Raport z ewaluacji wewnętrznej dotyczący czytelnictwa uczniów, działań szkoły w zakresie rozwijania kompetencji czytelniczych oraz upowszechniania czytelnictwa wśród dzieci i młodzieży przeprowadzonej w Szkole Podstawowej im. Jana Kochanowskiego w Lublinie w roku szkolnym 2015/2016 str. 1
Opracował zespół do spraw ewaluacji w składzie: 1. Cudak Iwona 2. Dziechciarz Dorota 3. Góra Beata 4. Nóżka Grażyna 5. Mierzejewska - Szczuchniak Elżbieta 6. Rutka Urszula Zatwierdził... pieczęć i podpis dyrektora... miejscowość i data str. 2
Spis treści 1. Wstęp, metodologia badań str. 3 2. Pytania ewaluacyjne str. 4 3. Prezentacja wyników ewaluacji str. 5-31 4. Wnioski i rekomendacje str. 32 Załączniki Wstęp Raport jest rezultatem ewaluacji wewnętrznej przeprowadzonej w Szkole Podstawowej im. Jana Kochanowskiego w Lublinie przez powołany w tym celu przez dyrektora szkoły zespół do spraw ewaluacji. Celem ewaluacji wewnętrznej było pozyskaniu informacji potrzebnych do pracy nad poprawieniem działań szkoły w zakresie rozwijania kompetencji czytelniczych oraz upowszechniania czytelnictwa wśród dzieci. Metodologia badań Badanie zostało zrealizowane w terminie od stycznia 2016r. do marca 2016 roku. Badaniem objęto: 25 % rodziców losowo wybranych z klas II - VI; wszyscy nauczyciele; 25% losowo wybranych uczniów z klas II - VI Przeprowadzono: analizę dokumentacji pracy biblioteki oraz sprawozdań z trzech ostatnich lat; ankiety. str. 3
Pytania ewaluacyjne: 1. Jaki jest stan wyposażenia biblioteki w woluminy, czasopisma, e-booki? 2. Czy na wyposażeniu biblioteki znajdują się podręczniki szkolne, materiały edukacyjne, materiały niezbędne nauczycielowi do przygotowania zajęć? 3. Jaka jest liczba wypożyczeń? 4. Po jaki rodzaj literatury uczniowie najczęściej sięgają? 5. W jakim stopniu techniczne wyposażenie biblioteki (dostęp do internetu, kąciki czytelnicze, wyposażenie w stoliki, oświetlenie) sprzyja uczniom podczas korzystania z czytelni? 6. Jak często nauczyciele wspomagają proces dydaktyczny zasobami bibliotecznymi? 7. Jak prowadzone były zajęcia biblioteczne, promocje książek, konkursy, prezentacje, inne przez nauczycieli bibliotekarzy? 8. Co mogłoby wpłynąć na podejście uczniów do obowiązku czytania lektur? 9. Jakie są strategie czytania przez uczniów (wymiana opinii, rekomendacje lektur, etc.)? 10. Kto jest dla ucznia wzorem praktyk czytelniczych? 11. Kto ma największy wpływ na kształcenie nawyków czytelniczych ucznia? 12. Jakie są sposoby pozyskiwania książek czytanych w czasie wolnym? 13. Jak systematycznie zasoby są uzupełniane w szkolnej bibliotece o poczytne wśród nastolatków i atrakcyjne dla nich książki? 14. Po jaką prasę sięga młodzież? 15. Czy wykorzystywane są w szkole elektroniczne nośniki informacji w kształtowaniu postaw czytelniczych? 16. Czy czas pracy biblioteki umożliwia korzystanie z niej? str. 4
1. Jaki jest stan wyposażenia biblioteki w woluminy, czasopisma, e-booki? Biblioteka szkolna wyposażona jest w woluminy, zbiory multimedialne, podręczniki oraz czasopisma, co przedstawia poniższa tabela: Rok szkolny Woluminy (zakup) Woluminy (dary) Zbiory multimedialne (zakup) Zbiory multimedialne (dary) Podręczniki (zakup) Podręczniki (dary) Razem 2012/2013 775 364 20 51 14-1224 2013/2014 1126 323 38 24 - - 1511 2014/2015 691 194 3 10 30 897 1825 2015/2016 512 313-5 1319 937 3086 Razem 3104 1194 61 90 1363 1834 7646 Razem 4298 151 3197 7646 Rok szkolny Woluminy Zbiory multimedialne Podręczniki 2012/2013 1139 71 14 2013/2014 1449 62 0 2014/2015 885 13 927 2015/2016 825 5 2256 str. 5
Rok szkolny Ilość Tytuły czasopism tytułów 2012/2013 3 Kumpel, Świerszczyk, Victor Junior 2013/2014 3 Kumpel, Świerszczyk, Victor Junior 2014/2015 3 Kumpel, Świerszczyk, Victor Junior 2015/2016 5 Biblioteka w szkole, Kumpel, Poznaj swój kraj, Świerszczyk, Victor Junior Woluminy Woluminy 1449 1139 885 825 2012/2013 2013/2014 2014/2015 2015/2016 str. 6
Zbiory multimedialne Zbiory multimedialne 71 62 13 5 1 2 3 4 str. 7
Podręczniki Podręczniki 2256 927 14 0 2012/2013 2013/2014 2014/2015 2015/2016 Z powyższych danych wynika, że od roku szkolnego 2012/2013 do stycznia 2016 stan księgozbioru wzrósł o 7646 woluminy. Powiększenie księgozbioru i zakup nowych regałów było możliwe dzięki funduszom uzyskanym ze zbiórki makulatury, środkom przekazanym od Rady Rodziców oraz darczyńców. str. 8
2. Czy na wyposażeniu biblioteki znajdują się podręczniki szkolne, materiały edukacyjne, materiały niezbędne nauczycielowi do przygotowania zajęć? W bibliotece szkolnej prenumeruje się pięć czasopism w większości skierowanych do dzieci. Znajdują się w niej również podręczniki szkolne oraz materiały edukacyjne niezbędne do realizacji procesu kształcenia, co potwierdziło 73% ankietowanych nauczycieli, 24% określiło, że częściowo spełnia ich oczekiwania, a 4% nie posiada wiedzy o stanie biblioteki. Informacje o nowo zakupionych pozycjach książkowych zamieszczane są na bieżąco na stronie internetowej szkoły. Z ankiety dla rodziców wynika, że 43% ankietowanych wie, że na stronie internetowej szkoły zamieszczane są informacje o nowościach książkowych, a 57% nie wie. str. 9
3. Jaka jest liczba wypożyczeń? Od roku szkolnego 2012/2013 nastąpił wyraźny wzrost wypożyczeń co prezentuje poniższa tabela. Rok Wypożyczono 2012/2013 5701 2013/2014 6226 2014/2015 9329 2015/2016 5987 Razem 27243 Wypożyczono 27243 9329 5701 6226 5987 2012/2013 2013/2014 2014/2015 2015/2016 Razem str. 10
4. Po jaki rodzaj literatury uczniowie najczęściej sięgają? Uczniowie sięgają po różny rodzaj literatury: Rodzaj literatury Rodzice Uczniowie klas II-III Uczniowie klas IV-VI książki przygodowe 43% 36% 27% lektury szkolne 43% 32% 20% książki o przyrodzie 28% 17% 4% (o zwierzętach, o roślinach, o kosmosie itp) baśnie i bajki 21% 14% 3% książki historyczne 20% 11% 6% (np. o wynalazkach, o wojnie i bitwach, o dawnych czasach) komiksy 16% 21% 8% książki fantastyczne 15% 38% 18% takie, w których jest dużo kolorowych 10% 12% 2% ilustracji książki popularnonaukowe (np. albumy, o życiu sławnych ludzi) 10% 11% 4% inne (jakie?) 13,2%: detektywistyczne, młodzieżowe: 6% o sportowcach: 2% geograficzne: 4% horrory i o smutnych historiach: 0,6% obyczajowe związane z wiekiem: 0,6% 14% 8%: sportowe: 0,47%, detektywistyczne: 0,47%, romantyczne: 0,47%, śmieszne: 0,47%, o okultyzmie: 0,47%, kryminalne: 0,47%, zagadkowe: 0,47%, "takie, w których można rysować": 0,47%, książki typu dziennik: 0,47%, obyczajowe: 0,47%, psychologiczne: 0,94%, horrory: 0,47%, religijne: 0,94%, str. 11
Uczniowie sięgają po różny rodzaj literatury Rodzice Uczniowie klas II-III Uczniowie klas IV-VI 43% 43% 36% 38% 32% 27% 28% 20% 17% 4% 21% 14% 3% 20% 11% 6% 16% 21% 8% 15% 18% 12% 11% 10% 10% 4% 2% książki przygodowe lektury szkolne książki o przyrodzie baśnie i bajki książki historyczne komiksy książki fantastyczne takie, w których jest dużo kolorowych ilustracji książki popularno - naukowe str. 12
Rodzice książki przygodowe 6% 4% 4% 20% lektury szkolne książki o przyrodzie 7% baśnie i bajki książki historyczne 7% komiksy 20% książki fantastyczne 9% inne (jakie?) 10% 13% takie, w których jest dużo kolorowych ilustracji książki popularno - naukowe str. 13
Uczniowie klas II - III książki przygodowe 7% 6% 5% 18% lektury szkolne książki o przyrodzie baśnie i bajki książki historyczne 18% 16% komiksy książki fantastyczne 8% inne (jakie?) 10% 5% 7% takie, w których jest dużo kolorowych ilustracji książki popularno - naukowe str. 14
Uczniowie klas IV - VI Książki przygodowe 6% 4% 4% 3% 2% 27% Lektury szkolne Książki fantastyczne Inne (jakie?) 8% Komiksy Książki historyczne 8% Książki popularno - naukowe 20% Książki o przyrodzie 18% Baśnie i bajki Takie, w których jest dużo kolorowych ilustracji Z badań wynika, że najczęściej wypożyczane są według rodziców książki przygodowe i lektury szkolne, w grupie dzieci z klas II-III książki fantastyczne i przygodowe, a w klasach IV-VI książki przygodowe i lektury szkolne. Wśród wszystkich badanych grup najmniej wypożyczeń stanowią książki popularnonaukowe. str. 15
5. W jakim stopniu techniczne wyposażenie biblioteki(dostęp do internetu, kąciki czytelnicze, wyposażenie w stoliki, oświetlenie) sprzyja uczniom podczas korzystania z czytelni? Biblioteka i czytelnia stanowią interdyscyplinarną pracownię szkolną. Wyposażone są w kącik czytelniczy, komputery ze stałym dostępem do internetu. Dla ankietowanych uczniów najważniejsze jest oświetlenie, wyposażenie w stoliki, kącik czytelniczy, a najmniej istotny jest dostęp do internetu. Klasy II - III 31% 17% 24% 28% najważniejsze oświetlenie ważne wyposażenie w stoliki pomocne kącik czytelniczy najmniej pomocne dostęp do internetu Klasy IV - VI 35% 20% 23% 22% najważniejsze oświetlenie ważne wyposażenie w stoliki pomocne kącik czytelniczy najmniej pomocne dostęp do internetu Uczniowie mimo, iż mają możliwość stałego dostępu do internetu w bibliotece szkolnej, to w klasach II III 79%, a w klasach IV VI 73% ankietowanych uczniów z niego nie korzysta. W klasach IV-VI 19% uczniów zadeklarowało, że ma ograniczony dostęp do internetu. str. 16
6. Jak często nauczyciele wspomagają proces dydaktyczny zasobami bibliotecznymi? Biblioteka wyposażona jest w materiały metodyczne wspomagające proces dydaktyczny, co potwierdzają ankietowani nauczyciele. 42% badanych uważa, że biblioteka jest wystarczająco wyposażona w niezbędne materiały, 42% uznało, że tylko częściowo jest wyposażona, natomiast 9% wskazało, że nie spełnia ich oczekiwań, zaś 7% nie posiada wiedzy na ten temat. Poniższy wykres przedstawia częstotliwość wykorzystywania przez nauczycieli zasobów biblioteki w procesie dydaktycznym: Nauczyciele wspomagają proces dydaktyczny zasobami bibliotecznymi: 7% 5% 33% 55% czasami często bardzo często wcale 5% - wcale uzasadnienie: brak potrzebnych materiałów, wykorzystywanie prywatnego (własnego) księgozbioru, nie ma takiej potrzeby. str. 17
7. Jak prowadzone były zajęcia biblioteczne, promocje książek, konkursy, prezentacje, inne przez nauczycieli bibliotekarzy? W szkolnej bibliotece prowadzone są konkursy, promocje czytelnictwa, zajęcia biblioteczne, wycieczki, prezentacje multimedialne, filmy, projekty, gazetki tematyczne: Od września 2012 przedstawia się następująco: Rok Konkursy Promocje czytelnictwa Zajęcia biblioteczne Wycieczki 2012/2013 1. Udział w konkursie Hura makulatura. 2. Zakładka do książki. 3. Czy znasz baśnie? 4. Mistrz ortografii. 5. Zakładka do książki. 1. Dzień Pluszowego Misia czytanie bajek uczniom klas 1-3 przez klasę VI. 2. Czytanie opowiadań o Bożym Narodzeniu. 1. Lekcje biblioteczne dla klas pierwszych. 2013/2014 1. Udział w konkursie Hura makulatura. 2. 2014/2015 3. Nasza szkoła dawniej, a dziś - konkurs o historii naszej szkoły dla klas IV-VI z okazji Jubileuszu Szkoły. 4. Udział w konkursie Książki naszych marzeń. 5. Konkurs plastyczny Śnieżka na zimowe wieczory. 1..Udział w 14 Akcji Polacy Rodakom. 2. Akcja Przygarnij książkę. 3. Cała Polska czyta dzieciom. 4. Przedstawienie dla klas pierwszych z okazji pasowania na czytelnika (kl. VI). 1. Udział w 15 Akcji Polacy Rodakom. 2. Akcja Przygarnij książkę. 3. Dzień Pluszowego Misia czytanie bajek uczniom klas 1-3. 1. Lekcje biblioteczne dla klas pierwszych. 1. W ramach przysposobienia czytelniczego przeprowadzono 16 lekcji bibliotecznych na poziomie klas I-VI:- lekcje biblioteczne we wszystkich klasach pierwszych; - W bibliotece szkolnej wśród książek i czasopism kl.1d, 1a, 1c; - Wyszukiwanie informacji na określony temat kl.vi c, V c, d; - W bibliotece szkolnej kl.1 a, d, f; - Zapoznanie dzieci 1. Wyjście do MBP Filia nr 19 w Lublinie. 1. Wycieczka szlakiem legend lubelskich. 2. Wycieczka szlakiem historii Lublina. 3. Wyjście do MBP Filia nr 19 w Lublinie. 1. Wycieczka dla uczestników konkursu Hura makulatura. str. 18
2015/2016 1. Wojewódzki konkurs "Moja biblioteka - najpiękniejsze miejsce w szkole". 2. Konkurs literacki Moja przygoda w szkolnej bibliotece. 3. Konkurs recytatorski: Zimowa baśń. 1. Akcja "Przygarnij książkę". 2. "Cała Polska czyta dzieciom". 3. Przedstawienie promujące książkę "Morskie opowieści - literackie treści". 4. Organizacja czytania "na głos" uczniów dla rodziców oraz uczniom przez rodziców - zainicjowanie i wdrożenie szkolnej akcji pt. " Poczytaj mi Mamo, poczytaj mi Tato, Dziadku, Babciu..." 5. "Chłopaki z klasy Vd polecają nowe zakupione do biblioteki książki". 6. Zainicjowanie w bibliotece "Strefa Gigantów Śmiechu" - promocja komiksów. 7. Projekt dla uczniów klas IV -VI pt. "Zwykły a jednak niezwykły świat Ani z Zielonego Wzgórza". z nowościami biblioteki kl. 3c,d; - Moja ulubiona książka kl.2d. 1. Lekcje biblioteczne dla wszystkich klas pierwszych. 2. Lekcje biblioteczne: - "Książka, jej budowa i szata graficzna"(kl. II); - "W bibliotece szkolnej - wśród książek i czasopism" (kl. II i III); - "Jak korzystać ze zbiorów naszej biblioteki?" (kl. IV) - "Budowa i układ treści książki" (kl. V); - "Czy należy wierzyć reklamom? (kl. VI). 1. Wyjście na lekcję biblioteczną "Magia Świąt Bożego Narodzenia" do W.B.P. im. KEN w Lublinie. 2. Wyjście do biblioteki przy Gimnazjum nr 1 w Lublinie na spotkanie: "Czytanie łączy pokolenia". Rok szkolny Prezentacje multimedialne, filmy Projekty Gazetki tematyczne 2012/2013 - - - - 2013/2014 - - 1. Z koziołkiem do biblioteki. 2. Uwolnij książkę. 3. Nowości w bibliotece szkolnej. Najlepsi czytelnicy. 4. Książka jest dla wszystkich. 5. Książka na zi- - Inne str. 19
2014/2015 1.Prezentacja multimedialna o historii naszej szkoły z okazji Jubileuszu Szkoły (wrzesień 2014r.). 2. Książki naszych marzeń filmik. 2015/2016 1. Film o naszej bibliotece pt. "Moja biblioteka - najpiękniejsze miejsce w szkole". 1. Dom ze słów - układanie własnych opowiadań (listopad 2014r.). 1. Udział w projekcie Książki naszych marzeń w ramach Rządowego Programu (od 14.10.2015 do 31.05.2016). 2. Realizacja programu podnoszenia kompetencji czytelniczych uczniów pt. "Czytam, więc jestem". 3. Projekt dla uczniów klas IV - VI pt. "Biblioteki publiczne w naszym mieście i dzielnicy. mowe wieczory. 6. O co prosi książka? - 1. Bóg Człowiekiem dla mnie się stał. Przedstawienie - Jasełka z klasą 4b. 2. Przedstawienie wielkanocne Wy jesteście przyjaciółmi moimi kl. IV b. - - Ze względu na warunki lokalowe w szkolnej bibliotece są ograniczone możliwości organizowania zajęć przedmiotowych. 47% ankietowanych nauczycieli odpowiedziało, że nie realizuje zajęć z powodu małej ilości miejsca, braku tablicy, niewystarczającej ilości komputerów. 40% nauczycieli korzysta z lekcji organizowanych przez nauczycieli bibliotekarzy. Badani nauczyciele wymienili także inne formy zajęć organizowanych przez nauczycieli bibliotekarzy, z których korzystali ich uczniowie: lekcje biblioteczne w klasach pierwszych, przedstawienie promujące książki i czytelnictwo pt. Morskie opowieści literackie treści, lekcja biblioteczna w kl. 5b zapoznanie z księgozbiorem, przygotowanie do lekcji, korzystanie ze źródeł, prezentacje o czytelnictwie i bezpieczeństwie w sieci, konkurs na najciekawszą książkę, konkurs Hurra Makulatura, wojewódzki konkurs Biblioteka najpiękniejsze miejsce w szkole wycieczka do Wojewódzkiej Biblioteki Pedagogicznej na zajęcia edukacyjne Magia Świąt Bożego Narodzenia i poznanie pracy bibliotekarza. str. 20
8. Co mogłoby wpłynąć na podejście uczniów do obowiązku czytania lektur? Rodzice w ankiecie wskazali następujące czynniki zachęcające ich dziecko do czytania lektur szkolnych: Czynniki Rodzice zaciekawienie treścią lektury ze strony nauczyciela 54% ciekawa szata graficzna książki 35% opinia kolegów/ koleżanek z klasy 32% wcześniej obejrzany przez dziecko film na podstawie 29% lektury opinie (opowieści) dziadków czy rodziców o przeczytanej 23% lekturze inne 3,2% Inne: wspólne wyszukiwanie książek, przykład najbliższych, informacje w prasie dziecięcej/ młodzieżowej (reklama). str. 21
Czynniki zachęcające dzieci do czytania lektur 13% 2% 31% zaciekawienie treścią lektury ze strony nauczyciela ciekawa szata graficzna książki 16% opinia kolegów/ koleżanek z klasy wcześniej obejrzany przez dziecko film na podstawie lektury opinie (opowieści) dziadków czy rodziców o przeczytanej lekturze inne 18% 20% Nauczyciele w ankiecie wymienili następujące czynniki, które wpłynęłyby na zmianę podejścia uczniów do obowiązku czytania lektur szkolnych: nawyk czytania wyniesiony z domu rodzinnego, zachęcenie przez rodziców do czytelnictwa, wsparcie rodziców, przykład i zachęta rodzica, czytanie przez rodziców w domu, zainteresowania czytelnicze wyniesione z domu i zaszczepione w najmłodszych latach życia, czytanie fragmentów przez rodziców, nauczycieli, aby pokazać, że lektura jest ciekawa, dobór lektur do współczesnych zainteresowań uczniów, zamiana niektórych lektur; książki powinny być ciekawsze, dostosowane do odbiorcy (dzieci), inny wykaz lektur, (zmiana wykazu lektur), rozszerzenie listy książek o najnowsze tytuły, organizowanie konkursów, przedstawień, pasowania na czytelnika przez nauczycieli bibliotekarzy, promocja czytelnictwa w atrakcyjnej formie np. konkursy, konkursy np. organizowane przez nauczycieli bibliotekarzy, sposób nagradzania, str. 22
ciekawe dla ucznia motywacje ze strony nauczyciela połączone z systematycznym monitorowaniem i nagradzaniem, większe motywowanie uczniów przez nauczycieli oraz rodziców, zachęta nauczycieli w postaci konkursów, ocen z j. polskiego, nagród za czytelnictwo np. darmowa opłacona wycieczka klasowa, ocenianie za dodatkowe przeczytanie lektury, ograniczenie korzystania z mediów, książki w formie elektronicznej, możliwe do ściągnięcia z sieci np. w formacje PDF, ebooki, inscenizacje lektur przez kółko teatralne, zainteresowanie ucznia daną lekturą poprzez krótkie streszczenie ciekawych fragmentów, prezentacja części lektury (bez zakończenia,) przedstawienie przez ucznia na forum klasy krótkiego omówienia przeczytanej książki, głośne czytanie książek przez uczniów innym uczniom, praca na lekcji lub praca domowa z wykorzystaniem fragmentu lektury, zaproponowanie pierwszej bardzo ciekawej książki, program plagiat do sprawdzania prac pisemnych, zakaz korzystania z internetu, zeszyt lektur wystawa lub konkurs, dziennik lektur szkolnych, karta tytułowa Moja najwspanialsza książka wystawa, konkurs, codzienny nawyk czytania książek, większa czcionka, ich dostępność, czytelnia, zorganizowanie Dnia Pluszowego Misia, wystawa ciekawych książek z okazji Dnia Książki i Prasy, spotkanie z pisarzami, ciekawe lekcje języka polskiego, ciekawe zaprezentowanie tych tytułów, pokazanie dzieciom jakie mogą mieć korzyści z czytania tych książek, spójne działanie szkoły, domu, rodziny wspomagane przez akcje reklamowe TV oraz sławne osoby: promocje i lansowanie osób - czytelników. najpierw należy wyrzucić wszystkie laptopy, telefony i inne, potem zainteresować ucznia dobrą książką, a jeszcze potem dopiero lekturą. Według ankietowanych uczniów do czytania książek zachęciłoby ich: Czynniki Klasy II - III Klasy IV - VI Obejrzany film 36% 16% Ciekawa szata graficzna 29% 16% Opinie kolegów 28% 24% Nauczyciel 26% 15% Opinie dziadków 26% 23% Inne 11% 6% str. 23
Co zachęca ucznia do czytania książek? Klasy II - III Klasy IV - VI 36% 29% 28% 24% 26% 26% 23% 16% 16% 15% 11% 6% Obejrzany film Ciekawa szata graficzna Opinie kolegów Nauczyciel Opinie dziadków Inne Według ankietowanych uczniów do czytania lektur zachęciłoby ich: Czynniki Klasy II - III Klasy IV - VI Obejrzany film 22% 17% Ciekawa szata graficzna 18% 14% Opinie kolegów 10% 20% Nauczyciel 38% 28% Opinie dziadków 22% 14% Inne 7% 7% str. 24
Co zachęca uczniów do czytania lektur? Klasy II - III Klasy IV - VI 38% 28% 22% 17% 18% 20% 22% 14% 14% 10% 7% 7% Obejrzany film Ciekawa szata graficzna Opinie kolegów Nauczyciel Opinie dziadków Inne Z uzyskanych danych wynika, że rodzice uważają, iż czynnikiem zachęcającym do czytania lektur i książek są nauczyciele, uczniowie twierdzą, że mobilizują ich zachęta nauczyciela i obejrzany film, zaś nauczyciele uważają, że nawyki czytelnicze wyniesione z domu. str. 25
9. Jakie są strategie czytania przez uczniów (wymiana opinii, reko mendacje lektur, etc.)? Uczniowie czytając lekturę posługują się następującymi strategiami czytania: Strategie czytania Klasa II - III Klasa IV - VI Czytam, bo lubię 58% 41% Czytam całą lekturę 44% 37% Trzeba mnie zachęcić do czytania 24% 19% Czasami czytam całą lekturę z opracowaniem 0% 13% Czytam tylko część lektury 2% 8% Czytam tylko opracowanie lektury 0% 4% Inne (jakie?) 2% 7% Klasy IV - VI: Inne (jakie powody wpływają na to, że czytasz lektury?): czytam bo mi każą, bo muszę, bo mi pani kazała, czasami pomijam niektóre strony, opinia o książce, ciekawy film, chcę wzbogacić swoje słownictwo, lektury są nudne i nie dopasowane do naszych czasów (dzieci teraz czytają inne książki). Klasy II - III: Inne (jakie powody wpływają na to, że czytasz lektury?): czytam, aby nie dostać jedynki. 70% 60% 50% 40% 58% 41% 44% 37% 30% 20% 10% 0% 24% 19% 0% 13% 8% 2% 4% 0% 7% 2% Klasa II - III Klasa IV - VI Z powyższej tabeli wynika, że uczniowie klas II-VI czytają w całości lektury, bo lubią czytać. str. 26
10. Kto jest dla ucznia wzorem praktyk czytelniczych? Na wybór książki przez ucznia ma wpływ: 60% Kto lub co wpływa na wybór książki? 50% 40% 30% 20% 10% 0% Informacje o książce Nauczyciel Bibliotekarz Koledzy i koleżanki Reklama książki Nazwisko autora książki Inni rodzice Rodzice 19% 49% 17% 39% 23% 16% 5% Klasy II - III 22% 28% 31% 18% 10% 22% 10% Klasy IV - VI 31% 16% 9% 15% 15% 11% 3% Kto lub co wpływa na wybór książki? Rodzice Klasy II - III Klasy IV - VI 49% 39% 22% 19% 31% 28% 16% 17% 31% 9% 23% 18% 15% 15% 10% 16% 22% 11% 10% 5% 3% Informacje o książce Nauczyciel Bibliotekarz Koledzy i koleżanki Reklama książki Nazwisko autora książki Inni rodzice Z badań wynika, że według rodziców na wybieraną przez dziecko książkę największy wpływ mają nauczyciele, koledzy i koleżanki. Zdaniem uczniów klas II-III największy wpływ mają nauczyciele bibliotekarze i wychowawcy, a klas IV-VI informacje o książce (recenzje) w prasie, radiu i telewizji. str. 27
11. Kto ma największy wpływ na kształcenie nawyków czytelniczych ucznia? W kształtowaniu nawyków czytelniczych uczniów według nauczycieli największy wpływ mają rodzice 98%, nauczyciele 60%, koledzy i koleżanki 5%. 12. Jakie są sposoby pozyskiwania książek czytanych w czasie wolnym? Książki czytane dla przyjemności w czasie wolnym, uczniowie pozyskują z różnych źródeł: Sposoby zaopatrywania się w Rodzice Klasy II - Klasy IV - VI potrzebne książki III Wypożyczane książki 64% 47% 32% w bibliotece szkolne Otrzymane w prezencie 36% 33% 16% Wypożyczane książki 33% 22% 15% w bibliotece publicznej Korzystanie z księgozbioru 32% 35% 15% domowego Zakup m.in. w księgarni 30% 26% 14% Pożyczone od kolegów 10% 12% 6% i koleżanek Inne sposoby (jakie?) 1,2% 10% 2% str. 28
Sposoby zaopatrywania się w potrzebne książki Klasy IV - VI Klasy II - III Rodzice Inne sposoby (jakie?) 2% 1,20% 10% i koleżanek Pożyczone od kolegów 6% 12% 10% Zakup m.in. w księgarni 14% 26% 30% domowego Korzystanie z księgozbioru 15% 35% 32% w bibliotece publicznej Wypożyczane książki 15% 22% 33% Otrzymane w prezencie 16% 33% 36% w bibliotece szkolne Wypożyczane książki 32% 47% 64% We wszystkich badanych grupach, za najważniejszy sposób pozyskiwania książek uważa się te wypożyczane z biblioteki szkolnej oraz otrzymane w prezencie. str. 29
13. Jak systematycznie zasoby są uzupełniane w szkolnej bibliotece o poczytne wśród nastolatków i atrakcyjne dla nich książki? Zasoby w szkolnej bibliotece są systematycznie uzupełniane o poczytne i atrakcyjne dla uczniów książki. Według dzieci księgozbiór biblioteki szkolnej można by wzbogacić o poniższe gatunki: Gatunki książek Klasy II - III Klasy IV -VI książki przygodowe 53% 43% Żadne, gdyż obecny 13% 29% zbiór książek jest zgodny z moimi potrzebami i oczekiwaniami książki historyczne 25% 21 % lektury szkolne 37% 17% książki obyczajowe 6% 9% książki popularnonaukowe 8% 8% (napisz o jakiej tematyce) o rybach, o chemii, o rodzeniu fantastyczne, o edukacji seksualnej, o grach, o życiu nastolatków, o miłości, w formie pamiętników, o weterynarii, gotowaniu, rysowaniu, Science Fiction, Star Wors, Władca Pierścieni, Przygody Tintina, Bóg nigdy nie mruga. 50 lekcji na trudniejsze chwile w życiu (poradnik), "Gwiazd naszych wina". Gatunki książek Klasy IV -VI Klasy II - III książki popularnonaukowe książki obyczajowe 8% 8% 9% 6% lektury szkolne 17% 37% książki historyczne Żadne, gdyż obecny zbiór książek jest zgodny z moimi potrzebami i oczekiwaniami książki przygodowe 13% 21% 25% 29% 43% 53% Uczniowie klas II-VI chcieliby więcej książek przygodowych, przy czym uczniowie klas młodszych odczuwają potrzebę dokupienia lektur szkolnych. str. 30
14. Po jaką prasę sięga młodzież? W bibliotece są prenumerowane czasopisma. Uczniowie klas II-III najczęściej sięgają po,,świerszczyk,,,kumpel, a uczniowie klas IV-VI,,Viktor Junior. Tytuły czasopism Klasy II - III Klasy IV - VI "Viktor Junior" 3% 3% "Świerszczyk" 13% 2% "Kumpel" 10% 1% Czasopisma Klasy IV - VI Klasy II - III "Kumpel" 1% 10% "Świerszczyk" 2% 13% "Viktor Junior" 3% 3% Uczniowie wskazali, że chcieliby w szkolnej czytelni mieć dostęp do: klasy II-III: o zwierzętach,,zaopiekuj się mną, o tematyce sportowej, o piłce nożnej, o samochodach oraz inne o tematyce: kulinarnej, o II wojnie światowej, zawierające łamigłówki matematyczne, o filmie "STAR WARS"; natomiast uczniowie klas IV-VI życzyliby sobie: "Brawo", o sporcie, o zwierzętach, Twist 3 %, "Fun club" 2%, " Bravo girl" 2%, o samochodach 2%, o modzie 2 %, "Star wors" 2%, coś o MERVEL, o sławnych osobach, o nastolatkach, historyczne, przygodowe, przyrodnicze, horrory, o edukacji seksualnej, przewodniki do gier, "Tytus Romek i Atomem", "Science Fiction", ciekawe, "Gość niedzielny". str. 31
15. Czy wykorzystywane są w szkole elektroniczne nośniki informacji w kształtowaniu postaw czytelniczych? W kształtowaniu postaw czytelniczych wykorzystywane są w szkole elektroniczne nośniki informacji. 55% nauczycieli wskazuje, że w swojej pracy wykorzystuje nośniki informacyjne, zachęcając uczniów do czytania książek. Odbywa się to w następujący sposób: adaptacje baśni i lektur (fragmenty na youtube), ekranizacja i adaptacja znanych książek, baśnie, filmy na świetlicy, nagrania, płyty CD, DVD, internet, e-book, ćwiczenia interaktywne, bajki edukacyjne, postaci auto-rów, historyjki, słuchowiska, odsłuchanie fragmentu tekstu, słuchanie audiobooków, cd z opowiadaniem, śpiewanymi wierszami, audiobooki zachęcając do kontynuacji czytelniczej danej książki, fragmenty filmów, zwiastuny wydawnictwa umieszczone w internecie, prezentacja blogów czytelniczych, prezentacja multimedialna, prezentacje multimedialne przygotowane na bazie literatury specjalistycznej, prezentacja książek na nośnikach, wyszukiwanie wierszy i innych tekstów do czytania internet, jako przykład pięknego wyrazistego, wzorcowego czytania utworów oraz zaciekawienia wybranym utworem, prezentowanie nowych pozycji strona internetowa szkoły, lekcje biblioteczne z wykorzystaniem prezentacji multimedialnej, informacje o bieżących konkursach np. ilustracje do utworów, wierszy, legend o Lublinie itp. 40% nauczycieli nie wykorzystuje nośników informacyjnych w swojej pracy. str. 32
16. Czy czas pracy biblioteki umożliwia korzystanie z niej? Czas pracy biblioteki według badanych trzech grup, umożliwia skuteczne z niej korzystanie. Nauczyciele Klasy II - III Klasy IV - VI Tak 93% 83% 82% Nie 7% 13% 18% Nie Tak 18% Klasy IV - VI 82% 13% Klasy II - III 83% 7% Nauczyciele 93% 0% 20% 40% 60% 80% 100% str. 33
WNIOSKI: 1. W bibliotece szkolnej nie ma e booków. 2. Zbyt mała liczba szkolnych lektur, szczególnie nowości. 3. Nie ma czasopism dla nauczycieli. 4. Brak nowoczesnych pomocy dydaktycznych dla nauczycieli. 5. Rodzice nie zapoznają się z informacjami o pracy szkolnej biblioteki, które zamieszczane są na stronie internetowej szkoły. 6. Od roku szkolnego 2012/2013 znacznie wzrosła ilość wypożyczeń. 7. Przeprowadzenie zajęć z całą klasą w pomieszczeniu biblioteki jest niemożliwe, ze względu na małą ilość miejsca, brak zaplecza i zbyt małą ilość komputerów. 8. Brak zajęć edukacyjnych i bibliotecznych na temat czasopism dla dzieci i młodzieży. 9. Wskazanie przez nauczycieli, że nawyki czytelnicze wyniesione z domu są najważniejsze. 10. Wskazanie przez rodziców, że nauczyciele najbardziej mobilizują uczniów do przeczytania lektur i książek. 11. Uczniowie klas II VI podali, że czytają lektury w całości, dlatego, bo lubią czytać. 12. Uczniowie pozyskują książki do czytania w czasie wolnym i dla przyjemności ze szkolnej biblioteki. 13. Uczniowie wskazują, że zasoby szkolnej biblioteki należałoby uzupełnić o książki przygodowe (ewentualnie obyczajowe). 14. Uczniowie oczekują, że w szkolnej czytelni będą mogli przeczytać zakupione przez szkołę czasopisma, nie tylko edukacyjne, ale także rozrywkowe m. in." Bravo". REKOMENDACJE: 1. Uwzględnić w budżecie szkolnym zakup w nowym roku szkolny 2016/2017 e booków, nowych książek przygodowych (obyczajowych), lektur szkolnych, czasopism dla dzieci i nauczycieli oraz nowoczesnych pomocy dydaktycznych dla nauczycieli. 2. Na najbliższych zebraniach przypomnieć rodzicom, że na stronie internetowej szkoły zamieszczone są tytuły nowości książkowych zakupionych do szkolnej biblioteki. 3. Kontynuować działania w pozyskiwaniu nowych pozycji książkowych, co podniesie poziom wypożyczeń i zainteresowań czytelniczych. 4. Zorganizować, na poziomie klas, lekcje przeprowadzone przez nauczycieli biblioteki dotyczące przysposobienia czytelniczego (m.in. czasopism). 5. Wspierać rodziców w działaniach kształtujących nawyki czytelnicze dzieci. Opracował zespół do spraw ewaluacji w składzie: 1. Cudak Iwona 2. Dziechciarz Dorota 3. Góra Beata 4. Nóżka Grażyna 5. Mierzejewska - Szczuchniak Elżbieta 6. Rutka Urszula str. 34