Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny z przedmiotu - historia i społeczeństwo dla klasy IV

Transkrypt

1 Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny z przedmiotu - historia i społeczeństwo dla klasy IV Nr lekcji Temat lekcji Ocena dopuszczająca ocena dostateczna ocena dobra Ocena bardzo dobra Ocena celująca CZĘŚĆ 1 ZAPOZNAJ SIĘ Z HISTORIĄ Historia Co to takiego? historia jako dzieje, przeszłość, epoki historyczne Wśród starych ksiąg, obrazów i budowli. źródła historyczne Historia zegara i nie tylko chronologia, tysiąclecie, era, przed naszą erą Kiedy to było? Obliczanie czasu. określanie wieku, ery, obliczanie upływu czasu między wiekami. Palcem po mapie. mapa historyczna, rodzaje map historycznych historia i czym zajmuje się historyk źródło historyczne, legenda i zabytek - zna przyrządy do pomiaru czasu, -wie, jakie są rodzaje zegarów, - umie określić na podstawie daty wiek. mapa. tytuł mapy i legenda - wyjaśnia, po co uczy się historii - wie, jakie funkcje pełni muzeum, - umie podzielić źródła historyczne na pisane i niepisane - wie, w jakim celu i gdzie wynaleziono kalendarz, podstawowe podziały czasu (wiek, era itp.). podstawowe podziały czasu (wiek, era itp.). - określić na podstawie daty wiek i jego połowę - wie, jakie są rodzaje map - umie krótko scharakteryzować epoki historyczne inne formy poznawania historii (film, obraz), - umieszcza wydarzenia na osi chronologicznej, chronologia wie, co to jest chronologia, - umie określić na podstawie daty wiek i jego połowę oraz wskazać na osi czasu. na mapie konkretne miejsca i określić ich przynależność państwową - rozumie wpływ wydarzeń historycznych na teraźniejszość źródeł historycznych dla pracy historyka. - rozumie, dlaczego inaczej liczymy czas przed naszą erą. - umie obliczyć upływ czasu między wydarzeniami p.n.e. i n.e. - umie odróżnić od siebie rodzaje map. starą mapę i różnice między mapą dawną - rozumie wpływ współczesnych zdarzeń także z życia ucznia na kształtowanie się przyszłej historii - umie odczytać informacje z ilustracji przedstawiającej źródło niepisane,. - rozumie, dlaczego należy chronić źródła historyczne. - rozumie, jakie ma znaczenie chronologia w nauce historii - rozumie, jakie ma znaczenie chronologia w nauce historii czytania mapy dla poznania zjawisk i procesów historycznych.

2 6 7 Archeologia co to takiego?* epoki historyczne źródła historyczne chronologia. - wie, czym zajmuje się archeolog. - zna pojęcia: wiek, era, epoka, historia, źródło historyczne, - przypisuje daty wydarzeń do odpowiednich wieków. - opowiada o pracy archeologa. kolejne epoki historyczne, CZĘŚĆ 2: CZŁOWIEK SPOŁECZEŃSTWO - wie, jakimi narzędziami i technikami posługuje się archeolog. - wie, jakie wyróżniamy rodzaje źródeł historycznych, - wyjaśnia, dlaczego uczymy się historii. - oblicza czas, który upłynął między epokami i wydarzeniami, i współczesną - potrafi wymienić rożne znaleziska archeologiczne i ocenić ich wartość. - przedstawia własne rozumienie konieczności nauki historii. pracy archeologa dla poznawania historii. - klasyfikuje źródła historyczne, posługując się przykładami, - uzasadnia przydatność źródeł w pracy historyka i archeologa Każdy człowiek jest inny. odmienność i niepowtarzalność człowieka. W domu, w szkole, w społeczeństwie. rodzina, społeczność szkolna, społeczeństwo, prawa i obowiązki ucznia. Ja i moja historia. tradycja rodzinna, pokolenie. Szkoła dawniej i dziś.* - wie, czym ludzie różnią się między sobą. społeczeństwo i grupa społeczna i jakie są podstawowe rodzaje grup społecznych. pamiątka rodzinna, zwyczaj, drzewo genealogiczne i rodowód. - wie, jak wygląda nauka we współczesnej szkole. tolerancja. przykłady społeczeństw i grup społecznych, - umie podać przykład pamiątki i zwyczaju w swojej rodzinie. - rozumie, że dawniej nauka nie wyglądała tak jak dzisiaj. różnice między ludźmi oraz zauważyć wynikające z nich korzyści i trudności. - umie określić, do jakich grup sam należy i jaką pełni w nich funkcję, - umie określić podstawowe funkcje rodziny. - umie odróżnić pamiątkę od zwyczaju oraz drzewo genealogiczne od rodowodu, - wie, kim była Maria Skłodowska-Curie. - rozumie, że należy szanować innych bez względu na wiek, wygląd czy przekonania. przywódcę oraz określić role członków grupy społecznej, - rozumie potrzebę życia ludzi w grupach, - rozumie konieczność udziału w wyborach (na razie do samorządu szkolnego). - umie narysować rodowód i drzewo genealogiczne. - wie, czym się różni szkoła dawna od dzisiejszej. - umie odróżnić tolerancję od akceptacji. grupy społecznej w życiu codziennym (zwłaszcza znaczenie szkoły i rodziny). - rozumie korzyści wynikające z poznania swojej historii i historii swojej rodziny - potrafi opowiedzieć, jak kiedyś wglądała nauka w dawnej szkole.

3 12 społeczeństwo, grupa społeczna rodzina, szkoła tolerancja konflikty prawa i obowiązki ucznia - zna pojęcia: społeczeństwo, grupa społeczna, grupy społeczne, do których należy i określa rolę, jaką w nich pełni, - wie, czym ludzie różnią się między sobą, - umie określić podstawowe funkcje rodziny. CZĘŚĆ 3: MAŁA I WIELKA OJCZYZNA - zna swoje prawa i obowiązki jako uczeń w społeczności szkolnej. tolerancja i potrafi opowiedzieć, w jaki sposób się przejawia. - potrafi opowiedzieć o konfliktach między ludźmi i wie, w jaki sposób próbować radzić sobie z nimi Moja ojczyzna. Orzeł godło Polski*. stolica Polski godło, flaga, hymn państwowy historia orła sąsiedzi Polski. Polska niejedno ma imię. regiony Polski - wie, jakie miasto jest stolicą Polski, jakie są polskie symbole narodowe. - zna pojęcia: region, gwara, strój regionalny, mniejszość narodowa. - umie wymienić sąsiadów Polski. na mapie i nazwać najważniejsze polskie regiony oraz region, w którym mieszka. na mapie sąsiadów Polski. na mapie i nazwać wszystkie polskie regiony. - zna historię narodowego godła. - umie scharakteryzować podać cechy charakterystyczne dla poszczególnych regionów Polski. - rozumie konieczność zdobywania wiedzy o ojczyźnie. lokalnych zwyczajów dla budowania kultury polskiej Moja wielka i mała ojczyzna. mój region, mała ojczyzna patriotyzm polskie symbole narodowe regiony Polski mniejszości etniczne i narodowe -wie, co to jest ojczyzna i patriotyzm. patriotyzm. - zna polskie symbole narodowe. mała ojczyzna. sąsiadów Polski, na mapie państwa graniczące z Polską. CZĘŚĆ 4: DAWNO, DAWNO TEMU cechy charakterystyczne dla małej ojczyzny. regiony Polski, - rozumie ich odrębności, małej ojczyzny w swoim życiu i w historii. cechy charakterystyczne własnego i innych regionów. - charakteryzuje swoją małą ojczyznę, - umie znaleźć informacje na temat swojej małej ojczyzny, interesuje się życiem lokalnym. - potrafi wskazać, jakie znaczenie ma dla niego i jego najbliższych. 17 Bardzo dawna historia człowieka.* - potrafi wymienić zajęcia człowieka - wie, jakie były funkcje ognia. - wie, co zmieniło życie człowieka - wie, z czego człowiek dawniej człowiek wykonywał - potrafi opowiedzieć o początkach rolnictwa i

4 prehistoria Nad wielkimi rzekami. * pierwsze cywilizacje, rolnictwo, rola wielkich rzek. Historia pisma. alfabety: fenicki, grecki, łaciński, współczesny. Gliniane tabliczki.* pismo klinowe, Babilon. Na rydwanie faraona.* faraon, rydwan, hieroglify, piramidy. A tymczasem na ziemiach polskich * Biskupin, zajęcia ludności Siedem cudów starożytnego świata.* położenie geograficzne Mezopotamii wynalazek pisma Egipt faraonów Biskupin. pierwotnego - omawia rolę rzeki w starożytności. - wie, kiedy wynaleziono pismo. -wymienia grupy społeczne zamieszkujące Mezopotamię. - wie, kim był faraon i do czego służyły piramidy. zajęcia mieszkańców Biskupina. - wie, że w starożytności wzniesiono wiele wspaniałych budowli, niektóre z nich nazwano siedmioma cudami świata. - rozumie pojęcia: Mezopotamia, pismo klinowe, faraon, piramidy, hieroglify, papirus. najpowszechniejsze narzędzia człowieka pierwotnego mapie Nil i Mezopotamię - rozumie, do czego służyło pismo. mapie Mezopotamię, mapie Nil i Egipt - potrafi na podstawie rysunku opisać gród w Biskupinie. - potrafi na podstawie zamieszczonych ilustracji opowiedzieć o siedmiu cudach świata. - omawia wpływ położenia geograficznego na życie w Mezopotamii i Egipcie. pierwotnego. narzędzia. hodowli. - wie, kim byli Sumerowie. rodzaje pisma w kolejności chronologicznej. - opisuje wygląd starożytnego Babilonu. podatek. - potrafi wymienić grupy społeczne starożytnego Egiptu i krótko je scharakteryzować. - wskazuje przyczyny upadku Biskupina. - wie, które osiągnięcia cywilizacji Mezopotamii i Egiptu odgrywają ważną rolę do dziś. osiągnięcia starożytnych Sumerów - wie, w jaki sposób odczytano hieroglify. - potrafi określić rolę grup społecznych zamieszkujących Mezopotamię. - wie, z czego i jak Egipcjanie robili zwoje do pisania. - wie, kiedy powstała osada w Biskupinie i kto ją odkrył. - wskazuje siedem cudów świata na mapie świata starożytnego. egipskie grupy społeczne i określa ich funkcje, - potrafi opowiedzieć o znaczeniu pierwszych cywilizacji nad wielkimi rzekami - potrafi określić hierarchię grup społecznych zamieszkujących Mezopotamię, - wie, kim był faraon Tutanchamon. - zna dalsze losy siedmiu cudów świata. - ocenia znaczenie wynalazku pisma dla rozwoju cywilizacji. - zna różne koncepcje dotyczące budowy piramid.

5 CZĘŚĆ 5: STAROŻYTNA GRECJA Grecja i jej mieszkańcy. Wielka kolonizacja. * położenie Grecji, ukształtowanie terenu, rola żeglowania. Greckie wychowanie. wychowanie spartańskie, hoplici, igrzyska olimpijskie. W Atenach Peryklesa. sztuka grecka filozofia demokracja W świecie greckich bogów. bogowie olimpijscy teatr grecki położenie geograficzne Grecji wierzenia religijne Greków filozofia i teatr grecki rola sportu w życiu starożytnych Greków mapie Grecję. - wskazuje na mapie Spartę i Olimpię. - wie, kim był Sokrates i Atena. - wie, kim był Herakles, Odyseusz, Zeus, - rozumie pojęcia: demokracja, igrzyska olimpijskie, greckich bogów. - wie, czym zajmowali się starożytni Grecy. - wie, co oznacza zwrot spartańskie wychowanie. - wie, kim był Fidiasz i Perykles. - wie, co to był teatr w starożytnej Grecji. - podaje genezę i znaczenie powiedzeń: z tarczą lub na tarczy, wychowanie spartańskie, - zna postacie: Sokratesa, Arystotelesa, Platona, Fidiasza, Peryklesa. CZĘŚĆ 6: STAROŻYTNY RZYM - potrafi omówić najważniejsze cechy ukształtowania terenu. - wyjaśnia znaczenie zwrotu wrócić z wojny z tarczą lub na tarczy, - wyjaśnia, z czego zasłynął: Fidiasz Perykles. - umie rozpoznać greckich bogów po ich atrybutach. - wyjaśnia znaczenie demokracji ateńskiej. przyczyny Wielkiej Kolonizacji. - umie opowiedzieć o spartańskim modelu wychowania i starożytnych igrzyskach sportowych. - umie objaśnić funkcje świątyni grackiej i agory. - umie opowiedzieć historię Heraklesa i Odyseusza. - porównuje warunki naturalne różnych krajów starożytnych: - rozumie związek między położeniem geograficznym a rozwojem państwa i życiem mieszkańców. sportu w życiu starożytnych Greków i współczesnych. osiągnięć starożytnych Greków dla kolejnych epok, w tym dla współczesności. osiągnięć starożytnych Greków dla kolejnych epok, w tym współczesności. - wskazuje podobieństwa i różnice oraz ich wpływ na funkcjonowanie państw. 30 Rozwój państwa rzymskiego.* początki Rzymu Rzym królewski republika cesarstwo. mapie Rzym. - wie, kim był Romulus. - opowiada legendę o powstaniu Rzymu. chronologicznie ustroje Rzymu. - krótko charakteryzuje ustroje Rzymu.

6 Miasto na siedmiu wzgórzach drogi rzymskie handel, życie codzienne Juliusz Cezar. Rzymianina dzień powszedni prawo rzymskie termy, igrzyska, niewolnictwo. Rzymianin zostaje chrześcijaninem. narodziny chrześcijaństwa, apostołowie, ewangelia, prześladowania Upadek cesarstwa rzymskiego. Jak walczono w starożytnym Rzymie.* cesarstwo zachodnie, wschodnie barbarzyńcy przemiany ustrojowe w państwie rzymskim Rzym podbija świat osiągnięcia cywilizacji rzymskiej chrześcijaństwo w świecie rzymskim. triumf i Forum Romanum. - wyjaśnia, kim był Juliusz Cezar. - potrafi opowiedzieć, jak budowano rzymskie drogi. - wie, kim był niewolnik. - wie, kim był niewolnik. - umie wymienić najważniejsze osiągnięcia kultury starożytnego Rzymu, ze szczególnym uwzględnieniem prawa rzymskiego. - wie, kim był Jezus i święty Paweł. legion rzymski. - zna datę 476 r. - zna pojęcia: republika, legiony, akwedukt, termy, cesarstwo, prawo rzymskie, chrześcijaństwo, Koloseum, amfiteatr. - zna postacie: Jezusa Chrystusa, Juliusza Cezara. - wie, co wydarzyło się w 476 r. - wskazuje na mapie miasto Rzym. najważniejsze zasady chrześcijaństwa. taran, katapulta. rzymskie osiągnięcia cywilizacyjne. najważniejszych rzymskich bogów. - zna datę upadku zachodniego cesarstwa rzymskiego, - opisuje republikę i cesarstwo. - podaje przyczyny prześladowań chrześcijan. - omawia codzienne zajęcia mieszkańców Rzymu. niewolnictwa w państwie rzymskim. najważniejszych rzymskich bogów, ich atrybuty i opisuje za co byli odpowiedzialni. armii w historii Rzymu. - wskazuje na różnice między cesarstwem a republiką. dróg dla rozwoju imperium. - umie wymienić najważniejsze osiągnięcia kultury starożytnego Rzymu w odniesieniu do współczesności. chrześcijaństwa dla rozwoju Rzymu i dalszej historii ludzkości. - umie wymienić przyczyny podziału imperium i upadku cesarstwa zachodniego. - wskazuje wpływ osiągnięć rzymskich na współczesne prawo i budownictwo.