Instrukcja obsługi Półautomatyczna montaŝownica opon LIGA C 100
Spis treści 1. Wstęp... 3 2. Dane techniczne... 3 3. Ogólne zasady bezpieczeństwa... 3 4. Urządzenia zabezpieczające... 3 5. Opis urządzenia... 4 6. Sposób uŝytkowania... 4 6.1 Odrywanie opony... 4 6.2 Zakładanie opony... 4 6.3 Zdejmowanie opony... 5 6.4 Zakładanie opony... 5 6.5 Pompowanie koła... 6 7. Akcesoria... 7 8. Konserwacja... 8 9. Przestawianie urządzenia... 8 10. Przechowywanie... 9 11. Złomowanie... 9 12. Przyczyny niedomagań i ich usuwanie... 9 2
1. WSTĘP MontaŜownica LIGA C 100 jest przeznaczona do zdejmowania i zakładania opon o średnicy do 1000 mm na obręcze kół 10 do 20, stosowanych w samochodach osobowych i dostawczych. KaŜde inne zastosowanie urządzenia jest niezgodne z przeznaczeniem i dlatego niedopuszczalne. Przed rozpoczęciem pracy z urządzeniem, naleŝy BEZWZGLĘDNIE zapoznać się z niniejszą instrukcją obsługi. Firma Bosch nie odpowiada za szkody powstałe w wyniku uŝytkowania urządzenia niezgodnie z przeznaczeniem, podanym w niniejszej instrukcji. Instrukcję prosimy przechowywać starannie, aby w razie potrzeby moŝna było w kaŝdej chwili z niej skorzystać. 2. DANE TECHNICZNE Silnik elektryczny (3-fazowy) Silnik elektryczny (1-fazowy) Zakres średnic obręczy Max średnica koła Max otwarcie łopaty 0,37 kw 0,75 kw 10 18 (zewn.) 12 20 (wewn.) 1000 mm 330 mm Max szerokość opony na stole 310 mm (12 ) Max nacisk odrywacza (przy 10 bar) Ciśnienie robocze CięŜar (wersja standardowa) Poziom hałasu na miejscu pracy 2700 KG 8 10 bar 160 kg <70 db (A) 3. OGÓLNE ZASADY BEZPIECZEŃSTWA Urządzenie moŝe być obsługiwane tylko przez osobę z odpowiednim doświadczeniem, przyuczoną i uprawnioną do uŝytkowania. Producent nie odpowiada za szkody powstałe w wyniku zmian ingerujących w urządzenie, które nie zostały z nim uzgodnione. Wszelkie prace, wykonywane przy instalacji elektrycznej, nawet o niewielkim zakresie, mogą być zlecane tylko wykwalifikowanemu personelowi. 4. URZĄDZENIA ZABEZPIECZAJĄCE Urządzenie LIGA C 100 jest wyposaŝone w pneumatyczny zawór bezpieczeństwa. Zawór ten ogranicza maksymalne ciśnienie w przewodzie do pompowania opon do wartości 3,5 bar. UWAGA: Usunięcie lub zmiana elementów urządzenia odpowiedzialnych za bezpieczeństwo powoduje natychmiastowe uniewaŝnienie gwarancji i stanowi naruszenie europejskich norm bezpieczeństwa pracy. 3
5. OPIS URZĄDZENIA Rączka blokady (9, rys. A) do blokowania i odblokowania ramienia głowicy (10) razem z automatycznym odsuwaniem głowicy od obręczy na odległość ok. 2 mm. Pedał (5) sterujący otwieraniem i zamykaniem szczęk (6) stołu (2). Pedał (3) sterujący odrywaczem opony (14). Pedał (1) sterujący obrotem stołu (2) w obu kierunkach. UWAGA: W przypadku wersji LIGA C 130 TI opis dodatkowych elementów obsługowych jest podany w odnośnej części instrukcji obsługi. 6. SPOSÓB UśYTKOWANIA 6.1 ODRYWANIE OPONY Ta operacja musi być wykonywana bardzo ostroŝnie. Wciśnięcie pedału sterującego odrywaczem opony spowoduje nagły i gwałtowny ruch łopaty. Dlatego w jej zasięgu istnieje ryzyko doznana urazu. UWAGA! Przed rozpoczęciem pracy naleŝy usunąć wszystkie cięŝarki z obręczy. 1. Upewnić się, Ŝe w oponie nie ma powietrza. W przeciwnym wypadku spuścić powietrze i wyjąć zaworek. 2. Zamknąć całkowicie szczęki na stole. JeŜeli będzie odrywało się oponę od obręczy przy otwartych szczękach, to istnieje ryzyko zmiaŝdŝenia ręki obsługującego. Podczas odrywania nie trzymać rąk na bokach opony. 3. Odsunąć ręką łopatę na zewnątrz. Przystawić oponę do gumowej listwy oporowej (13, rys. A) i przystawić łopatę odrywającą (14) do stopki opony, w odległości 1 cm od krawędzi obręczy (patrz rys. D). UWAGA: Tak umieścić łopatę, aby opierała się o oponę, a nie o obręcz. 4. Wcisnąć pedał (3), aby uruchomić łopatę odrywającą (14). Powtórzyć operację na całym obwodzie obręczy z obu stron, aŝ opona zostanie zepchnięta na środek obręczy. 6.2 ZAKŁADANIE OPONY 1. Przed rozpoczęciem pracy upewnić się, Ŝe wszystkie cięŝarki są usunięte z obręczy. 2. Posmarować stopki opony przeznaczonym do tego smarem, aby uniknąć ich uszkodzenia oraz ułatwić sobie montaŝ. 3. Obręcz moŝe być chwytana szczękami od wewnątrz lub od zewnątrz. Podczas zaciskania obręczy nie trzymać rąk pod oponą. Aby umocować prawidłowo koło, musi ono znajdować się dokładnie po środku stołu (2, rys. A). Upewnić się, Ŝe wszystkie cztery szczęki chwyciły koło. 4
ZACISKANIE OBRĘCZY OD ZEWNĄTRZ (opony 10...18 calowe) Ustawić pedał (5, rys. A) w połoŝeniu pośrednim i przy tym tak ustawić cztery szczęki (6), aby punkt odniesienia na stole odpowiadał mniej więcej średnicy koła, która jest podana na przesuwnej szczęce. PołoŜyć koło na stole i docisnąć obręcz do dołu. Wcisnąć pedał (5), aby zacisnąć koło. ZACISKANIE OBRĘCZY OD WEWNĄTRZ (opony 12...20 calowe) Najpierw zamknąć cztery szczęki (6), wciskając do końca pedał (5). PołoŜyć koło na stole i wcisnąć pedał (5). Szczęki otworzą się wtedy i zacisną obręcz. 6.3 ZDEJMOWANIE OPONY 1. Opuścić głowicę (16) do zetknięcia się z górną krawędzią obręczy, przemieszczając ramię poziome (11) oraz ramię głowicy (10). 2. Zablokować głowicę (16) za pomocą rączki (9). Głowica podniesie się samoczynnie na około 2 mm od obręczy. 3. Za pomocą ręcznego pokrętła (18) odsunąć głowicę (16) na około 2 mm od krawędzi obręczy. 4. Za pomocą łyŝki monterskiej (17), wprowadzonej między stopkę opony a przednią część głowicy (16), przełoŝyć stopkę ponad klinową część głowicy. Wskazówka: Jeśli w oponie jest dętka, zaleca się podczas tej czynności utrzymywać zawór około 10 cm z prawej strony głowicy, aby nie uszkodzić dętki. Przytrzymać w tym połoŝeniu łyŝkę monterską i obrócić stół (2) zgodnie z ruchem wskazówek zegara, stale wciskając pedał (1), aŝ opona zejdzie całkowicie z obręczy. UWAGA: Ręce i części ciała trzymać moŝliwie z daleka od stołu, kiedy ten obraca się. Wskazówka: JeŜeli guma stopki jest szczególnie sztywna, to stopka ma tendencję do ześlizgiwania się z głowicy. Aby tego uniknąć, powinno się najpierw obrócić stół parę centymetrów przeciwnie do ruchu zegara, przytrzymują łyŝkę (1, rys. E) w pozycji pokazanej na rysunku E. 5. Usunąć ewentualną dętkę. 6. Powtórzyć całą operację z drugiej strony koła. 6.4 ZAKŁADANIE OPONY Kontrola opony i obręczy UWAGA: Ta kontrola jest bardzo istotna, aby uniknąć eksplozji opony podczas zakładania i pompowania! Zanim rozpocznie się zakładanie opony na obręcz naleŝy poddać ją następującym oględzinom: - Obejrzeć i manualnie zbadać oponę, czy nie wykazuje uszkodzeń osnowy. Opony wadliwej nie zakładać na obręcz. - Sprawdzić, czy obręcz nie jest wyszczerbiona i zwichrowana. 5
Wskazówka: Szczególnie w przypadku obręczy aluminiowych zwichrowanie powoduje często wewnętrzne mikropęknięcia, które nie są widoczne gołym okiem, ale dyskwalifikują obręcz i podczas pompowania stanowią źródło zagroŝenia wypadkiem. - Średnica opony MUSI dokładnie odpowiadać średnicy obręczy. Wskazówka: Średnica obręczy jest wybita na obręczy, natomiast średnica opony jest podana na boku opony. NIGDY nie zakładać opony na obręcz w sytuacji, gdy nie udało się ustalić faktycznych średnic. MontaŜ opony 1. Posmarować stopkę opony i obrzeŝe obręczy przeznaczonym do tego smarem, aby uniknąć ich uszkodzenia oraz ułatwić sobie montaŝ. 2. JeŜeli koło było zdejmowane ze stołu, to naleŝy je ponownie umocować na stole tak, jak opisano w punkcie Zakładanie opony. 3. Opuścić głowicę (16) do zetknięcia się z górną krawędzią obręczy, jak opisano w punktach 1, 2, 3 rozdziału 6.3. UWAGA: JeŜeli zakłada się zdjętą wcześniej oponę lub pracuje często z obręczami o tej samej średnicy, to nie trzeba ponownie pozycjonować głowicy. 4. Tak poprowadzić rękami oponę, aby stopka przechodziła pod przednią częścią głowicy (16, rys. A) i prześlizgiwała się na krawędzi tylnej części głowicy (por. rys. F). UWAGA: Kiedy jest zakładana opona bezdętkowa, to montaŝ naleŝy rozpocząć naprzeciwko zaworu powietrza. Wcisnąć pedał (1, rys. A), aby spowodować obracanie stołu zgodnie z ruchem wskazówek zegara. Wciskać przy tym stopkę opony pod krawędź obręczy. Utrzymywać ręce i inne części ciała z dala od obracającego się stołu, poniewaŝ istnieje zagroŝenie przygnieceniem. 5. WłoŜyć dętkę, jeŝeli jest przewidziana. 6. W ten sam sposób zamontować stopkę z drugiej strony koła. 7. Wcisnąć pedał (5), aby uwolnić koło ze szczęk. Wskazówka: Stół powinien obracać się zgodnie z ruchem wskazówek zegara zarówno podczas zdejmowania opony, jak i jej zakładania. Obracanie w przeciwnym kierunku jest przydatne tylko w celu poprawienia jakiegoś błędu obsługi. 6.5 POMPOWANIE KOŁA UWAGA: Czynności opisane poniŝej odnoszą się do montaŝownicy wyposaŝonej w pistolet do pompowania. NIEBEZPIECZEŃSTWO Pompowanie opony jest operacją niebezpieczną! Dlatego naleŝy stosować się do podanych wskazówek. UWAGA! Rozerwanie obręczy lub pęknięcie opony pod działaniem ciśnienia moŝe doprowadzić do eksplozji, przy której następuje wyrzucenie do góry i na boki cięŝkich elementów koła i w efekcie spowodowania cięŝkich obraŝeń ciała. Niewykluczone zagroŝenie dla Ŝycia! W naszej montaŝownicy ciśnienie maksymalne zostało ograniczone do 3,5 bar (50 psi). Brak jest jednak urządzenia zabezpieczającego. Dlatego w Ŝadnym przypadku nie wolno przekraczać podanego przez producenta ciśnienia maksymalnego. 6
KOŁO MOśE EKSPLODOWAĆ, GDY: 1. Wymiary opony i obręczy nie są jednakowe 2. Obręcz lub opona są uszkodzone 3. Podczas naciągania stopki przekroczono zalecany docisk 4. Podczas pompowania przekroczono ciśnienie dopuszczone przez producenta opony 5. Obsługujący lekcewaŝy zalecenia bhp. Kolejność czynności podczas pompowania: 1. Odkręcić kapturek z zaworu. 2. Podłączyć końcówkę pistoletu do zaworu opony. 3. Upewnić się, Ŝe średnice podane na obręczy i oponie odpowiadają sobie. 4. Upewnić się, Ŝe obręcz i opona zostały wystarczająco nasmarowane, ew. poprawić. 5. Naciągnąć stopkę opony, wdmuchując porcję spręŝonego powietrza i kontrolując ciśnienie powietrze na manometrze pistoletu. Szczególnie ostroŝnie wykonywać tę czynność w przypadku obręczy z odsadzeniem chroniącym stopkę opony (HUMP, DOUBLE HUMP etc.). 6. Napompować oponę krótkimi dawkami spręŝonego powietrza, zwracając przy tym uwagę, aby nie przekroczyć ciśnienia podanego przez producenta. NIEBEZPIECZEŃSTWO EKSPLOZJI! Podczas pompowania nie wolno przekroczyć ciśnienia 3,5 bar (50 psi). Wskazówka: JeŜeli opona wymaga wyŝszego ciśnienia, naleŝy zdjąć ją z montaŝownicy i umieścić w specjalnym koszu zabezpieczającym, gdzie moŝna kontynuować pompowanie. Nigdy nie pompować powyŝej wartości wskazanej przez producenta. Podczas pompowania trzymać ręce i twarz moŝliwie daleko od opony. Czynność tę powinna wykonywać tylko osoba przeszkolona. 7. AKCESORIA UWAGA: Wszystkie akcesoria Boscha są dostarczane z instrukcją montaŝu i obsługi. W opcji występują następujące elementy wyposaŝenia montaŝownicy LIGA C 100: 1 987 009 M08 zestaw z 4 adapterami dla kół motocyklowych, do mocowania kół o średnicach od 16" do 26", 1 987 009 M11 zestaw z 4 adapterami dla obręczy wyoblonych, do mocowania kół ze stopu aluminium, które są szczególnie silnie wypukłe, 1 987 009 M09 zestaw z 4 adapterami dla mniejszych obręczy, redukują zakres zacisku o 4", 1 987 009 M06 pistolet do pompowania Asturo 1 987 009 M07 pistolet do pompowania Michelin 1 987 009 M18 głowica plastykowa, do stosowania zamiast głowicy standardowej przy obsłudze kół ze stopu aluminium (zapewnia pełną ochronę) 1 987 009 M14 głowica dla kół motocyklowych, do stosowania zamiast głowicy standardowej 1 987 009 M24 rolka do dociskania stopki, ułatwia montaŝ opony na obręczy 1 987 009 M49 urządzenie do szybkiego mocowania głowicy na ramieniu 7
8. KONSERWACJA Przed rozpoczęciem jakichkolwiek prac konserwacyjnych naleŝy odłączyć zasilanie elektryczne i pneumatyczne. Do zakresu okresowych prac konserwacyjnych naleŝą: Regularne sprawdzanie (co 2 tygodnie) poziomu oleju w zbiorniczku ze środkiem smarowniczym. Ewentualnie uzupełnić poziom olejem do instalacji pneumatycznych klasy ISO HG o lepkości VG 32 (przykładowo ESSO Febis K 32, MOBIL Vacouline Oil 1405, KLUBER Altpress 32). Wlewać po odkręceniu zbiorniczka. Regularne sprawdzanie (co 2-3 dni), czy po kaŝdych 2-3 wciśnięciach pedału (3 lub 5, rys. A) jedna kropla oleju spada do przezroczystego zbiorniczka. JeŜeli tak nie jest, wyregulować śrubą (patrz rys. C/1). Codzienne czyszczenie stołu montaŝowego olejem napędowym, aby nie zbierały się zanieczyszczenia. Przesmarowanie prowadnic szczęk mocujących olejem klasy ISO HG o lepkości VG 68 (przykładowo: ESSO Febis K 68, Mobil Vactra 2, Shell Tonna Oil 68). UWAGA: Aby zapewnić długotrwałe funkcjonowanie urządzenia ograniczającego ciśnienie powietrza podawane przez pistolet, naleŝy: 1) Regularnie sprawdzać kondensat w zbiorniczku filtra (1, rys. J). Jego poziom nie powinien przekraczać czerwonej kreski (2) na wskaźniku w zbiorniczku. W celu spuszczenia kondensatu obrócić w prawo nakrętkę rowkowaną (3). 2) Co 30-40 dni odłączyć maszynę od instalacji pneumatycznej i odkręcić zbiorniczek (1), aby usunąć ewentualne zanieczyszczenia. 9. PRZESTAWIANIE URZĄDZENIA JeŜeli montaŝownica ma być przestawiona w inne miejsce, to naleŝy wykonać następujące czynności: 1. Całkowicie zamknąć szczęki na stole, tzn. doprowadzić je do punktu centralnego. 2. Tak obrócić stół, aby jego płaskie boki znalazły się w płaszczyznach bocznych urządzenia (jak na rys. H). 3. Odłączyć od urządzenia wszystkie instalacje. 4. Owinąć urządzenie pasami o długości co najmniej 60 mm. 5. Pierwszy pas poprowadzić pod ramieniem poziomym (11, rys. A), tak aby znalazł się pomiędzy masztem (20) a nakrętką (19), która słuŝy do blokowania sworznia ramienia. 6. Drugi pas przeprowadzić przez oba wycięcia w stole, jak pokazano na rys. I. 7. Końce pasów zaczepić ponad urządzeniem na haku, jak pokazano na rys. I. 8. Następnie podnieść urządzenie odpowiednim środkiem transportowym i przestawić w nowe miejsce. 8
10. PRZECHOWYWANIE JeŜeli montaŝownica ma być przez długi czas nie uŝytkowana, to naleŝy: - Wyłączyć wszystkie źródła energii; Posmarować prowadnice ślizgowe szczęk na stole montaŝowym, aby nie zardzewiały. - OpróŜnić zbiorniczki. - Osłonić urządzenie folią. 11. ZŁOMOWANIE JeŜeli urządzenie ma być złomowane, to zalecamy przerwanie wszystkich przewodów zasilających, aby uczynić je niesprawnymi. - Usunąć wszystkie niemetalowe materiały i utylizować zgodnie z przepisami. - Spuścić olej i utylizować zgodnie z przepisami. - Oddać na złom pozostałość jako metal. 12. PRZYCZYNY NIEDOMAGAŃ I ICH USUWANIE Wtyczka nie jest prawidłowo wciśnięta w gniazdko Brak zasilania Brak powietrza z instalacji pneumatycznej Stół montaŝowy nie obraca się po wciśnięciu pedału (1) Wcisnąć wtyczkę Sprawdzić, czy ewentualnie nie obluzowały się przewody we wtyczce, w silniku lub w gniazdku wtykowym Brak reakcji na wciskanie pedału (5) lub pedału odrywacza (3) Zaciśnięty lub zagięty elastyczny przewód instalacji pneumatycznej Sprawdzić instalację pneumatyczną Sprawdzić przewód instalacji pneumatycznej UWAGA: JeŜeli nie uda się usunąć usterki montaŝownicy pomimo wykonania powyŝszych czynności, to naleŝy wezwać serwis. 9