Włodawa, październik 2012

KONCEPCJA PRACY Zespołu Szkół Zawodowych Nr 1 i II Liceum Ogólnokształcącego we Włodawie na lata 2012-2016 Włodawa, październik 2012

Misja szkoły Zespół Szkół Zawodowych nr 1 im. II Warszawskiej Brygady Saperów i II Liceum Ogólnokształcące im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego we Włodawie to szkoła, która: promuje humanistyczny system wartości; zapewnia właściwie prowadzone zajęcia lekcyjne i pozalekcyjne; zawsze traktuje ucznia podmiotowo i partnersko; pomaga każdemu uczniowi w kształtowaniu jego osobowości; kreuje mądrego i dobrego obywatela, wyrastającego z polskiej tradycji; propaguje partnerstwo i współpracę między uczniami, rodzicami, nauczycielami, pracownikami szkoły i społecznością lokalną z zachowaniem przyjętych norm; uczy szanowania zasad demokracji; pomaga zdobywać wiedzę, pozwalającą każdemu uczniowi znaleźć swoje miejsce w życiu; jest świadoma faktu, że wychowanie i kształcenie jest procesem ciągłym i trwa całe życie; przyjmuje zasadę, że nauczyciel w zakresie wychowania pełni funkcję wspomagającą i uzupełniającą w stosunku do rodziców; inspiruje nauczycieli i uczniów do działań twórczych oraz własnego rozwoju; wyznaje filozofię elastycznego reagowania w obliczu wszelkich zmian; zawsze stawia na jakość; pragnie, aby jej absolwenci zostali przyjaciółmi Szkoły. Wizja szkoły Zespół Szkół Zawodowych nr 1 i II Liceum Ogólnokształcące we Włodawie jest placówką oświatową w której: Program edukacyjny szkoły nakierowany na potrzeby ucznia wzmacnia poczucie podmiotowości i wiary we własne siły, tworząc warunki do łączenia aktywności poznawczej z aktywnością społeczną, stymuluje wszechstronny rozwój osobowości. Sprawia, że uczeń lubi swoją szkołę i czuje się z nią emocjonalnie związany. 2

Program szkoły ukierunkowany jest na potrzeby ucznia i jego środowiska lokalnego. Zapewnia dobre przygotowanie ucznia do egzaminu maturalnego i egzaminu zawodowego oraz podjęcia nauki w szkołach wyższych, a jednocześnie jest podatny na modyfikacje umożliwiające wprowadzanie innowacji i eksperymentów pedagogicznych. W szkole panuje życzliwa atmosfera oparta na kulturze osobistej nauczycieli, uczniów i rodziców, wzajemnym szacunku, akceptacji, pomocy i współdziałaniu. Pielęgnowane są tradycje szkoły i tworzona jest przy tym wspólnota nauczycieli, uczniów, rodziców i absolwentów. Rodzice aktywnie uczestniczą w procesie budowania systemu wartości u swoich dzieci, współdziałają i wspierają nauczycieli w pracy, pomagają w rozwiązywaniu problemów szkoły. Jasny i spójny program wychowawczy poprzez konsekwentnie realizowany system oddziaływań kształtuje pożądane zachowania, u podstaw których znajdują się powszechnie akceptowane zasady moralne. Jednolity, czytelny i zobiektywizowany system oceniania uwzględnia zaangażowanie i wkład pracy ucznia oraz motywuje do samorozwoju. Wdrażanie technologii informacyjnej i aktywne metody pracy, rozwijanie umiejętności posługiwania się językami obcymi oraz nowoczesna baza dydaktyczna stwarzają szansę sprostania wyzwaniom XXI wieku. Nauczyciele mają zabezpieczone warunki do podnoszenia swoich kwalifikacji i są dobrze wynagradzani za swoją pracę. Dyrektor szkoły tworzy właściwą atmosferę pracy, jest konsekwentny w postępowaniu, sprawiedliwy. Potrafi sprawnie organizować pracę szkoły, wspiera nauczycieli w ich pracy, umie rozwiązywać konflikty. Jest dobrym gospodarzem szkoły. Organizowane są atrakcyjne zajęcia pozalekcyjne. Bogato i nowocześnie wyposażone klasopracownie zachęcają młodzież do zdobywania wiedzy, a obiekty sportowe zapewniają warunki do prawidłowego rozwoju fizycznego. 3

MODEL ABSOLWENTA Absolwent Zespołu Szkół Zawodowych Nr 1 i II Liceum Ogólnokształcącego we Włodawie jest: 4

CELEM KSZTAŁCENIA OGÓLNEGO W SZKOLE PONADGIMNAZJALNEJ jest: 1. Przyswojenie przez uczniów określonego zasobu wiadomości na temat faktów, zasad, teorii i praktyki. 2. Zdobycie przez uczniów umiejętności wykorzystania posiadanych wiadomości podczas wykonywania zadań i rozwiązywania problemów. 3. Kształtowanie u uczniów postaw warunkujących sprawne i odpowiedzialne funkcjonowanie we współczesnym świecie. DO NAJWAŻNIEJSZYCH UMIEJĘTNOŚCI ZDOBYWANYCH PRZEZ UCZNIÓW W TRAKCIE KSZTAŁCENIA OGÓLNEGO W SZKOLE PONADGIMNAZJALNEJ należą; 1. Czytanie - umiejętność rozumienia, wykorzystywania i refleksyjnego przetwarzania tekstów, w tym tekstów kultury, prowadząca do osiągnięcia własnych celów, rozwoju osobowego oraz aktywnego uczestnictwa w życiu społeczeństwa. 2. Myślenie matematyczne umiejętność wykorzystania narzędzi matematyki w życiu codziennym oraz formułowania sądów opartych na rozumowaniu matematycznym. 3. Myślenie naukowe umiejętność wykorzystania wiedzy o charakterze naukowym do identyfikowania rozwiązywania problemów, a także formułowania wniosków opartych na obserwacjach empirycznych dotyczących przyrody i społeczeństwa. 4. Umiejętność komunikowania się w języku ojczystym i językach obcych, zarówno w mowie, jak i w piśmie. 5. Umiejętność sprawnego posługiwania się nowoczesnymi technologiami informacyjnokomunikacyjnymi. 6. Umiejętność wyszukiwania, selekcjonowania i krytycznej analizy informacji. 7. Umiejętność rozpoznawania własnych potrzeb edukacyjnych oraz ucznia się. 8. Umiejętność pracy zespołowej. W procesie kształcenia ogólnego szkoła kształtuje u uczniów postawy sprzyjające ich dalszemu rozwojowi indywidualnemu i społecznemu, takie jak: uczciwość, wiarygodność, odpowiedzialność, wytrwałość, poczucie własnej wartości, szacunek dla innych ludzi, ciekawość poznawcza, kreatywność, przedsiębiorczość, kultura osobista, gotowość do uczestnictwa w kulturze, podejmowanie inicjatyw oraz pracy zespołowej. W rozwoju społecznym bardzo ważne jest kształtowanie postawy obywatelskiej, postawy poszanowania tradycji i kultury własnego narodu, a także postawy poszanowania dla innych kultur i tradycji. Szkoła podejmuje odpowiednie kroki w celu zapobiegania wszelkiej dyskryminacji. 5

KOMPETENCJE KLUCZOWE W UCZENIU SIĘ PRZEZ CAŁE ŻYCIE EUROPEJSKIE RAMY ODNIESIENIA Tło i cele W związku z postępującą globalizacją Unia Europejska staje przed coraz to nowymi wyzwaniami, dlatego też każdy obywatel będzie potrzebował szerokiego wachlarza kompetencji kluczowych, by łatwo przystosować się do szybko zmieniającego się świata, w którym zachodzą rozliczne wzajemne powiązania. Edukacja w swym podwójnym społecznym i ekonomicznym wymiarze ma do odegrania zasadniczą rolę polegającą na zapewnieniu nabycia przez obywateli Europy kompetencji kluczowych koniecznych, aby umożliwić im elastyczne dostosowywanie się do takich zmian. W szczególności, opierając się na wielorakich kompetencjach indywidualnych, należy sprostać zróżnicowanym potrzebom osób uczących się poprzez zapewnienie równości i dostępu dla tych grup, które ze względu na trudności edukacyjne, spowodowane okolicznościami osobistymi, społecznymi, kulturowymi lub ekonomicznymi, wymagają szczególnego wsparcia w realizacji swojego potencjału edukacyjnego. Przykładami takich grup są osoby o niskich kwalifikacjach podstawowych, w szczególności osoby o niskiej sprawności w zakresie czytania i pisania, osoby przedwcześnie kończące naukę szkolną, długotrwale bezrobotne, powracający do pracy po długotrwałym urlopie, osoby starsze, migranci oraz osoby niepełnosprawne. W tym kontekście głównymi celami ram odniesienia są: 1) określenie i zdefiniowanie kompetencji kluczowych koniecznych do osobistej samorealizacji, bycia aktywnym obywatelem, spójności społecznej i uzyskania szans na zatrudnienie w społeczeństwie wiedzy; 2) wspieranie działań państw członkowskich zmierzających do zapewnienia młodym ludziom po zakończeniu kształcenia i szkoleń kompetencji kluczowych w stopniu przygotowującym ich do dorosłego życia i stanowiącym podstawę dla dalszej nauki i życia zawodowego, oraz zapewnienia dorosłym możliwości rozwijania i aktualizowania ich kompetencji kluczowych w ciągu całego życia; 3) dostarczenie twórcom polityki, instytucjom edukacyjnym, pracodawcom oraz osobom uczącym się narzędzia referencyjnego na poziomie europejskim, aby ułatwić starania na rzecz osiągnięcia wspólnie uzgodnionych celów na szczeblu krajowym i europejskim; 4) określenie ram dalszego działania na poziomie Wspólnoty zarówno w zakresie programu roboczego Edukacja i Szkolenia 2010, jak i wspólnotowych programów edukacji i szkolenia. 6

KOMPETENCJE KLUCZOWE Kompetencje są definiowane w niniejszym dokumencie jako połączenie wiedzy, umiejętności i postaw odpowiednich do sytuacji. Kompetencje kluczowe to te, których wszystkie osoby potrzebują do samorealizacji i rozwoju osobistego, bycia aktywnym obywatelem, integracji społecznej i zatrudnienia. W ramach odniesienia ustanowiono osiem kompetencji kluczowych: 1) porozumiewanie się w języku ojczystym; 2) porozumiewanie się w językach obcych; 3) kompetencje matematyczne i podstawowe kompetencje naukowo-techniczne; 4) kompetencje informatyczne; 5) umiejętność uczenia się; 6) kompetencje społeczne i obywatelskie; 7) inicjatywność i przedsiębiorczość; oraz 8) świadomość i ekspresja kulturalna. Kompetencje kluczowe uważane są za jednakowo ważne, ponieważ każda z nich może przyczynić się do udanego życia w społeczeństwie wiedzy. Zakresy wielu spośród tych kompetencji częściowo się pokrywają i są powiązane, aspekty niezbędne w jednej dziedzinie wspierają kompetencje w innej. Dobre opanowanie podstawowych umiejętności językowych, 30.12.2006 PL Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej L 394/13 czytania, pisania, liczenia i umiejętności w zakresie technologii informacyjnych i komunikacyjnych (TIK) jest niezbędną podstawą uczenia się; umiejętność uczenia się sprzyja wszelkim innym działaniom kształceniowym. Niektóre zagadnienia mają zastosowanie we wszystkich elementach ram odniesienia: krytyczne myślenie, kreatywność, inicjatywność, rozwiązywanie problemów, ocena ryzyka, podejmowanie decyzji i konstruktywne kierowanie emocjami są istotne we wszystkich ośmiu kompetencjach kluczowych. 1. Porozumiewanie się w języku ojczystym Definicja: Porozumiewanie się w języku ojczystym to zdolność wyrażania i interpretowania pojęć, myśli, uczuć, faktów i opinii w mowie i piśmie (rozumienie ze słuchu, mówienie, czytanie i pisanie) oraz językowej interakcji w odpowiedniej i kreatywnej formie w pełnym zakresie kontekstów społecznych i kulturowych w edukacji i szkoleniu, pracy, domu i czasie wolnym. 7

Niezbędna wiedza, umiejętności i postawy powiązane z tą kompetencją: Kompetencja komunikacyjna jest wynikiem opanowania języka ojczystego, nieodłącznie związanego z rozwojem indywidualnych zdolności poznawczych umożliwiających interpretację świata i relacje z innymi ludźmi. Porozumiewanie się w języku ojczystym wymaga od osoby znajomości słownictwa, gramatyki funkcjonalnej i funkcji języka. Obejmuje ona świadomość głównych typów interakcji słownej, znajomość pewnego zakresu tekstów literackich i innych, głównych cech rozmaitych stylów i rejestrów języka oraz świadomość zmienności języka i sposobów porozumiewania się w różnych kontekstach. Osoby powinny posiadać umiejętność porozumiewania się w mowie i piśmie w różnych sytuacjach komunikacyjnych, a także obserwowania swojego sposobu porozumiewania się i przystosowywania go do wymogów sytuacji. Kompetencja ta obejmuje również umiejętności rozróżniania i wykorzystywania różnych typów tekstów, poszukiwania, gromadzenia i przetwarzania informacji, wykorzystywania pomocy oraz formułowania i wyrażania własnych argumentów w mowie i w piśmie w przekonujący sposób, odpowiednio do kontekstu. Pozytywna postawa w stosunku do porozumiewania się w ojczystym języku obejmuje skłonność do krytycznego i konstruktywnego dialogu, wrażliwość na walory estetyczne oraz chęć ich urzeczywistniania oraz zainteresowanie kontaktami z innymi ludźmi. Wiąże się to ze świadomością oddziaływania języka na innych ludzi oraz potrzebę rozumienia i używania języka w sposób pozytywny i odpowiedzialny społecznie. 2. Porozumiewanie się w językach obcych Definicja: Porozumiewanie się w obcych językach opiera się w znacznej mierze na tych samych wymiarach umiejętności, co porozumiewanie się w języku ojczystym na zdolności do rozumienia, wyrażania i interpretowania pojęć, myśli, uczuć, faktów i opinii w mowie i piśmie (rozumienie ze słuchu, mówienie, czytanie i pisanie) w odpowiednim zakresie kontekstów społecznych i kulturalnych (w edukacji i szkoleniu, pracy, domu i czasie wolnym) w zależności od chęci lub potrzeb danej osoby. Porozumiewanie się w obcych językach wymaga również takich umiejętności, jak mediacja i rozumienie różnic kulturowych. Stopień opanowania języka przez daną osobę może być różny w przypadku czterech kompetencji językowych (rozumienie ze słuchu, mówienie, czytanie i pisanie) i poszczególnych języków oraz zależny od społecznego i kulturowego kontekstu osobistego, otoczenia oraz potrzeb lub zainteresowań danej osoby. Niezbędna wiedza, umiejętności i postawy powiązane z tą kompetencją: Kompetencja porozumiewania się w obcych językach wymaga znajomości słownictwa i gramatyki funkcjonalnej oraz świadomości głównych typów interakcji słownej i rejestrów języka. Istotna jest również znajomość konwencji społecznych oraz aspektu kulturowego i zmienności języków. 8

Na niezbędne umiejętności w zakresie komunikacji w językach obcych składa się zdolność rozumienia komunikatów słownych, inicjowania, podtrzymywania i kończenia rozmowy oraz czytania, rozumienia i pisania tekstów, odpowiednio do potrzeb danej osoby. Osoby powinny także być w stanie właściwie korzystać z pomocy oraz uczyć się języków również w nieformalny sposób w ramach uczenia się przez całe życie. Pozytywna postawa obejmuje świadomość różnorodności kulturowej, a także zainteresowanie i ciekawość języków i komunikacji międzykulturowej. 3. Kompetencje matematyczne i podstawowe kompetencje naukowotechniczne Definicja: A. Kompetencje matematyczne obejmują umiejętność rozwijania i wykorzystywania myślenia matematycznego w celu rozwiązywania problemów wynikających z codziennych sytuacji. Istotne są zarówno proces i czynność, jak i wiedza, przy czym podstawę stanowi należyte opanowanie umiejętności liczenia. Kompetencje matematyczne obejmują w różnym stopniu zdolność i chęć wykorzystywania matematycznych sposobów myślenia (myślenie logiczne i przestrzenne) oraz prezentacji (wzory, modele, konstrukty, wykresy, tabele). B. Kompetencje naukowe odnoszą się do zdolności i chęci wykorzystywania istniejącego zasobu wiedzy i metodologii do wyjaśniania świata przyrody, w celu formułowania pytań i wyciągania wniosków opartych na dowodach. Za kompetencje techniczne uznaje się stosowanie tej wiedzy i metodologii w odpowiedzi na postrzegane potrzeby lub pragnienia ludzi. Kompetencje w zakresie nauki i techniki obejmują rozumienie zmian powodowanych przez działalność ludzką oraz odpowiedzialność poszczególnych obywateli. Niezbędna wiedza, umiejętności i postawy powiązane z tą kompetencją: A. Konieczna wiedza w dziedzinie matematyki obejmuje solidną umiejętność liczenia, znajomość miar i struktur, głównych operacji i sposobów prezentacji matematycznej, rozumienie terminów i pojęć matematycznych, a także świadomość pytań, na które matematyka może dać odpowiedź. Osoba powinna posiadać umiejętności stosowania głównych zasad i procesów matematycznych w codziennych sytuacjach prywatnych i zawodowych, a także śledzenia i oceniania ciągów argumentów. Powinna ona być w stanie rozumować w matematyczny sposób, rozumieć dowód matematyczny i komunikować się językiem matematycznym oraz korzystać z odpowiednich pomocy. Pozytywna postawa w matematyce opiera się na szacunku dla prawdy i chęci szukania przyczyn i oceniania ich zasadności. 9

B. W przypadku nauki i techniki, niezbędna wiedza obejmuje główne zasady rządzące naturą, podstawowe pojęcia naukowe, zasady i metody, technikę oraz produkty i procesy techniczne, a także rozumienie wpływu nauki i technologii na świat przyrody. Kompetencje te powinny umożliwiać osobom lepsze rozumienie korzyści, ograniczeń i zagrożeń wynikających z teorii i zastosowań naukowych oraz techniki w społeczeństwach w sensie ogólnym (w powiązaniu z podejmowaniem decyzji, wartościami, zagadnieniami moralnymi, kulturą itp.). Umiejętności obejmują zdolność do wykorzystywania i posługiwania się narzędziami i urządzeniami technicznymi oraz danymi naukowymi do osiągnięcia celu bądź podjęcia decyzji lub wyciągnięcia wniosku na podstawie dowodów. Osoby powinny również być w stanie rozpoznać niezbędne cechy postępowania naukowego oraz posiadać zdolność wyrażania wniosków i sposobów rozumowania, które do tych wniosków doprowadziły. Kompetencje w tym obszarze obejmują postawy krytycznego rozumienia i ciekawości, zainteresowanie kwestiami etycznymi oraz poszanowanie zarówno bezpieczeństwa, jak i trwałości, w szczególności w odniesieniu do postępu naukowo technicznego w kontekście danej osoby, jej rodziny i społeczności oraz zagadnień globalnych. 4. Kompetencje informatyczne Definicja: Kompetencje informatyczne obejmują umiejętne i krytyczne wykorzystywanie technologii społeczeństwa informacyjnego (TSI) w pracy, rozrywce i porozumiewaniu się. Opierają się one na podstawowych umiejętnościach w zakresie TIK: wykorzystywania komputerów do uzyskiwania, oceny, przechowywania, tworzenia, prezentowania i wymiany informacji oraz do porozumiewania się i uczestnictwa w sieciach współpracy za pośrednictwem Internetu. Niezbędna wiedza, umiejętności i postawy powiązane z tą kompetencją: Kompetencje informatyczne wymagają solidnego rozumienia i znajomości natury, roli i możliwości TSI w codziennych kontekstach: w życiu osobistym i społecznym, a także w pracy. Obejmuje to główne aplikacje komputerowe edytory tekstu, arkusze kalkulacyjne, bazy danych, przechowywanie informacji i posługiwanie się nimi oraz rozumienie możliwości i potencjalnych zagrożeń związanych z Internetem i komunikacją za pośrednictwem mediów elektronicznych (poczta elektroniczna, narzędzia sieciowe) do celów pracy, rozrywki, wymiany informacji i udziału w sieciach współpracy, a także do celów uczenia się i badań. Osoby powinny także rozumieć, w jaki sposób TSI mogą wspierać kreatywność i innowacje, a także być świadome zagadnień dotyczących prawdziwości i rzetelności dostępnych informacji oraz zasad prawnych i etycznych mających zastosowanie przy interaktywnym korzystaniu z TSI. Konieczne umiejętności obejmują zdolność poszukiwania, gromadzenia i przetwarzania informacji oraz ich wykorzystywania w krytyczny i systematyczny sposób, przy jednoczesnej ocenie ich odpowiedniości, z rozróżnieniem elementów 10

rzeczywistych od wirtualnych przy rozpoznawaniu połączeń. Osoby powinny posiadać umiejętności wykorzystywania narzędzi do tworzenia, prezentowania i rozumienia złożonych informacji, a także zdolność docierania do usług oferowanych w Internecie, wyszukiwania ich i korzystania z nich; powinny również być w stanie stosować TSI jako wsparcie krytycznego myślenia, kreatywności i innowacji. Korzystanie z TSI wymaga krytycznej i refleksyjnej postawy w stosunku do dostępnych informacji oraz odpowiedzialnego wykorzystywania mediów interaktywnych. Rozwijaniu tych kompetencji sprzyja również zainteresowanie udziałem w społecznościach i sieciach w celach kulturalnych, społecznych lub zawodowych. 5. Umiejętność uczenia się Definicja: Umiejętność uczenia się to zdolność konsekwentnego i wytrwałego uczenia się, organizowania własnego procesu uczenia się, w tym poprzez efektywne zarządzanie czasem i informacjami, zarówno indywidualnie, jak i w grupach. Kompetencja ta obejmuje świadomość własnego procesu uczenia się i potrzeb w tym zakresie, identyfikowanie dostępnych możliwości oraz zdolność pokonywania przeszkód w celu osiągnięcia powodzenia w uczeniu się. Kompetencja ta oznacza nabywanie, przetwarzanie i przyswajanie nowej wiedzy i umiejętności, a także poszukiwanie i korzystanie ze wskazówek. Umiejętność uczenia się pozwala osobom nabyć umiejętność korzystania z wcześniejszych doświadczeń w uczeniu się i ogólnych doświadczeń życiowych w celu wykorzystywania i stosowania wiedzy i umiejętności w różnorodnych kontekstach w domu, w pracy, a także w edukacji i szkoleniu. Kluczowymi czynnikami w rozwinięciu tej kompetencji u danej osoby są motywacja i wiara we własne możliwości. Niezbędna wiedza, umiejętności i postawy powiązane z tą kompetencją: W sytuacji, kiedy uczenie się skierowane jest na osiągnięcie konkretnych celów pracy lub kariery, osoba powinna posiadać znajomość wymaganych kompetencji, wiedzy, umiejętności i kwalifikacji. We wszystkich przypadkach umiejętność uczenia się wymaga od osoby znajomości i rozumienia własnych preferowanych strategii uczenia się, silnych i słabych stron własnych umiejętności i kwalifikacji, a także zdolności poszukiwania możliwości kształcenia i szkolenia się oraz dostępnej pomocy lub wsparcia. Umiejętność uczenia się wymaga po pierwsze nabycia podstawowych umiejętności czytania, pisania, liczenia i umiejętności w zakresie technologii informacyjnych i komunikacyjnych koniecznych do dalszego uczenia się. Na podstawie tych umiejętności, osoba powinna być w stanie docierać do nowej wiedzy i umiejętności oraz zdobywać, przetwarzać i przyswajać je. Wymaga to efektywnego zarządzania własnymi wzorcami uczenia się, kształtowania kariery i pracy, a szczególnie wytrwałości w uczeniu się, koncentracji na dłuższych okresach oraz krytycznej refleksji na temat celów uczenia się. Osoby powinny być w stanie poświęcać czas na samodzielną naukę charakteryzującą się samodyscypliną, ale również na wspólną pracę w ramach 11

procesu uczenia się, czerpać korzyści z różnorodności grupy oraz dzielić się nabytą wiedzą i umiejętnościami. Powinny one być w stanie organizować własny proces uczenia się, ocenić swoją pracę oraz w razie potrzeby szukać rady, informacji i wsparcia. Pozytywna postawa obejmuje motywację i wiarę we własne możliwości w uczeniu się i osiąganiu sukcesów w tym procesie przez całe życie. Nastawienie na rozwiązywanie problemów sprzyja zarówno procesowi uczenia się, jak i zdolności osoby do pokonywania przeszkód i zmieniania się. Chęć wykorzystywania doświadczeń z życia i uczenia się, a także ciekawość w poszukiwaniu możliwości uczenia się i wykorzystywania tego procesu w różnorodnych sytuacjach życiowych to niezbędne elementy pozytywnej postawy. 6. Kompetencje społeczne i obywatelskie Definicja: Są to kompetencje osobowe, interpersonalne i międzykulturowe obejmujące pełny zakres zachowań przygotowujących osoby do skutecznego i konstruktywnego uczestnictwa w życiu społecznym i zawodowym, szczególnie w społeczeństwach charakteryzujących się coraz większą różnorodnością, a także rozwiązywania konfliktów w razie potrzeby. Kompetencje obywatelskie przygotowują osoby do pełnego uczestnictwa w życiu obywatelskim w oparciu o znajomość pojęć i struktur społecznych i politycznych oraz poczuwanie się do aktywnego i demokratycznego uczestnictwa. Niezbędna wiedza, umiejętności i postawy powiązane z tą kompetencją: A. Kompetencje społeczne są związane z dobrem osobistym i społecznym, które wymaga świadomości, w jaki sposób można zapewnić sobie optymalny poziom zdrowia fizycznego i psychicznego, rozumianego również jako zasób danej osoby i jej rodziny oraz bezpośredniego otoczenia społecznego, a także wiedzy, w jaki sposób może się do tego przyczynić odpowiedni styl życia. Dla powodzenia w kontaktach interpersonalnych i uczestnictwie społecznym niezbędne jest rozumienie zasad postępowania i reguł zachowania ogólnie przyjętych w różnych społeczeństwach i środowiskach (np. w pracy). Równie istotna jest świadomość podstawowych pojęć dotyczących osób, grup, organizacji zawodowych, równości płci i niedyskryminacji, społeczeństwa i kultury. Konieczne jest rozumienie wielokulturowych i społeczno-ekonomicznych wymiarów społeczeństw europejskich, a także wzajemnej interakcji narodowej tożsamości kulturowej i tożsamości europejskiej. Podstawowe umiejętności w zakresie tej kompetencji obejmują zdolność do konstruktywnego porozumiewania się w różnych środowiskach, wykazywania się tolerancją, wyrażania i rozumienia różnych punktów widzenia, negocjowania połączonego ze zdolnością tworzenia klimatu zaufania, a także zdolność do empatii. Osoby powinny być zdolne do radzenia sobie ze stresem i frustracją oraz do wyrażania ich w konstruktywny sposób, a także powinny dokonywać rozróżnienia sfery osobistej i zawodowej. Kompetencja ta opiera się na współpracy, asertywności i prawości. Osoby powinny interesować się rozwojem społeczno-gospodarczym, komunikacją 12

międzykulturową, cenić różnorodność i szanować innych ludzi, a także być przygotowane na pokonywanie uprzedzeń i osiąganie kompromisu. B. Kompetencje obywatelskie opierają się na znajomości pojęć demokracji, sprawiedliwości, równości, obywatelstwa i praw obywatelskich, łącznie ze sposobem ich sformułowania w Karcie Praw Podstawowych Unii Europejskiej i międzynarodowych deklaracjach oraz ich stosowaniem przez różne instytucje na poziomach lokalnym, regionalnym, krajowym, europejskim i międzynarodowym. Obejmują one również znajomość współczesnych wydarzeń, jak i głównych wydarzeń i tendencji w narodowej, europejskiej i światowej historii. Ponadto, należy zwiększyć świadomość celów, wartości i polityk, jakimi kierują się ruchy społeczne i polityczne. Niezbędna jest również znajomość integracji europejskiej oraz struktur UE, z ich głównymi celami i wartościami, jak i świadomość różnorodności i tożsamości kulturowych w Europie. Umiejętności w zakresie kompetencji obywatelskich obejmują zdolność do efektywnego zaangażowania, wraz z innymi ludźmi, w działania publiczne, wykazywania solidarności i zainteresowania rozwiązywaniem problemów stojących przed lokalnymi i szerszymi społecznościami. Do umiejętności tych należy krytyczna i twórcza refleksja oraz konstruktywne uczestnictwo w działaniach społeczności lokalnych i sąsiedzkich oraz procesach podejmowania decyzji na wszystkich poziomach, od lokalnego, poprzez krajowy, po europejski, szczególnie w drodze głosowania. Pełne poszanowanie praw człowieka, w tym równości, jako podstawy demokracji, uznanie i zrozumienie różnic w systemach wartości różnych religii i grup etnicznych, to fundamenty pozytywnej postawy. Oznacza ona zarówno wykazywanie poczucia przynależności do własnego otoczenia, kraju, Unii Europejskiej i Europy jako całości oraz do świata, jak i gotowość do uczestnictwa w demokratycznym podejmowaniu decyzji na wszystkich poziomach. Obejmuje ona również wykazywanie się poczuciem obowiązku, jak i okazywanie zrozumienia i poszanowania wspólnych wartości, niezbędnych do zapewnienia spójności wspólnoty, takich jak respektowanie demokratycznych zasad. Konstruktywne uczestnictwo obejmuje również działalność obywatelską, wspieranie różnorodności i spójności społecznej i zrównoważonego rozwoju oraz gotowość poszanowania wartości i prywatności innych osób. 7. Inicjatywność i przedsiębiorczość Definicja: Inicjatywność i przedsiębiorczość oznaczają zdolność osoby do wcielania pomysłów w czyn. Obejmują one kreatywność, innowacyjność i podejmowanie ryzyka, a także zdolność do planowania przedsięwzięć i prowadzenia ich dla osiągnięcia zamierzonych celów. Stanowią one wsparcie dla indywidualnych osób nie tylko w ich codziennym życiu prywatnym i społecznym, ale także w ich miejscu pracy pomagając im uzyskać świadomość kontekstu ich pracy i zdolność wykorzystywania szans; są podstawą bardziej konkretnych umiejętności i wiedzy potrzebnych tym, którzy podejmują przedsięwzięcia o charakterze społecznym lub handlowym lub w nich uczestniczą. Powinny one obejmować świadomość wartości etycznych i promować dobre zarządzanie. 13

Niezbędna wiedza, umiejętności i postawy powiązane z tą kompetencją: Konieczna wiedza obejmuje zdolność identyfikowania dostępnych możliwości działalności osobistej, zawodowej lub gospodarczej, w tym szerszych zagadnień stanowiących kontekst pracy i życia ludzi, takich jak ogólne rozumienie zasad działania gospodarki, a także szanse i wyzwania stojące przed pracodawcami i organizacjami. Osoby powinny również być świadome zagadnień etycznych związanych z przedsiębiorstwami oraz tego, w jaki sposób mogą one wywoływać pozytywne zmiany, np. poprzez sprawiedliwy handel lub przedsięwzięcia społeczne. Umiejętności odnoszą się do proaktywnego zarządzania projektami (co obejmuje np. planowanie, organizowanie, zarządzanie, kierowanie i zlecanie zadań, analizowanie, komunikowanie, sporządzanie raportów, ocenę i sprawozdawczość), skutecznej reprezentacji i negocjacji oraz zdolności zarówno pracy indywidualnej, jak i współpracy w zespołach. Niezbędna jest umiejętność oceny i identyfikacji własnych mocnych i słabych stron, a także oceny ryzyka i podejmowania go w uzasadnionych przypadkach. Postawa przedsiębiorcza charakteryzuje się inicjatywnością, aktywnością, niezależnością i innowacyjnością zarówno w życiu osobistym i społecznym, jak i w pracy. Obejmuje również motywację i determinację w kierunku realizowania celów, czy to osobistych, czy wspólnych, zarówno prywatnych jak i w pracy. 8. Świadomość i ekspresja kulturalna Definicja: Docenianie znaczenia twórczego wyrażania idei, doświadczeń i uczuć za pośrednictwem szeregu środków wyrazu, w tym muzyki, sztuk teatralnych, literatury i sztuk wizualnych. Niezbędna wiedza, umiejętności i postawy powiązane z tą kompetencją: Wiedza kulturalna obejmuje świadomość lokalnego, narodowego i europejskiego dziedzictwa kulturalnego oraz jego miejsca w świecie. Obejmuje ona podstawową znajomość najważniejszych dzieł kultury, w tym współczesnej kultury popularnej. Niezbędne jest rozumienie kulturowej i językowej różnorodności w Europie i w innych regionach świata oraz konieczności jej zachowania, a także zrozumienie znaczenia czynników estetycznych w życiu codziennym. Umiejętności obejmują zarówno wrażliwość, jak i ekspresję: wrażliwość i przyjemność z odbioru dzieł sztuki i widowisk, jak i wyrażanie siebie poprzez różnorodne środki z wykorzystaniem wrodzonych zdolności. Umiejętności obejmują również zdolność do odniesienia własnych punktów widzenia w zakresie twórczości i ekspresji do opinii innych oraz rozpoznawania i wykorzystywania społecznych i ekonomicznych szans w działalności kulturalnej. Ekspresja kulturalna jest niezbędna do rozwijania twórczych umiejętności, które mogą być wykorzystywane w wielu sytuacjach zawodowych. 14

Dogłębne zrozumienie własnej kultury oraz poczucie tożsamości mogą być podstawą szacunku i otwartej postawy wobec różnorodności ekspresji kulturalnej. Pozytywna postawa obejmuje również kreatywność oraz chęć pielęgnowania zdolności estetycznych poprzez wyrażanie siebie środkami artystycznymi i udział w życiu kulturalnym. 15

Harmonogram ewaluacji wewnętrznej jakościowej oceny wymagań pracy placówki oraz wniosków z ankiet rodziców i uczniów Opis wymagania lub wskaźnik Termin realizacji I. Efekty działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej oraz innej działalności statutowej szkoły. STANDARD. Placówka osiąga cele zgodne z polityką oświatową państwa. Placówka doskonali efekty swojej pracy. Wymaganie. Wychowankowie nabywają wiadomości i umiejętności. 1. W placówce diagnozuje się i analizuje potrzeby i możliwości wychowanków. 2. Wychowankowie nabywają wiadomości i umiejętności zgodnie z rozpoznanymi potrzebami i możliwościami. 3. W placówce formułuje się i wdraża wnioski z analizy potrzeb i możliwości wychowanków. 4. Rozwój wychowanków planuje się indywidualnie, uwzględniając postępy wychowanka. Wymaganie. Wychowankowie są aktywni. 5. Wychowankowie chętnie uczestniczą w zajęciach prowadzonych przez placówkę. Wychowankowie są samodzielni w podejmowaniu 6. różnorodnych aktywności na rzecz własnego rozwoju i rozwoju placówki. 2012/2013 2015/2016 2016/2017 2013/2014 2012/2013 2014/2015 7. W placówce realizuje się działania zainicjowane przez wychowanków. 2013/2014 Wymaganie. Respektowane są normy społeczne. 8. Wychowankowie czują się w placówce bezpiecznie i wiedzą, jakich zachowań się od nich oczekuje. 2016/2017 9. W placówce diagnozuje się zachowania wychowanków. 2012/2013 10. Podejmuje się działania wychowawcze mające na celu eliminowanie zagrożeń oraz wzmacnianie właściwych zachowań. 2014/2015 11. Wychowankowie prezentują właściwe zachowania. 2013/2014 W placówce analizuje się podejmowane działania wychowawcze mające na celu eliminowanie zagrożeń oraz 12. wzmacnianie właściwych zachowań, ocenia się ich 2015/2016 skuteczność oraz modyfikuje w razie potrzeb, uwzględniając inicjatywy wychowanków. II. Procesy zachodzące w placówce. STANDARD. Procesy zachodzące w placówce służą realizacji przyjętej w placówce koncepcji pracy. W placówce dba się o prawidłowy przebieg i doskonalenie procesów edukacyjnych. 16

Wymaganie. Placówka ma koncepcję pracy. 1. Placówka działa zgodnie z przyjętą przez radę pedagogiczną koncepcją pracy. 2012/2013 2. Koncepcja pracy placówki jest analizowana i modyfikowana w razie potrzeb. 2013/2014 Wymaganie. Oferta edukacyjna umożliwia realizację zadań placówki. 3. Oferta edukacyjna placówki pozwala na realizację zadań placówki i odpowiada potrzebom wychowanków. 2012/2013 4. Monitoruje się realizację zadań placówki w kontekście potrzeb wychowanków. 2014/2015 Oferta edukacyjna jest modyfikowana, wzbogacana, 5. umożliwia rozbudzanie i rozwijanie postaw 2015/2016 prospołecznych. Wymaganie. Procesy edukacyjne mają charakter zorganizowany. 6. Procesy edukacyjne przebiegające w placówce są planowane. 2012/2013 7. Czas spędzany przez wychowanków w placówce jest efektywnie wykorzystany. 2015/2016 8. W placówce monitoruje się osiągnięcia wychowanków. 2013/2014 9. Procesy edukacyjne w placówce są monitorowane i doskonalone. 2016/2017 10. Wnioski z monitorowania procesów edukacyjnych są wykorzystywane do planowania tych procesów. 2014/2015 Dokonuje się analizy efektywności wykorzystania czasu 11. spędzonego przez wychowanków w placówce, z 2014/2015 uwzględnieniem ich potrzeb. 12. W placówce analizuje się wyniki monitorowania osiągnięć wychowanków i wdraża się wnioski z tych analiz. 2016/2017 Wymaganie. Procesy edukacyjne są efektem współdziałania nauczycieli. 13. Nauczyciele współdziałają w tworzeniu i analizie procesów edukacyjnych. 2016/2017 14. Nauczyciele monitorują jakość procesów edukacyjnych, wnioski z monitorowania są omawiane i wykorzystywane w 2014/2015 pracy. 15. Wprowadzanie zmian dotyczących przebiegu procesów edukacyjnych następuje w wyniku wspólnych ustaleń między nauczycielami. 2012/2013 Wymaganie. Kształtuje się postawy wychowanków. 16. Działania wychowawcze podejmowane w placówce są 2013/2014 spójne i adekwatne do potrzeb wychowanków. 17. Wychowankowie uczestniczą w działaniach edukacyjnych sprzyjających kształtowaniu i uzyskiwaniu pożądanych 2015/2016 postaw. 18. Działania wychowawcze podejmowane w placówce są planowane i modyfikowane, z udziałem wychowanków. 2012/2013 19. Działania wychowawcze podejmowane w placówce są analizowane i wdrażane są wnioski z tych analiz. 2016/2017 Wymaganie. Prowadzone są działania służące wyrównywaniu szans 17

edukacyjnych. Wychowankowie osiągają sukcesy na miarę swoich 20. możliwości. W placówce są prowadzone działania zwiększające szanse edukacyjne wychowanków, uwzględniające indywidualizację działań podejmowanych przez 21. wychowanków. 2016/2017 2013/2014 III. Funkcjonowanie placówki w środowisku lokalnym. STANDARD. Placówka jest integralnym elementem środowiska, w którym działa. Placówka współpracuje ze środowiskiem na rzecz rozwoju własnego i lokalnego. Placówka racjonalnie wykorzystuje warunki, w których działa. Wymaganie. Wykorzystywane są zasoby środowiska na rzecz wzajemnego rozwoju. 1. Placówka współpracuje z instytucjami i organizacjami działającymi w środowisku. 2012/2013 Współpraca placówki z instytucjami i organizacjami 2. działającymi w środowisku wpływa korzystnie na rozwój wychowanków. 2014/2015 Wymaganie. Promowana jest wartość edukacji. Placówka prezentuje i upowszechnia informacje o ofercie 3. edukacyjnej oraz podejmowanych działaniach i 2014/2015 osiągnięciach. 4. Placówka informuje środowisko o celowości i skuteczności podejmowanych przez nią działań. 2016/2017 5. Placówka promuje w środowisku prospołeczne zachowania. 2013/2014 6. Placówka jest pozytywnie postrzegana w środowisku. 2015/2016 Wymaganie. Rodzice są partnerami placówki. 7. Placówka wspiera rodziców w wychowaniu i zrozumieniu aktualnej sytuacji dzieci. 2012/2013 8. Rodzice uzyskują w placówce pomoc i wsparcie w trudnych sytuacjach. 2016/2017 9. Rodzice współdecydują w sprawach placówki. 2015/2016 IV. Zarządzanie placówką. STANDARD. Zarządzanie zapewnia sprawne funkcjonowanie placówki. Wymaganie. Funkcjonuje współpraca w zespołach. 1. Nauczyciele pracują zespołowo i analizują efekty swojej pracy. 2014/2015 2. Nauczyciele wspólnie planują działania podejmowane w placówce, rozwiązują problemy i doskonalą metody i formy współpracy. 2012/2013 Wymaganie. Sprawny jest wewnętrzny nadzór pedagogiczny. 3. Nauczyciele są angażowani w ewaluację wewnętrzną 2013/2014 18

podejmowaną w placówce. Wnioski wynikające z wewnętrznego nadzoru 4. pedagogicznego są wykorzystywane do planowania pracy 2014/2015 placówki. 5. Ewaluacja wewnętrzna jest prowadzona z udziałem zespołów nauczycieli. 2015/2016 Wnioski wynikające z wewnętrznego nadzoru 6. pedagogicznego służą do wprowadzania zmian w funkcjonowaniu placówki i są wykorzystywane do rozwoju placówki. 2016/2017 Wymaganie. Placówka ma odpowiednie warunki lokalowe i wyposażenie. 7. Warunki lokalowe i wyposażenie umożliwiają realizowanie zadań placówki. 2012/2013 Podejmowane są skuteczne działania wzbogacające 2013/2014 8. warunki lokalowe i wyposażenie placówki w celu poprawy warunków realizacji zadań placówki. 19

Wnioski do dalszej pracy wynikające z ankiet uczniów i rodziców Szkoła kontynuuje i wzbogaca ofertę zajęć pozalekcyjnych, kładąc nacisk na różnorodne formy uprawiania sportu, naukę języków obcych oraz przygotowanie do wejścia w dorosłe życie (a,b,c z 1 pytania). Nauczyciele rozwijają kreatywność ucznia w procesie lekcyjnym przez częstsze stosowanie pracy w grupach, zachęcanie do samodzielnego formułowania problemów oraz wyboru metod ich rozwiązywania Nauczyciele uzasadniają oceny w odniesieniu do wcześniejszych osiągnięć lub trudności, gdyż u uczniów występuje: zniechęcenie do oceny, obojętność, brak motywacji, nie wiem, co dalej robić, jak się uczyć. Nauczyciele gromadzą opinie o efektywności procesu lekcyjnego, sukcesach i trudnościach uczniów w nauce. Nauczyciele w dalszym ciągu prowadzą zajęcia na temat relacji z innymi ludźmi oraz poprawnego zachowania. Nauczyciele i rodzice wzmacniają samoocenę uczniów mających trudności w nauce poprzez częstsze rozmowy na temat ich problemów. Nauczyciele w planowaniu pracy uwzględniają następujące potrzeby edukacyjne uczniów: akceptacja ucznia jako ucznia w procesie edukacji i wychowania, potrzeba indywidualnego podejścia, zmiana sposobu przekazywania wiedzy, konkretyzacja wymagań, jasne zasady oceniania Rodzice na bieżąco uzyskują informację na temat zagrożeń występujących w szkole. Ocenianie zachęca uczniów do dalszego uczenia się (na wszystkich lekcjach). Nauczyciele traktują uczniów w równy sposób z zachowaniem indywidualności dziecka. Dyrektor i nauczyciele informują rodziców o działaniach szkoły, które sprawdzają się ze względu na wartość edukacyjną i wychowawczą. Rodzice uczestniczą w podejmowaniu decyzji dotyczących życia szkoły (imprezy, uroczystości szkolne i klasowe, wycieczki). 2012/2013 2013/2014 2013/2014 2014/2015 2014/2015 2015/2016 2012/2013 2012/2013 2013/2014 2014/2015 2015/2016 2015/2016 20

ZAŁĄCZNIKI: Zbiorówki ankiet przeprowadzonych wśród Uczniów, Rodziców i Nauczycieli Zespołu Szkół Zawodowych Nr 1 i II Liceum Ogólnokształcącego we Włodawie I. Koncepcja pracy szkoły wynik zbiorczy ankiety dla uczniów 1. Czego najbardziej chcesz się nauczyć w szkole (wymień trzy najważniejsze rzeczy)? a) pracowitości, samodzielności, sumienności, współpracy, posłuszeństwa, porządku, cierpliwości, lojalności, zaradności, systematyczności, kreatywności, umiejętności uczenie się, szacunku do innych, korzystania z wiedzy, wytrwałości, zorganizowania, odpowiednich relacji z rówieśnikami, przedmiotów jakie przydadzą się w przyszłości, odpowiedzialności, punktualności, życia, radzenia sobie z problemami (rozwiązywania problemów), podejmowania decyzji, organizacji swojego czasu, dobrego zachowania, przebywania w towarzystwie innych ludzi, logicznego myślenia, pracy w grupie, szybkiego czytania, wysławiania się, kultury, starannego pisania, przydatnych umiejętności, jak osiągnąć sukces, rzeczy przydatnych w życiu (np. wypełniać PIT), wiedzy niezbędnej w przyszłości, pokonywać tremę; b) informatyki, j. angielskiego, podstaw wiedzy z nauczanych przedmiotów, biologii, chemii, matematyki, fizyki, pisania wypracowań z j. polskiego, przedmiotów ścisłych, j. obcych, historii, przedmiotów zawodowych, rozwijanie swoich zainteresowań, tańca, historii, filozofii, gry na gitarze, gry w piłkę, sztuk wali (samoobrona), obsługi komputera, programowania, pierwszej pomocy, gimnastyki; c) przygotowania do matury i do egzaminu zawodowego, przedmiotów, które chcę zdawać na maturze, przedmiotów, które decydują o zdaniu matury, więcej praktyki niż teorii z przedmiotów zawodowych, zawodu jakiego się uczę. 2. Czy szkoła umożliwia Ci nauczenie się tych najważniejszych dla Ciebie rzeczy? Prosimy o wybór jednej odpowiedzi. o zdecydowanie nie 6,6% o raczej nie 26,3% o raczej tak 61,8% o zdecydowanie tak 5,3% 3. Czy szkoła pomaga Ci rozwijać Twoje zainteresowania? Prosimy o wybór jednej odpowiedzi. o zdecydowanie nie 13,2% o raczej nie 45,8% o raczej tak 39,5% o zdecydowanie tak 11,8% 4.Czy zdarza się, że jesteś zmęczony(a) z powodu liczby zajęć w szkole jednego dnia? Prosimy o wybór jednej odpowiedzi. o codziennie 34,2% o kilka razy w tygodniu 72,9% 21

o raz w tygodniu 9,2% o rzadziej niż raz w tygodniu 0% o nigdy 0% 5. Jak często na zajęciach pracujesz w grupach? Prosimy o wybór jednej odpowiedzi. o na wszystkich zajęciach 0% o na większości zajęć 3,9% o na niektórych zajęciach 86,8% o nigdy 9,2% 6. Jak często na zajęciach rozwiązujesz problemy sformułowane przez nauczycieli lub uczniów? Prosimy o wybór jednej odpowiedzi. o na wszystkich zajęciach 1,3% o na większości zajęć 13,2% o na niektórych zajęciach 69,7% o nigdy 15,8% 7. Jakie urządzenia i pomoce są często wykorzystywane na lekcjach? Można zaznaczyć więcej niż jedną odpowiedź. o komputer 66,7% o projektor 38,2% o Internet 40,8% o tablica interaktywna 77,6% 8. Czy wiesz dlaczego otrzymałeś taką, a nie inną ocenę? Prosimy o wybór jednej odpowiedzi. o zawsze 10,5% o prawie zawsze 61,8% o rzadko 39,5% o nigdy 6,6% 9. Czy nauczyciele, wystawiając ocenę, odnoszą się do tego, co umiałeś(łaś) lub wiedziałeś(łaś) wcześniej? Prosimy o wybór jednej odpowiedzi. o nigdy 10,5% o rzadko 43,4% o prawie zawsze 39,5% o zawsze 5,3% 10. Czy nauczyciele, wystawiając ocenę, odnoszą się do Twoich wcześniejszych osiągnięć lub trudności? Prosimy o wybór jednej odpowiedzi. o zawsze 6,6% o prawie zawsze 19,7% o rzadko 55,3% o nigdy 19,7% 11. Czy nauczyciele rozmawiają z Tobą na temat Twoich sukcesów w nauce? Prosimy o wybór jednej odpowiedzi. o nigdy 55,3% o rzadko 28,9% o często 15,9% o bardzo często 19,7% 22

12. Czy nauczyciele rozmawiają z Tobą na temat przyczyny Twoich trudności w nauce? Prosimy o wybór jednej odpowiedzi. o nigdy 52,6% o rzadko 36,8% o często 9,2% o bardzo często 1,3% 13. Jak się zazwyczaj czujesz, kiedy jesteś oceniany(a)? Wybierz trzy opisy, które najlepiej pasują do Ciebie? Można zaznaczyć więcej niż jedną odpowiedź. o jestem zadowolony(a) 23,7% o czuję się zniechęcony(a) 31,6% o jest mi to obojętne 31,6% o mam ochotę się uczyć 13,2% o postanawiam, że się poprawię 50% o nie chce mi się uczyć dalej 19,7% o nie wiem, co dalej robić 17,1% o wiem, co mam poprawić 30,3% 14. Czy nauczyciele pytają Was o opinie, w jaki sposób chcielibyście uczyć się na lekcjach? Prosimy o wybór jednej odpowiedzi o na wszystkich zajęciach 0% o na większości zajęć 5,3% o na niektórych zajęciach 52,6% o nigdy 42,1% 15. Moi nauczyciele rozmawiają ze mną o postępach w nauce i dzięki temu wiem, jak się uczyć. Prosimy o wybór jednej odpowiedzi. o bardzo często 1,3% o często 7,9% o rzadko 61,8% o nigdy 28,9% 16. Czy czujesz się traktowany(a) w równy sposób z innymi uczniami? Prosimy o wybór jednej odpowiedzi. o zdecydowanie tak 11,8% o raczej tak 35,5% o raczej nie 35,5% o zdecydowanie nie 17,1% 17. Czy nauczyciele traktują Was sprawiedliwie? Prosimy o wybór jednej odpowiedzi. o zdecydowanie nie 17,1% o raczej nie 38,2% o raczej tak 42,1% o zdecydowanie tak 5,3% 18. Czy postawy promowane przez szkołę są zgodne z postawami, które Ty uważasz za ważne? Prosimy o wybór jednej odpowiedzi. o zupełnie nie 13,1% 23

o raczej nie 19,7% o raczej tak 61,8% o w całości tak 5,3% 19. Kiedy ostatnio w szkole brałeś(aś) udział w rozmowie na temat odpowiedniego zachowania? Prosimy o wybór jednej odpowiedzi. o nigdy 39,5% o w poprzednim roku szkolnym lub dawniej 22,4% o w poprzednim semestrze 5,3 o w tym semestrze 32,9% 20. Kiedy ostatnio w szkole brałeś(aś) udział w innych zajęciach związanych z zachowaniem i relacjami z innymi ludźmi? Prosimy o wybór jednej odpowiedzi. o około pół roku temu lub dawniej 17,1% o kilka miesięcy temu 21,1% o w ostatnim miesiącu 9,2% o nigdy 52,6% 21. Czy uważasz, że w Twojej szkole uczniowie mają wpływ na to, jakie postawy są promowane w szkole? Prosimy o wybór jednej odpowiedzi. o w ogóle go nie mają 5,3% o raczej go nie mają 32,9% o raczej go mają 47,4% o mają duży wpływ 14,5% 22. Myśląc o swoich wynikach pracy w szkole czuję: Prosimy o wybór jednej odpowiedzi. o radość 2,6% o uważam, że wszystko jest w porządku 42,1% o nie obchodzi mnie to 10,5% o niezadowolenie, że nie mogłem/mogłam zrobić więcej 44,7% 23. Nauczyciele mówią mi, że mogę się nauczyć nawet trudnych rzeczy. Prosimy o wybór jednej odpowiedzi. o zdecydowanie nie 17,1% o raczej nie 30,3% o raczej tak 44,7% o zdecydowanie tak 7,9% 24. Nauczyciele pomagają mi uczyć się, gdy mam trudności z nauką. Prosimy o wybór jednej odpowiedzi. o zdecydowanie nie 19,7% o raczej nie 46,1% o raczej tak 27,6% o zdecydowanie tak 6,6% 25. Czuję, że nauczyciele we mnie wierzą. Prosimy o wybór jednej odpowiedzi. o zdecydowanie nie 27,6% o raczej nie 23,7% o raczej tak 42,1% o zdecydowanie tak 6,6% o 24

II. Koncepcja pracy szkoły wynik zbiorczy ankiety dla rodziców 2. Na ile chętnie Pana(i) dziecko angażuje się w zajęcia szkolne? Prosimy o wybór jednej odpowiedzi. o zdecydowanie niechętnie 6,7% o raczej niechętnie 30,5% o raczej chętnie 45,8% o zdecydowanie chętnie 16,9% 3. Czy Państwa dziecko chętnie uczestniczy w zajęciach pozalekcyjnych? Prosimy o wybór jednej odpowiedzi. o nie chodzi na zajęcia pozalekcyjne w szkole 33,9% o chodzi, ale zdecydowanie niechętnie 6,7% o chodzi, ale raczej niechętnie 18,6% o chodzi raczej chętnie 37,3% o chodzi zdecydowanie chętnie 3,4% 4. Czy otrzymuje Pan(i) informacje na temat zagrożeń występujących w szkole, do której uczęszcza Pana/Pani dziecko? Prosimy o wybór jednej odpowiedzi. o tak 61% o nie 25,4% o brak odpowiedzi 8,5% 5. Czy szkoła zaspokaja potrzeby edukacyjne Pana(i) dziecka? Prosimy o wybór jednej odpowiedzi. o zdecydowanie nie 5,1% o raczej nie 13,6% o raczej tak 71,2% o zdecydowanie tak 10,2% 6. Jakie są potrzeby edukacyjne Pana(i) dziecka? - akceptacja dziecka jako ucznia w procesie edukacji i wychowania; - potrzeba indywidualnego podejścia; - zmiana podejścia nauczycieli do sposobu przekazywania wiedzy; - zależy na zdaniu matury; - dodatkowe godziny z takich przedmiotów jak: matematyki, geografii, j. polskiego, j. angielskiego - konkretyzacja wymagań; - jasne zasady oceniania. 7. Czy szkoła pomaga rozwijać zainteresowania i aspiracje Pana(i) dziecka? Prosimy o wybór jednej odpowiedzi. o zdecydowanie nie 1,7% o raczej nie 16,9% o raczej tak 72,9% o zdecydowanie tak 8,5% 8. Czy ocenianie zachęca dziecko do dalszego uczenia się? Prosimy o wybór jednej odpowiedzi. o tak, na wszystkich lekcjach 8,5% o tak, na większości lekcji 49,2% o tak, ale na nielicznych lekcjach 40,1% o nie, w ogóle 1,7% 25

9. Czy Pana(i) zdaniem informacja o wynikach dziecka, uzyskana od nauczycieli pomaga mu się uczyć? Prosimy o wybór jednej odpowiedzi. o zdecydowanie nie 3,4% o raczej nie 15,2% o raczej tak 64,4% o zdecydowanie tak 16,9% 10. Czy Pan(i) zdaniem Pan(i) dziecko umie się uczyć? Prosimy o wybór jednej odpowiedzi. o zdecydowanie tak 16,9% o raczej tak 61% o raczej nie 13,6% o zdecydowanie nie 3,4% 11. Czy to, w jaki sposób szkoła wychowuje uczniów odpowiada potrzebom Pana(i) dziecka? Prosimy o wybór jednej odpowiedzi. o zdecydowanie nie 1,7% o raczej nie 16,9% o raczej tak 67,8% o zdecydowanie tak 13,6% 12. Czy nauczyciele traktują uczniów w równy sposób? Prosimy o wybór jednej odpowiedzi. o zdecydowanie nie 15,2% o raczej nie 27,1% o raczej tak 45,8% o zdecydowanie tak 11,9% 13. Czy ma Pan(i) poczucie, że w szkole dziecko traktowane jest indywidualnie? Prosimy o wybór jednej odpowiedzi. o zdecydowanie nie 8,5% o raczej nie 59,3% o raczej tak 27,1% o zdecydowanie tak 5,1% 14. Prosimy o zaznaczenie, czy są Państwo informowani o: Można zaznaczyć więcej niż jedną odpowiedź. o celach edukacyjnych działań, które realizują nauczyciele 37,3% o celach wychowawczych działań, które realizują nauczyciele 40,7% o celach, które chce realizować szkoła 35,6% o działaniach szkoły, które sprawdzają się ze względu na ich wartość edukacyjną 18,7% o działaniach szkoły, które sprawdzają się ze względu na ich wartość wychowawczą 23,7% 15. Jakie działania edukacyjne dla rodziców lub innych dorosłych prowadziła szkoła w tym lub poprzednim roku szkolnym? Można zaznaczyć więcej niż jedną odpowiedź. o szkolenia, kursy, warsztaty 13,6% o projekty edukacyjne 22% o konkursy 20% o spotkania z ciekawymi ludźmi 10,2% o konsultacje, debaty angażujące członków lokalnej społeczności 3,4% o akcje społeczne 6,7% o działania informacyjne 8,5% 26

o inne - jakie? 8,5% - zebrania z rodzicami (2 odpowiedzi); - żadne (3 odpowiedzi). 16. Czy Pana(i) zdaniem szkoła dba o jakość uczenia się? Prosimy o wybór jednej odpowiedzi. o zdecydowanie nie 0% o raczej nie 16,9% o raczej tak 66,1% o zdecydowanie tak 22% 17. Czy Pana(i) zdaniem nauczycielom i innym pracownikom szkoły zależy na współpracy z rodzicami? Prosimy o wybór jednej odpowiedzi. o zdecydowanie nie 3,4% o raczej nie 11,9% o raczej tak 42,4% o zdecydowanie tak 42,4% 18. Proszę o zaznaczenie, w jakich sytuacjach w tym lub poprzednim roku szkolnym dzielił(a) się Pan(i) z nauczycielami lub dyrekcją szkoły swoimi opiniami na temat pracy szkoły i sposobu nauczania? Można zaznaczyć więcej niż jedną odpowiedź. o zebrania rodziców 57,6% o indywidualne rozmowy w ramach wyznaczonych godzin spotkań dla rodziców 23,7% o indywidualne rozmowy poza wyznaczonymi godzinami spotkań dla rodziców (np. podczas przerw, "okienek") 16,9% o przy okazji uroczystości i imprez szkolnych lub klasowych 0% o wizyty nauczyciela w domu ucznia - % o inne, jakie? 1,7% - konsultacje wspólnie z dyrekcją i nauczycielami. o nie dzieliłem (dzieliłam) się opiniami 19. Czy Pan(i) zdaniem nauczyciele poświęcają odpowiednią ilość czasu na kontakty z rodzicami? Prosimy o wybór jednej odpowiedzi. o zdecydowanie nie 3,4% o raczej nie 8,5% o raczej tak 57,6% o zdecydowanie tak 30,5% 20. Czy opinie rodziców są brane pod uwagę przy planowaniu działań szkoły? Prosimy o wybór jednej odpowiedzi. o zdecydowanie nie 1,7% o raczej nie 22% o raczej tak 47,5% o zdecydowanie tak 28,8% 21. Jakie formy wsparcia wychowawczego oferuje szkoła? Można zaznaczyć więcej niż jedną odpowiedź. o wychowawca współpracuje z rodzicem 89,8% o szkoła oferuje pomoc specjalisty pedagoga 11,9% o szkoła oferuje pomoc specjalisty psychologa 11,9% o szkoła pośredniczy w uzyskaniu pomocy z zewnętrznych instytucji (np. poradni psychologiczno-pedagogicznej) 8,5% o prowadzenie warsztatów psychologicznych doskonalących umiejętności wychowawcze 1,7% 27