Przedmiotowy system oceniania z plastyki w szkole podstawowej dla klasy 5 Specyfika oceny z plastyki polega na wypadkowej oceny ze sprawności humanistycznej w zakresie dziejów sztuki oraz postawy i działalności twórczej plastycznej ucznia oraz wiadomości z zakresu zagadnień plastycznych. Nauczyciel uwzględnia wszystkie te elementy. Należy pamiętać, że uczeń mało sprawny manualnie może osiągać bardzo dobre oceny z zakresu dziejów sztuki, wypowiedzi pisemnych i ustnych lub odwrotnie - uczeń sprawny twórczo i manualnie może mieć kłopoty z osiąganiem bardzo dobrych ocen z zakresu dziejów sztuki. Dlatego celowym i sprawiedliwym wydaje się być zwrócenie uwagi na ten aspekt i rozważenie go na korzyść ucznia. W procesie oceny działań i osiągnięć ucznia na lekcjach plastyki są uwzględniane: - zaangażowanie twórcze ucznia, dojrzewanie do samodzielności, przekraczania samego siebie, pokonywanie słabości oraz rozwój intelektualny i emocjonalny, jako element budowania poczucia własnej wartości ucznia Ocena z plastyki jest informacją dla ucznia o jego pracy na zajęciach, zaangażowaniu twórczym, postępach w nauce procesie poznawczym oraz jest zwróceniem uwagi na jego słabe strony wymagające ćwiczeń i konieczność utrwalenia materiału. Uczeń powinien również dokonywać samooceny oraz oceny osiągnięć innych uczniów zgodnie z wyznaczonymi przez nauczyciela kryteriami. W zakresie dziejów sztuki i zagadnień plastycznych oraz zadań o charakterze humanistycznym ocenie z plastyki podlega: - wypowiedź ustna odpowiedź na pytanie, prezentacja - wypowiedź pisemna opis, analiza dzieła sztuki, esej, wypowiedź w sprawdzianie wiadomości, konspekt tematyczny, referat, quiz, opracowanie projektu. W zakresie aktywności twórczej ocenie podlega: - wykonanie ćwiczeń rysunkowych, malarskich, rzeźbiarskich, kompozycyjnych - tworzenie prac plastycznych szkiców rysunkowych, rysunków studyjnych, prac malarskich, rzeźb, reliefów, kompozycji przestrzennych, prac graficznych, informacji wizualnych, technik mieszanych - collage - wypowiedź plastyczna w formie niekonwencjonalnej ruch, instalacja plastyczna, drama, happening - wypowiedź plastyczna tworzona w technologii komputerowej i cyfrowej programy graficzne, fotografia, film - twórcza postawa w pracy nad zadaniem, własnym rozwojem oraz na rzecz grupy, zespołu - estetyka wykonania prac plastycznych - udział w życiu kulturalnym szkoły, środowiska, regionu, miasta. OGÓLNE KRYTERIA OCENY 1
1. Gotowość ucznia do indywidualnego rozwoju w zakresie twórczym, poznawczym, komunikacyjnym i organizacyjnym. 2. Zaangażowanie w pracę twórczą przygotowanie materiałów dydaktycznych, plastycznych, aktywność na zajęciach, koncentracja i staranne oraz estetyczne wykonywanie zadań. 3. Chęć i stopień przyswojenia wiedzy z zakresu dziejów sztuki i problematyki plastycznej. 4. Aktywność i samodzielność ucznia w rozwiązywaniu problemów i zadań plastycznych. 5. Poziom zainteresowania sztuką aktywne uczestnictwo w lekcji, w dyskusjach, wyrażanie własnych poglądów i formułowanie wniosków. 6. Wykonywanie obligatoryjnych zadań, ćwiczeń i poleceń. 7. Organizacja własnego warsztatu pracy, porządkowanie wiedzy. 8. Dbałość o efekt końcowy wykonanej pracy oraz zgodność z tematem i poleceniem nauczyciela. 9. Umiejętność korzystania z informacji i materiałów źródłowych oraz mediów. 10. Oryginalne rozwiązania problemów i zadań plastycznych oraz humanistycznych z zakresu percepcji sztuki. 11. Zainteresowanie i posiadanie wiedzy z zakresu innych dziedzin sztuki i nauki oraz myślenia przyczynowo skutkowego i kojarzenia faktów. 12. Umiejętność pracy w grupie oraz poczucie odpowiedzialności za własne i grupowe działanie. 13. Adekwatne wykorzystywanie zdobywanej wiedzy z zakresu dziejów sztuki i środków wyrazu artystycznego do ekspresji własnej. 14. Indywidualna dodatkowa twórczość plastyczna lub działalność kulturalna w środowisku szkolnym i pozaszkolnym. 15. Oceny ustala się w stopniach według tradycyjnej skali: Stopień celujący - 6 Stopień bardzo dobry - 5 Stopień dobry - 4 Stopień dostateczny - 3 Stopień dopuszczający - 2 Stopień niedostateczny - 1 SZCZEGÓŁOWE KRYTERIA OCENY Podstawą wystawienia oceny pozytywnej z plastyki jest regularna obecność ucznia na lekcjach lub nieregularna, usprawiedliwiona oraz oddanie prac plastycznych i posiadanie niezbędnego minimum wiedzy z zakresu historii sztuki i teorii plastyki. 2
Ocena niedostateczna Uczeń: - jest z reguły nieobecny na lekcjach bez usprawiedliwienia lub nie wykazuje postawy twórczej w działaniu na zajęciach - jest stale nieprzygotowany do lekcji nie posiada wymaganych materiałów edukacyjnych i plastycznych - nie wykazuje chęci zdobywania wiedzy i nie posiada minimalnych wiadomości objętych programem z zakresu wiedzy o sztuce i problemach plastycznych - uzyskuje oceny niedostateczne z wypowiedzi ustnych i pisemnych oraz ze sprawdzianów wiedzy - nie wykonuje poleceń nauczyciela, ćwiczeń i prac plastycznych - nie wykazuje woli zmiany postawy i poprawy Ocena dopuszczająca Uczeń: - bywa nieobecny na lekcji bez usprawiedliwienia - jest często nieprzygotowany do lekcji nie posiada wymaganych materiałów edukacyjnych i plastycznych - wykazuje minimalną postawę twórczą w działaniu na zajęciach - wykazuje się małą chęcią w zdobywaniu wiedzy i posiada fragmentaryczną wiedzę z dziejów sztuki i problematyki plastycznej potrafi wymienić niektóre kierunki w sztuce oraz pojedyncze przykłady dzieł i ich autorów, posiada śladową wiedzę z dziedzin sztuk plastycznych - ćwiczenia, prace plastyczne, zadania, polecenia nauczyciela wykonuje rzadko, często nie na temat i niestarannie - wykazuje mała wolę zmiany postawy i poprawy - nie posiada umiejętności analizy i syntezy - bardzo rzadko używa nomenklatury plastycznej - często nie odrabia prac domowych - posługuje się niektórymi mediami w zakresie technologii komputerowej i cyfrowej Ocena dostateczna Uczeń: - z reguły jest przygotowany do lekcji posiada wymagane materiały plastyczne i edukacyjne wykazuje postawę twórczą w działaniu na lekcji - wykazuje się chęcią w zdobywaniu wiedzy, ale jego zasób informacji jest podstawowy z zakresu problemów plastycznych i dziejów sztuki potrafi wymienić część kierunków w sztuce oraz dzieł sztuki i ich twórców, dokonuje fragmentarycznej analizy dzieła sztuki - posiada niepełną wiedzę z zakresu objętego programem nauczania 3
- posiada małą zdolność analizy i syntezy, rzadko włącza się w dyskusję i odpowiada poprawnie na pytania - zna tylko niektóre określenia plastyczne i rzadko ich używa w wypowiedzi słownej i pisemnej - poprawnie wykonuje ćwiczenia plastyczne, zadania lekcyjne - odrabia prace domowe, choć nie zawsze poprawnie - rzadko angażuje się w życie kulturalne klasy i szkoły - nie zawsze dba o estetykę wykonanych prac oraz ich zgodność z zadanym tematem - posługuje się częściowo technologią komputerową i cyfrową Ocena dobra Uczeń: - wykazuje postawę twórczą na lekcji i chęć do działania - jest zawsze przygotowany posiada wymagane materiały edukacyjne i plastyczne - posiada wymaganą wiedzę programową na poziomie dobrym, chętnie się uczy; w zakresie dziejów sztuki i problematyki plastycznej wymienia nazwy kierunków w sztuce potrafi je krótko charakteryzować, zna głównych przedstawicieli i ich dzieła oraz częściowo chronologię, dokonuje częściowej analizy dzieła sztuki - posługuje się podstawową terminologią plastyczną w wypowiedzi ustnej i pisemnej, czasem bierze udział w dyskusji - starannie i estetycznie wykonuje ćwiczenia plastyczne - posiada zdolność analizy i syntezy - odrabia poprawnie prace domowe - nie zawsze poprawnie i zgodnie z tematem wykonuje zadanie lekcyjne - czasem uczestniczy w życiu kulturalnym klasy i szkoły - posługuje się technologią komputerową w stopniu podstawowym Ocena bardzo dobra Uczeń: - wykazuje postawę twórczą i dużą chęć do działania na lekcji - jest zawsze przygotowany posiada wymagane, czasem nadprogramowe, materiały edukacyjne i plastyczne - posiada pełną wiedzę programową i dużą chęć do nauki i rozwoju osobistego; z zakresu dziejów sztuki i problematyki plastycznej swobodnie operuje nazwami epok i ich chronologią, potrafi wymienić wielu przedstawicieli kierunków w sztuce i ich dzieła, dokonuje analizy dzieła sztuki - celowo i prawidłowo używa terminologii plastycznej w wypowiedzi ustnej i pisemnej - posiada zdolność analizy i syntezy oraz bierze udział w dyskusjach wyrażając swoje poglądy i formułuje wnioski 4
- starannie wykonuje ćwiczenia plastyczne i zadania lekcyjne, poszukując oryginalnych rozwiązań problemów plastycznych - efekt końcowy pracy jest zawsze zgodny z tematem - bierze czynny udział w życiu kulturalnym klasy i szkoły, konkursach plastycznych i pozaszkolnych wydarzeniach kulturalnych - posługuje się technologią komputerową i cyfrową w stopniu rozszerzonym Ocena celująca Uczeń: - wykazuje postawę twórczą i dużą chęć działania na lekcjach - jest zawsze przygotowany posiada materiały edukacyjne i plastyczne wymagane, i nadprogramowe - swobodnie operuje pełną wiedzą programową i ponadprogramową z zakresu dziejów sztuki i problemów plastycznych zna kierunki w sztuce, chronologię, wielu przedstawicieli i ich dzieła oraz potrafi charakteryzować style w sztuce na tle społeczno historycznym, w kontekście innych dziedzin sztuki - dokonuje swobodnie syntezy i analizy problemów i zdarzeń, analizy dzieła sztuki - formułuje własne oryginalne poglądy i wnioski - czynnie bierze udział w dyskusji - jest zainteresowany sztuką w sposób szczególny uczestniczy w wielu konkursach plastycznych oraz w życiu kulturalnym klasy, szkoły, miasta, zna placówki muzealne i galerie w Polsce i w Europie - prace plastyczne i zadania lekcyjne wykonuje zgodnie z tematem, a ich rozwiązania są ciekawe i oryginalne - celowo stosuje wiedzę z zakresu dziejów sztuki i środków formalnych do własnej ekspresji plastycznej - potrafi wyszukiwać informacje we wszystkich nośnikach i mediach, posługuje się biegle techniką komputerową i cyfrową - zawsze odrabia prace domowe i podejmuje się dodatkowych zadań Uczeń ma prawo do poprawy oceny i do zgłoszenia 2 razy w semestrze nieprzygotowania. Nieprzygotowanie nie zwalnia ucznia z uczestniczenia w lekcji. 5
KRYTERIA WYPOWIEDZI ARTYSTYCZNEJ KRYTERIUM OCENA BARDZO DOBRY DOBRY DOSTATECZNY DOPUSZCZAJĄCY kompozycja zachowana logika, twórcze wykonanie zachowana logika, typowe rozwiązanie zachwiana logika kompozycji brak logiki, nieprawidłowy dobór kompozycji dobór środków wyrazu wyczerpujący i twórczy dobór środków 2-3 usterki lub braki w zakresie wykorzystania środków 50% środków wyrazu wykorzystanych prawidłowo pojedyncze środki wyrazu zastosowane przypadkowo działalność oryginalne pomysły, własna interpretacja poprawny przekaz bierny sposób odtwarzania przekaz nieuporządkowany, chaotyczna wypowiedź kreatywność twórczy sposób przedstawienia tematu, zastosowanie wiedzy w sytuacjach problemowych wypowiedź typowa, inwencja własna ograniczona wypowiedź odtwórcza, minimalny stopień kreatywności brak kreatywności własnej, brak pomysłu i własnych rozwiązań Kryteria wymagań na poszczególne oceny szkolne dopuszczający dostateczny dobry Bardzo dobry Uczeń posiada: Uczeń posiada: Uczeń posiada: Uczeń posiada: Historia sztuki przyczyn narodzin baroku; cech i najważniejszych środków wyrazu artystycznego w malarstwie barokowym; znajomość zasad malarstwa iluzjonistycznego; czasu występowania romantyzmu i zjawisk społecznych wpływających na twórczość plastyczną tego okresu; znajomość potocznego rozumienia terminów romantyzm i romantyczność; znajomość roli i misji artysty romantycznego; przyczyn stosowania dekoracyjnych form architektonicznych w budownictwie sakralnym i świeckim; opisania wyglądu fasady budowli barokowej; omówienia, w jaki sposób formy architektoniczne były wykorzystywane w malarstwie barokowym; sprecyzowania cech romantycznego dzieła sztuki; różnych przyczyn narodzin baroku, znaczenia reformacji i kontrreformacji dla rozwoju sztuki barokowej; znajomość zasad malarstwa iluzjonistycznego, omawianie dzieł i zastosowanych w nich środków wyrazu artystycznego potęgujących wrażenie przestrzenność i dynamikę; przyczyn stosowania dekoracyjnych form architektonicznych w budownictwie sakralnym i świeckim, opisania wyglądu fasady budowli barokowej, m.in. kościoła, zwrócenie uwagi na dominujące kierunki, dynamikę, dekorację, czasu występowania romantyzmu i zjawisk społecznych wpływających na twórczość plastyczną tego okresu; interpretacja dzieł, w których znalazło to odzwierciedlenie; znajomość wybranych polskich artystów okresu romantyzmu; omawianie, analizowanie form wybranych budowli; omówienia, w jaki sposób formy architektoniczne były wykorzystywane m.in. w iluzjonistycznym malarstwie barokowym, podawanie własnych przykładów; znajomość roli i misji artysty romantycznego; omawianie jego postawy i odzwierciedlenie w twórczości na przykładzie wybranego artysty; 6
Definiowania cech malarstwa realistycznego i impresjonistycznego ram czasowych sztuki nowoczesnej i sztuki współczesnej; znajomość roli artysty, znaczenia wolności i niezależności twórcy; znajomość wybranych dzieł sztuki nowoczesnej i współczesnej; wymienienia kierunków w sztuce współczesnej i nowoczesnej zna pojęcia, kreska, kontur, kreska konturowa, budowania kompozycji za pomocą kresek i kropek, określania zasadniczej roli kreski i kropki; specyfiki grafiki, jako dziedziny sztuki; znajomość dwustopniowego procesu tworzenia dzieła graficznego; specyfiki technik graficznych druku wklęsłego, wypukłego i płaskiego; znajomość podstawowych pojęć dotyczących grafiki; znajomość trzech zasadniczych typów druku (płaski, wklęsły, wypukły); znajomość podstawowych narzędzi graficznych; różnic między realistycznym a impresjonistycznym widzeniem świata; rozumienie znaczenia obserwacji, wiedzy i wrażenia, określanie wspólnych cech realizmu i impresjonizmu; znajomość znaczenia precyzji rysunku, stałości, niezmienności barw w realizmie i zmienność barw i kształtów, wrażeń pod wpływem światła w obrazach impresjonistów; znajomość sposobu widzenia i oddawania w obrazach światła i cienia w realizmie i impresjonizmie; znajomość tempa przemian w sztuce nowoczesnej, porównania ich z tempem zmian w sztuce dawnej; znajomość różnicy między epoką, stylem, kierunkiem; zdefiniowania kierunków w sztuce współczesnej i nowoczesnej 7 różnic między realistycznym a impresjonistycznym widzeniem świata, rozumienie znaczenia obserwacji wiedzy i wrażenia w twórczości malarzy realistów i impresjonistów, wskazywania cech wspólnych kierunków na przykładach dzieł; znajomość znaczenia rysunku, niezmienności barw w realizmie i zmienności barw, kształtów i wrażeń pod wpływem padającego światła w impresjonizmie; znajomość sposobu widzenia i oddawania światła i cienia w realizmie i impresjonizmie, porównywania wybranych dzieł obu kierunków; dokładnych ram czasowych sztuki nowoczesnej i sztuki współczesnej; rozumienie pojęć i omawianie na przykładach; znajomość roli artysty, znaczenia wolności i niezależności twórcy dla kształtu powstającego dzieła, podawanie własnych przykładów; znajomość tempa przemian w sztuce nowoczesnej i porównania ich z tempem przemian w sztuce dawnej, podawanie przykładów artystów, kierunków; znajomość wybranych dzieł sztuki nowoczesnej i współczesnej, ich analizowania i interpretowania; Teoria plastyki i wykorzystanie jej w praktyce kreski i kropki jako podstawowego środka wyrazu artystycznego; różnicowania kreski, znajomość symbolicznego charakteru kreski, konturu i całego rysunku; odróżniania reprodukcji od dzieła graficznego; stworzenia prostego dzieła graficznego w zadanej technice wypukłej i wklęsłej; stworzenia kompozycji o charakterze fantastycznym w technice monotypii wskazywania, rozumienia kreski, jako podstawowego środka wyrazu artystycznego w dziełach sztuki i własnych pracach plastycznych; budowania kompozycji za pomocą kreski, znajomość sposobów różnicowania jej elementów za pomocą kreski, konturu; znajomość czynników wpływających na różnicowanie kreski przez artystów i we własnych pracach; specyfiki grafiki artystycznej i użytkowej; znajomość cech oryginału dzieła graficznego; znajomość specyfiki dwustopniowego procesu powstawania dzieła graficznego i jego znaczenia dla powstającej odbitki; znajomość technik graficznych druku wklęsłego i wypukłego, ich specyfiki; cech, odróżniania reprodukcji od dzieła graficznego na wybranych przykładach; wyodrębniania i nazywania dwóch etapów tworzenia grafiki, znajomość specyfiki wyglądu odbitki graficznej w zależności od zastosowanej techniki; znajomość podstawowych narzędzi rozumienie różnic w podejściu do tematu obrazu pomiędzy kierunkami, omawianie zagadnień na przykładach wybranych dzieł; porównywania wybranych dzieł obu kierunków; sposobu odejścia od natury w sztuce współczesnej, podawanie własnych przykładów; znajomość znaczenia deformacji kształtów i dążenia do abstrakcji w dziełach sztuki współczesnej; omawianie, wybranych dzieł; stosowania różnych rodzajów kresek w pracy plastycznej, np. konturu; tworzenie ciekawej kompozycji opartej na kresce stworzenia oryginalnej kompozycji w zadanej technice graficznej druku wypukłego i wklęsłego; tworzenia oryginalnej, wieloelementowej kompozycji o charakterze fantastycznym, wykorzystującej walory i możliwości techniki monotypii
znajomość barw podstawowych, pochodnych, czystych i złamanych oraz sposobu uzyskiwania ich; uzyskiwania barw pochodnych i złamanych poprzez mieszanie; gamy barw ciepłych i gamy barw zimnych; znajomość pojęcia akcent kolorystyczny; znajomość pojęcia pejzaż; różnych gam barwnych i wskazywania różnic między nimi na prostych przykładach; różnic pomiędzy barwami czystymi i złamanymi; temperatury barw, wskazywania barw podstawowych i pochodnych; znajomość pojęcia plama barwna; tworzenia kompozycji, w której główną rolę odgrywa plama barwna; zjawiska faktury oraz sposobu, w jaki ona stworzenia kompozycji plastycznej techniką kolażu z malowanych papierów, w której wykorzystane są określone grupy barw czyste i złamane stworzenia własnej pracy plastycznej w wąskiej gamie barw ciepłych lub zimnych; umieszczenia akcentu kolorystycznego we własnej pracy plastycznej; tworzenia pracy plastycznej z wyobraźni na określony temat posługiwania się określoną gamą kolorystyczną we własnej pracy plastycznej; wykorzystania oddziaływania barw czystych i złamanych w pracach plastycznych; nastroju obrazu wynikającego z zastosowanej gamy barwnej i omawiania go na przykładzie wybranych dzieł; tworzenia kompozycji wyrażającej określony nastrój za pomocą barwy w pracy malarskiej uzupełnionej kolażem z papieru kolorowego rozumienie względności odczucia temperatury barwy w zależności od jej otoczenia; wykorzystania relatywizmu barw we własnej pracy plastycznej; zakomponowania pracy plastycznej na zadany temat, ilustrującej relatywizm barw rozróżniania luźnego i zwartego układu plam barwnych i stworzenia prac plastycznych ilustrujących omawianą problematykę; obserwacji natury i inspirowania się nią w pracy plastycznej dostosowania faktury plam do tematyki pracy; zakomponowania pracy graficznych (dłuto, rylec) i ich wpływu na rodzaj kreski w odbitce; znajomość barw podstawowych, pochodnych, czystych i złamanych oraz świadomego celowego sposobu uzyskiwania ich, wskazywania grup barw we własnych pracach plastycznych i dziełach artystów; uzyskiwania różnorodnych, ciekawych barw czystych i złamanych poprzez mieszanie; gamy barw ciepłych i gamy barw zimnych w naturze, dziełach malarskich i własnych pracach plastycznych; znajomość pojęcia akcent kolorystyczny, wskazywanie go na przykładach z życia codziennego, sztuk plastycznych, podawania przykładów; znajomość pojęcia pejzaż; różnych gam barwnych, wskazywania różnic między nimi na różnorodnych przykładach; znajomość pojęcia wąskiej gamy barw i tonacji, wskazywania i omawiania pojęć na przykładach z życia codziennego i sztuk plastycznych; różnic pomiędzy barwami czystymi i złamanymi na przykładach z życia codziennego, w omawianych dziełach oraz własnych pracach plastycznych; wpływu zastosowanych barw na nastrój dzieła, omawiania nastroju różnorodnych dzieł sztuki; temperatury barw, gamy barw ciepłych i zimnych, barw podstawowych i pochodnych, ich wskazywania i omawiania na różnych przykładach; znajomość par barw dopełniających, rozumienie i omawianie zjawiska powidoku; wykorzystania relatywizmu barw we własnej pracy plastycznej; zauważanie relatywizmu barw w dziełach malarskich; znajomość i rozumienie pojęcia plama barwna, wyodrębnianie plam w dziełach malarskich i własnych pracach plastycznych, stosowanie, posługiwanie się pojęciem podczas opisu obrazów; rozróżniania luźnego i zwartego układu plam barwnych w dziełach malarskich oraz stworzenia oryginalnej kompozycji różnymi technikami ilustrującej omawianą problematykę; zjawiska faktury, omawiania i wskazywania w jaki sposób ona powstaje na stworzenia oryginalnej kompozycji plastycznej techniką kolażu z malowanych papierów, w której w celowy, przemyślany sposób wykorzystane są określone grupy barw stworzenia własnej oryginalnej, bogatej kompozycji otwartej w wąskiej gamie barw ciepłych lub zimnych oraz umieszczenia w niej celowego i przemyślanego akcentu kolorystycznego; kreatywność, pomysłowość w pracy plastycznej z wyobraźni na zadany temat świadomego posługiwania się określoną gamą kolorystyczną we własnej pracy plastycznej; komponowania przemyślanej, oryginalnej, fantastycznej, wieloelementowej kompozycji świadomego wykorzystania oddziaływania barw czystych i złamanych w pracach plastycznych; tworzenia oryginalnej kompozycji wyrażającej określony nastrój za pomocą przemyślanego stosowania barw rozumienie, wskazywanie, omawianie odczucia względności temperatury barwy w zależności od jej otoczenia; stworzenia oryginalnej, pomysłowej pracy plastycznej na zadany temat w ciekawy sposób ilustrującej relatywizm barw tworzenia oryginalnej, przemyślanej kompozycji, w której główną rolę odgrywa plama barwna; wnikliwej obserwacji natury i twórczego inspirowania się nią w pracy plastycznej celowego dostosowania faktury plam do tematyki pracy, faktury 8
powstaje; cech faktury; świadomość wpływu użytego narzędzia, zastosowanej techniki na fakturę dzieła; znajomość i rozumienie określenia waloru i nasycenia barwy; spostrzegania różnic walorowych w naturze, barwnych i czarnobiałych dziełach plastycznych; znajomość portretu jako tematu w sztuce; znajomość pojęcia kompozycji jako uporządkowanego układu elementów w dziełach różnych dziedzin sztuki; znajomość różnych rodzajów kompozycji: kompozycja, ciężar plamy, zasada równowagi, walor, martwa natura, kompozycja symetryczna, kompozycja rytmiczna, kompozycja otwarta, kompozycja zamknięta. Tworzy pracę plastyczną zgodną z zasadami kompozycji Znajomość pojęć kompozycja statyczna bezruch, kompozycja dynamiczna ruch plastycznej o zróżnicowanej fakturze ciężaru plam w naturze i pracy plastycznej; porównywania nasycenia i waloru barwy; tworzenia czarno-białej pracy plastycznej o tematyce portretowej, techniką wydzieranki o zróżnicowanym walorze tworzenia określonego rodzaju kompozycji zgodnie z poznanymi zasadami cech kompozycji statycznej i dynamicznej oraz stanów i zjawisk, które można przedstawiać poprzez zastosowanie ich w twórczości plastycznej; podstawowych środków wyrazu artystycznego służących do pokazania ruchu i bezruchu w kompozycji; komponowania własnej barwnej pracy plastycznej z wykorzystaniem zasady statyki i dynamik przykładzie własnych prac oraz w dziełach znanych artystów; różnych cech faktury w dziełach sztuki i własnych pracach; wpływu użytego narzędzia, zastosowanej techniki na fakturę dzieła; znajomość i rozumienie określenia waloru i nasycenia barwy, wskazywanie ich w dziełach plastycznych, świadome stosowanie we własnej pracy plastycznej; spostrzegania różnic walorowych w naturze, barwnych i czarno-białych dziełach oraz rozumienie ich znaczenia w modelunku światłocieniowym w obrazach; porównywania nasycenia i waloru barwy; znajomość portretu jako tematu w sztuce oraz jego odmian; tworzenia techniką wydzieranki oryginalnej czarnobiałej kompozycji o tematyce portretowej, wykorzystanie bogactwa różnic walorowych w pracy znajomość pojęcia kompozycji jako uporządkowanego układu elementów w dziełach różnych dziedzin sztuki, podawanie własnych przykładów; tworzenia ciekawego, oryginalnego układu kompozycyjnego w oparciu o zasadę równowagi z różnych elementów; cech kompozycji statycznej i dynamicznej, stanów i zjawisk, które można przedstawić za ich pomocą, rozpoznawanie kompozycji statycznej i dynamicznej w znanych dziełach; wielu różnych środków wyrazu artystycznego służących do pokazania ruchu i bezruchu w kompozycji, omawianie ich na wybranych przykładach; przedstawianych przedmiotów; zakomponowania oryginalnej, przemyślanej pracy plastycznej o zróżnicowanej fakturze, związanej ze stosowanie różnych technik zakomponowania oryginalnej, przemyślanej pracy plastycznej ze świadomym wykorzystaniem waloru tworzenia przemyślnej, interesującej barwnej pracy plastycznej, w której jest wykorzystywana zasada równowagi; twórczego zainspirowania się naturą podczas wykonywania własnej pracy plastycznej; wyodrębniania i określania znaczenia elementów, ciężaru plam w kompozycji; tworzenia różnych rodzajów kompozycji z dowolnych elementów zgodnie z poznanymi zasadami, rozpoznawanie rodzajów kompozycji znanych dzieł malarskich komponowania oryginalnej, własnej barwnej pracy plastycznej, w której w sposób zamierzony i celowy zastosowana jest statyka i dynamika znajomość pojęć walor, światłocień, cieniowanie, komponowania pracy plastycznej o charakterze walorowym; znajomość pojęć walor, światłocień, cieniowanie, określanie ich znaczenia dla przedstawiania przestrzenności bryły; praktycznego zastosowania cieniowania, modelunku światłocieniowego w pracy plastycznej; tworzenia kompozycji znajomość pojęć walor, światłocień, cieniowanie; omawianie, zauważanie ich w dziełach plastycznych; związków i znaczenia cieniowania, modelunku światłocieniowego z praktycznego zastosowania cieniowania, modelunku światłocieniowego w celowy, konsekwentny i przemyślany sposób w pracy plastycznej; 9
Znajomość pojęć światłocień, światło, rzeźba, relief, płaskorzeźba, faktura. komponowania półprzestrzennej pracy plastycznej reliefu, wykorzystywania światła dla uzyskiwania efektów plastycznych; Definiuje: kompozycja pasowa, perspektywa linearna, perspektywa powietrzna. tworzy pracę plastyczną z zastosowaniem perspektywy znajomość różnych rodzajów perspektywy - perspektywa, perspektywa powietrzna, perspektywa malarska, kompozycja otwarta,, rozumienie perspektywy jako iluzji przestrzeni; znaczenia perspektywy w obrazie; wykonuje proste szkice perspektywiczne Znajomość pojęć płaskorzeźba, relief, faktura, liternictwo, medal, moneta. tworzenia formy płaskorzeźby Znajomość pojęć rzeźba, forma przestrzenna, instalacja, działanie plastyczne. tworzenia abstrakcyjnej formy przestrzennej z określonych materiałów; otwartej i określenia znaczenia akcentu kolorystycznego w pracy plastycznej znaczenia światła dla podkreślania kształtu rzeźby i zaobserwowania faktury w rzeźbie; kształtowanie wyobraźni przestrzennej poprzez wykonanie reliefu płaskorzeźby znajomość różnych sposobów ukazywania przestrzeni na płaszczyźnie w malarstwie; miejsca i wielkości przedmiotów w przestrzeni i późniejszego ukazania ich za pomocą perspektywy; stosowania zasad perspektywy we własnych ćwiczeniach rysunkowych jakie rodzaje perspektywy powstały w renesansie; przedstawiania przestrzenności brył za pomocą światłocienia i cieniowania; wykonywania szkiców perspektywicznych; wykorzystania zasad perspektywy kulisowej w projektowaniu i wykonaniu makiety scenografii teatralnej i porównywania zasad różnych rodzajów perspektywy; znajomość zasad perspektywy powietrznej i malarskiej; komponowania barwnej pracy plastycznej, w której ważną rolę spełnia perspektywa powietrzna i malarska; tworzenia kompozycji otwartej pejzażu cech płaskorzeźby i porównania jej z rzeźbą; znaczenia światłocienia i faktury w płaskorzeźbie; znajomość użytkowych funkcji różnych form płaskorzeźb; tworzenia formy płaskorzeźby poprzedzona szkicowaniem i projektowaniem; komponowanie pracy w kole; zaprojektowanie liter w kompozycji medalu cech charakterystycznych formy przestrzennej, instalacji i porównanie ich z rzeźbą pełną; wymowy instalacji jako cechy odróżniającej ją od formy przestrzennej; zaprojektowania instalacji konkretnym przesłaniu; tworzenia abstrakcyjnej formy przestrzennością przedmiotów, omawianie zagadnień na zadanych przykładach; komponowania oryginalnej pracy plastycznej o charakterze walorowym; znaczenia światła dla wydobywania elementów bryły rzeźbiarskiej i płaskorzeźby, obserwowania faktury w dziełach artystów i własnych pracach plastycznych; różnic faktury w rzeźbie w zależności od materiału, z którego została wykonana; znajomość różnych sposobów ukazywania przestrzeni na płaszczyźnie w malarstwie, omawianie znanych dzieł, przykładów przedstawiania przestrzeni w różnych epokach; miejsca i wielkości przedmiotów w przestrzeni i późniejszego ukazywania ich za pomocą różnych rodzajów perspektywy; znajomość różnych rodzajów perspektywy, rozumienie perspektywy jako iluzji przestrzeni, zauważanie rodzaju zastosowanej perspektywy podczas omawiania dzieł; znaczenia perspektywy w dziełach plastycznych i we własnych pracach; jakie rodzaje perspektywy powstały w renesansie; przedstawiania przestrzenności brył za pomocą światłocienia i cieniowania, konsekwentne uwzględnianie określonego kierunku padania światła, zachowywanie proporcji przedstawionych brył; cech płaskorzeźby i porównania jej z rzeźbą na wybranych przykładach; znaczenia światłocienia i faktury w płaskorzeźbie; znajomość użytkowych funkcji niektórych form płaskorzeźb, omawianie przykładów; cech charakterystycznych formy przestrzennej, instalacji i porównanie ich z rzeźbą pełną, omawianie, analizowanie dzieł; wymowy instalacji jako ważnej cechy odróżniającej ją od formy przestrzennej, interpretowanie wymowy dzieł; tworzenia oryginalnej kompozycji otwartej i określenia znaczenia akcentu kolorystycznego w pracy plastycznej świadome, celowe wykorzystywanie światła dla uzyskania efektów plastycznych w wykonywanej płaskorzeźbie; kształtowanie oryginalności, pomysłowości w posługiwaniu się wyobraźnią przestrzenną podczas wykonywania reliefu płaskorzeźby konsekwentnego, świadomego stosowania zasad perspektywy we własnych ćwiczeniach rysunkowych wykorzystania zasad perspektywy podczas wykonywania projektu i makiety scenografii, oryginalność i pomysłowość płaskorzeźby, pomysłowość i oryginalność pracy; projektowania, szkicowania płaskorzeźby medalu i liternictwa, specyfika komponowania pracy w kole; różnicowanie kształtów i faktury w kompozycji płaskorzeźby tworzenia oryginalnej abstrakcyjnej formy przestrzennej z określonych materiałów; współpracy i właściwego podziału zadań w grupie 10
Znajomość pojęć znak graficzny, znak prosty, znak złożony, projektowanie Tworzenie własnego znaku plastycznego przestrzennej z określonych materiałów; upraszczania rysunku do sylwetki konturu syntezy formy w rysunku znaku; zaprojektowania orderu, posługiwania się syntezą formy, kontrastami barwnymi w projektowaniu cech charakterystycznych znaku plastycznego; odczytywania, rozumienia znaków, symboli, metafor oraz tworzenia własnych; zaprojektowania przemyślanej, interesującej instalacji o konkretnym przesłaniu; cech charakterystycznych znaku plastycznego oraz porównania piktogramów i rzeczywistych przedmiotów; odczytywania, rozumienia znaków, symboli, metafor oraz tworzenia własnych; logicznego upraszczania rysunku do sylwetki, konturu syntezy formy w rysunku znaku; wykonania ciekawego, oryginalnego projektu orderu, celowe, świadome posługiwanie się syntezą formy, kontrastami barwnymi w pracy Znajomość pojęć znak plastyczny, sztuka plakatu, plakat, billboard. komponowania znaków plastycznych w plakatach; Znajomość pojęć architektura, budowle, plan budowli, funkcja budowli. komponowania form przestrzennych, projektowania form architektonicznych; Znajomość pojęć rytm, symetria Umiejętność tworzenia wycinanki Znajomość pojęć projekt, forma, funkcja, rzemiosło artystyczne, artysta rzemieślnik; projektowania i wykonania przedmiotu o charakterze użytkowym; i precyzowania cech złożonych znaków graficznych i porównania ich z prostymi znakami graficznymi; znajomość różnych rodzajów plakatów; tworzenia własnych znaków jako sposobu przekazania komunikatu; posługiwania się przenośniami, metaforycznym obrazowym językiem plakatu; tworzenia plakatu na zadany temat;, czym jest architektura; znajomość zasad kompozycji architektonicznych wynikających z podziałów formy budowli; roli rytmu, symetrii, równowagi w dziele architektonicznym; znajomość różnych rodzajów budowli; określanie funkcji i zadań budowli oraz różnicowanie form architektonicznych w zależności od funkcji, przedstawianie ich w szkicach i rysunkach komponowania barwnej fasady budowli o licznych podziałach we własnej pracy plastycznej w oparciu o zasady równowagi, rytmu i symetrii, techniką wycinanki dostosowania formy przedmiotu do spełnianej funkcji; tworzenia dekoracyjnych przedmiotów użytkowych, precyzowania cech złożonych znaków graficznych i porównywania ich z prostymi znakami graficznymi; omawiania kompozycji, wymowy plakatów; komponowania ciekawych, przemyślanych znaków plastycznych w plakatach; znajomość różnych rodzajów plakatów, porównywanie ich specyfiki; tworzenia własnych, czytelnych znaków jako sposobu przekazywania komunikatu;, czym jest architektura, znajomość różnicy pomiędzy pojęciem architektura i budownictwo; komponowania form przestrzennych, projektowania, rysowania form architektonicznych z natury i wyobraźni, zachowywanie odpowiednich proporcji budowli w rysunku; znajomość zasad kompozycji architektonicznych wynikających z podziału formy budowli, omawianie ich na wskazanych przykładach; roli rytmu, symetrii, równowagi, statyki, dynamiki w dziele architektonicznym, wskazywanie ich w wybranych budowlach; komponowania techniką wycinanki interesującej, fantastycznej, barwnej, wieloelementowej kompozycji fasady budowli w oparciu o zasady równowagi, rytmu i symetrii projektowania ciekawego przedmiotu o charakterze użytkowym; dostosowania odpowiedniej formy do spełnianej funkcji; posługiwania się przemyślanymi przenośniami, metaforycznym obrazowym językiem plakatu; tworzenia oryginalnego plakatu na zadany temat; znajomość różnych rodzajów budowli, świadomość związku formy i funkcji budowli, zauważanie i omawianie ich we wskazanych obiektach; przedstawiania budowli o zróżnicowanej formie i funkcji w przemyślanych barwnych kompozycjach oraz szkicach, rzutach, planach budowli; komponowania techniką wycinanki interesującej, fantastycznej barwnej, oryginalnej, wieloelementowej kompozycji fasady budowli w oparciu o zasady równowagi, rytmu i symetrii tworzenia dekoracyjnych przedmiotów użytkowych, wykazywanie się pomysłowością i inwencją podczas pracy 11
Znajomość pojęć: Funkcja, funkcjonalność, forma, projekt, projektowanie, wzornictwo przemysłowe, moda, projektowania przedmiotu, komponowania stroju Znajomość pojęć sztuka ludowa, ludowe rzemiosło, symetria, rytm, kontrasty barw. podstawowych cech kompozycji sztuki ludowej; wykonania płaskiej i przestrzennej kompozycji inspirowanej sztuką ludową; różnicy między rzemiosłem artystycznym a wzornictwem przemysłowym; znajomość znaczenia funkcjonalności dla użytkownika przedmiotu lub stroju, określana poprzez stosunek formy i funkcji; roli i znaczenia projektu przedmiotu użytkowego lub stroju; czym zajmuje się artysta projektant; projektowania przedmiotu, komponowania stroju w odpowiedniej konwencji i kolorystyce we własnych pracach plastycznych najważniejszych motywów charakterystycznych dla sztuki ludowej; - znajomość polskiej sztuki ludowej wybranych regionów oraz własnych okolic; dziedzin, w których współcześnie wykorzystywane są motywy zaczerpnięte ze sztuki ludowej; roli trwałości tradycji ludowej określenia różnicy między rzemiosłem artystycznym a wzornictwem przemysłowym, omawianie zagadnienia na wskazanych przykładach dotyczących sztuki dawnej i współczesnej; znajomość znaczenia funkcjonalności dla użytkownika przedmiotu lub stroju, określana poprzez stosunek formy i funkcji oraz dostosowanie do potrzeb człowieka, wskazywanie przykładów z życia codziennego; znaczenia projektu przedmiotu lub stroju dla wyglądu wykonanego przedmiotu lub stroju, znajomość zakresu zadań artysty projektanta, wskazywanie przykładów; różnorodnych cech kompozycji sztuki ludowej, wskazywanie ich na zadanych przykładach; najważniejszych motywów charakterystycznych dla sztuki ludowej, podawanie przykładów; znajomość polskiej sztuki ludowej wybranych regionów oraz własnych okolic; wykonania oryginalnej, płaskiej i przestrzennej kompozycji inspirowanej sztuką ludową; samodzielnego projektowania, rysowania ciekawej formy i kolorystyki przedmiotu, komponowania oryginalnego stroju w odpowiedniej konwencji i kolorystyce dziedzin, w których współcześnie wykorzystywane są motywy zaczerpnięte ze sztuki ludowej, podawanie przykładów z życia codziennego; roli, znaczenia, wymowy trwałości tradycji ludowej, odbieranie treści, przesłania sztuki ludowej KONTRAKT Z UCZNIAMI 1. Kontrakt z uczniami jest ustalany na pierwszych zajęciach lekcyjnych z przedmiotu i uwzględnia Przedmiotowy System Oceniania oraz obowiązki ucznia i nauczyciela związane z przedmiotem plastyka w danym roku szkolnym. 2. Wymagania edukacyjne w stosunku do uczniów są realizacją podstaw programowych poprzez wybrany program oraz określony kryteriami ocen sposób ewaluacji. 3. Sposoby sprawdzania osiągnięć uczniów zawiera przedmiotowy system oceniania plastyki. 4. Nauczyciel plastyki stosuje kryteria ocen: pracy w grupie, wypowiedzi ustnej i pisemnej. Zgodnie ze specyfiką zajęć edukacyjnych stosuje odpowiednie kryteria, wybierając z wszystkich możliwości oceny ucznia te kryteria, które uzna za adekwatne do sytuacji. 5. Nauczyciel ma prawo wyznaczenia dodatkowego kryterium dla określonej pracy szczegółowej; wówczas powiadamia o tym uczniów, wyjaśniając skutecznie cel pracy. Jest to forma umowy ustnej klasy z nauczycielem. Każdy uczeń ma prawo do poprawy oceny na zasadach uzgodnionych z nauczycielem. Poprawa oceny przez ucznia ma charakter dobrowolny i odbywa się na zajęciach edukacyjnych. 6. Plusy" w ocenach cząstkowych stosuje się w wypadku przekroczenia przez ucznia kryteriów wyznaczonych dla danej oceny. 7. Minusy" w ocenach cząstkowych stosuje się w wypadku drobnych, nie mających merytorycznego znaczenia uchybień. 8. Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, którego wypowiedź nie spełnia wymogów oceny pozytywnej. 9. Ocenę celującą otrzymuje uczeń za szczególnie oryginalne i twórcze osiągnięcia, 12
opierające się na gruntownej wiedzy wykraczającej poza wymagania programowe oraz zastosowania tych osiągnięć w praktyce. 10. Ocena semestralna i końcoworoczna jest wyznacznikiem umiejętności i wiedzy przedmiotowej ucznia i wynika z ocen cząstkowych zdobytych przez ucznia w danym semestrze. Nie jest to średnia arytmetyczna. 11. Uczeń w ciągu semestru ma prawo 2 razy zgłosić nieprzygotowanie do lekcji bez podania przyczyn (zapisane w dzienniku kropką lub datą). Każde kolejne nieprzygotowanie do lekcji powoduje postawienie oceny niedostatecznej. Nieprzygotowanie nie zwalnia ucznia z uczestnictwa aktywnego w lekcji. 12. Uczeń ma 2 tygodnie na oddanie pracy plastycznej, po tym terminie otrzymuje za pracę ocenę niedostateczną, która można poprawić w przypadku oddania pracy. 13. Uczeń, który był nieobecny na zajęciach, na których wykonywano prace plastyczną może danej pracy nie oddać. Skala ocen i przeliczanie punktów na oceny: Przeliczanie punktów Stopień bardzo dobry - 5 90 100% Stopień dobry - 4 75 89% Stopień dostateczny - 3 51 74% Stopień dopuszczający - 2 25 50% Stopień niedostateczny - 1 0 24% Wartości graniczne odpowiadają odpowiednio plusom i minusom. 13