POŁĄCZENIA KOŚCI połączenia ścisłe połączenia wolne/ruchome (stawy)

Transkrypt

1 POŁĄCZENIA KOŚCI połączenia ścisłe połączenia wolne/ruchome (stawy)

2 POŁĄCZENIA ŚCISŁE więzozrosty chrząstkozrosty kościozrosty

3 WIĘZOZROSTY więzozrost włóknisty więzozrost sprężysty szew szew gładki/prosty szew łuskowy szew piłowaty wklinowanie sutura plana sutura squamosa sutura serrata gomphosis

4 POŁĄCZENIA WOLNE Połączenia wolne (stawy) są najbardziej ruchomym połączeniem kości. We wszystkich stawach możemy rozróżnić nastepujące składniki główne: wolne pokryte chrząstką (z reguły szklistą) powierzchnie stawowe torebkę stawową, która otacza cały staw jamę stawową

5 BUDOWA STAWU torebka stawowa błona włóknista błona maziowa chrząstka stawowa jama stawowa

6 TYPY STAWÓW staw maziówkowy staw łąkotkowy łąkotka stawowa krążek stawowy

7 STAWY Stawy możemy podzielić na: stawy proste w budowie biorą udział tylko dwie kości stawy złożone złożone z więcej niż dwóch kości

8 RUCHY W STAWACH ślizganie - jedna powierzchnia stawowa dotyka stale tą samą częścią nowych części drugiej powierzchni (np. stawy nadgarstka) toczenie - nowe części jednej powierzchni stawowej dotykają nowych części drugiej powierzchni (np. staw kolanowy) obracanie - dwie powierzchnie stawowe o kształcie wycinków kuli przylegają do siebie w jednym punkcie i w tym miejscu jedna kość obraca się na drugiej (np. staw ramieniowo-promieniowy).

9 RUCHY W STAWACH

10 Stawy jednoosiowe, w których ruch może się odbywać tylko w jednej osi staw zawiasowy staw obrotowy staw śrubowy Stawy dwuosiowe staw elipsoidalny staw siodełkowy Stawy trójosiowe (wieloosiowe) staw kulisty wolny staw kulisty panewkowy staw nieregularny staw płaski

11 staw zawiasowy jedna powierzchnia stawowa jest wykształcona w formie bloczka, druga jest jego negatyw (wcięcie). Oś ruchu jest ustawiona poprzecznie do długiej osi kości. W stawie zawiasowym występują zawsze więzadła poboczne, które ustalają staw i zabezpieczają przed bocznymi przesunięciami. Ruchy w tym stawie to zginanie i prostowanie (np. stawy międzypaliczkowe)

12 staw obrotowy jedna powierzchnia stawowa w kształcie walca obraca się w stosunku do drugiej. Oś ruchu w tym stawie biegnie wzdłuż długiej osi kości. Wykonywane ruchy to rotacja (ruch obrotowy) w obie strony (np. staw promieniowo-łokciowy bliższy)

13 staw śrubowy ruch obrotowy dookoła i podłużnej jest połączony z równoczesnym przesuwaniem wzdłuż tej samej osi (ruch wkręcania śruby). Taki ruch występuje w stawach zęba kręgowego obrotowego skręt głowy z równoczesnym uniesieniem).

14 staw elipsoidalny czyli kłykciowy (articulatio condylaris) - na przekroju jedna powierzchnia ma kształt eliptyczny, wypukły w stosunku do swojej osi długiej i krótkiej, a druga powierzchnia jest wklęsła. Wykonywane ruchy to: zginanie i prostowanie, odwodzenie i przywodzenie oraz ruch wypadkowy - obwodzenie (np. staw promieniowo-nadgarstkowy)

15 staw siodełkowy obie powierzchnie stawowe są wklęsłe, w kształcie siodełek. Taki układ występuje tylko w stawie śródręczno-nadgarstkowym kciuka. Wykonywane ruchy to: przywodzenie i odwodzenie, przeciwstawianie i odprowadzanie oraz ruch wypadkowy - obwodzenie.

16 staw kulisty panewkowy Podobnie jak w stawie kulistym wolnym jedna powierzchnia stawowa jest wykształcona w formie wycinka kuli, druga jest jej negatywem, czyli panewką. W stawie kulistym panewkowym (staw biodrowy) głęboka panewka obejmuje głowę aż poza jej równik powodując ograniczenie zakresu ruchów. Wykonywane ruchy to: zginanie i prostowanie, odwodzenie i przywodzenie, skręt na zewnątrz i do wewnątrz oraz ruch wypadkowy - obwodzenie

17 staw kulisty wolny W przypadku obu stawów kulistych jedna powierzchnia stawowa jest wykształcona w formie wycinka kuli, druga jest jej negatywem, czyli panewką. W stawie kulistym wolnym (staw ramienny) głowa jest o wiele większa od panewki, co decyduje o bardzo dużej ruchomości. Wykonywane ruchy to: zginanie i prostowanie, odwodzenie i przywodzenie, skręt na zewnątrz i do wewnątrz oraz ruch wypadkowy - obwodzenie

18 staw płaski powierzchnie stawowe są prawie płaskie, równe lub guzkowate, przeważnie tej samej wielkości. Ruchomość jest tu bardzo ograniczona, jednak ma duże znaczenie, ponieważ powoduje lepsze dopasowanie kości do podłoża lub uchwyconego przedmiotu (np. stawy kości nadgarstka czy stępu). Rozluźnienie aparatu więzadłowego i torebki stawowej minimalnie zwiększa zakres ruchów

19 staw nieregularny powierzchnie stawowe nie dają się porównać z innymi, wyraźnie określonymi. W stawach tego typu często występują dodatkowe krążki śródstawowe, jak np. w stawach obojczykowo-mostkowym lub obojczykowo-barkowym.