NAJWYśSZA IZBA KONTROLI DEPARTAMENT KOMUNIKACJI I SYSTEMÓW TRANSPORTOWYCH Nr kontroli P/07/074 Nr ewid. 96/2008/P/07/074/KKT Informacja o wynikach kontroli wykonania w 2007 roku budŝetu państwa w części 71 URZĄD TRANSPORTU KOLEJOWEGO W a r s z a w a m a j 2 0 0 8 r.
Misją NajwyŜszej Izby Kontroli jest dbałość o gospodarność i skuteczność w słuŝbie publicznej dla Rzeczypospolitej Polskiej Wizją NajwyŜszej Izby Kontroli jest cieszący się powszechnym autorytetem najwyŝszy organ kontroli państwowej, którego raporty będą oczekiwanym i poszukiwanym źródłem informacji dla organów władzy i społeczeństwa Informacja o wynikach kontroli wykonania w 2007 roku budŝetu państwa w części 71 URZĄD TRANSPORTU KOLEJOWEGO Dyrektor Departamentu Komunikacji i Systemów Transportowych Krzysztof Wierzejski Zatwierdzam: Jacek Kościelniak Wiceprezes NajwyŜszej Izby Kontroli Warszawa, maja 2008 r. NajwyŜsza Izba Kontroli ul. Filtrowa 57 00-950 Warszawa tel./fax: 0-22- 444 50 00 www.nik.gov.pl
SPIS TREŚCI 1. WPROWADZENIE... 4 CEL I ZAKRES KONTROLI... 4 METODYKA KONTROLI... 4 UWARUNKOWANIA PRAWNE I ORGANIZACYJNE... 4 2. PODSUMOWANIE WYNIKÓW KONTROLI... 6 OCENA OGÓLNA... 6 SPRAWOZDAWCZOŚĆ... 6 POŚWIADCZENIE RZETELNOŚCI KSIĄG RACHUNKOWYCH... 6 UWAGI I WNIOSKI... 7 3. WAśNIEJSZE WYNIKI KONTROLI... 8 DOCHODY... 8 NALEśNOŚCI... 9 PLAN WYDATKÓW... 10 WYDATKI... 10 ROZLICZENIE ŚRODKÓW... 11 ZATRUDNIENIE I WYNAGRODZENIA... 11 POCHODNE OD WYNAGRODZEŃ... 11 ZAKUPY TOWARÓW I USŁUG... 11 WYDATKI MAJĄTKOWE... 12 ZOBOWIĄZANIA... 12 INNE USTALENIA KONTROLI... 12 4. INFORMACJE DODATKOWE O PRZEPROWADZONEJ KONTROLI... 14 PROTOKÓŁ... 14 WYSTĄPIENIE POKONTROLNE... 14 Załączniki 3
Wprowadzenie 1. Wprowadzenie Cel i zakres kontroli NajwyŜsza Izba Kontroli Departament Komunikacji i Systemów Transportowych od 18 grudnia 2007 r. do 31 marca 2008 r. przeprowadziła, na podstawie art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 23 grudnia 1994 r. o NajwyŜszej Izbie Kontroli 1, kontrolę Wykonanie budŝetu państwa w 2007 r. w części 71 - Urząd Transportu Kolejowego. Celem kontroli była ocena wykonania ustawy budŝetowej na rok 2007 2 w tej części. Kontrola obejmowała okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2007 r. i została przeprowadzona pod względem legalności, gospodarności, celowości i rzetelności w centrali Urzędu Transportu Kolejowego, zwanego dalej UTK lub Urząd. Metodyka kontroli Kontrola przeprowadzona została zgodnie z obowiązującymi w NIK standardami kontroli 3 oraz załoŝeniami metodycznymi do kontroli wykonania budŝetu państwa na rok 2007 4. Uwarunkowania prawne i organizacyjne Dysponentem części budŝetowej 71 jest Prezes Urzędu Transportu Kolejowego. Według stanu na 31 grudnia 2007 r. w części 71 nie było dysponentów środków budŝetu państwa niŝszego stopnia. UTK funkcjonował jako urząd dysponenta głównego, a zgodnie z przepisami 5 miał status dysponenta trzeciego stopnia w zakresie pobierania dochodów i dokonywania wydatków ujętych w planie finansowym jednostki. W strukturze organizacyjnej UTK funkcjonowało 7 oddziałów terenowych, których wydatki i koszty działalności realizowane były przez centralę UTK. Wykonanie budŝetu państwa w 2007 r. w części 71 - Urząd Transportu Kolejowego podlegało rygorom wynikającym z ustawy budŝetowej na rok 2007, ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych 6, ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości 7, ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych 8 oraz innych przepisów, określających gospodarkę finansową państwowych jednostek budŝetowych. W 2007 r. nie występowały w części 71 zadania finansowane w ramach środków przeniesionych do wykazu wydatków nie wygasających z upływem roku 2006 9, nie 1 2 3 4 5 6 7 8 9 T.j. DzU z 2007 r. nr 231, poz. 1701. DzU z 2007 r. nr 15, poz. 90. Por. http://bip.nik.gov.pl/pl/bip/metodyka_kontroli/px_standardy_kontroli_nik.pdf. Por.http://bip.nik.gov.pl/pl/bip/metodyka_kontroli/px_kontrola_budzetowa.pdf. 3 ust. 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 29 czerwca 2006 r. w sprawie szczegółowego sposobu wykonywania budŝetu państwa (DzU nr 116, poz. 784 ze zm.). DzU z 2005 r. nr 249, poz. 2104 ze zm. DzU z 2002 r. nr 76, poz. 694 ze zm. DzU z 2007 r. nr 223, poz. 1655. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 11 grudnia 2006 r. w sprawie wydatków budŝetu państwa, które w 2006 r. nie wygasają z upływem roku budŝetowego (DzU nr 232 poz.1689). 4
Wprowadzenie występowały teŝ wydatki przeniesione do wykazu wydatków nie wygasających z upływem roku 2007. 10 Zgodnie z ustawą budŝetową na rok 2007 11, do części 71 nie były kierowane: dotacje budŝetowe, środki pochodzące z UE, a takŝe środki na inwestycje wieloletnie. W 2007 r. nie występowały w tej części inne poza jednostką budŝetową (UTK) - formy organizacyjno-prawne jednostek sektora finansów publicznych, określone w ustawie o finansach publicznych. Zakres zadań i uprawnień Prezesa UTK, realizującego zadania przy pomocy Urzędu Transportu Kolejowego, określają przepisy ustawy z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym 12, a takŝe ustawy z dnia 31 marca 2004 r. o przewozie koleją towarów niebezpiecznych 13 oraz ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. o systemie oceny zgodności 14. Organem, do którego naleŝą uprawnienia w zakresie sprawowania nadzoru nad Prezesem Urzędu Transportu Kolejowego jest minister właściwy ds. transportu 15. Od 16 listopada 2007r. jest nim Minister Infrastruktury 16. Poprzednio (od 5 maja 2006 r.) był nim Minister Transportu 17. 10 11 12 13 14 15 16 17 Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 11 grudnia 2007 r. w sprawie wydatków budŝetu państwa, które w 2007 r. nie wygasają z upływem roku budŝetowego (DzU nr 241, poz.1760). Załączniki: 2, 6, 8 i 9 do ustawy budŝetowej na rok 2007. Ustawa z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym (t.j. DzU z 2007 r. nr 16, poz. 94 ze zm.). DzU nr 97, poz. 962 ze zm. DzU z 2004 r. nr 204, poz. 2087 ze zm. Art. 11 ust. 2 ustawy z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym. Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 16 listopada 2007 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Infrastruktury (DzU nr 216, poz. 1594). Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 5 maja 2006 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Transportu (DzU nr 76, poz. 541); rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 18 lipca 2006 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Transportu (DzU nr 131, poz. 923). 5
Podsumowanie wyników kontroli 2. Podsumowanie wyników kontroli Ocena ogólna NajwyŜsza Izba Kontroli ocenia pozytywnie wykonanie budŝetu państwa za 2007 r. w części 71 - Urząd Transportu Kolejowego. W toku kontroli stwierdzono, Ŝe dysponent główny części 71, tj. Prezes UTK, prawidłowo sprawował określony w art. 153 ust. 2 pkt. 3-4 i ust. 3 pkt. 1-3 ustawy o finansach publicznych nadzór i kontrolę nad wykonaniem budŝetu. Prowadzone były oceny przebiegu wykonania zadań, realizacji dochodów i wydatków oraz wstępne oceny celowości zaciągania zobowiązań finansowych, stosownie do postanowień art. 47 ust. 2 ustawy o finansach publicznych i ustalonych procedur kontroli. NIK nie wnosi uwag do realizacji planu finansowego w 2007 roku w analizowanej części budŝetu państwa. Sprawozdawczość NajwyŜsza Izba Kontroli bez zastrzeŝeń opiniuje sporządzone przez Urząd Transportu Kolejowego sprawozdania budŝetowe za 2007 rok. W wyniku badania wiarygodności ksiąg rachunkowych oraz przeniesień danych z ksiąg rachunkowych do sprawozdań budŝetowych, NajwyŜsza Izba Kontroli stwierdza, Ŝe roczne sprawozdania budŝetowe: - z wykonania planu dochodów budŝetowych (Rb-27); - z wykonania planu wydatków budŝetowych (Rb-28); - o stanie środków na rachunkach bankowych (Rb-23) oraz kwartalne sprawozdania o stanie naleŝności (Rb-N) i o stanie zobowiązań według tytułów dłuŝnych oraz poręczeń i gwarancji (Rb-Z) zostały sporządzone terminowo i prawidłowo 18 w oparciu o dane z ewidencji księgowej Urzędu. Sprawozdania budŝetowe sporządzane w centrali UTK dotyczyły całości wydatków i dochodów w części 71. W części tej nie było podległych dysponentowi głównemu dysponentów środków budŝetu państwa niŝszych stopni, w związku z czym przepisy dotyczące łącznych sprawozdań budŝetowych nie miały zastosowania. Poświadczenie rzetelności ksiąg rachunkowych NajwyŜsza Izba Kontroli pozytywnie ocenia wiarygodność ksiąg rachunkowych UTK. Pozytywnie z zastrzeŝeniami ocenia natomiast poprawność formalną zapisów księgowych. PowyŜszą ocenę sformułowano na podstawie przeglądu analitycznego zapisów w księgach, przeprowadzonej w odniesieniu do całej populacji oraz badania próby 18 Zasady sporządzania sprawozdań określił Minister Finansów w rozporządzeniu z dnia 27 czerwca 2006 r. w sprawie sprawozdawczości budŝetowej (DzU nr 115, poz. 781 ze zm.) 6
Podsumowanie wyników kontroli 159 dowodów księgowych. W wyniku przeglądu analitycznego zapisów stwierdzono, Ŝe: - w przypadku 14,3% zapisów księgowych brak było opisu operacji 19, co było niezgodne z art. 23 ust. 2 pkt 3 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości; - w przypadku 7,5% dowodów, zamiast daty operacji wpisywano datę dekretacji niepodawanie daty operacji gospodarczej jest niezgodne z art. 23 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości. Na skutek tego występowała takŝe nieprawidłowa sekwencja dat, tj. data dowodu, który zgodnie z art. 20 ust. 2 powyŝszej ustawy winien stwierdzać dokonanie operacji gospodarczej, była wcześniejsza od daty operacji, której dotyczył; - w 3 przypadkach dokumenty zaksięgowano po upływie ponad 3 miesięcy od daty ich wystawienia przez UTK (dotyczyło to operacji związanych z naleŝnościami z tytułu przyznanych świadectw bezpieczeństwa), co stanowiło nieprawidłowość wobec przepisu art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości w odniesieniu do miesięcznych okresów sprawozdawczych. Operacje te nie miały jednak wpływu na poziom dochodów wykazanych na koniec roku budŝetowego. W badaniu na próbie 159 dowodów księgowych nie stwierdzono nieprawidłowości. Doboru próby dokonano metodą monetarną 20. Łączna wartość operacji udokumentowanych wylosowanymi dowodami księgowymi wyniosła 2.025,5 tys. zł, czyli ok. 14,7% łącznej wartości wydatków zrealizowanych w części 71 w roku 2007. Uwagi i wnioski Wyniki kontroli wskazują, Ŝe kierownictwo UTK powinno podjąć działania zmierzające do wyeliminowania błędów formalnych przy opisie operacji księgowych oraz poprawy sprawności rozpatrywania wniosków w sprawie nadawania stosownych certyfikatów, autoryzacji i świadectw. 19 Na niekompletność zapisów księgowych, NIK wskazywała po kontroli wykonania budŝetu państwa w 2006 roku. Stwierdzona w toku niniejszej kontroli skala tej nieprawidłowości była mniejsza niŝ 2006 r. 20 Prawdopodobieństwo wylosowania dowodu księgowego jest proporcjonalne do wartości operacji udokumentowanej tym dowodem. 7
WaŜniejsze wyniki kontroli 3. WaŜniejsze wyniki kontroli Dochody Dochody w części 71 - Urząd Transportu Kolejowego były planowane i realizowane w zakresie jednego działu 750 (Administracja publiczna) i rozdziału 75001 (Urzędy naczelnych i centralnych organów administracji rządowej). Dochody zrealizowane w części 71 w roku 2007 wyniosły 1.522,6 tys. zł, czyli 90,6% kwoty zaplanowanej i 47,8% dochodów roku 2006 21. Realność planowania dochodów na 2007 r. była jednak istotnie większa niŝ w roku poprzednim, w którym dochody zrealizowano w 67,8% wielkości zaplanowanej. Mniejsze dochody o 157,4 tys. zł, tj. o 9,4% od zaplanowanych na rok 2007 były skutkiem znacznie niŝszych - od planowanych - wpływów z tytułu opłat za wydawanie certyfikatów i świadectw bezpieczeństwa przewoźnikom kolejowym, autoryzacji i świadectw bezpieczeństwa zarządcom infrastruktury oraz świadectw bezpieczeństwa uŝytkownikom bocznic kolejowych (w pozycji tej zrealizowane dochody wyniosły 85,9 tys. zł przy planie 440 tys. zł). W zakresie świadectw bezpieczeństwa na powyŝszą sytuację miały wpływ: - duŝa liczba wniosków niespełniających wymogów art. 19 ustawy o transporcie kolejowym. Dotyczyło to w szczególności nieposiadania przez wnioskodawców świadectw dopuszczenia do eksploatacji typu budowli i urządzeń przeznaczonych do prowadzenia ruchu kolejowego oraz zatwierdzonych przez Prezesa UTK przepisów wewnętrznych, określających: warunki techniczne oraz zasady i wymagania dotyczące bezpiecznego prowadzenia ruchu kolejowego i utrzymania infrastruktury kolejowej, a takŝe zasady i wymagania organizacyjne związane z utrzymaniem i eksploatacją pojazdów kolejowych; - duŝy udział wniosków o wydanie świadectw bezpieczeństwa z lat ubiegłych, pozostających do rozpatrzenia w 2007 roku. Dotyczyło to spraw za które - zgodnie z obowiązującym trybem 22 - część opłat (opłaty wstępne) wniesiono i odprowadzono do budŝetu państwa w latach ubiegłych. Utrudnieniem przy wydawaniu certyfikatów i autoryzacji bezpieczeństwa był brak dokumentów unijnych 23, o których mowa w artykułach 6 i 7 Dyrektywy 2004/49/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie bezpieczeństwa kolei wspólnotowych (...) 24. W 2007 r. nie zostały jeszcze określone (w akcie wykonawczym do ustawy o transporcie kolejowym) wysokości opłat 21 22 23 24 W sierpniu 2007 r., Prezes UTK, w związku z przebiegiem realizacji dochodów w I połowie 2007 r., poinformował Ministerstwo Finansów o przewidywanym, niŝszym poziomie wykonania planu dochodów w 2007 r. (o ok. 14%) oraz uwarunkowaniach tego stanu. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 9 grudnia 2003 r. w sprawie czynności wykonywanych przez Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego, za które pobierane są opłaty, oraz wysokości tych opłat i trybu ich pobierania - DzU nr 217, poz. 2138, uchylone z dniem 3 kwietnia 2008 r. Wspólne metody oceny bezpieczeństwa CSM - pierwszy pakiet zostanie przyjęty przez Komisję przed dniem 30 kwietnia 2008 r., natomiast drugi pakiet przed dniem 30 kwietnia 2010 r. Wspólne wymagania bezpieczeństwa CST - pierwszy pakiet zostanie przyjęty przez Komisję do dnia 30 kwietnia 2009 r., natomiast drugi pakiet przed dniem 30 kwietnia 2011 r. Dz. U. UE. L. 04.164.44. 8
WaŜniejsze wyniki kontroli NaleŜności pobieranych za wydanie oraz zmianę autoryzacji bezpieczeństwa i certyfikacji bezpieczeństwa 25. Dane o dochodach budŝetowych przedstawiono w załączniku nr 1 do informacji. W wyniku kontroli 4,9% dochodów zrealizowanych w części 71 - Urząd Transportu Kolejowego, NajwyŜsza Izba Kontroli stwierdziła, Ŝe dochody budŝetu państwa były przez UTK rzetelnie pobierane i ewidencjonowane. Pobrane dochody przekazywane były na centralny rachunek bieŝący budŝetu państwa w terminach określonych w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 29 czerwca 2006 r. w sprawie szczegółowego sposobu wykonywania budŝetu państwa 26. Ustalono ponadto, Ŝe zostały zrealizowane dotyczące dochodów wnioski NIK (po kontroli wykonania budŝetu państwa w 2006 r.), które dotyczyły terminowego powiadamiania kontrahentów o nadanych świadectwach i licencjach oraz o naleŝnej z tego tytułu opłacie oraz rozwiązania problemu opłat za 4 autoryzacje laboratoriów, dokonane przed 9 listopada 2006 roku. Według stanu na 31 grudnia 2007 r. naleŝności wyniosły 275,6 tys. zł i były niŝsze o 225,3 tys. zł, tj. o 45% w porównaniu do roku 2006. Podobnie, jak w roku poprzednim, zasadniczą część kwoty naleŝności stanowiły niezapłacone do końca roku naleŝności, dla których nie upłynął termin zapłaty (274,2 tys. zł). W kwocie tej zasadniczą pozycję (255,3 tys. zł) stanowiły naleŝności z tytułu opłat za wydawanie świadectw dopuszczenia do eksploatacji oraz opłat za wydawanie certyfikatów, autoryzacji i świadectw bezpieczeństwa. Wpływ na ten stan miały obowiązujące przepisy 27, zgodnie z którymi wnioskodawcy są obligowani do dokonywania 2 części opłaty (opłaty końcowej) przy odbiorze dokumentów, a przepisy nie określają w jakim terminie od przekazania zawiadomienia o ich wydaniu, wnioskodawcy zobowiązani są je odebrać, a w konsekwencji dokonać opłaty końcowej. Zaległości netto były niŝsze o 14,0 tys. zł, tj. o 90,9% w porównaniu do 2006 r. i wyniosły 1,4 tys. zł. Dotyczyły one, podobnie jak w 2006 r., opłat za udzielone licencje ( 0590). W procesie egzekwowania tych naleŝności stosowano, określone dla zaległości z tego tytułu, przepisy ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Stwierdzono, Ŝe naleŝności budŝetowe w części 71 były monitorowane, a za nieterminowe płatności obciąŝano dłuŝników odsetkami karnymi. W toku badania spraw i dokumentacji, dotyczących dochodów w części 71 nie stwierdzono przypadków umorzeń lub przedawnienia naleŝności budŝetu państwa, a takŝe przypadków zaniechania poboru tych naleŝności. 25 26 27 Stosowne przepisy w tym zakresie zamieszczono dopiero w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 29 lutego 2008 r. w sprawie czynności wykonywanych przez Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego, za które pobierane są opłaty, oraz wysokości tych opłat i trybu ich pobierania (DzU nr 47, poz. 276), które weszło w Ŝycie od 3 kwietnia 2008 r. DzU nr 116, poz. 784 ze zm. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 9 grudnia 2003 r. w sprawie czynności wykonywanych przez Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego, za które pobierane są opłaty, oraz wysokości tych opłat i trybu ich pobierania (DzU nr 217 poz. 2138). 9
WaŜniejsze wyniki kontroli Plan wydatków Wydatki Zaplanowany dla części 71 - Urząd Transportu Kolejowego w ustawie budŝetowej limit wydatków 13.630,0 tys. zł został w trakcie roku zwiększony przez przeniesienia środków z rezerw celowych do kwoty 13.903,6 tys. zł, tj. o 2%. Środki z rezerw celowych budŝetu państwa przeznaczone były na realizację 2 zadań, tj. sfinansowanie od 1 stycznia 2007 r. wynagrodzeń wraz z pochodnymi dla 5 członków korpusu słuŝby cywilnej (216,6 tys. zł) oraz pokrycie kosztów współfinansowania komponentu pomocy bliźniaczej (Twinning) w projekcie CRIS:2005/017-488.02.03 Rozszerzenie kompetencji administracyjnych w celu wdroŝenia unijnych regulacji rynku kolejowego", realizowanego w ramach projektu Transition Facility 2005 (57 tys. zł). W IV kwartale 2007 r. został zwiększony plan wydatków UTK o środki z rezerw celowych na finansowanie 3 go zadania, tj. kolejnego etapu projektu CRIS:2005/017-488.02.03, a mianowicie komponentu Pomocy Technicznej. Zwiększenie to zostało jednak anulowane, z powodu przesunięcia rozpoczęcia realizacji tego zadania na 2008 rok. Zgodnie z uprawnieniami określonymi dla dysponenta części budŝetowej w art. 148 ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych, Prezes UTK wprowadził 6 decyzjami zmiany w planie wydatków na rok 2007. Wszystkie zmiany dotyczyły przeniesień w planie wydatków pomiędzy paragrafami w dziale 750 (Administracja publiczna) rozdziale 75001 (Urzędy naczelnych i centralnych organów administracji rządowej), przy czym 3 zmiany związane były z dostosowaniem planu finansowego do wydatków związanych z realizacją powyŝszego projektu CRIS. Przeniesienia wydatków miały na celu dostosowanie planu finansowego UTK do uszczegóławianych potrzeb, związanych z realizacją zadań i funkcjonowaniem Urzędu. Wydatki wyniosły 13.815,1 tys. zł i były o 88,5 tys. zł, tj. o 0,6% niŝsze od planu po zmianach. Wszystkie wydatki zostały zaplanowane i zrealizowane w dziale 750 (Administracja publiczna), rozdział 75001 (Urzędy naczelnych i centralnych organów administracji rządowej). NajwyŜsza Izba Kontroli nie stwierdziła równieŝ przekroczeń limitów wydatków w poszczególnych podziałkach klasyfikacji budŝetowej. Środki z rezerw celowych dla części 71, na zadania realizowane w 2007 r., wykorzystano zgodnie z celami określonymi w decyzjach przyznających te środki. Dane o wydatkach budŝetowych przedstawiono w załączniku nr 2 do informacji. W strukturze zrealizowanych wydatków w 2007 r. największy udział miały wydatki bieŝące (97,9%). Wydatki majątkowe (zakupy inwestycyjne) stanowiły 1,9% wydatków ogółem. NiŜsze wykonanie wydatków dotyczyło obydwu powyŝszych grup wydatków. Wydatki bieŝące 28 wyniosły 13.524,2 tys. zł i były o 0,4% (o 49,4 tys. zł) niŝsze od planu. Wydatki majątkowe wyniosły 266,7 tys. zł i były o 11,1% (o 33,3 tys. zł) 28 Wydatki bieŝące jednostek budŝetowych obejmują następujące paragrafy klasyfikacji budŝetowej: 401 do 430, 432 do 472, 474, 475, 481, 482, 490 i 493 do 498. 10
WaŜniejsze wyniki kontroli niŝsze od planu. W tej grupie wydatków niŝsze od planowanych były wydatki na zakupy słuŝbowych samochodów osobowych. NajwyŜsza Izba Kontroli nie zgłasza zastrzeŝeń do sposobu planowania wydatków w UTK. Rozliczenie środków Ministerstwo Finansów przekazało w 2007 r. na rachunek UTK kwotę 13.903,6 tys. zł. Niewykorzystane środki budŝetowe (88,5 tys. zł) zostały zwrócone na centralny bieŝący rachunek budŝetu państwa w terminie określonym w 14 ust. 5 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 29 czerwca 2006 r. w sprawie szczegółowego sposobu wykonywania budŝetu państwa 29, stanowiło to 4,7% środków przekazanych w grudniu przez Ministerstwo Finansów. Zatrudnienie i wynagrodzenia Przeciętne zatrudnienie w części 71 wyniosło w 2007 roku 143 osoby i było niŝsze od planowanego o 37 osób, tj. o 20,6%. Zatrudnienie w tej części było planowane i realizowane tylko w dziale 750 (Administracja publiczna). W 2007 r. wystąpiła jednak poprawa w tym zakresie, polegająca na zmniejszeniu o 6 osób, w porównaniu ze stanem w 2006 r., rozpiętości pomiędzy limitem planowanego zatrudnienia a faktycznym zatrudnieniem. Łączne wydatki na wynagrodzenia wyniosły 7.906,0 tys. zł i stanowiły 100% wielkości planowanej po zmianach. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto (z wypłatami dodatkowego wynagrodzenia rocznego) wyniosło 4.607,2 zł. W porównaniu do 2006 r., przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto wzrosło o 118,2 zł, tj. o 2,6%. Limit wydatków na wynagrodzenia nie został przekroczony. Dane o zatrudnieniu i wynagrodzeniach przedstawiono w załączniku nr 3 do informacji. Pochodne od wynagrodzeń UTK przekazywał składki na ubezpieczenia społeczne (1.278,8 tys. zł), Fundusz Pracy (190,8 tys. zł) oraz naleŝne wpłaty na Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (84,9 tys. zł), w terminach określonych w art. 47 ust. 1 pkt 2 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych 30 i art. 49 ust. 2 ustawy z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych 31. Zakupy towarów i usług Wydatki UTK, występujące w paragrafach: 421 (Zakup materiałów i wyposaŝenia), 427 (Zakup usług remontowych) i 430 (Zakup usług pozostałych) wyniosły 1.408,3 tys. zł. Kontrolą objęto kwotę 1.177,4 tys. zł, tj. 83% tych wydatków. 29 30 31 DzU nr 116, poz. 784 ze zm. T.j. DzU z 2007 r. nr 11, poz. 74 ze zm. DzU nr 123, poz. 776, ze zm. 11
WaŜniejsze wyniki kontroli Kontrola wybranych 25 wydatków (w tym 21 wylosowanych metodą MUS, a 4 - dobranych w wyniku przeglądu analitycznego zapisów księgowych), dotyczących zakupów materiałów i usług wykazała, Ŝe były one dokonywane zgodnie z przepisami ustawy Prawo zamówień publicznych. Wydatki majątkowe Wydatki majątkowe wyniosły 266,7 tys. zł i w całości dotyczyły potrzeb centrali i terenowych jednostek organizacyjnych UTK. Wydatki majątkowe zrealizowane zostały zgodnie z planem rzeczowym po zmianach i przeznaczone na zakup samochodu osobowego (172,4 tys. zł), sprzętu komputerowego i oprogramowania (64,1 tys. zł) oraz sprzętu do wyposaŝenia biur (30,2 tys. zł). Z ustalonej w budŝecie państwa kwoty 300 tys. zł na wydatki majątkowe (w 606 - Zakupy inwestycyjne jednostek budŝetowych) wykorzystano 88,9% limitu. W ocenie NIK, zrealizowane zakupy dokonane zostały prawidłowo pod względem legalności i celowości. Zakupionym w trybie przetargu nieograniczonego Volvo S80 zastąpiono eksploatowany od 8 lat samochód marki Opel Omega, generujący wysokie koszty napraw i przeglądów. Celowy był równieŝ zakup urządzenia switch Trapeze, które usprawniło przekaz informacji miedzy centralą Urzędu i oddziałami terenowymi oraz korzystanie z zasobów informatycznych przez 3 kolejne oddziały terenowe w ramach tworzonej sieci informatycznej Urzędu. Zakupiono teŝ platformę WebAdministrator, usprawniającą zarządzanie i prezentowanie informacji na stronach internetowych UTK. Zobowiązania Na koniec 2007 r. w części 71 zobowiązania ogółem wynosiły 623,9 tys. zł i były o 212,8 tys. zł, tj. o 25,4% niŝsze niŝ w 2006 roku. W 2007 r. dokonano spłaty zobowiązań wymagalnych z roku poprzedniego w kwocie 0,7 tys. zł. Zobowiązania wymagalne na koniec 2007 r. wyniosły 0,24 tys. zł i powstały głównie w wyniku przesłania przez wierzycieli faktur po upływie roku budŝetowego. W styczniu 2008 r. dokonano spłaty tych zobowiązań. W UTK nie wystąpiły zobowiązania z tytułu odsetek od nieterminowych płatności. Inne ustalenia kontroli UTK nie korzystał w 2007 r. ze środków Unii Europejskiej oraz innych źródeł zagranicznych. UTK został przyznany w 2007 r. z rezerwy celowej budŝetu państwa limit 57 tys. zł na sfinansowanie części kosztów (przypadającej na Urząd) dokończenia zadania Twinning: PL2005/IB/TR/01 w projekcie CRIS: 2005/017-488.02.03 Rozszerzenie kompetencji administracyjnych w celu wdroŝenia unijnych regulacji rynku kolejowego", realizowanego przy współfinansowaniu ze środków instrumentu finansowego UE Transition Facility. PowyŜsza kwota została wydatkowana zgodnie z przeznaczeniem. W 2007 r. odnotowano poprawę w zakresie sprawności rozpatrywania wniosków w sprawie udzielenia licencji (wzrost liczby udzielonych licencji oraz zmniejszenie stanu nie rozpatrzonych wniosków). Egzaminowi na doradcę do spraw 12
WaŜniejsze wyniki kontroli bezpieczeństwa przewozu koleją towarów niebezpiecznych poddano wszystkie osoby, które złoŝyły wniosek i przystąpiły do egzaminu. Stwierdzono natomiast zmniejszenie sprawności w zakresie rozpatrywania wniosków o nadanie certyfikatów, autoryzacji i świadectw bezpieczeństwa przewoźnikom kolejowym, zarządcom infrastruktury i uŝytkownikom bocznic kolejowych oraz wniosków o nadanie świadectw dopuszczenia do eksploatacji typów budowli, typów urządzeń przeznaczonych do prowadzenia ruchu kolejowego i typów pojazdów kolejowych. W 2007 r. - w porównaniu z 2006 r. - wydano o ok. 36% mniej powyŝszych dokumentów bezpieczeństwa, a udział zakończonych w ciągu roku postępowań w tym zakresie stanowił ok. 17% ogólnej liczby wniosków rozpatrywanych lub pozostających do rozpatrzenia. Większość rozpatrywanych lub pozostających do rozpatrzenia wniosków dotyczyło uŝytkowników bocznic kolejowych. Wyniki kontroli wskazują, Ŝe w 2007 r. prawidłowo funkcjonował w UTK audyt wewnętrzny, a jego rekomendacje były wdraŝane przez kierownictwo Urzędu. NIK pozytywnie ocenia zadaniowy zakres audytu wewnętrznego w UTK. 13
Informacje dodatkowe o przeprowadzonej kontroli 4. Informacje dodatkowe o przeprowadzonej kontroli Protokół Protokół z kontroli został podpisany przez Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego w dniu 11 kwietnia 2008 r. bez zastrzeŝeń. Wystąpienie pokontrolne Wystąpienie pokontrolne skierowano w dniu 14 kwietnia 2008 r. do Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego. Do zawartych w wystąpieniu pokontrolnym ocen, uwag i wniosków, Prezes Urzędu Transportu Kolejowego nie zgłosił zastrzeŝeń 32. W odpowiedzi z dnia 5 maja 2008 r. na wystąpienie pokontrolne, Prezes UTK poinformował Prezesa NIK o sposobie realizacji poszczególnych wniosków pokontrolnych. Z treści odpowiedzi wynika, Ŝe Prezes UTK podjął stosowne działania na rzecz realizacji wszystkich wniosków pokontrolnych, z czego część została juŝ zrealizowana. 32 Na podstawie art. 61 ust. 1 ustawy o NIK. 14
Załączniki załącznik nr 1 Dochody budŝetowe 2006 r. 2007 r. L.p. Wyszczególnienie Wykonanie Ustawa Wykonanie 5:3 5:4 tys. zł %% 1 2 3 4 5 6 7 Ogółem, w tym: 3.186,4 1.680,0 1.522,6 47,8 90,6 1. dział 750 - Administracja publiczna 3.186,4 1.680,0 1.522,6 47,8 90,6 1.1 rozdział 75001 - Urzędy naczelnych i centralnych organów administracji rządowej, w tym: 3.186,4 1.680,0 1.522,6 47,8 90,6 1.1.1 0690 Wpływy z róŝnych opłat*/ 3.122,6 1.630,0 1.376,4 44,1 84,4 */ W UTK 0690 odnosi się do wpływów z tytułu opłat za: - wydawanie certyfikatów i świadectw bezpieczeństwa przewoźnikom kolejowym, autoryzacji i świadectw bezpieczeństwa zarządcom infrastruktury i świadectw bezpieczeństwa uŝytkownikom bocznic kolejowych oraz świadectw dopuszczenia do eksploatacji typów budowli, typów urządzeń przeznaczonych do prowadzenia ruchu kolejowego i typów pojazdów kolejowych, - przeprowadzanie egzaminów na doradców do spraw bezpieczeństwa przewozu koleją towarów niebezpiecznych, - autoryzacje jednostek certyfikujących, jednostek kontrolujących i laboratoriów działających w systemie oceny zgodności podsystemów strukturalnych i składników interoperacyjności z zasadniczymi wymaganiami dotyczącymi interoperacyjności kolei. 15
Załączniki załącznik nr 2 Wydatki budŝetowe Lp. Wyszczególnienie 2006 r. 2007 r. Wykonanie Ustawa BudŜet po zmianach Wykonanie w tym: wydatki niewygasające 6:3 6:4 6:5 tys. zł %% 1 2 3 4 5 6 6a 7 8 9 Ogółem, w tym: 12.715,3 13.630,0 13.903,6 13.815,1 0 108,6 101,4 99,4 1. dział 750 - Administracja publiczna 12.715,3 13.630,0 13.903,6 13.815,1 0 108,6 101,4 99,4 rozdział 75001 - Urzędy naczelnych i centralnych 1.1. organów administracji 12.715,3 13.630,0 13.903,6 13.815,1 0 108,6 101,4 99,4 rządowej, w tym: 1.1.1. - wydatki bieŝące 12.421,2 13.300,0 13.573,6 13.524,2 0 108,9 101,7 99,6 1.1.2. - wydatki majątkowe 273,7 300,0 300,0 266,7 0 97,4 88,9 88,9 16
Załączniki załącznik nr 3 Zatrudnienie i wynagrodzenia Wyszczególnienie Przeciętne zatrudnienie według Rb-70 Wykonanie 2006 r. Wykonanie 2007 r. Wynagrodzenia według Rb-70*** Przeciętne miesięczne wynagrodzenie na 1 pełnozatrudnionego Przeciętne zatrudnienie według Rb-70 Wynagrodzenia według Rb-70*** Przeciętne miesięczne wynagrodzenie na 1 pełnozatrudnionego osób tys. zł zł osób tys. zł zł %% 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1. 1.1 Ogółem, w tym: 133 7.164,5 4.489,0 143 7.906,0 4.607,2 102,6 dział 750 Administracja publiczna rozdział 75001 Urzędy naczelnych i centralnych organów administracji rządowej, w tym: wg statusu zatrudnienia* 02 133 7.164,5 4.489,0 143 7.906,0 4.607,2 102,6 133 7.164,5 4.489,0 143 7.906,0 4.607,2 102,6 2 428,4 17.850,00 2 255,1 10.631,00 8: 5 59,6 03 131 6.736,1 4.285,05 131 6.534,7 4.156,95 97,0 16** - - - 10 1.116,2 9.301,29 - * Oznaczenie statusu zatrudnienia określone zostało w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 27 czerwca 2006 r. ws. sprawozdawczości budŝetowej - zał. 33 Rozdz. 16 par. 29 pkt 5 (DzU nr 115, poz. 781 ze zm.). M.in.: symbol 02 osoby zajmujące kierownicze stanowiska państwowe, symbol 03 korpus słuŝby cywilnej, symbol 16 - osoby zajmujące wysokie stanowiska państwowe niebędące kierowniczymi stanowiskami państwowymi ani kierowniczymi stanowiskami w słuŝbie zagranicznej. ** Statusu zatrudnienia oznaczany symbolem 16 wprowadzony został do ww. rozporządzenia od 31.01. 2007 r. *** Łącznie z dodatkowym wynagrodzeniem rocznym. 17
Załączniki załącznik nr 4 Kalkulacja oceny końcowej część 71 - Urząd Transportu Kolejowego Oceny wykonania budŝetu części 71 Urząd Transportu Kolejowego dokonano stosując kryteria oparte na wskaźnikach wartościowych opracowanych przez NIK i opublikowanych w Analizie wykonania budŝetu państwa i załoŝeń polityki pienięŝnej w 2007 roku 33. Grupa I Dochody: 1.522,6 tys. zł Wydatki : 13.815,1 tys. zł Łączna kwota dochodów i wydatków G: 15.337,7 tys. zł Waga wydatków w łącznej kwocie: Ww = W : G = 0,9007 Waga dochodów w łącznej kwocie Wd = D : G = 0,0993 Ocena cząstkowa dochodów: pozytywna Ocena cząstkowa wydatków: pozytywna Liczby przypisane do ocen: pozytywna (5), pozytywna z zastrzeŝeniami (3), negatywna (1) Wynik końcowy Wk: 5 x 0,0993 + 5 x 0,9007 = 5 Ocena końcowa: pozytywna 33 Por. http://bip.nik.gov.pl/pl/bip/rnetodyka_kontroli/px_kryteria_oc_wyk_budz.pdf 18
Załączniki załącznik nr 5 Wykaz organów, którym przekazano informację o wynikach kontroli 1. Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej 2. Marszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej 3. Marszałek Senatu Rzeczypospolitej Polskiej 4. Prezes Rady Ministrów 5. Sejmowa Komisja Finansów Publicznych 6. Sejmowa Komisja do Spraw Kontroli Państwowej 7. Sejmowa Komisja Infrastruktury 8. Minister Finansów 9. Prezes Urzędu Transportu Kolejowego 10. Minister Infrastruktury 11. Minister Sprawiedliwości 19