ISBN 978-83-89232-99-1

Redakcja Jadwiga Kwiecień Projekt okładki Marek Piwko Program dopuszczony do użytku szkolnego przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania i wpisany do wykazu programów szkolnych do kształcenia ogólnego do nauczania informatyki na poziomie szkoły podstawowej na podstawie recenzji rzeczoznawców: mgra Marka Sadowskiego i dra Jacka Stańdo. Numer dopuszczenia: DKOS-5002-45/07 Wydanie I, maj 2007 Videograf Edukacja Sp. z o.o., 41-500 Chorzów, Al. Harcerska 3 C tel.: (032) 348 31 33, (032) 348 31 35 fax: (032) 348 31 25 office@videograf.pl www.videograf.pl Copyright by Videograf Edukacja Sp. z o.o., Chorzów 2007 ISBN 978-83-89232-99-1

SPIS TREŚCI 1. Założenia programu... 2. Podstawa programowa... 3. Cele kształcenia... 4 6 8 4. Treści kształcenia oraz przewidywane osiągnięcia uczniów... 11 5. Realizacja treści kształcenia w poszczególnych klasach... 17 6. Sposoby pomiaru osiągnięć uczniów... 20 7. Informacje o realizacji programu... 30

1. Założenia programu Zgodnie z podstawą programową kształcenia ogólnego zadaniem szkoły jest przygotowanie uczniów do posługiwania się komputerem i technologią informacyjną, a co za tym idzie, przygotowanie ich do życia w społeczeństwie informacyjnym. Szkoła ma stwarzać uczniom warunki do nabywania umiejętności poszukiwania, porządkowania i wykorzystywania informacji z różnych źródeł. Powinna dążyć do stworzenia uczniom możliwości poznania podstaw elementów informatyki i jej zastosowań oraz przygotowania uczniów do stosowania technologii informacyjnej w życiu codziennym. Ogólnym celem nauczania informatyki w szkole podstawowej jest zapoznanie uczniów ze sprzętem komputerowym i odpowiednim oprogramowaniem oraz przygotowanie do odpowiedzialnego i samodzielnego wykorzystania TI do rozwiązywania problemów z różnych dziedzin. Założeniem niniejszego programu jest dążenie do realizacji ogólnego celu nauczania informatyki w szkole podstawowej. Jest on przewidziany do realizacji w wymiarze jednej godziny tygodniowo w cyklu trzyletnim. Program ten pozwala uczyć w taki sposób, aby uczniowie mogli rozwijać wyobraźnię, aktywność, umiejętność uczenia się i potrafili samodzielnie zdobywać informacje. Realizacja tego programu sprzyja przygotowaniu uczniów do systematycznej nauki technologii informacyjnej w klasach wyższych i korzystania z niej. Treści kształcenia w tym programie zostały ujęte w siedmiu działach: IIII. Bezpieczeństwo i zdrowie wdrażanie uczniów do bezpiecznego i zdrowego korzystania z komputera. IIII. Komputer i system Windows zapoznanie uczniów z podstawowymi elementami komputera oraz z działaniem systemu Windows. IIII. Edytor tekstu poznanie szerokiego zakresu wykorzystywania edytora tekstu oraz sposobów redagowania i formatowania tekstu, wstawiania grafiki i formatowania tabel w dokumencie. IIV. Programy graficzne tworzenie rysunków w grafice rastrowej i wektorowej za pomocą odpowiedniego oprogramowania komputerowego. Wykorzystanie zapisanych rysunków w innych programach. IIV. Internet poznanie zasad wyszukiwania informacji w Internecie, ich gromadzenia i wykorzystywania. Zapoznanie uczniów z komunikatorami oraz sposobami porozumiewania się za pomocą komputera. Nauka zakładania kont pocztowych, wysyłania i odbierania listów pocztą elektroniczną. IVI. Komputerowe obliczenia wykonywanie obliczeń za pomocą kalkulatora. Wykorzystywanie arkusza kalkulacyjnego do rozwiązywania prostych problemów z życia codziennego. 4

VII. Programy multimedialne poznanie multimedialnych źródeł informacji. Przygotowywanie prezentacji multimedialnych zawierających tekst, grafikę i dźwięk. Na drugim etapie kształcenia poziom wiedzy informatycznej uczniów jest dość zróżnicowany. Część uczniów ma komputer w domu i na co dzień z niego korzysta. Są uczniowie, którzy nie mają własnego komputera, ani też możliwości korzystania z niego poza szkołą. Zdarza się również, że uczniowie posiadający komputer wykorzystują go jedynie do gier i rozmów przez Internet. Są jednak i tacy uczniowie, którym komputer służy do poszerzania wiedzy i rozwijania zainteresowań oraz zdobywania informacji w Internecie. Realizując program nauczania na lekcjach informatyki musimy dążyć do tego, by uczniowie, którzy nie mają komputerów, mieli możliwość korzystania z nich na terenie szkoły, i zdobyli potrzebną do tego wiedzę. Uczniom, którzy wykorzystują komputer tylko dla rozrywki, należy uświadomić, iż zakres możliwości tego urządzenia jest bogatszy. Trzeba wdrożyć ich do świadomego wykorzystywania tych możliwości. Zaś uczniom, którzy wykazują zainteresowania informatyką i technologią informacyjną, warto przedstawić możliwości poszerzania zainteresowań w tym zakresie. Na lekcjach informatyki, poza wiadomościami teoretycznymi, należy szczególną uwagę zwrócić na ćwiczenia praktyczne, które sprzyjają samodzielnemu zdobywaniu wiedzy i nowych umiejętności. Dobór ćwiczeń oraz problemów do rozwiązania powinien zachęcać uczniów do samodzielnej pracy, a także do używania narzędzi informatycznych. Podczas realizacji programu trzeba zwrócić szczególną uwagę na spiralny układ materiału. W każdym roku nauki należy wracać do realizowanych wcześniej treści nauczania, poszerzając je o nowe wiadomości i umiejętności oraz utrwalać już zdobyte. Na podstawie niniejszego programu zostały opracowane podręczniki Przygoda z komputerem. Informatyka dla szkoły podstawowej. Klasa 4, 5 i 6. Podręczniki te zapewnią realizację celów i treści zawartych w tym programie. Zawierają one przystępnie podane treści teoretyczne, odpowiednio dobrane do wieku ucznia w poszczególnych klasach, oraz duży wybór ćwiczeń podstawowych i dodatkowych przeznaczonych dla uczniów zdolnych. Zajęcia z informatyki powinny być tak zorganizowane, aby przy jednym stanowisku komputerowym nie pracowało więcej niż dwóch uczniów równocześnie. Przestrzeganie tej zasady umożliwia realizację zadań szkoły określoną w podstawie programowej nauczania informatyki. W przypadku większej liczby uczniów przy jednym stanowisku komputerowym realizacja założeń podstawy programowej może być trudna. 5

2. Podstawa programowa Podstawa programowa to obowiązkowy na danym etapie edukacyjnym zestaw treści nauczania oraz umiejętności, które muszą być uwzględnione w programie nauczania i umożliwiają ustalenie kryteriów ocen szkolnych i wymagań egzaminacyjnych. Podstawę programową dla wszystkich rodzajów szkół ogłasza minister odpowiedzialny za oświatę i wychowanie. 1 Podstawa programowa stanowi punkt wyjścia opracowania różnych szkolnych i ogólnopolskich programów nauczania. Sposób realizacji oraz zakres uzyskiwania założonych w podstawie programowej osiągnięć nie jest określony. Podstawa programowa określa cele i zadania kształcenia szkolnego oraz treści nauczania i osiągnięcia. Podstawa programowa dla przedmiotu informatyka na drugim etapie kształcenia brzmi następująco: INFORMATYKA Cele edukacyjne Nauczenie podstawowych zasad posługiwania się komputerem i technologią informacyjną. Zadania szkoły 1. Umożliwienie uczniom dostępu do komputera. 2. Przygotowanie uczniów do posługiwania się komputerem i technologią informacyjną. 3. Uwrażliwienie uczniów na zagrożenia wychowawcze związane z niewłaściwym korzystaniem z komputerów i ich oprogramowania (np. z gier). Treści nauczania 1. Zasady bezpiecznego posługiwania się komputerem. 2. Komputer jako źródło wiedzy i komunikowania się. Zastosowania komputera w życiu codziennym. 1 Podstawa programowa kształcenia ogólnego. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 26 lutego 2002 roku w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół Dz. U. Nr 51, poz. 458, z późniejszymi zmianami. 6

3. Opracowywanie za pomocą komputera prostych tekstów, rysunków i motywów. 4. Korzystanie z elementarnych zastosowań komputerów do wzbogacania własnego uczenia się i poznawania różnych dziedzin wiedzy. 5. Poznawanie zastosowań komputerów i opartych na technice komputerowej urządzeń spotykanych przez ucznia w miejscach publicznych. Osiągnięcia 1. Posługiwanie się komputerem w przystosowanym dla ucznia środowisku sprzętowym i programistycznym. 2. Opracowywanie za pomocą komputera prostych tekstów, rysunków, motywów. 3. Korzystanie z różnorodnych źródeł i sposobów zdobywania informacji oraz jej przedstawiania i wykorzystania. 4. Stosowanie komputerów do wzbogacania własnego uczenia się i poznawania różnych dziedzin. 7

3. Cele kształcenia Informatyka w szkole podstawowej służy zapoznaniu ucznia ze sprzętem komputerowym i odpowiednim oprogramowaniem i ma przygotować do odpowiedzialnego i samodzielnego wykorzystania TI w rozwiązywaniu problemów z różnych dziedzin. Poniższe cele kształcenia zostały opracowane z myślą o tym, by uczeń w drugim etapie kształcenia posiadł odpowiednią wiedzę zgodną z podstawą programową, potrafił bezpiecznie i krytycznie korzystać w uczeniu się i rozrywce z ciągle rozwijającej się TI. Program ten zakłada sześć głównych celów kształcenia: III. Poznanie zasad bezpiecznego posługiwania się komputerem. III. Posługiwanie się sprzętem komputerowym. III. Przygotowanie do posługiwania się oprogramowaniem. IV. Poznanie zastosowań komputerów i urządzeń wykorzystujących technikę komputerową. I V. Zdobywanie umiejętności krytycznego wykorzystywania informacji ze źródeł multimedialnych i zasobów sieci Internet. VI. Kształcenie umiejętności kulturalnego komunikowania się za pomocą technologii informacyjnej. Z powyższych celów ogólnych wynikają cele szczegółowe, które zostały przedstawione w tabeli. Lp. Cele ogólne Cele szczegółowe I II Poznanie zasad bezpiecznego posługiwania się komputerem. Posługiwanie się sprzętem komputerowym. 1. Znajomość zasad bezpiecznej i higienicznej pracy z komputerem. 2. Stosowanie zasad właściwego zachowania się w pracowni komputerowej. 1. Poznanie urządzeń zestawu kom puterowego oraz ich przeznacze nia. 2. Poznanie urządzeń znajdujących się w jednostce centralnej oraz funkcji, jaką pełnią w komputerze. 3. Poznanie i wykorzystywanie nośników pamięci zewnętrznej. 8

Lp. Cele ogólne Cele szczegółowe III Przygotowanie do posługiwania się oprogramowaniem. 1. Poznanie sposobów komunikowania się z komputerem. 2. Znajomość roli systemu operacyjnego. 3. Opanowanie umiejętności zapisywania i odczytywania wyników pracy z komputerem na różnych nośnikach danych. 4. Opanowanie umiejętności zarządzania plikami i folderami. 5. Poznanie i wykorzystywanie programów użytkowych (programy graficzne, edytor tekstu, programy multimedialne, arkusz kalkulacyjny). IV Poznanie zastosowań komputerów i urządzeń wykorzystujących technikę komputerową. 1. Poznanie urządzeń wykorzystujących technikę komputerową (telefon komórkowy, cyfrowy aparat fotograficzny. 2. Poznanie zastosowania TI w najbliższym otoczeniu. V Zdobywanie umiejętności krytycznego wykorzystywania informacji ze źródeł multimedialnych i zasobów sieci Internet. 1. Wyszukiwanie informacji na zadany temat w komputerowych słownikach i encyklopediach. 2. Posługiwanie się oprogramowaniem w uczeniu się innych przedmiotów i poznawaniu różnych dziedzin wiedzy. 3. Wykorzystywanie przeglądarki in ternetowej do przeglądania stron WWW. 4. Poznanie zasad korzystania z wyszukiwarki. 5. Poznanie zagrożeń wynikających z korzystania z sieci Internet. 9

Lp. Cele ogólne Cele szczegółowe VI Kształtowanie umiejętności kulturalnego komunikowania się za pomocą technologii informacyjnej. 1. Znajomość programów służących do komunikowania się. 2. Korzystanie z wybranych komunikatorów. 3. Umiejętność zakładania kont pocztowych. 4. Umiejętność wysyłania i odbierania listów pocztą elektroniczną. 5. Poznanie i przestrzeganie zasad kulturalnego komunikowania się za pomocą Internetu. 10

4. Treści kształcenia oraz przewidywane osiągnięcia uczniów Kolejnymi podstawowymi pojęciami w podstawie programowej po celach edukacyjnych są treści nauczania i osiągnięcia. W treściach nauczania zawarty jest całokształt podstawowych wiadomości i umiejętności z przedmiotu informatyka przewidzianych do opanowania przez uczniów w drugim etapie kształcenia. Osiągnięcia są wynikiem nauczania i uczenia się. Przewidywane osiągnięcia to założenia, co uczeń powinien umieć w wyniku realizacji przyjętych treści. W programie tym treści nauczania oraz osiągnięcia uczniów zostały ujęte w siedmiu działach tematycznych, które mają swoje odzwierciedlenie w wytyczonych celach nauczania. Lp. Treści kształcenia Przewidywane osiągnięcia uczniów BEZPIECZEŃSTWO I ZDROWIE 1. 2. Regulamin szkolnej pracowni komputerowej. Bezpieczeństwo i higiena pracy przy komputerze. Znają i stosują regulamin szkolnej pracowni komputerowej. Znają zasady bezpiecznego użytkowania komputera i innych urządzeń TI oraz programów komputerowych. Wiedzą, jak prawidłowo zorganizować stanowisko pracy przy komputerze. Wiedzą, jakie zagrożenia są związane z nieprzestrzeganiem higieny pracy przy komputerze i niewłaściwie zorganizowanym stanowiskiem pracy. KOMPUTER I SYSTEM WINDOWS 3. 4. Podstawowe elementy komputera i ich funkcje, urządzenia zewnętrzne (wejściowe i wyjściowe). Podstawowe elementy jednostki centralnej. Potrafią wyróżnić i nazwać następujące elementy zestawu komputerowego: jednostka centralna, monitor, klawiatura, mysz, drukarka, skaner, głośniki, oraz wiedzą, do czego służą. Potrafią wymienić oraz wiedzą, jaką rolę odgrywają w komputerze, następu- 11

Lp. Treści kształcenia Przewidywane osiągnięcia uczniów jące urządzenia: płyta główna, procesor, pamięć RAM, karty rozszerzeń (graficzna, dźwiękowa), dysk twardy, stacja dyskietek. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. Sposoby komunikowania się użytkownika z komputerem. Zasady pracy z systemem operacyjnym. Uruchamianie programów. Zapisywanie i odczytywanie wyników pracy z komputerem na różnych nośnikach danych. Zarządzanie plikami i folderami (kopiowanie, przenoszenie, usuwanie, zmiana nazwy). Instalowanie programów. Zastosowanie TI w różnych dziedzinach życia. Wykorzystują myszkę oraz klawiaturę w celu wydawania polecenia w systemie Windows. Znają zadania systemu operacyjnego w komputerze. Potrafią skorzystać z podstawowych usług systemu operacyjnego. Samodzielnie uruchamiają wskazany program. Potrafią zapisać wyniki swojej pracy na dysku oraz innych nośnikach (dyskietka, pendrive). Potrafią otworzyć pliki zapisane na dysku lub innym nośniku danych. Tworzą foldery. Kopiują i przenoszą obiekty typu folder i plik. Potrafią usuwać pliki i foldery. Potrafią zainstalować nowe oprogramowanie. Znają podstawowe zastosowania komputera, telefonii komórkowej i cyfrowego aparatu fotograficznego. Znają zastosowania TI w swoim otoczeniu. 12

Lp. Treści kształcenia Przewidywane osiągnięcia uczniów EDYTOR TEKSTU 12. 13. 14. 15. 16. 17. Zasady wprowadzania tekstu. Podstawowe operacje na tekście. Redagowanie i formatowanie dokumentów tekstowych. Tworzenie tekstu zawierającego tabele. Wstawianie grafiki do dokumentu tekstowego. Drukowanie dokumentu. Znają zasady wprowadzania tekstu w edytorze tekstu. Potrafią zaznaczyć, skopiować, wkleić, wyciąć oraz usunąć tekst. Wiedzą, jak napisać, zredagować oraz sformatować tekst za pomocą edytora tekstu. Potrafią zamieścić tabelę w dokumencie tekstowym. Wiedzą, jak zmienić obramowanie tabeli, wypełnić komórki tłem i deseniem. Potrafią sformatować tekst znajdujący się w tabeli. Umieją wstawiać rysunki do dokumentu i otaczać je tekstem. Potrafią przygotować dokument do druku. Wiedzą, w jaki sposób wydrukować cały dokument oraz wybraną stronę. PROGRAMY GRAFICZNE 18. 19. Rysowanie, malowanie prostych rysunków. Tworzenie prostych kompozycji graficznych w grafice rastrowej. Wiedzą, jak korzystać z wybranych narzędzi w poznanym programie graficznym. Potrafią stworzyć prosty rysunek za pomocą komputera. Potrafią przekształcać i tworzyć obrazy za pomocą prostego programu graficznego (Paint). 13

Lp. Treści kształcenia Przewidywane osiągnięcia uczniów 20. 21. Tworzenie kompozycji graficznych z wykorzystaniem narzędzi programu grafiki wektorowej. Tworzenie obiektów 3D. Potrafią tworzyć i przekształcać obiekty za pomocą programu grafiki wektorowej (Draw). Potrafią wykonać kompozycję graficzną według podanych wskazówek. Tworzą obiekty trójwymiarowe według podanej instrukcji oraz własnego pomysłu. INTERNET 22. 23. 24. 25. 26. Zapoznanie z pojęciem Internet. Przeglądanie stron internetowych, korzystanie z hiperłączy. Wyszukiwanie informacji w sieci Internet. Komunikowanie się za pomocą komputera, poznanie programów służących do komunikowania się. Wysyłanie i odbieranie listów pocztą elektroniczną. Wiedzą, co to jest Internet. Znają podstawowe usługi sieci internetowej. Wiedzą, jak korzystać z popularnej przeglądarki internetowej. Potrafią poruszać się po stronach WWW. Potrafią korzystać z hiperłączy. Znają zastosowanie wyszukiwarek internetowych. Potrafią posługiwać się wyszukiwarką internetową w celu zdobywania informacji w sieci Web. Znają programy służące do komunikowania się. Potrafią korzystać z wybranych komunikatorów. Potrafią założyć konto pocztowe. Wiedzą, jak wysyłać i odbierać listy z załącznikami. 14

Lp. Treści kształcenia Przewidywane osiągnięcia uczniów KOMPUTEROWE OBLICZENIA 27. 28. 29. 30. Kalkulator wykonywanie obliczeń. Wprowadzanie danych do arkusza kalkulacyjnego. Wykonywanie obliczeń, stosowanie formuł. Zasady formatowania komórek. Znają funkcje klawiszy prostego kalkulatora. Wykorzystują pamięć kalkulatora do wykonywania złożonych operacji. Potrafią określić adres komórki i posługiwać się nim. Wiedzą, jak wprowadzać dane do arkusza. Potrafią wykonać proste obliczenia za pomocą arkusza kalkulacyjnego. Potrafią tworzyć formuły z prostymi funkcjami matematycznymi. Potrafią formatować zawartość komórek. Umieją formatować wygląd komórek. PROGRAMY MULTIMEDIALNE 31. 32. 33. Korzystanie z multimedialnych źródeł informacji: programów edukacyjnych, encyklopedii, leksykonów i słowników. Rozrywka z komputerem: gry, muzyka, filmy. Przygotowanie prezentacji multimedialnej. Wyszukują informacje na zadany temat w komputerowych słownikach i encyklopediach. Posługują się oprogramowaniem w uczeniu się innych przedmiotów i poznawaniu różnych dziedzin wiedzy. Potrafią uruchomić wybraną grę komputerową i z niej korzystać. Wiedzą, w jaki sposób uruchomić pliki muzyczne oraz film. Znają zastosowanie programu do tworzenia prezentacji. Potrafią przełączać widoki slajdów. Potrafią przygotować prostą prezentację według podanych wskazówek. 15

Lp. Treści kształcenia Przewidywane osiągnięcia uczniów 34. 35. Tworzenie slajdów, ustawianie przejść między slajdami. Uatrakcyjnienie prezentacji (animacja, dźwięk). Wiedzą, jak dokładać i usuwać slajdy w prezentacji. Potrafią ustawić przejścia między slajdami. Wiedzą, w jaki sposób dołączyć do slajdu dźwięk i animację. Potrafią zaprezentować przygotowany materiał. 16

5. Realizacja treści kształcenia w poszczególnych klasach Treści kształcenia przewidziane do realizacji w drugim etapie kształcenia zostały ujęte w siedmiu działach tematycznych: IVI. Bezpieczeństwo i zdrowie, IIII. Komputer i system Windows, IIII. Edytor tekstu, I IV. Programy graficzne, IIV. Internet, IVI. Komputerowe obliczenia, VII. Programy multimedialne. Niektóre z powyższych działów przewijają się przez trzy lata nauki, inne wprowadzane są dopiero w piątej lub szóstej klasie. Realizacja treści w poszczególnych działach ma charakter wprowadzenia, rozszerzenia lub utrwalenia. Dział Bezpieczeństwo i zdrowie wprowadzony jest w klasie czwartej. W ramach tego działu uczniowie poznają regulamin szkolnej pracowni komputerowej oraz zasady bezpiecznej i higienicznej pracy przy komputerze. W następnych klasach wiadomości i umiejętności z tego działu są utrwalane. Kolejny dział to Komputer i system Windows. Z zagadnieniami tego działu uczniowie również spotykają się już w klasie czwartej, gdzie poznają podstawowe elementy komputera oraz ich funkcje. Dowiadują się, w jaki sposób użytkownik może komunikować się z komputerem. Poznają sposoby uruchamiania programów oraz zapisywania dokumentów na dysku. W klasie piątej poznają podstawowe elementy jednostki centralnej oraz funkcje, jakie pełnią w komputerze. Zdobywają wiedzę i umiejętności na temat zarządzania plikami i folderami. W klasie szóstej poznają dziedziny życia, w których ma zastosowanie technologia informacyjna. Uczą się instalacji nowego oprogramowania. W ramach tego działu, w klasie czwartej uczniowie są wprowadzani w zagadnienia komputera i systemu Windows, zaś w klasie piątej i szóstej następuje rozszerzenie wiadomości i umiejętności. Zdobywanie wiadomości i umiejętności z zakresu edytora tekstu zostało rozłożone na trzy lata nauki. W klasie czwartej uczniowie zostają wprowadzeni w nowy edytor tekstu. Poznają zasady wprowadzania tekstu, uczą się podstawowych operacji na tekście, redagują i formatują proste dokumenty tekstowe. Uczą się, w jaki sposób przygotować dokument do druku oraz go wydrukować. W klasie piątej poznają sposoby umieszczania w dokumencie tabel i ich formatowania. Zdobywają umiejętność wstawiania grafiki do doku- 17

mentu tekstowego. W klasie szóstej uczniowie utrwalają zdobyte w poprzednich klasach wiadomości i umiejętności. Kolejny dział to Programy graficzne. W klasie czwartej uczniowie zdobywają umiejętność rysowania prostych rysunków i wykonywania kompozycji w programie grafiki rastrowej (np. Paint). Poznają również zasady pracy w programie tworzącym grafikę wektorową (proponowany jest tutaj darmowy program Draw z pakietu OpenOffice). W klasie piątej i szóstej ma miejsce rozszerzenie umiejętności pracy w programie grafiki wektorowej. Uczniowie uczą się tworzyć i przekształcać obiekty, poznają zasady pracy z punktami i krzywymi. W klasie szóstej tworzą obiekty trójwymiarowe. Internet źródło wiedzy i rozrywki. Z tym działem uczniowie spotykają się już w klasie czwartej, gdzie poznają przeglądarkę internetową, uczą poruszania się po stronach WWW. Zdobywają wiedzę na temat wyszukiwania informacji w sieci Web. W klasie piątej poznają komunikatory oraz sposoby komunikowania się za pomocą Internetu. W klasie szóstej uczą się zakładania konta pocztowego oraz wysyłania i odbierania listów pocztą elektroniczną. Komputerowe obliczenia. Ten dział wprowadzony jest w klasie piątej, gdzie uczniowie poznają zasady korzystania z systemowego Kalkulatora. Za jego pomocą ćwiczą proste obliczenia matematyczne. W klasie szóstej poznają arkusz kalkulacyjny oraz zasady wprowadzania danych w komórki. Wykonują proste obliczenia, stosują formuły oraz zasady formatowania komórek. Programy multimedialne to dział, z którym uczniowie spotykają się w klasie piątej. Uczą się korzystania z multimedialnych źródeł informacji oraz wyszukiwania informacji w komputerowych słownikach i encyklopediach. W klasie szóstej uczniowie poznają program przeznaczony do tworzenia prezentacji. Dowiadują się, jak przygotować prostą prezentację, w jaki sposób zarządzać slajdami oraz w jaki sposób uatrakcyjnić prezentację dodając do niej dźwięk i animacje. Podejmują pierwsze kroki w tworzeniu własnej prezentacji multimedialnej. Taki rozkład treści kształcenia pozwala na ich realizację w układzie spiralnym. W kolejnych klasach, w przypadku działu wprowadzonego w poprzedniej klasie, uczniowie bazują na wiadomościach wcześniej zdobytych, wiadomości te są utrwalane i rozszerzane. 18

Poniższa tabela obrazuje sposób realizacji treści kształcenia z podziałem na klasy. Lp. Dział Klasa IV Klasa V Klasa VI I BEZPIECZEŃSTWO I ZDROWIE Wprowadzenie Utrwalenie Utrwalenie II KOMPUTER I SYSTEM Wprowadzenie Rozszerzenie Rozszerzenie WINDOWS III EDYTOR TEKSTU Wprowadzenie Rozszerzenie Utrwalenie IV PROGRAMY GRAFICZNE Wprowadzenie Rozszerzenie Rozszerzenie V INTERNET Wprowadzenie Rozszerzenie Rozszerzenie VI KOMPUTEROWE OBLICZENIA Wprowadzenie Wprowadzenie VII PROGRAMY Wprowadzenie Utrwalenie MULTIMEDIALNE 19

6. Sposoby pomiaru osiągnięć uczniów Osiągnięcia uczniów są wynikiem nauczania i uczenia się. W dużym stopniu zależą one od środowiska rodzinnego, zdolności ucznia oraz jego aspiracji. Pomiar osiągnięć polega na sprawdzaniu zdobytych przez ucznia wiadomości i umiejętności, które powinien posiąść w wyniku nauczania. Metody pomiaru, proponowane w celu sprawdzenia opanowania wiadomości i umiejętności zagadnień informatycznych przewidzianych do realizacji w niniejszym programie, polegają głównie na obserwacji działań ucznia podczas lekcji, ocenie wykonywanych ćwiczeń oraz przeprowadzaniu testów sprawdzających. W opracowanych podręcznikach Przygoda z komputerem. Klasa 4, 5, 6, przy każdym omawianym zagadnieniu informatycznym znajdują się ćwiczenia z przeznaczeniem do utrwalenia i sprawdzenia opanowania wprowadzanych treści. Na końcu każdego działu zamieszczone są testy sprawdzające wiadomości zdobyte przez uczniów po zakończeniu realizacji zagadnień z danego działu. Lp. Osiągnięcia Propozycja metod pomiaru BEZPIECZEŃSTWO I ZDROWIE 1. Znajomość i przestrzeganie regulaminu szkolnej pracowni komputerowej. 2. Znajomość zasad bezpiecznego użytkowania komputera i innych urządzeń TI oraz programów komputerowych. 3. Prawidłowa organizacja stanowiska pracy przy komputerze. test sprawdzający 4. Znajomość zagrożeń związanych z nieprzestrzeganiem higieny pracy przy komputerze i niewłaściwie zorganizowanym stanowiskiem pracy. test sprawdzający 20

Lp. Osiągnięcia Propozycja metod pomiaru KOMPUTER I SYSTEM WINDOWS 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. Umiejętność nazwania oraz znajomość przeznaczenia elementów zestawu komputerowego: jednostka centralna, monitor, klawiatura, mysz, drukarka, skaner, głośniki. Umiejętność nazwania następujących urządzeń: płyta główna, procesor, pamięć RAM, karty rozszerzeń (graficzna, dźwiękowa), dysk twardy, stacja dyskietek, oraz wiedza na temat roli, jaką odgrywają one w komputerze. Korzystanie z myszy oraz klawiatury w celu wydawania polecenia w systemie Windows. Znajomość zadań systemu operacyjnego w komputerze. Umiejętność korzystania z podstawowych usług systemu operacyjnego. Uruchamianie wskazanych programów. Umiejętność zapisywania wyników swojej pracy na dysku oraz innych nośnikach (dyskietka, pendrive). Umiejętność otwierania plików zapisanych na dysku lub innym nośniku danych. Tworzenie folderów. Kopiowanie i przenoszenie obiektów typu folder, plik. test sprawdzający test sprawdzający test sprawdzający test sprawdzający 21

Lp. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. Osiągnięcia Usuwanie plików i folderów. Umiejętność instalowania nowego oprogramowania. Znajomość zastosowania TI w swoim otoczeniu EDYTOR TEKSTU Umiejętność wprowadzania tekstu w edytorze tekstu. Znajomość sposobów kopiowania, wklejania, wycinania oraz usuwania tekstu. Samodzielne pisanie, redagowanie oraz formatowanie tekstu za pomocą edytora. Umiejętność wstawiania tabeli do dokumentu tekstowego. Wykonywanie zmian obramowania tabeli, wypełniania komórek tłem i deseniem. Sprawne formatowanie tekstu znajdującego się w tabeli. Umiejętność wstawiania rysunku do dokumentu i otaczanie go tekstem. Umiejętność przygotowania dokumentu do druku. Znajomość sposobów drukowania całego dokumentu oraz wybranej strony. Propozycja metod pomiaru test sprawdzający 22

Lp. Osiągnięcia Propozycja metod pomiaru 27. 28. 29. 30. 31. 32. PROGRAMY GRAFICZNE Umiejętność korzystania z wybranych narzędzi w poznanym programie graficznym. Wykonywanie prostych rysunków za pomocą komputera. Znajomość sposobów przekształcania oraz tworzenia obrazów za pomocą prostego programu graficznego (Paint). Znajomość sposobów przekształcania oraz tworzenia obrazów za pomocą programu grafiki wektorowej (Draw). Umiejętność wykonania kompozycji graficznej według podanych wskazówek. Umiejętność tworzenia obiektów trójwymiarowych według podanej instrukcji oraz własnego pomysłu. 33. 34. 35. 36. 37. INTERNET Znajomość podstawowych usług sieci internetowej. Umiejętność korzystania z popularnej przeglądarki internetowej. Umiejętność poruszania się po stronach WWW. Umiejętność korzystania z hiperłączy. Znajomość zastosowania wyszukiwarek internetowych. test sprawdzający test sprawdzający 23

Lp. 38. 39. 40. 41. 42. Osiągnięcia Umiejętność posługiwania się wyszukiwarką internetową w celu zdobywania informacji w sieci Web. Znajomość programów służących do komunikowania się za pomocą Internetu. Umiejętność korzystania z wybranych komunikatorów. Umiejętność założenia konta pocztowego Umiejętność wysyłania i odbierania listów z załącznikami. Propozycja metod pomiaru test sprawdzający KOMPUTEROWE OBLICZENIA 43. 44. 45. 46. 47. 48. 49. 24 Znajomość funkcji klawiszy prostego kalkulatora. Wykorzystywanie pamięci kalkulatora do wykonywania złożonych operacji. Umiejętność określania adresu komórki i posługiwania się nim. Umiejętność wprowadzania danych do arkusza. Wykonywanie prostych obliczeń za pomocą arkusza kalkulacyjnego. Tworzenie formuł z prostymi funkcjami matematycznymi. Umiejętność formatowania zawartości komórek. test sprawdzający test sprawdzający test sprawdzający test sprawdzający

Lp. 50. Osiągnięcia Umiejętność formatowania wyglądu komórek. Propozycja metod pomiaru PROGRAMY MULTIMEDIALNE 51. 52. 53. 54. 55. 56. 57. 58. 59. Umiejętność wyszukiwania informacji na zadany temat w komputerowych słownikach i encyklopediach. Wykorzystywanie oprogramowania multimedialnego w uczeniu się innych przedmiotów i poznawaniu różnych dziedzin wiedzy. Umiejętność uruchamiania i korzystania z wybranych gier komputerowych Znajomość zastosowania programu do tworzenia prezentacji. Umiejętność przygotowania prostej prezentacji według podanych wskazówek. Umiejętność dokładania i usuwania slajdów w prezentacji. Umiejętność ustawiania przejścia między slajdami. Znajomość sposobów dołączania do slajdu dźwięku i animacji. Umiejętność zaprezentowania przygotowanej prezentacji. test sprawdzający test sprawdzający 25

Przykładowy test dla klasy 4 sprawdzający wiadomości z działów: Bezpieczeństwo i zdrowie oraz Komputer i system Windows. TEST 1 Postaw znak X w okienku obok właściwej odpowiedzi 1. Właściwie urządzone stanowisko komputerowe powinno posiadać: biurko z odpowiednią wysokością, monitor odchylony nieco w górę, krzesło z podstawką, bezprzewodową klawiaturę. ładne biurko, wygodny fotel, duży monitor, bezprzewodową klawiaturę. stabilne biurko, monitor ustawiony ze środkiem ekranu na wysokości naszej brody, krzesło z regulacją wysokości oraz podstawkę w przypadku, kiedy nie sięgamy całymi stopami do podłogi, przed klawiaturą powinno być zostawione miejsce dla rąk. 2. Zestaw komputerowy tworzą: jednostka centralna drukarka klawiatura mysz jednostka centralna monitor klawiatura mysz skaner monitor klawiatura mysz 26