OSOBY BĘDĄCE W SZCZEGÓLNEJ SYTUACJI NA RYNKU PRACY W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO - POMORSKIM W I PÓŁROCZU 2005 ROKU

OSOBY BĘDĄCE W SZCZEGÓLNEJ SYTUACJI NA RYNKU PRACY W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO - POMORSKIM W I PÓŁROCZU 2005 ROKU TORUŃ, PAŹDZIERNIK 2005 ROK

SPIS TREŚCI: Wstęp... 1 1. Sytuacja na wojewódzkim rynku pracy w I półroczu 2005 roku... 2 2. Bezrobotni z prawem do zasiłku... 5 3. Bezrobotni do 25 roku życia... 5 3.1. Osoby w okresie do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki... 8 4. Długotrwale bezrobotni... 8 5. Bezrobotni powyżej 50 roku życia... 11 6. Bezrobotni bez kwalifikacji zawodowych... 14 7. Bezrobotni samotnie wychowujący co najmniej jedno dziecko do 7 roku życia... 15 8. Bezrobotni niepełnosprawni... 17 9. Podsumowanie... 19 Tabele... 20 Podsumowanie w języku angielskim... 102 Słowniczek podstawowych definicji związanych z osobami w szczególnej sytuacji na rynku pracy... 107 TABELE: Wykres 1. Bezrobotni będący w szczególnej sytuacji na rynku pracy uczestniczący w wybranych formach aktywizacji zawodowej. Stan na 30 czerwca 2005 r... 20 1. Osoby w szczególnej sytuacji na rynku pracy... 21 2. Bezrobotni ogółem według czasu pozostawania bez pracy, wieku, poziomu wykształcenia i stażu pracy... 22 3. Bezrobotne kobiety według czasu pozostawania bez pracy, wieku, poziomu wykształcenia i stażu pracy... 23 4. Bezrobotni do 25 roku życia według poziomu wykształcenia... 24 5. Bezrobotni do 25 roku życia według wykształcenia w powiatowych urzędach pracy województwa kujawsko pomorskiego... 25 6. Bezrobotni do 25 roku życia według stażu pracy... 27 7. Bezrobotni do 25 roku życia według stażu pracy w powiatowych urzędach pracy województwa kujawsko pomorskiego... 28 8. Bezrobotni do 25 roku życia według czasu pozostawania bez pracy... 30 9. Bezrobotni do 25 roku życia według czasu pozostawania bez pracy w powiatowych urzędach pracy województwa kujawsko pomorskiego 31

10. Bilans bezrobotnych do 25 roku życia w I półroczu 2005 roku według powiatów... 33 11. Osoby w okresie do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki w I półroczu 2005 roku według powiatów... 35 12. Bezrobotni, którzy ukończyli szkołę wyższą, do 27 roku życia w I półroczu 2005 roku według powiatów... 36 13. Długotrwale bezrobotni według wieku... 37 14. Długotrwale bezrobotni według wieku w powiatowych urzędach pracy województwa kujawsko pomorskiego... 38 15. Długotrwale bezrobotni według poziomu wykształcenia... 40 16. Długotrwale bezrobotni według wykształcenia w powiatowych urzędach pracy województwa kujawsko pomorskiego... 41 17. Długotrwale bezrobotni według stażu pracy... 43 18. Długotrwale bezrobotni według stażu pracy w powiatowych urzędach pracy województwa kujawsko pomorskiego... 44 19. Długotrwale bezrobotni według czasu pozostawania bez pracy... 46 20 Długotrwale bezrobotni według czasu pozostawania bez pracy w powiatowych urzędach pracy województwa kujawsko pomorskiego. 47 21. Bilans długotrwale bezrobotnych w I półroczu 2005 roku według powiatów... 49 22. Bezrobotni powyżej 50 roku życia według poziomu wykształcenia... 51 23. Bezrobotni powyżej 50 roku życia według wykształcenia w powiatowych urzędach pracy województwa kujawsko pomorskiego. 52 24. Bezrobotni powyżej 50 roku życia według stażu pracy... 54 25. Bezrobotni powyżej 50 roku życia według stażu pracy w powiatowych urzędach pracy województwa kujawsko pomorskiego... 55 26. Bezrobotni powyżej 50 roku życia według czasu pozostawania bez pracy... 57 27. Bezrobotni powyżej 50 roku życia według czasu pozostawania bez pracy w powiatowych urzędach pracy województwa kujawsko pomorskiego... 58 28. Bilans bezrobotnych powyżej 50 roku życia w I półroczu 2005 roku według powiatów... 60 29. Bezrobotni bez kwalifikacji zawodowych w I półroczu 2005 roku według powiatów... 62 30. Bezrobotni bez kwalifikacji zawodowych według wieku... 63 31. Bezrobotni bez kwalifikacji zawodowych według wieku w powiatowych urzędach pracy województwa kujawsko pomorskiego... 64

32. Bezrobotni bez kwalifikacji zawodowych według stażu pracy... 66 33. Bezrobotni bez kwalifikacji zawodowych według stażu pracy w powiatowych urzędach pracy województwa kujawsko pomorskiego. 67 34. Bezrobotni bez kwalifikacji zawodowych według czasu pozostawania bez pracy... 69 35. Bezrobotni bez kwalifikacji zawodowych według czasu pozostawania bez pracy w powiatowych urzędach pracy województwa kujawsko pomorskiego... 70 36. Bezrobotni samotnie wychowujący co najmniej jedno dziecko do 7 roku życia w I półroczu 2005 roku według powiatów... 72 37. Bezrobotni samotnie wychowujący co najmniej jedno dziecko do 7 roku życia według wieku... 73 38. Bezrobotni samotnie wychowujący co najmniej jedno dziecko do 7 roku życia według wieku w powiatowych urzędach pracy województwa kujawsko pomorskiego... 74 39. Bezrobotni samotnie wychowujący co najmniej jedno dziecko do 7 roku życia według poziomu wykształcenia... 76 40. Bezrobotni samotnie wychowujący co najmniej jedno dziecko do 7 roku życia według wykształcenia w powiatowych urzędach pracy województwa kujawsko pomorskiego... 77 41. Bezrobotni samotnie wychowujący co najmniej jedno dziecko do 7 roku życia według stażu pracy... 79 42. Bezrobotni samotnie wychowujący co najmniej jedno dziecko do 7 roku życia według stażu pracy w powiatowych urzędach pracy województwa kujawsko pomorskiego... 80 43. Bezrobotni samotnie wychowujący co najmniej jedno dziecko do 7 roku życia według czasu pozostawania bez pracy... 82 44. Bezrobotni samotnie wychowujący co najmniej jedno dziecko do 7 roku życia według czasu pozostawania bez pracy w powiatowych urzędach pracy województwa kujawsko pomorskiego... 83 45. Zmiany w ewidencji niepełnosprawnych bezrobotnych w województwie kujawsko pomorskim w I półroczu 2005 roku... 85 46. Niepełnosprawni bezrobotni według wieku... 86 47. Niepełnosprawni bezrobotni według wieku w powiatowych urzędach pracy województwa kujawsko pomorskiego... 87 48. Niepełnosprawni bezrobotni według poziomu wykształcenia... 89 49. Niepełnosprawni bezrobotni według wykształcenia w powiatowych urzędach pracy województwa kujawsko pomorskiego... 90 50. Niepełnosprawni bezrobotni według stażu pracy... 92

51. Niepełnosprawni bezrobotni według stażu pracy w powiatowych urzędach pracy województwa kujawsko pomorskiego... 93 52. Niepełnosprawni bezrobotni według czasu pozostawania bez pracy... 95 53. Niepełnosprawni bezrobotni według czasu pozostawania bez pracy w powiatowych urzędach pracy województwa kujawsko pomorskiego. 96 Wykres 2. Uczestnictwo wybranych grup bezrobotnych w programach rynku pracy (w %). Stan na 30 czerwca 2005 roku... 98 54. Aktywne programy rynku pracy za I półrocze 2005 roku... 99

1 WSTĘP Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy wprowadziła nowe kategorie bezrobotnych zwanych osobami będącymi w szczególnej sytuacji na rynku pracy. Artykuł 49 Ustawy określa, że są to: 1) bezrobotni do 25 roku życia, 2) bezrobotni długotrwale, 3) bezrobotni powyżej 50 roku życia, 4) bezrobotni bez kwalifikacji zawodowych, 5) bezrobotni samotnie wychowujący co najmniej jedno dziecko do 7 roku życia, 6) bezrobotni niepełnosprawni. Osoby te mogą podobnie jak wszyscy bezrobotni korzystać z instrumentów rynku pracy, takich jak: finansowanie kosztów przejazdu, zakwaterowania dofinansowania wyposażenia miejsca pracy, podjęcia działalności gospodarczej, kosztów pomocy prawnej, konsultacji i doradztwa, refundowanie kosztów poniesionych z tytułu opłaconych składek na ubezpieczenia społeczne w związku z zatrudnieniem skierowanego bezrobotnego, finansowanie dodatków aktywizacyjnych. Instrumenty te służą wsparciu podstawowych usług rynku pracy, jakimi są: pośrednictwo pracy, usługi EURES, poradnictwo zawodowe i informacja zawodowa, pomoc w aktywnym poszukiwaniu pracy, organizacja szkoleń. W stosunku do osób będących w szczególnej sytuacji na rynku pracy mogą być dodatkowo stosowane następujące działania: propozycje zatrudnienia, innej pracy zarobkowej, stażu pracy, odbycia przygotowania zawodowego w miejscu pracy, zatrudnienia w ramach prac interwencyjnych lub robót publicznych, refundacja kosztów opieki nad dzieckiem do lat 7 i osobą zależną. Szczegółowe warunki uzyskania wsparcia przez bezrobotnych będących w szczególnej sytuacji na rynku pracy określone są w art. 50 61 Ustawy oraz w odpowiednich przepisach wykonawczych. Poniższa analiza przygotowana w Wydziale Informacji, Badań i Analiz WUP w Toruniu na podstawie Sprawozdania MGiP-01 o rynku pracy charakteryzuje osoby będące w szczególnej sytuacji na rynku pracy na tle bezrobotnych ogółem w województwie kujawsko pomorskim według stanu na 30 czerwca 2005 roku. Tam, gdzie jest to możliwe przedstawiono udziały poszczególnych grup osób będących w szczególnej sytuacji na rynku pracy w wybranych formach aktywizacji bezrobotnych. Opracowanie składa się z części opisowej i tabelarycznej przedstawiającej sytuację w powiatach województwa. W końcowej części zamieszczono również słowniczek podstawowych definicji dotyczących omawianych populacji bezrobotnych (według stanu prawnego na 30 czerwca 2005 roku).

2 1. SYTUACJA NA WOJEWÓDZKIM RYNKU PRACY W I PÓŁROCZU 2005 R. Według stanu na 30 czerwca 2005 roku w województwie kujawsko pomorskim zarejestrowanych pozostawało 191.296 bezrobotnych. Było to o 13.196 osób (6,5%) mniej niż w analogicznym okresie roku poprzedniego. Liczba bezrobotnych kobiet zmniejszyła się o 4,5% (5.031 osób), natomiast mężczyzn o 8,8% (8.165 osób). Tak duży spadek liczby bezrobotnych w końcu czerwca zanotowano po raz pierwszy od czasu utworzenia województwa. Spadek liczby bezrobotnych odnotowano we wszystkich powiatach: największy w powiecie sępoleńskim (o 13,8%) i Toruniu (o 13,7%), najmniejszy w powiecie inowrocławskim (o 0,6%) i chełmińskim (o 1,4%). Wysokość stopy bezrobocia (charakteryzującej udział bezrobotnych w liczbie osób czynnych zawodowo) dla województwa kujawsko pomorskiego wyniosła w czerwcu 2005 roku 22,5%, podczas gdy dla całej Polski wskaźnik ten wynosi 18,0%. W naszym regionie stopa bezrobocia niższa niż średnia krajowa utrzymuje się tylko w dwóch powiatach grodzkich: Bydgoszczy (11,4%) i Toruniu (12,2%). Najwyższą wartość wskaźnik ten osiąga w powiecie nakielskim (33,0%), grudziądzkim (31,6%), żnińskim (31,2%) oraz w Grudziądzu (30,5%). W ciągu I półrocza 2005 roku odnotowano w województwie kujawsko pomorskim spadek liczby bezrobotnych o 8.270 osób (4,1%), a co za tym idzie również spadek stopy bezrobocia o 1,0% (w tym samym czasie w Polsce liczba bezrobotnych zmniejszyła się o 5,7%, a stopa bezrobocia uległa zmniejszeniu o 1,1%). W analogicznym okresie roku poprzedniego w województwie kujawsko pomorskim wystąpił spadek liczby bezrobotnych o 3,6% (7.574 osoby), natomiast w Polsce odnotowano spadek o 3,3%. W ciągu I półrocza 2005 r. spadek liczby bezrobotnych odnotowano w 20 powiatach: największy w powiecie sępoleńskim (o 12,2%) i żnińskim (o 8,9%), najmniejszy w powiecie inowrocławskim (o 1,3%). W trzech powiatach wystąpił wzrost liczby bezrobotnych: w Bydgoszczy o 2,8%, w Grudziądzu (o 0,8%) i powiecie golubsko dobrzyńskim (o 0,3%). Na zmiany w poziomie bezrobocia w I półroczu 2005 roku wpłynął mniejszy napływ niż odpływ z bezrobocia: w okresie od stycznia do czerwca w urzędach pracy województwa kujawsko pomorskiego zarejestrowało się 86.267 nowych bezrobotnych, natomiast z ewidencji wyłączono 94.537 osób. W I półroczu 2005 roku w naszym regionie 18 zakładów pracy zgłosiło zamiar zwolnienia łącznie 910 pracowników (w analogicznym okresie roku poprzedniego było to odpowiednio: 36 zakładów i 1.039 osób). Wśród bezrobotnych w końcu czerwca 05 zarejestrowanych było 4.636 osób zwolnionych z przyczyn zakładu pracy (2,4% ogółu bezrobotnych). W analogicznym okresie roku poprzedniego było to odpowiednio: 6.852 osoby i 3,4%. W I półroczu 2005 roku urzędy pracy w województwie kujawsko pomorskim pozyskały 26.877 oferty pracy. Było to o 10,4% ofert więcej niż w analogicznym

3 okresie roku poprzedniego *. Liczba ofert na zatrudnienie subsydiowane zwiększyła się o 11,9%, natomiast na prace niesubsydiowane o 8,4%. Pomimo tego mniej niż przed rokiem (o 3,7%) bezrobotnych podjęło zatrudnienie 47.210 osób: zatrudnienie niesubsydiowane nieznacznie wzrosło (o 0,8%), zaś subsydiowane spadło o 19,3%. Spadek dotyczył zatrudnienia w ramach prac interwencyjnych i robót publicznych, natomiast znacznie więcej bezrobotnych niż analogicznym okresie roku poprzedniego podjęło działalność gospodarczą, a także rozpoczęło pracę w ramach refundacji kosztów zatrudnienia. Nowe regulacje zawarte w Ustawie o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, a także nowe możliwości, jakie stworzyło przystąpienie Polski do Unii Europejskiej (korzystanie ze wsparcia w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Rozwój Zasobów Ludzkich) pozwoliło na zaktywizowanie większej liczby bezrobotnych w innych formach: liczba osób podejmujących staże pracy i szkolenia zwiększyła się o 44,0%, a dodatkowo 3.364 bezrobotnych rozpoczęło przygotowanie zawodowe w miejscu pracy (nowa forma aktywizacji). Pomimo korzystnych zmian, jakie zaszły w I półroczu 2005 r. w poziomie bezrobocia sytuacja na regionalnym rynku pracy w województwie kujawsko pomorskim w dalszym ciągu jest bardzo trudna. Jak podaje Urząd Statystyczny w Bydgoszczy przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw w I półroczu 05 ukształtowało się na poziomie 207,8 tys. osób i było niższe niż w tym samym okresie roku poprzedniego o 1,1 tys., tj. o 0,5% (wobec 0,6% przed rokiem i 1,7% w kraju). Najważniejsze cechy bezrobocia w województwie kujawsko pomorskim nie ulegają istotnym zmianom. W dalszym ciągu najbardziej niepokojące zjawiska to: utrzymująca się wysoka stopa bezrobocia w czerwcu 22,5% (przy średniej krajowej 18,0%); jedynie w dwóch powiatach stopa bezrobocia jest niższa niż średnia krajowa: w Bydgoszczy osiąga wartość 11,4%, a w Toruniu 12,2%, wysoki poziom bezrobocia wśród kobiet 55,6% ogółu bezrobotnych (przed rokiem 54,5%), wysoki poziom bezrobocia na terenach wiejskich 43,7% ogółu bezrobotnych (przed rokiem 43,6%), znaczny udział wśród bezrobotnych ludzi młodych osoby w wieku 18 24 lata stanowią 24,6% ogółu bezrobotnych (przed rokiem 28,0%), duży udział wśród bezrobotnych osób pozostających bez pracy dłużej niż 12 miesięcy (52,7%) i wielokrotnie bezrobotnych (75,5%); w analogicznym okresie roku poprzedniego wskaźniki te wynosiły odpowiednio: 52,9% i 72,3%, niski poziom kwalifikacji zawodowych bezrobotnych obecnie 71,0% bezrobotnych w województwie kujawsko pomorskim legitymuje się wykształceniem nie wyższym niż zasadnicze zawodowe (przed rokiem 71,7%), utrzymujący się niski udział osób uprawnionych do zasiłku w ogólnej populacji bezrobotnych 15,2% całej populacji bezrobotnych (przed rokiem 16,1%). * Do ofert pracy zalicza się również oferty na staż i przygotowanie zawodowe w miejscu pracy, które nie są formą zatrudnienia

4 BILANS BEZROBOTNYCH W I PÓŁROCZU W LATACH 2004 I 2005 L.p. I półrocze 2004 roku I półrocze 2005 roku zmiana w % 1. Bezrobotni według stanu w końcu roku poprzedniego 212 066 199 566-12 500-5,9 2. Bezrobotni zarejestrowani w okresie 82 966 86 267 3 301 4,0 po raz pierwszy 19 244 16 850-2 394-12,4 po raz kolejny (od 1990 r.) 63 722 69 417 5 695 8,9 po pracach interwencyjnych 847 735-112 -13,2 po robotach publicznych 2 696 1 961-735 -27,3 po stażu 3 461 5 798 2 337 67,5 po odbyciu przygotowania zawodowego w miejscu pracy x 1 769 x x po szkoleniu 2 978 3 105 127 4,3 3. Osoby wyłączone z ewidencji bezrobotnych w okresie 90 540 94 537 3 997 4,4 3a. podjęcia pracy 49 038 47 210-1 828-3,7 1) niesubsydiowanej 38 053 38 350 297 0,8 w tym pracy sezonowej 4 971 4 182-789 -15,9 2) subsydiowanej 10 985 8 860-2 125-19,3 - prac interwencyjnych 4 129 2 729-1 400-33,9 - robót publicznych 5 579 5 052-527 -9,4 - podjęcia działalności gospodarczej 113 543 430 380,5 - podjęcia pracy w ramach refundacji kosztów zatrudnienia 123 302 179 145,5 - inne* 1 041 234-807 -77,5 3b. rozpoczęcia szkolenia 3 425 x x 4 943 3c. rozpoczęcia stażu 3 694 x x 3d. rozpoczęcia przygotowania zawodowego w miejscu pracy x 3 364 x x 3e. niepotwierdzenia gotowości do pracy 29 330 29 586 256 0,9 3f. dobrowolnej rezygnacji ze statusu bezrobotnego 2 563 3 541 978 38,2 3g. podjęcia nauki 35 57 22 62,9 3h. ukończenia 60/65 lat 56 53-3 -5,4 3i. nabycia praw emerytalnych lub rentowych 882 626-256 -29,0 3j. nabycia praw do świadczenia przedemerytalnego 138 18-120 -87,0 3k. innych 3 555 2 963-592 -16,7 4. Bezrobotni według stanu w końcu okresu 204 492 191 296-13 196-6,5 - w tym zarejestrowani po raz pierwszy 54 562 46 825-7 737-14,2 * w pozycji tej ujmowane jest głównie zatrudnienie subsydiowane absolwentów (tzw. umowy absolwenckie) - forma ta nie jest już przewidziana w ustawie o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy

5 2. BEZROBOTNI Z PRAWEM DO ZASIŁKU Prawo do pobierania zasiłku posiadało w końcu czerwca 2005 roku 29.040 bezrobotnych, co stanowiło 15,2% ogółu bezrobotnych w województwie (przed rokiem 32.825 osób, czyli 16,1% ogółu). Udział osób uprawnionych do pobierania zasiłku w ogólnej liczbie bezrobotnych waha się od 10,9% w powiecie brodnickim do 19,2% w powiecie toruńskim. Zasiłek pobiera 11,3% bezrobotnych kobiet i 20,0% bezrobotnych mężczyzn (w końcu czerwca 04 dla kobiet wskaźnik ten wynosił 11,8%, a dla mężczyzn 21,1%). Niskie są udziały osób pobierających zasiłek wśród bezrobotnych będących w szczególnej sytuacji na rynku pracy. Jedynie wśród bezrobotnych niepełnosprawnych oraz bezrobotnych długotrwale udział ten jest wyższy od średniej w województwie. Uprawnieni do zasiłku wśród wybranych kategorii bezrobotnych. Stan na 30 czerwca 2005 r. wybrane kategorie bezrobotnych razem ogółem bezrobotni 191 296 29 040 15,2 do 25 roku życia 43 806 5 545 12,7 w okresie do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki którzy ukończyli szkołę wyższą, do 27 roku życia osoby z prawem do zasiłku % 6 670 186 2,8 1 059 61 5,8 powyżej 50 roku życia 27 199 4 428 16,3 bez kwalifikacji zawodowych 29 799 1 889 6,3 długotrwale bezrobotni 132 030 2 320 1,8 samotnie wychowujący co najmniej jedno dziecko do 7 roku życia 6 429 653 10,2 niepełnosprawni 5 072 930 18,3 3. BEZROBOTNI DO 25 ROKU ŻYCIA Zgodnie z zapisami w Ustawie o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy przez osobę do 25 roku życia będącą w szczególnej sytuacji na rynku pracy należy rozumieć bezrobotnego, który w roku kalendarzowym nie ukończył 25 lat. Bezrobotni do 25 roku życia nie są grupą tożsamą z bezrobotnymi w wieku 18 24

6 lata. Jest to nowa kategoria bezrobotnych, w związku z tym nie można przeprowadzać porównań z okresami poprzednimi. Bezrobotni do 25 roku życia według powiatów. Stan na 30 czerwca 2005 r. Powiat ogółem osoby bezrobotni do 25 roku życia Województwo razem 191 296 43 806 22,9 Bydgoszcz powiat grodzki 19 048 3 456 18,1 Bydgoszcz powiat ziemski 6 646 1 494 22,5 Grudziądz powiat grodzki 11 764 2 357 20,0 Grudziądz powiat ziemski 4 925 1 308 26,6 Toruń powiat grodzki 11 336 2 145 18,9 Toruń powiat ziemski 8 260 2 108 25,5 Włocławek powiat grodzki 11 404 1 873 16,4 Włocławek powiat ziemski 9 010 1 928 21,4 Aleksandrów Kujawski 6 312 1 479 23,4 Brodnica 7 456 2 007 26,9 Chełmno 5 585 1 396 25,0 Golub Dobrzyń 4 827 1 394 28,9 Inowrocław 20 358 4 853 23,8 Lipno 7 681 1 834 23,9 Mogilno 5 386 1 381 25,6 Nakło nad Notecią 9 981 2 450 24,5 Radziejów 4 477 1 129 25,2 Rypin 5 470 1 513 27,7 Sępólno Krajeńskie 4 531 1 080 23,8 Świecie 9 377 2 437 26,0 Tuchola 4 994 1 302 26,1 Wąbrzeźno 4 034 963 23,9 Żnin 8 434 1 919 22,8 Większość bezrobotnych do 25 roku życia to kobiety 54,1%, a prawo do zasiłku dla bezrobotnych posiada 12,7% tej populacji. Ponad połowa 54,0% bezrobotnych do 25 roku życia nie ma żadnego stażu pracy. Największą grupą pod względem poziomu wykształcenia są osoby, które ukończyły zasadnicze szkoły zawodowe (32,6%). Osoby, które pozostają w rejestrach pup dłużej niż 12 miesięcy %

7 (od dnia ostatniej rejestracji) stanowią 35,1% populacji bezrobotnych do 25 roku życia. Bezrobotni ogółem do 25 roku życia % w ogółem Bezrobotni według stanu na 31.12.2004 r. 199 566 50 113 25,1 Bezrobotni zarejestrowani w I półroczu 2005 r. 86 267 31 473 36,5 po raz pierwszy 16 850 10 623 63,0 po raz kolejny (od 1990 r.) 69 417 20 850 30,0 po pracach interwencyjnych 735 126 17,1 po robotach publicznych 1 961 281 14,3 po stażu 5 798 4 907 84,6 po odbyciu przygotowania zawodowego w miejscu pracy 1 769 378 21,4 po szkoleniu 3 105 898 28,9 Osoby wyłączone z ewidencji bezrobotnych w I półroczu 2005 r. 94 537 29 963 31,7 podjęcia pracy w okresie sprawozdawczym 47 210 12 480 26,4 niesubsydiowanej 38 350 10 795 28,1 w tym pracy sezonowej 4 182 1 399 33,5 subsydiowanej 8 860 1 685 19,0 prac interwencyjnych 2 729 785 28,8 robót publicznych 5 052 670 13,3 podjęcia działalności gospodarczej 543 112 20,6 podjęcia pracy w ramach refundacji kosztów zatrudnienia 302 93 30,8 inne 234 25 10,7 rozpoczęcia szkolenia 3 425 1 072 31,3 rozpoczęcia stażu 3 694 3 275 88,7 rozpoczecia przygotowania zawodowego w miejscu pracy 3 364 1 606 47,7 niepotwierdzenia gotowości do pracy 29 586 9 792 33,1 dobrowolnej rezygnacji ze statusu bezrobotnego 3 541 917 25,9 podjęcia nauki 57 50 87,7 ukończenia 60/65 lat 53 x x nabycia praw emerytalnych lub rentowych 626 25 4,0 nabycia praw do świadczenia przedemerytalnego 18 x x innych 2 963 746 25,2 Bezrobotni według stanu na 30.06.2005 r. 191 296 43 806 22,9 w tym zarejestrowani po raz pierwszy 46 825 18 769 40,1 w tym z tego z przyczyn z tego z tego Bilans bezrobotnych do 25 roku zycia w I półroczu 2005 roku Wyszczególnienie W I półroczu 2005 roku w powiatowych urzędach pracy zarejestrowały się 31.473 osoby do 25 roku życia. Stanowiło to 36,5% całego napływu do bezrobocia. W tym samym czasie pracę podjęło 12.480 osób z tej grupy bezrobotnych, co stanowiło 26,4% wszystkich podjęć pracy przez bezrobotnych w województwie. Bezrobotni do 25 roku życia stanowili 19,0% wszystkich bezrobotnych podejmujących w I półroczu 2005 roku zatrudnienie subsydiowane, 31,3% rozpoczynających szkolenia, 47,4% rozpoczynających przygotowanie zawodowe w miejscu pracy i 88,7% rozpoczynających staże pracy.

8 Według stanu na 30 czerwca 2005 r. następujące grupy bezrobotnych do 25 roku życia uczestniczyły w aktywnych programach rynku pracy: staż pracy 3.233 osoby, przygotowanie zawodowe w miejscu pracy 1.542 osoby, szkolenia 403 osoby, prace interwencyjne 815 osób, roboty publiczne 622 osoby, zatrudnienie w ramach refundacji kosztów wyposażenia i doposażenia stanowiska pracy 118 osób, szkolenie w ramach aktywnego poszukiwania pracy 63 osoby. 3.1. OSOBY W OKRESIE DO 12 MIESIĘCY OD DNIA UKOŃCZENIA NAUKI Ustawa o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy nie zawiera pojęcia bezrobotny absolwent, co nie oznacza, że osoby, które ukończyły właśnie edukację nie rejestrują się w powiatowych urzędach pracy jako bezrobotni. Obowiązujące obecnie zasady sprawozdawczości o rynku pracy pozwalają zidentyfikować grupę bezrobotnych w okresie do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki, w skład której wchodzą osoby wcześniej nazywane bezrobotnymi absolwentami. Są to najczęściej ludzie młodzi (do 25 roku życia), ale w tej kategorii mieszczą się również osoby, które ukończyły szkołę wyższą, do 27 roku życia. Według stanu na koniec czerwca 2005 roku w powiatowych urzędach pracy województwa kujawsko pomorskiego zarejestrowanych pozostawało 6.670 osób w okresie do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki. Zdecydowana większość z nich (63,6%) to kobiety, a prawo do zasiłku dla bezrobotnych posiada 2,8% tej populacji bezrobotnych. Osoby w okresie do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki stanowią 3,5% ogółu bezrobotnych w województwie. W poszczególnych powiatach udział ten waha się od 2,2% w powiecie bydgoskim do 5,6% w powiecie rypińskim. W I półroczu 2005 roku w powiatowych urzędach pracy zarejestrowało się 15.226 osób w okresie do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki (w tym 2.781 osób, które ukończyły szkoły wyższe), natomiast pracę podjęło 4.605 osób (w tym 1.336 osób, które ukończyły szkoły wyższe). Analiza zawodów, jakimi legitymują się osoby w okresie do 12 miesięcy od ukończenia nauki wykazuje, że najczęściej są to pracownicy do spraw finansowych i handlowych (628 osób), agenci do spraw sprzedaży handlowcy (380 osób) i technicy mechanicy (340 osób), natomiast wśród osób, które ukończyły szkołę wyższą dominują ekonomiści (115 osób). 4. DŁUGOTRWALE BEZROBOTNI Ustawa o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy definiuje osobę długotrwale bezrobotną, jako bezrobotnego pozostającego w rejestrze powiatowego urzędu pracy łącznie przez okres ponad 12 miesięcy w okresie ostatnich 2 lat. Jest to nowa kategoria bezrobotnych, w związku z tym nie można przeprowadzać porównań

9 z okresami poprzednimi, w których za długotrwale bezrobotnych uważano osoby pozostające w rejestrach pup dłużej niż 12 miesięcy od ostatniej rejestracji. Długotrwale bezrobotni według powiatów. Stan na 30 czerwca 2005 r. Powiat ogółem osoby bezrobotni długotrwale bezrobotni Województwo razem 191 296 132 030 69,0 Bydgoszcz powiat grodzki 19 048 11 188 58,7 Bydgoszcz powiat ziemski 6 646 4 407 66,3 Grudziądz powiat grodzki 11 764 8 167 69,4 Grudziądz powiat ziemski 4 925 3 599 73,1 Toruń powiat grodzki 11 336 7 318 64,6 Toruń powiat ziemski 8 260 5 379 65,1 Włocławek powiat grodzki 11 404 7 881 69,1 Włocławek powiat ziemski 9 010 6 680 74,1 Aleksandrów Kujawski 6 312 4 552 72,1 Brodnica 7 456 5 294 71,0 Chełmno 5 585 4 005 71,7 Golub Dobrzyń 4 827 3 447 71,4 Inowrocław 20 358 14 521 71,3 Lipno 7 681 5 457 71,0 Mogilno 5 386 3 764 69,9 Nakło nad Notecią 9 981 6 775 67,9 Radziejów 4 477 3 251 72,6 Rypin 5 470 4 037 73,8 Sępólno Krajeńskie 4 531 3 215 71,0 Świecie 9 377 6 604 70,4 Tuchola 4 994 3 492 69,9 Wąbrzeźno 4 034 2 906 72,0 Żnin 8 434 6 091 72,2 Według stanu na 30 czerwca 2005 roku w urzędach pracy w województwie kujawsko pomorskim zarejestrowanych pozostawało 132.030 długotrwale bezrobotnych, którzy stanowili 69,0% ogółu bezrobotnych. W poszczególnych powiatach udział ten waha się od 58,7% w Bydgoszczy do 74,1% w powiecie włocławskim. %

10 Większość długotrwale bezrobotnych to kobiety 58,9%, a prawo do zasiłku dla bezrobotnych posiada zaledwie 1,8% tej populacji. Są to najczęściej osoby młode (48,5% nie ukończyło 34 roku życia), bez stażu (20,1%) lub o bardzo krótkim stażu pracy (37,7% nie pracowało dłużej niż 5 lat), legitymujące się niskim poziomem wykształcenia (39,3% wykształcenie gimnazjalne i poniżej, 36,8% zasadnicze zawodowe). Osoby, które pozostają w rejestrach pup dłużej niż 12 miesięcy (od dnia ostatniej rejestracji) stanowią 75,9% populacji długotrwale bezrobotnych. Bezrobotni ogółem długotrwale bezrobotni % w ogółem Bezrobotni według stanu na 31.12.2004 r. 199 566 132 756 66,5 Bezrobotni zarejestrowani w I półroczu 2005 r. 86 267 48 582 56,3 po raz pierwszy 16 850 33 0,2 po raz kolejny (od 1990 r.) 69 417 48 549 69,9 po pracach interwencyjnych 735 387 52,7 po robotach publicznych 1 961 1 284 65,5 po stażu 5 798 1 473 25,4 po odbyciu przygotowania zawodowego w miejscu pracy 1 769 1 415 80,0 po szkoleniu 3 105 1 649 53,1 Osoby wyłączone z ewidencji bezrobotnych w I półroczu 2005 r. 94 537 49 308 52,2 podjęcia pracy w okresie sprawozdawczym 47 210 24 510 51,9 niesubsydiowanej 38 350 18 007 47,0 w tym pracy sezonowej 4 182 2 232 53,4 subsydiowanej 8 860 6 503 73,4 prac interwencyjnych 2 729 2 096 76,8 robót publicznych 5 052 3 915 77,5 podjęcia działalności gospodarczej 543 261 48,1 podjęcia pracy w ramach refundacji kosztów zatrudnienia 302 149 49,3 inne 234 82 35,0 rozpoczęcia szkolenia 3 425 1 406 41,1 rozpoczęcia stażu 3 694 739 20,0 rozpoczecia przygotowania zawodowego w miejscu pracy 3 364 2 210 65,7 niepotwierdzenia gotowości do pracy 29 586 16 059 54,3 dobrowolnej rezygnacji ze statusu bezrobotnego 3 541 2 430 68,6 podjęcia nauki 57 11 19,3 ukończenia 60/65 lat 53 47 88,7 nabycia praw emerytalnych lub rentowych 626 250 39,9 nabycia praw do świadczenia przedemerytalnego 18 0 0,0 innych 2 963 1 646 55,6 Bezrobotni według stanu na 30.06.2005 r. 191 296 132 030 69,0 w tym zarejestrowani po raz pierwszy 46 825 27 727 59,2 w tym z tego z przyczyn z tego z tego Bilans długotrwale bezrobotnych w I półroczu 2005 roku Wyszczególnienie W I półroczu 2005 roku w powiatowych urzędach pracy zarejestrowały się 48.582 osoby długotrwale bezrobotne. Stanowiło to 56,3% całego napływu do

11 bezrobocia. W tym samym czasie pracę podjęło 24.510 osób z tej grupy bezrobotnych, co stanowiło 51,9% wszystkich podjęć pracy przez bezrobotnych w województwie. Długotrwale bezrobotni stanowili 73,4% wszystkich bezrobotnych podejmujących w I półroczu 2005 roku zatrudnienie subsydiowane, 41,4% rozpoczynających szkolenia, 20,0% rozpoczynających staże pracy i 65,7% podejmujących przygotowanie zawodowe w miejscu pracy. Według stanu na 30 czerwca 2005 r. następujące grupy długotrwale bezrobotnych uczestniczyły w aktywnych programach rynku pracy: roboty publiczne 3.358 osób, przygotowanie zawodowe w miejscu pracy 2.036 osób, prace interwencyjne 1.820 osób, staż pracy 585 osób, szkolenia 322 osoby, zatrudnienie w ramach refundacji kosztów wyposażenia i doposażenia stanowiska pracy 180 osób, szkolenie w ramach aktywnego poszukiwania pracy 15 osób. 5. BEZROBOTNI POWYŻEJ 50 ROKU ŻYCIA Zgodnie z zapisami w Ustawie o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy przez osobę powyżej 50 roku życia będącą w szczególnej sytuacji na rynku pracy należy rozumieć bezrobotnego, który w roku kalendarzowym ukończył co najmniej 50 lat. Jest to nowa kategoria bezrobotnych, w związku z tym nie można przeprowadzać porównań z okresami poprzednimi. Według stanu na 30 czerwca 2005 roku w urzędach pracy w województwie kujawsko pomorskim zarejestrowanych pozostawało 27.199 bezrobotnych powyżej 50 roku życia, którzy stanowili 14,2% ogółu bezrobotnych. W poszczególnych powiatach udział ten waha się od 10,3% w powiecie radziejowskim do 19,9% w Toruniu. Większość bezrobotnych powyżej 50 roku życia to mężczyźni 54,1%, a prawo do zasiłku dla bezrobotnych posiada 16,3% tej populacji. Ponad połowa 52,6% bezrobotnych powyżej 50 roku życia legitymuje się stażem pracy dłuższym niż 20 lat. Największą grupą pod względem poziomu wykształcenia są osoby z wykształceniem gimnazjalnym i poniżej (53,5%). Osoby, które pozostają w rejestrach pup dłużej niż 12 miesięcy (od dnia ostatniej rejestracji) stanowią 65,1% populacji bezrobotnych powyżej 50 roku życia.

12 Bezrobotni powyżej 50 roku życia według powiatów. Stan na 30 czerwca 2005 r. Powiat ogółem osoby bezrobotni powyżej 50 roku zycia Województwo razem 191 296 27 199 14,2 Bydgoszcz powiat grodzki 19 048 3 607 18,9 Bydgoszcz powiat ziemski 6 646 942 14,2 Grudziądz powiat grodzki 11 764 1 953 16,6 Grudziądz powiat ziemski 4 925 575 11,7 Toruń powiat grodzki 11 336 2 260 19,9 Toruń powiat ziemski 8 260 1 019 12,3 Włocławek powiat grodzki 11 404 2 040 17,9 Włocławek powiat ziemski 9 010 1 134 12,6 Aleksandrów Kujawski 6 312 904 14,3 Brodnica 7 456 877 11,8 Chełmno 5 585 700 12,5 Golub Dobrzyń 4 827 550 11,4 Inowrocław 20 358 2 624 12,9 Lipno 7 681 867 11,3 Mogilno 5 386 652 12,1 Nakło nad Notecią 9 981 1 315 13,2 Radziejów 4 477 461 10,3 Rypin 5 470 705 12,9 Sępólno Krajeńskie 4 531 637 14,1 Świecie 9 377 1 201 12,8 Tuchola 4 994 557 11,2 Wąbrzeźno 4 034 505 12,5 Żnin 8 434 1 114 13,2 W I półroczu 2005 roku w powiatowych urzędach pracy zarejestrowało się 11.919 osób powyżej 50 roku życia. Stanowiło to 13,8% całego napływu do bezrobocia. W tym samym czasie pracę podjęło 4.317 osób z tej grupy bezrobotnych, co stanowiło 9,1% wszystkich podjęć pracy przez bezrobotnych w województwie. Bezrobotni powyżej 50 roku życia stanowili 17,7% wszystkich bezrobotnych podejmujących w I półroczu 2005 roku zatrudnienie subsydiowane, 5,0% rozpoczynających szkolenia i 5,2% rozpoczynających przygotowanie zawodowe w miejscu pracy. %

13 Bezrobotni ogółem powyżej 50 roku życia % w ogółem Bezrobotni według stanu na 31.12.2004 r. 199 566 23 808 11,9 Bezrobotni zarejestrowani w I półroczu 2005 r. 86 267 11 919 13,8 po raz pierwszy 16 850 1 139 6,8 po raz kolejny (od 1990 r.) 69 417 10 780 15,5 po pracach interwencyjnych 735 143 19,5 po robotach publicznych 1 961 353 18,0 po stażu 5 798 x x po odbyciu przygotowania zawodowego w miejscu pracy 1 769 180 10,2 po szkoleniu 3 105 179 5,8 Osoby wyłączone z ewidencji bezrobotnych w I półroczu 2005 r. 94 537 8 528 9,0 podjęcia pracy w okresie sprawozdawczym 47 210 4 317 9,1 niesubsydiowanej 38 350 2 747 7,2 w tym pracy sezonowej 4 182 233 5,6 subsydiowanej 8 860 1 570 17,7 prac interwencyjnych 2 729 442 16,2 robót publicznych 5 052 1 022 20,2 podjęcia działalności gospodarczej 543 30 5,5 podjęcia pracy w ramach refundacji kosztów zatrudnienia 302 38 12,6 inne 234 38 16,2 rozpoczęcia szkolenia 3 425 171 5,0 rozpoczęcia stażu 3 694 x x rozpoczecia przygotowania zawodowego w miejscu pracy 3 364 174 5,2 niepotwierdzenia gotowości do pracy 29 586 2 770 9,4 dobrowolnej rezygnacji ze statusu bezrobotnego 3 541 264 7,5 podjęcia nauki 57 0 0,0 ukończenia 60/65 lat 53 53 100,0 nabycia praw emerytalnych lub rentowych 626 365 58,3 nabycia praw do świadczenia przedemerytalnego 18 18 100,0 innych 2 963 396 13,4 Bezrobotni według stanu na 30.06.2005 r. 191 296 27 199 14,2 w tym zarejestrowani po raz pierwszy 46 825 6 217 13,3 w tym z tego z przyczyn z tego z tego Bilans bezrobotnych powyżej 50 roku życia w I półroczu 2005 roku Wyszczególnienie Według stanu na 30 czerwca 2005 r. następujące grupy bezrobotnych powyżej 50 roku życia uczestniczyły w aktywnych programach rynku pracy: roboty publiczne 881 osób, prace interwencyjne 400 osób, przygotowanie zawodowe w miejscu pracy 165 osób, szkolenia 47 osób, zatrudnienie w ramach refundacji kosztów wyposażenia i doposażenia stanowiska pracy 42 osoby, szkolenie w ramach aktywnego poszukiwania pracy 1 osoba.

14 6. BEZROBOTNI BEZ KWALIFIKACJI ZAWODOWYCH Ustawa o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy definiuje bezrobotnego bez kwalifikacji zawodowych jako osobę o wykształceniu gimnazjalnym lub niższym oraz nieposiadającą kwalifikacji do wykonywania zawodu. Według stanu na 30 czerwca 2005 roku w urzędach pracy w województwie kujawsko pomorskim zarejestrowanych pozostawało 29.799 bezrobotnych bez kwalifikacji zawodowych, którzy stanowili 15,6% ogółu bezrobotnych. W poszczególnych powiatach udział ten waha się od 4,1% w powiecie brodnickim do 28,6% w powiecie włocławskim. Bezrobotni bez kwalifikacji zawodowych według powiatów. Stan na 30 czerwca 2005 r. Powiat ogółem osoby bezrobotni bez kwalifikacji zawodowych Województwo razem 191 296 29 799 15,6 Bydgoszcz powiat grodzki 19 048 3 824 20,1 Bydgoszcz powiat ziemski 6 646 1 062 16,0 Grudziądz powiat grodzki 11 764 1 075 9,1 Grudziądz powiat ziemski 4 925 739 15,0 Toruń powiat grodzki 11 336 941 8,3 Toruń powiat ziemski 8 260 1 980 24,0 Włocławek powiat grodzki 11 404 3 247 28,5 Włocławek powiat ziemski 9 010 2 575 28,6 Aleksandrów Kujawski 6 312 645 10,2 Brodnica 7 456 309 4,1 Chełmno 5 585 1 046 18,7 Golub Dobrzyń 4 827 763 15,8 Inowrocław 20 358 2 748 13,5 Lipno 7 681 1 417 18,4 Mogilno 5 386 241 4,5 Nakło nad Notecią 9 981 1 590 15,9 Radziejów 4 477 531 11,9 Rypin 5 470 759 13,9 Sępólno Krajeńskie 4 531 531 11,7 Świecie 9 377 543 5,8 Tuchola 4 994 1 022 20,5 Wąbrzeźno 4 034 346 8,6 Żnin 8 434 1 865 22,1 %

15 Większość bezrobotnych bez kwalifikacji zawodowych to kobiety 57,4%, a prawo do zasiłku dla bezrobotnych posiada 6,8% tej populacji. Wiek nie różnicuje w istotny sposób tej kategorii bezrobotnych mniej liczebna jest jedyne grupa powyżej 55 roku życia (5,9% wszystkich bezrobotnych bez kwalifikacji zawodowych). Największą grupę wśród bezrobotnych bez kwalifikacji zawodowych 39,4% stanowią osoby bez stażu pracy, a 35,1% nie pracowało dłużej niż 5 lat. Osoby, które pozostają w rejestrach pup dłużej niż 12 miesięcy (od dnia ostatniej rejestracji) stanowią 62,5% populacji bezrobotnych bez kwalifikacji zawodowych. W I półroczu 2005 roku w powiatowych urzędach pracy zarejestrowało się 12.787 osób bezrobotnych bez kwalifikacji zawodowych. Stanowiło to 14,8% całego napływu do bezrobocia. W tym samym czasie pracę podjęły 4.164 osoby z tej grupy bezrobotnych, co stanowiło 8,8% wszystkich podjęć pracy przez bezrobotnych w województwie. Według stanu na 30 czerwca 2005 r. następujące grupy bezrobotnych bez kwalifikacji zawodowych uczestniczyły w aktywnych programach rynku pracy: roboty publiczne 883 osoby, przygotowanie zawodowe w miejscu pracy 538 osób, prace interwencyjne 327 osób, staż pracy 165 osób, szkolenia 122 osoby, zatrudnienie w ramach refundacji kosztów wyposażenia i doposażenia stanowiska pracy 32 osoby, szkolenie w ramach aktywnego poszukiwania pracy 32 osoby. 7. BEZROBOTNI SAMOTNIE WYCHOWUJĄCY CO NAJMNIEJ JEDNO DZIECKO DO 7 ROKU ŻYCIA Według stanu na 30 czerwca 2005 roku w urzędach pracy w województwie kujawsko pomorskim zarejestrowanych pozostawało 6.429 bezrobotnych samotnie wychowujących co najmniej jedno dziecko do 7 roku życia, którzy stanowili 3,4% ogółu bezrobotnych. W poszczególnych powiatach udział ten waha się od 1,5% w powiecie radziejowskim do 4,9% w powiecie włocławskim. Większość bezrobotnych samotnie wychowujących co najmniej jedno dziecko do 7 roku życia to kobiety 93,4%, a prawo do zasiłku dla bezrobotnych posiada 10,2% tej populacji.

16 Bezrobotni samotnie wychowujący co najmniej jedno dziecko do 7 roku życia. Stan na 30 czerwca 2005 r. Powiat ogółem osoby bezrobotni samotnie wychowujący co najmniej jedno dziecko do 7 roku życia Województwo razem 191 296 6 429 3,4 Bydgoszcz powiat grodzki 19 048 791 4,2 Bydgoszcz powiat ziemski 6 646 248 3,7 Grudziądz powiat grodzki 11 764 572 4,9 Grudziądz powiat ziemski 4 925 167 3,4 Toruń powiat grodzki 11 336 516 4,6 Toruń powiat ziemski 8 260 292 3,5 Włocławek powiat grodzki 11 404 494 4,3 Włocławek powiat ziemski 9 010 225 2,5 Aleksandrów Kujawski 6 312 230 3,6 Brodnica 7 456 153 2,1 Chełmno 5 585 206 3,7 Golub Dobrzyń 4 827 132 2,7 Inowrocław 20 358 592 2,9 Lipno 7 681 247 3,2 Mogilno 5 386 131 2,4 Nakło nad Notecią 9 981 328 3,3 Radziejów 4 477 69 1,5 Rypin 5 470 107 2,0 Sępólno Krajeńskie 4 531 122 2,7 Świecie 9 377 297 3,2 Tuchola 4 994 140 2,8 Wąbrzeźno 4 034 151 3,7 Żnin 8 434 219 2,6 Bezrobotni samotnie wychowujący co najmniej jedno dziecko do 7 roku życia to najczęściej osoby młode (87,0% nie ukończyło 34 roku życia), bez stażu (33,2%) lub o bardzo krótkim stażu pracy (48,7% nie pracowało dłużej niż 5 lat), legitymujące się niskim poziomem wykształcenia (45,2% wykształcenie gimnazjalne i poniżej, 32,7% zasadnicze zawodowe). Osoby, które pozostają w rejestrach pup dłużej niż 12 miesięcy (od dnia ostatniej rejestracji) stanowią 58,0% tej populacji. %

17 W I półroczu 2005 roku w powiatowych urzędach pracy zarejestrowało się 2.212 osób bezrobotnych samotnie wychowujących co najmniej jedno dziecko do 7 roku życia. Stanowiło to 2,6% całego napływu do bezrobocia. W tym samym czasie pracę podjęło 727 osób z tej grupy bezrobotnych, co stanowiło 1,5% wszystkich podjęć pracy przez bezrobotnych w województwie. Według stanu na 30 czerwca 2005 r. następujące grupy bezrobotnych samotnie wychowujących co najmniej jedno dziecko do 7 roku życia uczestniczyły w aktywnych programach rynku pracy: roboty publiczne 46 osób, przygotowanie zawodowe w miejscu pracy 35 osób, prace interwencyjne 33 osoby, staż pracy 15 osób, szkolenia 15 osób, zatrudnienie w ramach refundacji kosztów wyposażenia i doposażenia stanowiska pracy 5 osób, szkolenie w ramach aktywnego poszukiwania pracy 2 osoby. 8. BEZROBOTNI NIEPEŁNOSPRAWNI Według stanu na 30 czerwca 2005 roku w powiatowych urzędach pracy w województwie kujawsko pomorskim zarejestrowanych pozostawało 5.072 bezrobotnych niepełnosprawnych (o 5,5% więcej niż przed rokiem). Stanowili oni 2,7% ogółu bezrobotnych (w czerwcu 2004 roku 2,4%). Wśród bezrobotnych niepełnosprawnych dominują mężczyźni 52,1% oraz osoby bez prawa do zasiłku 81,7%. Największy udział osób niepełnosprawnych w populacji bezrobotnych ogółem występuje w Bydgoszczy (6,8%), najmniejszy w powiecie włocławskim (0,7%). W ciągu I półrocza 2005 roku w powiatowych urzędach pracy zarejestrowało się 2.554 niepełnosprawnych bezrobotnych (o 16,2% więcej niż w analogicznym okresie roku poprzedniego), co stanowiło 3,0% całego napływu do bezrobocia, natomiast pracę podjęło 1.499 osób (o 7,1% mniej), co z kolei stanowiło 2,9% wszystkich podjęć pracy przez bezrobotnych w analizowanym okresie. W okresie od stycznia do czerwca 2005 r. powiatowe urzędy pracy pozyskały dla niepełnosprawnych 580 ofert pracy (o 16,4% mniej niż w I półroczu 2004). Zatrudnienia subsydiowanego dotyczyło 44,1% tych ofert. Poza niepełnosprawnymi bezrobotnymi w rejestrach powiatowych urzędów pracy znajduje się również 2.273 osób niepełnosprawnych poszukujących pracy (nie mają oni statusu bezrobotnych). W porównaniu z końcem czerwca 2004 populacja ta zmniejszyła się o 6,4%. Według stanu na 30 czerwca 2005 r. następujące grupy bezrobotnych niepełnosprawnych uczestniczyły w aktywnych programach rynku pracy: roboty publiczne 64 osoby, szkolenia 61 osób, prace interwencyjne 48 osób,

18 przygotowanie zawodowe w miejscu pracy 41 osób, staż pracy 23 osoby, zatrudnienie w ramach refundacji kosztów wyposażenia i doposażenia stanowiska pracy 2 osoby. Bezrobotni niepełnosprawni według powiatów. Stan na 30 czerwca 2005 r. bezrobotni Powiat ogółem niepełnosprawni osoby % Województwo razem 191 296 5 072 2,7 Bydgoszcz powiat grodzki 19 048 1 304 6,8 Bydgoszcz powiat ziemski 6 646 190 2,9 Grudziądz powiat grodzki 11 764 216 1,8 Grudziądz powiat ziemski 4 925 44 0,9 Toruń powiat grodzki 11 336 603 5,3 Toruń powiat ziemski 8 260 125 1,5 Włocławek powiat grodzki 11 404 243 2,1 Włocławek powiat ziemski 9 010 61 0,7 Aleksandrów Kujawski 6 312 132 2,1 Brodnica 7 456 147 2,0 Chełmno 5 585 83 1,5 Golub Dobrzyń 4 827 92 1,9 Inowrocław 20 358 480 2,4 Lipno 7 681 59 0,8 Mogilno 5 386 71 1,3 Nakło nad Notecią 9 981 273 2,7 Radziejów 4 477 39 0,9 Rypin 5 470 113 2,1 Sępólno Krajeńskie 4 531 122 2,7 Świecie 9 377 183 2,0 Tuchola 4 994 202 4,0 Wąbrzeźno 4 034 146 3,6 Żnin 8 434 144 1,7

19 9. PODSUMOWANIE 1. Jednym z podstawowych kryteriów ustalania kwot Środków Funduszu Pracy na finansowanie programów na rzecz promocji zatrudnienia, łagodzenia skutków bezrobocia i aktywizacji zawodowej oraz innych fakultatywnych zadań realizowanych przez powiaty w 2005 roku, przyjętych przez Sejmik Województwa Kujawsko Pomorskiego, jest poprawa warunków osób będących w szczególnej sytuacji na rynku pracy. 2. Kategoria bezrobotnych będących w szczególnej sytuacji na rynku pracy została wprowadzona zapisami Ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Obowiązujące przepisy o statystyce publicznej pozwalają na obserwacje tych grup bezrobotnych dopiero od 2005 roku, dlatego też w wielu przypadkach nie jest możliwe dokonanie porównań w sytuacji tych osób na rynku pracy z okresami wcześniejszymi. 3. Z programów mających na celu wspieranie bezrobotnych w nabieraniu doświadczenia zawodowego (staże pracy, przygotowanie zawodowe w miejscu pracy i szkolenia) korzystają przede wszystkim osoby młode (do 25 roku życia). 4. Pozostałe grupy bezrobotnych będących w szczególnej sytuacji na rynku pracy korzystają głównie z różnych form zatrudnienia subsydiowanego (roboty publiczne, prace interwencyjne, zatrudnienie w ramach refundacji kosztów wyposażenia i doposażenia stanowiska pracy). 5. Bezrobotni do 25 roku życia korzystają głównie ze staży pracy (3.275 podjęć w I półroczu 2005 r.), przygotowania zawodowego w miejscu pracy (1.606 osób) i szkoleń (1.072 osoby) 6. Osoby długotrwale bezrobotne korzystają przede wszystkim z zatrudnienia w ramach robót publicznych (3.915 osób podjęło tę formę aktywizacji) oraz przygotowania zawodowego w miejscu pracy (2.210 osób). 7. Bezrobotni powyżej 50 roku życia kierowani są przede wszystkim do robót publicznych (1.022 osoby). 8. Bezrobotni bez kwalifikacji zawodowych korzystają przede wszystkim z zatrudnienia w ramach robót publicznych (880 osób) i przygotowania zawodowego w miejscu pracy (509 osób). 9. Najczęstszą formą aktywizacji osób samotnie wychowujących co najmniej jedno dziecko do 7 roku życia są roboty publiczne (50 osób podjęło takie zatrudnienie w I półroczu 2005 r.) i prace interwencyjne (43 osoby). 10. Bezrobotni niepełnosprawni najczęściej kierowani są na szkolenia (138 osób), do robót publicznych (73 osoby) i prac interwencyjnych (64 osoby).

WYKRES 1. BEZROBOTNI BĘDĄCY W SZCZEGÓLNEJ SYTUACJI NA RYNKU PRACY UCZESTNICZĄCY W WYBRANYCH FORMACH AKTYWIZACJI. STAN NA 30 CZERWCA 2005 ROKU 3500 3000 odbywający szkolenie 2500 odbywający staż odbywający przygotowanie zawodowe w miejscu pracy zatrudnieni przy pracach interwencyjnych 2000 zatrudnieni przy robotach publicznych odbywający szkolenie w ramach aktywnego poszukiwania pracy 1500 zatrudnieni w ramach refundacji kosztów wyposażenia i doposażenia stanowiska pracy 1000 500 0 do 25 roku życia długotrwale bezrobotni powyżej 50 roku życia bez kwalifikacji zawodowych samotnie wychowujący dziecko do 7 roku życia niepełnosprawni

TABELA 1. OSOBY W SZCZEGÓLNEJ SYTUACJI NA RYNKU PRACY Stan w końcu okresu I półrocze 2005 r. I półrocze 2004 r. I kwartał II kwartał ogółem kobiety ogółem kobiety ogółem kobiety w liczbach bezwzględnych Bezrobotni ogółem 204 492 111 354 204 887 108 535 191 296 106 323 w tym: - do 25 roku życia brak danych 44 439 22 842 43 806 23 707 - które ukończyły szkołę wyższą, do 27 roku życia brak danych 1 417 1 000 1 059 767 - długotrwale bezrobotni brak danych 137 687 78 675 132 030 77 806 - powyżej 50 roku życia brak danych 29 236 12 972 27 199 12 495 - bez kwalifikacji zawodowych brak danych 37 955 20 614 29 799 17 109 - samotnie wychowujące co najmniej jedno dziecko do 7 roku życia brak danych 6 567 6 092 6 429 6 004 - niepełnosprawni 4 807 2 212 5 281 2 454 5 072 2 428 w odsetkach Bezrobotni ogółem 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 w tym: - do 25 roku życia brak danych 21,7 21,0 22,9 22,3 - które ukończyły szkołę wyższą, do 27 roku życia brak danych 0,7 0,9 0,6 0,7 - długotrwale bezrobotni brak danych 67,2 72,5 69,0 73,2 - powyżej 50 roku życia brak danych 14,3 12,0 14,2 11,8 - bez kwalifikacji zawodowych brak danych 18,5 19,0 15,6 16,1 - samotnie wychowujące co najmniej jedno dziecko do 7 roku życia brak danych 3,2 5,6 3,4 5,6 - niepełnosprawni 2,4 2,0 2,6 2,3 2,7 2,3

a TABELA 2. BEZROBOTNI OGÓŁEM WEDŁUG CZASU POZOSTAWANIA BEZ PRACY, WIEKU, POZIOMU WYKSZTAŁCENIA I STAŻU PRACY STAN NA 30.06.2005 R. Wyszczególnienie Liczba bezrobotnych razem z tego według czasu pozostawania bez pracy w miesiącach do 1 1-3 3-6 6-12 12-24 pow. 24 długotrwale bezrobotni Będący w szczególnej sytuacji na rynku pracy (z rubryki 1) do 25 roku życia powyżej 50 roku życia bez kwalifikacji zawodowych samotnie wychowujący dziecko do 7 roku życia 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 do 1 01 14 669 14 669 x x x x x 3 407 6 694 988 985 351 395 niepełnosprawni Czas pozostaw nia bez pracy w mies. 1-3 02 17955 x 17955 x x x x 5032 5860 1741 1714 557 569 3-6 03 24 246 x x 24 246 x x x 8 561 6 843 2 572 3 700 725 753 6-12 04 33 687 x x x 33 687 x x 14 863 9 021 4 204 4 772 1 064 973 12-24 05 32280 x x x x 32280 x 32002 8043 4247 4910 1111 891 pow. 24 06 68 459 x x x x x 68 459 68 165 7 345 13 447 13 718 2 621 1 491 18-24 07 47 100 6 978 6 239 7 359 9 675 8 516 8 333 25 919 x x 6 719 2 571 654 25-34 08 55 190 3 628 5 402 7 485 9 842 9 261 19 572 38 128 x x 7 879 3 023 967 Wiek 35-44 09 39 909 2 077 3 036 4 552 6 514 6 547 17 183 30 116 x x 6 233 729 978 45-54 10 41 792 1 754 2 832 4 171 6 602 6 893 19 540 32 183 x x 7 215 100 2 014 55-59 11 6 596 217 401 629 954 975 3 420 5 120 x x 1 572 6 418 60-64 lata 12 709 15 45 50 100 88 411 564 x x 181 0 41 Wykształcenie wyższe 13 6 224 937 1 022 1 147 1 403 872 843 2 799 938 537 x 138 75 policealne 14 35 727 4 895 3 787 5 183 6 550 5 661 9 651 21 447 11 652 3 385 x 878 858 i średnie zaw. średnie ogólnokształcące 15 13 655 2 000 2 107 1 869 2 583 1 957 3 139 7 380 6 532 1 096 x 408 280 zasadnicze 16 67 473 3 819 5 890 8 360 11 924 12 058 25 422 48 560 14 292 7 629 x 2 101 1 921 zawodowe gimnazjalne 17 68 217 3 018 5 149 7 687 11 227 11 732 29 404 51 844 10 392 14 552 29 799 2 904 1 938 i poniżej do 1 roku 18 26 179 1 628 2 305 3 205 4 320 3 847 10 874 20 669 6 591 2 589 5 952 1 252 582 1-5 19 42 178 2 770 4 216 5 817 7 984 7 767 13 624 29 149 12 617 2 264 4 503 1 876 847 Staż pracy ogółem 5-10 20 27 939 1 703 2 735 3 928 5 252 4 754 9 567 18 515 937 2 301 2 647 754 660 10-20 21 30 943 1 659 2 536 3 634 5 255 5 155 12 704 22 507 x 5 742 3 029 367 1 085 20-30 22 19 878 1 180 1 844 2 515 3 859 3 721 6 759 13 435 x 9 905 1 740 43 1 084 30 lat 23 2 785 243 322 515 703 517 485 1 271 x 2 509 200 1 184 i więcej bez stażu 24 41 394 5 486 3 997 4 632 6 314 6 519 14 446 26 484 23 661 1 889 11 728 2 136 630 Ogółem 25 191 296 14 669 17 955 24 246 33 687 32 280 68 459 132 030 43 806 27 199 29 799 6 429 5 072

a TABELA 3. BEZROBOTNE KOBIETY WEDŁUG CZASU POZOSTAWANIA BEZ PRACY, WIEKU, POZIOMU WYKSZTAŁCENIA I STAŻU PRACY STAN NA 30.06.2005 R. Wyszczególnienie Liczba bezrobotnych kobiet razem z tego według czasu pozostawania bez pracy w miesiącach do 1 1-3 3-6 6-12 12-24 pow. 24 długotrwale bezrobotni Będący w szczególnej sytuacji na rynku pracy (z rubryki 1) do 25 roku życia powyżej 50 roku życia bez kwalifikacji zawodowych samotnie wychowujący dziecko do 7 roku życia 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 do 1 01 7 447 7 447 x x x x x 1 757 3 631 353 441 313 166 niepełnosprawni Czas pozostaw nia bez pracy w mies. 1-3 02 8289 x 8289 x x x x 2475 2673 615 747 504 249 3-6 03 11 421 x x 11 421 x x x 4 137 3 369 905 1 683 667 353 6-12 04 16 451 x x x 16 451 x x 7 111 4 642 1 531 2 332 973 422 12-24 05 16627 x x x x 16627 x 16363 4343 1620 2454 1024 431 pow. 24 06 46 088 x x x x x 46 088 45 963 5 049 7 471 9 452 2 523 807 18-24 07 25 585 3 786 2 863 3 662 4 976 4 583 5 715 15 066 x x 3 147 2 488 293 25-34 08 32 895 1 781 2 677 3 668 5 178 5 228 14 363 24 246 x x 4 801 2 797 413 Wiek 35-44 09 23 288 1 036 1 427 2 176 3 219 3 378 12 052 18 562 x x 3 934 652 515 45-54 10 22 105 795 1 226 1 775 2 848 3 193 12 268 17 828 x x 4 455 67 1 034 55-59 11 2 450 49 96 140 230 245 1 690 2 104 x x 772 0 173 Wykształcenie wyższe 12 4 126 644 639 782 934 593 534 1 895 729 157 x 133 28 policealne 13 23 758 2 821 2 135 3 139 4 120 3 891 7 652 15 566 6 990 1 791 x 847 493 i średnie zaw. średnie ogólnokształcące 14 9 991 1 364 1 381 1 261 1 832 1 503 2 650 5 794 4 508 813 x 396 184 zasadnicze 15 33 760 1 428 2 197 3 333 5 004 5 557 16 241 26 086 7 011 2 753 x 1 937 813 zawodowe gimnazjalne 16 34 688 1 190 1 937 2 906 4 561 5 083 19 011 28 465 4 469 6 981 17 109 2 691 910 i poniżej do 1 roku 17 16 644 911 1 255 1 783 2 473 2 290 7 932 13 722 3 977 1 252 3 517 1 189 290 1-5 18 22 482 1 285 1 807 2 607 3 882 3 913 8 988 16 301 6 045 1 174 2 078 1 722 371 Staż pracy ogółem 5-10 19 15 232 761 1 251 1 763 2 463 2 479 6 515 10 848 361 1 382 1 491 658 317 10-20 20 17 373 834 1 172 1 738 2 534 2 675 8 420 13 163 x 3 358 1 746 326 600 20-30 21 8 091 456 658 945 1 410 1 456 3 166 5 524 x 3 789 761 31 485 30 lat 22 397 49 39 86 102 74 47 143 x 303 26 0 27 i więcej bez stażu 23 26 104 3 151 2 107 2 499 3 587 3 740 11 020 18 105 13 324 1 237 7 490 2 078 338 Ogółem 24 106 323 7 447 8 289 11 421 16 451 16 627 46 088 77 806 23 707 12 495 17 109 6 004 2 428