ORTOPEDIA Z ELEMENTAMI RADIOLOGII. Witold Miecznikowski

Transkrypt

1 ORTOPEDIA Z ELEMENTAMI RADIOLOGII Witold Miecznikowski

2 DEFINICJA Ortopedia (gr. orthos prosty, prawidłowy oraz paideía wychowanie, wykształcenie)

3 Co obejmuje? Choroby i urazy kości, stawów, aparatu więzadłowego, mięśni, nerwów, naczyń. Radiologia Reumatologia Neurologia Chirurgia naczyniowa Neurochirurgia Geriatria

4 Kości Wzrastanie kości na długość chrząstka nasadowa ( kostnienie śródchrzęstne ) wyjątek obojczyk (kostnienie na podłożu tkanki łącznej) Przyrost grubości kości apozycja. Odkładanie kolejnych warstw od okostnej

5 Kości Tworzenie i resorbcja kości trwają całe życie Okres dziecięcy przewaga tworzenia Okres tzw młodych dorosłych - równowaga Po 28/31 r.ż - przewaga resorbcji

6 rys

7 Wiek szkieletowy Wiek kostny / szkieletowy Wiek metrykalny RTG lewej ręki AP, atlas wieku kostnego - Greulich i Pyle - Kopczyńska-Sikorska - Test Rissera

8 Przebudowa kośći Prawo biologiczne Delpecha i Wolffa : kości pod wpływem sił mechanicznych nacisku, grawitacji, pociągania (więzadła, ścięgna, mięśnie) ulegają remodelowaniu

9 Badanie Wywiad Oglądanie Badanie dotykiem Badanie dynamiczne Pomiary długości kończyn i obwodów Zakresy ruchu

10 Badania dodatkowe Rtg USG Tk Mri Emg Scyntygrafia Laboratoryjne

11 Badanie c.d. Oglądanie asymetrie, rotacje, zmiana barwy, zmiany wrodzone na skórze Dotyk Dotykiem rozpoznajemy, czy proces toczy się w tkance podskórnej, w powięzi, w mięśniach, w łączności ze ścięgnem, z kością, czy jest śródstawowy, czy okołostawowy itd.!!!!!

12 Badanie Rtg Podstawowe badanie obrazowe 2 podstawowe projekcje Kości i stawy Projekcje specjalne Badanie czynnościowe Badania i procedury pod rtg

13 Badanie USG Tkanki miękkie Stawy Biopsje i podanie leku

14 Badanie TK Wielokrotne badanie rtg dookoła pacjenta Większa dawka, lepsza przestrzenna lokalizacja Przekroje Rekonstrukcja 3D

15 Badanie MR Pole magnetyczne wzbudzające drgania jąder wodoru Różne uwodnienie tkanek czyli różna zawartość H Duży kontrast i duża ilość informacji obrazy przypominają przekroje anatomiczne Nie można u pacjentów z implantami ferromagnetycznymi i np. rozrusznikiem serca

16

17

18

19

20 Kończyna górna Staw barkowy Projekcja AP standard Projekcja osiowa Projekcja Y Projekcja osiowa skośna

21 Staw barkowy Osiowa wady: odwodzenie bolesne po urazie Y łatwe do wykonania, bez dyskomfortu, łatwa inerpretacja Osiowe skośne bez dyskomfortu, widoczne fragmenty kostne oderwane przy obrąbku stawowym, złamania okołopanewkowe

22

23

24

25 Najczęściej szukamy Zwichnięcia i złamania: Stawu ramienno-łopatkowego Łopatki K. ramiennej Stawu barkowo-obojczykowego Obojczyka Zmiany zwyrodnieniowe

26 Staw łokciowy Projekcja przednio-tylna Projekcja boczna Elementy anatomiczne Podsciółka tłuszczowa Linia ramienna przednia Linia promieniowo-główkowa CRITOL

27

28

29

30

31

32

33 Nadgarstek i dalsze nasady kości przedramienia AP Boczne Łódka płynie, księżyc świeci, trójgraniasty groszek leci, na trapezie, trapeziku wisi główka na haczyku. CLR

34

35

36 Przedramię i nadgarstek Urazy nasad złamanie Colesa, Smitha, zielona gałązka Urazy nadgarstka złamania k łódeczkowatej, zwichnięcia okołoksięzycowate

37

38

39

40

41 Ręka i Palce Stawy MCP szpary stawowe 1-2 mm Palce przyczepy więzadeł obocznych, dłoniowych, ścięgien prostowników i zginaczy

42 Kręgosłup Nie ma potrzeby wykonywania rtg kręgosłupa po urazie jeśli wszystkie kryteria ze strony pacjenta zostały spełnione Przytomny Nie zatruty Bez odchyleń neurologicznych w badaniu Bez bólu i tkliwości w okolicy kręgosłupa

43 Kręgosłup szyjny AP Boczne Przez usta Skośne L i P na otwory międzykręgowe

44 Prawidłowa anatomia 3 linie 1 wzdłuż przednich krawędzi trzonów kręgów 2 wzdłuż tylnych krawędzi trzonów kręgów 3 wzdłuż podstaw wyrostków kolczystych Trzony poniżej C2 regularne, prostokątne Krążki jednakowej wysokości Ząb obrotnika za łukiem C1 do 3mm, dorośli, do 5mm dzieci Lordoza szyjna