MATERIAŁY SZKOLENIOWE Podyplomowe Studia Systemy informatyczne w logistyce ELEKTRONICZNE PLATFORMY LOGISTYCZNE OBSŁUGI PRZEDSIĘBIORSTW Z WYKORZYSTANIEM KONCEPCJI integracji zewnętrznych usług logistycznych 4PL i 5PL - zarządzenie projektami wdrożenia PROWADZĄCY: Marcin Pieleszek Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Usługi logistyczne 4 PL, 5 PL - wprowadzenie Konkurencja i procesy globalizacji na rynkach światowych skłaniają przedsiębiorstwa do ciągłego poszukiwania możliwości obniżki kosztów, zwiększania udziałów w rynku i podnoszenia swojej wartości. Outsourcing i budowanie partnerskich relacji w łańcuchach dostaw stały się podstawowymi sposobami budowania przewagi konkurencyjnej. W obszarze usług logistycznych outsourcing doprowadził do powstania na rynku przedsiębiorstw zwanych 3PL (Third Party Logistic Provider). Rozszerzanie działalności na rynki wschodzące pro-wadzi do wzrostu zapotrzebowania na usługi logistyczne oraz do zwiększonego zainteresowanie usługami typu 3PL. Rynek partnerów logistycznych dynamicznie rozwija się, co zostało potwierdzone w cytowanych wynikach badań firmy Accenture. Kolejnym etapem ewolucji usług outsourcingu w zakresie logistyki jest przejście od 3PL do 4 PL (Fourth Party Logistics), czyli do integratora łańcuchów dostaw, obejmującego planowanie, koordynację i kontrolę sieci dostaw. Przeanalizowane przypadki z praktyki ukazują procesy przekształceń usług logistycznych oraz korzyści, jakie odnoszą klienci kupujący te usługi. Outsourcing, czyli zlecanie niektórych czynności do realizacji przez podmioty na zewnątrz przedsiębiorstwa i podejmowanie długookresowej współpracy partnerskiej, z wielu różnorodnych powodów przyczynia się do wzrostu wartości firmy, redukcji kosztów, zamierzonej transformacji przedsiębiorstwa, przezwyciężenia wewnętrznych braków, redukcji zapasów, przyspieszenia rotacji, poprawy płynności i wielu innych korzyści (zarówno materialnych jak i niematerialnych). Outsourcing jest koncepcją, na podstawie której powstały usługi realizowane przez partnerów logistycznych określanych mianem 3 PL (Third Party Logistics Service Providers). 3PL jest więc wyspecjalizowanym operatorem świadczącym kompleksowe usługi, w skład których mogą wchodzić spedycja, transport i magazynowanie oraz szeroka gama usług tzw. value-added-services, czyli podnoszących wartość produktów. Na początku definicje określały 3PL jako organizację, która realizuje działania w imieniu wysyłającego, które przynajmniej zawierają magazynowanie i transport [1]. Skrót 3PL wykorzystywany jest również do określenia rodzaju usług logistycznych i wówczas w języku angielskim określa się je jako Third Party Logistics. Rola firm określanych mianem 3PL systematycznie wzrasta we współczesnej gospodarce. Jako dostawcy profesjonalnych usług logistycznych, mających odpowiednie umiejętności, zasoby rzeczowe, siłę roboczą i wyposażenie techniczne, zyskały one akceptację odbiorców i stały się integralną częścią ich łańcuchów dostaw. 1
Rysunek Trendy na rynku globalnym zmiany modelu dla usług logistycznych Kolejnym etapem ewolucji usług outsourcingu w zakresie logistyki było przejście od 3PL do 4 PL (Fourth Party Logistics), czyli do integratora wzdłuż łańcuchów dostaw, obejmujących planowanie, koordynację i kontrolę sieci dostaw. Tego rodzaju działalność można w skrócie scharakteryzować jako koncepcję, w której przedsiębiorstwo typu 4PL stanowi ogniwo koordynujące pomiędzy klientem a wszystkimi jego potencjalnymi i rzeczywistymi dostawcami usług logistycznych. Na rysunku (na stronie poprzedniej) przedstawiono zmiany modeli biznesowych w zarządzaniu międzynarodowymi operacjami logistycznymi. Następnym etapem ewolucji operatora logistycznego po 4PL jest 5PL. 2
Zarządzenie projektami wdrożenia platform dla usług 4 PL, 5 PL Konfigurowanie projektów w programie Project Program Microsoft Project oferuje funkcje ułatwiające tworzenie i konfigurowanie projektów. Dostępny jest intuicyjny i dobrze zorganizowany interfejs użytkownika ze Wstążką i widokiem Backstage pakietu Microsoft Office. Polecenia z podpowiedziami wizualnymi są rozmieszczone na kartach i w grupach, uporządkowanych w sposób intuicyjny i logiczny na Wstążce. Polecenia na Wstążce ułatwiają dodawanie zadań i zasobów do planu projektu, edytowanie informacji dotyczących projektów i definiowanie niestandardowego kalendarza stosowanego w odniesieniu do projektu lub do specyficznych zadań i zasobów. Opcje dostępne w widoku Backstage umożliwiają tworzenie, zapisywanie i udostępnianie planu projektu. W programie Project uwzględniono również funkcję planowania kontrolowaną przez użytkownika, ułatwiającą ręczne planowanie zadań przy użyciu dostępnych informacji. Można utworzyć plan, dokumentując wątpliwości, które często występują na początkowym etapie projektu, i określając w sposób ogólny szacowany czas realizacji projektu. Ponadto program Project oferuje różne opcje widoku umożliwiające przeglądanie i udostępnianie ważnych informacji związanych z kosztami i planowaniem, dotyczących zadań i zasobów projektów. W programie Project uwzględniono kilka metod tworzenia projektu, takich jak skorzystanie z istniejącego planu projektu, skoroszytu programu Microsoft Excel, listy zadań programu SharePoint lub szablonów dostępnych w witrynie Office.com. Można również skopiować listę zadań z innego programu, takiego jak Microsoft Excel lub Microsoft Word, i wkleić go do programu Project, zachowując formatowanie dokumentu źródłowego. 3
Korzystając z poleceń na Wstążce, można określać informacje dotyczące projektów i dodawać zadania. Można organizować plan projektu, dodając zadania sumaryczne i zadania punktów kontrolnych. Po utworzeniu planu można zapisać go w formacie programu Project, formatach obsługiwanych przez poprzednie wersje programu Microsoft Project, jako szablon lub plik PDF. Podczas zapisywania planu projektu można również określić ustawienia zabezpieczeń. Na przykład można uniemożliwić dowolnej osobie modyfikowanie pliku, konfigurując go jako plik tylko do odczytu. W programie Project można również dodawać zadania zaplanowane ręcznie. Można dodać dostępne szczegóły zadania i dodać tekst zastępczy dla brakujących informacji. Zadania zaplanowane ręcznie zapewniają większą elastyczność wpisywania dostępnych informacji oraz lepszą kontrolę zadań wymaganych w określonych terminach. Planowanie zadań kontrolowane przez użytkownika lub automatycznie Planowanie kontrolowane przez użytkownika (ręczne) jest nową funkcją wprowadzoną w programie Project 2010. W poprzednich wersjach programu Microsoft Project, data rozpoczęcia, data zakończenia i czas trwania zawsze obliczano automatycznie na podstawie czynników takich jak relacje zadań, współzależności, ograniczenia i kalendarze. W programie Project zadania dodawane przez użytkownika są domyślnie zaplanowane ręcznie. Można określić dla zadania ustawienia czasu trwania, daty rozpoczęcia i daty zakończenia zdefiniowane przez użytkownika. W przypadku zadań zaplanowanych ręcznie użytkownik może wpisać dostępne informacje, takie jak daty rozpoczęcia lub zakończenia albo czas trwania zadania. W przypadku niedostępnych informacji można dodać tekst zastępczy. Planowanie ręczne ułatwia skonfigurowanie wszystkich ustawień projektu. Oznacza to, że można rozpocząć planowanie projektu od czasów trwania wysokiego poziomu dla zadań sumarycznych, a następnie dodać podzadania. Podczas dodawania podzadań można śledzić bufor między czasem trwania zadania sumarycznego a całkowitym czasem trwania jego podzadań. Program Project nie zmienia automatycznie wartości określonych przez użytkownika dla zadań zaplanowanych ręcznie, jednak ostrzega, jeżeli mogą być one przyczyną potencjalnych problemów z planowaniem. Na przykład, jeżeli zadania poprzednika są opóźnione, szczegóły zadania, takie jak data rozpoczęcia, data zakończenia i czas trwania, dla zadań zaplanowanych ręcznie pozostają takie same. Czerwona linia falista pojawia się na dacie, sygnalizując potencjalny problem w harmonogramie. Następnie rozwiąż problem, klikając prawym przyciskiem myszy linię falistą i wybierają jedno z działań zaradczych. 4
Dodawanie zasobów materiałowych i kosztowych W programie Project oprócz zasobów pracy można dodawać zasoby materiałowe i kosztowe wymagane do realizacji projektu. Zasoby materiałowe są związane z materiałem lub dostawami zużywanymi, wymaganymi do wykonania zadania. Na przykład zasoby materiałowe, takie jak papier i kasety do drukarki, są wymagane do opracowania materiałów marketingowych. Podobnie w projekcie inżynieryjnym lub budowlanym cement i stal to przykłady zasobów materiałowych. W przypadku niektórych projektów te zasoby stanowią znaczą część kosztu projektu. Zasoby materiałowe zawierają składnik kosztu, jednak nie wpływają na harmonogram projektu. Zasoby kosztowe reprezentują różne wydatki związane z zadaniem (np. przejazdy, zakwaterowanie lub szkolenie). Zasoby kosztowe również nie wpływają na harmonogram. Zasoby materiałowe i kosztowe można dodawać przy użyciu widoku Arkusz zasobów. Podczas obliczania kosztu zadania program Project uwzględnia zasoby pracy oraz zasoby materiałowe i kosztowe, używane do wykonania zadania. 5
Przydzielanie zasobów do zadań 6
Bilansowanie zasobów Zapisywanie planu bazowego 7
Raportowanie wykonania projektu Dodawanie nowej kolumny do widoku Wykres Gantta Wpisywanie stopnia zaawansowania wykonia poszczególnych zadań. 8
Raportowanie kosztów projektu Uruchomienie raportów wizualnych Raport Koszt według planu bazowego 9