Finansowanie MDGs po kryzysie finansowym. Paweł Samecki

Transkrypt

1 Finansowanie MDGs po kryzysie finansowym Paweł Samecki

2 Sprawy do poruszenia: Ekonomiczne uwarunkowania globalne, regionalne i lokalne Poszukiwania nowych źródeł finansowania działao na rzecz realizacji MDGs

3 Realny wzrost gospodarczy w proc. (MFW) * 2011* Strefa euro 2,7 0,5-4,1 1,7 1,5 USA 2,1 0,0-2,6 2,6 2,3 Europa Środkowo-Wsch. Azja Wsch. = Chindia+ASEAN Ameryka Łacioska Afryka subsaharyjska 7,2 3,0-3,6 3,7 3,1 11,4 7,7 6,9 9,4 8,4 5,5 4,3-1,7 5,7 4,0 5,5 2,6 5,0 5,5 Polska 6,8 5,1 1,7 3,5 3,5-4

4 Ceny metali bliskie szczytu przed kryzysem, ceny ropy naftowej i żywności na poziomie 2007: dobrze dla paostw eksportujących, gorzej dla paostw-importerów i konsumentów 2000=100 (źródło: Bank Światowy) Ropa naftowa Żywn Metale i minerały

5 Europa Środkowa Wzrost gospodarczy w najbliższych latach nie powróci do wysokiego tempa sprzed kryzysu ponieważ perspektywy wzrostu w Europie Zachodniej gorsze, niż przed 2008, zatem gorsze perspektywy eksportu na ten rynek z Europy Środkowej napływ kapitału (m.in. inwestycji bezpośrednich) do EŚ również prawdopodobnie niższy, niż w przeszłości Przeciwdziałanie kryzysowi i recesji było kosztowne: rządy zwiększyły deficyty bieżące, poziom zadłużenia wzrósł

6 Deficyt finansów publicznych (w proc. PKB) źródło: Eurostat 0-1 Czechy Polska Słowacja Węgry

7 Dług publiczny (w proc. PKB) źródło: Eurostat Czechy Polska Słowacja Węgry

8 Trudne perspektywy dla ODA Koniecznośd naprawy finansów publicznych w połączeniu z perspektywą niższego wzrostu o wiele trudniejsze warunki w paostwach Europy Środkowej dla realizacji zobowiązao z 2005 dot. wzrostu ich pomocy oficjalnej do 0,33% PKB w 2015 Polska: perspektywy na wzrost rzędu 3-4% w , ale dla podwyższenia wiarygodności potrzeba dalszych działao na rzecz spadku deficytu i uniknięcia pułapki długu Uzasadnione poszukiwanie nowych, innowacyjnych źródeł finansowania

9 Innowacyjne źródła finansowania Środki (w zasadzie) publiczne uzyskane w nowy, niekonwencjonalny sposób. Nie zalicza się do nich nowych środków wyłącznie prywatnych, nawet jeśli są uzyskane w sposób niekonwencjonalny.

10 Pomysłów na innowacyjne źródła finansowania jest wiele, np.: obciążenia nałożone na sektor finansowy, np. na ryzyko, transakcje, sumę bilansową, zobowiązania, płatności premii/bonusów dla kadr zarządzających wycena emisji CO2: podatek od emisji, systemy aukcji zezwoleo emisji instrumenty dłużne: np. International Finance Facility, emisje obligacji o z góry określonym celu środki prywatne pozyskane dodatkowo dzięki bodźcom publicznym np. wskutek rabatów podatkowych, partnerstwa publiczno-prywatnego

11 Niektóre pomysły wprowadzono w życie SE, BE, HU: opłaty nałożone na sektor finansowy systemy aukcji zezwoleo emisji instrumenty dłużne: International Finance Facility for Immunisation (UK, IT, FR, SE, ES) Opłaty dodatkowe do biletów lotniczych (FR, UK, CY) Konwersje zadłużenia: debt-to-health, debt-toenvironment swaps

12 Sługa wielu panów Tylko niektóre z nowo wprowadzonych pomysłów służą dodatkowemu zasileniu pomocy/mdgs (np. IFFI) inne służą innym niekiedy różnym - celom (np. opłaty z sektora finansowego w HU ratują bieżący budżet, a w SE są odkładane na specjalny fundusz naprawy banków w przyszłości) Dyskusja o wieloletnim budżecie UE po 2013 obejmie możliwości użycia nowych źródeł do finansowania budżetu UE (EU Budget Review)

13 Wymogi dla (idealnych) innowacyjnych źródeł finansowania Powszechna akceptowalnośd i globalny zasięg Proporcjonalnośd ( sprawiedliwośd ) obciążeo Skoordynowane wdrożenie (świat/ue) Stabilnośd pozyskiwania Prostota naliczania Niekłopotliwe procedury poboru/stosowania

14 Podsumowując Obecne ekonomiczne uwarunkowania globalne, europejskie, środkowo-europejskie i polskie nie są sprzyjające dla realizacji zobowiązao dot. ODA, podjętych w dobrych czasach Huśtawka nastrojów: np. w UK, rząd zapowiadając 4-letni program znacznych cięd wydatków budżetu, deklaruje wyjątek: 0,7% PKB na ODA; po kilku tygodniach przeforsowuje zapis konkluzji Rady Europejskiej o konieczności uwzględnienia konsolidacji finansów publicznych w paostwach członkowskich UE przy pracach nad budżetem UE Innowacyjne źródła finansowania na razie w fazie raczej eksperymentalnej; dominantą nadal źródła konwencjonalne (budżet paostwa) Perspektywy wzrostu finansowania działao na rzecz MDGs w najbliższych latach są nikłe, co sprawia, że poprawa tempa ich osiągania jest mało prawdopodobna