mgr Grzegorz Witkowski Układ szkieletowy

Transkrypt

1 mgr Grzegorz Witkowski

2 Układ ruchowy Kości Połączenia kości ścisłe (więzozrost, chrząstkozrost, kościozrost) wolne (stawy) Mięśnie

3 Kości Kości tworzy tkanka kostna tkanka łączna składająca się z: Substancji międzykomórkowej tworzącej blaszki kostne Komórek kostnych: Osteoblasty Osteocyty Osteoklasty

4 Czaszka Mózgoczaszka Twarzoczaszka Kości czaszki połączone są szwami

5 Mózgoczaszka Ogranicza ją: Od góry sklepienie zbudowane z płaskich części kostnych (łuski) Od dołu podstawa czaski W skład wchodzi: Kość czołowa Kość sitowa Kość klinowa Kość potyliczna Kości skroniowe Kości ciemieniowe

6 Sklepienie czaszki Tworzą: Łuska kości czołowej, ciemieniowej,skroniowej i potylicznej Szew wieńcowy kość czołowa kośćmi ciemieniowymi Szew strzałkowy kości ciemieniowe Szew węgłowy kośćmi ciemieniowymi kość potyliczna Szew łuskowy Kość skroniowa kość ciemieniowa

7 Podstawa czaszki Dół przedni ograniczony kością czołową i blaszką poziomą kości sitowej Dół środkowy ograniczony kością klinową i kośćmi skroniowymi Dół tylny ograniczony częścią skalistą kości skroniowej i kością potyliczną

8 Jama czaszki Wysłana jest oponą twardą Jej wypustki to namiot i sierp móżdżku oraz sierp mózgu Namiot mózgu zamka od góry tylny dół czaszki w przestrzeń podnamiotową Zawiera pień mózgu i móżdżek Powyżej leży przestrzeń nadnamiotowa zawiera półkule mózgu rozdzielone sierpem mózgu Przestrzenie te łączą się wcięciem namiotu zawierającym śródmózgowie i n. III i IV

9 Twarzoczaszka K. sitowej Kk. Jarzmowych Kk. Nosowych Kk. Łzowych Szczęka Kk. Podniebiennych Żuchwy K. gnykowej

10 Przestrzenie Oczodół: Otwarty ku przodowi W szczycie: kanał wzrokowy i szczelina oczodołowa górna Ściana górna: cz. Oczodołowa k czołowej Ściana boczna k jarzmowa i klinowa Ściana dolna szczęka Ściana przyśrodkowa wyrostek czołowy szczęki, k łzowa, błędnik k sitowej

11 Jama nosowa Przegroda dzieli ją na dwie symetryczne połowy Wejście > otwór gruszkowaty Ściana górna: blaszka sitowa Ściana boczna: błędnik, szczęka, k podniebienna Ściana dolna: podniebienie twarde Ze ściany bocznej wychodzą: małżowina dolna, środkowa i górna Wytwarzają przewody nosowe poniżej każdej

12 Dół skroniowy Ograniczony boczną powierzchnią czaski, k jarzmową i łukiem jarzmowym Zawiera m. skroniowy

13 Dół podskroniowy Ściana górna: k klinowa Ściana przednia: szczęka Ściana przyśrodkowa: wyrostek skrzydłowaty Ściana boczna: gałąź żuchwy

14 Jama ustna ściana górna: podniebienie twarde Ściana przednia i boczne: wyrostki zębodołowe, łuk zębowy żuchwy, trzon żuchwy

15 Kręgosłup Ruchoma część szyi i tułowia. Położony pośrodkowo po stronie grzbietowej ciała Biegnie od podstawy czaszki do dolnego końca tułowia i razem z żebrami i mostkiem tworzy kościec osiowy Czynności: ochrona rdzenia kręgowego narząd podpory ciała Narząd ruchu : ograniczona ruchomość poprzez aparat więzadłowy, wykonuje ruchy zgięcia i prostowania, boczne zgięcia, ruchy obrotowe i obwodzenia

16 Krzywizny Płaszczyzna pośrodkowa: Lordoza- skierowana do przodu część szyjna i lędźwiowa Kifoza- skierowana do tyłu część piersiowa i krzyżowa Płaszczyzna czołowa: Skolioza- skrzywienie boczne

17 Kręgi nieparzyste, symetrycznie zbudowane kręgi, leżą jeden na drugim: 7 szyjnych 12 piersiowych 5 lędźwiowych 5 krzyżowych 4-5 ogonowych (guzicznych) kość guziczna

18 Kręgi szyjne Trzon Prostokątny, mały Otwór kręgowy Duży trójkątny Wyrostki stawowe Ustawione dachówkowo i skośnie w kierunku grzbietowym Wyrostki poprzeczne Krótkie składają się z 2 listewek (przednia i tylna) na końcu nich są guzki ( przedni i tylny) Otwór wyrostka poprzecznego: przebiegają ważne naczynia i nerwy Bruzda nerwów rdzeniowych Wyrostki kolczyste Krótkie, guzkowatowo rozdwojone na końcach

19 I krąg szyjny atlas Trzon brak Złączył się z pow. górną trz. II kręgu Łuk przedni: krótszy, na pow przedniej guzek przedni, na pow tylnej dołek zębowy Łuk tylny: na pow tylnej guzek tylny, na pow górnej bruzda t. kręgowej Wyrostki stawowe brak Dołek stawowy górne połączenie pow stawowych k potylicznej (przytakiwanie) Dołki stawowe dolne Wyrostki poprzeczne Dłuższe, bardziej bocznie rozstawione niż inne Nie mają bruzdy n rdzeniowego, ani obu guzków Wyrostki kolczyste brak

20 II krąg szyjny axis Trzon Wydatnie przedłużony ku kurze Ząb wyrostek trzonu kręgu obr, wierzchołek zębu (tępe zakończenie), na pow przedniej (pow stawowa przednia) dla połączenia z łukiem przednim kr szczytowego, na pow tylnej (pow stawowa tylna) dla połączenia stawowego z więzadłem poprzecznym kręgu szczytowego Wyrostki stawowe Górne brak ( pow statywowe górne pozwalają na rozległe ruchy obrotowe kręgu szczytowego) Dolne wyrostki wraz z pow stawowymi typowe dla części szyjnej Wyrostki poprzeczne Brak guzka przedniego i tylnego, brak bruzdy n rdzeniowego Wyrostki kolczyste Stosunkowo długi, silny, na końcu rozdwojony

21 Kręgi piersiowe Trzon Górne: zbliżone do trójkąta Dolne: zaokrąglają się Posiadają dołki żebrowe do połączenia stawowego z głowami żeber 9 kręgów górnych ma po dwie pow stawowe bocznie po obu stronach trzonu Sąsiednie pow (dolna i górna) wraz z krążkami miedzykręgowymi tworzą jedną wspólna pow dla głowy żebra Otwór kręgowy Okrągły na przekroju poprzecznym Wyrostki stawowe Ustawione dachówkowato w płaszczyźnie czołowej Wyrostki poprzeczne Bardzo mocno zbudowane, kształt maczugi, Na pow przednich: dołki żebrowe wyrostka poprzecznego do połącznia z guzkami Wyrostki kolczyste Skierowane skośnie w dół pod różnym kątem

22 Kręgi lędźwiowe Trzon Duży, o kształcie nerkowatym Otwór kręgowy Mały, trójkątny na przekroju poprzecznym Wyrostki stawowe Cz. Boczne ustawione strzałkowo Cz. Przyśrodkowe czołowo Wyrostek suteczkowaty na stronie bocznej wyrostków stawowych górnych Wyrostki poprzeczne Masywne, ustawione poziom, po bokach spłaszczone

23 Kość krzyżowa Powstaje ze zrośnięcia 5 kręgów krzyżowych. Górna część nosi nazwę PODSTAWY Skrzydło kości krzyżowej Dolna część nosi nazwę WIERZCHOŁEK Pow przednia (miedniczna) Kresy poprzeczne ms zrośnięcia się trzonów kręgów Otwory krzyżowe miednicze przednie Cztery pary otworów ograniczają część środkową kości krzyżowej od części bocznych Otwór kręgowy: kanał krzyżowy na przekroju poprzecznym owalny. Wyrostki stawowe: Zrastają się > grzebień krzyżowy pośredni Od góry wyrostki stawowe górne Od dołu różki krzyżowe Wyrostki poprzeczne : Zrastają się > grzebień krzyżowy pośrodkowy Pow uchowata pow stawowa do połącznia z k biodrową Guzowatość krzyżowa ku tyłowi od pow uchowatej

24 Kość guziczna Powstaje z połączenia 4-5 szczątkowych kręgów ogonowych. Kształt zbliżony do trójkąta: Podstawa skierowana w kierunku kości krzyżowej Wierzchołek stanowi zakończenie kręgosłupa Różki guziczne szczątkowe wyrostki stawowe górne Górna pow postawy kości guzicznej jest połączona chrząstkozrostem z wierzchołkami kości krzyżowej.

25 Połączenia trzonów kręgów Krążki międzykręgowe Budowa Pierścień włóknisty część obwodowa, bardziej zbita Jądro miażdżyste część środkowa Czynność: neutralizacja wstrząsów Więzadło podłużne przednie: na przedniej pow trzonów kręgów Więzadło podłużne tylne: na tylnej pow kręgów, wew kanału kręgowego

26 Połączenia wyrostków i łuków kręgów Połączenia międzykręgowe: torebki stawowe łączą wyrostki stawowe dolne z wyrostkami stawowymi górnymi niżej leżącego kręgu Więzadła żółte (międzyłukowe): sąsiadującymi ze sobą łukami kręgów Więzadła międzypoprzeczne: wyrostki poprzeczne sąsiednich kręgów Więzadła miedzykolcowe: wyrostkami kolcowymi sąsiednich kręgów Więzadło nadkolcowe: wyrostkami kolczystymi od C7 do grzebienia pośrodkowego kości krzyżowej Wiązadło karkowe: kość potyliczna a wyrostkami kolczystymi kręgów szyjnych

27 Połączenia wyrostków i łuków kręgów

28 Połączenia wyrostków i łuków kręgów Połączenia międzykręgowe: torebki stawowe łączą wyrostki stawowe dolne z wyrostkami stawowymi górnymi niżej leżącego kręgu Więzadła żółte (międzyłukowe): sąsiadującymi ze sobą łukami kręgów Więzadła międzypoprzeczne: wyrostki poprzeczne sąsiednich kręgów Więzadła miedzykolcowe: wyrostkami kolcowymi sąsiednich kręgów Więzadło nadkolcowe: wyrostkami kolczystymi od C7 do grzebienia pośrodkowego kości krzyżowej Wiązadło karkowe: kość potyliczna a wyrostkami kolczystymi kręgów szyjnych

29 Połączenie przedkrzyżowego odcina kręgosłupa z kością krzyżową Włóknisty krążek międzykręgowy : trzon ostatniego kręgu lędźwiowego a trzonem pierwszego kręgu kości krzyżowej Więzadło podłużne przednie i tylne Więzadło żółte Torebki stawowe Więzadło międzykolcowe i nadkolcowe Więzadło biodrowo-lędźwiowe (łączy obustronnie miednicę z kręgosłupem)

30 Połączenie kości krzyżowej z kością guziczną Krążek międzykręgowy Więzadło krzyżowo-guziczne brzuszne/przednie Więzadło krzyżowo-guziczne grzbietowe głębokie Więzadło krzyżowo-guziczne grzbietowe powierzchowne Więzadło krzyżowo-guziczne boczne

31 Połączenie kręgosłupa z czaszką Górny staw głowy (szczytowo-potyliczny) Dolny staw głowy (sczytowo-obrotowy)

32 Klatka piersiowa Ścianę klatki piersiowej tworzy: 12 par żeber Prawdziwe 1-7, łączą się bezpośrednio z mostkiem za pomocą swoich chrząstek żebrowych Rzekome 8-10, łączą się z chrząstkami żeber położonych bezpośrednio nad nimi i za pośrednictwem połączone są z mostkiem Wolne brak połączenia z mostkiem, ich końce są w mm ściany j brzusznej Mostek Rękojeść Trzon Wyrostek mieczykowaty 12 kręgów piersiowych Chrząstki żebrowe

33 Kończyna górna Kości obręczy kończyny górnej: tworzą obojczyk i łopatka, od przodu obręcz kończony górnej łączy się z mostkiem, stawem mostkowo obojczykowym. Obojczyk: Podłużna, esowata, leży pomiędzy mostkiem a wyrostkiem barkowym łopatki Koniec mostkowy: grubszy, pow stawowa mostkowa, służąca połączeniu z wcięciem obojczykowym mostka Koniec barkowy: spłaszczony, pow stawowa barkowa łącząc się z pow stawową na wyrostku barkowym łopatki, Pow dolna: bruzda mięśnia podobojczykowego i kresa czworoboczna, służące jako przyczepy mięśni o tych samych nazwach

34 Kończyna górna Łopatka: Płaska, trójkątna Pow przednia dół podłopatkowy Pow grzbietowa grzebień : dzieli ją na dół nad- i podgrzebieniowy, bocznie przedłuża się w wyrostek barkowy Trzy brzegi: górny, przyśrodkowy i boczny Trzy kąty: górny boczny i dolny Powyżej kąta bocznego: wyrostek kruczy. Kąt boczny tworzy wydrążenia stawowe, na którym znajduje się pow stawowa dla połączenia z głową kości ramiennej (staw ramienny) powyżej i poniżej wydrążenia stawowego znajdują się guzek nad i podpanewkowy dla przyczepów głów mm dwu- i trójgłowego ramienia.

35 Kończyna górna Kości części wolnej K ramienna: Łączy się proksymalnie z łopatką, dystalnie z kk przedramienia (łokciową i promieniową) Konic bliższy: głowa, pow stawowa ograniczona od dołu szyjką anatomiczną, l Trzon: na tylnej pow trzonu widoczna jest przebiegająca skośnie w kierunku dolnobocznym bruzda n promieniowego, od tyłu wokół podstawy nadkłykcia przyśrodkowego przechodzi ku przodowi nerw łokciowy tworząc w tym miejscu bruzdę nerwu łokciowego, pomiędzy nadkłykciami główka i bloczek k ramiennej, pokryte pow stawowymi

36 Kończyna górna Kości części wolnej K łokciowa: stabilizuje przedramię, leży przyśrodkowo od kości promieniowej. - Trzon 3 pow: przednia, tylna i przyśrodkowa - Koniec dalszy nieco szerszy tworzy głowę K promieniowa: koniec bliższy: cylindryczna głow, łącząca się z pow stawowymi z głową k ramiennej i wcięciem próżniowym k łokciowej (guzowatość promieniowa do której przyczepia się m 2głowy ramienia Koniec dalsza: pow stawowa nadgarstkowa dla połączenia z kośćmi nadgarstka (łódeczkowata, księżycowata ) Wyrostek rylcowaty

37 Kończyna górna Ręka - K nadgarstka - K śródręcza - K palców

38 Stawy 1 więzadło 2 torebka stawowa, warstwa włóknista błona, która zamyka od zewnątrz jamę stawową, zapewnia stabilność i odgranicza staw od otoczenia 3 torebka stawowa, warstwa maziowa produkuje maź, która nawilża chrząstki stawowe zmniejszając tarcie 4 powierzchnia stawowa kości 5 chrząstka stawowa pokrywa powierzchnie stykających się kości, zapobiega ich ścieraniu, ułatwia poślizg 6 jama stawowa przestrzeń wypełniona mazią

39 Stawy Ukształtowanie pow stawowych dzielą się na stawy: 1 staw kulisty np. staw barkowy 2 staw eliptyczny, np. staw promieniowo nadgarstkowy 3 staw siodełkowy, np. staw nadgarstkowo śródręczny kciuka 4 zawiasowy, np. staw łokciowy 5 obrotowy, np. staw między pierwszym a drugim kręgiem szyjnym

40 Stawy kończyny górnej Stawy obręczy kończyny górnej S mostkowo-obojczykowy: Nieregularny, kulisty Ruchy obrotowe w osi długiej i podłużnej Pow stawowe: wcięcie obojczykowe mostka i koniec mostkowy obojczyka (oddzielone krążkiem) Więzadła: mostkowo-obojczykowe P i T, żebrowo-obojczykowe, międzyobojczykowe. S barkowo-obojczykowy: Płaski, kulisty Występuje łąkotka (niepełny krążek) Ruchy obrotowe końca barkowego obojczyka względem wyrostka barkowego łopatki Więzadła: barkowo-obojczykowe, kruczo-obojczykowe (czworoboczne i stożkowe) Pow stawowe: owalna pow stawowa przyśrodkowej pow wyrostka barkowego i pow stawowa na końcu barkowym obojczyka

41 Stawy kończyny górnej Stawy obręczy kończyny górnej S ramienny Wieloosiowy, kulisty Pow stawowe: głowa kości ramiennej i wydrążenia stawowego łopatki, uzupełniane przez chrzęstnowłóknisty obrąbek stawowy Głowa dodatkowo stabilizowane jest przez pierścienie roratorów nad- podgrzebieniowych, obły mniejszy i podłopatkowy Przez jamę stawową przebiega ścięgno głowy długiej mięśnia dwugłowego ramienia Więzadła: obrąbkowo-ramienne, kruczo-ramienne, łuk kruczo-barkowy, kruczo-barkowe

42 Stawy kończyny górnej Stawy obręczy kończyny górnej S łokciowy: Złożony: S ramienno-łokciowy: zawiasowy, zginanie i prostowanie, pow stawowe bloczka k ramiennej i wcięcia bloczkowego k łokciowej S ramienno-promieniowy: kulisty wolny o ograniczonej ruchomości, pow stawowe główki kości ramiennej i głowy k promieniowej, ruchy zginania i prostowania oraz ruchy obrotowe S promioniowo-łokciowy bliższy: pow stawowe bocznej cz głowy k promieniowej i wcięcia promieniowego k łokciowej, z prom-łok dalszym ruchy nawracania i odwracania Stawy łokciowego: objęte są wspólna torebką stawową, więzadła poboczne: łok i prom, w pierściewniowate k prom, błona miedzy kostna przedramienia i struna skośna łączą brzegi międzykostne obu kości

43 Stawy kończyny górnej S promieniowo-łokciowy dalszy: Obrotowy, czynnościowe uzupełnienie s prom-łok biż Pow stawowe głowy kości łokciowej i wcięcie łokciowe k promieniowej Krążek stawowy przylegający dystalnie do głowy k łokciowej S promieniowo-nadgarstkowy: Panewka (pow staw nadgarstkowa k prom i krązek stawowy, główka (pow staw k łódeczkowatej, księżycowatej i trójgraniastej) Staw epileptyczny, zginanie i prostowanie, odwracanie i przywodzenie oraz obwodzenie) Więzadła: poboczne nadgarstka promieniowe i łokciowe, promieniowo-nadgarstkowe grzbietowe i dłoniowe oraz więzadło promieniowo-nadgarstkowe dłoniowe.

44 Stawy kończyny górnej S nadgarstka: Ss międzynadgarstkowe między kośćmi nadgarstka leżącymi w tym samym rzędzie S śródnadgarstkowy połączenie miedzy kośćmi nadgarstka szeregów bliższego i dalszego, esowato biegnąca j stawowa S k grochowatej miedzy k grochowatą, a trójgraniastą Więzadła: w stawu prom-nadgar, ww miedzynadgarstkowe. Ss nadgarstkowo-śródręczne: Pow staw dalsze szeregu dystalnego kk nadgarstka i pow staw bliższe k śródręcza Ss płaskie o niewielkiej ruchomości, objęte wspólną torebką, za wyjątkiem stawu palca I, który jest stawem siodełkowatym Ss międzyśródręczne: Miedzy podstawami kk śródręcza, wzmacniane przez więzadła śródręczne: grzbietowe, dłoniowe, międzykostne.

45 Stawy kończyny górnej Ss palców: Ss śródręczno-paliczkowe: Pow staw głow k śródręcza i pow dołków staw podstaw paliczków bliższych Kuliste Ss międzypaliczkowe bliższe i dalsze są stawami miedzy paliczkami typowe stawy zawiasowe, wzmacniane przez więzadła poboczne i dłoniowe.

46 Miednica Kość krzyżowa, guziczna oraz obie kości miednicze tworzą strukturę kostną miednicy. Kresa graniczna dzieli miednicę na cz górną (miednica większa ) i dolną (miednica mniejsza) Miednica większa szeroka i niska: Szeroko otwarta ku górze Utworzona przez odcinek lędźwiowy kręgosłupa i talerze k biodrowej Wymiary: największa szerokość miednicy cm (odl miedzy najbardziej bocznie położonymi pkt grzebieni biodrowych) Szerokość między kolcowa 25-26cm (odl miedzy kolcami biodrowymi górnymi przednimi) Szerokość międzykrętarzowa 31 cm ( odl między najbardziej bocznie położonymi pkt krętarzy) Sprzężna zew cm, (od przedniej krawędzi górnego brzegu spojenia łonowego do wyrostka kolczystego V kr lędź)

47 Miednica Miednica mniejsza: wąska i wysoka Utworzona przez k krzyżową, guziczną, kk kulszowe, kk biodrorowe, od przodu ogranicza spojenie łonowe Górna granica kresa graniczna Właściwy kanał miednicy Otwór górny wchód miednicy Otwór dolny wychód miednicy Płaszczyzny: Wchodu (kresa graniczna) sprzężna anatomiczna, sprzężna wejścia, sprzężna przekątna próżni (biegnie przez połowę wys spoj łonowego do przestrzeni między II i III kręgiem k krzyżowej) Cieśni ( od najniższego pkt spoj łonowego do wierzchołka k krzyżowej) Wejścia lub wychodu ( przednia i tylna przechodzi przez dolny brzeg spoj łonowego do wierzchołka k guzicznej

48 Kończyna dolna Kości obręczy 1. Kość biodrowa: trzon i talerz ( pow krzyżowo-miedniczadół biodrowy, pow pośladkowa kresy pośladkowe, pow uchowate, guzowatość biodrowa, grzebień biodrowy i kolce biodrowe przednie i tylne, górne i dolne, wcięcie kulszowe 2. Kość kulszowa: trzon (guzek zasłonowy tylny, kolec kulszowy, wcięcie kulszowe mniejsze) gałąź ( przyczep mm obręczy kończyny dolnej, dna miednicy) 3. Kość łonowa: trzon ( z trzonem k biodrowej tworzy wyniosłość biodrowo-łonową) gałąź górna ( grzebień, guzek łonowy, pow spojeniowa) gałąź dolna (kresa łonowa) 4. Otwór zasłonowy ( błona załonowa, kanał zasłonowy) 5. Panewka ( pow księżycowata, wcięcie panewki)

49 Kończyna dolna Kości części wolnej K udowa Koniec bliższy ( głowa ; pow stawowa, szyjka) krętarz większy i mniejszy (kresa międzykrętarzowa) guzowatość pośladkowa Trzon kresa chropowata Koniec dalszy: kłykieć i nadkłykieć boczny i przyśrodkowy, dół miedzykłykciowy, pow podkolanowa i rzepkowa. Rzepka: objęta ścięgnem m czworogłowego uda, pow przednia i tylna, podstawa, brzeg boczny, brzeg przyśrodkowy, i wierzchołek

50 Kończyna dolna Kości goleni K piszczelowa: koniec bliższy kłykcie boczny i przyśrodkowy, wyniosłość międzykłykciowa, trzon, koniec dalszy kostka przyśrodkowa i pow stawowa dolna (połącznie z k skokową) K strzałkowa: leży wzdłuż tylno-bocznego ob. piszczeli, głowa (wierzchołek), kostka boczna dopełnia pow stawową panewki stawu skokowego górnego, bruzda kostkowa.

51 Kończyna dolna Kości stopy Kości stępu: K skokowa głowa ( pow stawowe dla k łódkowatej od przodu i k pietowej od tyłu, trzon (bloczek połączenie z k goleni) K piętowa ( pow stawowa sześcienn od przodu, pow skokowe przednia środkowa tylna, guz pietowy, pow boczna bloczek strzałkowy bruzdy m strzałkowych K łódkowata leży miedzy k skokową i k klinowatymi K sześcienna tworzy boczną krawędź stępu Kk klinowate Kości śródstopia Pięć kości w każdej wyróżnia się podstawę trzon i głowę, łaczy się z kk klinowatymi i kością sześcienną, dystalnie z paliczkami bliższymi Kości palców paliczki Trzy paliczki bliższy środkowy i dalszy, poza I paluchem bliższy i dalszy.

52 Kończyna dolna Stawy Obręcz S krzyżowo-biodrowy Połączenie k miednicznych i krzyżowej (pow uchowate) Ww krzyżowo0biodrowe przednie i tylne, międzykostne, w biodrowo-lędźwiowe Spojenie łonowe: Pow spojeniowe kk łoniwcyh Krążek międzyłonowy Ww łonowe górne i dolne

53 Kończyna dolna Część wolna S biodrowy: kulisty panewkowy Pow panewki powiększona przez obrąbek panewkowy Ruchy: zginanie/prostowanie, odwodzenie/przywodzenie, rotacja wew/zew, obwodzenie Ww: biodrowo-udowe, kulszowoudowe, łonowo-udowe, warstwa okrężna

54 Kończyna dolna Część wolna S kolanowy: Złożony zawiasowy zmodyfikowany Ruchy: zginania/prstowania, obrotowe poza pozycją maksymalnego zgięcia i prostowania Panewka: kłykcie k piszczelowej i rzepka Główka: kłykcie k udowej Łąkotki uzupełniają pow stawowe kłykci piszczeli Ww: śródstawowe, krzyżowe przednie i tylne, zewnątrzstawowe: poboczne strzałkowe i piszczelowe, w rzepki, w podkolanowe skośne i łukowate

55 Kończyna dolna Stawy goleni Piszczelowo-strzałkowy: Płaski Pow stawowe głowy strzałki i pow stawowa piszceli Ww głowy strzałki przedni i tylne Więzozrost piszczelowo-strzałkowy : połączenie dalszych końców k goleni, w piszczelowo-strzałkowe przednie i tylne Stawy stopy Skokowo-goleniowy (skokowy górny) skokowo-pietowo-łódkowy (skokowy dolny) >> skokowo-piętowy (skokowy tylny) skokowo-piętowo-łódkowy (skokowy przedni), piętowo-sześcienny, klinowo-łódkowy, stępowo-śródstopne, międzyśródtopne, śródstopno-paliczkowe, miedzypaliczkowe.

56 Kończyna dolna Staw skokowo-goleniowy Połączenie bloczka k skokowej z pow stawową dolną k piszczelowej i pow stawowymi k bocznej i przyśrodkowej Więzadła poboczne- przyśrodkowe i boczne S skokowo-piętowy i piętowo-sześcienny tworzą s poprzeczny stępu

57 Dziękuję za uwagę! Grzegorz Witkowski