KRYTERIA OCENIANIA ODPOWIEDZI Próbna Matura z OPERONEM. Chemia Poziom podstawowy

Transkrypt

1 KRYTERIA OCENIANIA ODPOWIEDZI Próbna Matura z OPERONEM Cheia Pozio podstawowy Listopad 2011 W ni niej szy sche a cie oce nia nia za dań otwar tych są pre zen to wa ne przy kła do we po praw ne od po wie dzi. W te - o ty pu za da niach na le ży rów nież uznać od po wie dzi ucznia, je śli są ina czej sfor u ło wa ne, ale ich sens jest zod - ny z po da ny sche a te, oraz in ne po praw ne od po wie dzi w ni nie prze wi dzia ne. 1. Odpowiedź: Ca 2 chlorek wapnia 1 pkt podanie poprawneo wzoru cheiczneo i poprawnej nazwy związku 0 pkt podanie jedynie poprawneo wzoru lub poprawnej nazwy błędne odpowiedzi 2. Odpowiedź: rad, 22 1 pkt podanie nazwy pierwiastka i jeo liczby asowej 0 pkt podanie jedynie poprawnej nazwy nuklidu lub poprawnej liczby asowej błędne odpowiedzi. Równanie 1: 2 K + 2 H 2 O $ 2 KOH + H 2 - Równanie 2: 2 KOH + H 2 SO 4 $ K 2 SO H 2 O lub KOH + H 2 SO 4 $ KHSO 4 + H 2 O Nazwa związku A i B: wodorotlenek potasu, wodór Nazwa związku C i D: siarczan(vi) potasu (wodorosiarczan(vi) potasu), woda pkt poprawne napisanie równań zachodzących reakcji cheicznych (w ty poprawne dobranie współczynników stechioetrycznych) oraz podanie poprawnych nazw czterech związków 2 pkt napisanie równań zachodzących reakcji cheicznych, ale niepoprawne dobranie współczynników stechioetrycznych oraz podanie poprawnych nazw czterech związków napisanie poprawnie jedneo z równań zachodzących reakcji (w ty poprawne dobranie współczynników stechioetrycznych) oraz podanie poprawnych nazw czterech związków 1 pkt napisanie równań zachodzących reakcji cheicznych, ale niepoprawne dobranie współczynników stechioetrycznych oraz podanie błędnej nazwy któreoś ze związków lub niepodanie nazw związków napisanie poprawnie tylko jedneo z równań zachodzących reakcji cheicznych (w ty poprawne dobranie współczynników stechioetrycznych) oraz podanie błędnej nazwy któreoś ze związków lub niepodanie nazw związków 0 pkt niepoprawne zapisanie równań zachodzących reakcji cheicznych oraz błędne podanie nazw związków lub ich niepodanie 4. Przykładowe rozwiązanie: 84 n = s = = 1,5 ola M 56 ol 1 ol Fe 6, atoów Fe 1,5 ol Fe x atoów Fe x = 9, atoów Fe Odpowiedź: 84 ray żelaza stanowią 1,5 ola i zawierają 9, atoów Fe. 2 pkt zastosowanie poprawnej etody obliczeń, poprawne wykonanie obliczeń oraz podanie wyników z odpowiednii jednostkai 1 pkt zastosowanie poprawnej etody obliczeń, ale popełnienie błędów rachunkowych prowadzących do niepoprawnych wyników 1

2 zastosowanie poprawnej etody obliczeń, poprawne wykonanie obliczeń, ale podanie wyników z błędną jednostką lub bez jednostki zastosowanie poprawnej etody obliczeń, poprawne obliczenia i podanie poprawneo wyniku tylko dla liczby oli, ale brak dalszych obliczeń 5. Doświadczenie I: wydzielanie się pęcherzyków bezbarwneo azu Doświadczenie II: brak objawów reakcji Doświadczenie III: brak objawów reakcji Doświadczenie IV: wytrąca się osad 4 pkt podanie czterech poprawnych opisów obserwacji doświadczeń pkt podanie tylko trzech poprawnych opisów obserwacji doświadczeń 2 pkt podanie tylko dwóch poprawnych opisów obserwacji 1 pkt podanie tylko jedneo poprawneo opisu obserwacji doświadczenia 0 pkt brak poprawnych odpowiedzi 6. Doświadczenie I: 2 H + + CO 2 $ H 2 O + CO 2 - Doświadczenie IV: Ba 2+ + SO 2 4 $ BaSO 4. 2 pkt poprawne napisanie dwóch równań reakcji w forie jonowej skróconej, w ty poprawne dobranie współczynników stechioetrycznych 1 pkt poprawne napisanie dwóch równań reakcji w forie jonowej skróconej, ale niepoprawne dobranie współczynników stechioetrycznych poprawnie napisanie jedneo równania reakcji w forie jonowej skróconej (w ty poprawne dobranie współczynników stechioetrycznych) 0 pkt niepoprawne zapisanie równań reakcji cheicznych bądź brak odpowiedzi 7. Doświadczenie I: Tlenek siarki(vi) a charakter kwasowy. Doświadczenie II: Tlenek anezu a charakter zasadowy. Doświadczenie III: Tlenek azotu(ii) a charakter obojętny. pkt podanie poprawnych wniosków z trzech doświadczeń 2 pkt podanie poprawnych wniosków tylko z dwóch doświadczeń 1 pkt podanie poprawneo wniosku tylko z jedneo doświadczenia 0 pkt brak poprawnych odpowiedzi 8. Odpowiedź: Roztwór nasycony 1 pkt poprawnie określony typ roztworu 0 pkt błędnie określony typ roztworu lub brak odpowiedzi 9. Przykładowe rozwiązanie: Na = 7, r = Na + H2 O = 7, = 17, 7, C p = s $ 100% = $ 100% = 27,2% 17, r Typ roztworu: nienasycony. pkt zastosowanie poprawnej etody obliczeń, poprawne wykonanie obliczeń, podanie wyniku z odpowiednią jednostką oraz poprawne podanie typu 25-procentoweo roztworu 2 pkt zastosowanie poprawnej etody obliczeń, poprawne wykonanie obliczeń, podanie wyniku z odpowiednią jednostką, ale błędne podanie typu 25-procentoweo roztworu zastosowanie poprawnej etody obliczeń, poprawne wykonanie obliczeń, ale podanie wyniku z niepoprawną jednostką oraz poprawne podanie typu 25-procentoweo roztworu zastosowanie poprawnej etody obliczeń, ale popełnienie błędów rachunkowych prowadzących do niepoprawneo wyniku liczboweo i podanie wyniku z poprawną jednostką, poprawne podanie typu 25-procentoweo roztworu 1 pkt zastosowanie poprawnej etody obliczeń, ale popełnienie błędów rachunkowych prowadzących do niepoprawneo wyniku liczboweo i podanie wyniku z niepoprawną jednostką, poprawne podanie typu 25-procentoweo roztworu 0 4 2

3 10. Odpowiedź: NaNO 1 pkt poprawny wybór najlepiej rozpuszczalneo związku 0 pkt niepoprawny wybór związku lub brak odpowiedzi 11. Przykładowa odpowiedź: Nazwy etali: wapń, anez Równanie reakcji w forie cząsteczkowej: M + 2 H $ M 2 + H 2 - lub Ca + 2 H $ Ca 2 + H 2-2 pkt dokonanie poprawneo wyboru dwóch etali oraz podanie ich nazw i poprawne zapisanie równania zachodzącej reakcji cheicznej 1 pkt dokonanie poprawneo wyboru dwóch etali oraz podanie ich nazw, ale błędne zapisanie zachodząceo równania reakcji cheicznej bądź niezapisanie równania 0 pkt dokonanie błędneo wyboru etali lub brak odpowiedzi 12. Przykładowe rozwiązanie: r = d V r = 1,9 /c 100 c = 19 C 28 p = s $ 100% = $ 100% = 20,14% r n = s = = 0,5 ola M 56 ol n 0,5 ol C = 5ol/d V r 0,1d Odpowiedź: Stężenie procentowe roztworu C p =20,14%, a stężenie olowe C = 5 ol/d. 2 pkt zastosowanie poprawnej etody obliczeń, poprawne wykonanie obliczeń oraz podanie wyników z odpowiednii jednostkai 1 pkt zastosowanie poprawnej etody obliczeń, ale popełnienie błędów rachunkowych prowadzących do niepoprawnych wyników zastosowanie poprawnej etody obliczeń, poprawne wykonanie obliczeń oraz podanie wyników z błędnyi jednostkai lub bez jednostek 1. Odpowiedź: HCOOH, C H 7 COOH, HCOOCH 1 pkt poprawne wybranie wszystkich związków, które są cieczai w teperaturze 20 C 0 pkt odpowiedź niepełna, błędna lub brak odpowiedzi 14. Przykładowe rozwiązanie: Al 15,79 nal = 0,585 ola MAl 27 ol S 28, 07 ns = 0,877 ola MS 2 ol O 56,14 no =,84 ola MO 16 ol n Al : n S : n O = 0,585:0,877:,84 = 1:1,5:6 = 2::12 Odpowiedź: Wzór epiryczny związku: Al 2 S O 12 lub Al 2 (SO 4 ) 2 pkt zastosowanie poprawnej etody obliczeń, poprawne wykonanie obliczeń oraz podanie wzoru epiryczneo związku 1 pkt zastosowanie poprawnej etody obliczeń, popełnienie błędów rachunkowych i w konsekwencji podanie błędneo wzoru epiryczneo związku 15. Związek II: etylopropanal (lub 2-etylopropanal) Związek IV: etanian etylu (lub octan etylu) Związek VI: kwas ainoetanowy (kwas ainooctowy, kwas 2-ainoetanowy lub kwas 2-ainooctowy) 1 pkt poprawne nazwanie wszystkich wskazanych związków 0 pkt odpowiedź niepełna, błędna lub brak odpowiedzi

4 16. Związek I: fenole Związek III: kwasy karboksylowe Związek V: ketony 1 pkt prawidłowe podanie nazw szereów hooloicznych dla trzech wskazanych związków 0 pkt odpowiedź niepełna, błędna lub jej brak 17. Przykładowa odpowiedź: Odczynnik: woda broowa Probówka I: Po wprowadzeniu propanu nie zaobserwowano zian barwy roztworu. Probówka II: Po wprowadzeniu propenu brunatny roztwór odbarwił się. Wniosek: Propen jest węlowodore nienasycony (zawiera wiązanie podwójne). Za poprawne należy uznać barwy wody broowej takie jak: brunatna, poarańczowa, czerwona, krwistoczerwona. pkt poprawne wybranie odczynnika, poprawne podanie zaobserwowanych zian i wyciąnięcie właściweo wniosku z doświadczenia 2 pkt poprawne wybranie odczynnika, poprawne podanie zaobserwowanych zian i wyciąnięcie błędneo wniosku z doświadczenia 1 pkt poprawne wybranie odczynnika, podanie błędnych obserwacji i wyciąnięcie niepoprawneo wniosku z doświadczenia 0 pkt błędnie wybranie odczynnika, a w konsekwencji nieudzielenie poprawnych odpowiedzi na postawiony proble 18. -brooheksan, 2-brooheksan Rodzaj izoerii: izoeria podstawienia 2 pkt poprawne nazwanie związków i poprawne określenie typu izoerii 1 pkt poprawne nazwanie związków lub poprawne określenie typu izoerii 19. Pt H 2 C CH CH + H 2 CH CH 2 CH CH CH 2 CH + 2 światło CH CH CH + H lub 2 CH CH 2 CH światło CH CH CH + CH CH 2 CH H CH CH CH + NaOH H 2 O CH CH CH + Na OH pkt poprawne zapisanie trzech równań reakcji cheicznych 2 pkt poprawne zapisanie tylko dwóch równań reakcji cheicznych 1 pkt poprawne zapisanie tylko jedneo równania reakcji cheicznej 20. Probówka I: Po orzaniu probówki zawierającej Cu(OH) 2 i foralinę wytrącił się celastoczerwony osad. Probówka II: Brak objawów zajścia reakcji redukcji. (W probówce pojawił się czarny osad.) Wniosek: Aldehyd rówkowy a właściwości redukujące. 2 pkt poprawne podanie obserwacji oraz wyciąnięcie właściweo wniosku wynikająceo z doświadczenia 1 pkt poprawne podanie obserwacji, ale niepodanie wniosku lub podanie błędneo wniosku 0 pkt błędne odpowiedzi lub brak odpowiedzi 21. a) Do probówek z wodą broową dodać roztwory etanolu i fenolu. 1 pkt poprawne podanie czynności uożliwiających odróżnienie etanolu i fenolu b) W probówce pierwszej roztwór wody broowej nie zienia barwy. W probówce druiej roztwór wody broowej ulea odbarwieniu. 1 pkt poprawne podanie obserwacji 4

5 c) Do probówki pierwszej dodano etanolu, a do druiej fenolu. 1 pkt podanie poprawneo wniosku na podstawie przedstawionych w podpunkcie a) i b) opisu i obserwacji doświadczenia 22. I lukoza III kwas etanowy II skrobia IV etyloaina 2 pkt poprawne przyporządkowanie czterech nazw związków do nuerów probówek 1 pkt poprawne przypisanie dwóch lub trzech nazw związków do odpowiednich nuerów probówek 0 pkt poprawne przypisanie tylko jednej nazwy związku lub brak odpowiedzi 2. O O O H 2 N C H 2 N C H 2 N C CH 2 O CH OH + CH 2 OH $ CH NH C + H 2 O OH CH CH 2 pkt poprawne zapisanie równania reakcji cheicznej oraz zaznaczenie wiązania (urupowania) peptydoweo 1 pkt poprawne zapisanie równania reakcji cheicznej, ale niezaznaczenie wiązania (urupowania) peptydoweo lub błędne zaznaczenie wiązania (urupowania) peptydoweo 0 pkt błędne zapisanie równania reakcji cheicznej lub brak odpowiedzi 24. a) Przykładowa odpowiedź: Za poocą wkraplacza nanieść na powierzchnię białeo sera kilka kropli stężoneo roztworu kwasu azotoweo(v) 1 pkt poprawne podanie czynności uożliwiających identyfikację białka w serze b) Przykładowa odpowiedź: Zaobserwowano zżółknięcie powierzchni białeo sera pod wpływe działania stężoneo roztworu kwasu azotoweo(v). 1 pkt poprawne podanie obserwacji c) Zżółknięcie powierzchni białeo sera jest spowodowane nitrowanie reszt aroatycznych wchodzących w skład łańcucha białkoweo. (Za poocą stężoneo kwasu azotoweo(v) ożna wykryć białka.) 1 pkt podanie poprawneo wniosku na podstawie przedstawionych w podpunkcie a) i b) opisu i obserwacji doświadczenia 5