SOFT POWER i KULTURA W STOSUNKACH MIĘDZYNARODOWYCH Polityka stała się walką o wiarygodność Joseph Nye
Zagadnienia I. KONCEPCJA SOFT POWER 1. Co decyduje o znaczeniu państw na arenie międzynarodowej? 2. Koncepcja soft power 3. Jak kultura jest używana w budowaniu wpływów międzynarodowych? II. CASE STUDIES 4. Jak mocarstwa światowe i regionalne korzystają z soft power do umacniania swoich wpływów? 5. Na czym polega dyplomacja kulturalna?
Zbigniew Brzeziński: - rozgrywki z zakresu wielkiej polityki można przyrównać do gry w szachy Joseph Nye: - stosunki międzypaństwowe toczone są równolegle na trzech szachownicach - pojęcia soft power użył w książce,,bound to Lead. The Changing Nature of American Power (1991)
Co wpływa na znaczenie państw? Za: Potocki, Miłoszewska (2010)
trójpłaszczyznowa szachownica wymiary główni gracze geostrategiczny Stany Zjednoczone jako supermocarstwo mocarstwa o aspiracjach globalnych: Unia Europejska, Chiny, Rosja, Japonia czy Indie. geoekonomiczny triada: USA Unia Europejska Azja Wschodnia (Chiny i Japonia) - transnarodowe korporacje lub międzynarodowe instytucje finansowe. "Miękka siła" triada: Unia Europejska Japonia USA, - transnarodowe korporacje, międzynarodowe instytucje finansowe, ugrupowania religijne oraz organizacje pozarządowe.
Stopień akceptacji wizerunku USA w innych regionach świata po 11.09.2001 (w %) Region świata Wpływ techniki Wpływy kulturowe Idee demokracji Zasady biznesu Akceptacja kraju Europa 68 63 49 42 32 Świat islamu 69 38 33 39 13 Afryka 84 61 66 63 41 Azja Wschodnia 82 54 62 48 38 Reinhold Niebuhr,,Ironia historii amerykańskiej : Zostaliśmy tak uwiedzeni wyobrażeniem o naszej niewinności, że jesteśmy źle przygotowani do stawienia czoła pokusom władzy, które dziś nas atakują. Dorota Miłoszowska,,Trójpłaszczyznowa szachownica'', s. 99
Jak świat postrzega USA?
Termin Soft Power Władza zdolność wpływania na innych, aby zrobili to, co chcemy grożenie, przymus pieniądze,,uwodzenie atrakcyjność SOFT POWER = Zdolność otrzymywania tego, czego chcesz, dzięki atrakcyjności raczej niż za pomocą przymusu lub zapłaty = jest drugą twarzą siły (J. Nye,,,Soft power. Jak osiągnąć sukces w polityce światowej, W-wa, 2007, s. 25.)
Z. Brzeziński analiza historii imperiów Czynniki kulturowe od dawna grały rolę w budowaniu pozycji państw na arenie międzynarodowej Imperium rzymskie Chiny -,,Państwo Środka
Hard power + soft power = smart power We must use what has been called smart power: the full range of tools at our disposal diplomatic, economic, military, political, legal, and cultural picking the right tool, or combination of tools, for each situation. Secretary of State Hillary Rodham Clinton (US Department of State)
Różnice między,,twardą i,,miękką siłą Rodzaj siły argumentu,,siła TWARDA,,SIŁA MIĘKKA Zachowania polityczne Dominacja Przymus Nacisk Wpływanie Autorytet Kooperacja Instrumenty działań Przemoc, łapówki, sankcje, szantaż Instytucje: wartości, idee, kultura Dyplomacja publiczna Dorota Miłoszowska,,Trójpłaszczyznowa szachownica'', s. 158
Od czego zależy soft power danego państwa? - popularności danej kultury w świecie - popularność języka w świecie bądź regionie - poziom oświaty - kultura polityczna i prawna - poziom rozwoju nauki - aktywność i znaczenie elit - pozycja w cyberprzestrzeni
Jak mierzyć,,soft power? Przykładowe wskaźniki: Kultura Dyplomacja Kapitał ludzki Atrakcyjność systemu politycznego Ile uwagi poświęca się sytuacji wewnętrznej danego kraju?
Soft Power a dyplomacja kulturalna SOFT POWER DYPLOMACJA PUBLICZNA DYPLOMACJA KULTURALNA Wykorzystywanie instrumentów i środków związanych z kulturą do realizowania celów polityki zagranicznej
Ważnym elementem dyplomacji kulturowej jest promocja turystyki we własnym kraju Dwie grupy odbiorców: turysta masowy i turysta wyspecjalizowany
II. CASE STUDIES Jak mocarstwa światowe i regionalne korzystają z soft power do umacniania swoich wpływów? Na czym polega dyplomacja kulturalna?
w jaki sposób państwa stosują soft power i dyplomację kulturalną? Państwa różnie korzystają z soft power ze względu na różną historię, różne priorytety, różne zasoby i różne strategie Światowy Ranking Soft Power (magazu Monocle 2012) 1. miejsce: Wielka Brytania
Ranking soft power cd. 2. Stany Zjednoczone 3. Niemcy 4. Francja 5. Szwecja 6. Japonia 7. Dania 8. Szwajcaria 9. Australia 10. Kanada 11. Korea Południowa 12. Norwegia Koreański piosenkarz Psy (po prawej) I jego styl Gangnam zdobywa popularność na Świecie nawet u Ban Ki-Moon'a (sekr. gen. ONZ)
EUROPA wielość i różnorodność zasobów soft power
Brytyjskie soft power Narzucanie kultury przez kolonializm Wpływ instytucjonalny: Wspólnota Narodów Wpływ przed edukację British Council
Francja Bogaty kapitał kulturowy Wpływ poprzez byłe kolonie Frankofonia Walka o wpływy francuskiego
Chiny Też ma bogatą kulturę W dyplomacji dominował sinocentryzm, obecnie większy profesjonalizm Walczą dziś o wpływy w Azji na świecie Promują chińską sztukę I język m.in. przez Instytut Konfucjusza Budują wizerunek przez,,strategię pokojowego wzrostu
Rosja Historycznie I współcześnie dominuje hard power
Iran
Turcja
J. Nye: Osama bin Laden wykazał się dużą dawką soft power
Literatura Nye, J. (2007) Soft power. Jak osiągnąć sukces w polityce światowej. Potocki, R., Miłoszewska D. (2010),,Rola soft power w środowisku międzynarodowym Joshua Kurlantzick Charm offensive: how China's soft power is transforming the world