System finansowy gospodarki Zajęcia nr 3 Rynek walutowy
Podział rynków walutowych Detaliczne Międzybankowe, hurtowe oraz FOREX Międzynarodowe.
Systemy kursów walutowych Kurs stały (dewaluacja, rewaluacja), Kurs zmienny (deprecjacja, aprecjacja), Kurs węża walutowego.
Systemy zapisów kursów walutowych Kontynentalny, Anglosaski.
Rynek walutowy FOREX FOREX, czyli rynek wymiany walut to dzisiaj największy na świecie rynek finansowy z dziennym obrotem przewyższającym 1,5 biliona dolarów. Jego podstawą są realizowane przez 24 godziny na dobę transakcje między bankami i instytucjami finansowymi, które nazywamy Interbankiem. Interbank rozpoczyna swój dzień w Sydney, a następnie wraz z pobudką kolejnych stolic finansowych obiega Tokio, Londyn i Nowy Jork. Rynek Forex jest rynkiem OTC (Over The Counter) co oznacza, że transakcje są realizowane przez dwie strony za pośrednictwem telefonu i/lub elektronicznych systemów, a obrót nie jest scentralizowany przez żadną giełdę.
FOREX c.d. Podstawą zarabiania na rynku FOREX jest zmienność kursów walutowych. Każdej międzynarodowej wymianie towarowej towarzyszą transakcje wymiany walut w bankach i przelewy środków pieniężnych. Mimo to, transakcje walutowe związane z wymianą gospodarczą to dzisiaj tylko około 10% wszystkich transakcji na rynku FOREX, pozostałe 90% to transakcje spekulacyjne. Pełnią one bardzo ważną rolę w systemie gospodarczym zapewniając płynność międzynarodowym rozliczeniom walutowym, możliwość kontroli ryzyka walutowego, równoważenie bankowych bilansów walutowych i zarządzanie międzynarodowymi portfelami papierów wartościowych.
Czynniki wpływające na kurs walutowy (fundamentalne, techniczne, przepływy kapitału) Decyzje banków centralnych odnośnie stóp procentowych, wypowiedzi przedstawicieli władz monetarnych; Publikacje danych gospodarczych (wynik bilansu handlowego państwa, deficyt, zadłużenie, inflacja, wzrost gospodarczy); Stopy zwrotu z inwestycji; Wydarzenia polityczne; Analiza techniczna (bada zachowanie kursów na wykresach): wykresy, oscylatory, trend, formacje, opór, wsparcie, średnie kroczące itp. Przepływy kapitału (na rynki akcji, obligacji itp.).
Realny a nominalny kurs walutowy Realny a nominalny kurs walutowy. Realny kurs walutowy uwzględnia cenę i zmianę ceny (inflację) w dwóch krajach. Jest to iloraz ceny koszyka towarów krajowych wyrażonej w walucie krajowej do ceny analogicznego koszyka towarów zagranicznych wyrażonej w walucie zagranicznej przemnożony przez aktualny kurs wymiany. Realnie deprecjonuje się waluta kraju z niższą inflacją, a realnie aprecjonuje się waluta kraju z wyższą inflacją (uwaga: przy założeniu, że nominalny kurs wymiany jest stały).
Parytet siły nabywczej (Purchasing Power Parity PPP) Teoria parytetu siły nabywczej zakłada stały realny kurs walutowy. To pozwala utrzymać na stałym poziomie konkurencyjność międzynarodową. Zatem w krajach z wyższą stopą inflacji niż u konkurentów będzie następowała nominalna deprecjacja waluty krajowej, zaś w krajach z niższą stopą inflacji niż u konkurentów będzie następowała nominalna aprecjacja waluty krajowej.
Realne stopy zwrotu podmiotów zagranicznych IUSD stopa zwrotu w USD z inwestycji krajowej w PLN, IPLN stopa zwrotu z inwestycji krajowej w PLN WAŻNE! Aprecjacja powoduje wyższe stopy zwrotu w walutach zagranicznych.
Stopa realnej aprecjacji/deprecjacji Kreal < 0 stopa realnej aprecjacji złotego Kreal > 0 stopa realnej deprecjacji złotego
Kwotowanie walut (pipsy i figury) Kwotowanie walut, np. USD/PLN = 2,5260 PLN to waluta bazowa (podstawowa), zaś PLN to waluta kwotowana, za 1 USD płacimy 2,5260 PLN; W zdecydowanej większości przypadków dolar jest walutą bazową. Wyjątek stanowią np. notowania euro względem dolara, które podaje się odwrotnie, tzn. jako EUR/USD. Wówczas walutą bazową jest euro. Podobnie jest też w przypadku np. ceny funta brytyjskiego (GBP/USD). Kursy większości najważniejszych walut podawane są z dokładnością do czwartego miejsca po przecinku (np. EUR/USD = 1,3740). Główny wyjątek to kurs jena japońskiego (JPY), który w stosunku do dolara podaje się z dokładnością do dwóch miejsc po przecinku (np. USD/JPY = 102,62). 0,0001 1 pips lub 1 punkt; 0,0010 10 pipsów lub 10 punktów; 0,0100 100 pipsów, czyli 1 figura, 0,1000 10 figur, czyli duża figura.
Spread (widełki) Spread (widełki) różnica między kursem kupna (bid) oraz kursem sprzedaży (ask, offer). Broker walutowy (czyli pośrednik za pomocą którego zawieramy transakcje na FOREXie) zarabia na spreadzie, nie pobierając z reguły innych opłat (prowizji). Klient sprzedaje po kursie kupna (bid), a kupuje po kursie sprzedaży (ask, offer). Różnica to zysk pośrednika. Wąski spread spokojny rynek, wysoka płynność walut; Szeroki spread nerwowy rynek, niska płynność walut; Np. spread EUR/USD na FOREXie 2-3 pipsy.
Uczestnicy rynku FOREX Zabezpieczający (hedgers); Spekulanci (speculators); Arbitrażyści (arbitragers); Animatorzy rynku (market makers).
Uczestnicy rynku FOREX Podaż waluty zagranicznej popyt na walutę krajową Eksporterzy zamieniający zagraniczne przychody Inwestorzy zagraniczni inwestujący w kraju w instrumenty denominowane w walucie krajowej Podmioty krajowe pożyczające za granicą Inwestorzy krajowi wychodzący z inwestycji zagranicznych Banki komercyjne skracające pozycje walutowe Bank centralny wpływający na obniżenie kursu waluty zagranicznej wyrażonego w walucie krajowej Popyt na walutę zagraniczną podaż waluty krajowej Importerzy zamieniający przychody krajowe Inwestorzy zagraniczni wychodzący z inwestycji krajowych, zamiana na waluty przychodów ze sprzedaży denominowanych w walucie krajowej instrumentów finansowych Podmioty krajowe spłacające długi zagraniczne Inwestorzy krajowi inwestujący za granicą Banki komercyjne wydłużające pozycje walutowe Bank centralny wpływający na wzrost kursu waluty zagranicznej wyrażonego w walucie krajowej
Rynek kasowy i terminowy na FOREXie Rynek kasowy (natychmiastowy, spot) tu podstawowe transakcje rynku walutowego, polegają na ustaleniu kursu kupna/sprzedaży jednej waluty za drugą z dostawą za dwa dni robocze (data waluty). Rynek terminowy (forward) tu operacje kupna/sprzedaży jednej waluty za drugą z dostawą walut w przyszłości. Ustalenie warunków transakcji następuje w dniu negocjacji. Transakcje dzielimy na forward (rzeczywiste, czyli z dostawą waluty) oraz futures (nierzeczywiste, rozliczane przez clearing).
Lot i depozyt Na FOREXie obraca się kontraktami (tzw. lotami) opiewającymi na znaczne kwoty, zazwyczaj 50-100 tys. USD. Podobnie jak w przypadku giełdowych kontraktów terminowych, inwestor nie musi posiadać na rachunku całej kwoty lota, a jedynie depozyt zabezpieczający (margin) w określonej wielkości. Często jest to 1-2% nominalnej wartości kontraktu. Oznacza to, że mając 1000 USD możemy niejako obracać kwotą nawet 100 razy większą. Oczywiście tak duże sumy walut nigdy nie przechodzą fizycznie przez rachunek inwestora. Ma to natomiast znaczenie dla jego wyników. Przykładowo dla pary EUR/USD lot może wynosić 50 000 euro. Jest to równocześnie minimalna wartość transakcji. W takim wypadku 1 pips jest wart 50 000 x 0,0001 = 5 EUR. Oznacza to po prostu, że wraz ze zmianą kursu o 1 pips, wartość lotu zmienia się o 5 dolarów.
Skutki uczestników rynku FOREX APRECJACJA WALUTY KRAJOWEJ eksport Krajowe inwestycje podmiotów zagranicznych Zamykanie zagranicznych inwestycji przez podmioty krajowe Zaciąganie zagranicznych pożyczek przez podmioty krajowe Sprzedaż walut zagranicznych przez BC DEPRECJACJA WALUTY KRAJOWEJ import Zamykanie krajowych inwestycji Otwieranie zagranicznych inwestycji przez podmioty krajowe Spłata długu zagranicznego przez podmioty krajowe Sprzedaż walut zagranicznych przez BC
Zasoby gospodarcze, Strumienie gospodarcze,
Schemat bilansu podmiotu gospodarczego AKTYWA Majątek rzeczowy (AR) PASYWA Kapitał dłużny (KD) Majątek finansowy (AF) A = AR + AF Kapitał właścicielski (KW) P = KD + KW
Płynność, kapitał, ryzyko Płynność, Absolutna płynność, Płynność podmiotu gospodarczego, Dochód (stopa zwrotu), Stopa procentowa, Dochód ryzyko, Dochód płynność, Ryzyko płynność.
Dziękuję za uwagę