PRZEDMIOTY OGÓLNE I HUMANISTYCZNE 34
35 Technologia informacyjna (Information technology) mgr inż. Jolanta Wójcikowska Katedra Genetyki, Hodowli i Nasiennictwa 0 w./30 ćw. ćw. laboratoryjne studia I stopnia, przedmiot ogólny obowiązkowy dla studentów wszystkich specjalności : 0/30 Punkty ECTS: 3 Cel kursu: Nabycie przez studentów doświadczenia w posługiwaniu się komputerem w pracy i w życiu, zapoznanie z praktycznymi zastosowaniami w ogrodnictwie. Użytkowanie komputera w procesach gromadzenia, przesyłania i przetwarzania oraz prezentacji informacji, zastosowania praktyczne w ogrodnictwie, specjalistyczne pakiety użytkowe, usługi w sieci Internet. Kryteria oceny: Forma zakończenia: sprawdzian praktyczny na ocenę zaliczenie Poznawanie zasobów sprzętowych i oprogramowania systemu komputerowego, możliwości systemu operacyjnego. Poruszanie się po strukturze zasobów informacyjnych na dysku, wykonywanie operacji na plikach i folderach, uruchamianie programów narzędziowych. Zapoznanie się z przykładowym oprogramowaniem dla ogrodnictwa: baza roślin, program wspomagający projektowanie ogrodów i wizualizacja projektu. Praca w edytorze tekstu MS Word: struktura dokumentu, znaki sterujące, formatowanie 6 tekstu, style, tworzenie i formatowanie tabel, pisanie wzorów matematycznych i chemicznych w edytorze równań, wstawianie obiektów graficznych, video, dźwiękowych, automatyzacja i przyspieszanie czynności: automatyczny spis treści, korespondencja seryjna, przypisy, nagłówki, stopki. Arkusz kalkulacyjny MS Excel: wykonywanie działań na arkuszach, formatowanie 8 danych, organizowanie danych w arkuszu, stosowanie adresów względnych, bezwzględnych, nazw zakresów, pisanie formuł z użyciem funkcji wbudowanych, przegląd kategorii funkcji, tworzenie wykresów, sortowanie danych względem wielu kluczy, proste obliczenia statystyczne. Tworzenie prezentacji Power Point: stosowanie układów slajdu, wstawianie pola tekstowego, autokształtów, schematów, grafiki, muzyki, animacja obiektów, ustawianie chronometrażu animacji, opcji pokazu slajdów. Praca z grafiką: zapoznanie się z formatami plików graficznych i oprogramowaniem dla 4 różnych typów grafik. Skanowanie obrazu, zmiana atrybutów obrazu, proste przekształcenia obrazu, stosowanie efektów. Wykorzystywanie komunikacyjnych usług internetowych: e-mail, chat, gg. 4 Wyszukiwanie informacji na stronach WWW, wyszukiwanie oprogramowania. Przeglądanie portali i giełd internetowych dla rolnictwa. Sprawdzian zaliczeniowy RAZEM 30 1. Altman R., Altman R. 004. Po prostu PowerPoint 003 PL, Helion.. Czarny P. 008. Total Commander. Leksykon kieszonkowy. 3. Danowski B. 006. Darmowe oprogramowanie. Leksykon. 4. Langer M. 004. Po prostu Word 003 PL, Helion 5. Masłowski K. 004. Excel 003 PL Ćwiczenia zaawansowane, Helion. 6. Sokół M., Rajca P. 007. Internet Ćwiczenia praktyczne Wyd. III, Helion. 7. Surdut K. 006. Tania telefonia internetowa VIP. 8. Szeliga M. 00. Windows XP Professional Ćwiczenia praktyczne PL, Helion. 9. Wallingford T. 007. Praktyczny przewodnik po telefonii internetowej. VIP. Ponadto: 1. Zasoby Pomocy w wykorzystywanym oprogramowaniu. Zasoby Internetu.
Elementy psychologii i komunikacji społecznej (Elements of psychology and social communication) Dr I. Trzcieniecka-Schneider Zakład Filozofii Przyrody i Historii Kultury Regionalnej (Wydział Leśny) 30 w./ 0 ćw. wykłady studia I stopnia, przedmiot humanistyczny do wyboru dla studentów wszystkich specjalności : 30/0 Punkty ECTS: 3 Cel kursu: Kryteria oceny: praca pisemna Forma zakończenia: zaliczenie Poznanie mechanizmów psychologiczno-społecznych warunkujących skuteczną komunikację interpersonalną. Mechanizmy psychologiczne warunkujące uczenie się. Podstawy teoretyczne samoprezentacji i komunikacji. Przegląd metod i typów komunikowania interpersonalnego i społecznego. Elementy psychologii rozwojowej. Elementy psychologii rozwojowej Pamięć - uczenie się - język. Zasady skutecznej ekspresji. Komunikaty niedosłowne: presupozycje. Relacje między wypowiedziami: sprzeczność, wykluczenie i wynikanie. Zawartość informacyjna komunikatu. Wartość informacyjna komunikatu. Elementy teorii pytań. Podstawy argumentacji. Podstawy negocjacji. Wybrane przykłady mechanizmów manipulacyjnych. Analiza transakcyjna. Komunikowanie w rodzinach i małych grupach. Organizacja prezentacji i wywiadów. RAZEM 30 1. McKay M., Davis M., Fanning P. Sztuka skutecznego porozumiewania się.. Tokarz M. Perswazja, manipulacja, informacja. 3. Zwoliński A. Słowo w relacjach społecznych. 36
37 Historia sztuki i kultury polskiej (History of art and architecture and polish culture.) dr hab. Jacek Dębicki Zakład Filozofii Przyrody i Historii Kultury Regionalnej (Wydział Leśny) 30 w./ 0 ćw. wykłady studia I stopnia, przedmiot humanistyczny do wyboru dla studentów wszystkich specjalności : 30/0 Punkty ECTS: 3 Cel kursu: Kryteria oceny: praca pisemna Forma zakończenia: zaliczenie Zaprezentowanie podstaw teorii i historii kultury i sztuki. Wyjaśnienie chronologii dziejów sztuki i treści dzieła sztuki. Interpretacja dzieła sztuki jako nośnika określonych znaczeń. Definicje: kultura, sztuka, piękno przeżycia estetycznego. Omówienie wielkich zespołów zabytkowych; założenia pałacowo-ogrodowe, katedra gotycka, zamek krakowski, sztuka Wita Stwosza, drewniane, zabytkowe kościoły Podhala Zagadnienia wstępne Niektóre aspekty sztuki prehistorycznej: pierwsze dzieła sztuki i ich treści estetyczne; malarstwo w jaskini Altamira w Pirenejach Sztuka starożytnej Grecji, starogreckie Mykeny; Grecja okresu klasycznego; świątynie na Akropolu w Atenach; wielkie porządki architektoniczne w antyku Sztuka chrześcijańska Europy średniowiecznej: Sąd Ostateczny na romańskim 6 portalu w katedrze w Autun we francuskiej Burgundii (XII wiek); Portal Królewski w katedrze w Chartres (poł. XII w.); Dwie wielkie gotyckie katedry Francji: Notre-Dame w Paryżu i Notre-Dame w Reims; Sainte-Chapelle w Paryżu i estetyka sztuki gotyckiej Sztuka Europy nowożytnej: 8 architektura paryskiego Luwru i ogrody Tuileries; królewski pałac i założenia ogrodowe w Fontainebleau pod Paryżem; pałac królewski w Wersalu; założenia ogrodowe pałacu wersalskiego: estetyka ogrodu francuskiego Renesansowe rezydencje magnackie: Baranów Sandomierski; 3 Krasiczyn koło Przemyśla: renesansowy zamek i założenia romantycznego ogrodu zamkowego Pałac w Nieborowie koło Łowicza: architektura pałacu i muzeum wnętrz; 3 kompozycja ogrodu pałacowego; Arkadia: ideowe przesłanki i kompozycja ogrodu preromantycznego Rezydencja magnacka w Łańcucie: dzieje budowy pałacu; muzeum wnętrz pałacu w Łańcucie; ogród łańcucki, architektura i rzeźby ogrodowe Pałac w Wilanowie i jego założenie ogrodowe RAZEM 30 1. Dębicki J., Faure J.F., Grunwald D., Pindel A.F. Historia sztuki europejskiej.. Dobrowolski T. Wit Stwosz. 3. Dobrowolski T. Sztuka Krakowa. 4. Chrzanowski T., Kornecki M. Sztuka Ziemi Krakowskiej.
Ekofilozofia (Ecophilosophy) Dr I. Trzcieniecka-Schneider Zakład Filozofii Przyrody i Historii Kultury Regionalnej (Wydział Leśny) 30 w./ 0 ćw. wykłady studia I stopnia, przedmiot humanistyczny do wyboru dla studentów wszystkich specjalności : 30/0 Punkty ECTS: 3 Cel kursu: Kryteria oceny: praca pisemna Forma zakończenia: zaliczenie Problematyka ekofilozofii jako jednej z najbardziej obiecujących dyscyplin naszych czasów. Społeczne i filozoficzne aspekty konfrontacji człowiek-przyroda. Miejsce człowieka w przyrodzie. System wartości stanowiących motywy ludzkiego działania w środowisku. Idea zrównoważonego rozwoju wobec wyzwań globalizacji. Pojecie i przedmiot ekofilozofii. Etyka szacunku dla życia Alberta Schweitzera. Projekt etyki naukowej Kazimierza Twardowskiego a współczesne etyki ewolucjonistyczne. Ewolucjonizm. Człowiek wobec przyrody. Człowiek pomiędzy przyrodą a kulturą 4 Antropocentryzm. Biocentryzm. Idea zrównoważonego rozwoju. Wyzwania globalizacji. 4 Ocena wiarygodności źródeł informacji 4 Wszechświat jako środowisko człowieka RAZEM 30 1. Heller M. Filozofia i wszechświat.. Piątek Z. Ekofilozofia. 3. Skolimowski H. Filozofia żyjąca. Ekofilozofia jako drzewo życia. 38
Filozofia przyrody (Philosophy of nature) dr hab. Eugeniusz Wojciechowski, dr I. Trzcieniecka-Schneider Zakład Filozofii Przyrody i Historii Kultury Regionalnej (Wydział Leśny) 30 w./ 0 ćw. wykłady studia I stopnia, przedmiot humanistyczny do wyboru dla studentów wszystkich specjalności : 30/0 Punkty ECTS: 3 Cel kursu: Ogólna refleksja nad przyrodą, uwzględniająca rozwój nauk przyrodniczych i generowane przez nie problemy fizykalne. Powstanie i rozwój filozofii przyrody. Fizykalne i biologiczne aspekty Kryteria oceny: praca pisemna Forma zakończenia: zaliczenie Problemy filozofii przyrody. Porządek i harmonia Wszechświata. Platońska filozofia przyrody. Fizyka Arystotelesa. Mechanicyzm Kartezjusza. Principia Newtona. Substancjalna koncepcja czasu i przestrzeni. Leibniz. Logika i ontologia. Relatywna koncepcja czasu i przestrzeni. Filozofia Kanta i nauki przyrodnicze. Czas i przestrzeń jako aprioryczne formy 3 naoczności. Romantyczna filozofia przyrody. Filozofia Whiteheada: Wszechświat jako proces. Filozoficzne problemy teorii względności. Filozoficzne problemy mechaniki kwantowej. Pojęcie systemu. Filozoficzne problemy biologii. 3 RAZEM 30 1. Grobler A. Metodologia nauk.. Hajduk Z. Metodologia nauk przyrodniczych. 3. Heller M. Filozofia przyrody. 4. Mutscher H-D. Wprowadzenie do filozofii przyrody. 39
GRUPA TREŚCI PODSTAWOWYCH (STANDARD) PRZEDMIOTY OBOWIĄZKOWE DLA WSZYSTKICH SPECJALNOŚCI 40
Chemia z biochemią (Chemistry and biochemistry) dr hab. Joanna Szymońska Katedra Chemii 15 w. /1 ćw. wykłady, ćwiczenia laboratoryjne studia I stopnia, przedmiot podstawowy obowiązkowy dla studentów wszystkich specjalności : 15/1 Punkty ECTS: 6 Cel kursu: przekazanie studentom podstawowych wiadomości na temat właściwości związków nieorganicznych wynikających z budowy ich cząsteczek, stanu skupienia i środowiska, w którym występują oraz praw opisujących te właściwości w celu teoretycznego i praktycznego przygotowania studentów do studiowania przedmiotów, takich jak: chemia organiczna, biochemia i przedmiotów zawodowych. budowa atomów i cząsteczek chemicznych, rodzaje reakcji chemicznych, systematyka związków nieorganicznych, właściwości wody, reakcje zachodzące w roztworach wodnych, pierwiastki biogenne: cykle bio-geo-chemiczne ich znaczenie dla środowiska naturalnego. Kryteria oceny: okresowe sprawdziany pisemne - umiejętność stosowania podstawowych pojęć i praw chemicznych oraz posługiwania się terminologią chemiczną, pisanie równań reakcji, określenie właściwości i reaktywności związku na podstawie jego budowy, umiejętność praktycznego wykorzystania właściwości związków chemicznych i przewidywania ich zagrożenia dla środowiska przyrodniczego, opanowanie podstawowych umiejętności koniecznych w pracy laboratoryjnej oraz wykorzystanie reakcji chemicznych w analizie jakościowej i ilościowej. Forma zakończenia: egzamin Budowa atomu z uwzględnieniem konfiguracji elektronowej, izotopy, alotropia. Układ okresowy pierwiastków, właściwości pierwiastków wynikające z ich położenia w układzie okresowym. Elektroujemność pierwiastków pierwiastki elektrododatnie i elektroujemne, skala Paulinga. Oddziaływania międzycząsteczkowe. Wiązania chemiczne. Wpływ wiązania na właściwości fizyczne i chemiczne cząsteczek. Rodzaje reakcji chemicznych. Reakcje utlenienia i redukcji. Szereg elektrochemiczny metali właściwości wynikające z położenia w szeregu elektrochemicznym. Budowa i właściwości cząsteczki wody. Roztwory rzeczywiste i koloidowe. Sposoby wyrażania stężeń roztworu. Równowaga chemiczna stała równowagi chemicznej, reguła przekory Le Chateliera-Browna. Reakcje w roztworach wodnych: dysocjacja elektrolityczna stała i stopień dysocjacji, elektrolity mocne i słabe, autodysocjacja wody, iloczyn jonowy wody, wskaźnik ph; Hydroliza soli, odczyn roztworów soli, roztwory buforowe, iloczyn rozpuszczalności i jego wykorzystanie praktyczne. 3 1 1 41
Systematyka związków nieorganicznych: tlenki, kwasy, wodorotlenki, sole, 3 wodorki, związki kompleksowe, inne połączenia chemiczne budowa, charakterystyczne właściwości, zastosowanie. Pierwiastki biogenne cykle bio-geo-chemiczne węgla, azotu, tlenu, siarki, 3 fosforu, krzemu, właściwości i wykorzystanie praktyczne tych pierwiastków i ich związków. Właściwości i zastosowanie niektórych metali. Regulamin pracowni chemicznej. Zasady BHP. Reakcje pojedynczej i podwójnej wymiany. Wytrącanie i rozpuszczanie osadów. Reakcje oksydacyjno-redukcyjne. Reakcje charakterystyczne (rozpoznawcze) niektórych anionów: NO - 3, PO 3-4, Cl -, CO - 3, S -, C O - - 4, SO 4 Reakcje charakterystyczne (rozpoznawcze) niektórych kationów: Pb +, Cu +, Hg +, Cd +, Fe 3+, Ni +, Cr 3+, Al 3+, Zn +, Ca +, Mg + +, NH 4 Sprawdzian umiejętności pisania wzorów związków chemicznych i reakcji chemicznych. Podstawy objętościowej analizy ilościowej Obliczenia stechiometryczne i stężenia roztworów. Sporządzanie roztworu HCl lub NaOH o określonym stężeniu molowym przez rozcieńczenie roztworów stężonych. Mianowanie roztworu NaOH i ilościowe oznaczenie zawartości kwasu HCl lub H SO 4 w roztworze. Mianowanie roztworu HCl i ilościowe oznaczenie zawartości wodorotlenku NaOH lub amoniaku w roztworze. Pomiar ph roztworów kwasów, zasad i soli hydrolizujących. Sprawdzian wiadomości z alkacymetrii, obliczeń stechiometrycznych i stężenia roztworów. Podstawy oksydymetrii. Ilościowe oznaczanie zawartości Fe + w roztworze. Uzupełnienie zaległości. Zaliczenie ćwiczeń. 1 RAZEM 1 1. Erndt A. i współpr. 1989. Chemia nieorganiczna i analityczna. Skrypt do ćwiczeń, wyd. AR.. Tomasik P. 1998. Podstawy chemii. Cz.I. Chemia ogólna, chemia nieorganiczna. wyd.ar, Kraków. 3. Erndt A. 1986. Podstawy chemii nieorganicznej. PWN, Warszawa. 4. Bielański A. 006. Podstawy chemii nieorganicznej. PWN, Warszawa. Literatura uzupełniająca: 1. Litwin M., Styka-Wlazło Sz., Szymońska J. 004. Chemia ogólna i nieorganiczna kształcenie ogólne w zakresie podstawowym i rozszerzonym. Podręcznik dla liceum ogólnokształcącego, liceum profilowanego i technikum, wyd. Nowa Era, Warszawa. 4
Chemia z biochemią (Chemistry and biochemistry) prof. dr hab. Henryk Kołoczek Zakład Biochemii 1 w./33 ćw. wykłady, ćw. laboratoryjne studia I stopnia przedmiot podstawowy obowiązkowy dla studentów wszystkich specjalności : 1/33 Punkty ECTS: 6 5 (S) Cel kursu: Poznanie systematyki, struktury i funkcji biologicznych wybranych związków chemicznych. Poszerzenie wiedzy na temat procesów metabolicznych zachodzących w organizmach żywych oraz nabycie umiejętności pracy w laboratorium chemicznym i biochemicznym. Charakterystyka, nazwy i systematyka podstawowych grup związków organicznych, wiązań chemicznych i typów podstawników. Rozpuszczalność, hydrofobowość, izomeria, stereoizomeria i metody identyfikacji związków organicznych. Podstawowe typy i mechanizmy reakcji: reakcje jonowe, dysocjacji i hydrolizy, reakcje rodnikowe i kondensacji, reakcje eliminacji, addycji i substytucji. Reakcje utleniania i redukcji. Struktura i funkcje biologiczne drobnocząsteczkowych związków organicznych. Budowa i funkcje biopolimerów cząsteczkowych. Budowa błon komórkowych i transport metabolitów. Utlenianie biologiczne, łańcuch oddechowy i główne szlaki metaboliczne sacharydów, lipidów i związków azotowych. Katabolizm i anabolizm, rola i różnorodność enzymów. Procesy transkrypcji i translacji, biosynteza wybranych biopolimerów. Kryteria oceny: okresowe sprawdziany pisemne i opracowanie pisemne wyników eksperymentów Forma zakończenia: egzamin Charakterystyka podstawowych grup związków organicznych nazewnictwo, systematyka i budowa: węglowodory, alkohole, aldehydy, kwasy karboksylowe, fenole, aminy, estry, aminokwasy, związki heterocykliczne. Wiązania chemiczne, typy podstawników, struktura i izomeria, metody identyfikacji związków organicznych. Związki aromatyczne. Podstawowe typy i mechanizmy reakcji: reakcje jonowe, dysocjacji i hydrolizy, rodnikowe i kondensacji, polimeryzacji i polikondensacji, reakcje eliminacji, addycji i substytucji. Reakcje utleniania i redukcji. Struktura i funkcja biologiczna wybranych związków chemicznych: 1 Węglowodany (monosacharydy i ich pochodne, oligosacharydy, polisacharydy) 1 Aminokwasy i białka (struktura przestrzenna, siły stabilizujące natywną cząsteczkę. 1 Lipidy (budowa i funkcja), kwasy tłuszczowe i ich niektóre ważne biologicznie pochodne, błony biologiczne, połączenia lipidów z białkami i węglowodanami, 1 glikoproteiny, transport przez błony Kwasy nukleinowe (nukleotydy i deoksynukleotydy jako prekursory kwasów nukleinowych, rodzaje i budowa przestrzenna DNA i RNA. 1 Rola i różnorodność enzymów, 1 Główne szlaki i cykle metaboliczne oraz ich lokalizacja w strukturach subkomórkowych (glikoliza, cykl Krebsa) 43
Łańcuch oddechowy, szlak pentozofosforanowy i glukoneogeneza, wstęp do fotosyntezy 1 Biosynteza wybranych biopolimerów 1 Replikacja DNA i ekspresja informacji genetycznej. 1 Procesy regulacji metabolizmu. Mechanizmy działania i regulacji enzymów RAZEM 1 Regulamin pracowni chemicznej. Zasady BHP. Rozpuszczalność, temperatura wrzenia, gęstość i barwa, a budowa cząsteczkowa wybranych związków. Polarność, hydrofilowość i hydrofobowość, roztwory rzeczywiste i koloidalne. Równowagi kwasowo zasadowe na przykładzie kwasów karboksylowych. Sole i estry wybranych związków organicznych. Reakcje hydrolizy, polikondensacji i polimeryzacji. Otrzymywanie benzoesanu sodu, synteza estrów 3 kwasu mrówkowego i octowego, synteza kwasu acetylosalicylowego i fluoresceiny. Reakcje addycji substytucji i reakcje redoks węglowodorów i chlorowcopochodnych, oraz alkoholi, aldehydów, kwasów i fenoli. Utlenianie 3 węglowodorów i reakcje substytucji lub addycji bromu. Utlenianie alkoholi i fenoli i kwasu szczawiowego. Reakcja nitrowania związków aromatycznych Sacharydy i ich pochodne (analiza jakościowa, odczyny redukcyjne, hydroliza 5 polisacharydów), ilościowe oznaczanie cukrowców (reakcja cyjanożelazianowa) Aminokwasy i białka (reakcja ninhydrynowa, wykrywanie aminokwasów aromatycznych, odczyn Sakaguchiego) i białek (metoda Lowry ego i 5 Bradforda). Lipidy: wykrywanie glicerolu i cholesterolu, liczby właściwe tłuszczów, hydroliza lipidów złożonych i wykrywanie ich składników, witaminy 4 rozpuszczalne w tłuszczach. Kwasy nukleinowe: izolacja DNA z materiału roślinnego i RNA z drożdży oraz identyfikacji ich składników, reakcje odróżniające rodzaje kwasów nukleinowych. Witaminy rozuszczalne w wodzie. Izolacja enzymu kwaśnej fosfatazy z materiału roślinnego metodą frakcjonowanego wysalania. Badanie aktywności enzymów klasy 4 oksydoreduktaz, Oznaczanie aktywności fosfatazy metodą Bodanskiego. Różne rodzaje denaturacji białek enzymatycznych na przykładzie amylaz roślinnych w reakcji ze skrobią, badanie kinetyki wybranych enzymów: peroksydazy, trypsyny, amylazy. Związki wtórne i pirolowe, reakcje fenoli, flawonoidów i alkaloidów 3 RAZEM 33. Hames B.D. i in. 000. Biochemia- Krótkie wykłady. PWN, Warszawa. 3. Kączkowski J. 1993. Biochemia Roślin T II,.PWN, Warszawa. 4. Kączkowski J. 004. Podstawy Biochemii. WNT, Warszawa. 5. Kołoczek H., red. 005. Ćwiczenia z biochemii dla studentów Akademii Rolniczej, Kraków. 6. McMurry J. 000. Chemia Organiczna. PWN, Warszawa. 44
Botanika (Botany) dr hab. Anna Pindel, prof. UR Katedra Botaniki i Fizjologii Roślin 30 w./45 ćw. wykłady, ćwiczenia laboratoryjne studia I stopnia, przedmiot podstawowy, obowiązkowy dla studentów I roku specjalności Ogrodnictwo z marketingiem : 15/30 15/15 Punkty ECTS: 5 4 Cel kursu: Przekazanie studentowi właściwej terminologii botanicznej oraz takiego zasobu wiedzy o budowie i różnorodności świata roślin, który ułatwi studiowanie przedmiotów kierunkowych Budowa komórki roślinnej; charakterystyka głównych rodzajów tkanek roślinnych: budowa morfologiczna i anatomiczna organów roślin naczyniowych. Rozmnażanie generatywne i wegetatywne. Zasady klasyfikacji świata roślinnego oraz rozpoznawanie głównych grup taksonomicznych flory polskiej. Kryteria oceny: cykliczne sprawdziany pisemne Forma zakończenia: egzamin Wprowadzenie do przedmiotu: historia botaniki, działy botaniki. Zarys morfogenezy roślin wyższych. Organografia: pokrój rośliny jedno- i 1 dwuliściennej Systemy korzeniowe, pęd: funkcje, morfologia 1 Liść: morfologia, ulistnienie. Kwiat: powstawanie 1 Charakterystyka poszczególnych elementów kwiatu, symetria, wzór i narys kwiatu. Kwiatostany i ich typy 1 Owoce i owocostany 1 Modyfikacje organów roślinnych: korzenia, liści, pędów, kwiatów 1 Cytologia kształty i wielkości komórek, klasyfikacja składników komórki roślinnej 1 Protoplazma, błony plazmatyczne. Charakterystyka organelli komórkowych. Wakuola i jej zawartość 1 Ściana komórkowa i jej modyfikacje 1 Cykl komórkowy. Histogeneza 1 Charakterystyka tkanek roślinnych (tkanki merystematyczne, miękiszowe) 1 Charakterystyka tkanek c.d.: tkanki wzmacniające, okrywające, przewodzące, wydzielnicze 1 Morfologiczno-porównawczy układ tkanek. Funkcjonalne układy tkanek (układ twórczy i wykorzystanie zdolności regeneracyjnych in vitro) 1 Układ okrywający, fotosyntetyzujący, przewietrzający, chłonny, przewodzący) 1 Układ spichrzowy, wydzielniczy, ruchowy, mechaniczny. Anatomiczne podstawy zrzucania organów 1 Podstawy systematyki roślin, taksony i ich ranga, systemy rys historyczny 1 Podział systematyczny świata roślin 1 Glony: tendencje rozwojowe, grupy morfologiczne 1 Grupy ekologiczne i znaczenie glonów 1 Natura symbiozy porostowej i jej znaczenie w przyrodzie 1 45
Rośliny telomowe: metageneza przedstawicieli izosporycznych i heterosporycznych. Film o torfowiskach. Ewolucja i porównanie przemiany 3 pokoleń mszaków i paprotników Nagozalążkowe: rozmnażanie oraz przegląd podgromad i klas Okrytozalążkowe formy wzrostu, rozmnażanie. Zapylenie, podwójne zapłodnienie. Powstawanie owoców i nasion. Biologia rozsiewu nasion i 3 owoców. Rozmnażanie wegetatywne Charakterystyka wybranych rodzin botanicznych z uwzględnieniem ochrony roślin RAZEM 30 Oznaczanie roślin i charakterystyka rodzin botanicznych flory jesiennej 6 Modyfikacje organów nad- i podziemnych Budowa i kształty komórek roślinnych, ruch cytoplazmy, plastydy, materiały zapasowe, wakuola, ściana komórkowa 6 Budowa anatomiczna pierwotna i wtórna korzenia 4 Budowa anatomiczna łodyg roślin jednoliściennych Budowa anatomiczna pierwotna i wtórna łodyg roślin dwuliściennych Budowa pnia roślin okryto- i nagonasiennych Budowa anatomiczna liścia i organów generatywnych Klasyfikacja owoców suchych, mięsistych, złożonych i owocostanów Powstawania, budowa i kiełkowanie nasion Porosty i mszaki 3 Paprotniki 3 Nagonasienne Oznaczanie roślin i charakterystyka rodzin botanicznych flory wiosennej 7 RAZEM 45 1. Hejnowicz Z. Anatomia i histogeneza roślin naczyniowych, PWN.. Malinowski E. Anatomia roślin, PWN. 3. Strasburger E. Botanika, PWRiL. 4. Szweykowscy A.J. Botanika t.i: Morfologia i t. II: Systematyka, PWN. 5. Wojnar E., red. Botanika teoria i ćwiczenia cz.i i cz. II. Skrypt, wyd. AR Kraków 46
47 Botanika (Botany) dr hab. Tadeusz Kobyłko, prof. UR Katedra Botaniki i Fizjologii Roślin 30 w./45 ćw. wykłady, ćwiczenia laboratoryjne studia I stopnia, przedmiot podstawowy, obowiązkowy dla studentów I roku specjalności Sztuka ogrodowa oraz Agroekologia i ochrona roślin : 15/30 15/15 Punkty ECTS: 5 4 Cel kursu: Przekazanie studentowi właściwej terminologii botanicznej oraz takiego zasobu wiedzy o budowie i różnorodności świata roślin, który ułatwi studiowanie przedmiotów kierunkowych Budowa komórki roślinnej; charakterystyka głównych rodzajów tkanek roślinnych: budowa morfologiczna i anatomiczna organów roślin naczyniowych. Rozmnażanie generatywne i wegetatywne. Zasady klasyfikacji świata roślinnego oraz rozpoznawanie głównych grup taksonomicznych flory polskiej. Kryteria oceny: cykliczne sprawdziany pisemne Forma zakończenia: egzamin Wprowadzenie do przedmiotu: historia botaniki, działy botaniki. Zarys morfogenezy roślin wyższych. Organografia: pokrój rośliny jedno- i 1 dwuliściennej Systemy korzeniowe, pęd: funkcje, morfologia 1 Liść: morfologia, ulistnienie. Kwiat: powstawanie 1 Charakterystyka poszczególnych elementów kwiatu, symetria, wzór i narys kwiatu. Kwiatostany i ich typy 1 Owoce i owocostany 1 Modyfikacje organów roślinnych: korzenia, liści, pędów, kwiatów 1 Cytologia kształty i wielkości komórek, klasyfikacja składników komórki roślinnej 1 Protoplazma, błony plazmatyczne. Charakterystyka organelli komórkowych. Wakuola i jej zawartość 1 Ściana komórkowa i jej modyfikacje 1 Cykl komórkowy. Histogeneza 1 Charakterystyka tkanek roślinnych (tkanki merystematyczne, miękiszowe) 1 Charakterystyka tkanek c.d.: tkanki wzmacniające, okrywające, przewodzące, wydzielnicze 1 Morfologiczno-porównawczy układ tkanek. Funkcjonalne układy tkanek (układ twórczy i wykorzystanie zdolności regeneracyjnych in vitro) 1 Układ okrywający, fotosyntetyzujący, przewietrzający, chłonny, przewodzący) 1 Układ spichrzowy, wydzielniczy, ruchowy, mechaniczny. Anatomiczne podstawy zrzucania organów 1 Podstawy systematyki roślin, taksony i ich ranga, systemy rys historyczny 1 Podział systematyczny świata roślin 1 Glony: tendencje rozwojowe, grupy morfologiczne 1 Grupy ekologiczne i znaczenie glonów 1 Natura symbiozy porostowej i jej znaczenie w przyrodzie 1 Rośliny telomowe: metageneza przedstawicieli izosporycznych i heterosporycznych. Film o torfowiskach.ewolucja i porównanie przemiany 3 pokoleń mszaków i paprotników
Nagozalążkowe: rozmnażanie oraz przegląd podgromad i klas Okrytozalążkowe formy wzrostu, rozmnażanie. Zapylenie, podwójne zapłodnienie. Powstawanie owoców i nasion. Biologia rozsiewu nasion i 3 owoców Rozmnażanie wegetatywne Charakterystyka wybranych rodzin botanicznych z uwzględnieniem ochrony roślin 1 RAZEM 30 Oznaczanie roślin i charakterystyka rodzin botanicznych 6 Modyfikacje organów nad- i podziemnych Budowa i kształty komórek roślinnych, ruch cytoplazmy, plastydy, materiały zapasowe, wakuola, ściana komórkowa 6 Budowa anatomiczna pierwotna i wtórna korzenia 4 Budowa anatomiczna łodyg roślin jednoliściennych Budowa anatomiczna pierwotna i wtórna łodyg roślin dwuliściennych Budowa pnia roślin okryto- i nagonasiennych Budowa anatomiczna liścia i organów generatywnych Klasyfikacja owoców suchych, mięsistych, złożonych i owocostanów Powstawania, budowa i kiełkowanie nasion Porosty i mszaki 3 Paprotniki 3 Nagonasienne Oznaczanie roślin i charakterystyka rodzin botanicznych 7 RAZEM 45 1. Hejnowicz Z. Anatomia i histogeneza roślin naczyniowych, PWN.. Malinowski E. Anatomia roślin, PWN. 3. Strasburger E. Botanika, PWRiL. 4. Szweykowscy A.J. Botanika t.i: Morfologia i t. II: Systematyka, PWN. 5. Wojnar E., red. Botanika teoria i ćwiczenia cz.i i cz. II. Skrypt, wyd. AR Kraków. 48
49 Botanika (Botany) dr hab. Anna Pindel, prof. UR Katedra Botaniki i Fizjologii Roślin 30 w./45 ćw. wykłady, ćwiczenia laboratoryjne studia I stopnia, przedmiot podstawowy, obowiązkowy dla studentów I roku specjalności Bioiżynieria w ogrodnictwie : 15/30 15/15 Punkty ECTS: 5 4 Cel kursu: Zaznajomienie studentów z budową i funkcją tkanek roślinnych, strukturą morfologiczną i anatomiczną organów wegetatywnych i generatywnych oraz rozmnażaniem roślin. Zapoznanie studentów z podstawami klasyfikacji świata roślinnego i zasadami kwalifikacji taksonów. Student powinien posiąść umiejętność postrzegania rośliny jako złożonego morfologiczno-funkcjonalnego układu: komórka (szczegółowo omówiona na przedmiocie Biologia komórki) tkanka organ. Nauczy się wyróżniać grupy roślin na podstawie ich cech budowy i korzystając z przewodników oznaczać rośliny, czyli poprawnie je nazwać i umiejscowić w systemie. Na ćwiczeniach terenowych pozna podstawy florystyki, fitosocjologii i ekologii umożliwiające dalsze kształcenie na przedmiotach kierunkowych. Poznanie cech morfologicznych i anatomicznych tkanek i organów roślin naczyniowych, zasady klasyfikacji świata roślinnego oraz rozpoznawanie głównych grup taksonomicznych flory polskiej. Kryteria oceny: cykliczne sprawdziany pisemne Forma zakończenia: egzamin Wprowadzenie do przedmiotu: historia botaniki i jej działy. 1 Pojęcie telomu i kormusu, zarys morfogenezy roślin wyższych, pokrój rośliny jedno- i dwuliściennej. 1 Budowa organów roślin naczyniowych (łodyga, liść, korzeń, podział roślin z uwagi na trwałość pędów) Anatomia rozwojowa kwiatu, budowa poszczególnych elementów kwiatu, kwiatostany i ich klasyfikacja (barwy roślin, anatomiczne podstawy zrzucania organów) Terminologia i klasyfikacja tkanek roślinnych (twórcze, parenchymatyczne, wzmacniające, okrywające i przewodzące pierwotne i wtórne) 3 Morfologiczno-porównawcze układy tkankowe, funkcjonalne układy tkankowe (układ twórczy, izolujący, fotosyntetyzujący, przewietrzający, chłonny, 3 przewodzący, spichrzowy, wydzielniczy, ruchowy, mechaniczny) Grupy ekologiczne roślin. Modyfikacje pędów i korzeni 3 Podstawy systematyki roślin, zasady klasyfikacji, systemy rys historyczny. Pojęcie taksonu, hierarchia jednostek systematycznych Glony: tendencje rozwojowe, formy morfologiczne, grupy ekologiczne i znaczenie glonów Porosty 1 Rośliny telomowe - ewolucja i porównanie przemiany pokoleń roślin zarodnikowych (mszaków, paprotników). Film o torfowiskach. 4 Rośliny nasienne: przegląd podgromad i klas, homologie w organach rozmnażania z roślinami zarodnikowymi Rośliny okrytozalążkowe - formy wzrostu, powstawanie owoców i nasion, 1
biologia rozsiewania owoców i nasion Rozmnażanie wegetatywne roślin 1 Rodziny botaniczne charakterystyka rodzin nie objętych w programie ćwiczeń, ze szczególnym uwzględnieniem gatunków rzadkich i chronionych RAZEM 30 Morfologia pędu, korzenia, liści i kwiatu, pokrój i sposoby rozgałęzień pędów systemy korzeniowe (morfologia liści pojedynczych i złożonych, budowa 4 kwiatów, budowa i klasyfikacja kwiatostanów) Oznaczanie roślin - zasady korzystania z kluczy (przewodników), oznaczanie i charakterystyka rodzin botanicznych flory jesiennej 4 Anatomia korzenia: budowa anatomiczna pierwotna i wtórna korzeni roślin dwuliściennych, budowa anatomiczna korzeni roślin jednoliściennych 4 Budowa anatomiczna łodyg roślin jednoliściennych Budowa anatomiczna łodyg roślin dwuliściennych: budowa pierwotna, budowa wtórna, budowa anatomiczna pnia roślin okryto i nagonasiennych 6 Liść: skórka i jej wytwory, anatomia liści roślin dwuliściennych, anatomia liści roślin jednoliściennych, liście kseromorficzne, anatomia słupka i pręcika 4 Budowa i klasyfikacja owoców i nasion: owoce suche, owoce soczyste, kiełkowanie nasion 4 Modyfikacje pędów i korzeni: zmodyfikowane pędy nadziemne, przekształcone pędy podziemne Porosty. Mszaki: wątrobowce i mchy właściwe: budowa plech, rozmnażanie, metageneza 3 Paprotniki: widłak, widliczka, skrzypy, paprocie cienkozarodniowe, wodne 3 Rośliny nagozalążkowe: budowa organów generatywnych i rozmnażanie Oznaczanie i charakterystyka rodzin botanicznych flory wiosennej 7 RAZEM 45 Literatura uzupełniająca: 1. Hejnowicz Z. Anatomia i histogeneza roślin naczyniowych, PWN.. Polakowski B. red. Botanika. PWN. 3. Szweykowscy A.J. Botanika t. I Morfologia i t. II. Systematyka, PWN. 4. Wojnar E. red. Skrypt: Botanika teoria i ćwiczenia cz. I i II, Wydawnictwo AR Kraków. 50