PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z MATEMATYKI w klasach IV VI Szkoły Podstawowej w Szczepańcowej Opracowała: Wioletta Pilawska
Przedmiotowy System Oceniania jest zgodny z Rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 20 sierpnia 2010 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych. Przedmiotowy System Oceniania (PSO) z matematyki jest zgodny z Wewnątrzszkolnymi Zasadami Oceniania (WZO) w Szkole Podstawowej w Szczepańcowej. I. Kontrakt między nauczycielem a uczniem: 1. Każdy uczeń jest oceniany zgodnie z zasadami sprawiedliwości. 2. Ocenie podlegają wszystkie wymienione formy aktywności ucznia. 3. Prace klasowe, krótkie sprawdziany i odpowiedzi ustne są obowiązkowe. 4. Prace klasowe są zapowiadane z co najmniej tygodniowym wyprzedzeniem i podany jest zakres sprawdzanych umiejętności i wiedzy. 5. Uczeń nieobecny na pracy klasowej lub sprawdzianie musi ją napisać w terminie uzgodnionym z nauczycielem. 6. Każdą pracę klasową, napisaną na ocenę niesatysfakcjonującą ucznia, można poprawić. Poprawa jest dobrowolna i odbywa się w ciągu 2 tygodni od dnia oddania sprawdzonych prac. Uczeń poprawia pracę tylko raz i brane są pod uwagę oceny z obu prac (średnia). 7. Przy poprawianiu prac klasowych i pisaniu w drugim terminie kryteria ocen nie zmieniają się, a otrzymana ocena jest wpisana do dziennika. 8. Pozostałe oceny mogą być poprawiane w ciągu tygodnia od dnia ich otrzymania. 9. Krótkie sprawdziany (kartkówki) mogą obejmować materiał z ostatnich trzech lekcji i nie muszą być zapowiadane. 10. Nie ocenia się uczniów do trzech dni po dłuższej usprawiedliwionej nieobecności w szkole (tzn. minimum pięć dni nauki w szkole). Po tym okresie uczeń jest zobowiązany mieć uzupełniony zeszyt i zeszyt ćwiczeń i opanowany materiał, który był realizowany podczas jego nieobecności. 11. Uczeń, który opuścił więcej niż połowę lekcji, nie może być klasyfikowany z przedmiotu. 12. Każdy uczeń ma prawo do zaliczenia mu dodatkowych ocen za wykonane prace nadobowiązkowe. 13. Uczeń ma prawo trzykrotnie w ciągu okresu zgłosić nieprzygotowanie do lekcji (nie dotyczy prac klasowych i sprawdzianów). Przez nieprzygotowanie do lekcji rozumiemy: brak zeszytu, brak zeszytu ćwiczeń, niegotowość do odpowiedzi, brak pomocy potrzebnych do lekcji, brak przyborów geometrycznych. Fakt ten nauczyciel odnotowuje wpisem (np.) do dziennika lekcyjnego. 14. Uczeń nie ponosi konsekwencji, jeżeli trzy razy w okresie zgłosi brak zadania domowego. Za każdy następny brak zadania uczeń otrzymuje ocenę niedostateczną i musi na następną lekcję te prace uzupełnić. 15. Przy ocenianiu nauczyciel uwzględnia możliwości intelektualne ucznia. II. Obszary aktywności: Na lekcjach matematyki oceniane są następujące obszary aktywności ucznia: 1. Rozumienie pojęć matematycznych i znajomość ich definicji. 2. Znajomość i stosowanie poznanych twierdzeń. 3. Prowadzenie rozumowań. 4. Rozwiązywanie zadań matematycznych z wykorzystaniem poznanych metod. 5. Rozwiązywanie problemów. 6. Posługiwanie się symboliką i językiem matematyki adekwatnym do danego etapu kształcenia. 7. Analizowanie tekstów w stylu matematycznym. 2
8. Stosowanie wiedzy przedmiotowej w sytuacjach praktycznych. 9. Prezentowanie wyników swojej pracy w różnych formach. 10. Prace projektowe, plakaty i inne prace dodatkowe. 11. Wykonywanie prac samodzielnych, zadań dodatkowych. 12. Aktywność na lekcji, zaangażowanie. 13. Praca w grupach. 14. Wkład pracy ucznia (pracowitość). 15. Przygotowanie do lekcji. III. Formy kontroli osiągnięć uczniów na lekcjach matematyki: 1. Prace klasowe i sprawdziany sprawdzanie stopnia radzenia sobie przez uczniów z analizą i rozwiązywaniem zadań dotyczących zagadnień z całego działu, umiejętności wykorzystania wcześniej zdobytej wiedzy. Prace klasowe są przewidziane na jedna godzinę lekcyjną, a sprawdziany nie powinny zająć więcej niż 30 min. 2. Kartkówki krótkie sprawdziany z niewielkiej ilości materiału z podstawowych wiadomości teoretycznych oraz praktycznych, a także kontrola samodzielności wykonania prac domowych. Będą odbywać się bez zapowiedzi, a ich czas pisania to 10 15 minut. 3. Odpowiedzi ustne wypowiedź na określony temat, przepytywanie przy tablicy ze zróżnicowaniem zadań, prezentowanie posiadanej wiedzy. Z odpowiedzi ustnych co najmniej 2 oceny w okresie. 4. Zadania prezentacja zadań i ich rozwiązań. 5. Zadania domowe umożliwiają kontrolę umiejętności zastosowania wiedzy zdobytej w czasie lekcji do samodzielnego rozwiązywania zadań. 6. Inne formy aktywności samodzielne rozwiązywanie zadań dodatkowych (również o wyższym stopniu trudności), opracowywanie plakatów, przygotowywanie i prezentacja projektów badawczych, udział w konkursach matematycznych. 7. Obserwacja ucznia: a) aktywność na lekcji, b) przygotowanie do lekcji, c) praca w grupie. IV. Kryteria oceny poszczególnych form aktywności. A. Ocena prac pisemnych. Prace pisemne po zakończeniu działu, sprawdziany okresowe lub roczne, testy mogą składać się z zestawu zadań otwartych lub zamkniętych. Będą uwzględniać poziomy wymagań opanowania treści koniecznych, rozszerzających, dopełniających i wykraczających odpowiednich dla danej klasy. Każde zadanie będzie oddzielnie punktowane, a po zsumowaniu liczba punktów będzie przeliczana na ocenę szkolną. Zadanie dodatkowe (na ocenę celującą) będzie osobno oceniane. Dla każdego zadania klasowego i sprawdzianu będzie oddzielna punktacja poszczególnych zadań. Nie wszystkie prace pisemne będą zawierać zadanie dodatkowe. Ustalenie ścisłych procentowych norm przeliczania punktów na stopnie szkolne: 0 % - 32 % ocena niedostateczna 33 % - 49 % ocena dopuszczająca 50 % - 69 % ocena dostateczna 70 % - 89 % ocena dobra 90 % - 100 % ocena bardzo dobra 100 % + zadanie dodatkowe ocena celująca 3
B. Ocena wypowiedzi ustnej. Kryteria oceny ustnej: zawartość rzeczowa, argumentacja, uzasadnienie, formułowanie wypowiedzi, poprawne stosowanie języka matematycznego (operowanie pojęciami matematycznymi), umiejętność dostrzegania błędów i samodzielne ich poprawienie (np. błędy rachunkowe). C. Ocena zadań. Kryteria oceny zadań: poprawne zrozumienie treści zadania tekstowego, poprawne rozwiązanie zadania, interpretacja wyniku i sformułowanie odpowiedzi, umiejętność zastosowania wiedzy do samodzielnego rozwiązania zadania, umiejętność dostrzegania błędów i samodzielne ich poprawienie (np. błędy rachunkowe). D. Ocenianie innych form aktywności ucznia. 1. Praca w grupach. Ocena pracy w grupie będzie dokonywana na podstawie arkusza obserwacyjnego. Ocenie podlega sposób pracy w grupie. 2. Aktywność matematyczna (poza lekcjami matematyki). Udział i bardzo dobre wyniki w konkursach matematycznych: awans do III etapu konkursu organizowanego przez Podkarpackiego Kuratora Oświaty ocena celująca na koniec roku szkolnego, awans do II etapu konkursu organizowanego przez Podkarpackiego Kuratora Oświaty lub wysokie wyniki w konkursach pozaszkolnych celujący z aktywności, zdobycie I miejsca w szkolnym konkursie matematycznym celujący z aktywności, zdobycie II lub III miejsca w szkolnym konkursie matematycznym bdb z aktywności, za udział w konkursie plus z aktywności. 3. Aktywność na lekcji. Ocena aktywności (aktywność na lekcji, przyniesione pomoce, samodzielne rozwiązywanie zadań) wystawiana będzie stopniem na podstawie arkusza obserwacyjnego ucznia (zdobycie pięciu plusów daje ocenę bardzo dobrą) i otrzymaniem aktywki. 4. Prace projektowe, plakaty i inne prace dodatkowe. Każda praca oceniana będzie według oddzielnych kryteriów. V. Kryteria oceny śródrocznej i rocznej. 1. Ocenę śródroczną (roczną) wystawia nauczyciel w terminie ustalonym w Statucie szkoły, uzasadniając ją. 2. Przy wystawianiu ocen śródrocznych i rocznych najwyższą wagę mają oceny uzyskane z prac pisemnych (tj. prace klasowe, sprawdziany), następnie odpowiedzi ustne i kartkówki. Najniższą wagę mają pozostałe oceny, np. z aktywności, pracy grupowej, pracy domowej. 3. Wszystkie formy aktywności ucznia oceniane są w skali stopniowej. 4. Ocenę roczną wystawia się na podstawie uzyskanych ocen w ciągu całego roku. 4
5. O zagrożeniu oceną niedostateczną nauczyciel informuje ucznia, jego rodziców oraz wychowawcę klasy na miesiąc przed klasyfikacją. 6. Ustalona przez nauczyciela na koniec roku ocena niedostateczna może być zmieniona tylko w wyniku egzaminu poprawkowego. 7. Przewidywana roczna ocena klasyfikacyjna ustalona przez nauczyciela może być zmieniona tylko zgodnie z trybem i warunkami uzyskania wyższej niż przewidywana rocznej oceny klasyfikacyjnej. 8. Wszystkie sprawy sporne, nie ujęte w PSO rozstrzygane będą zgodnie z Rozporządzeniem MEN i WZO. VI. Poziomy wymagań edukacyjnych. 1. Szczegółowy podział wymagań na poziomy: konieczny, podstawowy, rozszerzający, dopełniający i wykraczający znajduje się w planach wynikowych z matematyki (dla każdej klasy). 2. Wymagania na poszczególne oceny dla każdej klasy (załącznik). VII. Tryb i warunki uzyskania wyższej niż przewidywana rocznej oceny klasyfikacyjnej z matematyki. Uczeń może uzyskać ocenę wyższą niż przewidywana z matematyki, jeżeli spełni warunki ujęte w 95 Statutu szkoły i napisze sprawdzian pisemny obejmujący zakres wiedzy i umiejętności z całego roku szkolnego przewidziany na daną ocenę zgodnie z kryteriami przedmiotowego systemu oceniania. VIII. Informacja zwrotna. NAUCZYCIEL UCZEŃ 1. Nauczyciel informuje uczniów o wymaganiach edukacyjnych niezbędnych do uzyskania poszczególnych ocen. 2. Informuje o sposobach sprawdzania osiągnięć edukacyjnych uczniów. 3. Informuje o warunkach i trybie uzyskania wyższej niż przewidywana rocznej oceny klasyfikacyjnej. 4. Pomaga w samodzielnym planowaniu rozwoju. 5. Motywuje do dalszej pracy. 6. Na wniosek ucznia nauczyciel uzasadnia ustaloną ocenę w sposób określony w statucie szkoły. NAUCZYCIEL RODZICE 1. Nauczyciel informuje o wymaganiach edukacyjnych niezbędnych do uzyskania poszczególnych ocen. 2. Informuje o sposobach sprawdzania osiągnięć edukacyjnych uczniów. 3. Informuje o warunkach i trybie uzyskania wyższej niż przewidywana rocznej oceny klasyfikacyjnej. 4. Informacje o aktualnym stanie rozwoju i postępów ucznia w nauce. 5. Dostarcza informacji o trudnościach i uzdolnieniach ucznia. 6. Przekazuje wskazówki do pracy z uczniem. 7. Na wniosek rodziców (prawnych opiekunów) nauczyciel uzasadnia ustaloną ocenę w sposób określony w statucie szkoły. 5
NAUCZYCIEL WYCHOWAWCA KLASY DYREKTOR 1. Nauczyciel informuje wychowawcę klasy o aktualnych osiągnięciach ucznia. 2. Nauczyciel lub wychowawca informuje dyrekcję o sytuacjach wymagających jego zdaniem interwencji. 6