rola kompetencji w zakresie przetwarzania informacji a projekty reformy szkolnictwa wyższego w Polsce

rola kompetencji w zakresie przetwarzania informacji a projekty reformy szkolnictwa wyższego w Polsce Jerzy M. Mischke, em. prof. AGH

kim jestem? mischke@agh.edu.pl home.agh.edu.pl/~mischke edukacja-online.pl emerytowany profesor Akademii Górniczo-Hutniczej przewodniczący Rady Naukowej Stowarzyszenia e-learningu Akademickiego założyciel jednego z pierwszych w Polsce Ośrodków Edukacji Niestacjonarnej (AGH) pierwszy dyrektor Ośrodka Nowych Technologii Edukacyjnych w Wyższej Szkole Gospodarki w Bydgoszczy wydawca i redaktor naczelny Kompendium e-edukacji wielbiciel gór, wspinacz, narciarz

o czym będzie b mowa? strategie modernizacji szkolnictwa wyższego miejsce e-edukacji w nowym, zreformowanym systemie edukacji wyższej w Polsce rola bibliotek i wydawnictw dla powodzenia reform dyskusja :)

powody oraz cele reformy SW według MNISW Obecny system szkolnictwa wyższego w Polsce wymaga ewolucyjnych zmian. W obliczu zbliżającego się głębokiego niżu demograficznego oraz reform, które przeprowadzane są we wszystkich krajach unii europejskiej, niezbędne jest wprowadzenie zmian legislacyjnych, które doprowadzą do tego, aby nauka polska podobnie jak zasilane nią szkolnictwo wyższe mogły lepiej konkurować ze światem, a dla studentów i naukowców spoza polski polskie środowisko akademickie stało się bardziej atrakcyjne.

2 strategie reformy i 1 diagnoza strategia Ministerstwa Założenia do nowelizacji ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym oraz Ustawy o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki http://www.bip.nauka.gov.pl/bipmein/redir.jsp?place=gallerystats&id=7310 strategia środowiskowa Strategia rozwoju szkolnictwa wyższego: 2010-2020 http://www.krasp.org.pl/index.php?sect=strategia opracowanie firmy Ernst&Young Szkolnictwo wyższe w Polsce diagnoza http://www.ey.com/pl/pl/newsroom/news-releases/pr09_diagnoza-stanu-sw

strategia Ministerstwa: tezy (propozycje uregulowań prawnych) humoldtowski paradygmat uczelni wyższej oraz przebieg kariery nauczyciela akademickiego bez zmian za to: wzrost i precyzyjniejsze zarządzaniem funduszami na SW (głownie: badania) profesjonalizacja zarządzania uczelnią, wzrost samorządności oraz uprawnień rektora zacieśnienie centralnej kontroli nad jakością dydaktyki (PKA, KRK) i badaniami (CK, KEJN) wzrost wpływu ciał korporacyjnych na dydaktykę i badania standardy kształcenia wyrażane kompetencjami absolwenta obowiązek śledzenia losów absolwentów

strategia środowiskowa: postulowane kierunki zmian humoldtowski paradygmat uczelni wyższej w zasadzie zachowany, ale ze zmianami: uelastycznienie kariery nauczyciela akademickiego przy niezmienionych zasadach elastyczniejsza polityka kadrowa elastyczniejsze programy i formy kształcenia kształcenie ustawiczne LLL (Life Long Learning) planowym komponentem edukacji wyższej

diagnoza niezależna: na: tezy centralny nadzór i standaryzacja kompetencji ograniczają możliwości rozwoju SW w Polsce studia wyższe nie są w Polsce bezpłatne studia zaoczne, wieczorowe itp. to niespotykane w świecie modele kształcenia na polskich uczelniach nie ma profesjonalnego LLL hodowla wsobna uczonych (inbreeding) uczelnie niepaństwowe nie kształcą własnej kadry, żyjąc z zasobów uczelni państwowych

miejsce e-edukacji e edukacji w SW wyznaczają Rozporządzenia i deklaracje Ministra w sprawie warunków wykorzystania metod i technik kształcenia na odległość z 25 września 2007 (nowelizowane następnie 31 października 2007 i 9 maja 2008) http://www.lex.com.pl/serwis/du/2008/spis90.htm w sprawie standardów kształcenia z 12 lipca 2007 http://www.bip.nauka.gov.pl/bipmein/index.jsp?news_cat_i d=117&news_id=981&layout=1&page=text&place=lead01 na większości kierunków studiów kładzie się nacisk na rozwój kompetencji informatycznych studentów, ale sprowadza się to coraz częściej wyłącznie do = ECDL (European Computer Driving Licence) deklaruje się zniesienie ograniczeń dla e-edukacji (choć w chwili obecnej w ramach konkursów o fundusze UE te ograniczenia zaostrzono)

warto przy tym wiedzieć, że 1 poziom wiedzy i umiejętności uzyskanych w ramach e-studiów jest nie mniejszy niż w tradycyjnym systemie, a znacznie wyższy, jeśli studia realizowane są w systemie komplementarnym (Blended Learning)

warto przy tym wiedzieć, że 2 w Europie dąży się do integracji kształcenia formalnego oraz LLL: relacja między kształceniem (formalnym) i pracą powinna nabrać charakteru interaktywnego proces kształcenia formalnego może odbywać się z przerwami, uczący powinien mieć możliwość przeplatania okresów kształcenia formalnego i kształcenia w miejscu pracy

bibliotekarze mają co robić w świecie e! 1 przykłady przedmiotów z programu studiów na kierunku informacja naukowa i bibliotekarstwo http://www.uczelnie.info.pl/index.php?mod=kierunki_studiow&id=70 komunikacja społeczna i medialna systemy komunikowania w nauce projektowanie i ocena systemów oraz usług informacyjnych i bibliotecznych, zagadnienia wydawnicze i księgarskie źródła i wyszukiwanie informacji społeczeństwo informacji i wiedzy elektroniczne publikowanie broker informacji itp. itd.

bibliotekarze mają co robić w świecie e! 2 przykłady standardów kształcenia bibliotekarzy wymagane kompetencje: wyszukiwanie, selekcja i ocena jakości informacji wykorzystanie Internetu w świadczeniu usług informacyjnych posługiwanie się narzędziami do wyszukiwania informacji w Sieci świadomego konstruowania efektywnych strategii wyszukiwania informacji w Internecie interakcja człowiek komputer i interfejsy użytkownika ocena jakości systemów informacyjno-wyszukiwawczych, baz danych i serwisów www rozpoznawanie, selekcjonowanie i dobór źródeł informacji itp. itd.

szkolenia sąs więc c potrzebą i szansą! nie tylko nauki informatyczne (Hard- i SoftWare), ale również nauki o informacji i komunikacji w Sieci rozwijają się błyskawicznie aktualizacja kompetencji bibliotekarza jest dzisiaj koniecznością (szkolenia w systemie LLL) są to z reguły szkolenia produktowe i proceduralne bazujące na ogólnych kompetencjach przetwarzania i oceny informacji

WNIOSKI 1: a zatem mamy pogodę dla zwiększenia elastyczności studiów wyższych oraz powiązania ich w jeden system z LLL coraz bardziej potrzebne stają się biblioteki gotowych szkoleń internetowych, e-booków, audio booków itd. z najróżniejszych dziedzin (nie tylko przetwarzania informacji naukowej!) opracowane wg zasady Just For Time i Just For Case

WNIOSKI 2 : a zatem realizacja celów reformy SW w Polsce w jakieś mierze zależy od jakości usług e-edukacyjnych, w tym usług e-wydawniczych oraz związanych z zarządzaniem informacją biblioteki są więc kluczowym elementem strategii informatyzacji dydaktyki szkolenia dla wykładowców oraz studentów z szeroko rozumianego zarządzania informacją będą warunkiem powodzenia i sukcesu podejmowanych reform

WNIOSKI 3 : a zatem potrzebne są profesjonalne biblioteki e-szkoleń potrzebni są projektanci e-szkoleń potrzebne są szkolenia dla odbiorców e-szkoleń konieczny jest rozwój rynku e-szkoleń akademickich

WNIOSKI 4 : ale hamulcowym będą KRK, minima kadrowe oraz korporacyjny, centralny nadzór nad dydaktyką czy możliwa będzie zmiana paradygmatu szkoleń dla użytkowników informacji naukowej? czy pracownicy bibliotek staną się twórcami oraz dostawcami e-szkoleń?

WNIOSKI 5 : jedno jest pewne pracownicy bibliotek są predestynowani do tworzenia i dostarczania szkoleń z zakresu zarządzania informacją oraz komunikacją w Sieci tego typu szkolenia mają masowego odbiorcę rozwija się rynek na profesjonalne usługi szkoleniowe także w Polsce

Zapraszam do dyskusji :) mischke@agh.edu.pl