Instytut Badawczy Randstad 1 Prezentacja wyników badań Instytutu Badawczego Randstad i TNS OBOP Data: 5 grudnia 2011 r.
Agenda spotkania Metodologia badania Plany Pracodawców Wyniki 13 fali badania sytuacja gospodarcza poziom zatrudnienia i wynagrodzeń opinie nt. opłat za prywatną opiekę medyczną Podsumowanie Randstad w Polsce 2
Metodologia badania 3 Respondenci: wywiady realizowano z osobami odpowiadającymi w firmie bezpośrednio za zarządzanie kadrami i rekrutacjami nowych pracowników. Okres realizacji badania: 3 9 listopada 2011 Metoda: CATI - indywidualne wywiady kwestionariuszowe wspomagane komputerowo Liczba firm biorących udział w badaniu: 300 Charakterystyka próby: przedsiębiorstwa reprezentatywne (branŝa, region); z próby wykluczono firmy zatrudniające poniŝej 10 osób, firmy doradztwa personalnego oraz firmy, dla których agencje pracy tymczasowej nie świadczą usług Margines błędu statystycznego dla próby N=300 wynosi 5,64%.
4 Wyniki badania
Ocena tempa wzrostu gospodarczego trudno powiedzieć; 8% wzrost; 11% Połowa respondentów spodziewa się stagnacji trwającej przez najbliŝsze sześć miesięcy (53%). recesja; 28% Co dziewiąty przedstawiciel badanych firm zapowiada wzrost gospodarczy (11% w XI vs. 21% w VII br.). Wzrost przewidują przede wszystkim przedsiębiorstwa zarówno eksportujące jak i importujące (19%). stagnacja; 53% Wzrósł teŝ odsetek badanych obawiających się recesji (28% vs. 16% w VII br.). 5 Jak w Pana\Pani ocenie wyglądać będzie sytuacja gospodarcza w ciągu najbliŝszych 6 miesięcy?
Ocena tempa wzrostu gospodarczego porównanie w czasie 37% 31% 24% 21% 11% 53% 51% 50% 47% 41% 13% 20% 11% 28% 16% XI.2010 II.2010 V.2011 VII.2011 XI.2011 9% 9% 9% 12% 8% W czwartym kwartale spadła liczba firm zakładających wzrost gospodarczy w ciągu następnych sześciu miesięcy (z 21% w VII do 11% w XI br.). Równocześnie coraz więcej przedstawicieli badanych przedsiębiorstw mówi o recesji (16% w VII vs. 28% w XI br.). 6 wrost stagnacja recesja trudno powiedzieć Jak w Pana\Pani ocenie wyglądać będzie sytuacja gospodarcza w ciągu najbliŝszych 6 miesięcy?
Ocena tempa wzrostu gospodarczego porównanie w czasie dłuŝsza perspektywa 50% 45% Odsetek deklaracji respondentów dla wzrostu gospodarczego w nadchodzącym półroczu 44% 40% 35% 30% 25% 20% 20% 26% 28% 37% 37% 24% 31% 21% 15% 10% 5% 9% 11% 0% II2009 V2009 IX2009 XI2009 III2010 VIII2010 XI2010 II2011 V2011 VII2011 XI2011 7 Jak w Pana\Pani ocenie wyglądać będzie sytuacja gospodarcza w ciągu najbliŝszych 6 miesięcy?
Dokonane zmiany w zakresie zatrudnienia w firmach w ciągu ubiegłych 6 miesięcy 8 zmniejszenie zatrudnienia 24% pozostawienie zatrudnienia na obecnym poziomie 47% zwiększenie zatrudnienia ogółem 29% Czy w ciągu ostatnich 6 miesięcy w Pana(i) firmie miało miejsce? W ostatnim półroczu 29% firm zwiększyło zatrudnienie. Istotnie częściej zwiększały je firmy, w których prognoza dotycząca stabilności wynagrodzenia zanotowała wzrost (41%). Redukcja liczby etatów miała miejsce w co czwartym badanym przedsiębiorstwie (24%). Zmniejszenie zatrudnienia istotnie częściej dotyczy firm w których prognoza dotycząca stabilności wynagrodzenia w firmie odnotowała tendencję spadkową (55%).
Zmiany w zakresie zatrudnienia w firmach w ciągu ubiegłych 6 miesięcy porównanie w czasie 35% 30% 30% 29% 50% 49% 48% 43% 18% 20% 21% 24% II.2011 V.2011 VII.2011 XI.2011 Działania badanych przedsiębiorstw w zakresie poziomu zatrudnienia nie zmieniły się istotnie w stosunku do ostatniego kwartału. 1%1% 2% 9 zwiększenie zatrudnienia pozostawienie na obecnym poziomie zmniejszenie zatrudnienia Czy w ciągu ostatnich 6 miesięcy w Pana(i) firmie miało miejsce? trudno powiedzieć
Zmiany w zakresie zatrudnienia w firmach w ciągu nadchodzących 6 miesięcy zmniejszenie zatrudnienia 17% nie wiem\trudno powiedzieć 5% zwiększenie zatrudnienia 21% Zwiększenia zatrudnienia, w ciągu najbliŝszych sześciu miesięcy, moŝna się spodziewać w co piątej badanej firmie (21%). 3 na 5 pracodawców biorących udział w badaniu deklaruje, Ŝe zatrudnienie w ich firmach nie ulegnie zmianie (57%). 10 pozostawienie na obecnym poziomie 57% Czy w ciągu najbliŝszych 6 miesięcy w Pana(i) firmie przewiduje się?
Zmiany w zakresie zatrudnienia w firmach porównanie w czasie 11 23% 24% 20% 21% zwiększenie zatrudnienia 62% 61% 55% 56% pozostawienie na obecnym poziomie 17% 14% 16% 11% zmniejszenie zatrudnienia XI.2010 II.2011 V.2011 VII.2011 XI.2011 7% 3% 5% 5% 3% trudno powiedzieć Czy w ciągu najbliŝszych 6 miesięcy w Pana(i) firmie przewiduje się? Plany przedsiębiorstw w zakresie poziomu zatrudnienia są zbliŝone do tych, jakie deklarowano w drugim kwartale 2011 r. W bieŝącym okresie grupa respondentów, która zadeklarowała plany zmniejszenia zatrudnienia praktycznie pozostała bez zmian, za to zmianie uległa grupa deklarujących pozostanie na trym samym poziomie (56% w XI 2011 vs. 61% w V i VII 2011).
12 ZróŜnicowanie prognozy zatrudnienia: w ciągu nadchodzących 6 miesięcy regiony zwiększenie zatrudnienia ogółem pozostawienie zatrudnienia na obecnym poziomie nie wiem/ trudno powiedzieć zmniejszenie zatrudnienia Czy w ciągu najbliŝszych 6 miesięcy w Pana(i) firmie przewiduje się? 0 0 5 5 10 9 20 23 22 18 23 17 21 10 24 18 20 14 53 50 53 0 20 40 60 80 59 57 71 północny wschodni zachodni centralny południowy ogółem
ZróŜnicowanie prognozy zatrudnienia: w ciągu nadchodzących 6 miesięcy branŝe 13 80 70 60 50 40 30 20 10 0 20 19 14 32 53 51 62 40 40 23 33 21 zwiększenie zatrudnienia ogółem 34 67 62 Czy w ciągu najbliŝszych 6 miesięcy w Pana(i) firmie przewiduje się? 56 pozostawienie zatrudnienia na obecnym poziomie 18 35 17 17 17 18 13 7 9 7 7 0 2 0 0 zmniejszenie zatrudnienia nie wiem/ trudno powiedzieć 5 przemysł budownictwo handel i naprawy transport, gospodarka magazynowa i łączność pośrednictwo finansowe obsługa nieruchomości i firm pozostała działalność usługowa ogółem
Zatrudnienie nowych pracowników w ciągu nadchodzących 6 miesięcy 14 w dziale produkcji 19% (25%) w dziale sprzedaŝy 15% (14%) w dziale administracji i obsługi klienta w dziale logistyki i obsługi magazynowej W jakich działach Pana firma planuje zatrudniać pracowników w ciągu nadchodzących 6 miesięcy? (XI 11) W co piątej badanej firmie planowane jest zatrudnienie nowych pracowników w działach produkcyjnych (19%). W drugiej kolejności firmy chcą zatrudniać pracowników działów sprzedaŝy (15%). (8%) (7%) w dziale marketingu i PR (3%) 3% nie planujemy zatrudnienia nowych pracowników w Ŝadnym z działów 4% 8% - Istotność zmian między falą dwunastą a trzynastą 48% (50%) Pracowników produkcyjnych planują zatrudnić przede wszystkim firmy przemysłowe (36%) oraz firmy budowlane (35%). Natomiast pracownicy sprzedaŝy będą poszukiwani przede wszystkim przez przedsiębiorstwa zajmujące się handlem i naprawami (23%)., wskazania powyŝej 3%
Dokonane zmiany w zakresie wynagrodzeń w ciągu ubiegłych 6 miesięcy spadły 8% nie wiem\trudno powiedzieć 2% wzrosły 26% W ciągu ostatnich sześciu miesięcy ponad połowa przedsiębiorstw nie wprowadziła Ŝadnych zmian w poziomie wynagrodzeń (64%). 15 pozostały na obecnym poziomie 64% Czy w ciągu ostatnich 6 miesięcy w Pana\i firmie wynagrodzenia ogółem: Ogólny poziom wynagrodzeń wzrósł w jednej czwartej (26%) badanych przedsiębiorstw. Wynagrodzenia podwyŝszane były przede wszystkim w firmach zajmujących się zarówno eksportem, jak i importem (37%).
Zmiany w zakresie wynagrodzeń w firmach porównanie w czasie 40% 54% 65% 63% V.2011 VII.2011 XI.2011 Widać wyraźną tendencję spadkową jeśli chodzi o wzrost wynagrodzeń w firmach w ostatnim półroczu. 31% 26% 4% 8% 3% 2% 3% 2% Wydaje się, Ŝe firmy wolą utrzymywać status quo i pozostawiać wynagrodzenia na obecnym poziomie. 16 wzrosły pozostały na obecnym poziomie spadły nie wiem\trudno powiedzieć Czy w ciągu ostatnich 6 miesięcy w Pana\i firmie wynagrodzenia ogółem:
Zmiany w zakresie kształtowania wynagrodzeń w ciągu nadchodzących 6 miesięcy spadną 4% nie wiem\trudno powiedzieć 5% wzrosną 24% Ponad dwa na trzy przedsiębiorstwa nie spodziewają się Ŝadnych zmian w poziomie wynagrodzeń w ciągu najbliŝszych sześciu miesięcy (67%). Wynagrodzenia na obecnym poziomie częściej zapowiadane są w firmach budowlanych (87%). 17 pozostaną na obecnym poziomie 67% Jak w Pana(i) ocenie kształtować się będą wynagrodzenia w Państwa firmie w ciągu najbliŝszych 6 miesięcy? Wzrost wynagrodzeń brany jest pod uwagę w co czwartym badanym przedsiębiorstwie (24%).
Zmiany w zakresie kształtowania wynagrodzeń porównanie w czasie 73% 72% 63% 66% 66% XI.2010 II.2011 V.2011 VII.2011 XI.2011 Plany w zakresie zmian wynagrodzeń nie zmieniły się istotnie w stosunku do ostatniego kwartału. 29% 22% 24% 23% 19% wzrosną pozostaną na obecnym poziomie 3% 5% 3% 1% spadną 6% 6% 4% 5% 4% 5% trudno powiedzieć 18 Jak w Pana(i) ocenie kształtować się będą wynagrodzenia w Państwa firmie w ciągu najbliŝszych 6 miesięcy?
Zmiany w zakresie kształtowania wynagrodzeń w ciągu nadchodzących 6 miesięcy regiony wzrosną pozostaną na obecnym poziomie spadną 0 5 4 6 4 7 18 23 24 26 30 30 58 62 63 67 67 74 Który region reprezentuje Pana(i) firma? południowy centralny zachodni wschodni północny ogółem nie wiem/ trudno powiedzieć 6 4 6 7 5 5 19 0 20 40 60 80 Jak w Pana(i) ocenie kształtować się będą wynagrodzenia w Państwa firmie w ciągu najbliŝszych 6 miesięcy?
Zmiany w zakresie kształtowania wynagrodzeń w ciągu nadchodzących 6 miesięcy branŝe 100 90 80 70 60 50 87* 85 83 67 65 61 63 przemysł budownictwo handel i naprawy transport, gospodarka magazynowa i łączność pośrednictwo finansowe 20 40 30 20 10 0 7 13 7 7 5 7 5 0 0 1 2 0 0 nie wiem/ trudno powiedzieć spadną Jak w Pana(i) ocenie kształtować się będą wynagrodzenia w Państwa firmie w ciągu najbliŝszych 6 miesięcy? 17 pozostana na podobnym poziomie 31* 6* 23 15 13 wzrosną 30 0 obsługa nieruchomości i firm pozostała działalność usługowa
Praca tymczasowa utrzymuje się popyt przedsiębiorców na elastyczne zatrudnienie - Pracownicy tymczasowi Polskiego Forum HR (w FTE) 50 000 47 353 45 000 41 528 40 926 40 000 35 000 30 000 25 000 32 683 34 531 29 463 27 452 27 248 29 669 34 049 32 969 36 092 40 534 40 690 20 000 15 000 19 855 21 196 10 000 5 000 0 4Q 07 1Q 08 2Q 08 3Q 08 4Q 08 1Q 09 2Q 09 3Q 09 4Q 09 1Q 10 2Q 10 3Q 10 4Q 10 1Q 11 2Q 11 3Q 11 21 *FTE full time equivalent, wskaźnik obrazujący liczbę pracowników zatrudnionych kaŝdego dnia w przeliczeniu na pełne etaty Wszyscy pracownicy tymczasowi zatrudnieni przez agencje członkowskie PFHR w 3Q2011 r.: 103 051 osób. Źródło: Instytut Badawczy Randstad, dane: Polskie Forum HR
PKB a zatrudnienie tymczasowe: pozytywna korelacja trwa pozytywny trend pracy tymczasowej pracownicy tymczasowi Polskiego Forum HR Zmiana PKB wg GUS 50 000 45 000 40 000 35 000 30 000 25 000 20 000 15 000 10 000 5 000 0 4Q 07 1Q 08 2Q 08 3Q 08 4Q 08 1Q 09 2Q 09 3Q 09 4Q 09 1Q 10 2Q 10 3Q 10 4Q 10 1Q 11 2Q 11 3Q 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 22 *FTE full time equivalent, wskaźnik obrazujący liczbę pracowników zatrudnionych kaŝdego dnia w przeliczeniu na pełne etaty źrodło: Instytut Badawczy Randstad, dane: GUS, Polskie Forum HR
23 Pytania dodatkowe: opieka medyczna
Świadczenia dla pracowników Dostępność do prywatnej opieki medycznej nie 77% odmowa 1% tak 22% Ponad jedna piąta firm (22%) oferuje swoim pracownikom dostęp do prywatnej opieki medycznej. Istotnie częściej są to firmy zatrudniające 250 lub więcej pracowników (35%) oraz firmy wyłącznie z kapitałem zagranicznym (53%). 24 Czy Pana(i) firma w ramach świadczeń dla pracowników umoŝliwia im korzystanie z prywatnej opieki medycznej?
Świadczenia dla pracowników Dostępność do prywatnej opieki medycznej wszyscy pracownicy 40% niektórzy pracownicy 51% W 40% badanych przedsiębiorstw z opieki medycznej w ramach świadczeń pracowniczych korzystają wszyscy pracownicy firmy. Istotnie częściej są to firmy z regionu centralnego (57%). W ponad połowie badanych firm (51%) z opieki medycznej w ramach świadczeń pracowniczych korzystają tylko niektórzy pracownicy. odmowa 9% 15% 11% 9% 16% 25 1-25% pracowników 26-50% pracowników 51-75% pracowników 76-99% pracowników Jaki procent pracowników Pana(i) firmy korzysta z opieki medycznej w ramach świadczeń pracowniczych? Firmy oferujące pracownikom opiekę medyczną XIII fala, listopad 2011, N=67
Świadczenia dla pracowników Dostępność do prywatnej opieki medycznej 26 96% Pracownicy etatowi 49% Członkowie rodzin pracowników etatowych 16% Stali współpracow nicy 6% Członkowie rodzin stałych współpracow ników W zdecydowanej większości firm (96%) z opieki zdrowotnej mogą korzystać pracownicy etatowi, zaś w prawie połowie badanych przedsiębiorstw (49%) z opieki zdrowotnej mogą korzystać członkowie rodzin pracowników etatowych. W 16% przedsiębiorstw z opieki zdrowotnej mogą skorzystać stali współpracownicy firmy, zaś w 6% firm równieŝ rodziny stałych współpracowników. Kto moŝe korzystać w ramach świadczeń pracowniczych z prywatnej opieki medycznej? Firmy oferujące pracownikom opiekę medyczną 4% Inne osoby XIII fala, listopad 2011, N=67
Świadczenia dla pracowników Podatek od prywatnego ubezpieczenia zdrowotnego 27 po stronie pracownika 34% po stronie pracodawcy 18% po obydwu stronach 28% trudno powiedzieć 9% będzie zaleŝeć od formy zatrudnienia 11% Po czyjej stronie będzie leŝał obowiązek odprowadzania podatku od prywatnego ubezpieczenia zdrowotnego? Firmy oferujące pracownikom opiekę medyczną Firmy zdecydowanie bardziej wolałyby aby obowiązek odprowadzenia podatku był po stronie pracownika (34%), lub by pracownik chociaŝ partycypował w kosztach (28%). Istotnie częściej firmami, które uwaŝają, iŝ podatek powinien całkowicie pokrywać pracownik są firmy zatrudniające powyŝej 250 pracowników (48%), zaś w przypadku partycypacji w kosztach istotnie częściej jest ona deklarowana w firmach od 10 do 49 pracowników (47%). XIII fala, listopad 2011, N=67
Świadczenia dla pracowników Podatek od prywatnego ubezpieczenia zdrowotnego raczej nie 43% zdecydowanie nie 28% Wprowadzenie obowiązku zapłaty podatku od świadczeń medycznych raczej nie wpłynie na rezygnację przez firmy z takich świadczeń. raczej tak 13% zdecydowanie tak 1% trudno powiedzieć 15% 71% przedsiębiorstw zdecydowanie nie lub raczej nie zrezygnuje z takich świadczeń. Tylko 1% firm zdecydowanie zrezygnuje z takich świadczeń po wprowadzeniu podatku. 28 Czy wprowadzenie opodatkowania świadczeń medycznych i obowiązek ich zapłaty przez pracodawcę spowoduje rezygnację Państwa firmy z korzystania z tych świadczeń? Firmy oferujące pracownikom opiekę medyczną XIII fala, listopad 2011; N=67
Podsumowanie 29 Następuje pogorszenie nastrojów. Coraz mniej firm przewiduje wzrost gospodarczy w XI 2011 roku pozytywnie sytuację gospodarczą ocenia 11% badanych przedsiębiorstw (vs. 21% w VII br.). Wzrósł teŝ odsetek respondentów mówiących o recesji (z 16% w VII do 28% w XI br.). Wraz ze spadkiem gospodarczym nastąpił spadek liczby firm, które w ciągu ostatnich sześciu miesięcy podwyŝszyły wynagrodzenia swoim pracownikom (z 31% na 26%), zaś istotnie więcej firm zdecydowało się na obniŝenie wynagrodzeń (zmiana z 3% na 8%). Plany w zakresie zatrudnienia pozostają na poziomie zbliŝonym do poprzedniego kwartału. Pracodawcy w największym stopniu zainteresowani są zatrudnieniem pracowników produkcyjnych (19%). Utrzymuje się popyt pracodawców na elastyczne formy zatrudnienia (wskaźnik FTE* w Q3 wyniósł 47 353 vs. 40 690 w Q2 br.) Co piąta firma (22%) zapewnia swoim pracownikom dostęp do prywatnej opieki zdrowotnej w ramach świadczeń. W zdecydowanej większości badanych firm (96%) z opieki zdrowotnej mogą korzystać pracownicy etatowi, zaś u prawie połowy spośród respondentów (49%) równieŝ członkowie rodzin pracowników etatowych. Większość przebadanych pracodawców wolałoby aby to pracownik w całości płacił podatek od świadczenia prywatnej opieki medycznej (34%) lub choć partycypował w tych kosztach (28%).
Randstad w pigułce Randstad w Polsce 30 Randstad na świecie załoŝony w 1960 r. numer 2 na światowym rynku usług HR doświadczenie zdobyte przez 50 lat działalności aktywny w ponad 40 krajach Misja Randstad Kształtujemy rynek pracy numer 1 na rynku usług HR obecny od 1994 r. 57 biur regionalnych w całym kraju ponad 1000 Klientów średnio 15 500 pracowników tymczasowych zatrudnianych dziennie ponad 1300 projektów rekrutacji stałych rocznie pierwsza agencja pracy tymczasowej posiadająca certyfikat ISO 9001:2008 Filozofia Randstad Good to know you
31 Zapraszamy do dyskusji!