Plan wynikowy. Historia klasa 4 Wymagania edukacyjne do uzyskania śródrocznych i rocznych ocen klasyfikacyjnych Ocenianie bieżące ma na celu monitorowanie pracy ucznia oraz przekazywanie uczniowi informacji o jego osiągnięciach edukacyjnych pomagających w uczeniu się. Uczniowie oceniani są z wykorzystaniem elementów oceniania kształtującego, zgodnie z przepisami Wewnątrzszkolnego Systemu Oceniania. I OCENIANE OBSZARY AKTYWNOŚCI: - sprawdzian (w formie testu, dłuższej wypowiedzi pisemnej) - kartkówki - odpowiedzi ustne - praca na (w tym aktywność, projekty edukacyjne) - prace długoterminowe (prowadzone obserwacje i doświadczenia, opracowania, prezentacje) - sposób prowadzenia notatek ( estetyka, poprawność ortograficzna, interpunkcyjna) II OBOWIĄZKI UCZNIA: Uczeń zobowiązany jest do: a) przynoszenia zeszytu i odrabiania zadanych prac domowych (zarówno ustnych, jak i pisemnych) b) prowadzenia obserwacji, prostych doświadczeń, mierzenia, dokumentowania wyników, wyciągania z nich wniosków, prezentowania c) samodzielnego przygotowywania zapowiedzianych wcześniej opracowań lub prezentacji opartych o inne źródła niż podręczniki szkolne d) uzupełniania braków powstałych na skutek nieobecności e) uważania na lekcjach, brania czynnego udziału w zajęciach i prowadzenia pełnych notatek w zeszycie, rzetelnego przygotowywania się do sprawdzianów f) systematycznego uczenia się III KONTROLA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA: a) O sprawdzianie nauczyciel informuje co najmniej tydzień wcześniej, podaje zakres materiału b) Sprawdziany są obowiązkowe. Jeżeli z przyczyn losowych uczeń nie może napisać go z całą klasą, to powinien uczynić to w uzgodnionym z nauczycielem terminie. Termin ten powinien ustalić do tygodnia po powrocie, jeśli tego nie uczyni, nauczyciel daje mu arkusz sprawdzianu na pierwszej (po upłynięciu terminu). Zakres tej uczeń musi nadrobić w swoim zakresie.
c) Nauczyciel udostępnia prace pisemne niezwłocznie po ich ocenieniu uczniom i rodzicom(prawnym opiekunom). Uczeń zielonym długopisem dokonuje poprawy błędnych odpowiedzi, po czym bierze pracę do domu i do 7 dni od daty otrzymania zwraca ją nauczycielowi. d) Nauczyciel może bez uprzedzenia przeprowadzić kartkówkę z trzech ostatnich tematów. Uczeń wkleja kartkówkę do zeszytu i daje do podpisu Rodzicowi. e) Uczeń ma prawo 2 razy w półroczu zgłosić brak przygotowania do zajęć bez podania przyczyny. Należy to zrobić w momencie sprawdzania listy obecności, po wyczytaniu nazwiska ucznia. Prawo to nie dotyczy, na której przeprowadzane są zapowiedziane sprawdziany. W dzienniku zostaje ten fakt odnotowany jako np. Np. rozumiane jest jako brak pracy domowej, zeszytu, brak opanowania materiału z trzech poprzednich. g) Na bieżąco uczeń może być zapytany do 3 tematów wstecz. Powtórzenie większej partii materiału wymaga zapowiedzenia tydzień wcześniej. h) bieżąca może być wyrażona słownie (np. bardzo ładnie, świetnie, brawo, popracuj nad, pomyśl, poćwicz itp.) lub oceną w skali 1-6. i) Wszystkie prace pisemne sumujące muszą być opatrzone punktacją, komentarzem (zawiera informację o tym co uczeń robi dobrze, co i jak wymaga poprawy oraz jak powinien dalej się uczyć), a ich ocena obliczona wg skali: ocena ocena celująca ocena bardzo 86% - 95% ocena 70% -85% ocena dostateczna 50% - 69% ocena 30% - 49% ocena niedostateczna do 29% IV TRYB POPRAWIANIA OCEN: a) Uczeń ma prawo poprawiać bieżącą ocenę sumującą. b) Poprawa jest dobrowolna i musi odbywać się poza lekcjami. c) Termin poprawy uczeń uzgadnia z nauczycielem do dwóch tygodni od czasu otrzymania oceny. d) Nową ocenę zapisuje się obok poprawianej. e) Zadania domowe uczeń powinien poprawić na lekcję następną. Wyjątkowo, jeżeli zadanie było pracochłonne lub jego realizacja trwała dłuższy czas, uczeń uzgadnia z nauczycielem termin oddania pracy (maksymalnie 2 tygodnie). procent liczby punktów 96% - 100% oraz w całości wykonane zadanie dodatkowe lub twórcze, oryginalne rozwiązanie
V OCENIANIE UCZNIA ZE SPECYFICZNYMI POTRZEBAMI EDUKACYJNYMI: 1. Kryteria oceniania wiedzy i umiejętności przedmiotowych są dostosowywane do indywidualnych możliwości ucznia z uwzględnieniem wskazówek zawartych w opiniach i orzeczeniach Poradni Psychologiczno- Pedagogicznej. 2. W głównej mierze oceniany jest wkład pracy w realizowane zadanie, zaangażowanie w dążeniu do celu, pozytywna motywacja do nauki, jak również wytrwałość, systematyczność, przygotowanie do zajęć oraz wywiązywanie się z obowiązków szkolnych. 3. Sposoby dostosowania wymagań edukacyjnych a) dla ucznia z upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim: - zmniejszanie ilości, stopnia trudności i obszerności zadań - dzielenie materiału na mniejsze partie, wyznaczanie czasu na ich opanowanie i odpytywanie - odwoływanie się do znanych sytuacji z życia codziennego - częste podchodzenie do ucznia w trakcie samodzielnej pracy w celu udzielania dodatkowej pomocy, wyjaśnień - należy zezwolić na dokończenie w domu niektórych prac wykonywanych na lekcjach - większa ilość czasu i powtórzeń na opanowanie materiału - w związku z dużym problemem w se i wyborze najważniejszych informacji z danego tematu można wypisać kilka podstawowych pytań, na które uczeń powinien znaleźć odpowiedź, czytając dany materiał (przy odpytywaniu prosić o udzielenie na nie odpowiedzi) b) dla ucznia z dysleksją rozwojową: - uwzględniać trudności z zapamiętywaniem nazw, nazwisk, dat - w czasie odpowiedzi ustnych dyskretnie wspomagać, dawać więcej czasu na przypomnienie, wydobycie z pamięci nazw, terminów, dyskretnie naprowadzać - częściej powtarzać i utrwalać materiał - podczas uczenia stosować techniki skojarzeniowe ułatwiające zapamiętywanie - wprowadzać w nauczaniu metody aktywne, angażujące jak najwięcej zmysłów (ruch, dotyk, wzrok, słuch), używać wielu pomocy dydaktycznych, urozmaicać proces nauczania - zróżnicować formy sprawdzania wiadomości i umiejętności tak, by ograniczyć ocenianie na podstawie pisemnych odpowiedzi ucznia - przeprowadzać sprawdziany ustne z ławki, niekiedy nawet odpytywać indywidualnie - często oceniać prace domowe - w pracach klasowych czy zadaniach przeznaczonych do samodzielnego wykonania upewnić się, czy uczeń rozumie czytany tekst - w miarę możliwości nie dyktować tekstu zadań, ale wręczyć uczniowi kartkę z zapisanym poleceniem - zapisywać na tablicy obce nazwy
- należy mieć na uwadze zasadę stopniowania trudności oraz od bliższego do dalszego - operować pojęciami wiek, tysiąclecie i często pracować z osią czasu, co ułatwi poruszanie się po poszczególnych epokach i chronologiczne ich porządkowanie - dzięki temu abstrakcyjne pojęcia ulegają konkretyzacji. c) dla ucznia z odchyleniami rozwojowymi: - zmniejszanie ilości, stopnia trudności i obszerności zadań - dzielenie materiału na mniejsze partie, wyznaczanie czasu na ich opanowanie i odpytywanie - odwoływanie się do znanych sytuacji z życia codziennego - formułowanie pytań w formie zdań o prostej konstrukcji - powoływanie się na ilustrujące przykłady - częste podchodzenie do ucznia w trakcie samodzielnej pracy w celu udzielania dodatkowej pomocy, wyjaśnień - zezwolenie na dokończenie w domu niektórych prac wykonywanych na lekcjach - odpytywanie po uprzedzeniu, kiedy i z czego dokładnie uczeń będzie pytany - mobilizowanie do wysiłku i ukończenia zadania - zadawanie do domu tyle, ile dziecko jest w stanie samodzielnie wykonać - w miarę możliwości pomagać, wspierać, dodatkowo instruować, naprowadzać, pokazywać na przykładzie - podczas oceniania brać przede wszystkim pod uwagę stosunek ucznia do przedmiotu, jego chęci, wysiłek, przygotowanie do zajęć itp. - włączać do rywalizacji tylko tam, gdzie uczeń ma szanse Nr dostateczna bardzo CZĘŚD I. ZAPOZNAJ SIĘ Z HISTORIĄ 1. Historia Co to takiego? historia jako dzieje, przeszłośd, epoki historyczne. historia i czym zajmuje się historyk. Uczeo umie krótko scharakteryzowad epoki historyczne. Uczeo wyjaśnia, po co uczy się historii. wpływ wydarzeo historycznych na teraźniejszośd oraz wpływ współczesnych zdarzeo, także z własnego życia, na kształtowanie się Historia jako dzieje
dostateczna bardzo przyszłej historii. 2. Wśród starych ksiąg, obrazów i budowli źródła historyczne. źródło historyczne, legenda i zabytek. Uczeo wie, jakie funkcje pełni muzeum. Umie podzielid źródła historyczne na pisane i niepisane. inne formy poznawania historii (film, obraz). Rozumie znaczenie źródeł historycznych dla pracy historyka. Uczeo umie odczytad informacje z ilustracji przedstawiającej źródło niepisane. Rozumie, dlaczego należy chronid źródła historyczne. Historia jako dzieje 3. Historia zegara i nie tylko chronologia, tysiąclecie, era, przed naszą erą. Uczeo wie, jakie są rodzaje zegarów. Umie wskazad podstawowe podziały czasu (m.in. wiek, era). Uczeo umieszcza wydarzenia na linii chronologicznej. Wie, co to jest chronologia. Uczeo wie, w jakim celu i gdzie wynaleziono kalendarz. Rozumie, jakie ma znaczenie chronologia w nauce historii., dlaczego inaczej liczymy czas przed naszą erą. Chronologia historyczna 4. Kiedy to było? Obliczanie czasu określanie wieku, ery, obliczanie upływu czasu między wiekami. podstawowe podziały czasu (m.in. wiek, era). chronologia. Umie określid na podstawie daty rocznej wiek i jego połowę. Uczeo umie obliczyd upływ czasu między wydarzeniami p.n.e. i n.e., jakie ma znaczenie chronologia w nauce historii. Chronologia historyczna 5. Palcem po mapie mapa historyczna, rodzaje map historycznych. mapa. Wie, co to jest tytuł mapy i legenda. Uczeo wie, jakie są rodzaje map. Umie wskazad na mapie konkretne miejsca i określid ich przynależnośd Uczeo umie odróżnid od siebie rodzaje map. Umie wskazad starą mapę i różnice między mapą dawną znaczenie czytania mapy dla poznania zjawisk i procesów historycznych. Analiza i interpretacja historyczna
dostateczna bardzo paostwową. i współczesną. 7. Lekcja powtórzeniowa epoki historyczne, źródła historyczne, chronologia. pojęcia: wiek, era, epoka, historia, źródło historyczne. Oblicza czas, który upłynął między epokami i wydarzeniami. Przypisuje daty wydarzeo do odpowiednich wieków. Uczeo wymienia kolejne epoki historyczne. Wie, jakie wyróżniamy rodzaje źródeł historycznych. Wyjaśnia, dlaczego uczymy się historii. Uczeo przedstawia własne rozumienie konieczności nauki historii. Uczeo klasyfikuje źródła historyczne, posługując się przykładami. Uzasadnia przydatnośd źródeł w pracy historyka i archeologa. Sprawdzian 1. CZĘŚD II. CZŁOWIEK I SPOŁECZEOSTWO 8. Każdy człowiek jest inny odmiennośd i niepowtarzalnośd człowieka. Uczeo wie, czym ludzie różnią się między sobą. tolerancja. różnice między ludźmi oraz zauważyd wynikające z nich korzyści i trudności. Rozumie, że należy szanowad innych bez względu na wiek, wygląd czy przekonania. Uczeo umie odróżnid tolerancję od akceptacji. Refleksja nad sobą i otoczeniem społecznym 9. W domu, w szkole, w społeczeostwie społeczeostwo i grupa społeczna oraz jakie przykłady społeczeostw i grup społecznych. przywódcę oraz określid role członków znaczenie grupy społecznej w życiu Refleksja nad sobą i otoczeniem
dostateczna bardzo rodzina, społecznośd szkolna, społeczeostwo, prawa i obowiązki ucznia. są podstawowe rodzaje grup społecznych. Umie określid, do jakich grup sam należy i jaką pełni w nich funkcję. Umie określid podstawowe funkcje rodziny. grupy społecznej. Rozumie potrzebę życia ludzi w grupach. Rozumie koniecznośd udziału w wyborach (na razie do samorządu szkolnego). codziennym (zwłaszcza znaczenie szkoły i rodziny). społecznym 10. Ja i moja historia tradycja rodzinna, pokolenie. pamiątka rodzinna, zwyczaj, drzewo genealogiczne i rodowód. Uczeo umie odróżnid pamiątkę od zwyczaju oraz drzewo genealogiczne od rodowodu. Umie podad przykład pamiątki i zwyczaju w swojej rodzinie. Uczeo umie narysowad rodowód i drzewo genealogiczne. korzyści wynikające z poznania swojej historii i historii swojej rodziny. Refleksja nad sobą i otoczeniem społecznym 11. Poznaj to, co nieznane... Szkoła dawniej i dziś*, że dawniej nauka nie wyglądała tak jak dzisiaj. Uczeo wie, kim była Maria Skłodowska-Curie. Uczeo wie, czym się różni szkoła dawna od dzisiejszej. Uczeo potrafi opowiedzied, jak kiedyś wglądała nauka w szkole. 12. Lekcja powtórzeniowa społeczeostwo, grupa społeczna, rodzina, szkoła, tolerancja, konflikty, prawa i obowiązki ucznia. Uczeo zna pojęcia: społeczeostwo, grupa społeczna. Wie, czym ludzie różnią się między sobą. Umie określid podstawowe funkcje rodziny. Uczeo wie, do jakich grup społecznych należy i jaką pełni w nich funkcję. Zna swoje prawa i obowiązki jako ucznia w społeczności szkolnej. tolerancja, i potrafi opowiedzied, w jaki sposób się przejawia. Uczeo potrafi opowiedzied o konfliktach między ludźmi i wie, w jaki sposób próbowad radzid sobie z tymi konfliktami. Sprawdzian 2.
dostateczna bardzo CZĘŚD III. MAŁA I WIELKA OJCZYZNA 13. Moja ojczyzna + Poznaj to, co nieznane... Orzeł godło Polski* stolica Polski, godło, flaga, hymn paostwowy, historia godła Polski, sąsiedzi Polski. Uczeo wie, jakie miasto jest stolicą Polski i jakie są polskie symbole narodowe. Uczeo umie wymienid sąsiadów Polski. na mapie sąsiadów Polski. koniecznośd zdobywania wiedzy o ojczyźnie. Zna historię narodowego godła. Ojczyzna oraz temat dodatkowy spoza 14. Polska niejedno ma imię regiony Polski. Uczeo zna pojęcia: region, gwara, strój regionalny, mniejszość narodowa. na mapie i nazwad najważniejsze polskie regiony oraz region, w którym mieszka. na mapie i nazwad wszystkie polskie regiony. znaczenie lokalnych zwyczajów dla budowania kultury polskiej. Ojczyzna 15. Moja wielka i mała ojczyzna mój region, mała ojczyzna. ojczyzna i patriotyzm. mała ojczyzna. znaczenie małej ojczyzny w swoim życiu i w historii. Uczeo umie znaleźd informacje na temat swojej małej ojczyzny. Interesuje się życiem lokalnym. Ojczyzna, Mała Ojczyzna 16. Lekcja powtórzeniowa patriotyzm, polskie symbole narodowe, patriotyzm i zna polskie symbole narodowe. Uczeo wymienia sąsiadów Polski, umie wskazad na mapie paostwa graniczące z Polską. Uczeo wymienia regiony Polski, rozumie ich odrębności, wymienia cechy charakterystyczne Uczeo charakteryzuje swoją małą ojczyznę, potrafi wskazad, jakie znaczenie ma dla niego i jego najbliższych.
dostateczna bardzo regiony Polski, mniejszości etniczne i narodowe. własnego i innych regionów. Sprawdzian 3. CZĘŚD IV. DAWNO, DAWNO TEMU... 17. Bardzo dawna historia człowieka* prehistoria. Uczeo potrafi wymienid zajęcia człowieka pierwotnego. Wie, jakie były funkcje ognia w życiu człowieka pierwotnego. Uczeo wymienia najpowszechniejsze narzędzia człowieka pierwotnego. Wie, co zmieniło życie człowieka pierwotnego. Uczeo wie, z czego człowiek dawniej wykonywał narzędzia. Uczeo potrafi opowiedzied o początkach rolnictwa i hodowli. 19. Historia pisma alfabety: fenicki, grecki, łacioski, współczesny. Uczeo wie, kiedy wynaleziono pismo., do czego służyło pismo. Uczeo wymienia rodzaje pisma w kolejności chronologicznej. Uczeo wie, w jaki sposób odczytano hieroglify. 21. Na rydwanie faraona* faraon, hieroglify, piramidy. Uczeo wie, kim był faraon i do czego służyły piramidy. Uczeo potrafi wskazad na mapie Nil i Egipt oraz wymienid grupy społeczne starożytnego Egiptu i krótko je scharakteryzowad. Uczeo wie, z czego i jak Egipcjanie robili zwoje do pisania. Uczeo wie, kim był faraon Tutanchamon. 22. A tymczasem na ziemiach polskich * Uczeo wymienia zajęcia mieszkaoców Biskupina. Uczeo potrafi na podstawie rysunku opisad gród w Biskupinie. Uczeo wskazuje przyczyny upadku Biskupina. Uczeo wie, kiedy powstała osada w Biskupinie i kto ją
dostateczna bardzo osada w Biskupinie, zajęcia ludności Biskupina. odkrył. 23. Poznaj to, co nieznane... Siedem cudów starożytnego świata* Uczeo wie, że w starożytności wzniesiono wiele wspaniałych budowli, a siedem z nich nazwano cudami świata. Uczeo potrafi na podstawie ilustracji opowiedzied o siedmiu cudach świata. Uczeo wskazuje siedem cudów świata na mapie świata starożytnego. Uczeo zna dalsze losy siedmiu cudów starożytnego świata. 24. Lekcja powtórzeniowa położenie geograficzne Mezopotamii, wynalazek pisma, Egipt faraonów, Biskupin. pojęcia: Mezopotamia, pismo klinowe, faraon, piramidy, hieroglify, papirus. Uczeo omawia wpływ położenia geograficznego na życie w Mezopotamii i Egipcie. Uczeo wie, które osiągnięcia cywilizacji Mezopotamii i Egiptu odgrywają ważną role do dziś. Ocenia znaczenie wynalazku pisma dla rozwoju cywilizacji. Uczeo wymienia egipskie grupy społeczne i określa ich funkcje. Zna różne koncepcje dotyczące budowy piramid. CZĘŚD V. STAROŻYTNA GRECJA 25. Grecja i jej mieszkaocy + Poznaj to, co nieznane... Wielka kolonizacja* położenie Grecji, ukształtowanie terenu, rola żeglowania. Uczeo potrafi wskazad na mapie Grecję. Uczeo wie, czym zajmowali się starożytni Grecy. przyczyny Wielkiej Kolonizacji. związek między położeniem geograficznym a rozwojem paostwa i życiem mieszkaoców. oraz temat dodatkowy
dostateczna bardzo 26. Greckie wychowanie wychowanie spartaoskie, hoplici, igrzyska olimpijskie. Uczeo wie, co oznacza określenie spartaoskie wychowanie. Uczeo wie, co oznacza zwrot wród z tarczą lub na tarczy, Wskazuje na mapie Spartę i Olimpię. Uczeo umie opowiedzied o spartaoskim modelu wychowania i starożytnych igrzyskach sportowych. znaczenie sportu w życiu starożytnych Greków i współczesnych ludzi. 27. W Atenach Peryklesa sztuka grecka, filozofia, demokracja. Uczeo wie, kim byli Sokrates i Atena. Uczeo wie, kim byli Fidiasz i Perykles. Uczeo umie objaśnid funkcje świątyni greckiej i agory. znaczenie osiągnięd starożytnych Greków dla kolejnych epok, w tym dla współczesności. 28. W świecie greckich bogów bogowie olimpijscy, teatr grecki. Uczeo wie, kim byli Herakles, Odyseusz, i Zeus. Wie, czym był teatr w starożytnej Grecji. Uczeo umie rozpoznad greckich bogów po ich atrybutach. Uczeo umie opowiedzied historie Heraklesa i Odyseusza. znaczenie osiągnięd starożytnych Greków dla kolejnych epok, w tym współczesności. 29. Lekcja powtórzeniowa położenie geograficzne Grecji, wierzenia Greków, filozofia i teatr grecki, rola sportu w życiu starożytnych Greków. pojęcia: demokracja, igrzyska olimpijskie. Wymienia greckich bogów. Uczeo podaje genezę i znaczenie powiedzeo: z tarczą lub na tarczy, wychowanie spartaoskie. Zna postacie: Sokratesa, Arystotelesa, Platona, Fidiasza, Peryklesa. Uczeo wyjaśnia znaczenie demokracji ateoskiej. Uczeo porównuje warunki naturalne różnych krajów starożytnych: wskazuje podobieostwa i różnice między nimi oraz ich wpływ na funkcjonowanie paostw. CZĘŚD VI. STAROŻYTNY RZYM 30. Rozwój paostwa rzymskiego* Uczeo wie, kim był Uczeo potrafi wskazad na Uczeo wymienia Uczeo krótko
dostateczna bardzo początki Rzymu, Rzym królewski, republika, cesarstwo. Romulus. mapie Rzym. chronologicznie ustroje Rzymu. charakteryzuje ustroje Rzymu. 31. Miasto na siedmiu wzgórzach drogi rzymskie, handel, życie codzienne, Juliusz Cezar. triumf i Forum Romanum. Uczeo potrafi opowiedzied, jak budowano rzymskie drogi. Uczeo omawia codzienne zajęcia mieszkaoców Rzymu. znaczenie dróg dla rozwoju imperium. 32. Rzymianina dzieo powszedni prawo rzymskie, termy, igrzyska, niewolnictwo. Uczeo wie, kim był niewolnik w starożytnym Rzymie. Uczeo wie, czym były termy i akwedukty oraz kim był gladiator. Umie wymienid najważniejsze osiągnięcia kultury starożytnego Rzymu, ze szczególnym uwzględnieniem prawa rzymskiego. znaczenie niewolnictwa w paostwie rzymskim. Uczeo umie wymienid najważniejsze osiągnięcia kultury starożytnego Rzymu w odniesieniu do współczesności. 33. Rzymianin zostaje chrześcijaninem narodziny chrześcijaostwa, apostołowie, ewangelia, prześladowania chrześcijan. Uczeo wie, kim byli Jezus i święty Paweł. najważniejsze zasady chrześcijaostwa. Uczeo wymienia najważniejszych rzymskich bogów. znaczenie chrześcijaostwa dla rozwoju Rzymu i dalszej historii ludzkości.
dostateczna bardzo 34. Upadek cesarstwa rzymskiego. + Poznaj to, co nieznane... Jak walczono w starożytnym Rzymie* cesarstwo zachodnie i wschodnie, barbarzyocy. legion rzymski. Zna datę 476 r. Uczeo wie, czym są taran, katapulta. Uczeo zna datę upadku cesarstwa rzymskiego na Zachodzie. Rozumie znaczenie armii w historii Rzymu. Uczeo umie wymienid przyczyny podziału imperium i upadku cesarstwa zachodniego. oraz temat dodatkowy 35. Lekcja powtórzeniowa przemiany ustrojowe w paostwie rzymskim, Rzym podbija świat, osiągnięcia cywilizacji rzymskiej, chrześcijaostwo w świecie rzymskim. pojęcia: republika, legiony, akwedukt, termy, cesarstwo, prawo rzymskie, chrześcijaostwo, Koloseum, amfiteatr. Zna postacie: Jezusa Chrystusa, Juliusza Cezara. Wie, co wydarzyło się w 476 r. Wskazuje na mapie miasto Rzym. Wymienia rzymskie osiągnięcia cywilizacyjne. Podaje przyczyny prześladowao chrześcijan. Uczeo opisuje republikę i cesarstwo, wskazuje na różnice między nimi. Uczeo wskazuje wpływ osiągnięd rzymskich na współczesne prawo i budownictwo. Na ocenę celującą uczeń opanował wszystkie wiadomości i umiejętności oraz odnosi sukcesy w konkursach.