obecnie mamy w Europie i na świecie nie pozwala na milczenie. Z jednej strony atakują nas media mówiące o tym, że spowolnienie gospodarcze już minęło, a z drugiej strony analizy finansowe, rynek sam w sobie oraz dane dotyczące ilości ludzi bezrobotnych zaprzeczają głosom mediów. Z racji na dziennikarskie zapędy stworzyliśmy raport miesiąca dotyczący nie całej gospodarki, nie ekonomii, ani nawet jej siostry w formie lokalnej, czyli makroekonomii, ale postanowiliśmy podzielid się z naszymi czytelnikami danymi na temat zadłużenia w Polsce. Celowo pomijamy zadłużenie kraju. Przyjrzyjmy się temu ile długu w bankach mają Polacy. Tutaj musimy pozwolid sobie na małą dygresję z racji, że w Polsce banków z krajowym kapitałem jest bardzo mało, a te, które są polskie stanowią margines. Taka sytuacja sprawia, że zadłużenie Polaków jest groźne dla nich samych jak i dla Polski. Aby lepiej zrozumied przeczytaj artykuł Japonia aaa! oraz Prawie 2 miliony Polaków ma problemy ze spłatą pożyczek. Raport miesiąca porusza też kilka innych kwestii. Zadłużenie branż w Polsce. Z racji na chylącą się gospodarkę przybywa firm, które popadają w długi a to wywołuje efekt domina. Jedna firma nie płaci drugiej, przez co kolejne stają się nie wypłacalne, zaciągają długi lub bankrutują. Rządy paostw w takich sytuacjach z reguły czekają na kryzys a potem jest im łatwiej reagowad na to, co się stało niż reagowad prewencyjnie by zapobiec upadkowi, narażając się swoim wyborcom. W Polsce stosuje się stabilną i konsekwentną politykę w tym i rozwiązania jednakże do kooca nie wiadomo, czy jest to właściwa odpowiedź na dynamicznie zmieniający się świat rynek i ekonomię. Aby zachowad stabilnośd firmy powinny wychodzid w swoich działaniach w sposób adekwatny do sytuacji i rynku. To obecnie najlepsza recepta na przetrwanie. Jak pokazuje praktyka ci którzy myślą z perspektywy jutra rozwijają się i prą na przód. Piotr Dwiklioski 7

RAPORT MIESIĄCA Zależne od siebie branże nawarstwiają długi, w efekcie firmy znikają z rynku. Rozwiązao brakuje optymizmu też. Efekt domina wywołuje branża budowlana kooca nie widad W sierpniu zwiększyła się w Polsce liczba firm zalegających z płatnościami wobec partnerów biznesowych większości monitorowanych branż przez wywiadownie gospodarczą Dun & Bradstreet. Jak wynika z badao koniunktura na rynku jest względnie słaba, więc sprzyja zadłużeniom, w kolejnym kwartale możemy się spodziewad pogłębienia tego trendu? W tym moment wiele firm ma problemy z regulacją płatności, często opóźnienie sięga dwóch trzech miesięcy, chod nierzadko zdarza się, że pieniądze wpływają dopiero po pół roku. Poważne problemy z regulacją zobowiązao finansowych ma branża budowlana. W sierpniu liczba zadłużonych firm budowlanych przekroczyła 6000. Wynik zadłużenia z lipca był względnie lepszy i wynosił 5863 jak na miesięczny wzrost dłużników to bardzo dużo. Zaległości wobec kontrahentów firm budowlanych osiągnęły z początkiem września wynik 224 mln złotych. Gdyby porównad to z lipcem 2009 roku, to zadłużenie wzrosło o 1848 firm, a dług osiągnął kwotę powyżej 89 mln złotych. Naturalnie na firmach budowlanych problem zaległości się nie kooczy. Bardzo podobnie jest w branży producentów i dystrybutorów rur, urządzeo sanitarnych i osprzętu hydraulicznego. W analogicznym porównaniu z sierpniem 20009 roku odnotowano ilośd nieterminowo wypłacalnych firm wzrosła o 20%. Branże powiązane ze stalą z racji na dużą zależnośd od branży budowlaną, która stanowi połowę jej obrotów też korzysta z efektu domina i popada w zadłużenie. Jedną z najbardziej znokautowanych przez teoretycznie miniony kryzys jest branża transportowa. W trakcie spowolnienia gospodarczego poważnie zmalał popyt na usługi przewozowe szczególnie w transporcie międzynarodowym. Według danych Dun & Bradstreet lista ponad 1600 zadłużonych firm tej branży nie wzrasta tak bardzo jak wcześniej wymienionych w szczególności w odniesieniu do ostatnich miesięcy. Zadłużenie branży transportowej osiągnęła już prawie 28 mln złotych. Co jest pocieszające dług ten jest niższy niż w pierwszej połowie 2009 roku. Według Zrzeszenia Międzynarodowych Przewoźników Drogowych pesymizm dominuje, a przesłanek w przeciwnym kierunku brakuje. Jak tłumaczy zrzeszenie, problemem jest ograniczony do roku czas na egzekwowanie roszczeo. Poprawie też nie sprzyja spora liczba pośredników, która wydłuża obieg pieniędzy i jednocześnie zmniejsza zyski a długi rosną; wyjaśnił Jan Buczek, prezes ZMPD. Zleceo przybywa, ale to, dlatego że częśd przewoźników zawiesiła działalnośd, przez co rzeczywisty obraz sytuacji może się nieco zniekształcid. Według wiedzy Dun & Bradstreet, opóźnienia płatności są powodem 90 procent wszystkich bankructw. W 2010 od początku stycznia do kooca ubiegłego tygodnia sądy gospodarcze ogłosiły upadłośd 376 firm. Ogólnie zbankrutowało 26 firm więcej niż w tym samym czasie w ubiegłym roku. Według analiz wywiadowni do kooca 2010 roku z mapy gospodarczej Polski do kooca września zniknęło ponad 1000 firm, a prognoza do na koniec 2010 roku przewiduje, że ta liczba może wzrosnąd do 1800 firm. Źródło: Parkiet, Dun & Bradstreet, Punctum 8

RAPORT MIESIĄCA Biedniejsi spłacają swoje należności częściej, emeryci są najrzetelniejszymi konsumentami a kto nie jest? Prawie 2 miliony Polaków ma problemy ze spłatą pożyczek Zadłużenie osób prywatnych w Polsce rośnie. Cieszą się firmy windykacyjne, ale chyba tylko one mają powód do zadowolenia. Ponad 1,92 miliona osób w Polsce ma problemy ze spłatą zobowiązao finansowych jak wynika z 13 edycji raportu InfoDług, opublikowanego przez BIG InfoMonitor. Rok temu o tej porze było to około 500,000 osób Według wyliczeo ekspertów średnio 5,1% Polaków nie reguluje swoich długów w terminie. Całkowita kwota zaległego zadłużenia wzrosła w ostatnim kwartale o około 15% (o 2,91 mld zł) do 21,97 mld zł. Odnosząc te dane do wyników z sierpnia 2009 roku, zadłużenie było równe 12,06 mld złotych. Przeliczając ten wzrost na procenty otrzymamy zatrważający wynik. Zadłużenie zwiększyło się o 82%. W Polsce średnia kwota zaległego zadłużenia w sierpniu 2010 roku wynosiła 11,395 złotych, co daje kwartalny wzrost w wysokości 926 zł a procentowo wzrost o 8,84%. Wśród polskich dłużników zdecydowanym liderem jest mieszkaniec województwa mazowieckiego, który zalega na kwotę przekraczającą 84 miliony złotych! Rekordzistą wśród polskich dłużników jest mieszkaniec województwa mazowieckiego, który zalega na kwotę przekraczającą 84 miliony złotych, jak poinformował na konferencji prasowej prezes BIG InfoMonitor, Mariusz Hildebrand. Jednak rekordzista mocno odstaje od średniej, która wynosi 42% ludzi czasowo zalegających z płatnościami nieprzekraczającymi 2,000 złotych. W tej grupie są pozytywne przesłania, ponieważ odnotowano po raz trzecim z rzędu spadek liczby drobnych dłużników o 2%. Natomiast w grupie osób z większymi długami przybyło aż 15% ludzi niespłacających należności na czas. Jest to grupa, której dług jest wyższy niż 10,000 złotych. Emeryci są w najlepszej sytuacji Z raportu InfoDługu wynika, że dłużnicy w wieku 60+ stanowią 17,62% wszystkich klientów podwyższonego ryzyka, co sprawia, że jest to grupa ludzi najmniej dotknięta zadłużeniem. Mimo że jest to teoretycznie najbezpieczniejsza grupa to jej zadłużenie w ostatnim czasie wzrosło o 75%, i obecnie dłużników w wieku 60+ jest w Polsce około 340,000. Osoby w wieku powyżej 60 lat najczęściej spłacają swoje zobowiązania i należą do najbardziej rzetelnych płatniczo konsumentów. Średnie zaległe zadłużenie z tej grupy wynosi 5,225 złotych i jest ponad dwa razy niższe od zaległości statystycznego klienta podwyżs z o n e g o r y z y k a. Klienci z grupy podwyższonego ryzyka to osoby, które regularnie zalegają z terminowymi płatnościami wliczane w to są zobowiązania kredytowe, opłaty leasingowe, oraz opłaty za media, usługi telekomunikacyjne, czynsz za mieszkania a także opłaty alimentacyjne. Na podstawie danych, jakie zgromadził InfoDług stworzono portret typowego dłużnika wynika z niego dosyd precyzyjny profil, otóż jest to mężczyzna, w wieku 30-39 lat, mieszkaniec w głównej mierze województwa śląskiego, zamieszkujący w miejscowości do 500,000 mieszkaoców. Raport InfoDług powstaje w oparciu o dane zgromadzone w Centralnej Ewidencji Dłużników InfoMonitora, a także bazie Biura Informacji Kredytowej i w bankowym rejestrze dłużników Związku Banków Polskich. Źródło: PAP, InfoMonitor, Punctum 9

The Point RAPORT MIESIĄCA Miasta chętnie się zadłużają, rząd szuka cięd budżetowych a jak się skooczy zabawa w budowanie pożyczenie? Zadłużenie polskich miast Potencjalne inwestycje i rozwój polskich miast wymaga pieniędzy, sposobem na ich pozyskanie są kredyty. Włodarze miast chętnie je zaciągają, co nie jest trudne. Trudniej natomiast jest je spłacid. Poniżej list najbardziej zadłużonych polskich miast i kwota długu w przeliczeniu na jednego mieszkaoca. Zadłużenie na jednego mieszkaoca w I kwartale 2010 roku według danych Ministerstwa Finansów. Prezentowane w najniższego do najwyższego zadłużenia. Lista zawiera 15 miast poczynając od najmniej zadłużonych do tych tonących w długach. Odliczamy więc: (wymieniona kwota to zadłużenie w przeliczeniu na jednego mieszkaoca) 11. Opole Kwota zadłużenia: 1123,7 zł 10. Zielona Góra Kwota zadłużenia: 1266,5 zł 9. Poznao Kwota zadłużenia: 1366,4 zł 8. Gdaosk Kwota zadłużenia: 1424,6 zł 7. Łódź Kwota zadłużenia: 1426,7 zł 15. Gorzów Wielkopolski Kwota zadłużenia: 885,2 zł 14. Białystok Kwota zadłużenia: 943,2 zł 13. Olsztyn Kwota zadłużenia: 986,3 zł 6. Lublin Kwota zadłużenia: 1530,4 zł 5. Bydgoszcz Kwota zadłużenia: 1608,3 zł 4. Toruo Kwota zadłużenia: 1900,3 zł 3. Warszawa Kwota zadłużenia: 2468,3 zł 2. Kraków Kwota zadłużenia: 2576,8 zł 12. Rzeszów Kwota zadłużenia: 1113,6 zł 1. Wrocław Kwota zadłużenia: 2796,9 zł 10

INSPIRACJE Gospodarka Stanów Zjednoczonych wpływa bezpośrednio na inne gospodarki, a jeśli nie to świat finansów i gospodarek czerpie zeo inspiracje do działania. Amerykaoski bank centralny chce zwiększyd inflację W minionym tygodniu na Wall Street najważniejszym zdarzeniem było posiedzenie FOMC. Inwestorzy zakładali, że komunikat po zebraniu może byd impulsem wzrostowym dla rynku, który pozwoli na przebicie poziomu 1130 pkt. na S&P 500. Okazało się, że pozytywne myślenie inwestorów pozwoliło na wybicie dzieo przed posiedzeniem. W komunikacie tak oczekiwanym przez inwestorów nie pojawił się zwrot o zwiększaniu płynności poprzez skup aktywów w przypadku osłabienia gospodarczego, który został zastąpiony walką o wyższą inflację za pomocą tych samych środków. Świat się zmienia, banki centralne wielu krajów starają się osłabid swoją walutę, a bank centralny USA życzy sobie wyższej inflacji. Nastrojom nie pomagają dane makro, a dodatkowo zaczęły pojawiad się gorsze prognozy dotyczące przyszłych wyników ze spółek publikujących raporty kwartalne. Adobe System po podzieleniu się z rynkiem swoja wizją biznesu został ukarany 20 proc. spadkiem cen akcji. Niewiele lepiej zachowały się akcje PMC-Sierra. Zadyszka na Wall Street ze środka tygodnia potwierdza, że do trwałego wzrostu potrzebne są dobre dane makro. Polska i Europejskie Rynki Wschodzące Tak jak można było się spodziewad, najwięcej emocji, które przekładały się na aktywnośd inwestorów mieliśmy na ostatniej sesji poprzedniego tygodnia. Wygasająca seria kontraktów terminowych poparta była ogromnym obrotem, który sięgnął 3,5 mld złotych. Początek tygodnia na warszawskiej GPW, można uznad za udany. Indeksy rosły, a polski złoty na fali umocnienia na parze EUR/USD również zyskiwał na wartości. Jednak handel był już dużo bardziej spokojny. Rynek pozbawiony impulsów w postaci danych makro czekał na pretekst do dalszych wzrostów, bądź realizacji zysków. Takim niewątpliwie mógł byd komunikat FOMC w USA. Wyniki wtorkowego posiedzenia nie wniosły jednak zbyt wiele do obrazu rynku, który po niewielkiej realizacji zysków popadł w marazm. Również opis posiedzenia RPP przeszedł bez echa. Wniosek o podwyższenie podstawowych stóp procentowych NBP, jak i stopy rezerwy obowiązkowej o 50 pb, został odrzucony. W takiej sytuacji kluczowy okazał się układ techniczny. Po kosmetycznym wybiciu oporu na S&500 tj. 1 130 pkt., obóz byków na naszym rodzimym rynku, również postanowił przetestowad linie oporu na WIG20, która ukształtowała się na poziomie 2 560 pkt. Jej przebicie umocniłoby sygnał kupna i droga do tegorocznych szczytów, tj. okolice 2 620 pkt., byłaby otwarta. Na próbie, przynajmniej na razie, się skooczyło. Europa Zachodnia Indeksy w rozwiniętych krajach Europy kooczą tydzieo bez zmian, co nie oznacza, że nic się nie działo. Większośd inwestorów z dużym zainteresowaniem przyglądało się temu, co działo się na rynku długu w Irlandii. Najpierw irlandzki minister finansów obwieścił, że nie będzie się musiał zwracad z pomocą do Unii Euro- 11

pejskiej. Z kolei prezes banku centralnego uspokajał, że straty w bankach nie powinny niepokoid i określił je mianem: zarządzalne. Inwestorzy nie dali wiary takim wystąpieniom i wyprzedawali obligacje irlandzkie. Następnego dnia sytuacja zmieniła się diametralnie i aukcja obligacji tego kraju warta 1,5 miliarda euro rozeszła się bez przeszkód. Podobnie jak w Portugalii czy Grecji, gdzie bony skarbowe tych krajów również sprzedały się bardzo szybko. Problem w tym, że we wszystkich przypadkach premia za ryzyko była bardzo wysoka, więc duży popyt nie powinien dziwid. Odzew jest taki, że kryzys fiskalny trwa w najlepsze, ale świat nie zwraca na to uwagi. Niepokojące mogą byd również dane makro ze strefy euro, gdzie zamówienia w przemyśle spadły o 2,4 proc. przy spodziewanym minus 1 proc. To był argument dla niedźwiedzi, które obniżyły indeksy. Z pomocą przyszły piątkowe dane makro ze Stanów Zjednoczonych, które zaraziły optymizmem i pozwoliły utrzymad indeksy na poziomie zamknięcia z poprzedniego tygodnia. Azja i Ameryka Łacioska The Point Większośd azjatyckich indeksów spadło w przedostatnim tygodniu września. Premier Chin powiedział w Nowym Jorku, że kurs juana nie jest przyczyną braku równowagi w handlu Chin z USA. Zdaniem Jiabao, podniesienie kursu chioskiej waluty spowodowałoby masowe bankructwa w Chinach. Kongresmeni domagają się zmiany kursu chioskiej waluty, a to mogłoby spowodowad spustoszenie w chioskim sektorze eksportowym i nie stworzy wcale nowych miejsc pracy w USA, ponieważ amerykaoskie firmy nie wytwarzają już produktów wymagających tak dużych nakładów siły roboczej. Jen osłabił się w piątek o 0,5 proc. do 84,87 za dolara z 84,38 w czwartek po południu w Nowym Jorku. Waluta Japooczyków umocniła się w czwartek nawet do 84,26 jenów za dolara, dochodząc do najwyższego poziomu od pierwszej interwencji banku centralnego Japonii 15 września. Wiceminister finansów powiedział, że nie słyszał o interwencji na rynku walutowym. Indeks Nikkei 225 spadł na zamknięciu o 0,99 proc. i wyniósł 9.471,67 pkt. Bombay Stock Exchange Sensitive Indeks wzrósł o 184,17 pkt., czyli o 0,9 proc. do 20045,18 pkt., wypełniając tym samym najdłuższy tygodniowy trend wzrostowy od 9 kwietnia. Inwestorom podoba się jakości indyjskich firm i wyraźnie są one dużo lepsze niż to, co widzimy w innych krajach regionu. Indie planują podwojenie wydatków na budowę projektów infrastrukturalnych do 1 bln USD w ciągu pięciu lat, do 2017 roku. Gospodarka tego kraju wzrosła o 8,8 proc. w ostatnim kwartale względem roku wcześniej, czyli najwięcej wśród największych gospodarek po Chinach i Brazylii. Petroleo Brasileiro SA, kontrolowana przez skarb paostwa spółka nafnaftowa, uplasowała emisję akcji 70 mld dolarów. Ponad połowę papierów objął największy akcjonariusz, za papiery wartościowe płacąc prawami do eksploatacji odkrytych dwa lata temu ogromnych złóż ropy. Surowce INSPIRACJE Cena akcji Petrobrasu w perspektywie ostatnich dwunastu miesięcy spadły o 27 procent i był to drugi najgorszych wynik w sektorze po BP w obawie przed spadkiem dochodów i zwiększeniem ingerencji paostwa. Ponownie okazało się, że rynek walutowy rządził rynkami surowcowymi. Rosnący eurodolar (po publikacji komunikatu po posiedzeniu FOMC) wymusił wzrost cen surowców. Drożała zarówno ropa, miedź i złoto, które pobiło kolejny rekord cenowy wszechczasów. Ale po kolei. Ropa zdrożała o 0,5 proc., co nie zmienia całkowitego obrazu rynku. Ceny nadal poruszają się w kanale 70-80 dolarów za baryłkę. Piątkowa popołudniowa wycena to 75,5 dol./ bbl. Wzrost cen (oprócz bodźca z rynku walutowego) realizowany był czynnikami fundamentalnymi i spekulacyjnymi. Patrząc od strony da- 12

nych makro, odczyty były niejednoznaczne. Zwiększyła się bowiem liczba bezrobotnych w USA oraz ponownie wzrosły zapasy surowca w tym kraju. Z drugiej strony, większy wpływ na rynek ropy miały piątkowe dane z USA o zamówieniach na dobra trwałego użytku, które były kluczowe dla dodatniego zamknięcia tygodnia na rynku czarnego złota. Czynnikiem spekulacyjnym były wieści o tropikalnej burzy Matthew, która może zmienid się w huragan i przerwad pracę platform wiertniczych w Zatoce Meksykaoskiej. Można było oczekiwad, iż w związku z zamknięciem giełdy metali w Szanghaju od 22 do 27 września na rynku miedzi nic ciekawego się nie zdarzy. Brak tak ważnych graczy jak Chioczycy wprowadził marazm. Nie było tu dodatkowych czynników, które determinowałyby kierunek zmian cen a notowania szły w parze z The Point rynkiem walutowym. We wspomnianym komunikacie FOMC był przekaz, że gdyby wprowadzone pakiety stymulujące gospodarkę nie zadziałałyby w oczekiwany sposób, to działania tego typu mogą byd kontynuowane. Inwestorzy odczytali to jako dobry prognostyk dla gospodarki, co pozwoli zwiększyd popyt na miedź. W ujęciu tygodniowym metal zdrożał o ponad 3 proc., a tona metalu w Londynie kosztuje 7950 dolarów. Ciekawie było na rynku złota, które wyznaczyło nowy szczyt na poziomie 1299,65 dolarów za uncję. Wycenom pomagał słabnący dolar. Patrząc przez pryzmat niejednoznacznych danych makro z gospodarek o największym znaczeniu dla świata finansów, inwestorzy stoją na rozdrożu decyzji inwestycyjnych. Z jednej strony, magiczne słowo inflacja pcha kapitał do bezpiecznej przystani jaką jest złoto. Z drugiej strony, sytuacja na rynku walutowym ma znaczący INSPIRACJE wpływ na rynki surowcowe i wówczas kruszec traktowany jest jako zwykły surowiec, który drożeje w skutek spadku siły nabywczej dolara. Wydaje się, że tylko obraz techniczny rynku może wymusid większą korektę notowao, a do tego czasu złoto powinno drożed. Raport przygotował zespół Doradców Finansowych Xelion w składzie: Łukasz Bugaj, Jacek Maleszewski, Piotr Olejniczakowski, Tomasz Ray- Ciemięga, Piotr Trzeciak, Konrad Widulioski, Jan Żuralski. 13

The Point 14

WYWIAD MIESIĄCA Z Romanem Przasnyskim, głównym analitykiem Gold Finance rozmawia Piotr Dwiklioski Czy historia się powtórzy? Odpowiedzialni przed historią ludzie wpływają na ekonomię świata, czy powinniśmy się tego bad czy wierzyd w ich dobre intencje? Odpowiedzialni przed historią ludzie wpływają na ekonomię świata, czy powinniśmy się tego bad czy wierzyd w ich dobre intencje? Zawsze jest grono ludzi, którzy mają duży wpływ na losy światowej gospodarki. Trudno sobie wyobrazid, że mogłoby byd inaczej. Głos szefów największych paostw, prezesów banków centralnych, wpływowych ekonomistów ma spore znaczenie. Trudno zakładad, że działają w złych intencjach. Oczywiście mogą działad w interesie swoich paostw i trudno się temu dziwid. Bywa tak, że te jednostkowe interesy niekoniecznie służą dobru ogólnemu. Na szczęście wpływ przywódców nawet największych paostw nie jest dominujący, zawsze w taki czy inny sposób ich dążenia ścierają się lub nawet zderzają z poglądami i dążeniami innych. Stany Zjednoczone, Europa, Chiny, Rosja, kraje arabskie, to główne siły oddziaływania a każda z nich ma trochę inne interesy, ale żadna z nich nie ma aż tak wielkiego wpływu, by narzucad swoją wolę pozostałym. Musi się liczyd z innymi i z ich kontrakcją. Przykładów jest sporo, na przykład wojny celne czy handlowe między Chinami a Stanami Zjednoczonymi. Prawdopodobnie lepiej byłoby, żeby to ścieranie się interesów, czy raczej ich uzgadnianie, odbywało się w jakiejś bardziej sformalizowanej formie. Międzynarodowe instytucje, takie jak Bank Światowy czy Międzynarodowy Fundusz Walutowy lub wspólne posiedzenia głów paostw i ministrów finansów, odbywające się w ramach tzw. grupy G20 chyba nie do kooca spełniają taką rolę. Oczywiście nie chodzi o utworzenie jakiegoś ogólnoświatowego rządu, ale jakiegoś forum, które miałoby ściśle określone kompetencje i możliwości. Ostatnie sygnały wskazują, że w tym kierunku podąża G20. Byd może obecny kryzys będzie bodźcem do wprowadzenia nowych rozwiązao, bo coraz bardziej widoczna staje się potrzeba koordynacji światowego rozwoju gospodarczego. Czy można regulowad kryzys? Dowolnie go wywoływad a potem łagodzid? Czy jest to możliwe? Takie działania sterowania kryzysem są bardzo ryzykowne dla tego, kto się tego podejmuje, a skutki trudno przewidywalne. Skuteczne kontrolowanie zjawisk makroekonomicznych w skali globalnej jest niezwykle trudne. Może doprowadzid do wymknięcia się ich spod kontroli. Można powiedzied, że Stany Zjednoczone, pewnie świadomie, od lat prowadziły politykę gospodarczą, w wyniku, której konsumpcja i rozwój finansowane były przez inne kraje świata. USA, wykorzystując swą pozycję paostwa o najwyższej wiarygodności kredytowej i posiadacza waluty o największym znaczeniu na świecie, sprzedawały innym paostwom emitowane przez siebie obligacje, czyli paostwa, które kupowały te papiery dostarczały pieniędzy Ameryce, która, aby zwrócid dług drukowała kolejne dolary i tak w kółko. Skooczyło się to jednak poważną nierównowagą w globalnej gospodarce. Ale dla USA sytuacja stała się mocno niekorzystna, bo np. Chiny, będące największym ich wierzycielem, mogą teraz pokrzykiwad i wykorzystywad swoją sytuację do różnego rodzaju nacisków. Nie podejrzewałbym nikogo o świadome wywoływanie kryzysu, czy jakieś działania spiskowe. Po drugie, byłoby to niezwykle trudne w realizacji. Po trzecie, nie byłoby możliwe przeprowadzenie takiego planu w sposób niedostrzegalny dla innych, a więc spowodowałoby kontrakcję. Na takie działania stad by było jedynie największe potęgi gospodarcze, ale i one musiałyby liczyd się z ryzykiem, kosztami i skutecznością takich działao. Pewnie w historii można by tego typu działao się dopatrzed, chodby w polityce Stanów Zjednoczonych wobec paostw najbardziej zasobnych w ropę naftową, czy roli USA w osłabianiu byłego Związku Radzieckiego metodami ekonomicznymi (nakręcanie kosztownego wyścigu zbrojeo, czy sterowaniu cenami ropy naftowej, by osłabid gospodarkę radziecką). Ale i one raczej nie mogły byd podejmowane w pojedynkę, musiały byd uzgadniane z innymi paostwami. Czy wyprzedaż złota przez Międzynarodowy Fundusz Walutowy nie jest próbą zachwiania gospodarką? Tudzież jej obaleniem? Czy można założyd, że to planowane działanie ma przynieśd później nowe możliwości? MFW wyprzedaje złoto głównie, dlatego, by pozyskad środki na pomoc gospodarkom paostw najbardziej zagrożonych kryzysem gospodarczym. Trudno, więc posądzad, by w ten sposób MFW miało zachwiad gospodarką, czy ją obalid. Zresztą, w jakim celu miałby to robid. Teoretycznie można myśled o obaleniu gospodarki jednego kraju, ale globalnej gospodarki obalid się nie da. Pomijając już to, że możliwości MFW i środki, jakimi dysponuje, są zbyt skromne. Złoto nie pełni już takiej roli, jak w czasie, gdy było podstawą światowego systemu monetarnego. Jego wyprzedaż nikomu, więc krzywdy nie mogła zrobid. Zresztą nie wpłynęła wyraźnie na 15

WYWIAD MIESIĄCA ceny złota, które od kilkunastu miesięcy szły w górę, bijąc rekordy wszechczasów. Poza tym, takich ilości złota (zresztą nie były one jakieś ogromne) nie sprzedaje się na giełdach, czyli na wolnym rynku, lecz w transakcjach umówionych np. z rządami czy bankami centralnymi paostw. Pompowanie pieniędzy w kryzys musi byd ograniczone kryzys nie koniecznie, tylko jak wywoład kolejny kryzys? Co może się na to złożyd? I co można uznad za jego objawy? Źródłem każdego kryzysu jest nierównowaga gospodarcza, czy finansowa, zwykle narastająca przez wiele lat. Czasem dokładają się do tego działania niektórych krajów, które stają przed koniecznością radzenia sobie z tą nierównowagą, nie mając do tego odpowiednich środków czy kompetencji. Za ten kryzys wini się czasem głównie Stany Zjednoczone, które od lat stosowały politykę emisji pieniądza bez żadnego pokrycia. Dużo łatwego i taniego pieniądza powoduje powstanie baniek spekulacyjnych, zarówno na rynku nieruchomości, jak i na giełdach akcji czy surowców. Najgroźniejsze jest to, że skutki obecnego kryzysu próbuje się zwalczad, czy łagodzid tą samą metodą drukowaniem pieniędzy i niskim stopami procentowymi, które w USA są zerowe, co w praktyce oznacza, że banki komercyjne mogą bardzo tanio pożyczyd pieniądze od amerykaoskiego banku centralnego i udzielad z nich pożyczek firmom lub inwestowad w innych sposób. Tak robid bez kooca nie można, bo ta piramida wreszcie kiedyś się zawali. Czy złagodzenie zapaści ekonomicznej ma tylko przekonad potencjalnych inwestorów by rezultacie oskubad ich z ostatnich centów? Bankierzy popełnili błędy, zawiniły też regulacje, które nie stanowiły dostatecznego hamulca oraz instytucje nadzoru, które nie dostrzegły zagrożenia i nie przeciwdziałały mu. Ale trudno zakładad, że wszystko to stało się wskutek celowego działania, że było zaplanowane. To trochę tak, jak z nietrzeźwym kierowcą. Siadając za kierownicą nie zakłada, że spowoduje wypadek. Inwestorzy nie są głupi. Jeden z najbardziej znanych, Warren Buffet został poproszony o pomoc w ratowaniu AIG, jednej z najpotężniejszych instytucji finansowych świata. Powiedział nie, bo nie widział w tym interesu. Skubanie wielkich i małych inwestorów nic tu nie da i się nie uda. Prawdą jest jednak, że w ostatecznym rachunku za kryzys zapłacimy wszyscy, bo rządy pieniądze wpakowane w gospodarkę będą musiały zneutralizowad, czyli zlikwidowad ogromne deficyty i zadłużenia. Pomoże im w tym inflacja i podatki, które dotkną wszystkich. Gdyby wszystkim bankierom zabrad wszystkie pieniądze i skonfiskowad cały majątek, niewiele by to pomogło. Niech żyje świnka skarbonka! Jakie rodzaje inwestycji uznałby Pan z bezpieczne? W co inwestowad? Rzeczywiście w niepewnych czasach mogłoby się wydawad, że najbezpieczniej jest trzymad pieniądze w skarbonce. Ale tylko pozornie. Przecież i tam, chod dobrze schowane, dopadnie je inflacja. Gdy za pięd lat zoperujemy świnkę, okaże się, że jest w niej nadal to samo 1000 zł czy euro. Ale gdy udamy się do pobliskiego sklepu, przekonamy się, że jest ono znacznie mniej warte, niż kiedyś. Warto, więc inwestowad w takie instrumenty, które przynajmniej zrekompensują nam utratę wartości pieniądza. Do takich bezpiecznych instrumentów zalicza się lokaty bankowe i obligacje skarbowe. Łagodzenie zapaści ekonomicznej wydaje się byd oczywistym celem każdego paostwa, czy rządu. O wiele większe korzyści odnosi się z rozwoju, niż z kryzysu. Teza, że ktoś na kryzysie zarabia skubiąc inwestorów zakłada jakąś spiskową teorię dziejów. Kto by miał na tym zarabiad? Rządy chyba nie. Bankierzy ci zarabiają zawsze, chyba jednak lepiej, gdy wszystko się dobrze kręci. Rzeczywiście to banki, przede wszystkim amerykaoskie, oskarża się o doprowadzenie swoją beztroską polityką kredytową do krachu na rynku nieruchomości. Ale ten krach dotknął te banki najmocniej. W koocu sporo z nich upadło. W Stanach Zjednoczonych około 150. Oczywiście ich właściciele i szefowie nie stracili majątków i mają, co jeśd, gdzie mieszkad i czym jeździd. Ale mieliby się o wiele lepiej, gdyby kryzysu nie było. Wiele potężnych prywatnych banków musiało skorzystad z paostwowej pomocy, by nie upaśd. Tak naprawdę dostały się, więc pod paostwową kontrolę, w skrajnym przypadku, można by uznad, że stały się bankami paostwowymi. A nie o to przecież chodziło ich właścicielom i prezesom. Trochę na tym cierpią, bo wcześniej mogli sobie wypłacad premie, jakie tylko chcieli i nikt im w tym nie przeszkadzał. Teraz paostwo chce to ograniczyd. Więc ich korzyści są iluzoryczne. Z bankami bywa różnie. Jak już powiedziałem, zdarza się, że upadają. Ale jednak ryzyko nie jest wielkie. Po pierwsze, jeśli spojrzed na nasze najbliższe otoczenie, to trudno nam będzie sobie przypomnied, kiedy ostatnio upadł jakiś bank w Polsce, czy tym bardziej w Holandii. A nawet, jeśli upadł, to dzięki systemowi gwarantowania depozytów, większości klientów udało się uniknąd strat. Jeszcze mniej prawdopodobny jest upadek paostwa, czyli ogłoszenie jego niewypłacalności. A więc ryzyko związane z lokowaniem pieniędzy w obligacje skarbowe jest jeszcze mniejsze. Pamiętając o starej giełdowej maksymie: chcesz spokojnie spad, kupuj obligacje, chcesz dobrze jeśd, kupuj akcje zawsze jednak warto pokusid się o więcej, niż spokojny sen i spróbowad częśd oszczędności zainwestowad w sposób dający szanse na większe zyski. Kryzysy zdarzają się raz na kilkanaście, kilkadziesiąt lat, hossa trwa 16

WYWIAD MIESIĄCA o wiele dłużej. Więcej zarabiają i mniej ryzykują ci, którzy inwestują w trudnych czasach, niż ci, którzy kupują akcje po niebotycznych cenach w fazie boomu. I nie jest to żadna wiedza tajemna. Tyle, że nie wszyscy są w stanie ją wykorzystad. Dziękuję za rozmowę, Piotr Cwiklinski Powyższy tekst jest wyrazem osobistych opinii i poglądów rozmówcy i nie powinien byd traktowany, jako rekomendacja do podejmowania jakichkolwiek decyzji związanych z opisywaną tematyką. Jakiekolwiek decyzje podjęte na podstawie powyższego tekstu podejmowane są na własną odpowiedzialnośd. O Gold Finance Gold Finance jest firmą doradczą pomagającą Klientom w wyborze najkorzystniejszego kredytu spośród szerokiej oferty dostępnej na rynku. Specjalizuje się również w wyborze odpowiednich dla Klienta form lokowania i inwestowania pieniędzy, ubezpieczeo na życie oraz leasingu. Kapitał Gold Finance jest w 100% pochodzenia polskiego, co umożliwia prowadzenie usługi niezależnego doradcy, działającego zgodnie z potrzebami Klienta, a nie potrzebami korporacji. Profesjonalizm Gold Finance oparty jest przede wszystkim na wiedzy doradców, którzy swoje wieloletnie doświadczenie zdobywali w bankach i wiodących instytucjach finansowych. Gold Finance mając na uwadze pełną dostępnośd oraz satysfakcję Klienta z proponowanych usług, w planach na najbliższe 3 lata przewiduje otwarcie 30 biur na terenie Polski oraz poszerzenie kadry o 500 aktywnych Doradców Finansowych do dyspozycji Klientów. W styczniu 2007 roku Gold Finance zostało wyróżnione tytułem Euromarka za zapewnianie kompleksowej obsługi Klientów we wszystkich obszarach. Doradca Gold Finance został również przyjęty do elitarnej organizacji Million Dollar Round Table, która zrzesza 1% najlepszych profesjonalistów z branży doradztwa finansowego z 76 krajów. Firma Gold Finance należy do Związku Firm Doradztwa Finansowego zarejestrowanego w 2008 roku. ZFDF zostało stworzone przez 10 największych firm doradztwa finansowego w Polsce, które łącznie realizują 80% sprzedaży produktów finansowych. 17

18

EKONIMIA I FINANSE Zestawienie informacji podatkowych na bazie raportu Banku Światowego Paying Taxes 2010 Kraje podatkowo przyjazne Średni czas na świecie poświęcony na obsługę podatków wynosi 232 godziny może nie zabrzmi to przekonująco, ale jest to 35 godzin mniej niż w 2009 roku. Średnia liczba podatków na świecie wynosi 31 i równie średnio pochłaniają one 48,3% zysku, natomiast opłacenie ich zajmuje nam 283 godzin, co w przeliczeniu na dni daje nam prawie 12. Wybrane kraje z raportu "Paying Taxes 2010", opublikowanego przez Bank Światowy, a przygotowany przez PricewaterhouseCoopers oraz International Finance Corporation wybraliśmy najlepszych, najgorszych no i dwa bliskie nam kraje, czyli Polskę i Holandię. W zestawieniu możemy się przekonad ile jest podatków, ile zabierają one cennego czasu no i najważniejsze pozwala nam się odnieśd do innych miejsc na świecie gdzie jest lepiej lub gorzej w zależności od perspektyw naszych czytelników. Z raportu wynika, że jeśli płacid podatki to tylko w paostwach, najczęściej leżących w sprzyjającym klimacie do tego na wyspie. Drugą lokatę mają kraje "gazem i ropą płynące". Raport opublikowanego przez Bank Światowy, a przygotowany przez PricewaterhouseCoopers Eksperci tworzący raport obliczyli, gdzie najlepiej płacid podatki. Byd może to dobra inspiracja dla Ciebie lub twojej firmy - pod uwagę wzięto: liczbę podatków w danym kraju, roczną ilośd godzin potrzebnych na płacenie podatków, oraz ogólną wysokośd podatków. Na ogólną wysokośd obciążeo składa się podatek dochodowy, obciążenia płacowe, czyli tak zwany klin podatkowy oraz wszystkie podatki dodatkowe. 1. Malediwy Liczba podatków: 1 Czas poświęcony na podatki: 0h Łączna wysokośd podatku: 9,1% Pierwsze miejsce zajął maluteoki wyspiarski kraj na Oceanie Indyjskim. Przeciętny mieszkaniec Malediwów nie myśli o podatkach a jeśli musi to nie zajmuje mu to wiele czasu. Według wyliczeo rocznie zajmuje to mniej niż godzinę, opłata podatkowa jest tylko jedna a jej wysokośd też nie powala z nóg, bo to 9,1%. W prawdzie nie jest to najniższy podatek na świecie, bo w Vanuatu wynosi on tylko 8,4 a jeszcze lepiej jest w Timorze Wschodnim, bo tam podatek to 0,2%. 2. Katar Liczba podatków: 1 Czas poświęcony na podatki (godzin rocznie):36h Katar wychodzi na zdrowie jego mieszkaocom głównie ze względów podatkowych. Podobnie jak na Malediwach podatek jest tylko jeden. W tej kategorii oba kraje wyprzedziły Szwecję, gdzie mieszkaocy płacą dwa podatki. Jednak, w przeciwieostwie do Szwedów, Katarczycy płacą łącznie tylko 11,3% podatku, co jest piątym wynikiem na świecie. Natomiast według klasyfikacji godzinowej Katar zajmuje czwarte miejsce, gdzie rocznie czas spędzony nad podatkami wynosi 36 godzin. 3. Hong Kong Liczba podatków: 4 Czas poświęcony na podatki:80h Łączna wysokośd podatku: 24,2% 19

EKONIMIA I FINANSE Faktycznie są to chiny ale chioski Hong Kong zachował swoją wyjątkowośd stawiając na prostotę. Mieszkaniec prowincji musi płacid tylko 4 różne podatki. Niestety jest to czasochłonny proceder, który w tej kategorii uplasowałby Hong Kong na 14 miejscu i zabierając z życia 80 godzin na płacenie podatków. 4. Zjednoczone Emiraty Arabskie Liczba podatków: 14 Czas poświęcony na podatki :12h Łączna wysokośd podatku: 14,1% Pół doby poświęconego na podatki rocznie to drugi najlepszy wynik na świecie, jednak 14 procentowy podatek jest szóstym najniższym w opracowanym raporcie. Natomiast 14 różnych opłat podatkowych daje 43 miejsce w raporcie. 5. Singapur Liczba podatków: 5 Czas poświęcony na podatki:84h Łączna wysokośd podatku: 27,8% Mieszkaocy Singapuru nie mogą narzekad na liczbę podatków. Z pięcioma różnymi opłatami zajmują szóste miejsce. Gorzej jest z ich wysokością. Łącznie do zapłacenia każdy Singapurczyk ma 27,8% podatku, co daje im 29 miejsce na świecie. Pod względem czasu poświęconemu podatkom Singapur zajął 17 miejsce. 6. Irlandia Liczba podatków: 9 Czas poświęcony na podatki:76h Łączna wysokośd podatku: 26,5% Polityka podatkowa Irlandii sprzyja jej rozwojowi, pomimo małej zapaści w jaką ją wepchnął ostatni kryzys gospodarczy. Irlandia jest najbardziej przyjazna obywatelom ze wszystkich paostw Unii Europejskiej. Pod względem czasu spędzonego na płacenie podatków zajmuje 11 miejsce na świecie. A 26,5% podatku wystarcza na zajęcie 26 miejsca w raporcie, zaś pod względem liczby obciążeo Irlandia zajmuje miejsce 21. 7. Arabia Saudyjska Liczba podatków: 14 Czas poświęcony na podatki:76h Łączna wysokośd podatku: 14,5% Arabia Saudyjska uplasowała się na 7 miejscu a to za sprawą niskich podatków z wynikiem 14,5% podatek jest siódmym najniższym w zestawieniu. Natomiast 14 różnych opłat podatkowych wystarczyło zaledwie do zajęcia 43 miejsca. 8. Oman Liczba podatków: 14 Czas poświęcony na podatki:62h Łączna wysokośd podatku: 21,6% Południowy sąsiad Arabii Saudyjskiej jest tylko nieco niżej w rankingu za sprawą wysokości podatków co daje Omanowi 18 miejsce jednakże wysokie bo 7 miejsce zajmuje razem z Arabią pod względem ilości podatków na których zapłacenie potrzeba dwa i pół dnia. 9. Nowa Zelandia Liczba podatków: 8 Czas poświęcony na podatki:70h Łączna wysokośd podatku: 32,8 % Nowa Zelandia zmieściła się w dziesiątce w jednej kategorii: w czasie poświęconym na podatki. Niecałe trzy dni wystarczyły do zajęcia dziewiątego miejsca. Pod względem liczby płatności też nie jest źle. Osiem procedur pozwoliło zająd 14. miejsce. Nowozelandczycy mniej zadowoleni są z wysokości swoich podatków aż 33% obciążenia lokują ten kraj na odległym 53 miejscu. 10. Kiribati Liczba podatków: 7 Czas poświęcony na podatki :120h Łączna wysokośd podatku: 31,8% Stosunkowo wysokie podatki ma też Kiribati. Niecałe 32 % wystarczyły do zajęcia 47 miejsca. Pięd dni nad zeznaniami podatkowymi to 31 wynik na świecie. Na szczęście dla mieszkaoców liczba płatności to tylko siedem różnych podatków. 11. Kuwejt Liczba podatków: 15 Czas poświęcony na podatki: 118h Łączna wysokośd podatku: 15,5% Również mieszkaocy tego arabskiego kraju spędzają nad podatkami prawie 5 dni, a 118 godzin wystarczyło do zajęcia 29 miejsca. Kuwejt ma dziesiąty najniższy poziom obciążeo podatkowych na świecie. Jednak pod względem liczby podatków zajmuje 48 miejsce na świecie. 12. Mauritius Liczba podatków: 7 Czas poświęcony na podatki: 161h Łączna wysokośd podatku: 22,9% Mauritius ma tylko siedem różnych podatków, niestety podołanie im zajmuje prawie tydzieo co stawia go na 58 miejscu w raporcie pod tym względem. Ale z racji na niezbyt wysokie podatki klasyfikacja jest dużo lepsza. 13. Bahrajn Liczba podatków: 25 Czas poświęcony na podatki: 36h Łączna wysokośd podatku: 15% Mieszkaocy Bahrajnu nie mogą narzekad na czas poświęcony podatkom, ani na ich wysokośd Jednakże poddani króla mają aż 25 różnych podatków do zapłacenia przez co klasyfikacja nie jest w czołówce ale też nie jest od niej daleko. 14. Dania Liczba podatków: 9 Czas poświęcony na podatki: 135h Łączna wysokośd podatku: 29,2% Dania daleko po Irlandii drugi kraj z Unie Europejskiej. Pod względem liczby podatków zajmuje 21 miejscem, niestety wysokośd podatków daje Danii 36 miejsce i 6 dni na wypełnianie zeznao podatkowych. 20

EKONIMIA I FINANSE 15. Luksemburg Liczba podatków: 22 Czas poświęcony na podatki: 59h Łączna wysokośd podatku: 20,9 % Księstwo Luksemburg jest absolutnym numer jeden w Unii Europejskiej pod względem wysokości podatków tutaj są one najniższe. Niecałe 21% to 17 miejsce Liczba podatków: 147 Czas poświęcony na podatki: 736h Łączna wysokośd podatku: 57,2% Ukraina pobija wszystkie inne kraje, jeżeli chodzi o liczbę różnych płatności. Każdy z mieszkaoców musi średnio opłacid 147 różnych podatków! Pod tym względem Ukraiocy są najbardziej opodatkowanym krajem. Ilośd podatków odpowiednio przekłada się na czas potrzebny do ich uregulowania. Każdy Ukrainiec dzięki podatkom wymazuje równo miesiąc z życiorysu. Jest to dziewiąty najgorszy wynik w prezentowanym raporcie. Ponad to 57% dochodu trafia do paostwa. 182. Wenezuela (druga od kooca) Liczba podatków: 71 Czas poświęcony na podatki: 864h Łączna wysokośd podatku: 61,1% na światowej liście, ale podatków są aż 22 co daje Księstwu 76 miejsce w zestawieniu. Kraje ze starego kontynentu postawiły na upraszczanie podatków, pod tym względem większośd zajmuje miejsca w pierwszej połowie zestawienia. Jednak większośd ma wysokie podatki. 16 miejsce Wielka Brytania; 17 miejsce Norwegia; 18 miejsce Botswana; 19 miejsce Timor Wschodni; 20 miejsce Vanuatu Koocówka rankingu pocieszy najbardziej utrapionego podatkami człowieka no chyba że przyszło mu je płacid właśnie tam gdzie jest najgorzej. 181. Ukraina (trzecia od kooca) Przedostatnia jest Wenezuela. Komunistyczny bastion Chaveza zajmuje ósme od kooca miejsce, jeżeli chodzi o liczbę różnych podatków. Jest ich 71. Południowoamerykaoski kraj jest również ósmy pod względem czasu poświęconemu na podatki. Każdemu mieszkaocowi rozliczenia zajmują 36 dni, a 61% obciążenie podatkami daje 156 wynik na świecie. 183. Białoruś (ostatnia na liście) Liczba podatków: 107 Czas poświęcony na podatki: 900h Łączna wysokośd podatku: 99,7% Ostatnie miejsce zajął nasz kolejny sąsiad. Białoruś szczególnie źle wypada pod względem liczby podatków, bo jest ich aż 107. Czas potrzebny na rozliczenia podatkowe to 37,5 dnia, chod pod tym względem bezkonkurencyjna okazała się Brazylia. Każdy jej mieszkaniec podatkom poświęca 108 dni! Białorusini w kasie paostwa zostawiają 21

EKONIMIA I FINANSE 99,7 % swoich dochodów nie zapominając o inflacji rzeczywisty podatek może byd inny! Ktoś by pomyślał że gorzej już byd nie może okazuje się że może i to dużo gorzej! Najwyższe podatki oddają paostwu mieszkaocy Republiki Demokratycznej Konga 322%, Gambi 292% i Burundii 278% 151. Polska Liczba podatków: 40 Czas poświęcony na podatki: 395h Łączna wysokośd podatku: 42,5 % Polska znalazła się na 151 miejscu. Między Mołdawią a Armenią, tuż przed Zimbabwe. Zajmując ostatnie miejsce wśród krajów Unii Europejskiej. Obsługa podatkowa wymazuje 16 dni z życiorysu Polaka a pod tym względem mamy 155 miejsce na świecie. Lepiej jest pod względem liczby podatków do zapłacenia, bo to daje nam wynik 129 miejsca. Jeszcze lepiej jest w przypadku wysokości opłacanych podatków. 42,5 % daje nam miejsce pod koniec pierwszej setki (98). Może się to wydawad bardzo dużo, jednak zawsze może byd gorzej, najwyższe podatki w Unii Europejskiej mają we Włoszech i wynoszą 68%. A jak sytuacja wygląda w Holandii? Liczba podatków: 33 Czas poświęcony na podatki: 164h Łączna wysokośd podatku: 39,3% Królestwo Niderlandów ma względnie wysokie podatki 82 miejsce na świecie, jest ich też dużo, co uplasowało królestwo również na 82 miejscu, natomiast względnie krótki czas na załatwianie spraw podatkowych dał Niderlandom 61 miejsce w raporcie. Piotr Ćwiklński Źródło: Raport Banku Światowego, Paying Taxes 2010, International Finance Corporation, PriceWaterHouseCoopers, Punctum 22

EKONIMIA I FINANSE Kiedy podatki przygniatają Cię do ziemi wtedy jest czas na podjęcie decyzji czy dobrej? Zależy od tego czym zajmuje się Twoja firma i ile na tym możesz stracid. Wycieczka do raju Paostwowy haracz idzie w górę! W Polsce podejście do podatków szczególnie 19% procentowych nie powinno byd nie optymistyczne, co innego w Holandii 54% przemawia do każdego do nieszczędzących holendrów również, ale oni mawiają no tak płacę podatki, ale ma też znaczenie, na co idą moje podatki podobają mi się dobre autostrady, czyste ulice i wiele innych zalet sfinansowanych za moje podatki. No tak trudno się z tym nie zgodzid. Jednak częśd tych szczęśliwych obywateli, którzy oglądają mniej telewizji pozostało kilka opcji. Jedną z nich są raje podatkowe. Na polskiej ziemi pomysł na wycieczkę do raju podatkowego jest nieco trudniejszy do zrealizowania i najlepiej nie zabierad się do tego samemu tylko skorzystad z biura prawnego specjalizującego się właśnie w takich wycieczkach. Przed podjęciem działao najlepiej się zastanowid ile można stracid a potem dopiero myśled o zyskach. Z pomocą wyboru rozwiązao dopasowanych do naszych potrzeb przychodzi ranking opracowany przez Tax Justice Network. Przy opracowaniu wzięto pod uwagę aspekty - poufnośd danych oraz możliwośd obracania dużymi kwotami pieniędzy. Wyniki prezentujemy poniżej: Hong Kong To bardzo ważne centrum finansowe na świecie od 15 lat zajmuje pierwsze miejsce w IEF (Wskaźniku Wolności Gospodarczej), corocznym raporcie Wall Street Journal i Heritage Foundation, a brak ograniczeo, oraz restrykcyjnych przepisów przyciąga inwestorów z całego świata. B e l g i a Nieco zaskakująca pozycja Belgii na liście rajów podatkowych - jednakże to właśnie ten kraj przez lata budował swoją pozycję poprzez utrzymywanie niskich podatków dla firm, a także nieudostępnianie danych o kontach bankowych prowadzonych w tym kraju, rządom innych paostw. S i n g a p u r O Singapurze mówi się, iż prędzej czy później zajmie miejsce Szwajcarii przy obecnym trendzie szybciej jest bliższe niż mogłoby się wydawad. Singapur jest czwartym największym centrum finansowym na świecie. Inwestorów przyciągają tutaj brak korupcji na szczeblach rządowych, wykształcona siła robocza, a także zaawansowana infrastruktura no i oczywiście arcy-niskie podatki. B e r m u d y Na 52 kilometrach kwadratowych powierzchni tej wyspy swoją siedzibę ma 12,5 tysiąca spółek. Większośd z nich pochodzi z USA. Jednak ostatnio, od września 2009, zaobserwowano odpływ niektórych spółek. Powodem jest chęd znalezienia bardziej stabilnego prognoza pogody jest niezbyt obiecująca a będąc w raju trzeba i na to wziąd poprawkę. Głównym miejscem emigracji z Bermudów jest... I r l a n d i a Irlandczycy dbają o niskie podatki, zachęcając tym samym inwestorów na całym świecie. Popularne nieoficjalne przymykanie oka na różne regulacje jest na tyle po- 23

EKONIMIA I FINANSE o tym głośno, kiedy jednym z głównych branż rynkowych Szwajcarii jest przemysł finansowy a o dobra należy dbad. Pół roku temu kanclerz Angela Merkel poinformowała przedsiębiorców niemieckich, że jest w posiadaniu danych bankowych ze prawdopodobnie ze Szwajcarii, wtedy wprowadzono amnestię dla tych, który dobrowolnie zapłacą podatki, w Wielkiej Brytanii sytuacja wyglądała nieco inaczej i robiono to z mniejszym rozmachem, ale mechanizm był prawdopodobnie ten sam. Jednakże pamiętajmy, że kraj ten słynie z poufności swojego systemu bankowego i na tej sławie wciąż robi pieniądze. Świadczyd może o tym sama pozycja w niniejszym rankingu obecne miejsce to numer 3 na świecie. L u k s e m b u r g wszechne, że można by to wziąd za receptę antykryzysową. Wielka Brytania Właściwie Wielka Brytania to nie do kooca, bo jest to miejsce londyoskie City, które na dobrą sprawę jest paostwem w paostwie. To ogromne centrum finansowe codziennie obraca niewyobrażalną ilością pieniędzy Nowy Jork uznawany za potęgę w tej kwestii w porównaniu do londyoskiego City jest zaściankiem leśnym. Branża finansowa trzyma w ryzach resztę gospodarki Wielkiej Brytanii. Więc nie dziwi, że wypracowano poziom poufności, który jest głównym atutem Londynu. K a j m a n y Odkryte w 1503 roku przez Kolumba wyspy czerpią swoje dochody głównie z turystyki i usług finansowych. Drugą Amerykę Kolumb odkrył przypadkiem za to nie przypadkiem jest to piąte największe na świecie centrum bankowe. Tutaj między innymi zarejestrowane są takie spółki jak Seagate, Coca-Cola, Oracle czy Intel, oraz 12.000 innych firm, które wypracowały schemat omijania podatków USA i kilku innych krajów. Dla fanów Coca Coli jest do dobra wiadomośd, ponieważ dzięki temu ich ulubiony napój jest taoszy. S z w a j c a r i a Kojarzona, jako jeden z rajów finansowych. Zmieniło się to rozpoczętej w 2001 roku wojnie z terroryzmem, kiedy Szwajcarskie banki na polecenie USA prawdopodobnie ujawniały dane firm i ludzi i równie prawdopodobnie przekazały je władzom. Czy tak się stało nie wiemy? Naturalnie nie jest Mały tygrys Europy, nie ze względu na gospodarkę, ale na zaciętośd, z jaką broni klientów swoich banków. Niewielki kraj w centrum Europy trudno o lepszą lokalizację i usługi wg rankingu to numer 2 na ś w i e c i e. U S A Podobnie jak Wielka Brytania rajskośd dotyczy tylko małego regionu jest nim stan Delware. Numer jeden rankingu rajów podatkowych jest to nieco zaskakujące, ale są ku temu powodu. Stan Delware zapewnia firmom działającym na jego terenie taki poziom poufności, o którym inni mogą tylko pomarzyd. Źródło: Punctum 24

EKONIMIA I FINANSE Tak ważne źródło energii, jakim jest ropa przydmiewa nieco oczy przez co nie mówi się o innych surowcach naturalnych Polski nadrabiamy tę zaległośd. Daj nam gazu i ropy! Nie samym gazem żyje Polska... Mamy zostad gazowym gigantem, czy łukowym gigantem jak zwał tak zwał. Przed nami, czyli Polską, długa droga, sporo ważnych decyzji politycznych i technologicznych do podjęcia a im pochopniej tym gorzej. Po pierwsze politycznie, bo przecież dobrze byśmy jeszcze jakąś ropę jeszcze mieli. Po drugie technologicznie byśmy wody pitnej sobie nie zatruli. Planowane techniki wydobycia gazu łupkowego na ten moment są ekstremalnie toksyczne dla środowiska i przedostają się do wód głębinowych, co może stworzyd zagrożenie dla ludzi mieszkających w regionie wydobycia. Pocieszający jest fakt, że już się nad tym zastanawiają różne mądre głowy miejmy nadzieję, że na pytanie otrud czy nie otrud uda im się odpowiedzied biorąc pod rozwagę ludzi a nie tylko ekonomię. Na pocieszenie by pozbyd się kompleksów podajemy nieco liczb związanych z innymi surowcami występującymi w Polsce. Niestety niektóre nam się kooczą i będziemy musieli się uzależnid od ich importu a niektórych mamy pod dostatkiem na jeszcze jakiś czas. Od kilku lat rośnie nasz ujemny bilans handlu surowcami w 2008 roku wyniósł 37 mld złotych (kwota nie zawiera gazu ziemnego). Nawet zaczynamy sprowadzad powoli węgiel, więc jakby nie patrzed potęgą węglową już nie jesteśmy. A co nam zostało i czego nam brakuje? Żelazo Polska nie posiada żadnej znaczącej kopalni żelaza, a złoża w okolicach Częstochowy i Suwałk są nieopłacalne w wydobyciu jednakże nie mając kopalni eksportujemy żelazo w świat za kwotę 2,3 mld złotych. Ktoś zapyta skąd to żelazo? A widzieliście kiedyś ludzi z wózkami na mieście poszukującymi złom? Częśd ludzi z pod budki z piwem organizuje kawałek torów, trochę kabla ze słupa elektrycznego, w mniej brawurowym przypadku wanna, czy grzejnik też się nada, spore ilości wraków samochodów i nasze własne wydobycie dają całkiem poważne ilości żelaza, które eksportujemy czerpiąc zyski na wspomnianą kwotę 2,3 mld złotych. Najchętniej polski złom kupują Niemcy. Odzyskują w ten sposób wysłane wcześniej do Polski samochody. Gaz Rocznie Polska zużywa około 13 mld metrów sześciennych gazu ziemnego. Dokładne zużycie gazu jest utajnione a podawana liczba może byd nie wiele warta względem prawdziwych potrzeb. Według informacji oficjalnej PGNiG rocznie kupujemy rocznie 9-10 mld m 3 gazu. Brakującą częśd gazu wydobywamy z polskich złóż głównie w Ropa naftowa Nie wielu wie, że jej właściwości odkrył właśnie Polak Ignacy Łukasiewicz, a pierwsza kopalnia ropy naftowej znajdowała się na Podkarpaciu. Może trzeba było lepiej opatentowad ten wynalazek? Nic to za późno już w 2008 roku zapłaciliśmy za ropę 35 mld zł, a za produkty ropopochodne 15 mld złotych. Wydobycie ropy w Polsce pokrywa tylko 1/20 potrzeb naszego kraju. Krajowe wydobycie ropy delikatnie się zwiększyło na przestrzeni ostatnich 10 lat. Polska ropa pochodzi głównie z Bałtyku około 50 km na północ od Helu, a także ze złóż BMB w okolicach Gorzowa Wielkopolskiego oraz w dużo mniejszym stopniu z Podkarpacia. Węgiel Dawno, dawno temu czy nie tak się bajki rozpoczynają? Węgiel był głównym surowcem eksportowym Polski. Dziś znaczenie strategiczne węgla maleje, a my go importujemy już od kilku lat więcej niż eksportujemy. W 2008 roku sprzedaliśmy za granicę węgiel kamienny za 3,3 mld złotych, a importowaliśmy za blisko 3,8 m l d z ł o t y c h. Ktoś zapyta jak to możliwe, że importujemy i jednocześnie sprzedajemy? Możliwe, bo cena polskiego węgla jest bardzo wysoka po prostu kupujemy go taniej na wschodzie głównie w Rosji. Sam import węgla ma dodatkowe zalety, bo dzięki temu firmy w Polsce północnej czerpią zyski między innymi porty i firmy logistyczne, ponieważ węgiel głównie przypływa do Polski statkami. Bilans ekonomiczny importu jest korzystniejszy niż zakup węgla na Śląsku. Innym ważnym czynnikiem opowiadającym się za zakupem węgla jest zmniejszanie się eksploatowanych złóż. Fosforyty i potas Tak mało spektakularne, a jakże potrzebne surowce. Z nich powstają nawozy sztuczne, które wspiera nasze rolnictwo dopóki nie przejdą rolnicy na genetycznie modyfikowaną żywnośd, która nie wymaga nawozów. Niestety w tej materii też musimy importowad i fosforyty, i potas za ok. 2,3 mld złotych. Nie mamy w Polsce żadnej kopalni tych surowców, a w niewielkich złożach soli potasowo-magnezowych zaniechano wydobycia w Kłodawie. Udokumentowane zasoby potasu nie starczyłyby jednak nawet na rok. Miedź Jednym z nielicznych surowców naturalnych, od którego nie musimy się uniezależniad jest miedź. Paostwowy gigant KGHM wielki jest nie tylko w Polsce, ale także na świecie. Dzięki temu pod względem wydobycia miedzi od lat plasujemy się w pierwszej dziesiątce na świecie. Kopalnie w okolicach Lubina i Polkowic dostarczają Polsce dostatecznie dużo surowca, do tego rocznie można go jeszcze wyeksportowad za 5,5 mld złotych. Srebro Sreberko tak srebra Ci u nas w dostatek. Może i nie jest to surowiec najważniejszy, ale na pewno jeden z droższych. Polska natomiast jest jednym z jego głównych eksporterów na świecie. Rocznie eksportujemy srebro o wartości 1,3 mld zł. Wszystko to dzięki miedzi. Srebro jest, bowiem jednym ze składników rudy miedzi. Przy wytopie od- 25

ŚWIAT zyskuje się także złoto, przykładowo w ubiegłym roku KGHM odzyskało około 818 kilogramów złota. Surowce skalne Nie musimy bad się także o surowce skalne. Tych mamy na razie stosunkowo dużo, czego najlepszym przykładem są firmy takie jak Ceramika Opoczno, Tubądzin czy Cersanit. Dzięki może nie ogromnym, ale względnie dużym zasobom surowców skalnych jesteśmy w pierwszej trójce producentów płytek ceramicznych w Europie. Całkiem podobnie jest z pisakami szklarskimi, dzięki ich zasobom znajdujemy się też w ścisłej europejskiej czołówce produkcji tafli szklanych. Cynk i ołów Pochwalid możemy się także stosunkowo dużym wydobyciem cynku, którego złoża są w stosunkowo dużej ilości w rejonie Olkusza. Eksploatuje je ZGH Bolesław. Dużo mamy także ołowiu wydobywanego przez wspomniany już przy okazji miedzi, srebra i złota - KGHM. Jednakże złoża tych metali się kurczą i za kilka lat będziemy musieli je importowad. Źródło: Instytut Geologii, Wirtualna Polska, Instytut Atomistyki, Punctum Zadłużenie Japonii może byd kolejnym ważnym znakiem, że gospodarki nie idą w górę a wręcz przeciwnie spowalniają. Japonia aaa! Jeszcze nigdy Japonia nie była tak zadłużona, jak w tej chwili. Kraj Kwitnącej Wiśni zamienił się w kraj kwitnącego długu jest winien aż 10,55 bilionów dolarów, czyli w przeliczeniu na dolary jakieś 10 550 miliardów dolarów. Aby pobudzid gospodarkę wydano w dużej ilości obligacje skarbu paostwa. Ich wartośd zamyka się w 81,2 procentach w/w kwoty. Ten monstrualny dług stworzył plan pobudzenia gospodarki aż nie prawdopodobne, ale publiczne inwestycje w latach 90-tych, a oraz pakiety Gdyby przeliczyd dług na jednego mieszkaoca to wynosi on 80.000 dolarów amerykaoskich na głowę pomocowe w 2008 r przyczyniły się do ogromnego zadłużenia coś poniekąd sprawdzone okazało się niebezpieczne dla gospodarki zwiększając dług Japonii na poziomie historycznym. Gdyby przeliczyd dług na jednego mieszkaoca to wynosi on 80.000 dolarów amerykaoskich na głowę wliczając w to absolutnie każdego mieszkaoca, nawet niemowlaki. Łącznie 200 procent PKB kraju. Japonia jest bardziej zadłużona od Grecji, jeśli brad pod uwagę stosunek długu do PKB. Jednak w tym kraju dług jest w rękach Japooczyków, bo aż 95 procent obligacji skarbowych - zdaniem ekspertów zmniejsza ryzyko bankructwa. W II kwartale 2010 roku gospodarka Japonii urosła zaledwie o 1/5 tego, czego oczekiwano. Obecnie Japonia spadła na trzecie miejsce w rankingu MFW największych gospodarek świata. Wyprzedzają ją Stany Zjednoczone i Chiny. Słabe wyniki Japonii są kolejnym dowodem, że globalne ożywienie słabnie wbrew stymulowanym Jeden błąd, wiele ofiar kradzież danych z banku powoduje lawinowe odzyskiwanie niezapłaconych podatków. Kanadyjczycy uciekali przed fiskusem do Szwajcarii Dziennikarskie śledztwo, które w porozumieniu przeprowadziły The Globe, Mail oraz telewizja CBC odkryto, że w Szwajcarskim banku HSBC mogło ukrywad swoje pieniądze Osoby poszukujące informacji związanych z unikaniem podatków w Kanadzie dotarły do listy 80,000 kont bankowych w HSBC. Dane o tych kontach przekazał władzom francuskim Herve Falciani, były szef bezpieczeostwa informatycznego w HSBC. Falcani jak określił zdecydował się na współpracę z władzami, ponieważ zignorowano jego podejrzenia, że istnieje możliwośd wykorzystywania rachunków banku HSBC przez przestępców jak poinformowała telewizja CBC. Bank HSBC po publikacji informacji związanych z ujawnieniem danych swoich klientów oznajmił, że jest to przestępcza działalnośd byłego pracownika banku, który ukradł dane a klienci padli jego ofiarą. HSBC podkreślił, że Falciani próbował sprzedad posiadane informacje władzom innych krajów. Szwajcarskie władze wezwały Falcianiego na przesłuchanie, jednak za późno. Uciekł do Francji. W domu jego rodziców w Nicei gdzie się ukrywał odwiedziła go francuska 26

policja gdzie po przeszukaniu mieszkania skonfiskowała dokumenty. Według informacji CBC francuskie służby skarbowe dzięki temu odzyskały pół miliarda euro nierozliczonych podatków. Podobne dochodzenie przeprowadzają obecnie brytyjskie służby skarbowe. The Point Informacje na przykładzie działao niemieckiego rządu w kwestii windykowania zaległych podatków opartych na skradzionych informacjach. Paserzy danych zbierają żniwa W 2010 roku Niemcy 2 razy zakupiły skradzione dane dotyczące obywateli Niemiec oszukujących urząd skarbowy. W lutym dane zostały wykradzione przez hakera a w lipcu sprzedał je ktoś, kto ukradł w inny sposób Cena za ostatnie zakupy według żądao złodzieja wyniosła 2,5 miliona euro. Niemiecki minister finansów, wyjaśniał wtedy, że obecna sprawa jest analogiczna do afery podatkowej sprzed dwóch lat, kiedy to rząd kupił dane o danych kontach w Liechtensteinie. Podejmując obecną decyzję bazujemy na poprzedniej wykazując konsekwencję działania wyjaśniał minister. Za kupnem danych opowiedziała się również kanclerz Angela Merkel. Według szacunku ekspertów zakup płyty kompaktowej może przynieśd wpływy nawet 100 milionów euro z niezapłaconych podatków. W Niemczech pojawiła się dyskusja i nie każdy zgadzał się z decyzją rządu. Częśd polityków liberalnej FDP oraz chadecji sądzi, że płacenie za skradzione dane jest wspieraniem przestępczości. Przed kupnem płyty ostrzegają Berlin także władze Szwajcarii te ostanie oskarżają Berlin o wchodzenie w układ z przestępcami. Według opublikowanego sondażu w tygodniku Stern, Niemcy są podzieleni 57% mieszkaoców opowiada się za kupnem kontrowersyjnych danych a 4 3 % j e s t p r z e c i w n a. Jaki był wynik zakupów niemieckiego rządu? Ciekawostką jest to, że zamiast kupowad dane można było wprowadzid tylko informację medialną niczym niepodpartą (gdyby się okazało, że takiej płyty w ogóle Natomiast kanadyjski urząd skarbowy, weryfikuje informacje o Kanadyjczykach korzystających z usług Szwajcarskiego banku HSBC. Urząd zapowiedział, że jeśli wykryje przestępstwa skarbowe to będzie dążył do odzyskania należnych podatków - informowały media w Kanadzie. Kanadyjski premier Stephen Harper zapewnił, że rząd będzie korzystał z wszelkich możliwości prawnych, by byd skutecznym w działaniu. Dokładnie jeszcze nie wiadomo, jaką kwotę ulokowali Kanadyjczycy w szwajcarskim HSBC za to wiadomo, że założenie konta w banku kosztowało 500,000 dolarów amerykaoskich. W ubiegłym roku kanadyjski urząd skarbowy odzyskał ponad 1 miliard dolarów należnych podatków ulokowanych w tajnych aktywach. Poprzednim razem w innym zamieszaniu podatkowym urzędnikom udało się dotrzed do danych innego szwajcarskiego banku UBS jednak sytuacja zakooczyła się kompromisem 100 Kanadyjczyków sama zdecydowała się zapłacid podatki od zagranicznych dochodów. Źródło: Money, Punctum, CBC, The Globe nie ma! Lub rząd nie zamierza jej kupid.) Aby zniechęcid Niemców do zakupów skradzionych danych szwajcarski deputowany Alfred Heer zagroził ujawnieniem tajnych kont niemieckich polityków i wysokich rangą urzędników. - Jeśli Niemcy kupią skradzione dane bankowe, opracujemy taką nowelizację przepisów, która pozwoli na ujawnienie wszystkich kont szwajcarskich należących do obywateli Niemiec, piastujących oficjalne stanowiska ostrzegł Heer, cytowany przez dziennik Bild. Sama informacja dobrze rozpowszechniona przez media wywołała lawinę zgłoszeo w niemieckich urzędach skarbowych. Dziennik Financial Times Deutschland, informował tylko w Bawarii w ciągu jednego tygodnia zgłosiło się 291 spóźnionych obywateli z chęcią złożenia zeznania podatkowego. W Hamburgu w ciągu trzech dni odnotowano 78 takich przypadków. Natomiast władze oszacowały, że dzięki spłacie zaległych podatków do magistratu powinno wpłynąd około 20 milionów euro. - Przyjmujemy tak dużo dobrowolnych zgłoszeo, że nasze faksy pracują na okrągło jak mówił rzecznik urzędu skarbowego w Hamburgu. W Dolnej Saksonii również w przeciągu tygodnia zgłosiły się 174 osoby, które uchylały się od płacenia podatków, zawierzając swoje pieniądze w Szwajcarskich bankach. W rejonie Hesji zgłosiło się 113 chętnych do zapłacenia zaległości, a w Berlinie 112. Jak działał ten mechanizm? Podatnicy zgłaszając się do fiskusa dobrowolnie, mogli uniknąd dochodzenia a w tym wysokiej kary za uchylanie się od płacenia podatków pod warunkiem, że zdążą poinformowad urząd skarbowy, zanim policja skarbowa wpadnie zapuka do ich drzwi. Nakaz rozliczenia podatkowego obejmował 10 lat wstecz. A podobno prawo wstecz nie działa? No chyba, że sprawa dot y c z y p i e n i ę d z y? Piotr Cwiklinski ŚWIAT Opracowane dane pochodzą z Financial Times Deutschland, magazynów Spiegel, Bild, Stern, oraz danych zebranych przez agencję prasową Punctum. Zawarte między wersami tekstu opnie są indywidualnym wyrażeniem myśli autora. 27

28

ŚWIAT To czy zakup mieszkania może nam się jeszcze w Warszawie opłacad czy już nie pokazuje w sposób uproszczony poniższy raport. Mieszkania w Warszawie są droższe niż w Berlinie czy Wiedniu. Portal Global Property Guide oszacował koszt zakupu na rynku wtórnym 120 metrowego apartamentu położonego w centralnej części europejskich stolic. Przyjęto, że lokal powinien byd w doskonałym stanie, odnowiony w ciągu ostatnich pięciu lat. Ceny porównano w euro. Okazuje się, że Warszawa jest droższa od wielu europejskich stolic! Monako, miejsce dla gwiazd i miłego nadmorskiego klimatu Najdroższym miastem w Europie pod względem ceny nieruchomości jest Monako. Cena 120 metrowego apartamentu w centrum stolicy księstwa wynosi około 4,3 miliona euro. Co daje cenę za metr kwadratowy mieszkania aż 35,7 tysięcy euro. Londyn stolica krainy deszczów, mgieł i popołudniowej herbaty Monako wyznacza poziom, który jest poza zasięgiem wszystkich stolic europejskich. Jednakże komuś należy się drugie miejsce bez względu na poziom. Drugie miejsce w rankingu drogich i najdroższych otrzymał Londyn. Metr kwadratowy luksusowego mieszkania w centrum miasta jest na poziomie 14,4 tysięcy euro. Tak, więc przy zakupie 120 metrowego mieszkania trzeba liczyd się z kosztem rzędu 1,73 miliona euro. Może się to zdawad nie małą kwotą jednak jak pokazują raporty GPG w ciągu 5 ostatnich lat wzrost sprzedaży rośnie tym samym podniesiono ceny nieruchomości, o 6,6% co w dobie spowolnienia gospodarczego może z jednej strony dziwid, a z drugiej budzid entuzjazm. Budapeszt zaraz po Skopje jest prawie dwa razy droższy Drugą najtaoszą stolicą jest Budapeszt. W Budapeszcie na zakup jednego metra apartamentu trzeba przeznaczyd 1700 euro, co daje kwotę 202 tysięcy euro za 120 metrowy apartament. Warszawa - droższa niż Wiedeo Warszawa, uplasowała się na 16 miejscu na 36 europejskich stolic uwzględnionych w rankingu z ceną 3,5 tysiąca euro za metr kwadratowy. Według prostego przeliczenia 120-metrowy apartament w centrum to koszt około 420 tysięcy euro. Według danych Home Broker, w Śródmieściu Warszawy można kupid mieszkanie o powierzchni 120 metrów w cenie od 8,8 tys. zł za metr do ponad 37 tysięcy za metr. Inną ciekawostką jest to, że Warszawa nie jest najdroższym miejscem pod względem cen nieruchomości w Polsce jest nim Sopot. Skoro w Warszawie jest tak drogo to jakie są ceny w taoszych europejskich stolicach? Moskwa konkurencyjna stolica względem Londynu Moskwa jest na 3 miejscu spośród najdroższych stolic krajów europejskich pod względem cen nieruchomości. Cena w centrum miasta niewiele odbiegają od cen w Londynie i tutaj metr kwadratowy to koszt rzędu 11,9 tysięcy euro. Natomiast koszt mieszkania wyniósłby: 1,42 mln euro. Popyt na nieruchomości w Moskwie jest ogromy, przez co wzrost ich cen liczony w rublach wyniósł na przestrzeni ostatnich 5 lat aż 138%. Berlin, Wiedeo i Lizbona taosze niż stolica Polski Taosze mieszkanie o podobnej wielkości i standardzie są we Wiedniu, gdzie cena wynosi około 3000 euro za metr kwadratowy. Berlin jest o 100 euro taoszy i tam cena metra kwadratowego to 2900 euro, a odległa Lizbona 200 euro taosza w porównaniu do Wiednia z ceną 2800 euro. Natomiast droższa od warszawy jest czeska Praga z ceną ponad 4000 euro za metr kwadratowy. Skopje, czyli Macedonia to tutaj jest najtaniej! Okazuje się, że najtaoszą europejską stolicą definitywnie jest Skopje, stolica Macedonii. Wśród 36 badanych miast w Skopje nieco ponad 1000 euro. Daje to koszt 124,7 tysięcy euro za zakup 120 metrowego mieszkania. Z inwestycyjnego punktu widzenia zakup nieruchomości w Skopje może stanowid intratną inwestycję. Potwierdzeniem tego zdaje się kolejny punkt Bruksela stolica europejska Z wszystkich stolic starej Unii Europejskiej najtaosze nieruchomości są w stolicy Belgii. Za metr mieszkania w Brukseli trzeba zapłacid jedynie 2500 euro. Bruksela w zestawianiu stolic europejskich znalazła się na 27 miejscu. ŹRÓDŁO: Portal Global Property Guide Home Broker 29

ŚWIAT Plan Komisji Europejskiej Unia innowacji jest jednym z projektów przewodnich strategii gospodarczej Europa 2020. Unia innowacji lekko wybrakowana? Innowacje to nie tylko badania naukowe przypomina Stowarzyszenie Europejskich Izb Handlowych i Przemysłowych Eurochambres komentując plan Komisji Europejskiej Unia Innowacji. Zdaniem Eurochambres, Komisja położyła w dokumencie zbyt duży nacisk na sferę badawczą, zaniedbując inne obszary innowacji. - Badania są bez wątpienia istotnym elementem innowacji, ale stanowią tylko jeden z jej składników. Wzmacnianie pozytywnego klimatu dla przedsiębiorczości oraz tworzenie warunków do tego, aby coraz więcej ludzi mogło odkrywad w sobie innowatorów jest równie istotne. Innowacje to nie tylko rewolucje naukowe mówi Andrzej Arendarski, Prezes KIG, Wiceprezes Eurochambres. Eurochambres popiera jednocześnie postulaty KE, dotyczące m.in. ułatwiania dostępu do finansowania dla innowacyjnych firm, większego nacisku na współpracę biznesu i środowiska akademickiego, a także rozwoju Europejskiego Instytutu Innowacji i Technologii. Zdaniem środowiska europejskich przedsiębiorców, proponowane Europejskie Partnerstwo dla Innowacji odzwierciedla potrzebę współpracy pomiędzy uczestnikami łaocucha innowacyjnego. Eurochambres obawia się jednak, że skupienie się na zdefiniowanych wcześniej wyzwaniach społecznych, takich jak zmiany klimatu, bezpieczeostwo energetyczne, czy kwestie zdrowia może faworyzowad przedstawicieli wielkich firm w stosunku do mniejszych przedsiębiorstw. Instytucje badawcze powinny reagowad na bieżąco na potrzeby biznesu, a nie działad według wcześniej ustalonego i narzuconego planu komentuje Eurochambres. Plan Komisji Europejskiej Unia innowacji jest jednym z projektów przewodnich strategii gospodarczej Europa 2020. Zawiera strategiczną koncepcję innowacji, zgodnie z którą, działania europejskie, a także współpraca z paostwami trzecimi, będą się koncentrowad na takich wyzwaniach jak zmiana klimatu, bezpieczeostwo energetyczne, bezpieczeostwo żywnościowe, zdrowie i starzenie się społeczeostwa. Plan zakłada również, że sektor publiczny ma stymulowad sektor prywatny oraz usuwad przeszkody, które uniemożliwiają wprowadzanie pomysłów na rynek. Przeszkody te obejmują brak finansowania, rozdrobnione systemy badawcze i rynki, niedostateczne korzystanie z zamówieo publicznych w dziedzinie innowacji oraz zbyt wolne ustanawianie norm. Dziesięd głównych elementów planu Unia innowacji : 1. Europejskie partnerstwa innowacyjne skoncentrują zainteresowane podmioty europejskie, krajowe i regionalne, publiczne i prywatne wokół dobrze określonych celów, które łączą rozwiązywanie problemów społecznych z realizacją potencjału Europy w zakresie przodowania na arenie światowej. 2. Komisja zebrała 25 wskaźników w tabeli wyników dotyczącej Unii innowacji oraz opracowała listę kontrolną wyznaczników dobrych systemów innowacji. Powstanie też nowy wskaźnik dotyczący udziału szybko rozwijających się innowacyjnych przedsiębiorstw w gospodarce. 3. Komisja opracuje środki na rzecz lepszego dostępu do finansowania. Zaproponuje program transgranicznego kapitału venture, będzie pracowad z Europejskim Bankiem Inwestycyjnym. 4. Istniejące inicjatywy badawcze zostaną przyspieszone. Komisja zaproponuje środki w celu wprowadzenia do 2014 r. europejskiej przestrzeni badawczej, która stanowi wymóg prawny na mocy traktatu lizbooskiego. Oznacza to większą spójnośd między europejską polityką w dziedzinie badao i jej krajowymi odpowiednikami, zmniejszenie biurokracji i usunięcie przeszkód dla mobilności naukowców. 5. W 2011 r. Komisja ustanowi europejską radę ds. wzornictwa oraz markę wybitne wzornictwo europejskie. 6. Ponadto w 2011 r. Komisja rozpocznie ważny program badawczy dotyczący sektora publicznego i innowacji społecznych oraz wprowadzi pilotażową europejską tabelę wyników w zakresie innowacji w sektorze publicznym. 7. Komisja proponuje, aby rządy przeznaczyły specjalne budżety na zamówienia publiczne na innowacyjne produkty i usługi. Powinno to stworzyd rynek zamówieo o wartości co najmniej 10 mld euro rocznie. 8. Na początku 2011 r. Komisja przedłoży wniosek legislacyjny w celu przyspieszenia i unowocześnienia procesu ustanawiania norm, aby umożliwid interoperacyjnośd i pobudzid innowacje. 9. Należy unowocześnid przepisy dotyczące własności intelektualnej w Europie. Wprowadzenie patentu unijnego pozwoliłoby przedsiębiorstwom zaoszczędzid 250 mln euro rocznie. Komisja przedłoży w 2011 r. wnioski dotyczące europejskiego rynku wiedzy w zakresie patentów i licencji. 10. Aby wesprzed innowację, nastąpi przegląd ram finansowania strukturalnego i przyznawania pomocy paostwa. Komisja pomoże paostwom członkowskim lepiej wykorzystad 86 mld euro z funduszy strukturalnych, które przeznaczono na badania i innowacje w latach 2007-2013. Zaproponuje ramy dla funduszy strukturalnych po 2013 r., w których większy nacisk zostanie położony na innowacje. W 2011 r. Komisja dokona przeglądu ram przyznawania pomocy paostwa. Źródło: Krajowa Izba Gospodarcza, Punctum, europa.eu 30

31

ŚWIAT Zachowanie własnej waluty w tym polityki fiskalnej pozwala na szybkie reakcje względem zachodzących zmian. Strefa Euro tkwi w głębszym kryzysie, niż reszta krajów Unii Europejskiej Bezrobocie w krajach strefy euro wciąż rośnie. Jak podała gazeta "Daily Mail" średnie bezrobocie w Unie Europejskiej wynosi około 10%. W najgorszej sytuacji jest Hiszpania gdzie z brakiem pracy boryka się 19,4% ludzi. W strefie euro aż 15,7 mln osób jest obecnie bez pracy. Kryzys gospodarczy w Unii Europejskiej najbardziej dotyka paostw w strefie euro. Kraje, które mają własną walutę są w lepszej sytuacji. Chod rekordowo wysokie bezrobocie zanotowała Łotwa w wynikiem 22,3%. Natomiast najlepsza sytuacja na rynku zatrudnienia jest w Holandii, gdzie stopa bezrobocia sięga tylko 3,89%, oraz Austria z wynikiem 5,5% bezrobotnych. Według najnowszych danych kraje UE, które pozostały poza strefą euro są w znacznie lepszej kondycji gospodarczej niż te, które weszły do wspólnoty walutowej. Zdaniem brytyjskich analityków Wielka Brytania powinna jak najdłużej pozostad przy własnej walucie, tak by mied pełną kontrole nad polityka fiskalną. Źródło: Daily Mail, Punctum Ilośd podrabianych leków i ich dostępnośd wzrasta. Ryzyko również. Podrabiane leki, na zdrowie! Co roku na podrabiane leki z niewiadomych źródeł Europejczycy wydają 10,5 miliarda euro taką kwotę obliczył koncern farmaceutyczny Pfizer, który przeprowadził badanie. Leki najczęściej trafiają do klientów przez Internet i za pośrednictwem znajomych. Według wyliczeo ekspertów średnio, co piąty mieszkaniec starego kontynentu zakupił w ubiegłym roku podrabiane leki. Konsumentami numer jeden są Włosi i Niemcy, gdzie konsumpcja podróbek sięga około 38%. Natomiast najlepiej sytuacja wygląda w Wielkiej Brytanii i Holandii. W obu tych krajach sprzedaż podrabianych leków nie przekracza 12%. Jak sytuacja wygląda w Polsce nie wiadomo, Polska nie została ujęta w badaniu. Zgodnie z danymi Światowej Organizacji Zdrowia [WHO] podrabiane leki często zawierają szkodliwe składniki, które mogą zagrażad zdrowiu osób przyjmujących taki lek. Straty dzięki podrabianym lekom mają też ich producenci. Wymieniony Pfizer twórca raportu dotyczącego ilości i konsumpcji leków niewiadomego pochodzenia jest producentem Viagry (leku na impotencję) i Liptoru (leku obniżającego cholesterol) a są to właśnie leki, które najczęściej podrabiane. Połowa kupowanych leków w Internecie to leki odchudzające, drugie miejsce zajmują leki na grypę, następnie leki przeciwbólowe i środki pomagające rzucid palenie tytoniu. 32

ŚWIAT Raport Pfizera z oczywistych powodów nie może byd obiektywny, sceptycy mówią, że raport ma przekonad władze by zwiększyły kontrolę na rynku leków. Jak komentuje raport Jim Thomson, szef Europejskiego Zjednoczenia na rzecz Dostępu do Bezpiecznych Leków Firmy farmaceutyczne mają interes w tym, żeby ten proceder przerwad, ale jeszcze bardziej powinno zależed ludziom na tym byd przyjmowane leki były bezpieczne. W prawdzie koncerny farmaceutyczne tracą pieniądze na podrabianych lekach, ale jaki mogą ponieśd chorzy może byd zdecydowanie większy. Niedługo po ujawnieniu raportu w ciągu dwóch miesięcy na przejściach granicznych Unii Europejskiej zatrzymano 34 mln podrobionych leków. Jeden z głównych kanałów przerzutowych leków biegnie przez granicę polsko ukraioską. Źródło: Pfizer, Punctum 33

POLSKA 34

POLSKA Uwaga na pomiar powierzchni: cena może byd zawyżona o kilkadziesiąt tysięcy! Nie daj się oszukad przy zakupie mieszkania Powierzchnia mieszkania może różnid się nawet o kilkanaście procent w zależności od zastosowanej techniki pomiaru. Rozbieżności mogą dotyczyd tynków, ścian wewnętrznych czy skosów. Przy zastosowaniu niekorzystnych dla kupującego norm, cena 2- pokojowego mieszkania może byd zawyżona nawet o kilkadziesiąt tysięcy złotych. Deweloperzy stosują różne sposoby liczenia powierzchni sprzedawanych mieszkao. Po pierwsze nie każdy posługuje się pojęciem powierzchni użytkowej, a po drugie nawet tak określony metraż mierzą na różne sposoby. Rozbieżności w uzyskanych powierzchniach mogą byd znaczące, rzędu kilkunastu procent. Przykładowo mieszkanie o powierzchni 50 m kw., może w oficjalnych dokumentach mied w skrajnym przypadku metraż nawet 60 m kw. Zwykle dysproporcje nie są jednak aż tak duże. Tymczasem od metrażu zależy cena mieszkania, a później wysokośd podatków, czynszu czy opłat za użytkowanie wieczyste. Gdy w wyniku zastosowania niekorzystnej dla kupującego metody obliczeo metraż mieszkania zostanie zawyżony, najpierw przepłaci on przy zakupie, a potem będzie ponosid nadmiernie wysokie koszty związane z użytkowaniem lokalu wynika z analizy Home Broker. Cena taka, jakby nie było tynków Powierzchnię użytkową można mierzyd korzystając z dwóch norm. Bardziej korzystna jest nowa norma (PN-ISO 9836). Mówi ona, że powierzchnię należy liczyd na poziomie podłogi w stanie wykooczonym, czyli z tynkami. Stara norma (PN-70 B- 02365) mówi natomiast o liczeniu powierzchni na wysokości 1 m i bez tynków. Powłoka ta może mied różną grubośd, ale przyjmując np., że ma 1,5 cm, różnica w powierzchni użytkowej dwupokojowego mieszkania pięddziesięciometrowego wynosi jeden m kw., czyli blisko 2%. Przy metrażu liczonym z uwzględnieniem tynków i cenie 8 tys. zł za m kw. koszt zakupu całego lokalu wyniesie 400 tys. zł, a przy metrażu liczonym bez tynków będzie to 408 tys. zł. rów znacznie częściej. Skorzystał z niej na przykład Marvipol w przypadku inwestycji Apartamenty Mokotów Park, Park Projects w Galerii Park, PWD Jeżycka w inwestycji na ul. Smardzewskiej w Poznaniu czy Sando w inwestycji Sansara na 28 tys. zł więcej przy pominięciu powierzchni zajmowanej przez ściany wewnętrzne warszawskim Bemowie. Nową normę zastosował natomiast Atal w inwestycji Osiedle Mieszczaoskie we Wrocławiu, Gant w projekcie Kaskada na warszawskiej Woli i J.W. Construction w przypadku Osiedla Centrum w Łodzi oraz inwestycji Lewandów w Warszawie. Zdarza się także, że deweloperzy sprzedają mieszkania przeliczając ich ceny nie na powierzchnię użytkową, ale na przykład na powierzchnię wewnętrzną. Zgodnie z nową normą jest to powierzchnia ograniczona otynkowanymi ścianami zewnętrznymi. Oznacza to, że metraż lokalu jest liczony tak, jakby zniknęły wszystkie ściany wewnętrzne. Przykładowe mieszkanie dwupokojowe o powierzchni użytkowej 50 m kw. miałoby w tym układzie powierzchnię wewnętrzną 53,5 m kw., czyli o 7% większą. Chcąc przenieśd tę zależnośd na wymiar finansowy można przyjąd, że kupując przykładowe mieszkanie dwupokojowe po cenie 8 tys. zł za metr, należałoby w wariancie z powierzchnią wewnętrzną zapłacid 428 tys. zł, czyli o 28 tys. zł więcej z tytułu płacenia za po- Z szacunków Home Broker wynika, że stara norma stosowana jest przez dewelopewierzchnię wewnętrzną, a nie użytkową lokalu. Za skosy też można przepłacid Na różne sposoby można też zmierzyd powierzchnię mieszkania, w którym występują tzw. skosy. O tym czy dany obszar zaliczyd do powierzchni decyduje wysokośd, i tak: Zgodnie ze starą normą: Od wysokości 2,2 m zalicza się całą powierzchnię, Od wysokości 1,4 m do 2,2 zalicza się połowę powierzchni, Poniżej wysokości 1,4 m powierzchnię się pomija. Zgodnie z nową normą: Od wysokości 1,9 m zalicza się całą powierzchnię Poniżej wysokości 1,9 m powierzchnię się pomija I w tym przypadku stosowanie nowej normy może byd bardziej korzystne. Gdyby dach był nachylony pod kątem 30 stopni, skosy były obecne na każdej zewnętrznej ścianie i mieszkanie miałoby 50 m kw. powierzchni użytkowej według starej normy, to według nowej normy miałoby metraż 44,5 m kw. Oznacza to, że powierzchnia użytkowa lokalu ze skosami może różnid się o 11%. Jak to się przekłada na cenę lokalu gdy za metr deweloper żąda 8 tys. zł? Zamiast 356 tys. zł kupujący wydałby na zakup mieszkania aż 400 tys. zł. Szczegóły powinny byd w umowie Sposób liczenia powierzchni mieszkania, dla ostatecznego rozliczenia z deweloperem, musi byd uregulowany w umowie z deweloperem. Nawet, jeśli konkretna norma mówiąca o liczeniu powierzchni nie zostanie powołana w treści umowy, to powinna znaleźd się w załączniku. Umowa powinna regulowad też kwestię rozliczeo w przypadku zmiany aranżacji lokalu. Nie wydaje się na przykład słuszne, aby kupujący dopłacał, jeśli zrezygnuje ze ścian wewnątrz lokalu w efekcie, czego wzrośnie powierzchnia użytkowa. Bartosz Turek Home Broker 35

Tendencja składania informacji o nieprawidłowościach podatkowych za pomocą donosów rośnie. Urzędnicy się cieszą do kasy paostwa wpadnie więcej pieniędzy. Czy w tym roku padnie rekordowa ilośd donosów do Urzędów Skarbowych? Jak powszechnie wiadomo donoszenie w Polsce ma długą tradycję. Teraz na tej tradycji i tendencjach zamierza bazowad Urząd Skarbowy. Bo przecież życzliwych sąsiadów nie brakuje a skoro jest okazja by poinformowad urząd o tym jak się wiedzie u sąsiada to nie można marnowad okazji. Uprzejmie donoszę, że mój sąsiad nielegalnie wynajmuje mieszkanie nie płacąc podatku sąsiad obecnie mieszka za granicą i biedny nie jest! Może to nie zwyczajowy donos do urzędu skarbowego, ale sens pozostaje bardzo zbliżony do średniej statystycznej. W taki mniej więcej sposób autorzy donosów chcą zainteresowad urząd przypadkowy i proszą o kontrolę. W ubiegłym roku w samej tylko Warszawie donosów do Urzędu Kontroli Skarbowego było 553. Najwięcej donosów w ubiegłym roku o nieprawidłowościach podatkowych odnotował Urząd Kontroli Skarbowej w Warszawie, było ich 553, a w pierwszej połowie 2010 roku 354. Poza Warszawą wysokie wyniki odnotował też Poznao i Katowice. Urzędy w obu tych miastach zebrały w 2009 roku ponad 400 zgłoszeo. Zwiększanie się liczby zgłoszeo w 2010 roku urzędnicy tłumaczą nowo wprowadzonymi rozwiązaniami takimi jak telefoniczna linia zaufania, oraz wszystkie możliwe formy kontaktu, pocztą tradycyjną oraz elektroniczną. Również urzędnicy zachęcają do odwiedzania ich osobiście. 56 procent kontroli wszczętych w Poznaniu po informacjach od obywateli potwierdziło łamanie przepisów. Można, więc przyjąd, że częściej donos jest prawdziwy a nieco rzadziej jest to zwykła złośliwośd. Tendencje donoszenia można podzielid na przekręty podatkowe sąsiadów, na byłych małżonków, na pracodawców lub co najciekawsze na konkurencyjne firmy. Listy piszą też księgowe zatrudnione w firmach, wspólnicy prowadzący razem działalnośd, a nawet prawnicy skarżący się na szkodliwe dla innych działania konkretnych firm. Często skarbówka staje się ostatnią deską ratunku w sprawach niewypłaconego wynagrodzenia czy też zakooczonego przed czasem najmu. Urząd Kontroli Skarbowej w Gdaosku w latach 2007 2009 odzyskał dzięki takim informacjom 17 milionów złotych niezapłaconych podatków. Urzędnicy skarbowi traktują poważnie informacje z donosami, w szczególny priorytet otrzymują donosy pochodzące od przedsiębiorców. Takie zgłoszenia, składane przez osoby prowadzące działalnośd gospodarczą i uczciwie płacące podatki, traktujemy niemalże jak wniosek o ochronę przed nieuczciwą konkurencją. Dla nas to sygnał do natychmiastowego działania, jak wyraziła to inspektor Andrzej Bartyska, rzecznik UKS w Gdaosku. Według oceny urzędników w 2010 roku jest szansa na rekord w liczbie doniesieo o nieprawidłowościach podatkowych. Do tego jak zauważają urzędnicy opierający się na swoich wieloletnich doświadczeniach - zbliżają się wybory samorządowe, a niektórzy radni stosują taktykę eliminacji konkurenta poprzez nasłanie na niego kontroli skarbowej. - To nie ma nic wspólnego z obywatelskim donosem, jak wypowiedział się kwestii donosów prof. Janusz Czapioski, psycholog społeczny. Działanie ludzi to kulturowy odruch podparty interesownością, podyktowany zawiścią. Nie lubimy, gdy sąsiad kłuje nas w oczy majątkiem. Źródło: Rzeczpospolita, UKS Warszawa, UKS Gdaosk, Punctum Ile polskiego kapitału jest w Czeskich rękach? Więcej? Coraz więcej. Kto ma środki ten kupuje, Czesi też Czescy inwestorzy kupują sukcesywnie polskie firmy. Całkiem niedawno New World Resources, spółka kontrolowana przez Zdenka Bakalę, ogłosiła wezwanie na Bogdankę, czyli najlepszą polską kopalnię jak poinformował Puls Biznesu. Wcześniej czeska firma Kofola przejęła Hoop. Także czeski CEZ od lat bierze udział w prywatyzacji polskiej energetyki. Natomiast fundusz Penta Investment ma na koncie już ponad 10 transakcji nad Wisłą, między innymi przejęcie sieci sklepów Żabka. Doradców od fuzji i przejęd aktywnośd Czechów w Polsce nie dziwi. Czesi to jeszcze nie koniec. Eksperci podkreślają, że duże czeskie firmy jak na przykład CEZ, czy Kofola by się rozwijad są zmuszone do wchodzenia na inne rynki, a Polska jest dla nich naturalnym kierunkiem, nie odległym, dużym i póki co w wielu branżach bardzo rozdrobniony. Źródło: IAR, Punctum POLSKA 36

POLSKA Polskie banki będą wymagały dodatkowego kapitału. Eksperci uważają, że nie powinno to wpłynąd na ceny kredytów. Co nas czeka za 2 lata? Zobaczymy. Polskie banki potrzebują 6 miliardów skąd je wezmą? Koniecznośd dofinansowania wynika z regulacji nakazującej bankom w Unii Europejskiej zwiększenie ilości funduszy własnych. Rozwiązanie wprowadzono po to by zwiększyd bezpieczeostwo pieniędzy oddawanych w depozyt bankowy. Regulacje określane, jako Bazylea 3 będą wdrażane stopniowo z początkiem 2013 do 1 stycznia 2019 roku. W Polsce 15 spośród 20 największych banków będzie wymagało dodatkowego kapitału o łącznej sumie sięgającej 6 miliardów złotych. Ekspert z firmy doradczej Deloitte uspokaja jednak, że nie powinniśmy się obawiad droższych kredytów. Zagrożeniem dla polskich konsumentów jest jednak słabsza sytuacja banków zachodnich, które będą szukały pieniędzy podnosząc koszty obsługi klientów. Takie działania mogą pośrednio wpłynąd na koszt kredytów i innych usług bankowych również w Polsce, więc do kooca sytuacja nie jest jasna. Skutki wprowadzania Bazylei 3 odczujemy dopiero za mniej więcej pięd lat, więc póki, co można dmuchad na zimne i uwzględnid zmiany w dalej idących planach. Źródło: Deloitte, Punctum Taosze mieszkanie faktycznie droższe o 323 zł miesięcznie? To możliwe uwzględniając wszystkie opłaty. Mieszkanie, jako inwestycja Zakup taniego mieszkania może okazad się droższym rozwiązaniem, jeśli weźmiemy pod uwagę dodatkowe koszty, takie jak podatek, czynsz, ogrzewanie czy dojazd do pracy. Różnice w miesięcznych wydatkach na utrzymanie mogą wynieśd kilkaset zło- Zakup mieszkania, nawet niedużego lokalu na własne potrzeby, powinien byd traktowany jak inwestycja. Porównując oferty trzeba wziąd pod uwagę nie tylko cenę zakupu i związaną z nią wysokośd raty kredytowej, ale też inne koszty: podatek, czynsz czy wydatki na dojazd do pracy. W przypadku domów ważne są dodatkowo koszty ogrzewania, wywozu śmieci czy telewizji. Dokonując wyboru nieruchomości warto też zastanowid się, jaki jest potencjał wzrostu ceny czy też potencjalne dochody z najmu, nawet, jeżeli nie planujemy w tej chwili mieszkania wynajmowad. To pozwoli ocenid inwestycję całościowo. Nowe droższe czy stare taosze? Dla zobrazowania takiego podejścia posłużyliśmy się dwoma mieszkaniami. Jednym z rynku pierwotnego, drugim z wtórnego, które są obecnie wystawione na sprzedaż. Pierwsze znajduje się na warszawskim Mokotowie w inwestycji właśnie oddawanej do użytkowania. Ma powierzchnię 48,5 m kw. i kosztuje 419 tys. zł. Drugie też znajduje się w Warszawie, na Ursynowie, w budynku z wielkiej płyty (1980 rok budowy). Jest 40-metrowe i kosztuje 310 tys. zł. Koszty transakcyjne związane z zakupem mieszkania od dewelopera to w naszym przykładzie 3610 zł. Na kwotę tę składa się taksa notarialna i wpis w księdze wieczystej. Znacznie więcej trzeba wyłożyd dodatkowo kupując mieszkanie na rynku wtórnym. W naszym przykładzie jest to suma 9218 zł, na która składa się, obok taksy i księgi, 2-proc. podatek od czynności cywilno-prawnych (w przypadku mieszkania dewelopera musimy zapłacid 7% VAT, ale jest on uwzględniony w cenie). Jeżeli dodatkowo skorzystamy z pośrednictwa agencji, koszt ten podniesie się do 20 186 zł. Dla nowego rata kredytu wyższa o 390 zł W przypadku droższego mieszkania zdecydowanie większa będzie rata kredytowa. Przy założeniu zaciągnięcia kredytu w euro (oprocentowanie 3,54%) na 30 lat z 25- proc. wkładem własnym, rata miesięczna wyniesie 1507 zł (po ustanowieniu hipoteki na rzecz banku). Rata analogicznego kredytu na zakup taoszego mieszkania wyniesie 1115 zł, będzie, więc o ponad 390 zł niższa. Opłaty w wielkiej płycie mogą byd wyższe Miesięczny koszt utrzymania mieszkania na rynku pierwotnym uwzględniający czynsz i średni koszt ogrzewania (oszacowany oddzielnie) wynosi 389 zł. Czynsz jest stosunkowo niski, bo osiedlem zarządza wspólnota, do której należą lokale użytkowe. Z uwagi na nową technologię budownictwa niższy jest też koszt ogrzewania. W przypadku lokalu z 1980 r. łączny koszt wynosi 752 zł miesięcznie, na co obok wyższych opłat eksploatacyjnych wpływa dodatkowo bardzo wysoka opłata za użytkowanie wieczyste. W sumie różni- Charakterystyka lokalu Rynek pierwotny Rynek wtórny Dzielnica Mokotów Ursynów Rok budowy 2010 1980 Powierzchnia 48,5 m kw. 40 m kw. Cena zakupu 419 000 zł 310 000 zł Koszty transakcyjne (PCC,KW i taksa) 3 610 zł 9 218 zł Rata kredytu w EUR (LTV 75%, 30 lat) 1 507 zł 1 115 zł Czynsz 300 zł 460 zł Średniomiesięczny koszt ogrzewania 89 zł 167 zł Średniomiesięczna opłata za użytkowanie Wieczyste brak 125 zł Razem opłaty eksploatacyjne 389 zł 752 zł Miesięczny koszt dojazdu do pracy Samochodem 252 zł 605 zł Miesięczny koszt utrzymania (rata, opłaty, transport) 2 148 zł 2 471 zł 37

ca w miesięcznych kosztach utrzymania obu mieszkao wynosi 363 zł, co niemal w całości pokrywa różnicę w racie kredytowej. Uwaga na koszty wykooczenia/remontu Oczywiście przedstawione przykłady są skrajne nowe mieszkanie ma wyjątkowo niskie opłaty, a to w wielkiej płycie wyjątkowo wysokie. W rzeczywistości różnica może byd znacznie mniejsza, a nawet może się zdarzyd, że nowe mieszkanie będzie droższe w utrzymaniu od starszego. W analizie nie uwzględniliśmy ponadto kosztów, jakie nabywca musi ponieśd, aby zamieszkad w lokalu. Nowe na pewno trzeba wykooczyd, a w starym prawdopodobnie przeprowadzid remont. Dlatego każda inwestycja mieszkaniowa powinna byd poprzedzona kalkulacją obejmującą wszystkie związane z nią obciążenia, zarówno te jednorazowe, jak i miesięczne. Dodatkowe wydatki na komunikację W szacowaniu łącznych kosztów warto uwzględnid też wydatki związane z komunikacją. My przyjęliśmy najdroższy wariant, czyli dojazd własnym samochodem. Tylko z tytułu dojazdu do pracy (w zachodniej części warszawskiego Mokotowa) mieszkaniec Mokotowa zapłaci 252 zł, a mieszkaniec Ursynowa 605 zł. To oczywiście skrajny przypadek, gdyż ten drugi z dużym prawdopodobieostwem będzie dojeżdżał do pracy metrem, dzięki czemu zaoszczędzi The Point nie tylko na paliwie, ale też na ewentualnych opłatach za parking. Niemniej jednak w skrajnym wariancie, łączny koszt utrzymania droższego mieszkania (rata, opłaty, transport) wyniesie 2148 zł, a taoszego 2471 zł. To pierwsze okaże się, więc o 323 zł taosze. Jak już podkreśliliśmy, przyjęcie innych założeo może doprowadzid do zupełnie innego wyniku. Perspektyw wzrostu ceny Porównując różne oferty zakupu mieszkao warto też wziąd pod uwagę perspektywę wzrostu ceny. Nie znamy przyszłości, można jednak z dużym prawdopodobieostwem przyjąd, że nowe mieszkanie na Mokotowie powinno drożed szybciej od stosunkowo starego na Ursynowie. Na rynkach rozwiniętych przyjmuje się średnio, że cena nieruchomości mieszkaniowej powinna rosnąd w tempie 1-2 pkt. proc. powyżej inflacji. Gdyby przyjąd ostrożnie, że dla nowego mieszkania będzie to 1,5%, a dla starszego 1%, wartośd pierwszego przy założeniu inflacji na poziomie 2,5% - powinna wzrosnąd po 10 latach do 620 tys. zł (o 48%), a drugiego do 437 tys. zł (41%). W kalkulacji warto uwzględnid też potencjalne dochody z najmu, nawet, jeżeli obecnie zamierzamy sami mieszkad w kupowanym lokalu. Sytuacja może się, bowiem w przyszłości zmienid. Opierając się na średnich cenach najmu można założyd, że czynsz w przypadku mieszkania na Mokotowie wyniesie ok. 2250 zł, a starszego 1500 zł. Katarzyna Siwek, Bartosz Turek Home Broker Katarzyna Siwek Dyrektor Działu Analiz Home Broker. Specjalizuje się w rynku nieruchomości oraz wybranych obszarach rynku finansowego i makroekonomii. Cechuje ją unikalne spojrzenie na gospodarkę i rynek kapitałowy przez pryzmat rynku nieruchomości. Bartosz Turek POLSKA Analityk rynku nieruchomości Home Broker. Specjalizuje się w tematyce prawnej i administracyjnej dotyczącej rynku mieszkaniowego, ukooczył studia podyplomowe z zakresu wyceny nieruchomości, posiada bogatą wiedzę na temat czynników determinujących wartośd nieruchomości. 38

Polskie Misje Handlowe organizowane przez Krajową Izbę Gospodarczą MISJE HANDLOWE Misja polskich przedsiębiorców do Kanady Uprzejmie informujemy, że Krajowa Izba Gospodarcza we współpracy z Wydziałem Promocji Handlu i Inwestycji w Kanadzie przy Konsulacie Generalnym Rzeczypospolitej Polskiej w Montrealu, Stowarzyszeniem Eksporterów i Importerów Kanady oraz Izbą Kanadyjsko-Polską organizuje w dniach 17-25 października 2010 misję polskich przedsiębiorców do Kanady (Winnipeg, Toronto). Zapraszamy Paostwa do udziału w ogólnoświatowym FORUM MAŁYCH I ŚREDNICH PRZEDSIĘBIORCÓW CENTRALIA 2010 w W i n n i p e g w K a n a d z i e. Celem misji jest prezentacja polskiej oferty eksportowej oraz nawiązanie kontaktów handlowych z potencjalnymi partnerami podczas Forum Biznesu CENTRALIA 2010 w Winnipeg oraz spotkao gospodarczych z kanadyjskimi partnerami w Toronto. CENTRALIA 2010 są ogólnoświatowym spotkaniem przedsiębiorców w trakcie, którego mogą nawiązad kontakty z wyselekcjonowanymi dla nich partnerami uczestniczącymi w w/w Forum. Organizatorzy, zgodnie z przekazanym przez Paostwa profilem przedsiębiorstwa, przygotowują dla każdej uczestniczącej firmy indywidualny harmonogram spotkao biznesowych. W tegorocznej edycji imprezy przewidziany jest udział ok. 500 podmiotów gospodarczych, z następujących branż: przemysł maszynowy, przemysł spożywczy, przemysł lotniczy, biotechnologia, sektor ICT, transport i logistyka, produkcja środków transportu, wytwarzanie energii i ochrona środowiska, materiały budowlane i przemysł budowlany, górnictwo oraz turystyka, edukacja i szkolenia, film, nowe media, sztuka, gry komputerowe i oprogramowanie. Dotychczas swój udział potwierdziło już 70 delegacji z całego ś w i a t a. W trakcie CENTRALII 2010 będziecie Paostwo mogli ponadto skorzystad z możliwości promocji na stoisku informacyjnym Wydziału Promocji Handlu i Inwestycji Konsulatu Generalnego RP w Kanad z i e. Oprócz udziału w Forum Biznesowym CENTRALIA 2010, program misji gospodarczej przewiduje udział w seminariach gospodarczych oraz indywidualnych rozmowach handlowych B2B przygotowanych dla Paostwa we współpracy ze Stowarzyszeniem Importerów i Importerów Kanadyjskich w Toronto oraz Izbą Kanad y j s k o - P o l s k ą. Pomimo pogłębiającego się kryzysu ekonomicznego na świecie gospodarka Kanadyjska została pozytywnie oceniona przez Międzynarodowy Fundusz Walutowy (IMF). Solidne podstawy makroekonomiczne oraz szybka reakcja na osłabiające czynniki zewnętrzne postawiły Kanadę w lepszej sytuacji niż pozostałe gospodarki świata. Międzynarodowa pozycja Kanady jako jednej z najbardziej rozwiniętych gospodarek świata, zaliczanych do G7 i jednego z najbogatszych źródeł surowców naturalnych, w tym strategicznych i energetycznych, sprzyja poczuciu niezależności i wysokiemu poziomowi bezpieczeostwa kraju zarówno energet y c z n e g o j a k i e k o n o m i c z n e g o. Wszystkich zainteresowanych uczestnictwem uprzejmie prosimy o kontakt: www.kig.pl Misja Gospodarcza do Izraela IPH Polska Izrael w Warszawie, we współpracy z KIG, PIIiT, PARP oraz Wydziałem Handlu i Inwestycji Ambasady RP w Tel Awiwie, organizują Misję Gospodarczą na Targi ISRAEL GATEWAY 2010 - Tel Awiw, Izrael w dniach 28 listopada - 1 grudnia 2010r. Do udziału w Misji serdecznie zapraszamy przedsiębiorców rep r e z e n t u j ą c y c h n a s t ę p u j ą c e b r a n ż e : Technologie informacyjno-komunikacyjne, telekomunikacja, przemysł elektroniczny, nonotechnologia, biotechnologia, techn o l o g i a m e d y c z n a Udział w misji gospodarczej do Izraela jest doskonałą okazją do wzmocnienia polsko izraelskiej współpracy gospodarczej w sektorze high-tech oraz zwiększenia transferu technologii pomiędzy f i r m a m i o b u k r a j ó w. Program misji przewiduje między innymi: - przygotowanie i druk katalogu firm uczestniczących w Misji wraz z ofertą dla potencjalnego partnera izraelskiego, - udział w Targach Israel Gateway 2010, - spotkania b2b firm polskich i izraelskich, w ramach giełdy kooperacyjnej, - spotkanie z kierownictwem Wydziału Promocji i Inwestycji Ambasady RP w Tel Awiwie, - wizyty w izraelskich Inkubatorach Technologicznych / firmach innowacyjnych, - udział w seminarium dot. rynku izraelskiego oraz prezentacja międzynarodowych programów dot. Organizatorzy: Izba Przemysłowo Handlowa Polska Izrael w Warszawie, we współpracy z Krajową Izbą Gospodarczą, Polską Izbą Informatyki i Telekomunikacji, Polską Agencją Rozwoju Przedsiębiorczości oraz Wydziałem Handlu i Inwestycji Ambasady R P w T e l A w i w i e. Misja Handlowa do Arabii Saudyjskiej Krajowa Izba Gospodarcza zaprasza zainteresowane firmy sektora budowlanego do udziału w Misji Handlowej do Arabii Saudyj- 39

MISJE HANDLOWE skiej, która odbędzie się w terminie 16-22 października 2010 r. W trakcie pobytu w Rijadzie uczestnicy odwiedzą odbywające się tam w okresie 18-21 października Międzynarodowe Targi Budowlane. Profil tej imprezy obejmuje: maszyny i urządzenia, sprzęt, m a t e r i a ł y i u s ł u g i b u d o w l a n e. Targi te stanowią doskonałą okazję do przeprowadzenia akwizycji na rzecz polskiego eksportu tej grupy towarowej oraz związanych z nią usług do Arabii Saudyjskiej oraz krajów Zatoki Arabskiej. Planujemy zorganizowanie wspólnego stoiska dla przedstawicieli firm biorących udział w Misji, co pozwoli na prezentację ich ofert eksportowych. Misja Handlowa do USA Informujemy, że Krajowa Izba Gospodarcza organizuje wyjazd Misji Handlowej ogólnobranżowej do USA (Nowy Jork, Miami Floryda), składającej się z przedstawicieli firm eksportowoimportowych, w terminie: 14-21 listopada 2010. Program pobytu Misji w USA przewiduje: w Nowym Jorku: spotkanie biznesowe z Radcą Handlowym w Generalnym Konsulacie Ambasady RP; spotkanie biznesowe w Polish Slavic Center; spotkanie biznesowe z przedstawicielami firm polonijnych; w Miami: spotkanie biznesowe z Konsulem Honorowym; spotkanie biznesowe w Konsorcjum Handlowym Gubernatora Stanu Floryda (The Jay Malina International Trade Consortium); Misja handlowa do Kuwejtu Informujemy, że w terminie 23-30 października 2010 r. Krajowa Izba Gospodarcza organizuje wyjazd Misji Handlowej do Kuwejtu na Międzynarodowe Targi Budowlane BUILDING & CONSTRUC- TION EXHIBITION. W trakcie tej ekspozycji producenci maszyn i urządzeo, materiałów budowlanych oraz wyposażenia wnętrz dokonają kompleksowej prezentacji ofert adresowanych do uczestników niezwykle atrakcyjnego miejscowego rynku budowlanego. Sektor budowlany zajmuje bardzo ważne miejsce we gospodarce Kuwejtu w przyjętym na początku lutego 2010 4-letnim planie rozwoju kraju w latach 2010-2014 przewidywane nakłady na infrastrukturę kraju mają wynieśd 102 miliardy USD. Ponadto, oczekuje się, że do kooca 2010 roku roztrzygnięte zostaną przetargi ogłoszone przez kuwejcki Urząd ds. Mieszkalnictwa, opiewające na kwotę 10 miliardów USD. Dzięki nim powstaną mieszkania dla 1 0 0 0 0 0 o s ó b. Profil branżowy imprezy obejmuje m.in. następujące produkty i usługi: artykuły wykooczenia wnętrz (farby, tapety, podłogi, dywany, gzymsy, oświetlenie; urządzenia do łazienek i kuchni (sprzęt grzewczy i chłodniczy, produkty sanitarne, ślusarskie, stolarka; usługi i produkty budowlane (windy i schody ruchome, telefonia, kable, urządzenia technologiczne, maszyny i narzędzia); maszyny (ciężki sprzęt budowlany, spychacze, dźwigi, wywrotki, środki transportu). W trakcie pobytu uczestnicy będą mieli okazję przeprowadzid rozeznanie rynku w Kuwejcie, nawiązad nowe kontakty handlowe oraz zaprezentowad swoje oferty eksportowe. W przygotowaniu programu pobytu Misji KIG do Kuwejtu aktywnie uczestniczyd będzie miejscowy Radca Handlowy Ambasady RP, który zapozna członków Misji z funkcjonowaniem miejscowego rynku budowlanego oraz pomoże nawiązad odpowiednie kontakt y b i z n e s o w e. Ponadto, udostępnione zostanie stoisko informacyjne Ambasady RP na ww. Targach, na którym członkowie Misji będą mogli zaprezentowad swoje oferty eksportowe. Misja Handlowa do Turcji Informujemy, że w dniach 8 i 9 grudnia 2010r. Krajowa Izba Gospodarcza organizuje Misję Handlową do Turcji (Ankara, Stambuł) pod przewodnictwem Pana Rafała Baniaka Podsekretarza Stanu w Ministerstwie Gospodarki. Misja będzie towarzyszyd wizycie oficjalnej w Turcji Prezesa Rady Ministrów RP, Pana Donalda Tuska. Misja ma charakter wielobranżowy. Celem jest kompleksowa prezentacja polskiej oferty eksportowej oraz nawiązanie kontaktów handlowych z potencjalnymi partnerami lub zacieśnienie współpracy z przedstawicielami biznesu w Turcji. Serdecznie zapraszamy do udziału wszystkie firmy zainteresowane nawiązaniem i poszerzeniem kontaktów handlowych na rynku tureckim. W czasie trwania Misji zapewniamy realizację programu merytorycznego oraz obsługę uczestników wyjazdu. Program misji przew i d u j e m. i n. : Biznes Forum organizowane przy współpracy Ambasady RP w Ankarze oraz Tureckiego Zrzeszenia Izb Przemysłowo- Handlowych TOBB, spotkania B2B firm polskich i tureckich, wizyty w P a r k u T e c h n o l o g i c z n o - P r z e m y s ł o w y m, Udział w seminarium dot. rynku tureckiego oraz prezentacja międzynarodowych programów dot. współfinansowania projektów innowacyjnych ze środków publicznych. Misja organizowana będzie w ramach projektu systemowego Promocja polskiej gospodarki na rynkach międzynarodowych (poddziałanie 6.5.1 Programu Operacyjnego Innowacyjna G o s p o d a r k a ). Misja gospodarcza do Iraku Zapraszamy Paostwa do udziału w Misji polskich przedsiębiorców organizowanej przez Krajową Izbę Gospodarczą do IRAKU/ Kurdyjski Okręg Autonomiczny w dniach od 16 do 20 października 2010r. Misja będzie towarzyszyła oficjalnej wizycie rządowej pod przewodnictwem Podsekretarza Stanu w Ministerstwie Infrastruktury. W programie misji przewidziana jest wizyt na Międzynarodowych Targach Wielobranżowaych w Erbilu, Polsko-Kurdyjskie Forum Gospodarcze oraz indywidualne rozmowy handlowe z przedstawicielami irackich przedsiębiorców zainteresowanych nawiązaniem lub zacieśnieniem kontaktów handlowych z polskimi partnerami podczas spotkao w tym silnym ośrodku gospodarczym i o k r ę g u p r z e m y s ł o w y m. Uczestnicy misji będą mogli bezpłatnie skorzystad ze stoiska wystawienniczego wykupionego na Targach przez Ambasadę RP w Bagdadzie. Będą tez mogli zaprezentowad swoją ofertę eksportową podczas konferencji prasowej z przedstawicielami tamtejszych mediów. 40

Internet to rozległy rynek, ale by rzeczywiście w nim zaistnied trzeba najpierw zaplanowad a następnie to zrealizowad. Magia Internetu Czym jest Internet? Niby banalne pytanie a trudno na nie odpowiedzied. Jednak nie na tym się skupimy a bardziej na tym jak można wykorzystad Internet dla swojej firmy? MARKETING Strategie Marketingowe, są mniej lub bardziej efektywne, ale absolutnie konieczne dla twojej firmy. Albo znajdę drogę, albo ją stworzę! Może na początek w trzech słowach o samym Internecie to globalna sied, która łączy ludzi. Tendencją tej sieci jest ogromny wzrost i zainteresowanie od ogromnych korporacji po zwykłego użytkownika. Unia Europejska na rozwój tej technologii wydaje miliardy euro tak, aby docelowo Internet trafił pod strzechy. Działania rządów paostw azjatyckich są równie poważne w kwestii doprowadzenia Internetu tam gdzie jest to tylko możliwe. Dzięki tak ogromnej ekspansji Internet stał się rynkiem, na którym jest popyt na każdą usługę i produkt. Z punktu widzenia każdej firmy do świat idealny. Ta wirtualna rzeczywistośd przekłada się na wymierne pieniądze. Często dla tych, którzy mieli lub będą mieli oryginalny pomysł to kopalnia złota, dla tych, co pomysłów takich nie mają wciąż ogromny rynek konsumencki. Potencjalny problem, na jaki natrafia firma, która chce zaoferowad się w globalnej sieci to dotarcie do klientów. Nie można tego zrobid w prosty sposób, posiadanie samej strony internetowej nie wystarcza, wysyłanie informacji przez e-mail często przeradza się w spam, czyli śmieci elektroniczne. Więc co zrobid, aby wirtualny klient się urzeczywistnił? Należy stworzyd szerg narzędzi marketingowych i umiejętnie je wykorzystywad łącząc przede wszystkim od początku istnienia firmy ze swoim wizerunkiem i ściśle określonym planem, co i w jaki sposób chcemy osiągnąd? Narzędziami marketingowymi są strony internetowe, biuletny informacyjne, skuteczne pozycjonowanie, regionalne pozycjonowanie stron internetowych, utrzymanie serwisu na szybkich i wydajnych serwerach, reklama w miejscach gdzie bywają nasi klienci a przede wszystkim wspomniana synchronizacja naszych działao marketingowych z e- marketingiem. Konsolidacja działao marketingowych firmy powinna byd ściśle zaplanowana wyznaczające cele, strategie i sposoby realizacji planu. Połączenie i przemyślane działanie przynosi efekty. Wymaga to czasu i cierpliwości. Ale jedyne pytanie, jakie się wtedy pojawia jest, kiedy? Zamiast czy? Tak, więc jaki jest twój plan? Marketing to ogromna siła. Zauważ, jakie znane na rynku firmy przodują? Wszystkie te, które rozumieją marketing i potrafią go wykorzystad. Jednak sam marketing, nawet dobrze zaplanowany to za mało. Aby działanie marketingowe przyniosły efekty trzeba je wdrożyd w życie. Można to zrobid na wiele różnych sposobów i w różnych formach. Na pozór zbliżone do siebie metody przynoszą bardzo różne efekty. Aby zdecydowad się na właściwą strategię marketingową należy najpierw przeprowadzid analizę rynku na szeroką skalę w odniesieniu do konkretnej lokalizacji przedsiębiorstwa. Otoczenie rynkowe i społeczne ma ogromne znaczenie na realizację przedsięwzięcia. Niekiedy okazuję się, że w jednym miejscu firma wiąże ledwo koniec z koocem, natomiast w innym miejscu odnosi poważne sukcesy. Aby wynik Twojej pracy nie był niespodzianką stwórz analizę dopasowaną do Twojego przedsięwzięcia i otoczenia. Jeśli już to zrobiłeś i upłynęło od tego momentu sporo czasu warto przeanalizowad sytuację raz jeszcze. Rynek jest bardzo dynamiczny i to, co było wczoraj dzisiaj jest odległą historią. Wykonanie analizy określa precyzyjnie szanse i zagrożenia w zmieniającym się otoczeniu w odniesieniu do zasobów przedsiębiorstwa (rzeczowych, finansowych, osobowych) pozycji na rynku oraz poziomu konkurencyjności. Ostatni czynnik decyduje w dużej mierze o sukcesie firmy. Wykorzystaj Internet w możliwie jak najlepszy sposób. Jest to bardzo tani środek promocji, który efektywnie wspiera wysiłki firmy. Jedyne ryzyko, jakie niesie to nie umiejętne wykorzystanie środków marketingowych stworzenie denerwującej strony internetowej, wysyłanie pozbawionych sensu, lub zawirusowanych wiadomości, brak synchronizacji działania na przykład adres internetowy inny niż nazwa firmy. Wiele tak nieprzemyślanych działao zniszczy reputację firmy zanim się ona pojawi, dlatego warto przemyśled i zaplanowad, co i jak a potem to zrealizowad. Planuj potem realizuj! Przykładowe szanse można określid, jako: pojawienie się nowych rynków *geograficznie+, możliwośd przejścia do nowych segmentów rynku, możliwości rozszerzenia dotychczas produkowanego asortymentu Przykładowe zagrożenia tkwią w: prawdopodobieostwie wejścia na rynek nowej konkurencji, zwiększenia sprzedaży substytutów, zmiana potrzeb i upodobao konsumentów 41

Oceniając zasoby firmy dążymy do ustalania słabych stron firmy, znając swoje wady łatwiej jest nad nimi pracowad. Przykładem tego może to byd: brak wyraźnie określonej strategii i jej kierunku, przestarzała technologia, zły wizerunek. Po ustaleniu słabszych stron czas na odszukanie zalet firmy, mogą je stanowid: uznanie firmy za lidera, dobry stosunek do klientów, wysokie zasoby finansowe. Tworząc ocenę otoczenia i zasobów możemy zastosowad różne metody analizy strategicznej, polecamy jedną z tak zwanych czystych strategii: Strategia agresywna: nastawiona jest na wykorzystanie szans rynkowych oraz posiadanych przez przedsiębiorstwo atutów. Pozwala umocnid pozycję rynkową przedsiębiorstwa. Strategia konkurencyjna: bazuje na powiększeniu zasobów finansowych, poszerzeniu linii produktów, lub usług, a także The Point redukcji kosztów, oraz wykorzystania słabości przedsiębiorstwa i jego szans rynkowych, jako pozytywnego efektu. Strategia konserwatywna: oznacza unikanie i zmniejszanie przez firmę zagrożeo w otoczeniu rynkowym. Ukierunkowana jest na wykorzystanie atutów firmy w zakresie tworzenia nowych produktów tudzież poszerzania zakresu usług, poszukiwania nowych rynków, pogłębienia segmentacji rynku. Strategia defensywna: nastawiona jest na przetrwanie przedsiębiorstwa. Następuje stopniowe wycofywanie się z rynku, zmniejszenie zdolności produkcyjnych, szukanie szans na innych rynkach produktowych. Zanim rozpoczniesz działania marketingowe wyznacz cele. One powinny Ci wskazad drogę co należy zrobid by wytyczone założenia zrealizowad. Jeśli się nie uda a założenia były prawidłowe to MARKETING próbuj jeszcze raz aż do skutku. Przyjmij zasadę, jaką miał jeden z cesarzy rzymskich: Albo znajdę drogę, albo ją stworzę! Wykorzystanie marketingu w Polsce jest bardzo niskie, często niezrozumiałe. Przykłady można mnożyd jeden za drugim. Na przykład wódka Wyborowa eksportowana pod tą nazwą od niepamiętnych czasów proszę spróbowad to wymówid po angielsku? A potem zapamiętad. Od niedawna nasza dobra Żubrówka sprzedaje się pod nazwą Grass Vodka medal dla ludzi z marketingu za tę zmianę. Ale gdyby porównad działania marketingowe producenta wódki Finlandia do polskich marek to okaże się, że budżet Finlandii jest większy niż wszystkich polskich producentów wódek razem wziętych. Praktyczne przykłady można wymieniad jednym tchem, ale prowadzą one do jednej konkluzji nie ma na rynku firmy odnoszącej sukcesy i mającej słaby marketing. Kilka podstawowych wskazówek dla tych którzy rozpoczynają swoją przygodę w biznesie lub kilka dla tych którzy przeoczyli lekcję. Uniwersalny plan na zysk Zawsze jest dobry czas, aby zastanowid się i postawid sobie pytanie, co dzisiaj mogę dobrego zrobid dla mojej firmy? Setki niekooczących się pytao, które mają jeden cel poprawid jakośd firmy zaoferowad klientom więcej niż inni. Wielu ludzi ma problemy z realizacją swoich planów, dlaczego? Analiza poległych na polu ekonomicznej bitwy pozwala na wyciągnięcie wniosków i nauczenie się czegoś na nie swoich błędach. Dobra lekcja dla roztropnych. Częśd ludzi tworzy plany strategiczne, złożone biznes plany, plany kwartalne i zamknięcia roku wszystko to brzmi bardzo wyniośle i wydaję się, że to jest ważne, ale prawda nie koniecznie jest po ich stronie. Dlaczego? Tworzą oni pewną otoczkę dającą przeświadczenie, że to, co robią jest skomplikowane, wymaga dużo pracy i działa, do tego większośd ludzi będąc pod wrażeniem, że nie są w stanie udźwignąd tak skomplikowanej odpowiedzialności wyrabia sobie błędne myślenie i w nie wierzy. Aby ułatwid i wspomóc wynik rozgrywki mamy w prezencie 5 porad, które same w sobie kryją cały sekret sukcesu. Realizując poniższe punkty przekonasz się, że nie jest to ani skomplikowane, ani niemożliwe. 42

MARKETING Strategia dla Ciebie na początek to koncentracja na zdobywaniu klientów i ich utrzymywaniu. Wielu super specjalistów powiedziałoby, że to zbyt wąski zakres, ale zaufaj, że na początek to wystarczy zbuduj fundament potem postawisz na tym, co zechcesz. 1. Ustal wyraźny cel Czym jest twój biznes dla Ciebie? Czy dzięki temu twoje życie jest takie, jakie chcesz, aby było? Czy to jest rzeczywiście to, co chcesz w życiu robid? Czy twoim przedsięwzięciem zainteresujesz klientów? Jakich klientów? Jaki profit z twoich działao płynie do potencjalnego klienta? Czy oferujesz coś, na co jest zapotrzebowanie? W jakim biznesie się poruszasz (produkcja, usługi)? Określ, jakie są Twoje cele? Ile chcesz na tym zarobid? Jaki wynik Cię satysfakcjonuje i co chcesz osiągnąd? Stwórz klarowny obraz całego przedsięwzięcia i upewnij się, że w to wierzysz. Iluzja jest Twoim zagrożeniem. Planuj na papierze tak by móc nanieśd poprawki, przeczytad następnego dnia i niczym inżynier budowlany bez planu niczego nie ruszaj. 2. Zdefiniuj precyzyjnie swój rynek Co jest Twoim rynkiem zbytu? Czy możesz zaoferowad to, co oferujesz lepiej niż ktokolwiek inny? Nie wystarczy, że pewnośd, że jest odbiorca na to, co oferujesz ważny jest też poziom, jaki oferujesz. Poziom powinien byd stale wysoki lub wyższy niż wcześniej nigdy odwrotnie. Jakośd tego, co oferujesz powinna byd, co najmniej taka jak konkurencyjnych firm, albo lepsza. Jeśli nie wiesz, w którym miejscu jesteś wykonaj badanie, rynkowe, lub porównujące Twoją firmę z konkurencją to pozwoli Ci określid, co musisz zrobid, lub czego nie robid, aby znaleźd się w takim miejscu, które zapewni Ci dobry start. zrozumied. Spraw, aby promowad profit płynący ze współpracy zamiast siebie, zbędnych informacji jak na przykład młody dynamiczny, prężnie rozwijający się zespół to nie niesie żadnego pożytku twoim klientom. Zagmatwana i nieprzejrzysta oferta nie dotrze do wystarczającej ilości klientów, większośd jej nie zrozumie, aby Twój biznes mógł funkcjonowad. 4. Skoncentruj siły Zdecyduj dokładnie ile chcesz zainwestowad w realizację celu? Ustal precyzyjnie ile będzie Cię to kosztowało czasu i pieniędzy? Podchodź do tego realistycznie, przyjmując różne warianty i rozwiązania. Nie ma biznesu, który rozwija się bez wkładu i ryzyka. Im większy wkład (nie koniecznie finansowy) tym lepsze wyniki. Podobnie jest z ryzykiem im większe ryzyko tym większe zyski. Koncentruj siły koncentrując się na najważniejszych zadaniach. Jeśli coś się nie udaje skoncentruj się na tym by się koncentrowad! 5. Zrób to! Wybierz trzy sposoby na dotarcie na rynek odbiorców ze swoim produktem, lub usługami, w które zdecydowałeś się zainwestowad swój czas i życie. Zdecyduj się raz i niezależnie. Z fanatycznym zapałem realizuj swój cel! Koncentruj się na małej grupie odbiorców na początek, potem stopniowo rozszerzaj pole działania. Nie pozostawiaj wyników przypadkowi, monitoruj je i kontroluj tyle ile tylko się da. Stwórz własny system komunikacji z klientami. Określ, jakie działania przynoszą spodziewane efekty a jakie należy wyeliminowad. Pamiętaj o najważniejszym Ty odpowiadasz za porażkę i za sukces! 3. Stwórz swoje przesłanie W jaki sposób chcesz dotrzed do potencjalnego klienta i powiedzied mu, jaki profit daje współpraca z twoją firmą? Upewnij się, co chcesz przekazad, stwórz jasny przekaz tak by 6 letnie dziecko potrafiło go 43