SCENARIUSZ LEKCJI Proponowana lekcja ma na celu zapoznać uczniów z utworem A. Mickiewicza, jednak przede wszystkim dzięki lekturze ballady mają oni zrozumieć, jakimi kategoriami myśleli romantycy o świecie, czym w ogóle był dla tego pokolenia prawdziwy świat i co stanowiło istotę postawy romantycznej. Zakładam, że na wcześniejszych zajęciach uczniowie poznali najistotniejsze cechy światopoglądu romantycznego. Lekcja prowadzona jest metodą grup eksperckich. Spośród wielu metod aktywizujących ta wydaje mi się szczególnie interesująca i warta uwagi. Jej niewątpliwą zaletą jest zaangażowanie w pracę wszystkich uczniów oraz konieczność ich dobrej współpracy. Praca tą metodą przebiega w kilku etapach. Najpierw klasa dzielona jest na grupy (tzw. macierzyste). Każdy zespół otrzymuje kartę poleceń (taką samą da wszystkich grup). Uczniowie samodzielnie dokonują przydziału zadań (o różnym stopniu trudności), po czym opracowują poszczególne zagadnienia. Kolejny etap to spotkanie w grupach eksperckich (spotykają się wszyscy uczniowie zajmujący się zadaniem 1., zadaniem 2. itd.). Konsultują się, wymieniają spostrzeżeniami, uzgadniają też, w jaki sposób przekazać wiedzę członkom swojej grupy. Następnie już w grupach macierzystych uczniowie-eksperci prezentują efekty swojej pracy, uczą pozostałych. Ostatni etap to przedstawianie poszczególnych zagadnień przez uczniów z poszczególnych grup, a wyznaczanych przez nauczyciela. Justyna Narożna nauczyciel języka polskiego w ZSP im. S. Staszica w Nakle nad Notecią temat: Romantyczne widzenie świata i człowieka Romantyczność A. Mickiewicza poziom nauczania, klasa, liczba jednostek lekcyjnych: liceum, klasa II, 90 minut cele: Uczeń: - zna utwór A. Mickiewicza, - odczytuje tekst literacki na poziomie dosłownym i metaforycznym, - rozumie złożoność świata w utworze romantycznym (elementy realistyczne i fantastyczne), - rozumie, na czym polega światopogląd romantyczny, - potrafi wskazać fragment utworu o charakterze polemicznym, - potrafi przedstawić poglądy poszczególnych bohaterów, - potrafi charakteryzować bohatera, - umie efektywnie współpracować w grupie. środki dydaktyczne: tekst utworu, materiały związane z pracą w grupach: karty poleceń i,
PRZEBIEG LEKCJI czynności nauczyciela czynności uczniów formy pracy materiały 1. Sprawdza obecność. ZAANGAŻOWANIE 2. Podaje temat lekcji i wyjaśnia jej cel. 3. Określa zasady pracy na zajęciach. 4. Dokonuje podziału na grupy. 5. Rozdaje materiały: karty poleceń i ; ewentualnie wyjaśnia niezrozumiałe kwestie. Zapisują temat lekcji. Gromadzą się w grupach. Dokonują przydziału zadań. (Każda grupa otrzymuje karty z tymi samymi poleceniami.) praca z całą klasą praca w grupach karty poleceń BADANIE I PRZEKSZTAŁCANIE 6. Obserwuje. Pracują indywidualnie nad rozwiązaniem wyznaczonego problemu. ( określają elementy świata przedstawionego, charakteryzują bohaterkę utworu, analizują polemiczny fragment tekstu, wyszukują fragmenty, będące manifestem romantycznych poglądów). praca indywidualna podręcznik,
7. Organizuje spotkanie w grupach eksperckich. Spotykają się w grupach eksperckich (tzn. spotykają się wszyscy uczniowie, wykonujący zadanie 1.,w kolejnej grupie uczniowie pracujący nad zadaniem 2. itd.); wymieniają się wiedzą, wyjaśniają wątpliwości, zastanawiają się nad sposobem przekazania zdobytych wiadomości. praca w grupach podręcznik, 8. Organizuje spotkanie w grupach macierzystych PREZENTACJA Przekazują zdobytą wiedzę pozostałym członkom grupy. Uzupełniają. praca w grupach podręcznik, 9. Wyznacza z poszczególnych grup uczniów, którzy przedstawią dany problem. Ocenia wypowiedzi uczniów Wyznaczeni uczniowie przedstawiają efekty pracy w grupach. praca z całą klasą 10. Kontroluje poprawność merytoryczną. Dokonują ewentualnych korekt, w razie potrzeby uzupełniają notatki. 11. Inspiruje do refleksji. Dzielą się uwagami na temat pracy w grupie. 12. Podaje zadanie domowe: Opisz przedstawione w balladzie wydarzenia z punktu widzenia Karusi. Zapisują zadanie.
KARTA POLECEŃ GRUPA:... Uwagi Podstawą poprawnego wykonania wszystkich zadań jest bardzo uważna lektura utworu. Pamiętaj, iż w stosunkowo krótkim czasie będziesz musiał przekazać zgromadzone informacje innym członkom grupy. Zadbaj o to, by wnioski sformułowane przez Ciebie były jasne i trafne. 1) Określ elementy świata przedstawionego w utworze. załącznik: karta pracy nr1... 2) Scharakteryzuj bohaterkę tekstu. załącznik: karta pracy nr 2... 3) Wskaż fragment utworu o charakterze polemicznym i zinterpretuj go. załącznik: karta pracy nr 3... 4) Wypisz fragmenty, które według Ciebie są najtrafniejszym wyrażeniem poglądów romantyków. Uzasadnij wybór....
KARTA PRACY NR 1 ŚWIAT PRZEDSTAWIONY BOHATEROWIE WYDARZENIA MIEJSCE CZAS
Charakterystyka bohaterki KARTA PRACY NR 2 Polemiczny charakter utworu KARTA PRACY NR 3 Kryterium 1. Przedstawienie postaci 2. Najistotniejsza wartość Dokumentacja literacka (cytat lub przykład) i komentarz Istota sporu Uczestnicy sporu Ich poglądy (cytaty, komentarz) 3. Sposób zachowania 4. Stosunek do ludzi 5. Stosunek do świata 6. Sposób odbierania rzeczywistości