Kalendarium GPW 1991-2011 Pierwsza giełda papierów wartościowych w Polsce otwarta została w Warszawie 12 maja 1817 r. jako Giełda Kupiecka. Pierwsza sesja giełdowa miała miejsce 16 maja 1817 r. Sesje giełdowe odbywały się w godzinach 12.00-13.00. W XIX w. przedmiotem handlu na giełdzie warszawskiej były przede wszystkim weksle i obligacje. Handel akcjami rozwinął się na szerszą skalę w drugiej połowie XIX w. W 20-leciu międzywojennym giełdy w Polsce działały na podstawie rozporządzenia Prezydenta o organizacji giełd. Oprócz giełdy warszawskiej istniały także giełdy papierów wartościowych w Katowicach, Krakowie, Lwowie, Łodzi, Poznaniu i Wilnie. Przerwa w działalności giełdy w Warszawie, spowodowana wojną, a następnie zmianą systemu gospodarczego, paradoksalnie umożliwiła Polsce utworzenie giełdy nowoczesnej, wykorzystującej wszystkie najlepsze osiągnięcia rozwiniętych giełd europejskich. 1990 16.10 podpisanie umowy o współpracy między Polską a Francją w celu uruchomienia Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie 1991 12.04 podpisanie aktu założycielskiego spółki akcyjnej Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie SA 16.04 pierwsza sesja giełdowa; notowano spółki: Tonsil, Próchnik, Krosno, Kable, Exbud; sesje odbywają się raz w tygodniu 16.07 wprowadzenie dodatkowej oferty specjalisty (dogrywki) 1.08 wprowadzenie komputerowego systemu rozliczeń 3.09 pierwszy numer biuletynu giełdowego Ceduła Giełdy Warszawskiej 3.12 przyjęcie GPW jako członka korespondenta do Międzynarodowej Federacji Giełd Papierów Wartościowych WFE (dawniej FIBV) 1992 9.01 wprowadzenie drugiej sesji giełdowej 28.01 instalacja pierwszych terminali giełdowych w biurach członków giełdy 23.04 obsługa sesji giełdowej przez system komputerowy IBM AS/400 15.06 rozpoczęcie notowań obligacji Skarbu Państwa w systemie ciągłym 1.09 pierwsze notowanie obligacji Skarbu Państwa w systemie kursu jednolitego 1993 4.01 wprowadzenie trzeciej sesji giełdowej 22.04 uruchomienie rynku równoległego 1.05 zmiana cyklu rozliczeń z T+5 na T+3 9.06 przeprowadzenie po raz pierwszy podziału wartości nominalnej akcji 5.07 komputeryzacja obsługi dogrywki, składanie zleceń na dogrywce z terminali giełdowych 15.07 rozpoczęcie przekazywania wyników notowań do telegazety 1994 10.02 pierwsze notowanie praw poboru z akcji notowanych na giełdzie 1.03 dokonanie pierwszego przydziału akcji nowej emisji w drodze publicznej subskrypcji 16.04 wprowadzenie indeksu cenowego WIG20 1.07 wprowadzenie czwartej sesji giełdowej 3.10 wprowadzenie piątej sesji giełdowej 10.10 przyjęcie GPW jako członka do Międzynarodowej Federacji Giełd Papierów Wartościowych - WFE 7.11 wyodrębnienie Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych 363
Rocznik Giełdowy 2011 1995 3.01 wprowadzenie indeksu rynku równoległego WIRR 25.01 pierwsze posiedzenie Komitetu Koordynacyjnego Nowego Systemu Giełdowego 20.04 rozpoczęcie notowań ciągłych z wykorzystaniem komputera IBM AS/400 i terminali giełdowych 17.05 pierwsze publiczne wezwanie do zapisywania się na sprzedaż akcji notowanych na GPW 18.12 wprowadzenie dogrywki dwustronnej 1996 6.05 kapitalizacja Giełdy osiąga 20 mld zł 8.07 wprowadzenie do notowań ciągłych akcji pierwszych pięciu spółek 15.07 rozpoczęcie notowań świadectw udziałowych NFI w systemie kursu jednolitego 12.08 rozpoczęcie notowań ciągłych świadectw udziałowych NFI 1.10 uruchomienie komercyjnego systemu dystrybucji danych giełdowych w czasie rzeczywistym 20.12 rozesłanie zapytania ofertowego o dostawę nowego systemu giełdowego 1997 3.02 rozpoczęcie publikacji indeksu WIG20 w czasie notowań ciągłych; tysięczna sesja na GPW 20.02 pierwsza spółka na rynku wolnym (Elpo) 21.05 setna spółka na GPW maj liczba rachunków inwestycyjnych przekracza 1 milion 12.06 pierwsze notowanie akcji 15 Narodowych Funduszy Inwestycyjnych; 10.07 kapitalizacja Giełdy osiąga 40 mld zł 1998 16.01 uruchomienie rynku instrumentów pochodnych - kontrakty terminowe na indeks WIG20 9.03 wprowadzenie do obrotu giełdowego pierwszych warrantów 4.08 pierwsze notowanie praw do akcji (akcje BRE) 15.09 przyjęcie GPW jako członka afiliowanego IOSCO (Międzynarodowa Organizacja Komisji Papierów Wartościowych) 21.09 rozpoczęcie podawania wartości indeksu średnich spółek MIDWIG 25.09 wprowadzenie do obrotu kontraktów terminowych na kurs USD 28.12 ostatnie notowanie powszechnych świadectw udziałowych 1999 26.03 debiut subindeksów sektorowych maj ruszają pierwsze Szkoły Giełdowe, zorganizowane przez GPW kursy dla początkujących inwestorów 31.05 początek notowań kontraktów terminowych na kurs Euro 4.06 Giełda uzyskała status członka stowarzyszonego Federacji Europejskich Giełd Papierów Wartościowych (FESE) 11.06 Kapitalizacja Giełdy przekroczyła 100 mld zł lipiec GPW podpisała dwa porozumienia o współpracy i wymianie informacji (Memorandum of Understanding) z giełdą w Londynie (12 lipca) oraz z giełdą w Paryżu (16 lipca) 2000 luty początek udostępniania przez dystrybutorów serwisów giełdowych danych w czasie rzeczywistym w Internecie 5.04 pierwsze notowanie na giełdzie obligacji korporacyjnych (emitent: Clif SA) 28.04 utworzenie Segmentu Innowacyjnych Technologii SiTech 19.05 wprowadzenie indeksu TechWIG - Warszawskiego Indeksu Segmentu Innowacyjnych Technologii 25.05 wprowadzenie do obrotu giełdowego pierwszych certyfikatów inwestycyjnych 8.06 oficjalne otwarcie nowej siedziby GPW Centrum Giełdowego 1.08 rozpoczęcie notowań kontraktów terminowych na indeks TechWIG 17.11 wprowadzenie nowego systemu giełdowego WARSET 2001 22.01 wprowadzenie do obrotu giełdowego pierwszych kontraktów terminowych na akcje spółek: TPSA, ELEKTRIM, PKN ORLEN 07.02 dwutysięczna sesja giełdowa 9.08 podpisanie porozumienia o współpra- 364
cy z Narodową Giełdą Litewską 22.10 wprowadzenie do obrotu kontraktów terminowych na akcje kolejnych pięciu spółek: AGORA, KGHM, PEKAO, BRE i PROKOM 26.11 debiut jednostek indeksowych na indeks WIG20 (MiniWIG20) 2002 08.02 podpisanie z Euronext umowy o wzajemnym członkostwie 18.02 pierwsze notowanie kontraktów terminowych na indeks MIDWIG 25.04 pierwsze notowanie obligacji zamiennych na akcje (ComArch) IX podjęcie przez Radę i Zarząd Giełdy uchwał o wprowadzeniu Zasad dobrych praktyk w spółkach publicznych (Corporate Governance) 2003 1.09 wprowadzenie dogrywki na zamknięcie notowań ciągłych 22.09 debiut opcji na indeks WIG20 14.10 debiut pierwszej spółki zagranicznej na GPW Banku Austria Creditanstalt AG 22.12 rozpoczęcie publikacji indeksu spółek krajowych WIG-PL 2004 1.05 nowy podział rynków notowań na urzędowy i nieurzędowy 3.06 Giełda pełnoprawnym członkiem Federacji Europejskich Giełd Papierów Wartościowych (FESE) 15.12 przyjęcie przez Radę i Zarząd Giełdy dokumentu Dobre praktyki w spółkach publicznych 2005 2005 14.02 debiut kontraktów terminowych na obligacje skarbowe 11.07 rozpoczęcie działalności operacyjnej przez pierwszego zdalnego członka Giełdy (Fischer Partners Fondkommission AB) 17.10 debiut opcji na akcje 5 spółek 25.11 Forum Akcjonariat pierwsze targi dla inwestorów indywidualnych 2006 23.02 wprowadzenie dodatkowego mechanizmu ograniczeń wahań kursów tzw. widełki dynamiczne 17.08 debiut spółki Astarta Holding N.V. (Ukraina pierwszej firmy z rynków wschodnich) 1.09 wprowadzenie nowych kroków notowań 25.08 debiut giełdowy produktów strukturyzowanych (emitent Deutsche Bank z Londynu). 16.10 umożliwienie zawierania transakcji pakietowych na instrumentach pochodnych 25.10 debiut spółki CEZ na GPW największej (w dniu debiutu) spółki Europy Środkowo-Wschodniej 15.11 podpisanie umowy z pierwszym uczestnikiem programu WSE IPO Partner ukraińskim domem maklerskim E-volution Capital z Kijowa 2007 18-19.01 odbyła się pierwsza edycja Central & Eastern European Market Forum. Impreza przeznaczona jest dla inwestorów, spółek i innych instytucji związanych z rynkiem giełdowym. W ramach CEE Market Forum organizowane są spotkania ze specjalistami, spółkami, debaty publiczne z udziałem ekspertów a Polski i zagranicy. 5.02 nastąpiła denominacja wartości wszystkich subindeksów sektorowych 10 : 1. 16.03 zaczęły obowiązywać nowe zasady wyliczania i kwalifikacji spółek do indeksów giełdowych. Dotychczas obliczany indeks MIDWIG został zastąpiony przez mwig40, zaś indeks WIRR przez indeks swig80. Portfele indeksów WIG20, mwig40, swig80 wyznaczone są na podstawie jednego zestawienia uwzględniającego obroty za ostatnie 12 miesięcy oraz wartość rynkową. 1.04 nastąpiła zmiana segmentacji notowanych spółek. Od tego dnia akcje zostały zakwalifikowane do 3 segmentów: 5 PLUS, 50 PLUS i 250 PLUS. Do segmentu 5 PLUS kwalifikowane są akcje spółek, których kapitalizacja nie przekracza 50 mln euro, do segmentu 50 PLUS o kapitalizacji od 50 do 250 mln euro, natomiast te, których wartość kapitalizacji przekracza 250 mln euro kwalifikowane są do segmentu 250 PLUS. 365
Rocznik Giełdowy 2011 9.05 ruszył nowy internetowy serwis informacyjny dostępny pod adresem www.gpwinfostrefa.pl stworzony przez GPW i Polską Agencję Prasową. GPWInfoStrefa to ekonomiczny serwis informacyjny na temat polskich i zagranicznych spółek notowanych na GPW oraz rynków regionu Europy Środkowo-Wschodniej. Serwis jest w całości ogólnodostępny, nieodpłatny i zawiera informacje w dwóch wersjach językowych polskiej i angielskiej. 30.08 wystartował NewConnect, nowy, zorganizowany i prowadzony przez Giełdę Papierów Wartościowych w Warszawie, rynek finansujący rozwój młodych przedsiębiorstw o wysokim potencjale wzrostu. Pierwszymi spółkami, które zadebiutowały na rynku w pierwszym dniu jego funkcjonowania, były: Digital Avenue, S4E, ViaGuara, Virtual Vision oraz Wrocławski Dom Maklerski. NewConnect ma status rynku zorganizowanego, lecz prowadzony jest przez GPW poza rynkiem regulowanym w formule alternatywnego systemu obrotu. 12.10 Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie stała się akcjonariuszem giełdy walutowej i instrumentów pochodnych Sibex (Monetar Financiara si de Marfuri; Sibiu, Rumunia). Nastąpiło to wyniku wzięcia udziału w podwyższeniu kapitału akcyjnego giełdy w Sibiu i dokonania przez Zarząd Giełdy w Sibiu przydziału akcji na rzecz GPW odpowiadających 1,8% kapitału akcyjnego. 17.12 ruszył serwis internetowy www. wseinternational. eu poświęcony spółkom zagranicznym notowanym na GPW. Celem portalu jest umożliwienie inwestorom lepszego poznania zagranicznych firm notowanych na warszawskiej giełdzie. Serwis przeznaczony jest dla wszystkich inwestorów giełdowych krajowych i zagranicznych, indywidualnych i profesjonalnych. Informacje są w dwóch językach polskim i angielskim. 20.12 zadebiutowała na Giełdzie włoska spółka UniCredit, która jest największym bankiem w regionie Europy Środkowo-Wschodniej. UniCredit jest największą spółką notowaną na GPW. 21.12 najwyższy w historii GPW obrót akcjami na sesji: 4,14 mld zł 2008 14.05 Giełda wprowadzila dwa nowe segmenty: MINUS 5 oraz LISTA ALER- TÓW. Do segmentu MINUS 5 kwalifikowane są akcje spółek, których kapitalizacja nie przekracza 5 mln euro, do segmentu LISTA ALERTÓW mogą zostać zakwalifikowane akcje spółek których kurs charakteryzuje się dużą zmiennością lub są w stanie upadłości. 25.06 otwarcie przedstawicielstwa GPW w stolicy Ukrainy Kijowie. Przedstawicielstwo GPW pełni funkcję centrum informacyjnego dla potencjalnych emitentów oraz inwestorów ukraińskich, zainteresowanych pozyskaniem czy inwestowaniem kapitału na warszawskiej giełdzie. 10.07 sfinalizowanie transakcji nabycia przez GPW 25% akcji ukraińskiej giełdy INNEX. lipiec wprowadzenie Programu Wspierania Płynności. Program powstał z myślą o spółkach, którymi obrót cechuje się, według przyjętych przez GPW kryteriów, niską płynnością. 1.09 zmiana w organizacji przebiegu sesji giełdowych. Od tego dnia sesje giełdowe na rynku akcji (notowania ciągłe) rozpoczynają się o godzinie 9.00, a na rynku instrumentów pochodnych o godz. 8.30. 2009 5.01 umożliwienie spółkom przekazywania raportów bieżących w trakcie sesji, czyli zniesienie ciszy giełdowej, w przypadku spółek notowanych w systemie notowań ciągłych trwającej dotychczas w godz. 8.30 16.30 luty GPW powołała Komitet ds. Rozwoju Rynku Obligacji, którego głównym zadaniem jest wspieranie procesu tworzenia i rozwoju zorganizowanego rynku papierów dłużnych. 23.02 podpisanie Memorandum o Współpracy z Białoruską Giełdą Walutowo- -Kapitałową. Celem Memorandum 366
jest budowanie sprzyjającego klimatu inwestycyjnego oraz działanie na rzecz współpracy rynków finansowych obu krajów 10.03 rozpoczęcie publikowania koncentracji pozycji na kontraktach terminowych 4.05 GPW rozpoczęła publikację dwóch nowych indeksów: WIG20short i WIG20lev. 11.09 GPW została większościowym udziałowcem spółki MTS-CeTO (obecnie BondSpot SA) obejmując dodatkowo 61,31% udziałów. Łącznie udział GPW wynosi 92,47%. 30.09 ruszył zorganizowany przez Giełdę i BondSpot rynek instrumentów dłużnych CATALYST. To pierwszy w Polsce zorganizowany rynek przeznaczony dla obligacji korporacyjnych, komunalnych, listów zastawnych i innych instrumentów dłużnych. 3.11 debiut akcji nowej emisji PKO BP o wartości 5,1 mld zł. 6.11 debiut akcji PGE o wartości 6 mld zł; pod względem wartości to drugi debiut w historii GPW i największy w roku 2009. 19.11 ogłoszenie RESPECT Rankingu i publikacja RESPECT Indeksu. Wraz z partnerami zewnętrznymi, GPW podjęła inicjatywę zbadania społecznej odpowiedzialności w spółkach giełdowych służącą podniesieniu jej poziomu i promocji idei w spółkach giełdowych. Efektem badania jest utworzenie pierwszego indeksu spółek odpowiedzialnych społecznie RESPECT Index. 2010 11.01 Uruchomienie w ramach Catalyst rynku ASO prowadzonego przez BondSpot, wraz z którym rynek otrzymał docelową architekturę. 25.02 GPW uzyskała status Recognised Stock Exchange brytyjskiego Urzędu Skarbowego. 16.03 wprowadzenie na rynku NewConnect segmentu NewConnect Lead (NCLead). 12.05 debiut PZU S.A. Oferta publiczna tej spółki była największą ofertą w historii GPW. 1.07 Giełda udostępniła możliwość zawierania transakcji krótkiej sprzedaży według nowych zasad. Strategia ta ma istotny wpływ na podniesienie atrakcyjności rynku poprzez zwiększenie jego efektywności. 12.07 ogłoszenie partnerstwa strategicznego NYSE Euronext i GPW. W ramach umowy GPW wdroży nowy system transakcyjny, który będzie się charakteryzował znacznie większą wydajnością i poszerzonym zakresem funkcjonalności. 20.09 początek publikacji indeksu Life Science na rynku NewConnect. Indeks obejmuje spółki związane z szeroko pojęta ochroną zdrowia. 22.09 debiut pierwszego funduszu typu ETF na GPW. Emitentem ETF-ów na WIG20 jest LYXOR Asset Management. 9.11 historyczny debiut GPW na własnym parkiecie. Oferta publiczna GPW cieszyła się bardzo wysokim zainteresowaniem inwestorów: na akcje zapisało się ponad 323 tys. inwestorów indywidualnych, a zainteresowanie inwestorów instytucjonalnych wielokrotnie przewyższało pulę przeznaczoną dla tej grupy. 11.12 rozpoczął działalność poee Rynek Energii GPW. Rynek daje możliwość obrotu energią elektryczną na Rynku Dobowo-Godzinowym oraz zawierania transakcji z dłuższym terminem realizacji na rynku terminowym. 2011 3.01 od początku roku 2011 został wprowadzony nowy harmonogram sesji, zgodnie z którym sesje giełdowe zaczynają się o 8:30 (rynek terminowy) i 9:00 (rynek kasowy), a kończą o 17:30, czyli godzinę później niż dotychczas. 3.01 GPW rozpoczęła obliczanie indeksu WIGdiv, który obejmuje do 30 spółek z indeksów WIG20, mwig40, swig80 o najwyższych stopach dywidendy. Uczestnicy indeksu muszą także legitymować się regularną wypłatą dywidendy (co najmniej 3 razy w ciągu ostatnich 5 lat obrotowych). WIGdiv jest indeksem dochodowym. 367
Rocznik Giełdowy 2011 16.02 wprowadzono indeks obligacji skarbowych Treasury BondSpot Poland (TBSP), który od tego dnia publikowany jest m.in. na stronach internetowych GPW i BondSpot. TBSP jest pierwszym oficjalnym indeksem obligacji skarbowych w Polsce. 28.02 rozpoczęcie publikacji subindeksu sektorowego WIG-surowce 18.03 Kernel Holding został pierwszym emitentem z Ukrainy, który dołączył do indeksu największych i najpłynniejszych spółek WIG20. 16.04 GPW obchodziła 20-lecie istnienia. W ramach uroczystości rocznicowych odbyły się konferencje oraz Dzień Otwarty, w którym wzięła udział rekordowa liczba 10 tys. uczestników. 4.05 warszawska giełda rozpoczęła obliczanie i publikację indeksu narodowego WIG-Ukraine. Jest to pierwszy i jedyny indeks poza Ukrainą, w którego portfelu są wyłącznie spółki z tego kraju. Indeks WIG-Ukraine jest drugim indeksem narodowym obliczanym przez Giełdę i dołączył do publikowanego przez GPW od grudnia 2003 r. indeksu polskich spółek WIG-Poland. 31.05 na Głównym Rynku GPW zadebiutowały ETF-y LYXOR ETF DAX oraz LYXOR ETF S&P500. Emitentem jest spółka Multi Units Luxemburg. 6.07 debiut Jastrzębskiej Spółki Węglowej. To największa oferta akcji przeprowadzona przez Skarb Państwa w roku 2011, czwarte co do wielkości IPO w historii GPW oraz czwarta największa oferta po 3 kwartałach 2011 r. w Europie. Wartość oferty wyniosła 5,37 mld złotych. Na akcje spółki JSW zapisało się ok. 170 tys. Polaków. 21.07 zadebiutowały na GPW warranty i nowe serie certyfikatów strukturyzowanych wyemitowanych przez Raiffeisen Centrobank AG. W sumie jednego dnia na GPW przybyło 117 nowych instrumentów finansowych, w tym 90 warrantów opcyjnych i 27 certyfikatów strukturyzowanych (bonusowych i dyskontowych). 30.08 4. rocznica uruchomienia rynku New- Connect. Rocznica zbiegła się z debiutem 300. spółki na alternatywnym rynku akcji GPW. 30.09 minęły 2 lata od uruchomienia rynku Catalyst. Po 2 latach działalności na Catalyst notowanych było 185 serii obligacji komunalnych, korporacyjnych i spółdzielczych, o wartości 35 mld zł. Papiery dłużne wprowadziło na rynek 90 emitentów z Polski i zagranicy. 19.10 Rada Giełdy uchwaliła jednolity tekst Statutu Spółki, wyraziła zgodę na nabycie akcji Towarowej Giełdy Energii SA oraz uchwaliła zmiany w Dobrych praktykach spółek notowanych na GPW 2.11 poszerzenie oferty GPW o kontrakty terminowe na akcje kolejnych 4 spółek. 8.11 zawarcie umowy nabycia akcji Towarowej Giełdy Energii SA. 22.11 na rynku Catalyst zadebiutowały pierwsze obligacje notowane w obcej walucie euro obligacje wyemitowane przez PKO Bank Polski. 28.11 do obrotu zostały wprowadzone pierwsze kontrakty na akcje zagranicznej spółki - Kernel Holding. W obrocie giełdowym znajduje się w sumie osiemnaście kontraktów na akcje. 28.11 na Głównym Rynku GPW zadebiutowała pierwsza spółka z Bułgarii SOPHARMA AD. 1.12 GPW rozpoczęła obliczanie indeksu WIGPlus, który umożliwia śledzenie koniunktury w grupie najmniejszych spółek notowanych na Głównym Rynku GPW. 6.12 podjęcie uchwały o emisji obligacji GPW, rozpoczęcie procesu emisyjnego i złożenie prospektu emisyjnego. 15.12 wprowadzono do obrotu Certyfikaty TURBO - nowatorski na polskim rynku rodzaj instrumentów finansowych lewarowane certyfikaty z knock outem (barierą). Emitentem tych instrumentów jest Raiffeisen Centrobank AG. Do obrotu trafiło 31 serii certyfikatów lewarowanych opartych na kursach 10 instrumentów notowanych na GPW. 368
Dodatkowe dni bez sesji w 2012 r. Giełda działa codziennie od poniedziałku do piątku, z wyjątkiem następujących dni w 2012 r.: 6 stycznia (piątek) 6 kwietnia (piątek) 9 kwietnia (poniedziałek) 1 maja (wtorek) 3 maja (czwartek) 7 czerwca (czwartek) 15 sierpnia (środa) 1 listopada (czwartek). 24 grudnia (poniedziałek) 25 grudnia (wtorek) 26 grudnia (środa) 31 grudnia (poniedziałek) 369