Aktualizacja koncepcji zabezpieczenia przeciwpowodziowego doliny Kanału Strumień wraz z dopływami Przedstawienie wyników analiz i prezentacja preferowanego wariantu inwestycyjnego Solec-Zdrój, 25.04.2016
Informacje o projekcie Raport p.n. Aktualizacja koncepcji zabezpieczenia przeciwpowodziowego doliny Kanału Strumień wraz z dopływami realizowany jest na podstawie umowy zawartej 22 czerwca 2015 między Świętokrzyskim Zarządem Melioracji i Urządzeń Wodnych w Kielcach a Konsorcjum firm: Integrated Engineering Sp. z o. o. i CPU Service Sp. z o. o. Przedmiotem zamówienia jest wykonanie aktualizacji koncepcji zabezpieczenia przeciwpowodziowego wykonanej w roku 2006 i zaproponowanie działań mających na celu ograniczenie zagrożenia powodziowego w zlewni rzeki Kanał Strumień.
Cele projektu Określenie programu inwestycyjnego ochrony przed powodzią Możliwie maksymalne ograniczenie zagrożenia ludzi w zlewni Racjonalne ograniczenie strat infrastruktury Uzyskanie rozwiązań zapewniających poszanowanie dla środowiska naturalnego
Zlewnia Kanału Strumień Kanał Strumień jest lewym dopływem Wisły. Całkowita długość rzeki wynosi 46,83 km, a całkowita powierzchnia zlewni 309 km 2. Dorzecze Kanału Strumień graniczy od północy ze zlewnią Czarnej, od zachodu ze zlewnią Nidy, od południa i wschodu z dorzeczem Wisły. Zlewnie Kanału Strumień podzielono na 13 zlewni zadaniowych
Podział administracyjny zlewni Kanału Strumień Zlewnia Kanału Strumień położona jest na terenie województwa świętokrzyskiego. Obszar zlewni obejmuje dwa powiaty i 8 gmin.
Wymiana informacji http://strumien.integrated.pl Platforma zapewniająca wymianę informacji pomiędzy wykonawcą a beneficjentami Urzędy Miast i Gmin Urząd Wojewódzki RZGW Kraków ŚZMiUW Integratred Engineering Sp. z o.o., CPU Service Sp. z o.o.
Etapy realizacji projektu Dane wejściowe, materiały archiwalne, inwentaryzacja geodezyjna w terenie Informacje z konsultacji - ankiet z samorządów i instytucji Wstępne konsultacje rozwiązań Prezentacja wyników analiz Konsultacje społeczne REKOMENDOWANY PROGRAM INWESTYCYJNY
Inwentaryzację istniejącego systemu ochrony przeciwpowodziowej przeprowadzono wykorzystując materiały przekazane przez Zamawiającego, oraz informacje, dane i opracowania pozyskane w toku przeprowadzonej ankietyzacji jednostek i urzędów na terenie projektu. Identyfikacja obszarów zagrożeń została przeprowadzona w drodze ankiety, rozesłanej do jednostek samorządowych (tj. urzędów miast, gmin oraz starostw) na obszarze zlewni Kanału Strumień. Ankiety wysłano do następujących urzędów: Urząd Gminy Łubnice Urząd Gminy Nowy Korczyn Urząd Gminy Pacanów Urząd Gminy Solec Zdrój Urząd Gminy Oleśnica Urząd Miasta i Gminy Busko - Zdrój Urząd Miasta i Gminy Połaniec Powiatowe Centrum Zarządzania Kryzysowego w Busku - Zdroju Powiatowe Centrum Zarządzania Kryzysowego w Staszowie Świętokrzyski Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych w Kielcach w imieniu Urzędu Marszałkowskiego Województwa Świętokrzyskiego
Wskazane obszary zagrożeń powodziowych
Wariant W0 zasięg zalewu wodą Qmax,1%
Wariant W0 zasięg zalewu wodą Qmax,1%
Analizowane warianty rozwiązań: Sytuacja istniejąca (W0) Wariant uwzględniający planowane inwestycje wg istniejących opracowań (WI) Warianty autorskie, uwzględniające różne możliwości ochrony (WIIA, WIIB, WIIC) Warianty dla zlewni głównej WP, WP+, WP++
Główne zagrożenia powodziowe w zlewni Kanału Strumień Położenie zlewni Kanału Strumień w dolinie zalewowej Wisły powoduje, że głównym problemem w zapewnieniu ochrony przeciwpowodziowej jest cofka od Wisły. Cofka wiślana dla wody Qmax,1% sięga około 20 km w górę Kanału Strumień, powodując rozległy zalew na obu brzegach Kanału Strumień. W przypadku dopływów Kanału Strumień zlokalizowanych na wysokości wałów przeciwpowodziowych, zasięg zalewu na tych dopływach w dużym stopniu wynika z faktu, że woda powodziowa przelewa się przez koronę wałów. Taka sytuacja występuje na Dopływie z Grabowa, Cieku od Beszowej, Strudze Komorowskiej, Rowie w Zofiówce, Rowie z Czarzyzny, Dopływie ze Sroczkowa i Dopływie spod Oblekonia. W przypadku pozostałych dopływów zagrożenia powodowane są przede wszystkim przez przepusty, które mają zbyt małe światło, żeby przepuścić wody powodziowe, co powoduje ich piętrzenie i w konsekwencji wystąpienie z koryta i zalewanie okolicznych zabudowań.
Założenia dla poszczególnych wariantów rozwiązań: Wariant WI obejmował działania zaplanowane w Koncepcji zabezpieczenia przeciwpowodziowego doliny Kanału Strumień, były to działania na Kanale Strumień polegające m.in. na: budowie / modernizacji obwałowań pogłębieniu i poszerzeniu koryta przebudowie mostów Wariant WIIA obejmował działania w zlewniach uwzględniające przede wszystkim ochronę bierną polegające m.in. na: budowie / modernizacji obwałowań zmianie parametrów hydraulicznych koryta przebudowie mostów budowie przepompowni
Wariant WIIB, w którym główne działania miały charakter retencyjny polegające na: budowie suchych zbiorników budowie polderu i dodatkowo obejmował: przebudowę mostów budowę / modernizację obwałowań zmianę parametrów hydraulicznych koryta Wariant WIIC obejmował działania na Kanale Strumień polegające m.in. na: budowie wału odgradzającego zlewnię Kanału Strumień od Wisły budowie polderu budowie / modernizacji obwałowań przebudowie mostów
Warianty dla zlewni głównej WP, WP+, WP++ Wariant WP wariant uwzględniający realizację wariantów preferowanych wybranych podczas analiz wielokryterialnych dla poszczególnych jednostek zadaniowych; Wariant WP+ wariant uwzględniający najwyżej ocenione działania w poszczególnych jednostkach, poszerzony o wybrane działania o charakterze retencyjnym spośród działań przewidzianych w poszczególnych jednostkach. Z uwagi na brak możliwości wprowadzenia dodatkowych działań o charakterze retencyjnym na etapie wariantu WP+ uznano, że wariant WP+ będzie równy wariantowi WP; Wariant WP++ wariant WP+ poszerzony o działania ograniczające zagrożenie powodziowe w dolinie głównej rzeki (Kanał Strumień), wynikające z analizy rzeczywistego wpływu wszystkich działań w zlewni Kanału Strumień w ujęciu całościowym.
Elementy wariantu rekomendowanego (WP++) i ich wpływ na poprawę sytuacji przeciwpowodziowej w zlewni Kanału Strumień wał odgradzający Kanał Strumień od Wisły - pozwoli wyeliminować negatywny wpływ cofki wiślanej (ok. 20 km w górę rzeki) na sytuację powodziową w zlewni Kanału Strumień, polder wraz z budowlą wylotową spowoduje obniżenie zwierciadła wód powodziowych na Kanale Strumień na odcinku poniżej aż do ujścia oraz kontrolowane rozlewanie się wody powodziowej na odcinku polderu, Łączny efekt pracy polderu i wyeliminowanie cofki od Wisły, poprzez budowę wału odgradzającego, pozwoli obniżyć zwierciadło wody powodziowej dla Qmax,1%, tak by utrzymać wzniesienie korony wałów istniejących średnio na wysokość 1 m nad poziom wody Qmax,1%, minimalne około 70 cm na krótkich odcinkach. Jedynie trzy krótkie odcinki wałów istniejących wymagają podniesienia korony. suche zbiorniki na Rząsce i na Strudze, których praca znacznie ogranicza zasięg zalewu na odcinkach cieków poniżej zbiorników i pozwoli wyeliminować zalewanie budynków wodą o głębokości większej niż 0.5m. Zbiorniki wraz z przebudową zastawki na Rząsce, której celem jest skierowanie większej ilości wody ze zlewni Rząski do Kanału Nida i zmianą parametrów hydraulicznych koryta Kanału Nida przyczyniają się do zredukowania przepływów na Kanale Strumień i ograniczenia zalewu na terenach zabudowanych, suchy zbiornik na Cieku od Beszowej nie ma wpływu na zmniejszenie przepływów na Kanale Strumień, ale w istotny sposób przyczynia się do ograniczenia strat powodziowych na Cieku od Beszowej, przyczyniając się do wyeliminowania zalewania budynków mieszkalnych i gospodarczych,
Elementy wariantu rekomendowanego (WP++) i ich wpływ na poprawę sytuacji przeciwpowodziowej w zlewni Kanału Strumień modernizacja mostów, a przede wszystkim przepustów, których za małe światła powodują znaczne podpiętrzanie wód powodziowych, wraz ze zmianą parametrów hydraulicznych koryt rzek przepompownie na Kanale Strumień, Dopływie z Trzebicy, Dopływie ze Sroczkowa, Dopływie spod Oblekonia są niezbędne - by ograniczyć zasięg zalewu na terenach chronionych wywołany spiętrzeniem się spływających ze zlewni wód powodziowych na zamkniętych śluzach wałowych, a w przypadku Kanału Strumień - by obniżyć poziom wód powodziowych w międzywalu budowa krótkich odcinków wałów przeciwpowodziowych na Kanale Strumień, Dopływie z Trzebicy i Cieku od Beszowej - uniemożliwia rozlewanie się wód powodziowych poprzez lokalne obniżenia (starorzecza) chroniąc zlokalizowane na tych terenach zabudowania,
Wariant WP++ cała zlewnia
Wariant WP++ zlewnia zadaniowa Z01,03,09 cz.1 Kanał Strumień
Wariant WP++ zlewnia zadaniowa Z01,03,09 cz.1 Kanał Strumień
Wariant WP++ zlewnia zadaniowa Z01,03,09 cz.2 - Kanał Strumień Budowa polderu Modernizacja istniejących obiektów mostowych Zmiana parametrów hydraulicznych koryta
Wariant WP++ zlewnia zadaniowa Z01,03,09 cz.2 - Kanał Strumień
Lokalizacja i zasięg polderu NPL217
Wariant WP++ zlewnia zadaniowa Z01,03,09 cz.3 Kanał Strumień Budowa fragmentów nowych wałów Modernizacja istniejących obiektów mostowych
Wariant WP++ zlewnia zadaniowa Z01,03,09 cz.3 Kanał Strumień
Wariant WP++ zlewnia zadaniowa Z01,03,09 cz.4 Kanał Strumień Wał odgradzający zlewnię Kanału Strumień od Wisły Modernizacja istniejących obiektów mostowych
Wariant WP++ zlewnia zadaniowa Z01,03,09 cz.4 Kanał Strumień
Wariant WP++ zlewnia zadaniowa Z04 - Rząska Suchy zbiornik na rzece Struga Suchy zbiornik na rzece Rząska Modernizacja istniejącego obiektu mostowego
Wariant WP++ zlewnia zadaniowa Z04 - Rząska
Podstawowe parametry suchego zbiornika na Strudze NSZ142 lokalizacja zapory - km 4+423 maksymalny poziom piętrzenia - MaxPP = 196.50 m n.p.m. pojemność zbiornika przy MaxPP - V = 263 tys. m 3 rzędna korony zapory - H= 197.30 m n.p.m. rzędna progu przelewu samoczynnego 196.70 m n.p.m. upust o świetle Ø = 0.3 m wielkość Qmax,1% fali dopływającej do zbiornika 5.73 m 3 /s wielkość Qmax,1% fali zredukowanej przez zbiornik 0.295 m 3 /s Efekt pracy suchego zbiornika NSZ142 - hydrogramy dopływu i odpływu oraz poziomu wody na zbiorniku dla Qmax,1% Krzywa pojemności suchego zbiornika NSZ142
Podstawowe parametry suchego zbiornika na Rząsce NSZ141 lokalizacja zapory - km 7+110 maksymalny poziom piętrzenia - MaxPP = 189.50 m n.p.m. pojemność zbiornika przy MaxPP - V = 358 tys. m 3 rzędna korony zapory - H= 190.30 m n.p.m. rzędna progu przelewu samoczynnego 189.75 m n.p.m. upust o świetle Ø = 0.5 m wielkość Qmax,1% fali dopływającej do zbiornika 11.86 m 3 /s wielkość Qmax,1% fali zredukowanej przez zbiornik 1.16 m 3 /s Efekt pracy suchego zbiornika NSZ141 - hydrogramy dopływu i odpływu oraz poziomu wody na zbiorniku dla Qmax,1% Krzywa pojemności suchego zbiornika NSZ141
Wariant WP++ zlewnia zadaniowa Z05 Dopływ z Trzebicy Budowa obwałowań Zmiana parametrów hydraulicznych koryta Modernizacja istniejących obiektów mostowych
Wariant WP++ zlewnia zadaniowa Z05 Dopływ z Trzebicy
Wariant WP++ zlewnia zadaniowa Z06 Dopływ spod Zborowa Zmiana parametrów hydraulicznych koryta Modernizacja istniejących obiektów mostowych
Wariant WP++ zlewnia zadaniowa Z06 Dopływ spod Zborowa
Wariant WP++ zlewnia zadaniowa Z07 Dopływ spod Oblekonia Zmiana parametrów hydraulicznych koryta Modernizacja istniejących obiektów mostowych
Wariant WP++ zlewnia zadaniowa Z07 Dopływ spod Oblekonia
Wariant WP++ zlewnia zadaniowa Z08 Dopływ z Chrzanowa Zmiana parametrów hydraulicznych koryta Modernizacja istniejących obiektów mostowych
Wariant WP++ zlewnia zadaniowa Z08 Dopływ z Chrzanowa
Wariant WP++ zlewnia zadaniowa Z10 Dopływ ze Sroczkowa Zmiana parametrów hydraulicznych koryta z podniesieniem brzegu, na krótkim odcinku Modernizacja istniejących obiektów mostowych
Wariant WP++ zlewnia zadaniowa Z10 Dopływ ze Sroczkowa
Wariant WP++ zlewnia zadaniowa Z11 Struga Komorowska W przypadku tej zlewni wyeliminowanie cofki od Wisły jest zadaniem wystarczającym do zapewnienia ochrony przeciwpowodzio wej
Wariant WP++ zlewnia zadaniowa Z11 Struga Komorowska
Wariant WP++ zlewnia zadaniowa Z12 Ciek od Beszowej Zmiana parametrów hydraulicznych koryta Modernizacja istniejących obiektów mostowych Budowa suchego zbiornika Budowa obwałowań
Wariant WP++ zlewnia zadaniowa Z12 Ciek od Beszowej
Podstawowe parametry suchego zbiornika na Cieku od Beszowej NSZ144 lokalizacja zapory - km 3+140 maksymalny poziom piętrzenia - MaxPP = 165.60 m n.p.m. Krzywa pojemności suchego zbiornika NSZ144 pojemność zbiornika przy MaxPP- V = 178 tys. m 3 rzędna korony zapory - H=166.50 m n.p.m rzędna progu przelewu samoczynnego - 165.95 m n.p.m. upust o świetle Ø = 0.4 m wielkość Qmax,1% fali dopływającej do zbiornika 3.14 m 3 /s wielkość Qmax,1% fali zredukowanej przez zbiornik 0.470 m 3 /s Efekt pracy suchego zbiornika NSZ144 - hydrogramy dopływu i odpływu oraz poziomu wody na zbiorniku dla Qmax,1%
Wariant WP++ zlewnia zadaniowa Z13 Dopływ spod Grabowa Zmiana parametrów hydraulicznych koryta Modernizacja istniejących obiektów mostowych
Wariant WP++ zlewnia zadaniowa Z13 Dopływ spod Grabowa
Zasięg zalewu wodą Qmax,1% wariant W0 Zasięg zalewu wodą Qmax1,% wariant WP++
rzędna [m n.p.m] wał odgradzający K. Strumień od Wisły Aktualizacja koncepcji zabezpieczenia przeciwpowodziowego doliny Kanału Strumień wraz z dopływami Profil zwierciadła wody przy przepływie Qmax,1% dla Kanału Strumień porównanie stanu obecnego (W0) i wariantu wybranego (WP++) 172.00 171.50 171.00 170.50 170.00 169.50 169.00 168.50 168.00 167.50 167.00 166.50 166.00 165.50 165.00 164.50 164.00 163.50 163.00 162.50 162.00 161.50 161.00 160.50 160.00 159.50 159.00 158.50 158.00 157.50 157.00 156.50 156.00 155.50 155.00 154.50 154.00 poziom zw. wody dla Qmax1% - W0 poziom zw. wody dla Qmax,1% - WP2pl poziom dna wały istniejące - lewy brzeg wały istniejące - prawy brzeg wały projektowane modernizacja wałów istniejących wały dodatkowe WP2pl budowla wylotowa polderu - działanie dod. WP2pl 0 2000 4000 6000 8000 10000 12000 14000 16000 18000 20000 22000 24000 26000 28000 30000 32000 34000 36000 38000 40000 42000 kilometraż [m] polder
Porównanie efektów działań wprowadzonych do poszczególnych wariantów dla całej zlewni Kanału Strumień Wariant W0 WP++ Powierzchnia strefy zalewowej Qmax,1% [ha] 8358 1704 Powierzchnia terenów leśnych w strefie Qmax,1% [ha] 285 72 Powierzchnia terenów komunikacyjnych w strefie Qmax,1% [ha] 57 4 Powierzchnia terenów przemysłowych w strefie Qmax,1% [ha] 17 0 Powierzchnia terenów zabudowy mieszkaniowej w strefie Qmax,1% [ha] 192 5 Powierzchnia użytków rolnych w strefie Qmax,1% [ha] 5995 806 Powierzchnia terenów pokrytych wodami w strefie Qmax,1% [ha] 210 187 Liczba zagrożonych budynków mieszkalnych w strefie Qmax,1% < 0,5 m 350 14 Liczba zagrożonych budynków mieszkalnych w strefie Qmax,1% > 0,5 m 693 0 Liczba zagrożonych mieszkańców w strefie zalewowej Qmax,1% < 0,5 m 1176 47 Liczba zagrożonych mieszkańców w strefie zalewowej Qmax,1% > 0,5 m 2328 0 Liczba zagrożonych budynków gospodarczych w strefie Qmax,1% < 0,5 m 698 47 Liczba zagrożonych budynków gospodarczych w strefie Qmax,1% > 0,5 m 1522 0 Liczba zagrożonych budynków użyteczności publicznej w strefie Qmax,1% 12 0 Liczba zagrożonych obiektów przemysłowych w strefie Qmax,1% 11 0 Liczba obiektów użyteczności publicznej o szczególnym znaczeniu w strefie Qmax,0.2% 14 14
Zestawienie budynków przewidzianych do indywidualnego zabezpieczenia w wariancie WP++ Rzeka / potok Numer jedn. zad. Lokalizacja Budynki mieszkalne Budynki gospodarcze Kanał Strumień Z01,03,09 m. Ludwinów, km 29+450-30+080, brzeg L, P 1 6 Kanał Strumień Z01,03,09 m. Słupia, Supia - Grudża, km 19+200, brzeg L 1 0 Kanał Strumień Z01,03,09 m. Karsy - Dolne, km 14+520, brzeg P 1 4 Kanał Strumień Z01,03,09 m. Bigoraj, km 14+000, brzeg P 0 1 Kanał Nida Z01,03,09 m. Świniary, km 2+000-3+330 brzeg P 1 9 Rów w Zofiówce Z01,03,09 m. Rejterówka, km 0+080, brzeg P 1 2 Rząska Z04 m. Ludwinów, km 0+300, brzeg P 1 1 Struga Z04 m. Zborów, km 4+030, brzeg L 0 1 Struga Z04 m. Kików, km 9+000, brzeg L 1 4 Dopływ w Solcu Z04 m. Solec - Zdrój, km 0+500, brzeg P 2 1 Dopływ z Trzebicy Z05 m. Klin, km 0+410, brzeg L 0 1 Dopływ z Trzebicy Z05 m. Błonie, km 0+760, 1+080, brzeg P, L 0 2 Dopływ z Trzebicy Z05 m. Chałupki, km 3+630, brzeg P, L 0 2 Dopływ z Trzebicy Z05 m. Mitelka, km 4+140, brzeg L 1 0 Dopływ z Trzebicy Z05 m. Podlesie, 5+480, brzeg P 1 1 Dopływ z Trzebicy Z05 m. Trzebica, km 5+480, 6+870, 6+890, 7+020, brzeg L 1 3 Dopływ z Trzebicy Z05 m. Błonie, km 8+070, brzeg P 0 1 Kanał przy Trzebicy Z05 m. Podwale, km 2+460, brzeg L, P 2 4 Struga Biechowska Z06 m. Biechów Dolny, km 0+720-0+860, brzeg L 0 2 Dopływ z Chrzanowa Z08 m. Chrzanów, km 6+750, brzeg L 0 1 Dopływ s. Oblekonia Z07 m. Żabiec, km 2+580, brzeg L 0 1 Dopływ ze Sroczkowa Z10 m. Piekło, km 3+800, brzeg L 0 1 Dopływ ze Sroczkowa Z10 m. Sroczków, km 7+110-7+310, brzeg L i P 0 4 RAZEM 14 52
Zestawienie kosztów realizacji Wariant Koszt całkowity zadania [mln zł] Wariant WP++ 101.5 Wariant wysiedleniowy WL* 299.2 * Dla całej zlewni Kanału Strumień przeanalizowano również wariant wysiedleniowy "WL", polegający na zastosowaniu środków nietechnicznych, związanych z przeniesieniem majątku osób zagrożonych powodzią poza teren zalewowy. Przeniesieniem objęto te budynki, które znajdują się w zasięgu zalewu wodą powodziową Qmax,1% gdzie głębokość wody jest większa niż 0.5 m. W przypadku budynków znajdujących się w strefie zalewowej Qmax,1% gdzie głębokość zalewu nie przekracza 0.5 m ochrona budynków sprowadza się do ich indywidualnego zabezpieczenia.
Działania proponowane w Aktualizacji koncepcji na tle obszarów chronionych
Zadania Aktualizacji koncepcji będące potencjalnym zagrożeniem dla środowiska Realizacja części zadań proponowanych do realizacji w Aktualizacji koncepcji planowana jest na obszarach chronionych i niesie ze sobą potencjalne zagrożenie dla cennych siedlisk, są to: budowa suchego zbiornika NSZ141 na rzece Rząska w miejscowości Strażnik budowa suchego zbiornika NSZ142 na rzece Struga w miejscowości Zborów budowa polderu NPL217 na Kanale Strumień W zasięgu planowanych inwestycji znajdują się następujące obszary chronione: obszar Natura 2000 Ostoja Szaniecko-Solecka Solecko-Pacanowski Obszar Chronionego Krajobrazu Szaniecki Obszar Chronionego Krajobrazu Przeprowadzona, na potrzeby strategicznej oceny oddziaływania na środowisko, prognoza oddziaływania wykazała, że przy zachowaniu odpowiednich działań minimalizujących, nie wystąpi negatywny wpływ planowanych działań na przedmioty ochrony.