POŁĄCZENIA KOOCZYNY GÓRNEJ
POŁĄCZENIE Z TUŁOWIEM Kooczyna górna jest połączona z kośdcem tułowia za pomocą obręczy złożonej z obojczyka i łopatki. W tym połączeniu znajdują się 3 stawy: 1. mostkowo obojczykowy, 2. barkowo obojczykowy, 3. ramienny.
POŁĄCZENIA OBRĘCZY STAW MOSTKOWO - OBOJCZYKOWY Łączy mostek z obojczykiem. Powierzchnie stawowe nie są do siebie dostosowane braki wyrównuje gruby krążek stawowy, dzielący jamę stawu na dwie niezależne części. Staw jest wzmocniony silnymi więzadłami zapobiegającymi zwichnięciu obojczyka: - międzyobojczykowe, - mostkowo obojczykowe przednie i tylne (wzmacniają ściany torebki stawowej), - żebrowo obojczykowe. w. międzyobojczykowe w. mostkowo obojczykowe przednie w. żebrowo - obojczykowe krążek stawowy
STAW MOSTKOWO - OBOJCZYKOWY Ruchy w stawie są niewielkie, natomiast koniec barkowy obojczyka może unosid się 10-12 cm W stawie mostkowo obojczykowym zachodzą ruchy: - wokół osi pionowej w płaszczyźnie poziomej odbywa się ruch wysuwania i cofania, - wokół osi strzałkowej w płaszczyźnie czołowej zachodzi unoszenie i opuszczanie, - wokół osi obojczyka odbywają się ruchy obrotowe.
STAW BARKOWO - OBOJCZYKOWY Tworzą go powierzchnie stawowe wyrostka barkowego łopatki i kooca barkowego obojczyka. Są pokryte chrząstką o charakterze włóknistym. Chrząstka włóknista tworzy także łąkotkę lub krążek stawowy dzielący staw częściowo lub całkowicie. Torebka stawowa jest dośd luźno napięta, wzmocniona od góry przez silne więzadło barkowo obojczykowe. Połączenie łopatki z obojczykiem wzmacnia także więzadło kruczo obojczykowe. Składa się ono z 2 części: przednio bocznej więzadło czworoboczne i części tylno przyśrodkowej więzadło stożkowate. Dzięki połączeniu obojczyka z łopatką ruchy tych kości są sprzężone (dźwignięcie, wysunięcie). Jedynie ruchy obrotowe mogą odbywad się niezależnie. w. barkowo - obojczykowe w. kruczo - obojczykowe
STAW RAMIENNY Jest największym stawem kooczyny górnej utworzonym przez wydrążenie stawowe łopatki i głowę kości ramiennej. Małą i płytką panewkę pogłębia obrąbek stawowy zbudowany z chrząstki włóknistej. Torebka stawowa jest luźna. Staw jest zabezpieczony przez sklepienie utworzone przez wyrostek barkowy i kruczy łopatki oraz łączące je więzadło kruczo barkowe. Głowa kości ramiennej jest przytrzymywana przez więzadło kruczo ramienne (wyrostek kruczy łopatki - guzki kości ramiennej). Na przedniej ścianie torebki stawowej biegnie kilka pasm więzadłowych (od obrąbka stawowego do guzka mniejszego) są to więzadła obrąbkowo ramienne. Hamują one nadmierny obrót ramienia na zewnątrz. w. kruczo - barkowe torebka stawowa w. czworoboczne Staw ramienny prawy w. czworoboczne obrąbek stawowy
STAW RAMIENNY W otoczeniu stawu znajduje się kilka kaletek maziowych, których częśd łączy się z jamą stawu. Ich zadaniem jest ochrona ścięgien przed urazami ze strony kości. Ruchy: - w płaszczyźnie strzałkowej: zginanie i wyprost dookoła osi poprzecznej, - w płaszczyźnie czołowej: odwodzenie i przywodzenie wokół osi strzałkowej, - w płaszczyźnie poziomej: obrót na zewnątrz (supinacja) i do wewnątrz (pronacja) dookoła osi własnej kooczyny.
POŁĄCZENIA KOOCZYNY GÓRNEJ WOLNEJ STAW ŁOKCIOWY Jest zbudowany z 3 stawów: - ramienno łokciowego, - ramienno promieniowego, - promieniowo łokciowego bliższego. Widok od przodu Widok od tyłu Widok z boku, staw nieco zgięty
STAW RAMIENNO - ŁOKCIOWY Należy do stawów zawiasowych dokonują się w nim ruchy zginania i prostowania przedramienia. Utworzony jest przez bloczek kości ramiennej i wcięcie bloczkowe kości łokciowej. Przy wyprostowanej kooczynie wyrostek łokciowy wchodzi do dołu łokciowego kości ramiennej hamując dalsze prostowanie. Zginanie hamuje wyrostek dziobiasty, wchodzący do dołu dziobiastego kości ramiennej. kośd łokciowa kośd ramienna nadkłykied boczny kośd promieniowa Staw łokciowy prawy, widok od tyłu
STAW RAMIENNO - PROMIENIOWY Jest utworzony przez główkę kości ramiennej i głowę kości promieniowej (głowa kości promieniowej jest wydrążona i stanowi panewkę stawu). Ze względu na kształt powierzchni stawowych należy do stawów kulistych, jest jednak czynnościowo sprzężony z kością łokciową i dlatego ma tylko 2 osie ruchu: poprzeczną i własną/długą kooczyny. Ruchy: - dookoła osi poprzecznej odbywają się ruchy zginania i prostowania, - wokół osi długiej ruchy obrotowe. Ruchy obrotowe występuje jednocześnie w stawie promieniowo łokciowym bliższym ze względu na połączenie stawowe głowy kości promieniowej z kością łokciową.
STAW PROMIENIOWO ŁOKCIOWY BLIŻSZY Jest utworzony przez obwód stawowy głowy kości promieniowej i wcięcie promieniowe kości łokciowej. Jest stawem jednoosiowym obrotowym. Obwód stawowy jest przytrzymywany przy wcięciu promieniowym więzadłem pierścieniowatym kości promieniowej. w. pierścieniowate kości promieniowej
STAW ŁOKCIOWY Torebka stawu łokciowego obejmuje wszystkie trzy stawy. Jest dośd słaba od strony przedniej i tylnej, mocna i gruba po stronie bocznej i przyśrodkowej. Po stronie bocznej i przyśrodkowej torebka jest wzmocniona przez więzadło poboczne promieniowe i łokciowe. w. poboczne promieniowe w. poboczne łokciowe
POŁĄCZENIA KOŚCI PRZEDRAMIENIA Kośd promieniowa i łokciowa połączone są stawami: - promieniowo łokciowym bliższym, - promieniowo łokciowym dalszym, oraz błoną międzykostną przedramienia. struna skośna błona międzykostna przedramienia
STAW PROMIENIOWO ŁOKCIOWY DALSZY Główkę stawową tworzy kośd łokciowa, na której znajduje się również obwód stawowy. Natomiast na kości promieniowej znajduje się wcięcie łokciowe, które obraca się dookoła głowy kości łokciowej. k. łokciowa k. promieniowa Torebka stawowa jest grubsza po stronie tylnej, tworzy kaletkę sięgającą ku górze między kości przedramienia.
BŁONA MIĘDZYKOSTNA PRZEDRAMIENIA Jest to mocna błona włóknista, najsilniejsza w środkowej części. Jest rozpięta między brzegami międzykostnymi kości przedramienia. W górnej jej części, od guzowatości kości łokciowej biegnie struna skośna (silne pasmo włókniste), która kooczy się poniżej guzowatości kości promieniowej. Jej zadaniem jest wiązanie kości przedramienia w jedną konstrukcję mechaniczną. struna skośna błona międzykostna
STAWY RĘKI Podzielone są na: - stawy kości nadgarstka, - stawy kości śródręcza, - stawy palców. Kości każdej z tych grup łączą się stawami między sobą i z kośdmi poprzedniej grupy.
STAW PROMIENIOWO NADGARSTKOWY jest stawem eliptycznym. Ruchy odbywają się dookoła osi poprzecznej i strzałkowej: - zgięcie i wyprost wokół osi poprzecznej, - odwodzenie i przywodzenie wokół osi strzałkowej (odwodzenie promieniowe i odwodzenie łokciowe). Po zsumowaniu tych ruchów możliwy jest ruch obwodzenia.
RUCHY PALCÓW są zawsze sprzężone i zachodzą w wielu stawach. Ruchomośd stawów nadgarstkowo śródręcznych jest ograniczona. Znaczną swobodę ruchów posiada jedynie staw I (kośd czworoboczna większa łączy się z I kością śródręcza). Również staw V posiada większą ruchomośd. Pozwala to na ruch przeciwstawiania. Ruchomośd kciuka w stawie nadgarstkowo śródręcznym w stronę dłoniową jest bardzo duża. Opuszka kciuka może dotknąd każdego punktu palców po stronie dłoniowej i wielu po stronie grzbietowej lub po bokach. Z każdym z palców kciuk może tworzyd kleszcze narząd chwytny. Ruchy stawów śródręczno paliczkowych II V odbywają się dookoła 2 osi: -zgięcie i wyprost wokół osi poprzecznej, - odwodzenie i przywodzenie w stosunku do palca środkowego wokół osi strzałkowych. W stawach tych odbywają się również ruchy obwodzenia. Ruchy w stawach międzypaliczkowych zgięcie i wyprost odbywają się wokół osi poprzecznej.