MDDP Michalik Dłuska Dziedzic i Partnerzy 1
Leasing - narzędzie optymalizacji podatkowej Marta Szafarowska 4 marca 2008 2
Zagadnienia 1. Leasing a inne formy finansowania inwestycji na gruncie podatków dochodowych 2. Porównanie leasingu operacyjnego i finansowego, a takŝe innych form finansowania inwestycji na gruncie ustawy o VAT 3. Leasing samochodów szczególne korzyści w zakresie rozliczeń podatkowych 4. Obszary, które mogą rodzić zagroŝenia podatkowe 3
Leasing w podatkach dochodowych (1) Umowa leasingu to umowa nazwana w kodeksie cywilnym, a takŝe kaŝda inna umowa, na mocy której: jedna ze stron ( finansujący ) oddaje drugiej stronie ( korzystajacemu ) - do odpłatnego uŝywania albo uŝywania i pobierania poŝytków, - na warunkach określonych w ustawie, - podlegające amortyzacji środki trwałe lub wartości niematerialne i prawne, a takŝe grunty 4
Leasing w podatkach dochodowych (2) Umowa leasingu operacyjnego: zawarta na czas oznaczony, stanowiący co najmniej 40% normatywnego okresu amortyzacji albo minimum 10 lat w przypadku nieruchomości suma ustalonych dla okresu umowy opłat netto (pomniejszona o naleŝny VAT) jest równa co najmniej wartości początkowej przedmiotu leasingu (w rozumieniu przepisów o amortyzacji) 5
Leasing w podatkach dochodowych (3) Umowa leasingu finansowego: zawarta na czas oznaczony, suma ustalonych dla okresu umowy opłat netto (pomniejszona o naleŝny VAT) jest równa co najmniej wartości początkowej przedmiotu leasingu (w rozumieniu przepisów o amortyzacji) umowa zawiera postanowienie, Ŝe amortyzacji w podstawowym okresie umowy dokonuje korzystający 6
Leasing w podatkach dochodowych (4) Konsekwencje podatkowe umowy leasingu operacyjnego: Przychody u finansującego opłaty otrzymane od korzystającego problematyczne rozliczanie w czasie czynszu inicjalnego Koszty uzyskania przychodów u korzystającego ponoszone opłaty Amortyzacja u finansującego według zasad ogólnych SprzedaŜ po zakończeniu podstawowego okresu trwania umowy - u finansującego przychodem jest otrzymana cena, nie niŝsza od hipotetycznej wartości netto (jeśli niŝsza przychód to wartość rynkowa) - u finansującego kosztem uzyskania przychodu jest (rzeczywista) wartość netto składnika Kontynuacja umowy przychodem finansującego/kosztem podatkowym korzystającego są ustalone opłaty 7
Leasing w podatkach dochodowych (5) Konsekwencje podatkowe umowy leasingu finansowego: Przychody u finansującego opłaty otrzymane od korzystającego, pomniejszone o kwoty stanowiące spłatę wartości przedmiotu leasingu Koszty uzyskania przychodów u korzystającego opłaty ponoszone przez korzystającego, pomniejszone o kwoty stanowiące spłatę wartości przedmiotu leasingu Amortyzacja u korzystającego w odniesieniu do wartości przedmiotu leasingu Nabycie przedmiotu umowy po upływie jej podstawowego okresu - u finansującego przychodem jest cena umowna niezaleŝnie od jej wysokości - u finansującego kosztem uzyskania przychodu są wydatki na nabycie/wytworzenie przedmiotu leasingu pomniejszone o sumę otrzymanych spłat jego wartości - u korzystającego kosztem uzyskania przychodu jest zapłacona cena Kontynuacja umowy (w praktyce brak) przychodem finansującego/kosztem uzyskania przychodów korzystającego są ustalone opłaty 8
Leasing w podatkach dochodowych (6) PrzedłuŜanie umów leasingu: brak negatywnych skutków, podstawowy okres umowy wynikający z jej pierwotnej wersji jest zawsze zachowany Skracanie umów leasingu: Czy skrócenie umowy leasingu operacyjnego bądź finansowego powoduje, Ŝe naruszony zostaje podstawowy okres trwania umowy? W ocenie większości organów podatkowych TAK, nawet jeśli skrócenie umowy leasingu operacyjnego nie powoduje jej skrócenia poniŝej 40% okresu normatywnej amortyzacji / 10 lat dla nieruchomości W ocenie organów "podstawowy okres umowy leasingu" oznacza wyłącznie czas oznaczony, na jaki umowa została pierwotnie zawarta. 9
Leasing w podatkach dochodowych (7) Korzyści leasingu operacyjnego: Leasing operacyjny Poszczególne raty leasingowe płacone przez korzystającego stanowią bezpośrednio jego koszt podatkowy, co pozwala istotnie zwiększyć bieŝące koszty uzyskania przychodu, a w konsekwencji zmniejszyć podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym Inne źródła finansowania: leasing finansowy, kredyt, środki własne Kosztem podatkowym korzystającego są odpisy amortyzacyjne dokonywane od wartości początkowej przedmiotu umowy oraz odsetkowa część poszczególnych rat leasingowych samochodu (odsetki od kredytu). 10
Leasing w podatkach dochodowych (8) Przykład: samochód osobowy Leasing operacyjny Warunek: umowa leasingu operacyjnego samochodu osobowego powinna być zawarta na okres co najmniej 24 miesięcy (tj. 40% okresu amortyzacji) Korzystający moŝe, w okresie tych 24 miesięcy obniŝyć swoją podstawę opodatkowania dla potrzeb podatku dochodowego o poszczególne raty leasingowe, które łącznie odpowiadać mogą wartości początkowej przedmiotu umowy Inne źródła finansowania: leasing finansowy, kredyt, środki własne Pełne odpisanie wartości początkowej samochodu przez korzystającego w koszty podatkowe trwa 5 lat 11
Leasing a VAT (1) Kwalifikacja leasingu dla celów VAT leasing moŝe stanowić albo świadczenie usług, albo dostawę towarów dla potrzeb podatku VAT dostawa towarów to równieŝ wydanie towarów na podstawie umowy leasingu, jeŝeli umowa przewiduje, Ŝe w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności zostanie przeniesione powyŝsze umowy leasingu = umowy w wyniku których, zgodnie z przepisami o podatku dochodowym, odpisów amortyzacyjnych dokonuje korzystający (a więc umowy leasingu finansowego) oraz umowy leasingu w rozumieniu tych przepisów, których przedmiotami są grunty 12
Leasing a VAT (2) Normalnym zdarzeniem wynikającym z umowy leasingu zawierającej wyłącznie opcję zakupu jest zarówno nabycie towaru, jak i odstąpienie od zakupu, stąd wątpliwości w zakresie kwalifikacji umów. Organy podatkowe przyznają jednak, iŝ dostawą towarów jest wydanie towarów w ramach umowy leasingu, która przewiduje, iŝ: odpisów amortyzacyjnych w podstawowym okresie umowy dokonuje korzystający, umowa wprost przewiduje, iŝ prawo własności przedmiotu leasingu zostanie przeniesione po zakończeniu jej podstawowego okresu lub z chwilą zapłaty ostatniej raty. 13
Leasing a VAT (3) Korzyści leasingu operacyjnego: Leasing operacyjny - bez wątpliwości kwalifikowany jako świadczenie usług Korzystający stopniowo spłaca wartość początkową środka trwałego, a jednocześnie podatek VAT doliczany jest na bieŝąco do kaŝdej raty leasingowej. Inne źródła finansowania: leasing finansowy (jeśli umowa spełnia określone kryteria), kredyt, środki własne Korzystający musi z góry (w chwili wydania towaru) zapłacić na rzecz finansującego podatek VAT od pełnej wartości środka trwałego (oraz całości odsetek). VAT podlega odliczeniu po stronie korzystającego, a gdy powstaje nadwyŝka podatku naliczonego nad naleŝnym zwrotowi bezpośredniemu. Zwrot ten trwać będzie jednak co najmniej 60 dni od złoŝenia deklaracji VAT. 14
Leasing a VAT (4) Skutki: Leasing operacyjny korzystający unika obowiązku poniesienia istotnego wydatku w związku z rozpoczęciem leasingu Inne źródła finansowania: leasing finansowy (jeśli umowa spełnia określone kryteria), kredyt, środki własne korzystający musi ponieść duŝy wydatek na samym początku, mimo Ŝe płatność rat leasingowych jest rozłoŝona w czasie kwota podatku VAT nie ulega zamroŝeniu na wiele miesięcy kwota podatku VAT zapłacona przez korzystającego moŝe ulec zamroŝeniu na kilka miesięcy 15
Leasing samochodów (1) Skutki na gruncie podatku dochodowym Leasing operacyjny Tylko w tym przypadku istnieje moŝliwość zaliczania do kosztów podatkowych pełnej kwoty rat leasingowych oraz innych kosztów związanych z uŝytkowaniem samochodu, bez obowiązku prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu Inne formy finansowania, np. kredyt W przypadku kredytu w razie ceny samochodu przekraczającej 20 tys. euro nabywający zakup z kredytu nie moŝe zaliczyć pełnej wysokości odpisów amortyzacyjnych do kosztów podatkowych. 16
Leasing samochodów (2) Odliczanie podatku naliczonego VAT w leasingu MoŜliwość podwyŝszonego odliczenia podatku naliczonego VAT od samochodów osobowych i innych o dopuszczalnej masie całkowitej nie przekraczającej 3.5 tony. Przedsiębiorcy przysługuje prawo do odliczenia 60% podatku naliczonego VAT (nie więcej niŝ 6.000 PLN) w związku z uŝywaniem samochodu na podstawie umowy leasingu. Następnie, w związku z nabyciem tego samochodu po upływie podstawowego okresu trwania umowy przysługuje mu nowy limit odliczenia. 17
Leasing samochodów (3) Szansa na pełne odliczenie podatku naliczonego VAT od samochodów z kratką Wyrok WSA we Wrocławiu z 4.04.2007 r. (I SA/Wr 1852/06) przepis art. 88 ust. 1 pkt 3, w zw. z art. 86 ust. 3 i 5 ustawy o ptu sprzeciwia się celowi, jak i treści VI Dyrektywy, a zwłaszcza jej art. 17 ust. 6, w zw. z art. 17 ust. 2. Owa niezgodność będzie dotyczyć tych sytuacji, w jakich rozszerzono zakres ograniczenia rzeczywiście stosowanego przed wejściem w Ŝycie VI Dyrektywy do polskiego porządku prawnego, a przewidzianego w art. 25 ust. 1 pkt 3a ustawy o podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowym w zakresie podatku naliczonego przy zakupie paliw silnikowych, oleju napędowego oraz gazu, wykorzystywanych do napędu samochodów osobowych i innych pojazdów samochodowych. 18
Leasing samochodów (4) Paliwo do samochodów osobowych Pytania prejudycjalne WSA w Krakowie z 17.05.2007 r. skierowane do ETS 1. Czy art. 17 ust. 2 i 6 VI Dyrektywy stoi na przeszkodzie aby Polska uchyliła 1 maja 2004 r. dotychczasowe przepisy krajowe dotyczące ograniczenia odliczenia VAT od paliwa i wprowadziła inne ograniczenia a następnie zmieniła je od 22 sierpnia 2005 r.? 2. W razie pozytywnej odpowiedzi na pytanie 1 czy art. 17 ust. 6 VI Dyrektywy stoi na przeszkodzie aby Polska w ten sposób zmieniała powyŝsze kryteria aby faktycznie ograniczyć zakres odliczeń - i czy przy uznaniu takiego działania za naruszenie art. 17 ust. 6 naleŝałoby uznać, Ŝe podatnik moŝe odliczać w zakresie w jakim nowe ograniczenia wykraczały poza obowiązujące na 30 kwietnia 2004 r.? 3. Czy art. 17 ust. 6 stoi na przeszkodzie aby Polska mogła dokonać dalszego ograniczenia prawa do odliczenia podatku naliczonego w stosunku do stanu prawnego na 30 kwietnia 2004 r. tak, poprzez dokonanie zmiany od 22 sierpnia 2005 r.? 19
Leasing samochodów (5) Dokumentowanie wydatków tzw. kilometrówka Leasing Brak konieczności prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu dla moŝliwości zaliczenia wydatków związanych z uŝytkowaniem samochodu do kosztów podatkowych. Najem/dzierŜawa Istnieje wymóg prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu. MoŜliwość zaliczenia do kosztów podatkowych kwoty kosztów wynikającej z tzw. kilometrówki. 20
Obszary wątpliwości i sporów Refakturowanie usług co moŝe podlegać refakturowaniu i według jakich warunków Odszkodowania ObciąŜanie korzystającego kosztami likwidacji szkody (niepokrytymi przez ubezpieczenie) 21
Dziękujemy za uwagę 22
MDDP - kontakt Biuro ul. KsiąŜęca 4, 00-498 Warszawa Tel.: (22) 322 6888 Fax.: (22) 322 6889 23