Autor: mgr Katarzyna Grzyb Praca nagrodzona w konkursie na scenariusz lekcji, ogłoszonym przez Gdańskie Wydawnictwo Oświatowe Scenariusz lekcji języka polskiego dla klasy I (90 minut) Temat: A wszystko zaczęło się od..., czyli o stworzeniu świata. Cele: uczeń: - poznaje różne wyobrażenia o powstaniu świata (mityczne, prasłowiańskie, biblijne, naukowe), - dokonuje ciekawej prezentacji, - efektywnie pracuje w zespole, - dokonuje oceny i samooceny. Metody: projekt klasowy Środki dydaktyczne: podręcznik dla klasy I Między nami (teksty: Wandy Markowskiej Pochodzenie bogów s. 8-10, Słowiańskie bogi s. 12-14, Świat stworzony przez Boga s. 15-16, Zaczęło się od Wielkiego Wybuchu s. 19-20), krzyżówka, inne materiały przygotowane przez uczniów potrzebne do prezentacji Wskazówki dotyczące zajęć Zajęcia trwają dwie godziny lekcyjne i są prowadzone metodą projektu, dlatego muszą być zaplanowane i przygotowane wcześniej. Co najmniej miesiąc przed prezentacją zapoznajemy uczniów z tematem i celem projektu. Dzielimy klasę na grupy i przydzielamy (np. losowo) zadania do realizacji. Wspólnie ustalamy metody pracy, źródła, terminy konsultacji i prezentacji, kryteria oceniania. Każdy zespół otrzymuje dokładną instrukcję (załącznik nr 1). Prezentacje będzie oceniał zespół, do którego możemy zaprosić nauczyciela geografii, historii, plastyki, katechetę, rodziców i przedstawicieli samorządu uczniowskiego. materiały zamieszczone na www.gwo.pl 1
Pracownię należy tak przygotować, aby umożliwić uczniom prezentację i pracę w grupach. Zajęcia mogą się odbyć także w innym miejscu, np. w świetlicy, na sali gimnastycznej, w auli. Przebieg zajęć I. WPROWADZENIE 1. Powitanie uczniów i gości. 2. Powołanie zespołu oceniającego prezentacje uczniowskie, który tworzą: geograf, historyk, katecheta, dwóch przedstawicieli samorządu uczniowskiego, rodzic. 3. Zapisanie na tablicy i w zeszytach pierwszej części tematu lekcji: A wszystko zaczęło się od..., czyli o... 4. Rozdanie uczniom krzyżówki (ksero) i jej rozwiązanie. Hasło będzie stanowić drugą część tematu. 14 9 16 2 5 1 6 11 3 12 15 4 13 7 8 10 Hasło: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 Bezkształtna, pusta przestrzeń, zatopiona w ciemności. (CHAOS) Składa się ze Starego i Nowego Testamentu. (BIBLIA) Mityczna kraina ciemności. (TARTAR) W wierzeniach prasłowiańskich nazywa się go Psią Gwiazdą. (SYRIUSZ) Oko boże wszystkiego, mąż Noceny. (ŚWIATOWID) Zbiór mitów. (MITOLOGIA) Razem z materią uwolnione po Wielkim Wybuchu rozszerzało się i oziębiało. (PROMIENIOWANIE) materiały zamieszczone na www.gwo.pl 2
(HASŁO: STWORZENIE ŚWIATA) 5. Zanotowanie drugiej części tematu:... stworzeniu świata i omówienie celów lekcji. II. ROZWINIĘCIE 6. Prezentacje uczniów. Grupa I Stworzenie świata wg mitu (W. Markowska Pochodzenie bogów ). Grupa II Prasłowiańska wizja powstania świata ( Słowiańskie bogi ). Grupa III Stworzenie świata na podstawie tekstu biblijnego ( Świat stworzony przez Boga ). Grupa IV Naukowe wyobrażenie o stworzeniu świata ( Zaczęło się od Wielkiego Wybuchu ). Grupa V Na początku był... własna wizja stworzenia świata 1. III. PODSUMOWANIE 7. Obrady zespołu oceniającego (wypełnianie przez jego członków karty oceniającej. KARTA OCENY PREZENTACJI PROJEKTU Temat: A wszystko zaczęło się od..., czyli o stworzeniu świata. Klasa: Nazwiska członków zespołu Gr. I Merytoryczna wartość prezentacji * data prezentacji: Sposób prezentacji * Różnorodność źródeł * Estetyka Wykonanych materiałów * Łączna ilość punktów * Gr. II 1 Jest to zadanie 4 ze strony 11. Jeżeli klasa jest mniej liczna, polecenie to można zadać jako wypracowanie domowe dla wszystkich uczniów. materiały zamieszczone na www.gwo.pl 3
Gr. III Gr. IV Gr. V * w każdej kategorii przydzielamy od 1 do 6 punktów 8. Dokonanie przez uczniów samooceny (wypełnianie karty samooceny). Imię i nazwisko: KARTA SAMOOCENY Kryteria oceny Liczba punktów (postaw znak X w odpowiedniej kratce) Odpowiedzialność i terminowość 1 2 3 4 5 6 Zaangażowanie w realizację zadań (pracowitość) 1 2 3 4 5 6 Samodzielność działań 1 2 3 4 5 6 Umiejętność współdziałania w zespole 1 2 3 4 5 6 Stopień zadowolenia z wykonania zadania 1 2 3 4 5 6 9. Ewaluacja lekcji (rozdanie uczniom kart) ZAŁĄCZNIK NR 2. 10. Poinformowanie uczniów, że ostateczna ocena pracy grup nastąpi po sprawdzeniu materiałów wypracowanych przez zespół oraz na podstawie oceny komisji i samooceny. 11. Krótkie podsumowanie zajęć przez nauczyciela. 12. Zadanie pracy domowej. Ćw. 5 ze strony 17 Porównaj biblijną wizję stworzenia świata z wyobrażeniami Prasłowian i starożytnych Greków. Zapisz podobieństwa i różnice. 13. Pożegnanie uczniów i gości. materiały zamieszczone na www.gwo.pl 4
Załącznik nr 1 Instrukcja dla grupy I TEMAT PROJEKTU: A wszystko zaczęło się od..., czyli o stworzeniu świata. CEL: poznajemy i porównujemy różne wyobrażenia o stworzeniu świata. ZADANIA 1. Przeczytajcie tekst Wandy Markowskiej Pochodzenie bogów (s. 8-10). 2. Zastanówcie się, w jaki sposób powstał świat w wyobrażeniu Greków. 3. Efekty pracy przedstawcie w formie ciekawej prezentacji klasowej. 4. Napiszcie sprawozdanie raport z wykonanego zadania. ŹRÓDŁA - podręcznik Między nami, zeszyt ćwiczeń, Internet, programy multimedialne, prasa, albumy malarstwa, filmy, np. dokumentalne, itp., - nauczyciel historii, plastyki, bibliotekarz. TERMINY a) konsultacji z nauczycielem: raz w tygodniu, w środy od godz. 14.25 do 15.10, b) prezentacji: za cztery tygodnie na lekcji języka polskiego. CZAS PREZENTACJI nie może przekroczyć 15 minut. KRYTERIA OCENY 1. Oceniane będą: - merytoryczna wartość wykonanego zadania, - sposób prezentacji, - estetyka wykonanych materiałów, - różnorodność wykorzystanych źródeł. 2. Na ocenę końcową będą miały wpływ: - punktacja zespołu oceniającego, - samoocena ucznia, - ocena polonisty po sprawdzeniu materiałów wypracowanych przez grupę i pisemnego sprawozdania raportu z wykonanego zadania. materiały zamieszczone na www.gwo.pl 5
Elementy raportu a) temat prezentacji, b) skład grupy, c) osiągnięte cele, d) opis podjętych działań, e) przedstawienie zdobytych wiadomości, f) wnioski, g) załączniki. Instrukcja dla grupy II POWODZENIA! TEMAT PROJEKTU: A wszystko zaczęło się od..., czyli o stworzeniu świata. CEL: poznajemy i porównujemy różne wyobrażenia o stworzeniu świata. ZADANIA 1. Przeczytajcie tekst Słowiańskie bogi (s. 12-14). 2. Zastanówcie się, w jaki sposób powstał świat w wyobrażeniu Prasłowian. 3. Efekty pracy przedstawcie w formie ciekawej prezentacji klasowej. 4. Napiszcie sprawozdanie raport z wykonanego zadania. ŹRÓDŁA - podręcznik Między nami, zeszyt ćwiczeń, Internet, programy multimedialne, prasa, albumy malarstwa, filmy, np. dokumentalne, itp., - nauczyciel historii, plastyki, bibliotekarz. TERMINY a) konsultacji z nauczycielem: raz w tygodniu, w środy od godz. 14.25 do 15.10, b) prezentacji: za cztery tygodnie na lekcji języka polskiego. CZAS PREZENTACJI nie może przekroczyć 15 minut. KRYTERIA OCENY 1. Oceniane będą: - merytoryczna wartość wykonanego zadania, - sposób prezentacji, - estetyka wykonanych materiałów, - różnorodność wykorzystanych źródeł. 2. Na ocenę końcową będą miały wpływ: - punktacja zespołu oceniającego, - samoocena ucznia, - ocena polonisty po sprawdzeniu materiałów wypracowanych przez grupę i pisemnego sprawozdania raportu z wykonanego zadania. Elementy raportu a) temat prezentacji, materiały zamieszczone na www.gwo.pl 6
b) skład grupy, c) osiągnięte cele, d) opis podjętych działań, e) przedstawienie zdobytych wiadomości, f) wnioski, g) załączniki. POWODZENIA! Instrukcja dla grupy III TEMAT PROJEKTU: A wszystko zaczęło się od..., czyli o stworzeniu świata. CEL: poznajemy i porównujemy różne wyobrażenia o stworzeniu świata. ZADANIA 1. Przeczytajcie tekst Świat stworzony przez Boga (s. 15-16). 2. Zastanówcie się, jak wg Biblii powstał świat. 3. Efekty pracy przedstawcie w formie ciekawej prezentacji klasowej. 4. Napiszcie sprawozdanie raport z wykonanego zadania. ŹRÓDŁA - podręcznik Między nami, zeszyt ćwiczeń, Internet, programy multimedialne, prasa, albumy malarstwa, filmy, np. dokumentalne, itp., - nauczyciel historii, plastyki, katecheta, bibliotekarz. TERMINY c) konsultacji z nauczycielem: raz w tygodniu, w środy od godz. 14.25 do 15.10, d) prezentacji: za cztery tygodnie na lekcji języka polskiego. CZAS PREZENTACJI nie może przekroczyć 15 minut. KRYTERIA OCENY 1. Oceniane będą: - merytoryczna wartość wykonanego zadania, - sposób prezentacji, - estetyka wykonanych materiałów, - różnorodność wykorzystanych źródeł. 2. Na ocenę końcową będą miały wpływ: - punktacja zespołu oceniającego, - samoocena ucznia, - ocena polonisty po sprawdzeniu materiałów wypracowanych przez grupę i pisemnego sprawozdania raportu z wykonanego zadania. Elementy raportu a) temat prezentacji, materiały zamieszczone na www.gwo.pl 7
b) skład grupy, c) osiągnięte cele, d) opis podjętych działań, e) przedstawienie zdobytych wiadomości, f) wnioski, g) załączniki. POWODZENIA! Instrukcja dla grupy IV TEMAT PROJEKTU: A wszystko zaczęło się od..., czyli o stworzeniu świata. CEL: poznajemy i porównujemy różne wyobrażenia o stworzeniu świata. ZADANIA 1. Przeczytajcie tekst Zaczęło się od Wielkiego Wybuchu (s. 19-20). 2. Zastanówcie się, w jaki sposób naukowcy tłumaczą powstanie świata. 3. Efekty pracy przedstawcie w formie ciekawej prezentacji klasowej. 4. Napiszcie sprawozdanie raport z wykonanego zadania. ŹRÓDŁA - podręcznik Między nami, zeszyt ćwiczeń, Internet, programy multimedialne, prasa, albumy malarstwa, filmy, np. dokumentalne, itp., - nauczyciel historii, plastyki, geografii, fizyki, bibliotekarz. TERMINY a) konsultacji z nauczycielem: raz w tygodniu, w środy od godz. 14.25 do 15.10, b) prezentacji: za cztery tygodnie na lekcji języka polskiego. CZAS PREZENTACJI nie może przekroczyć 15 minut. KRYTERIA OCENY 1. Oceniane będą: - merytoryczna wartość wykonanego zadania, - sposób prezentacji, - estetyka wykonanych materiałów, - różnorodność wykorzystanych źródeł, 2. Na ocenę końcową będą miały wpływ: - punktacja zespołu oceniającego, - samoocena ucznia, - ocena polonisty po sprawdzeniu materiałów wypracowanych przez grupę i pisemnego sprawozdania raportu z wykonanego zadania. Elementy raportu a) temat prezentacji, materiały zamieszczone na www.gwo.pl 8
b) skład grupy, c) osiągnięte cele, d) opis podjętych działań, e) przedstawienie zdobytych wiadomości, f) wnioski, g) załączniki. POWODZENIA! Instrukcja dla grupy V TEMAT PROJEKTU: A wszystko zaczęło się od..., czyli o stworzeniu świata. CEL: poznajemy i porównujemy różne wyobrażenia o stworzeniu świata. ZADANIA 1. Puśćcie wodze fantazji i ułóżcie opowiadanie o powstaniu świata. Postarajcie się o to, żeby informacje, które podacie, nie miały naukowego uzasadnienia (zad. 4 ze strony 11). 2. Efekty pracy przedstawcie w formie ciekawej prezentacji klasowej. 3. Napiszcie sprawozdanie raport z wykonanego zadania. ŹRÓDŁA - podręcznik Między nami, zeszyt ćwiczeń, Internet, - nauczyciel historii, plastyki, bibliotekarz. TERMINY a) konsultacji z nauczycielem: raz w tygodniu, w środy od godz. 14.25 do 15.10, b) prezentacji: za cztery tygodnie na lekcji języka polskiego. CZAS PREZENTACJI nie może przekroczyć 15 minut. KRYTERIA OCENY 1. Oceniane będą: - merytoryczna wartość wykonanego zadania, - sposób prezentacji, - estetyka wykonanych materiałów, - różnorodność wykorzystanych źródeł. 2. Na ocenę końcową będą miały wpływ: - punktacja zespołu oceniającego, - samoocena ucznia, - ocena polonisty po sprawdzeniu materiałów wypracowanych przez grupę i pisemnego sprawozdania raportu z wykonanego zadania. Elementy raportu a) temat prezentacji, materiały zamieszczone na www.gwo.pl 9
b) skład grupy, c) osiągnięte cele, d) opis podjętych działań, e) przedstawienie zdobytych wiadomości, f) wnioski, g) załączniki. POWODZENIA! Załącznik nr 2 KARTA EWALUACJI Podkreśl jedną odpowiedź. 1. Czy udział w projekcie pomógł Ci poszerzyć i uporządkować swoją wiedzę? a) tak b) nie c) nie wiem 2. Czas na przygotowanie prezentacji (cztery tygodnie): a) był za długi b) był za krótki c) pozwolił na dokładne przygotowanie prezentacji 3. Czy atmosfera panująca w zespole sprzyjała wspólnej pracy? a) tak b) nie c) nie zastanawiałem się nad tym 4. Czy zrozumiałe były dla Ciebie kryteria oceniania? a) tak b) nie c) nie wiem 5. Czy chciałbyś (-abyś) ponownie uczestniczyć w lekcji przygotowanej metodą projektu? a) tak b) nie c) nie zastanawiałem się nad tym 6. Twoje spostrzeżenia, uwagi itp.......... materiały zamieszczone na www.gwo.pl 10
DZIĘKUJĘ ZA WYPEŁNIENIE KARTY TWÓJ NAUCZYCIEL materiały zamieszczone na www.gwo.pl 11