Podstawy koszykówki dla szkół podstawowych PODSTAWY PORUSZANIA SIĘ Z PIŁKĄ W ATAKU Magdalena Sibiga 0
1
PODSTAWY PORUSZANIA SIĘ Z PIŁKĄ W ATAKU Magdalena Sibiga Gra 1x1 jest grą podstawową w koszykówce, gdzie zawodnik atakujący staje twarzą w twarz z obrońcą. Jest wskazana, gdy została zbudowana już solidna podstawa ruchowa. Można grać 1x1 na całym boisku, na połowie lub blisko kosza. POZYCJA POTRÓJNEGO ZAGROŻENIA podstawowa umiejętność w grze 1x1 Zawodnik ataku w chwili otrzymania piłki w strefie podkoszowej przeciwnika powinien przyjąć postawę potrójnego zagrożenia. Przez co rozumieć ten termin? Otóż, zawodnik przyjmujący pozycję potrójnego zagrożenia stwarza sobie następujące możliwości: Rzutu; Podania piłki do partnerów; Minięcia obrońcy przez wykonanie jednego lub dwóch kozłów. Gracz posiadający piłkę musi mieć skierowany wzrok na: Kosz gotowość rzutu. Swoich partnerów gotowość podania. Obrońcę gotowość minięcia. Atakujący obserwując obrońcę i ocenia, gdzie jest środek ciężkości jego ciała (odpowiednie balansowanie). Musi umieć ocenić położenie, zawsze szukać słabszej strony obrońcy i wykorzystywać swoją siłę. Słabą stroną obrońcy jest strona przy nodze ustawionej z przodu 2
(wykrocznej). Atakujący powinien od razu ustawić się po słabej stronie obrońcy. Piłkę unieść na wysokość barków, jak najwygodniej dla anatomicznej postawy zawodnika. Ustawić nogi równolegle lub wykrocznie, tak żeby w każdej chwili środek ciężkości mógł być przeniesiony do ruchu minięcia. Bardzo istotne w postawie potrójnego zagrożenia jest natychmiastowe ustawienie stóp, obręczy biodrowej i barkowej w kierunku kosza. Często zawodnicy naciskani przez obrońców odwracają się bokiem, co ogranicza możliwości rozegrania akcji przez podanie lub wykonanie rzutu. Czasami stosuję się pozycję podwójnego zagrożenia, w którym wyróżnić można możliwość podania i minięcia. Ćwiczenie na odczytywanie słabości pozycji obrońcy: Obrońca z piłką stoi pod koszem. Atakujący naprzeciw nieco za linią rzutu za 3. Obrońca podaje piłkę biegnącemu ku niemu zawodnikowi ataku, który zatrzymuje się na jedno tempo. Obrońca przenosi ciężar ciała na prawą nogę, atakujący po zatrzymaniu na jedno tempo mija obrońcę po jego słabej stronie (prawej) przez założenie prawej nogi daleko za nim. Atakujący wykonuje jeden kozioł, dostawia lewą nogę i oddaje rzut. Analogicznie wykonujemy ćwiczenie w drugą stronę. Sposób uwalniania się od obrońcy przy wyjściu do otrzymania piłki: Praca nóg w podstawowych ruchach bez piłki (nie biegamy po łukach). Zmiana rytmu poruszania się (czyli swobodne przejście z fazy wolnej do szybkiej) Zmiana kierunku biegu (wykorzystanie odbicia z nogi wykrocznej wraz z obniżeniem środka ciężkości). Akcentowanie rękami chęć otrzymania piłki przez atakującego, wzrok podczas ruchu skierowany jest zawsze na zawodnika z piłką. Umiejętność łączenia kilku ruchów bez piłki w bardziej złożone sekwencje. Wejście w linię poruszania się kryjącego. Po kontakcie zmiana kierunku ruchu atakującego w przeciwną stronę. Dzięki ruchowi w przeciwną stronę atakujący zyskuje przewagę miejsca. Zablokowanie nogi obrońcy bliższej podającemu poprzez założenie nogi atakującego przed stopę bliższą podającego. Następnie ruch w kierunku piłki. Środki treningowe: a) Ćwiczenie techniki wykonania elementu na słupkach (na jeden kosz) z pomocnikiem podającym poprawnie piłkę (forma ścisła). b) Gra 1x1 z różnych pozycji z pomocnikiem podającym piłkę. 3
c) Wykorzystanie ścięcia i obiegnięcia w szybkim ataku (ćwiczymy na całym boisku). d) Współpraca zawodników ataku podczas gry od 2x2 do 5x5 bez kozłowania. e) Wszystkie gry z przeciwnikiem od 1x1 do 5x5, z akcentowaniem ruchów bez piłki (np. zmiana punktacji w zdobytych koszach). Uwagi do zawodnika: Pamiętaj, że obrona z reguły skupiona jest na zawodniku z piłką, co ułatwia możliwość skutecznej gry bez piłki. Ruchy bez piłki wykonujesz w celu uwolnienia się od obrońcy (zwracaj uwagę na narzędzia które posiadasz: start, zmiana tempa biegu, zmiany kierunku ruchu i zaskoczenie). Wykonuj ruchy w ataku bez piłki tak, aby zawodnik z piłką miał zawsze miejsce do gry 1x1. Bądź zawsze gotowy do otrzymania piłki i z taką myślą wykonuj ścięcie, obiegnięcie i wyjście. Uwolnienie się od obrońcy przez: 1. Wyjście do podania po ruchu w kształcie litery V. Ustawienie zawodnika bez piłki za linią rzutów za 3, następnie ruch w kierunku kosza i dynamiczne wybiegnięcie za linię rzutów za 3 w stronę podającego. 2. Ścięcie, obiegnięcie i ucieczka za plecy jako podstawowe elementy gry bez piłki zawodnika ataku. Zawodnik A ustawiony jest w okolicach linii środkowej boiska. Wykonuje podanie piłki do zawodnika B (ustawionego w pozycji rzutowej przy linii rzutów za 3). Po podaniu zawodnik biegnie w stronę kosza i wykonuje zwód przed tyczką. Po zwodzie wbiega pod kosz od strony piłki (ścięcie), otrzymuje powrotne podanie od zawodnika B i kończy akcję rzutem z biegu, zbiera piłkę spod kosza po rzucie, ćwiczący zmieniają się miejscami. Ćwiczenie jak wyżej z tym, że zamiast tyczki występuje aktywny obrońca przed którym zawodnik musi wykonać zwód. Uczniowie ustawieni w parach na linii środkowej boiska. Wykonują podania do siebie w truchcie w kierunku kosza, na linii pola rzutów za 3 punkty znajduje się obrońca. Przed obrońcą zawodnik bez piłki wykonuje zwód od piłki i ścięcie na stronę piłki. Po ścięciu otrzymuje podanie od kolegi i wykonuje rzut z biegu. 4
Zawodnik A podaje piłkę do B, a następnie po podwójnym zwodzie wbiega pod kosz za plecami obrońcy (tyczka lub trzeci zawodnik) obiegnięcie, kończy akcję rzutem po biegu, zawodnik B zbiera piłkę spod kosza, ćwiczący zamieniają się miejscami w parze. Ćwiczenie 1. A1 wykonuje ruch pod kosz poprzez ścięcie, bądź obiegnięcie. Następnie wykonuje ruch wyjścia do rogu. A2 podaje do A1 i wykonuje ścięcie pod kosz A1 podaje do A2, który kończy ćwiczenie rzutem spod kosza. Ćwiczenie 2. A1 i A2 wyrzut piłki do przodu (na około 6 m od kosza), bieg i chwyt piłki na wysokości linii rzutów za 3. Po chwycie piłki, zatrzymanie na 1 tempo plecami do kosza. Następnie obrót w stronę kosza, za każdym razem inny: na nodze zewnętrznej tyłem (przez plecy); na nodze zewnętrznej przodem (przez pierś); na nodze wewnętrznej tyłem (przez plecy) ; na nodze wewnętrznej przodem (przez pierś); A1 i A2 po zrobieniu prawidłowego obrotu w stronę kosza przechodzi do postawy potrójnego zagrożenia, a następnie wykonują akcję rzutową na kosz, za każdym razem inne: minięcie do linii końcowej na nogę jednoimienną; minięcie do linii końcowej krokiem skrzyżnym; minięcie do środka boiska krokiem skrzyżnym; minięcie do środka boiska na nogę jednoimienną. 5
Uwagi Od momentu zatrzymania na jedno tempo, utrzymujemy pozycje niską zarówno przy obrocie jak i minięciu w stronę kosza. Ćwiczenie 3. Akcja 1 (pomiędzy A2 i C) 1. A2 podaje piłkę do trenera C; 2. A2 wykonuje ruch wyjścia na pozycję skrzydła (45 stopni) w celu otrzymania piłki (ręce gotowe do chwytu piłki); 3. C wykonuje podanie do nabiegającego zawodnika ataku A2; 4. A2 z pozycji podwójnego zagrożenia wykonuje: minięcie do linii końcowej na nogę jednoimienną; minięcie do linii końcowej krokiem skrzyżnym; minięcie do środka boiska krokiem skrzyżnym; minięcie do środka boiska na nogę jednoimienną; Akcja 2 (pomiędzy A1 i C) 1. A1 podaje piłkę do trenera C; 2. A1 wykonuje ruch wyjścia na pozycję skrzydła (45 stopni) w celu otrzymania piłki (ręce gotowe do chwytu piłki); 3. C wykonuje podanie do nabiegającego zawodnika ataku A1; 4. Obrońca O1 po biegu zatrzymuje się przed A1 w postawie obronnej z lekko wysuniętą nogą wykroczną; 5. A1 z pozycji podwójnego zagrożenia wykonuje odpowiednie minięcie pod kosz atakując nogę wykroczną O1. Ćwiczenie 4 Akcja 1 (pomiędzy A2 i C) A2 podaje do trenera (C), wykonuje ścięcie pod kosz, a następnie wyjścia na pozycję skrzydła (45 stopni) za pachołkiem. Otrzymuje podanie od trenera po którym wykonuje na zmianę: zatrzymanie na dwa tempa, gdzie pierwszą stawia lewą nogę (półobrót otwierając się do kosza) z dostawieniem nogi prawej; zatrzymanie na dwa tempa, gdzie pierwsza stawiana jest noga prawa, a potem lewa 6
(dokręca prawidłowe zatrzymanie). A2 mija do kosza stosując poznane sposoby minięcia. Akcja 2 (pomiędzy A1 i C) Pochodna Akcji 1, tylko A1 wychodzi na pozycję skrzydła (45 stopni) od środka boiska (czyli przed pachołkiem). Zatrzymanie i minięcie podobnie jak w akcji 1. Ćwiczenie 5. Zawodnicy ustawieni są w dwóch grupach, gdzie tylko jeden zawodnik A2 nie posiada piłki, ponieważ on będzie zaczynał ruch pod kosz. 1. A2 wykonuje ruch pod kosz, korzystając z ruchu obiegnięcia i wyjścia na pozycję środka. 2. A1 po wcześniejszym kozłowaniu podaje piłkę do A2 (podanie ręką dalszą od pola 3 sekund). 3. A2 wykonuje chwyt piłki i penetrację z piłką do kosza, zakończoną rzutem. 4. Sekwencja zdarzeń powtarza się po drugiej stronie osi boiska A1 ruch bez piłki. 5. A5 po kozłowaniu podaje piłkę do A1. Uwagi Ćwiczenie o wielu elementach, których poprawność wykonania musi być kontrolowana przez trenera: ruchy bez piłki, gotowość na otrzymanie piłki w każdym momencie, zatrzymania, przyjęcie odpowiednich pozycji, zmiany tempa i kierunku biegu, podanie, chwyt piłki, przeprowadzenie akcji rzutowej. Ćwiczenie 6. Pomocnik A4 stoi na osi boiska i ćwiczy podania do partnerów (ręka dalszą, kozłem, itp.) Zawodnicy ćwiczący ustawiają się za koszem. A1 podaje do A4 i wykonuje ruch wyjścia na pozycję skrzydła (45 stopni), a następnie ścina pod kosz i wykonuje akcję rzutową A2 wykonuje ruch wyjścia na pozycje skrzydła (45 stopni), a następnie wykonuje ruch obiegnięcia za pachołkiem. Uwagi Zwracamy uwagę na poprawność wykonania: startu do biegu, ruchu bez piłki, zmiany kierunku (noga odbijająca), zmiany tempa biegu, gotowości do 7
chwytu piłki w każdej chwili oraz rzutu do kosza. Podający A4 jest również bardzo istotnym graczem, ponieważ skuteczność akcji uzależnione jest od jego prawidłowego podania (w odpowiednim tempie i czasie). Ćwiczenie 7 Ćwiczenia gry 1x1 Zawodnicy stoją w dwóch rzędach i tylko A4 nie posiada piłki. A4 wykonuje ścięcie pod kosz i otrzymuje podanie od A1. A1 po podaniu do A4, wykonuje ścięcie pod kosz i otrzymuje podanie od A5. Sekwencja powtarzana wielokrotnie. Zmieniamy w tym układzie ćwiczone ruchy bez piłki: ścięcie, obiegnięcie, wyjście do piłki, odejście do rogu boiska. Uwagi Stosujemy różnego rodzaju rzuty na kosz (w biegu, po zatrzymaniu, po odejściu, z jednej nogi, itp.). Zawodnicy ćwiczą po kolei w parach. Zawodnik A jest ustawiony na wysokości linii rzutów osobistych bez piłki. Zawodnik B podaje piłkę spod kosza do A i wykonuje ruch do A w celu zastawienia po rzucie i zebrania piłki. A po podaniu wykonuje rzut do kosza z miejsca, a następnie staje się obrońcą. Zawodnik B po zastawieniu zbiera piłkę i rozpoczyna grę 1x1 z A w stronę drugiego kosza. Ustalamy limit czasu na akcję. Zawodnicy ustawieni na linii końcowej w narożnikach w postawie koszykarskiej. Trener pomiędzy nimi pod koszem. Trener wyrzuca piłkę w stronę przeciwnego kosza, jest to znak do startu dla zawodników. Ten, który pierwszy złapie piłkę staje się graczem ataku, drugi jest obrońcą. Rozpoczynają grę 1x1 w ograniczonym czasie, liczbie kozłów lub rzutów. Ćwiczący stoją na przeciwległych liniach rzutów wolnych. Trener toczy piłkę wzdłuż linii środkowej zawodnicy startują jednocześnie w momencie wypuszczenia piłki z rąk trenera. Ten, który złapie piłkę staje się atakującym, drugi zawodnik jest obrońcą. Zawodnicy ustawieni w parach na linii końcowej (jeden w rogu boiska, drugi pod koszem). Ćwiczenie wykonywane do osi boiska. Zawodnicy biegnąc w stronę drugiego kosza wykonują podania między sobą. Po przekroczeniu linii połowy boiska, zawodnik stojący bliżej linii bocznej staje się atakującym, nie może przekroczyć osi boiska. Drugi z pary jest obrońcą. Gra 1x1 jest podstawą każdego ataku. Nawet jeżeli nie stworzy pozycji do rzutu dla grającego 1x1 zawodnika, to z pewnością otworzy pozycje do rzutu dla pozostałych graczy jego drużyny. W treningu gry 1x1 rzadziej zmieniaj ćwiczenia, aby wykonywać więcej powtórzeń. 8