Benchmarking audytu wewnętrznego w jednostkach sektora finansów publicznych

Podobne dokumenty
PLAN AUDYTU NA ROK 2019

SPRAWOZDANIE Z REALIZACJI W ROKU 2010 ZADAŃ KOMITETU AUDYTU DLA DZIAŁÓW ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ, KTÓRYMI KIERUJE MINISTER INFRASTRUKTURY

ROZDZIAŁ I POSTANOWIENIA OGÓLNE

K A R T A. Audytu Wewnętrznego w Uniwersytecie Śląskim w Katowicach. Rozdział I. Postanowienia ogólne

z dnia 2015 r. w sprawie przeprowadzania audytu wewnętrznego oraz przekazywania informacji o pracy i wynikach audytu wewnętrznego

INFORMACJA O REALIZACJI ZADAŃ Z ZAKRESU AUDYTU WEWNĘTRZNEGO W ROKU

PODRĘCZNIK AUDYTU WEWNĘTRZNEGO

Warszawa, dnia 6 maja 2015 r. Poz. 16 M I N I S T R A S P R AW Z A G R A N I C Z N Y C H 1) z dnia 6 maja 2015 r.

INFORMACJA O REALIZACJI ZADAŃ Z ZAKRESU AUDYTU WEWNĘTRZNEGO W ROKU

PROGRAM ZAPEWNIENIA I POPRAWY JAKOŚCI AUDYTU WEWNĘTRZNEGO W GMINIE OLECKO KWESTIONARIUSZ SAMOOCENY

Warszawa, dnia 12 maja 2016 r. Poz. 20

DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Kontrola zarządcza w jednostkach samorządu terytorialnego z perspektywy Ministerstwa Finansów

OPRACOWANIE ROCZNEGO PLANU AUDYTU ORAZ TRYB SPORZĄDZANIA SPRAWOZDANIA Z WYKONANIA PLANU AUDYTU

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA FINANSÓW. z dnia 1 lutego 2010 r. w sprawie przeprowadzania i dokumentowania audytu wewnętrznego

Zarządzenie Nr 26/2011/2012 Rektora Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego z dnia 23 grudnia 2011 roku

S P R A W O Z D A N I E Z WYKONANIA PLANU AUDYTU ZA ROK

DZIENNIK URZĘDOWY MINISTRA KULTURY I DZIEDZICTWA NARODOWEGO. Warszawa, dnia 29 września 2014 r. Pozycja 38

PLAN AUDYTU WEWNĘTRZNEGO NA ROK 2008

Zarządzenie Rektora Politechniki Gdańskiej nr 36/2012 z 14 listopada 2012 r.

ZARZĄDZENIE NR 9 DYREKTORA GENERALNEGO MINISTERSTWA ŚRODOWISKA z dnia 12 maja 2009 r. w sprawie wprowadzenia Karty audytu wewnętrznego

Urząd Gminy Kłodzko Kłodzko, ul. Okrzei 8a. Plan audytu wewnętrznego na rok 2017

Nowy wzór sprawozdania ograniczył liczbę umieszczanych w nim informacji.

PLAN AUDYTU NA ROK 2010

BENCHMARKING. Dariusz Wasilewski. Instytut Wiedza i Zdrowie

METODY I PROCEDURY AUDYTU WEWNĘTRZNEGO W JEDNOSTKACH SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH

Karta Audytu Wewnętrznego

SPRAWOZDANIE Z WYKONANIA PLANU AUDYTU WEWNĘTRZNEGO ZA ROK 2005

SPRAWOZDANIE Z WYKONANIA PLANU AUDYTU WEWNĘTRZNEGO ZA ROK

ZARZĄDZENIE NR 9 MINISTRA CYFRYZACJI 1) z dnia r. w sprawie Karty Audytu Wewnętrznego w Ministerstwie Cyfryzacji

SPRAWOZDANIE Z WYKONANIA PLANU AUDYTU WEWNĘTRZNEGO ZA ROK

PLAN AUDYTU WEWNĘTRZNEGO NA 2019 ROK

PLAN AUDYTU WEWNĘTRZNEGO URZĘDU MIASTA KATOWICE NA ROK 2006

Opracowanie: ElŜbieta Paliga - Urząd Miejski w Dąbrowie Górniczej Województwo Śląskie

KARTA AUDYTU WEWNĘTRZNEGO

System kontroli zarządczej w praktyce polskiej administracji publicznej

ŚLĄSKI ZWIĄZEK GMIN I POWIATÓW Ul. Stalmacha Katowice Tel / , Fax /

Audyt wewnętrzny jako narzędzie poprawy efektywności jednostek administracji rządowej w Polsce

Zarządzenie Nr R-22/2004 Rektora Politechniki Lubelskiej w Lublinie z dnia 23 czerwca 2004 roku

MINISTERSTWO FINANSÓW

SPRAWOZDANIE Z WYKONANIA PLANU AUDYTU ZA ROK 2013

Instrukcja Audytu Wewnętrznego

1. Postanowienia ogólne

Jak sobie radzić z ryzykiem w szkole

SPRAWOZDANIE Z WYKONANIA PLANU AUDYTU WEWNĘTRZNEGO ZA ROK Podstawowe informacje a) Informacje o jednostce sektora finansów publicznych

ZARZĄDZENIE NR K PREZYDENTA MIASTA ZIELONA GÓRA - KIEROWNIKA URZĘDU. z dnia 28 grudnia 2015 r.

Zarządzenie Nr 55/2008 Rektora Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie z dnia 30 grudnia 2008 roku

Karta audytu Uniwersytetu Śląskiego

Kryteria oceny mechanizmów kontrolnych w obszarze działalności jednostki oraz identyfikacja i ocena ryzyka.

KARTA AUDYTU WEWNĘTRZNEGO

Ankieta dotycząca usługodawcy niezatrudnionego w jednostce

II. Organizacja audytu wewnętrznego w AM

Rozdział 1. Postanowienia ogólne

ZARZĄDZENIE NR 19/2019 STAROSTY SIEDLECKIEGO. z dnia 4 kwietnia 2019 r.

S P R A W O Z D A N I E Z WYKONANIA PLANU AUDYTU ZA ROK 2010

Zarządzenie Nr 157 Prezydenta Miasta Olsztyn z dnia 13 czerwca 2011r.

Karta audytu Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach

Ocena działalności kontrolnej w aspekcie wymogów standardów kontroli w administracji rządowej

ZARZĄDZENIE Nr 28/2015 WÓJTA GMINY CZERNIKOWO Z DNIA 11 MAJA 2015 r.

REGULAMIN AUDYTU WEWNĘTRZNEGO W NARODOWYM FUNDUSZU ZDROWIA. 1. Celem przeprowadzania audytu wewnętrznego jest usprawnianie funkcjonowania NFZ.

RAPORT Z POLSKIEGO BADANIA PROJEKTÓW IT 2010

Warszawa, dnia 17 marca 2017 r. Poz. 82

Informacja z przebiegu I posiedzenia Komitetu Audytu w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej

Najwyższa Izba Kontroli Delegatura w Olsztynie

KARTA AUDYTU WEWNĘTRZNEGO

Zarządzenie Nr R 48/2011 Rektora Politechniki Lubelskiej z dnia 1 września 2011 r.

Regulamin audytu wewnętrznego

PLAN AUDYTU WEWNĘTRZNEGO NA 2018 ROK

I. Ogólne cele i zasady audytu wewnętrznego

PLAN AUDYTU WEWNĘTRZNEGO NA ROK 2014

Program szkolenia. Budżet zadaniowy a ocena sprawności i efektywności wydatkowania środków publicznych

MAPA ZAPEWNIENIA W ORGANIZACJI

PLAN AUDYTU NA ROK 2015

Agenda spotkania. 1. Urzędami Miast na prawach powiatu województwo śląskie. 2. Wybranymi zarządami dróg wojewódzkich. 3. Urzędami Marszałkowskimi.

KWESTIONARIUSZ SAMOOCENY AUDYTU WEWNETRZNEGO ZA ROK

Poz. 237 KOMUNIKAT MINISTRA SPRAWIEDLIWOŚCI. z dnia 1 grudnia 2015 r.

Zarządzenie nr 3055 /2017 Prezydenta Miasta Płocka z dnia 01 marca 2017 r.

ROZDZIAŁ I POSTANOWIENIA OGÓLNE

PLAN AUDYTU NA ROK 2014

SPRAWOZDANIE Z WYKONANIA PLANU AUDYTU WEWNĘTRZNEGO ZA ROK 2006

Karta audytu wewnętrznego w Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu

Spis treści Wprowadzenie Notka biograficzna Wykaz skrótów 1. Samorząd terytorialny w Polsce zagadnienia wstępne

PLAN AUDYTU WEWNĘTRZNEGO URZĘDU MIASTA KATOWICE NA ROK 2014

Zarządzenie Nr BO Burmistrza Ozimka z dnia r.

1. Powitanie uczestników spotkania 2. Prezentacja podejścia do samooceny w ramach kontroli zarządczej na podstawie wyników badania ankietowego

Zasady funkcjonowania systemu kontroli zarządczej w Urzędzie Miasta Lublin i jednostkach organizacyjnych miasta Lublin akceptowalny poziom ryzyka

oceny kontroli zarządczej

Nowa ustawa o finansach publicznych istotnie ograniczyła liczbę jednostek, które obligatoryjnie będą musiały przeprowadzać audyt wewnętrzny.

Regulamin audytu wewnętrznego

SPRAWOZDANIE Z WYKONANIA PLANU AUDYTU WEWNĘTRZNEGO ZA ROK 2005

Nr 02/2011 Zarządu Powiatu ul. Piłsudskiego 4 z dnia 10 stycznia 2011r... (nazwa i adres jednostki, w której jest zatrudniony audytor wewnętrzny)

SPRAWOZDANIE. dotyczące sprawozdania finansowego Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności za rok budżetowy 2015 wraz z odpowiedzią Urzędu

PLAN AUDYTU NA ROK 2015

Zarządzenie Nr 88/2016 Prezydenta Miasta Kalisza z dnia 10 lutego 2016 r.

Karta Audytu Wewnętrznego Urząd Gminy i Miasta w Miechowie

PLAN AUDYTU WEWNĘTRZNEGO NA 2017 ROK

EKONOMIA II stopień ogólnoakademicki. stacjonarne wszystkie Katedra Ekonomii i Zarządzania mgr Wiesława Wierzbicka. kierunkowy. obowiązkowy polski III

KSIĘGA PROCEDUR AUDYTU WEWNĘTRZNEGO

Wnioski z analizy funkcjonowania kontroli zarządczej w Mieście Poznaniu za 2013 r.

ul. Ceynowy SOMONINO NIP

Transkrypt:

MINISTERSTWO FINANSÓW Departament Audytu Sektora Finansów Publicznych Benchmarking audytu wewnętrznego w jednostkach sektora finansów publicznych Raport na podstawie danych za 21 rok Warszawa, wrzesień 211 r.

Spis treści 1. WPROWADZENIE... 2. ZAŁOŻENIA BADANIA.... CHARAKTERYSTYKA GRUP PORÓWNAWCZYCH...9. WSKAŹNIKI DZIAŁALNOŚCI AUDYTU WEWNĘTRZNEGO...11.1 WSKAŹNIKI WYNIKÓW AUDYTU WEWNĘTRZNEGO... 11.1.1 Liczba zakończonych zadań zapewniających... 11.1.2 Liczba zakończonych czynności doradczych... 1.1. Liczba wydanych zaleceń... 16.2 WSKAŹNIKI JAKOŚCI AUDYTU WEWNĘTRZNEGO... 18.2.1 Współczynnik ruchu kadr (fluktuacja kadr)... 18.2.2 Kwalifikacje pracowników komórki audytu wewnętrznego... 21.2. Doświadczenie audytorów wewnętrznych w KAW... 2.2. Procedury zapewnienia jakości... 2. WSKAŹNIKI WYDAJNOŚCI (EFEKTYWNOŚCI) AUDYTU WEWNĘTRZNEGO... 28..1 Czas trwania zadania zapewniającego... 28..2 Pracochłonność zadań zapewniających..... Wydajny czas audytu 1... 2.. Wydajny czas audytu 2..... Procent zaleceń przyjętych do realizacji... 8. WSKAŹNIKI WPŁYWU AUDYTU WEWNĘTRZNEGO.....1 Stopień objęcia zadaniami zapewniającymi obszarów wysokiego ryzyka.....2 Cykl audytu... 2.. Cykl audytu w obszarach wysokiego ryzyka...

1. WPROWADZENIE Departament Audytu Sektora Finansów Publicznych (Departament DA) podjął inicjatywę wprowadzenia benchmarkingu audytu wewnętrznego w celu stałego podnoszenia jakości audytu wewnętrznego w sektorze finansów publicznych, wzorem podobnych działań podejmowanych przez stowarzyszenia audytorów, w szczególności Międzynarodowe Stowarzyszenie Audytorów Wewnętrznych IIA (dalej IIA ). Benchmarking (badania porównawcze lub analiza porównawcza) praktyka stosowana w zarządzaniu, polegająca na porównywaniu procesów i praktyk stosowanych przez własne przedsiębiorstwo, ze stosowanymi w przedsiębiorstwach uważanych za najlepsze w analizowanej dziedzinie. Wynik takiej analizy służy jako podstawa doskonalenia. Jest to praktyczna realizacja przysłowia: "trzeba się uczyć na błędach, ale lepiej uczyć się na cudzych błędach, niż na swoich". Benchmarking nie jest zwykłym naśladownictwem, nie polega na podpatrzeniu sposobu pracy innych, aby tak samo postępować u siebie. To wykrywanie czynników, które sprawiają, że analizowany proces jest wykonywany efektywnie, a następnie wskazanie podobnych możliwości we własnym przedsiębiorstwie. To uczenie się i twórcze adaptowanie najlepszych praktyk (the best practices). Benchmarking stosuje się także w sferze polityki publicznej 1. Raport przedstawia wyniki badania wybranych wskaźników opisujących komórki audytu wewnętrznego i wyniki ich pracy, przeprowadzonego przez Departament DA, w celu dostarczenia audytorom wewnętrznym danych do przeprowadzenia własnych badań porównawczych i samodoskonalenia. Jest to z założenia narzędzie do przeprowadzenia samooceny i nie służy dokonywaniu oceny pracy audytorów wewnętrznych przez Ministerstwo Finansów. Przedstawiony raport należy zatem traktować jako początek procesu benchmarkingu audytu wewnętrznego, którego kontynuacją powinno być przeprowadzenie przez audytorów wewnętrznych indywidualnych porównań własnych komórek audytu wewnętrznego na tle podobnych jednostek w celu podnoszenia własnej efektywności, zwiększaniu dostarczanej kierownikom jednostek i jednostkom wartości dodanej, a w konsekwencji budowaniu pozycji audytu w jednostce. Badanie ma charakter pilotażowy, zastosowane wskaźniki i grupy porównawcze nie mają charakteru ostatecznego, stanowią propozycję, która głosami aktywnych uczestników badania będzie doskonalona. Dane do badania zostały zebrane w Informacjach o realizacji zadań z zakresu audytu wewnętrznego w roku 21 (dalej Informacja za 21 rok ). Dlatego każdy z audytorów, porównując siebie i swoją organizację na tle odpowiedniej grupy porównawczej powinien brać pod uwagę dane przekazane w Informacji za 21 rok. Raport przedstawia średnie wartości poszczególnych wskaźników 1 Za http://pl.wikipedia.org/wiki/benchmarking

Po co nam benchmarking? w grupach porównawczych i, ponadto uzupełniająco w opisach wskaźników przedstawione zostały wartości skrajne bez wskazywania ich właścicieli. Aby porównywanie było możliwe staraliśmy się stworzyć grupy porównawcze obejmujące w miarę jednorodne jednostki administracji rządowej 2.. W kolejnych latach, biorąc pod uwagę efekty dotychczasowych porównań oraz możliwości organizacyjne, rozważymy poszerzanie listy uczestniczących w benchmarkingu jednostek o jednostki samorządu terytorialnego. Zgodnie ze standardem 1 zarządzający audytem wewnętrznym musi opracować i realizować program zapewnienia i poprawy jakości, obejmujący wszystkie aspekty działalności audytu wewnętrznego. Program służy m.in. do oceny wydajności i skuteczności audytu wewnętrznego oraz do identyfikacji możliwości poprawy. Bieżące monitorowanie, stanowiące integralną część codziennego przeglądu i pomiaru działalności audytu, może odbywać się przy użyciu różnorodnych wskaźników działalności. Pomiar i porównywanie efektów pracy kilku audytorów wewnętrznych działających w ramach jednej organizacji jest najbardziej dostępnym i racjonalnym sposobem poprawiania efektywności. W ramach własnej organizacji możliwe jest bowiem wybór i stosowanie złożonych wskaźników do porównań uwzględniających rodzaj czy zakres wykonywanych zadań audytowych. Większość komórek audytu wewnętrznego (dalej KAW ) w sektorze publicznym składa się jednak z zaledwie jednej osoby, nierzadko zatrudnionej w niepełnym wymiarze czasu. W takim przypadku trudno o obiektywną ocenę własnej działalności. Prezentujemy zatem wyniki badania wybranych wskaźników opisujących organizację i działalność audytu wewnętrznego w grupach porównawczych jednostek (grupowanych według sześciu kryteriów), do których (po przypisaniu się do odpowiedniej grupy) będzie można porównywać własne wyniki. Porównywanie w skali całej administracji wymaga stosowania prostych wskaźników. Wewnątrz jednostki można zastosować dodatkowo bardziej wyrafinowane metody mierzenia efektywności audytu. Wyrażamy nadzieję, że z przedstawionych tu analiz skorzystają zarówno audytorzy, którzy próbę mierzenia wyników/efektów swojej pracy mają już za sobą jak i audytorzy, dla których program zapewnienia i poprawy jakości stanowi nadal nowe wyzwanie. Przedstawione tu wartości poszczególnych wskaźników stanowią miary średnie w grupach jednostek oraz dla wszystkich jednostek łącznie objętych porównaniem. Raport nie wskazuje wartości docelowych. Ideą jest tu umożliwienie porównania się do innych. Wartości docelowe każdy z audytorów 2 Termin jednostki administracji rządowej w sprawozdaniu odnosi się do jednostek, o których mowa w art. 27 ust. 1, 2, i 6 ustawy oraz nienależących do administracji samorządowej jednostek z ust. tego artykułu. Klasyczne bądź pozycyjne w zależności od rozkładu badanej cechy.

Jak korzystać z raportu wewnętrznych wyznaczy sobie zgodnie z własnym profesjonalnym osądem. Przyjmując zasadę, że zarządzać można wyłącznie tym, co jest mierzone, zachęcamy kierujących komórkami audytu wewnętrznego i samodzielnych audytorów do mierzenia działalności audytu. Docelowo pomiar działalności audytu wewnętrznego powinien odbywać się cyklicznie w podobny sposób we wszystkich jednostkach administracji rządowej. Stosowanie mierników działalności, w naszej ocenie, wpłynie pozytywnie na postrzeganie audytorów wewnętrznych przez kierownictwo i audytowane organizacje. Z czasem, korzystając z Państwa doświadczeń i sugestii wypracujemy zestaw najbardziej użytecznych, podstawowych wskaźników wspólnych dla pomiaru działalności audytu z perspektywy przedstawionego tu globalnego badania jak i wewnętrznie w Państwa organizacjach w ramach programu zapewnienia i poprawy jakości tak, aby jak najpełniej obrazowały działalność audytu wewnętrznego i w realny sposób poprzez równanie do najlepszych mogły wpływać na jakość pracy. Oddajemy zatem w Państwa ręce pierwszy raport benchmarkingowy traktując go jako otwarcie dyskusji na temat mierzenia działalności audytu wewnętrznego w sektorze publicznym w Polsce. Tym samym zachęcamy do dzielenia się własnymi doświadczeniami i obserwacjami z Departamentem DA. Aby zacząć proces porównań własnej komórki audytu należy przypisać się do odpowiedniej grupy porównawczej korzystając z danych, które zostały przedstawione w Informacji za 21 rok. Po przypisaniu się do odpowiednich sześciu kolejnych grup przedstawionych na stronie 6 i 7 raportu można przystąpić do obliczania własnych wskaźników, tak jak w poprzednim kroku, wykorzystując odpowiednie dane z Informacji za 21 rok. Sposób obliczenia wskaźnika został przedstawiony przy każdym ze wskaźników w rozdziałach.1-. raportu. Wyniki, jakie osiągnęła jednostka w każdym ze wskaźników należy porównywać w sześciu zidentyfikowanych grupach jednostek (np. w grupie jednostek o podobnym zatrudnieniu lub o podobnej wielkości komórki audytu). Dobór i klasyfikacja wskaźników 2. ZAŁOŻENIA BADANIA Przedstawione wskaźniki zostały opracowane w głównej mierze w oparciu o wykaz wskaźników przedstawionych w opracowaniu IIA Performance Measures for Internal Audit Functions: A Research Project. Inne klasyfikacje oraz wskaźniki zostały zaprezentowane m.in. Performance Measures for Internal Audit Functions: A Research Project The Institute of Internal Auditors Austin Chapter 28-29 Research Project, Copyright 29; The IIA Research Foundation; www.theiia.org/download.cfm?file=6268

w podręczniku IIA Quality assessment manual, 6th Edition opublikowanym przez The Institute of Internal Auditors Research Foundation w 29 roku. Zaproponowany poniżej, w porównaniu do wskaźników zaczerpniętych z przytoczonego opracowania IIA (Wskaźniki IIA), katalog wskaźników (Wskaźniki MF) uwzględnia możliwości sprawozdawcze audytorów wewnętrznych w polskiej administracji publicznej. Wskaźniki MF zostały opracowane w wyniku dwukrotnych konsultacji ze środowiskiem audytorów. Uwagi i sugestie zgłoszone podczas konsultacji wraz z ich analizą zostały zamieszczone w załączniku nr 1 (załącznik nie zawiera wskaźników przed modyfikacją oraz tych, które w wyniku konsultacji zostały odrzucone). Poniższa tabela prezentuje Wskaźniki IIA i Wskaźniki MF w grupach według klasyfikacji IIA Performance Measures for Internal Audit Functions: A Research Project i ten układ obowiązuje w całym raporcie. 6 Wskaźniki działalności audytu wewnętrznego Wskaźniki IIA Wskaźniki MF ŚRODOWISKO (dot. organizacji, w której działa audytor) Liczba wniosków kierownictwa - Liczba spotkań/narad z organizacją Liczba spotkań/narad z najwyższym kierownictwem Wyniki przeglądu satysfakcji kierownictwa WYNIKI Procent wykonania planu audytu Liczba zakończonych zadań zapewniających Liczba zakończonych czynności doradczych Liczba wydanych zaleceń Liczba wdrożonych rekomendacji JAKOŚĆ Wynik ostatniego zewnętrznego przeglądu Ocena satysfakcji audytowanych Doświadczenie pracowników audytu Liczba profesjonalnych certyfikacji Procent spełniających wymagania CPE Liczba spotkań w ramach organizacji zawodowych Liczba godzin szkoleniowych na zatrudnionego Procent rotacji zatrudnienia WYDAJNOŚĆ (efektywność) Koszty Dolary wydatkowane przez dolary zaudytowane Godziny wykorzystane vs budżet godzin Liczba zakończonych zadań zapewniających (rozdział.1.1) Liczba zakończonych czynności doradczych (rozdział.1.2) Liczba wydanych zaleceń (rozdział.1.) Współczynnik ruchu kadr (rozdział.2.1) Kwalifikacje pracowników komórki audytu wewnętrznego (rozdział.2.2) Doświadczenie audytorów wewnętrznych w KAW (rozdział.2.) Procedury zapewnienia jakości (rozdział.2.) Czas trwania zadania zapewniającego (rozdział..1) Pracochłonność zadań zapewniających (rozdział..2) Wydajny czas audytu 1 (rozdział..)

Procent czasu administracyjnego Czas niezbędny do wydania wstępnego sprawozdania Liczba powtórzonych ustaleń audytu Czas na potrzebny na przygotowanie rocznego planu audytu Procent wdrożonych zaleceń WPŁYW Procent zaudytowanego budżetu Procent zaudytowanych ryzyk Wydajny czas audytu 2 (rozdział..) Procent zaleceń przyjętych do realizacji (rozdział..) Stopień objęcia zadaniami zapewniającymi obszarów wysokiego ryzyka (rozdział..1) Cykl audytu (rozdział..2) Cykl audytu w obszarach wysokiego ryzyka (rozdział..) Źródło: Opracowanie własne na podstawie Performance Measures for Internal Audit Functions: A Research Project The Institute of Internal Auditors Austin Chapter 28-29 Research Project, Copyright 29; The IIA Research Foundation; www.theiia.org/download.cfm?file=6268 Zakres danych Badanie zostało przeprowadzone na podstawie danych ujętych w informacjach o za 21 rok gromadzonych przez Departament DA w trybie określonym w dziale VI ustawy z dnia 27 sierpnia 29 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 17, poz. 12, z późn. zm.; zwana dalej ustawą ) złożonych przez 6 jednostek administracji rządowej. Do szczegółowych analiz pominięto dane objęte klauzulami tajności oraz dane z nieprawidłowo sporządzonych dokumentów czyli takich, które pomimo próśb o skorygowanie były niekompletne, niezgodne z obowiązującym wzorem lub dane wzajemnie sobie zaprzeczały. Dlatego przy wskaźnikach liczba analizowanych jednostek w poszczególnych grupach może być inna niż wskazana na początku raportu. Pominięto np. jednostki w przypadku, których planowanie budżetu czasu komórki audytu wewnętrznego było obarczone następującymi błędami: Grupy porównawcze Suma łączna planowanych osobodni była znacznie niższa niż suma osobodni wykorzystanych przy braku rotacji zatrudnienia w komórce audytu lub suma osobodni planowanych i wykorzystanych znacznie przekroczyła sprawozdaną wielkość zatrudnienia (komórka audytu wewnętrznego z audytorem zatrudnionym na 1 etat nie może wygenerować znacząco większego budżetu czasu niż ok. 2 osobodni w roku (budżet czasu to łączny czas komórki audytu wewnętrznego wykazany jako suma osobodni w punkcie.2 Informacji za 21 rok)). Poszczególnych analiz dokonano zatem na różnej liczbie dokumentów w zależności od poprawności przedstawionych danych. Porównywanie powinno odbywać się pomiędzy podobnymi jednostkami. Trudno odnaleźć wyraźne podobieństwa pomiędzy wszystkimi jednostkami sektora finansów publicznych o różnych zadaniach, formach organizacyjno-prawnych, wielkościach i strukturach organizacyjnych. Wzorując się na grupach porównawczych stosowanych przez IIA oraz uwzględniając zakres informacji możliwych do uzyskania przez audytorów wewnętrznych w ramach funkcjonujących organizacji zdecydowaliśmy się przyjąć kilka kryteriów podziału jednostek na grupy. Wszystkie wskaźniki zostaną przedstawione w nw. grupach 7

porównawczych. W nawiasach wskazano skrótowe nazwy grup. GRUPY PORÓWNAWCZE 1. Grupy według wielkości jednostki mierzonej liczbą w jednostce ( zatrudnienie ) 1.1 do 1 1.2 do 1. do 6 1. do 12 1. powyżej 12 2. Grupy według wielkości jednostki mierzonej poziomem wydatków lub kosztów w zależności od formy organizacyjno-prawnej ( wydatki ) 2.1 2 mln zł 2.2 mln zł 2. 1 mln zł 2. 2 mln zł 2. wydatki powyżej 2 mln zł. Grupy według wielkości komórek audytu wewnętrznego ( wielkość KAW ) (wyrażonej liczbą obsadzonych etatów w komórkach audytu, według stanu na 1 grudnia 21 r.).1 Usługodawca.2 poniżej ½. od ½ do 1. 1 etat. do 2 etatów (w tym 2 etaty).6 powyżej 2 etatów. Grupy według wielkości komórek audytu wewnętrznego ( wielkość KAW audytorzy ) (wyrażonej liczbą obsadzonych etatów audytorów wewnętrznych w komórkach audytu, według stanu na 1 grudnia 21 r.).1 Usługodawca.2 poniżej ½. od ½ do 1. 1 etat. do 2 etatów (w tym 2 etaty).6 powyżej 2 etatów. Grupy o zbliżonych zadaniach lub organizacji lub formie organizacyjnoprawnej oraz zastosowane skrótowe nazwy grup ( zadania/organizacja ).1 Ministerstwa i KPRM Ministerstwa.2 Uczelnie publiczne Uczelnie. Samodzielne publiczne zakłady opieki Szpitale zdrowotnej. Agencje wykonawcze Agencje. Państwowe fundusze celowe oraz ZUS, Fundusze KRUS, NFZ.6 Izby skarbowe Izby skarbowe.7 Izby celne Izby celne.8 Urzędy wojewódzkie Urzędy wojewódzkie.9 Jednostki budżetowe resortu obrony Jednostki MON narodowej.1 Urzędy centralne Urzędy centralne.11 Jednostki Prokuratury Prokuratury 8

.12 Jednostki sądownictwa powszechnego Sądy.1 Inne jednostki budżetowe Jednostki budżetowe.1 Instytucje kultury i filmowe Instytucje kultury.1 Inne Państwowe osoby prawne Osoby prawne.16 Policja, Służba Więzienna, Straż Graniczna, Straż Pożarna Służby mundurowe 6. Grupy według obszaru audytu mierzonego liczbą w jednostkach ( obszar audytu ) 6.1 do 12 w jednostce na obsadzony etat w komórce audytu (audytorzy oraz stanowiska wspomagające) 6.2 do 2 w jednostce na obsadzony etat w komórce audytu (audytorzy oraz stanowiska wspomagające) 6. do w jednostce na obsadzony etat w komórce audytu (audytorzy oraz stanowiska wspomagające) 6. do 1 w jednostce na obsadzony etat w komórce audytu (audytorzy oraz stanowiska wspomagające) 6. powyżej 1 w jednostce na obsadzony etat w komórce audytu (audytorzy oraz stanowiska wspomagające) do 12 na audytora do 2 na audytora do na audytora do 1 na audytora powyżej 1. CHARAKTERYSTYKA GRUP PORÓWNAWCZYCH 1. zatrudnienie Wykres 1. Jednostki administracji rządowej według liczby w jednostce 9

2. wydatki Wykres 2. Jednostki administracji rządowej według poziomu wydatków lub kosztów. wielkość KAW Wykres. Jednostki administracji rządowej według liczby etatów audytorów wewnętrznych i stanowisk pomocniczych w KAW, stan na 1 grudnia 21 r.. wielkość KAW audytorzy Wykres. Jednostki administracji rządowej według liczby etatów audytorów wewnętrznych w KAW, stan na 1 grudnia 21 r. 1

. zadania/ organizacja Wykres. Jednostki administracji rządowej według zadań lub formy organizacyjno-prawnej 6. obszar audytu Wykres 6. Jednostki administracji rządowej według wielkości obszaru audytowanego wyrażonego liczbą w jednostce przypadających na pracownika KAW (audytora wewnętrznego i stanowisko pomocnicze). WSKAŹNIKI DZIAŁALNOŚCI AUDYTU WEWNĘTRZNEGO.1 WSKAŹNIKI WYNIKÓW AUDYTU WEWNĘTRZNEGO.1.1 Liczba zakończonych zadań zapewniających Charakterystyka wskaźnika Porównując wyniki jednostki należy uwzględnić sumę zadań zapewniających zakończonych w roku 21, ponieważ tylko takie zadania były brane pod uwagę w przedstawionej poniżej analizie. Audytorzy wewnętrzni 2 % jednostek przeprowadzili po 1 zadaniu zapewniającym, a w ok. 2 % jednostek (1 jednostek) audytorzy wewnętrzni przeprowadzili powyżej 1 zadań. Największa liczba przeprowadzonych zadań zapewniających na jednostkę to: 6. 11

1. zatrudnienie Wykres 7. Liczba zakończonych zadań zapewniających według liczby w jednostce 2 2 1 do 1 do do 6 do 12 powyżej 12 2. wydatki Wykres 8. Liczba zakończonych zadań zapewniających według poziomu wydatków lub kosztów 2 1 2 2 mln zł mln zł 1 mln zł 2 mln zł wydatki powyżej 2 mln zł. wielkość KAW Wykres 9. Liczba zakończonych zadań zapewniających według liczby etatów audytorów wewnętrznych i stanowisk pomocniczych w KAW, stan na 1 grudnia 21 r. 7 6 7 2 1 2 2 Usługodawca poniżej 1/2 od 1/2 do 1 1 etat do 2 etatów (w tym 2 etaty) powyżej 2 etatów 12

. wielkość KAW audytorzy Wykres 1. Liczba zakończonych zadań zapewniających według liczby etatów audytorów wewnętrznych w KAW, stan na 1 grudnia 21 r. 8 7 6 8 2 1 2 2 Usługodawca poniżej 1/2 od 1/2 do 1 1 etat do 2 etatów (w tym 2 etaty) powyżej 2 etatów. zadania/ organizacja Wykres 11. Liczba zakończonych zadań zapewniających według zadań lub formy organizacyjno-prawnej jednostek 2 2 1 27 1 11 2 2 2 2 2 6. obszar audytu Wykres 12. Liczba zakończonych zadań zapewniających według wielkości obszaru audytowanego wyrażonego liczbą w jednostce przypadających na pracownika KAW 2 2 1 do 12 do 2 do do 1 powyżej 1 1

.1.2 Liczba zakończonych czynności doradczych Charakterystyka wskaźnika Porównując wyniki jednostki należy uwzględnić sumę zakończonych czynności doradczych w roku 21. Audytorzy wewnętrzni w ok. 2% jednostkach wykonali po 1 czynności doradczej. Największa liczba wykonanych czynności doradczych w jednostce to 87. 1. zatrudnienie Wykres 1. Liczba zakończonych czynności doradczych według liczby w jednostce 6 2 1 do 1 do do 6 do 12 powyżej 12 2. wydatki Wykres 1. Liczba zakończonych czynności doradczych według poziomu wydatków lub kosztów 6 2 1 2 mln zł mln zł 1 mln zł 2 mln zł wydatki powyżej 2 mln zł 1

. wielkość KAW Wykres 1. Liczba zakończonych czynności doradczych według liczby etatów audytorów wewnętrznych i stanowisk pomocniczych w KAW, stan na 1 grudnia 21 r. 8 7 6 7 2 1 2 Usługodawca poniżej 1/2 od 1/2 do 1 1 etat do 2 etatów (w tym 2 etaty) powyżej 2 etatów. wielkość KAW audytorzy Wykres 16. Liczba zakończonych czynności doradczych według liczby etatów audytorów wewnętrznych w KAW, stan na 1 grudnia 21 r. 9 8 7 6 8 2 1 2 Usługodawca poniżej 1/2 od 1/2 do 1 1 etat do 2 etatów (w tym 2 etaty) powyżej 2 etatów. zadania/ organizacja Wykres 17. Liczba zakończonych czynności doradczych według zadań lub formy organizacyjno-prawnej jednostek 2 2 1 1 17 2 1

6. obszar audytu Wykres 18. Liczba zakończonych czynności doradczych według wielkości obszaru audytowanego wyrażonego liczbą w jednostce przypadających na pracownika KAW 7 6 6 2 1 do 12 do 2 do do 1 powyżej 1.1. Liczba wydanych zaleceń Charakterystyka wskaźnika Porównując wyniki należy obliczyć wskaźnik dla jednostki jako sumę wszystkich zaleceń wydanych do zadań zapewniających przeprowadzonych w 21 roku. Audytorzy wewnętrzni w 7% jednostek nie wydali zaleceń, w % jednostek wydali po 1 zaleceniu a w ok. 6% jednostek wydali więcej niż zaleceń. Największa łączna liczba wydanych zaleceń w jednostce to 6. 1. zatrudnienie Wykres 19. Liczba zaleceń zawartych w sprawozdaniu, wydanych do zadań zapewniających, według liczby w jednostce 2 2 1 1 1 16 22 2 19 9 do 1 do do 6 do 12 powyżej 12 16

2. wydatki Wykres 2. Liczba zaleceń zawartych w sprawozdaniu, wydanych do zadań zapewniających, według poziomu wydatków lub kosztów 2 2 1 27 1 11 1 1 19 19 2 mln zł mln zł 1 mln zł 2 mln zł wydatki powyżej 2 mln zł. wielkość KAW Wykres 21. Liczba zaleceń zawartych w sprawozdaniu, wydanych do zadań zapewniających, według liczby etatów audytorów wewnętrznych i stanowisk pomocniczych w KAW, stan na 1 grudnia 21 r. 6 1 2 1 1 Usługodawca poniżej 1/2 9 od 1/2 do 1 1 22 1 etat do 2 etatów (w tym 2 etaty) powyżej 2 etatów 19. wielkość KAW audytorzy Wykres 22. Liczba zaleceń zawartych w sprawozdaniu, wydanych do zadań zapewniających, według liczby etatów audytorów w KAW, stan na 1 grudnia 21 r. 7 6 61 2 1 1 Usługodawca poniżej 1/2 9 od 1/2 do 1 16 2 1 etat do 2 etatów (w tym 2 etaty) powyżej 2 etatów 19 17

. zadania/ organizacja Wykres 2. Liczba zaleceń zawartych w sprawozdaniu, wydanych do zadań zapewniających, według zadań lub formy organizacyjno-prawnej jednostek 1 12 1 8 6 19 116 2 28 1 16 2 1 22 12 18 1 19 8 2 1 1 19 6. obszar audytu Wykres 2. Liczba zaleceń zawartych w sprawozdaniu, wydanych do zadań zapewniających, według wielkości obszaru audytowanego wyrażonego liczbą w jednostce przypadających na pracownika KAW 2 26 2 1 1 18 2 1 1 19 do 12 do 2 do do 1 powyżej 1.2 WSKAŹNIKI JAKOŚCI AUDYTU WEWNĘTRZNEGO.2.1 Współczynnik ruchu kadr (fluktuacja kadr) Charakterystyka wskaźnika Porównując wyniki należy obliczyć wskaźnik dla jednostki jako iloraz: suma zatrudnień oraz zwolnień w etatach w KAW w ciągu całego roku sprawozdawczego (niezależnie od przyczyny zwolnienia) liczba etatów przyznanych KAW według stanu na koniec 21 roku 66% jednostek nie wykazało zatrudnień ani zwolnień w KAW w ciągu roku 21. Najniższy współczynnik ruchu kadr to 6% i występował w jednostkach, najwyższe wskaźniki w 6 jednostkach to ponad % (w jednostkach %, w 1 jednostce % oraz w 1 jednostce %). Chodzi wyłącznie o zatrudnienie, które rozpoczęło się w 21 roku, nie należy wliczać zatrudnienia, które nastąpiło wcześniej i trwało w 21 roku. 18

Analiza nie uwzględnia jednostek, w których audyt prowadzony był przez usługodawcę. 1. zatrudnienie Wykres 2. Fluktuacja kadr w KAW według liczby w jednostce % % % 2% 2% 2% 26% 26% 19% 2% 1% 1% % % do 1 do do 6 do 12 powyżej 12 2. wydatki Wykres 26. Fluktuacja kadr w KAW według poziomu wydatków lub kosztów % % % % 2% 2% 2% 18% 21% 2% 1% 1% % % 2 mln zł mln zł 1 mln zł 2 mln zł wydatki powyżej 2 mln zł. wielkość KAW Wykres 27. Fluktuacja kadr w KAW według liczby etatów audytorów wewnętrznych i stanowisk pomocniczych w KAW, stan na 1 grudnia 21 r. % 2% 2% 27% 2% 2% 21% 2% 2% 1% 1% % % poniżej 1/2 od 1/2 do 1 1 etat do 2 etatów (w tym 2 etaty) powyżej 2 etatów 19

. wielkość KAW audytorzy Wykres 28. Fluktuacja kadr w KAW według liczby etatów audytorów wewnętrznych w KAW, stan na 1 grudnia 21 r. % 2% 29% 27% 26% 2% 2% 2% 18% 1% 1% % % poniżej 1/2 od 1/2 do 1 1 etat do 2 etatów (w tym 2 etaty) powyżej 2 etatów. zadania/ organizacja Wykres 29. Fluktuacja kadr w KAW według zadań lub formy organizacyjnoprawnej jednostek % % % % 2% 2% % 19% % 21% 1% 21% 2% % 2% 2% 2% 28% % 26% 2% 2% 1% 1% % 7% % 6. obszar audytu Wykres. Fluktuacja kadr w KAW według wielkości obszaru audytowanego wyrażonego liczbą w jednostce przypadających na pracownika KAW % 2% 2% 2% 19% 2% 19% 27% 2% 1% 1% % % do 12 do 2 do do 1 powyżej 1 2

.2.2 Kwalifikacje pracowników komórki audytu wewnętrznego Charakterystyka wskaźnika Porównując wyniki należy obliczyć wskaźnik dla jednostki jako iloraz: liczba osób z kwalifikacjami audytorskimi w KAW na koniec 21 roku liczba wszystkich osób w KAW na koniec 21 roku Osoby z kwalifikacjami audytorskimi to osoby, o których mowa w art. 286 ustawy z dnia 27 sierpnia 29 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 17 poz. 12, z późn. zm.). W 7 jednostkach mniej niż połowa osób posiadała kwalifikacje audytorskie (2% - 2 jednostki, % - jednostek). 88% stanowią jednostki, w których wszystkie zatrudnione osoby posiadają kwalifikacje wymagane do prowadzenia audytu wewnętrznego. 1. zatrudnienie Wykres 1. Odsetek osób posiadających kwalifikacje zawodowe audytora wewnętrznego, w KAW, według liczby w jednostce 1% 9% 9% 96% 9% 9% 86% 89% 8% 8% 8% 7% do 1 do do 6 do 12 powyżej 12 2. wydatki Wykres 2. Odsetek osób posiadających kwalifikacje zawodowe audytora wewnętrznego, w KAW, według poziomu wydatków lub kosztów 1% 98% 9% 9% 91% 91% 9% 89% 8% 8% 8% 7% 2 mln zł mln zł 1 mln zł 2 mln zł wydatki powyżej 2 mln zł 21

. wielkość KAW Wykres. Odsetek osób posiadających kwalifikacje zawodowe audytora wewnętrznego, w KAW, według liczby etatów audytorów wewnętrznych i stanowisk pomocniczych w KAW, stan na 1 grudnia 21 r. 1% 1% 98% 96% 9% 9% 88% 89% 8% 8% 8% 7% poniżej 1/2 od 1/2 do 1 1 etat do 2 etatów (w tym 2 etaty) powyżej 2 etatów. wielkość KAW audytorzy Wykres. Odsetek osób posiadających kwalifikacje zawodowe audytora wewnętrznego, w KAW, według liczby etatów audytorów wewnętrznych w KAW, stan na 1 grudnia 21 r. 1% 9% 96% 9% 9% 89% 91% 86% 89% 8% 8% 7% poniżej 1/2 od 1/2 do 1 1 etat do 2 etatów (w tym 2 etaty) powyżej 2 etatów. zadania/ organizacja Wykres. Odsetek osób posiadających kwalifikacje zawodowe audytora wewnętrznego, w KAW, według zadań lub formy organizacyjnoprawnej jednostek 1% 9% 9% 8% 86% 86% 9% 89% 92% 89% 8% 96% 88% 98% 99% 9% 1% 88% 91% 89% 8% 7% 7% 71% 6% 22

6. obszar audytu Wykres 6. Odsetek osób posiadających kwalifikacje zawodowe audytora wewnętrznego, w KAW, według wielkości obszaru audytowanego wyrażonego liczbą w jednostce przypadających na pracownika KAW 9% 9% 9% 91% 89% 9% 89% 8% 8% 8% 7% do 12 do 2 do do 1 powyżej 1.2. Doświadczenie audytorów wewnętrznych w KAW Charakterystyka wskaźnika Porównując wyniki należy obliczyć wskaźnik dla jednostki jako sumę lat doświadczeń audytorów wewnętrznych w KAW. W 2 jednostkach łączne doświadczenie audytorów wewnętrznych w KAW wynosiło poniżej 1 roku i było to odpowiednio: ok. 9 miesięcy oraz ok. 11 miesięcy. 9% jednostek posiada komórki audytu, w których łączne doświadczenie audytorów wewnętrznych wynosi maksymalnie lata. W % jednostek doświadczenie w KAW wynosiło powyżej 2 lat. Największe doświadczenie KAW liczy łącznie lat. 1. zatrudnienie Wykres 7. Doświadczenie audytorów wewnętrznych w KAW, w latach, według liczby w jednostce 1 12 1 8 6 7 7 9 11 1 9 2 do 1 do do 6 do 12 powyżej 12 2

2. wydatki Wykres 8. Doświadczenie audytorów wewnętrznych w KAW, w latach, według poziomu wydatków lub kosztów 16 1 12 1 1 8 6 8 7 7 9 9 2 2 mln zł mln zł 1 mln zł 2 mln zł wydatki powyżej 2 mln zł. wielkość KAW Wykres 9. Doświadczenie audytorów wewnętrznych w KAW, w latach, według liczby etatów audytorów wewnętrznych i stanowisk pomocniczych w KAW, stan na 1 grudnia 21 r. 2 2 1 1 1 7 6 6 11 9 poniżej 1/2 od 1/2 do 1 1 etat do 2 etatów (w tym 2 etaty) powyżej 2 etatów. wielkość KAW audytorzy Wykres. Doświadczenie audytorów wewnętrznych w KAW, w latach, według liczby etatów audytorów wewnętrznych w KAW, stan na 1 grudnia 21 r. 2 7 2 1 1 7 6 6 12 9 poniżej 1/2 od 1/2 do 1 1 etat do 2 etatów (w tym 2 etaty) powyżej 2 etatów 2

. zadania/ organizacja Wykres 1. Doświadczenie audytorów wewnętrznych w KAW, w latach, według zadań lub formy organizacyjno-prawnej jednostek 1 9 8 7 6 9 1 2 1 22 7 7 1 16 1 12 6 8 7 7 8 6 9 6. obszar audytu Wykres 2. Doświadczenie audytorów wewnętrznych w KAW, w latach, według wielkości obszaru audytowanego wyrażonego liczbą w jednostce przypadających na pracownika KAW 1 12 1 1 11 8 9 1 9 6 7 2 do 12 do 2 do do 1 powyżej 1.2. Procedury zapewnienia jakości Charakterystyka wskaźnika Wskaźnik procedury zapewnienia jakości stanowi procent udzielonych odpowiedzi pozytywnych na pytanie Czy procedury komórki audytu wewnętrznego określają techniki zapewnienia i poprawy jakości audytu w odniesieniu do ocen wewnętrznych zgodnie ze standardem 111? 2

1. zatrudnienie Wykres. Procent jednostek, w których KAW lub usługodawcy w procedurach wewnętrznych określają techniki zapewnienia i poprawy jakości audytu, według liczby w jednostce 1% 9% 8% 7% 6% % % % 2% 1% % % 9% % 66% do 1 61% 7% do do 6 tak nie % 28% % 7% 72% do 12 powyżej 12 66% 2. wydatki Wykres. Procent jednostek, w których KAW lub usługodawcy w procedurach wewnętrznych określają techniki zapewnienia i poprawy jakości audytu, według poziomu wydatków lub kosztów 1% 9% 8% 7% 29% % 6% % % % 6% % % % 71% % 6% 67% 7% 66% 2% 1% % 2 mln zł mln zł 1 mln zł tak nie 2 mln zł wydatki powyżej 2 mln zł. wielkość KAW Wykres. Procent jednostek, w których KAW lub usługodawcy w procedurach wewnętrznych określają techniki zapewnienia i poprawy jakości audytu, według liczby etatów audytorów wewnętrznych i stanowisk pomocniczych, stan na 1 grudnia 21 r. 1% 9% 8% 7% 8% % 1% % 2% 11% % 6% % % % 2% % 9% 66% 7% 89% 66% 2% 1% % Usługodawca poniżej 1/2 od 1/2 do 1 1 etat do 2 etatów (w tym 2 etaty) tak nie powyżej 2 etatów 26

. wielkość KAW audytorzy Wykres 6. Procent jednostek, w których KAW lub usługodawcy w procedurach wewnętrznych określają techniki zapewnienia i poprawy jakości audytu, według liczby etatów audytorów wewnętrznych, stan na 1 grudnia 21 r. 1% 9% 8% 7% 8% 2% 2% % 2% 9% % 6% % % % 2% 2% 8% 8% 67% 76% 91% 66% 1% % Usługodawca poniżej 1/2 od 1/2 do 1 1 etat do 2 etatów (w tym 2 etaty) tak nie powyżej 2 etatów. zadania/ organizacja Wykres 7. Procent jednostek, w których KAW lub usługodawcy w procedurach wewnętrznych określają techniki zapewnienia i poprawy jakości audytu, według zadań lub formy organizacyjno-prawnej jednostek 1% 9% 8% 7% 22% 6% % 6% 1% 1% % 7% % 7% 1% 6% 6% % % 6% % % % 2% 78% 6% 66% 8% 1% 88% 1% 88% 67% % 67% % 69% % % 6% 66% 1% % tak nie 6. obszar audytu Wykres 8. Procent jednostek, w których KAW lub usługodawcy w procedurach wewnętrznych określają techniki zapewnienia i poprawy jakości audytu, według wielkości obszaru audytowanego wyrażonego liczbą w jednostce przypadających na pracownika KAW 1% 9% 8% 7% 6% % % % 2% 1% % 27% 7% do 12 2% 1% 68% 69% do 2 do do 1 tak nie 2% 8% % % 67% 66% powyżej 1 27

. WSKAŹNIKI WYDAJNOŚCI (EFEKTYWNOŚCI) AUDYTU WEWNĘTRZNEGO..1 Czas trwania zadania zapewniającego Charakterystyka wskaźnika Porównując wyniki należy obliczyć wskaźnik dla jednostki jako iloraz: łączny czas realizacji zadań zapewniających w dniach kalendarzowych (obliczyć według dat wskazanych w punkcie. Informacji za 21 rok) liczba zrealizowanych zadań zapewniających w 21 roku Wyniki tego wskaźnika wykazują znaczne dysproporcje. W kilku przypadkach najdłuższe zadania trwały ponad rok.: 71, 97, i nawet 1 dni. Najkrótsze zadania zapewniające trwały w 2 jednostkach 2 dni, w 1 jednostce dni oraz w jednostkach dni. 1. zatrudnienie Wykres 9. Przeciętna liczba dni kalendarzowych wykorzystanych na przeprowadzenie zadania zapewniającego według liczby w jednostce 9 8 7 6 2 1 81 do 1 6 do do 6 79 86 79 do 12 powyżej 12 78 2. wydatki Wykres. Przeciętna liczba dni kalendarzowych wykorzystanych na przeprowadzenie zadania zapewniającego według poziomu wydatków lub kosztów 9 8 7 6 76 78 6 88 79 78 2 1 wydatki do 2 mln zł wydatki do mln zł wydatki do 1 mln zł wydatki do 2 mln zł wydatki powyżej 2 mln zł 28

. wielkość KAW Wykres 1. Przeciętna liczba dni kalendarzowych wykorzystanych na przeprowadzenie zadania zapewniającego według liczby etatów audytorów wewnętrznych i stanowisk pomocniczych w KAW, stan na 1 grudnia 21 r. 12 1 8 6 8 18 91 71 72 8 78 2 Usługodawca poniżej 1/2 od 1/2 do 1 1 etat do 2 etatów (w tym 2 etaty) powyżej 2 etatów. wielkość KAW audytorzy Wykres 2. Przeciętna liczba dni kalendarzowych wykorzystanych na przeprowadzenie zadania zapewniającego według liczby etatów audytorów wewnętrznych w KAW, stan na 1 grudnia 21 r. 12 1 8 18 91 6 8 71 78 81 78 2 Usługodawca poniżej 1/2 od 1/2 do 1 1 etat do 2 etatów (w tym 2 etaty) powyżej 2 etatów. zadania/ organizacja Wykres. Przeciętna liczba dni kalendarzowych wykorzystanych na przeprowadzenie zadania zapewniającego według zadań lub formy organizacyjnoprawnej jednostek 12 1 8 6 89 87 79 1 67 7 17 9 76 8 9 81 8 8 8 78 2 29

6. obszar audytu Wykres. Przeciętna liczba dni kalendarzowych wykorzystanych na przeprowadzenie zadania zapewniającego według wielkości obszaru audytowanego wyrażonego liczbą w jednostce przypadających na pracownika KAW 9 8 7 6 2 1 8 do 12 6 do 2 8 do 78 do 1 87 powyżej 1 78..2 Pracochłonność zadań zapewniających Charakterystyka wskaźnika Wskaźnik dla jednostki należy obliczyć wg wzoru: suma osobodni wykorzystanych na przeprowadzenie zadań zapewniających w roku 21 (obliczyć sumę osobodni wskazanych w punkcie. Informacji za 21 rok) liczba zrealizowanych (planowanych i nieplanowanych) zadań zapewniających w roku 21 Do analizy wskaźnika pominięto te zadania, które były przeprowadzone na przełomie roku (łącznie 197 zadań zapewniających), gdyż liczba osobodni nie odzwierciedlała faktycznie wykorzystanych osobodni na przeprowadzenie zadania zapewniającego. Maksymalna pracochłonność zadania wyniosła 12 osobodni a minimalna to 2 osobodni. 1. zatrudnienie Wykres. Przeciętna liczba osobodni wykorzystanych na przeprowadzenie zadania zapewniającego według liczby w jednostce 2 2 29 9 6 9 1 1 do 1 do do 6 do 12 powyżej 12

2. wydatki Wykres 6. Przeciętna liczba osobodni wykorzystanych na przeprowadzenie zadania zapewniającego według poziomu wydatków lub kosztów 2 2 9 1 1 wydatki do 2 mln zł wydatki do mln zł wydatki do 1 mln zł wydatki wydatki do 2 mln zł powyżej 2 mln zł. wielkość KAW Wykres 7. Przeciętna liczba osobodni wykorzystanych na przeprowadzenie zadania zapewniającego według liczby etatów audytorów wewnętrznych i stanowisk pomocniczych w KAW, stan na 1 grudnia 21 r. 6 6 2 2 2 29 9 1 Usługodawca poniżej 1/2 od 1/2 do 1 1 etat do 2 etatów (w tym 2 etaty) powyżej 2 etatów. wielkość KAW audytorzy Wykres 8. Przeciętna liczba osobodni wykorzystanych na przeprowadzenie zadania zapewniającego według liczby etatów audytorów wewnętrznych w KAW, stan na 1 grudnia 21 r. 6 7 6 2 2 2 29 6 9 1 Usługodawca poniżej 1/2 od 1/2 do 1 1 etat do 2 etatów (w tym 2 etaty) powyżej 2 etatów 1

. zadania/ organizacja Wykres 9. Przeciętna liczba osobodni wykorzystanych na przeprowadzenie zadania zapewniającego według zadań lub formy organizacyjno-prawnej jednostek 1 9 8 1 7 6 7 82 6 66 2 1 29 9 1 2 2 9 6. obszar audytu Wykres 6. Przeciętna liczba osobodni wykorzystanych na przeprowadzenie zadania zapewniającego według wielkości obszaru audytowanego wyrażonego liczbą w jednostce przypadających na pracownika KAW 8 2 2 9 1 1 do 12 do 2 do do 1 powyżej 1.. Wydajny czas audytu 1 Charakterystyka wskaźnika Wskaźnik dla jednostki należy obliczyć wg wzoru: suma osobodni wykorzystanych na przeprowadzenie zadań audytowych i czynności sprawdzających przez audytorów wewnętrznych oraz osoby zatrudnione na stanowiskach pomocniczych w KAW (obliczyć na podstawie danych z tabeli.2 Informacji za 21 rok) suma osobodni stanowiąca łączny budżetu czasu KAW w 21 roku 2

Wartości skrajne wskaźnika to wykorzystanie przez pracowników KAW na zadania audytowe i czynności sprawdzające poniżej % łącznego budżetu czasu KAW. Pozostałe osobodni w KAW zostały wykorzystane głównie na urlopy i inne nieobecności, rezerwę czasową oraz planowanie i sprawozdawczość roczną. Były również komórki, których pracownicy przeznaczyli na zadania audytowe i czynności sprawdzające powyżej 9% łącznego budżetu czasu KAW (91%, 92%, 96% i nawet 1%). W analizie pominięto dziewięć jednostek, których audytorzy wewnętrzni nie przeznaczyli czasu na zadania audytowe i czynności sprawdzające w 21 roku. 1. zatrudnienie Wykres 61. Procent wykorzystanych osobodni na zadania audytowe i czynności sprawdzające, w odniesieniu do łącznego budżetu czasu KAW, według liczby w jednostce 6% 6% 62% 61% 6% 9% 8% 7% 6% % 61% do 1 6% do 62% do 6 8% do 12 9% powyżej 12 6% 2. wydatki Wykres 62. Procent wykorzystanych osobodni na zadania audytowe i czynności sprawdzające, w odniesieniu do łącznego budżetu czasu KAW, według poziomu wydatków lub kosztów 6% 6% 6% 6% 62% 61% 6% 9% 61% 6% 9% 8% 8% 7% 6% % 2 mln zł mln zł 1 mln zł 2 mln zł wydatki powyżej 2 mln zł

. wielkość KAW Wykres 6. Procent wykorzystanych osobodni na zadania audytowe i czynności sprawdzające, w odniesieniu do łącznego budżetu czasu KAW, według liczby etatów audytorów wewnętrznych i stanowisk pomocniczych w KAW, stan na 1 grudnia 21 r. 66% 6% 6% 6% 6% 62% 6% 6% 6% 8% 7% 6% % 2% poniżej 1/2 od 1/2 do 1 1 etat do 2 etatów (w tym 2 etaty) powyżej 2 etatów. wielkość KAW audytorzy Wykres 6. Procent wykorzystanych osobodni na zadania audytowe i czynności sprawdzające, w odniesieniu do łącznego budżetu czasu KAW, według liczby etatów audytorów wewnętrznych w KAW, stan na 1 grudnia 21 r. 66% 6% 6% 6% 62% 62% 6% 6% 8% 8% 7% 6% % 2% poniżej 1/2 od 1/2 do 1 1 etat do 2 etatów (w tym 2 etaty) powyżej 2 etatów. zadania/ organizacja Wykres 6. Procent wykorzystanych osobodni na zadania audytowe i czynności sprawdzające, w odniesieniu do łącznego budżetu czasu KAW, według zadań lub formy organizacyjno-prawnej jednostek 7% 6% 6% % 2% 6% 6% 7% % 7% 62% % 6% 6% 6% 66% 61% % 6% 62% 6% % %

6. obszar audytu Wykres 66. Procent wykorzystanych osobodni na zadania audytowe i czynności sprawdzające, w odniesieniu do łącznego budżetu czasu KAW, według wielkości obszaru audytowanego wyrażonego liczbą w jednostce przypadających na pracownika KAW 6% 62% 6% 62% 6% 6% 6% 8% 7% 7% 6% % 2% do 12 do 2 do do 1 powyżej 1.. Wydajny czas audytu 2 Charakterystyka wskaźnika Wskaźnik dla jednostki należy obliczyć wg wzoru: suma osobodni wykorzystanych na przeprowadzenie zadań audytowych i czynności sprawdzających przez audytorów wewnętrznych oraz osoby zatrudnione na stanowiskach pomocniczych w KAW suma osobodni stanowiąca łączny budżetu czasu KAW z pominięciem nieobecności (należy odjąć czas wykazany w tabeli.2 Informacji za 21 rok urlopy i inne nieobecności ) Wartością skrajną wskaźnika jest wykorzystanie 6%, z łącznego budżetu czasu KAW pomniejszonego o urlopy i inne nieobecności, na zadania audytowe i czynności sprawdzające. Pozostały czas w KAW został wykorzystany na planowanie i sprawozdawczość roczną oraz czynności organizacyjne. Jednak są też KAW, których pracownicy przeznaczyli na zadania audytowe i czynności sprawdzające powyżej 9% (prawie 1% jednostek) z łącznego budżetu czasu KAW pomniejszonego o urlopy i inne nieobecności. W analizie pominięto dziewięć jednostek, których audytorzy wewnętrzni nie przeznaczyli czasu na zadania audytowe i czynności sprawdzające.

1. zatrudnienie Wykres 67. Procent wykorzystanych osobodni na zadania audytowe i czynności sprawdzające, w odniesieniu do łącznego budżetu czasu KAW pomniejszonego o nieobecności, według liczby w jednostce 76% 7% 76% 7% 7% 7% 7% 7% 7% 72% 71% 71% 7% 69% 68% do 1 do do 6 do 12 powyżej 12 2. wydatki Wykres 68. Procent wykorzystanych osobodni na zadania audytowe i czynności sprawdzające, w odniesieniu do łącznego budżetu czasu KAW pomniejszonego o nieobecności, według poziomu wydatków lub kosztów 77% 76% 7% 7% 77% 7% 7% 7% 72% 72% 72% 7% 71% 7% 69% 68% 2 mln zł mln zł 1 mln zł 2 mln zł wydatki powyżej 2 mln zł. wielkość KAW Wykres 69. Procent wykorzystanych osobodni na zadania audytowe i czynności sprawdzające, w odniesieniu do łącznego budżetu czasu KAW pomniejszonego o nieobecności, według liczby etatów audytorów wewnętrznych i stanowisk pomocniczych w KAW, stan na 1 grudnia 21 r. 77% 76% 76% 76% 76% 7% 7% 7% 7% 7% 72% 71% 71% 7% 69% 68% poniżej 1/2 od 1/2 do 1 1 etat do 2 etatów (w tym 2 etaty) powyżej 2 etatów 6

. wielkość KAW audytorzy Wykres 7. Procent wykorzystanych osobodni na zadania audytowe i czynności sprawdzające, w odniesieniu do łącznego budżetu czasu KAW pomniejszonego o nieobecności, według liczby etatów audytorów wewnętrznych w KAW 77% 76% 76% 7% 7% 7% 7% 7% 7% 7% 72% 71% 71% 7% 69% 68% poniżej 1/2 od 1/2 do 1 1 etat do 2 etatów (w tym 2 etaty) powyżej 2 etatów. zadania/ organizacja Wykres 71. Procent wykorzystanych osobodni na zadania audytowe i czynności sprawdzające, w odniesieniu do łącznego budżetu czasu KAW pomniejszonego o nieobecności, według zadań lub formy organizacyjno-prawnej jednostek 8% 7% 7% 77% 8% 71% 68% 71% 78% 68% 76% 79% 78% 77% 7% 78% 7% 7% 7% 6% 6% 6% % 6. obszar audytu Wykres 72. Procent wykorzystanych osobodni na zadania audytowe i czynności sprawdzające, w odniesieniu do łącznego budżetu czasu KAW pomniejszonego o nieobecności, według wielkości obszaru audytowanego wyrażonego liczbą w jednostce przypadających na pracownika KAW 78% 78% 76% 7% 7% 7% 7% 72% 7% 7% 71% 68% 66% do 12 do 2 do do 1 powyżej 1 7

.. Procent zaleceń przyjętych do realizacji Charakterystyka wskaźnika Wskaźnik dla jednostki należy obliczyć za rok sprawozdawczy wg wzoru: liczba zaleceń przyjętych do realizacji (obliczyć sumę z tabeli. Informacji za 21 rok) liczba zaleceń wydanych przez audytora wewnętrznego lub audytora usługodawcy w sprawozdaniach z zadań zapewniających (obliczyć sumę z tabeli. Informacji za 21 rok) W przypadku 2% jednostek nie przyjęto do realizacji żadnego z wydanych zaleceń. W 8% jednostek przyjęto wszystkie wydane zalecenia. 1. zatrudnienie Wykres 7. Procent zaleceń przyjętych do realizacji według liczby w jednostce 97% 96% 9% 9% 9% 92% 91% 9% 89% 88% 87% 97% do 1 do 9% 9% do 6 9% do 12 91% powyżej 12 9% 2. wydatki Wykres 7. Procent zaleceń przyjętych do realizacji według poziomu wydatków lub kosztów 97% 97% 96% 9% 9% 96% 96% 9% 9% 9% 92% 91% 9% 9% 89% 88% 87% 2 mln zł mln zł 1 mln zł 2 mln zł wydatki powyżej 2 mln zł 8

. wielkość KAW Wykres 7. Procent zaleceń przyjętych do realizacji według liczby etatów audytorów wewnętrznych i stanowisk pomocniczych w KAW, stan na 1 grudnia 21 r. 97% 96% 9% 9% 96% 9% 9% 9% 92% 9% 9% 92% 9% 91% 9% 89% Usługodawca poniżej 1/2 od 1/2 do 1 1 etat do 2 etatów (w tym 2 etaty) powyżej 2 etatów. wielkość KAW audytorzy Wykres 76. Procent zaleceń przyjętych do realizacji według liczby etatów audytorów wewnętrznych w KAW, stan na 1 grudnia 21 r. 96% 9% 9% 9% 9% 9% 9% 9% 9% 9% 92% 92% 91% 9% Usługodawca poniżej 1/2 od 1/2 do 1 1 etat do 2 etatów (w tym 2 etaty) powyżej 2 etatów. zadania/ organizacja Wykres 77. Procent zaleceń przyjętych do realizacji według zadań lub formy organizacyjno-prawnej jednostek 1% 9% 9% 92% 98% 97% 9% 97% 96% 9% 96% 9% 9% 99% 9% 9% 8% 87% 8% 8% 86% 8% 7% 9

6. obszar audytu Wykres 78. Procent zaleceń przyjętych do realizacji według wielkości obszaru audytowanego wyrażonego liczbą w jednostce przypadających na pracownika KAW 1% 98% 96% 9% 92% 9% 88% 86% 8% 82% 97% do 12 98% do 2 89% do 9% do 1 9% powyżej 1 9% Charakterystyka wskaźnika. WSKAŹNIKI WPŁYWU AUDYTU WEWNĘTRZNEGO..1 Stopień objęcia zadaniami zapewniającymi obszarów wysokiego ryzyka Wskaźnik dla jednostki należy liczyć w danym roku sprawozdawczym wg wzoru: liczba obszarów wysokiego ryzyka objętych co najmniej jednym zadaniem zapewniającym liczba obszarów wysokiego ryzyka zidentyfikowanych przez audytora wewnętrznego lub audytora usługodawcy na etapie przygotowywania planu audytu wewnętrznego W 68 jednostkach (1%) audytorzy wewnętrzni nie objęli zadaniami zapewniającymi ani jednego obszaru wysokiego ryzyka. 1% obszarów wysokiego ryzyka zostało objętych zadaniami zapewniającymi w 6 jednostkach. W 92 jednostkach (18%) audytorzy wewnętrzni objęli zadaniami zapewniającymi wszystkie zidentyfikowane obszary wysokiego ryzyka. 1. zatrudnienie Wykres 79. Procent obszarów wysokiego ryzyka objętych zadaniami zapewniającymi według liczby w jednostce % 28% 26% 27% 29% 29% 28% 2% 2% 1% do 1 do do 6 do 12 powyżej 12

2. wydatki Wykres 8. Procent obszarów wysokiego ryzyka objętych zadaniami zapewniającymi według poziomu wydatków lub kosztów % 2% % 29% 26% 2% 27% 28% 2% 2% 1% 2 mln zł mln zł 1 mln zł 2 mln zł wydatki powyżej 2 mln zł. wielkość KAW Wykres 81. Procent obszarów wysokiego ryzyka objętych zadaniami zapewniającymi według liczby etatów audytorów wewnętrznych i stanowisk pomocniczych w KAW, stan na 1 grudnia 21 r. % 1% 1% % 7% % % 26% 26% 28% 2% 2% 2% 1% Usługodawca poniżej 1/2 od 1/2 do 1 1 etat do 2 etatów (w tym 2 etaty) powyżej 2 etatów. wielkość KAW audytorzy Wykres 82. Procent obszarów wysokiego ryzyka objętych zadaniami zapewniającymi według liczby etatów audytorów wewnętrznych w KAW, stan na 1 grudnia 21 r. % 1% % % 8% % % 2% 27% 28% 2% 2% 19% 1% Usługodawca poniżej 1/2 od 1/2 do 1 1 etat do 2 etatów (w tym 2 etaty) powyżej 2 etatów 1

. zadania/ organizacja Wykres 8. Procent obszarów wysokiego ryzyka objętych zadaniami zapewniającymi według zadań lub formy organizacyjno-prawnej jednostek % % % % % % 7% 2% % % % 2% 2% 1% 1% 2% 29% 2% 26% 2% 22% 29% 22% 2% 28% 1% 6. obszar audytu Wykres 8. Procent obszarów wysokiego ryzyka objętych zadaniami zapewniającymi według wielkości obszaru audytowanego wyrażonego liczbą w jednostce przypadających na pracownika KAW % % 1% 29% 27% 2% 2% 21% 19% 17% 1% % do 12 1% do 2 do 27% 27% do 1 2% powyżej 1 28%..2 Cykl audytu Charakterystyka wskaźnika Wskaźnik dla jednostki należy liczyć wg wzoru: liczba wszystkich zidentyfikowanych obszarów ryzyka w jednostce liczba obszarów ryzyka, w których przeprowadzono co najmniej jedno zadanie zapewniające w roku sprawozdawczym Najkrótszy cykl audytu wyniósł 1 rok i dotyczy % jednostek. 8% jednostek należy do przedziału, w którym cykl audytu wynosi mniej niż 2 lata. Najdłuższe spośród cykli audytu wyniosły 12, 19 i 11 lat. 2

1. zatrudnienie Wykres 8. Długość cyklu audytu dla obszarów ryzyka objętych zadaniami zapewniającymi według liczby w jednostce w latach 11 1 9 9 1 1 11 1 1 8 7 do 1 do do 6 do 12 powyżej 12 2. wydatki Wykres 86. Długość cyklu audytu dla obszarów ryzyka objętych zadaniami zapewniającymi według poziomu wydatków lub kosztów wlatach 11 1 11 11 9 9 9 1 1 8 7 2 mln zł mln zł 1 mln zł 2 mln zł wydatki powyżej 2 mln zł. wielkość KAW Wykres 87. Długość cyklu audytu dla obszarów ryzyka objętych zadaniami zapewniającymi według liczby etatów audytorów wewnętrznych i stanowisk pomocniczych w KAW, stan na 1 grudnia 21 r. w latach 1 1 12 11 1 9 8 7 6 7 1 12 1 9 8 1 Usługodawca poniżej 1/2 od 1/2 do 1 1 etat do 2 etatów (w tym 2 etaty) powyżej 2 etatów

. wielkość KAW audytorzy Wykres 88. Długość cyklu audytu dla obszarów ryzyka objętych zadaniami zapewniającymi według liczby etatów audytorów wewnętrznych w KAW, stan na 1 grudnia 21 r. w latach 1 1 12 11 1 1 9 8 7 6 7 12 1 9 7 1 Usługodawca poniżej 1/2 od 1/2 do 1 1 etat do 2 etatów (w tym 2 etaty) powyżej 2 etatów. zadania/ organizacja Wykres 89. Długość cyklu audytu dla obszarów ryzyka objętych zadaniami zapewniającymi według zadań lub formy organizacyjno-prawnej jednostek w latach 1 1 1 12 11 1 9 8 7 6 7 9 1 6 1 6 12 1 1 8 1 7 1 1 11 1 1 6. obszar audytu Wykres 9. Długość cyklu audytu dla obszarów ryzyka objętych zadaniami zapewniającymi według wielkości obszaru audytowanego wyrażonego liczbą w jednostce przypadających na pracownika KAW w latach 1 12 11 1 9 1 8 7 6 6 9 1 1 1 do 12 do 2 do do 1 powyżej 1

.. Cykl audytu w obszarach wysokiego ryzyka Charakterystyka wskaźnika Wskaźnik dla jednostki należy liczyć wg wzoru: liczba wszystkich zidentyfikowanych obszarów wysokiego ryzyka w jednostce liczba obszarów wysokiego ryzyka, w których przeprowadzono co najmniej jedno zadanie zapewniające w roku sprawozdawczym Najkrótszy cykl audytu w obszarach wysokiego ryzyka w 18% jednostek wyniósł 1 rok. Najdłuższe cykle audytu wyniosły i 7 lat. 1. zatrudnienie Wykres 91. Długość cyklu audytu dla obszarów wysokiego ryzyka objętych zadaniami zapewniającymi według liczby w jednostce w latach 2 1 do 1 do do 6 do 12 powyżej 12 2. wydatki Wykres 92. Długość cyklu audytu dla obszarów wysokiego ryzyka objętych zadaniami zapewniającymi według poziomu wydatków lub kosztów w latach 2 1 2 mln zł mln zł 1 mln zł 2 mln zł wydatki powyżej 2 mln zł

. wielkość KAW Wykres 9. Długość cyklu audytu dla obszarów wysokiego ryzyka objętych zadaniami zapewniającymi według liczby etatów audytorów wewnętrznych i stanowisk pomocniczych w KAW, stan na 1 grudnia 21 r. w latach 6 2 1 2 2 Usługodawca poniżej 1/2 od 1/2 do 1 1 etat do 2 etatów (w tym 2 etaty) powyżej 2 etatów. wielkość KAW audytorzy Wykres 9. Długość cyklu audytu dla obszarów wysokiego ryzyka objętych zadaniami zapewniającymi według liczby etatów audytorów wewnętrznych w KAW, stan na 1 grudnia 21 r. w latach 6 2 1 2 2 Usługodawca poniżej 1/2 od 1/2 do 1 1 etat do 2 etatów (w tym 2 etaty) powyżej 2 etatów. zadania/ organizacja Wykres 9. Długość cyklu audytu dla obszarów wysokiego ryzyka objętych zadaniami zapewniającymi według zadań lub formy organizacyjno-prawnej jednostek w latach 6 2 1 2 2 2 2 6