KRYTERIA OCENIANIA ODPOWIEDZI Próbna Matura z OPERONEM Chemia Poziom rozszerzony Listopad 01 W niniejszym schemacie oceniania zadań otwartych są prezentowane przykładowe poprawne odpowiedzi. W tego typu ch należy również uznać odpowiedzi ucznia, jeśli są inaczej sformułowane, ale ich sens jest zgodny z podanym schematem, oraz inne poprawne odpowiedzi w nim nieprzewidziane. 1. pkt napisanie poprawnego równania reakcji, podanie konfiguracji elektronowej kationu i liczby niesparowanych elektronów pkt napisanie poprawnego równania reakcji i konfiguracji elektronowej kationu, ale błędne podanie liczby niesparowanych elektronów lub jej niepodanie podanie poprawnej konfiguracji elektronowej kationu i liczby elektronów niesparowanych, ale błędny zapis lub brak zapisu równania reakcji 1 pkt poprawne napisanie jedynie równania reakcji poprawne napisanie jedynie konfiguracji elektronowej kationu poprawne podanie jedynie liczby elektronów niesparowanych a) Fe + H + $ Fe + + H - 1s s p 6 s p 6 d 6 c) 4. pkt wybranie odpowiednich tlenków oraz poprawne napisanie dwóch równań przebiegających reakcji pkt wybranie odpowiednich tlenków, ale poprawne napisanie tylko jednego równia reakcji lub napisanie dwóch równań reakcji, ale popełnienie błędów przy doborze współczynników stechiometrycznych 1 pkt wybranie odpowiednich tlenków, ale niepoprawne napisanie równań zachodzących reakcji chemicznych lub ich nienapisanie 0 pkt błędne odpowiedzi lub brak odpowiedzi Li O, P 4 O 10 Li O + H O $ LiOH P 4 O 10 + 6 H O $ 4 H PO 4 1
. pkt zastosowanie poprawnej metody rozwiązania i podanie poprawnego rachunkowych i podanie niepoprawnego lub zastosowanie poprawnej metody rozwiązania, podanie poprawnego Cp d Cmol = 100% M 1% 1050 g C dm,45 mol m = = g 100% 6, 59 dm mol Stężenie molowe wynosi,45 mol/dm. 4. pkt zastosowanie poprawnej metody rozwiązania i podanie poprawnego rachunkowych i podanie niepoprawnego lub zastosowanie poprawnej metody rozwiązania, podanie poprawnego Obliczenia: H + + e H 96500 C,4 dm 4850 C x dm x = 5,6 dm W warunkach normalnych wodór wydzielony przy katodzie zajmuje objętość 5,6 dm. 5. pkt podanie dwóch poprawnych wzorów półstrukturalnych i ich poprawnych nazw systematycznych 1 pkt podanie dwóch poprawnych wzorów półstrukturalnych, ale tylko jednej poprawnej nazwy systematycznej podanie poprawnego wzoru i nazwy systematycznej dla jednego związku 0 pkt błędne odpowiedzi lub brak odpowiedzi Odpowiedzi: CH CH CH OH lub propan 1 ol CH CH(OH) CH H C CH CH propan ol OH
6. a) pkt poprawne napisanie równania reakcji, poprawne dobranie współczynników oraz poprawne napisanie bilansu elektronowego 1 pkt poprawne napisanie równania reakcji i poprawne dobranie współczynników, ale błędny zapis bilansu elektronowego poprawne napisanie równania reakcji oraz poprawne napisanie bilansu elektronowego, ale błędne dobranie współczynników błędne napisane równania reakcji i błędne dobranie współczynników, ale poprawny zapis bilansu elektronowego Bilans jonowo-elektronowy: CH CH CH OH + Cr O 7 + H + CH CH CHO + Cr + + H O CH CH CH OH CH CH CHO + H + + e Cr O 7 + 14 H + + 6e Cr + + 7 H O CH CH CH OH CH CH CHO + 6 H + + 6e Cr O 7 + 14 H + + 6e Cr + + 7 H O CH CH CH OH + Cr O 7 + 8 H + CH CH CHO + Cr + + 7 H O 1 pkt podanie dwóch poprawnych odpowiedzi lub jednej poprawnej odpowiedzi 0 pkt podanie dwóch niepoprawnych odpowiedzi lub podanie jednej niepoprawnej odpowiedzi, lub brak odpowiedzi Odpowiedzi: 1. Pomarańczowy roztwór zmienił barwę na kolor zielony.. Nastąpiła zmiana zapachu roztworu. 7. pkt zastosowanie poprawnej metody rozwiązania, podanie poprawnego wyniku i poprawnej odpowiedzi wynikającej z interpretacji wyniku pkt zastosowanie poprawnej metody rozwiązania i podanie poprawnego wyniku, ale podanie niepoprawnej odpowiedzi wynikającej z błędnej interpretacji wyniku zastosowanie poprawnej metody rozwiązania, popełnienie błędów rachunkowych, ale podanie odpowiedzi wynikającej z poprawnej interpretacji wyniku rachunkowych i podanie niepoprawnego wyniku oraz błędnej odpowiedzi wynikającej z niepoprawnej interpretacji wyniku V c = 1 dm + 1 dm n Ba(NO = 1 dm 0,10 mol/dm = 0,10 mola ) n Na SO = 1 dm 0,0 mol/dm = 0,0 mola 4 0,10 Ba 0,05 mol + = = dm 0,0 SO 0,10 mol 4 = = dm + Ba SO = 4 5 10 K so = + Ba SO = 4 1,1 10 10 5 10 > 1,1 10 10 Osad się wytrąci.
8. pkt podanie poprawnego schematu ogniwa, poprawne napisanie dwóch równań zachodzących reakcji oraz podanie poprawnego wyniku SEM z odpowiednią jednostką pkt podanie poprawnego schematu ogniwa, poprawne napisanie dwóch równań zachodzących reakcji, ale podanie błędnego wyniku SEM z odpowiednią jednostką lub podanie poprawnego wyniku SEM z nieodpowiednią jednostką podanie poprawnego schematu ogniwa, popełnienie błędów w zapisach reakcji, ale podanie poprawnego wyniku SEM z odpowiednią jednostką 1 pkt podanie poprawnego schematu ogniwa, popełnienie błędów w zapisach równań zachodzących reakcji i podanie błędnego wyniku SEM z odpowiednią jednostką lub poprawnego wyniku SEM z nieodpowiednią jednostką ( ) Zn Zn + Sn + Sn (+) SEM = 0,6 V ( ) Zn Zn + + e (+) Sn + + e Sn 9. a) 1 pkt wybranie odpowiedniej probówki Probówka II pkt poprawny opis przewidywanych obserwacji zmian w trzech probówkach 1 pkt poprawny opis przewidywanych obserwacji zmian w dwóch lub jednej probówce Probówka I: nie zaobserwowano zmian. Probówka II: zawiesina się rozpuściła i pojawił się klarowny szafirowogranatowy roztwór. Probówka III: nie zaobserwowano zmian. 10. pkt poprawny zapis odczynu trzech soli 1 pkt poprawny zapis odczynu dwóch soli SrCl odczyn obojętny FeSO 4 odczyn kwasowy Na S odczyn zasadowy 11. a) 1 pkt poprawne zapisanie równania reakcji 0 pkt błędny zapis lub brak zapisu NH + H O m NH 4+ + OH 1 pkt poprawne zapisanie stężeniowej stałej równowagi 0 pkt błędny zapis lub brak zapisu + NH OH K C = 4 [ NH ] 4
1. pkt zastosowanie poprawnej metody rozwiązania oraz podanie poprawnego wyniku rachunkowych i podanie błędnego wyniku Obliczenia: SO + O SO v = k [SO ] [O ] [SO ] = a, [O ] = b v 1 = k a b v = k a b = 7 k a b V 7 = V = 7V1 V1 1 Szybkość reakcji wzrosła 7 razy. 1. pkt zastosowanie poprawnej metody rozwiązania i podanie poprawnego rachunkowych i podanie błędnego lub zastosowanie poprawnej metody rozwiązania, podanie poprawnego Cu + + Fe Cu + Fe + n Cu = n Fe m Cu = n Cu M Cu m Fe = n Fe M Fe n 6,5 g/mol n 56 g/mol = g n (7,5 g/mol) = g g n= = 7,5 g 0,4mola mol m Cu = 0,4 mola 6,5 g/mol = 5,4 g Na blaszce wydzieliło się 5,4 g miedzi. 14. 1 pkt poprawne zapisanie równania reakcji 0 pkt niepoprawne napisanie równania reakcji lub brak zapisu T ZnCO ZnO + CO 5
15. a) 1 pkt podanie poprawnego schematu 0 pkt podanie błędnego schematu lub brak schematu HCl (aq) NaOH (aq) I II ZnO ZnO pkt poprawne napisanie dwóch równań reakcji 1 pkt poprawne napisanie tylko jednego równania reakcji lub poprawne napisanie obu równań reakcji, ale popełnienie błędów podczas doboru współczynników stechiometrycznych 0 pkt niepoprawne zapisanie równań reakcji lub brak zapisu Przykładowe odpowiedzi: ZnO + HCl ZnCl + H O ZnO + NaOH + H O Na [Zn(OH) 4 ] lub ZnO + HCl ZnCl + H O ZnO + NaOH Na ZnO + H O 16. pkt zastosowanie poprawnej metody rozwiązania i podanie poprawnego rachunkowych i podanie błędnego zastosowanie poprawnej metody rozwiązania, podanie poprawnego Obliczenia: n = pv RT 16, 10 hpa 0,1 dm n = = 6,57 10 mola hpa dm 8, 14 9K mol K 657 10, mola mol C m = = 01, 005, dm dm Stężenie molowe roztworu jest równe 0,1 mol/dm. 6
17. pkt zastosowanie poprawnej metody rozwiązania i podanie poprawnego rachunkowych i podanie błędnego lub zastosowanie prawidłowej metody rozwiązania, podanie poprawnego enzymy C 6 H 1 O 6 C H 5 OH + CO - m C = 0 g 46 g/mol = 15, g H5OH 180 g/mol 40% m C = 6,1 g H5OH V = m d = 61, g = 7,86 cm 078, g/cm Otrzymamy 7,86 cm etanolu. 18. 1 pkt poprawne napisanie równania reakcji i podanie poprawnych warunków reakcji 0 pkt poprawne napisanie równania reakcji, ale błędne określenie warunków reakcji lub ich nieokreślenie błędna odpowiedź lub brak odpowiedzi C 6 H 5 NO + H Ni C 6 H 5 NH + H O NO NH + H Ni $ + H O lub C 6 H 5 NO + Zn + 7 HCl [C 6 H 5 NH ] + Cl + ZnCl + H O [C 6 H 5 NH ] + Cl + NaOH C 6 H 5 NH + NaCl + H O 19. 1 pkt podanie poprawnego wzoru półstrukturalnego 0 pkt podanie niepoprawego wzoru półstrukturalnego lub brak zapisu O O C C NH NH NH 7
0. a) 1 pkt podanie poprawnego schematu 0 pkt błędny schemat lub brak schematu NaOH (aq), CuSO 4 (aq) mocznik 1 pkt poprawny opis przewidywanych obserwacji 0 pkt błędny opis przewidywanych obserwacji lub brak opisu Niebieski osad Cu(OH) się rozpuścił, a roztwór zabarwił się na kolor fioletowy. 1. 1 pkt poprawna odpowiedź 0 pkt niepoprawna odpowiedź lub brak odpowiedzi 1:1. pkt zastosowanie poprawnej metody rozwiązania i podanie poprawnego pkt zastosowanie poprawnej metody rozwiązania i podanie poprawnego zastosowanie poprawnej metody, ale popełnienie błędów rachunkowych i podanie niepoprawnego rachunkowych i podanie niepoprawnego wyniku z nieodpowiednią jednostką lub bez jednostki Ba(OH) + HCl BaCl + H O n = Ba(OH) 0,dm 0,1 mol 0,0 mola dm = 1 mol Ba( OH) mole HCl x=0,0molahcl 0,0mola Ba( OH) x moli HCl n 0,06 mola V = V = = 0, dm HCl C mol m 0, dm V = 0, dm HCl= 00 cm HCl Do roztworu dodano kwasu o objętości 00 cm. 8
. a) 1 pkt podanie poprawnego przykładu 0 pkt podanie niepoprawnego przykładu lub brak zapisu HSO 4 pkt poprawne napisanie dwóch równań reakcji 1 pkt poprawne napisanie tylko jednego równania reakcji 0 pkt niepoprawne napisanie równań reakcji lub brak zapisu Przykładowe odpowiedzi: HSO 4 + H O H SO 4 + OH HSO 4 + H O SO 4 + H O + 4. a) 1 pkt podanie poprawnego równania reakcji 0 pkt podanie niepoprawnego równania reakcji lub brak równania reakcji T C 6 H 4 (COOH)(OH) C 6 H 5 OH + CO 1 pkt dokonanie poprawnych obliczeń i podanie poprawnego wyniku z odpowiednią jednostką 18 g ¾,4 dm x g ¾,4 dm x = 1,8 g kwasu -hydroksybenzenokarboksylowego Masa kwasu niezbędna do otrzymania,4 dm CO to 1,8 g. 5. 1 pkt poprawne określenie stopni utlenienia węgla w trzech cząsteczkach związków Chlorometan Kwas etanowy Metanian etylu Stopień II III, III II, I, III utlenienia 6. a) 1 pkt wybranie odpowiednich substancji 0 pkt wybranie tylko jednej odpowiedniej substancji, błędna odpowiedź lub brak odpowiedzi Przykładowe odpowiedzi: AgNO, BaCl 1 pkt poprawne napisanie dwóch równań reakcji 0 pkt poprawne napisanie tylko jednego równania reakcji błędna odpowiedź lub brak odpowiedzi Przykładowe odpowiedzi: Ag + + Cl $ AgCl. Ba + + SO 4 $ BaSO 4. 9
7. pkt zastosowanie poprawnej metody rozwiązania, podanie poprawnego wyniku i poprawnej odpowiedzi pkt zastosowanie poprawnej metody rozwiązania, podanie poprawnego wyniku i niepoprawnej odpowiedzi zastosowanie poprawnej metody rozwiązania, popełnienie błędów rachunkowych, ale podanie poprawnej odpowiedzi rachunkowych i podanie niepoprawnego wyniku z niepoprawną odpowiedzią lub zastosowanie niepoprawnej metody rozwiązania, podanie niepoprawnego wyniku, ale z poprawną odpowiedzią (COOH) + NaOH $ (COONa) + H O n z = 0,0 dm 0,10 mol/dm = 0,00 mola n k = 0,001 mola W 100 cm znajduje się 0,01 mola kwasu. M k = 1,6 g/0,01 mola = 16 g/mol 90 g + x 18 g = 16 g x = mole Na jeden mol kwasu szczawiowego przypadają dwa mole wody. 8. 1 pkt podanie poprawnego wzoru półstrukturalnego 0 pkt podanie niepoprawnego wzoru półstrukturalnego lub brak odpowiedzi CH =CH(C 6 H 5 ) 10