PROJEKT LivOrg. Praktyki krajowe wspierające transfer doświadczeń projektu LivOrg



Podobne dokumenty
LLP IT-LEONARDO-LMP

LLP IT-LEONARDO-LMP

Przekształcanie tradycyjnych gospodarstw rolnych w farmy ekologiczne. Nowe metody kształcenia i przekazywania wiedzy międzypokoleniowej

LLP IT-LEONARDO-LMP

LIVORG. Piąte spotkanie i Seminarium Końcowe w Tartu w Estonii, listopada 2015 r.

PROJECT. Krajowe doświadczenia w procesie oceny efektów kształcenia

ROLA PARTNERSTW STRATEGICZNYCH I MOBILNOŚCI W PROGRAMIE ERASMUS+

Erasmus+ Kształcenie i szkolenia zawodowe

Europejski system przenoszenia i akumulowania osiągnięć w kształceniu i szkoleniu zawodowym (ECVET)

ERASMUS+ Erasmus+ Kształcenie i szkolenia zawodowe Leonardo da Vinci

System wsparcia w pozaformalnym i nieformalnym uczeniu się osób o niskich kwalifikacjach prezentacja projektu SkillsUp


Kształcenie i szkolenia zawodowe


Program Leonardo da Vinci

Projekty partnerskie

Rezultaty projektów transferu innowacji. Warszawa, 17 czerwca 2013

Projekty mobilności kadry edukacji szkolnej

Proces selekcji i kryteria oceny jakościowej wniosków Projekty Partnerskie 2013

-ogólna charakterystyka i zasady finansowania

Program Erasmus + Kształcenie i szkolenia zawodowe

AKCJA 2 Partnerstwa Strategiczne. Fundacja Rozwoju Społeczeństwa Przedsiębiorczego

Partnerstwa strategiczne w dziedzinie szkolnictwa wyższego ogólna charakterystyka. Małgorzata Członkowska-Naumiuk

Doskonalenie zawodowe nauczycieli I Podstawa prawna

Wewnątrzszkolny system doradztwa edukacyjno - zawodowego w Zespole Szkół im. Powstańców Wlkp. w Borku Wlkp. w roku szkolnym 2015/2016

Wykorzystanie założeń systemu ECVET w projektach mobilności edukacyjnej oraz w tworzeniu programów szkoleń zawodowych

Wsparcie nauki i szkolnictwa wyższego w nowej perspektywie finansowej UE na lata

Vocational Competence Certificate

Erasmus+ Edukacja dorosłych to sektor realizujący Akcje 1 i 2 programu Erasmus+ w odniesieniu do niezawodowej edukacji osób dorosłych.

Instytucje otoczenia biznesu a fundusze strukturalne

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ 1) z dnia r. w sprawie szkoleń na asystenta rodziny

NEWSLETTER WYDANIE 4 październik Drogi CZYTELNIKU, Mamy zaszczyt zaprezentować Projekt Europejski

PROJEKT TECLO. Fundacja Rozwoju Przedsiębiorczości, Partner Projektu

PROGRAM WSPIERAJĄCY EDUKACJĘ, SZKOLENIA, MŁODZIEŻ I SPORT NA LATA

NAMA Numeracy for Advanced MAnufacturing Projekt nr PL01-KA Umiejętności numeryczne zaawansowanego sektora przemysłowego

Możliwości dofinansowania realizacji projektów z programu Erasmus+

Erasmus+ Program Unii Europejskiej w dziedzinie edukacji, szkoleń, młodzieży i sportu na lata

GMINA OTYŃ. Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Prezentacja programu Leonardo da Vinci

Program Edukacja (MF EOG ) Working together for a green, competitive and inclusive Europe

Uchwała Nr 72 Komitetu Monitorującego Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata z dnia 24 czerwca 2016 roku

WEWNĘTRZNY SYSTEM ZARZĄDZANIA JAKOŚCIĄ W WSEI

Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji.

Program Erasmus+ będzie wspierał:

Zasadniczym celem programu jest przyczynienie się do:

Finasowanie Oświaty w perspektywie Środki UE.

Erasmus+ Młodzież. Akcja 2. Budowanie potencjału w dziedzinie młodzieży

EFEKTYWNE SZKOLNICTWO ZAWODOWE JAKO ELEMENT NOWOCZESNEJ GOSPODARKI

Umowa pomiędzy beneficjentem a uczestnikiem

Program Leonardo da Vinci

Warsztaty dotyczące realizacji systemu ECVET w projektach mobilności w sektorze Kształcenie i Szkolenie Zawodowe

4C. III MODUŁ. PROJEKT EWALUACJI PROGRAMU ROZWOJU SZKOŁY

Erasmus+ Erasmus+ Szkolnictwo wyższe Erasmus

Realizacja systemu ECVET w projektach mobilności Leonardo da Vinci Warszawa 10 czerwca 2014 r. Krzysztof Świerk Zespół Ekspertów ECVET

WYTYCZNE DOTYCZĄCE KWALIFIKACJI NA SZKOLENIE

Luki kompetencyjne w kształceniu zawodowym" Piotr Cymanowski E mail:

ECVET jako narzędzie polityki europejskiej na rzecz uczenia się przez całe życie. W poszukiwaniu synergii. Horacy Dębowski

Project Management at schools. Nauczanie zorientowane na projekty w szkołach ponadpodstawowych

Europejski System Transferu Osiągnięć w Kształceniu i Szkoleniu Zawodowym (ECVET) Wojciech Stęchły Instytut Badań Edukacyjnych

PROJEKTOWANIE PROGRAMU STUDIÓW W OPARCIU O EFEKTY KSZTAŁCENIA W WARUNKACH ISTNIENIA RAM KWALIFIKACJI

Strategia EUROPA 2020 i wyzwania stojące przed edukacją. dr Violetta Florkiewicz

SZKOLNY PROGRAM DORADZTWA ZAWODOWEGO PUBLICZNEGO GIMNAZJUM W KOBIÓRZE

PROGRAM PRAKTYKI DLA STUDENTÓW WYDZIAŁU PRZYRODNICZEGO

Warszawa 2 lipca Projekt AWAKE Obudź się! Aktywne starzenie się oparte na wiedzy i doświadczeniu - program Grundtvig

POWIATOWY PROGRAM PRZECIWDZIAŁANIA BEZROBOCIU, PROMOCJI ZATRUDNIENIA ORAZ AKTYWIZACJI LOKALNEGO RYNKU PRACY - DO 2020 ROKU

PL Zjednoczona w różnorodności PL A8-0079/160. Poprawka 160 Isabella Adinolfi, Rosa D'Amato w imieniu grupy EFDD

Załącznik nr 1 do Uchwały nr 41/2016r. KM RPOWŚ z dnia r.

"Young Academic Entrepreneurs" - projekt mobilności LLP/LDV VETPRO

Program Operacyjny Kapitał Ludzki Plan Działania na rok Priorytet IX. Biuro Koordynacji Projektów Oddział Projektów Społecznych

Numer Projektu PL1-LEO

STRUKTURA ORGANIZACYJNA WSCHODNI SOJUSZ MOTORYZACYJNY. WSM to stowarzyszenie osób fizycznych oraz firm wspierających tych członków

Erasmus+ Erasmus+ Szkolnictwo wyższe Erasmus

Założenia systemu ECVET. Horacy Dębowski, Tarnobrzeg, eksperciecvet.org.pl

Działanie 9.1 Wyrównywanie szans edukacyjnych i zapewnienie wysokiej jakości usług edukacyjnych świadczonych w systemie oświaty

INNOWACYJNY MODUŁ PROGRAMOWY DLA PRZEDMIOTU PODSTAWY PRZEDSIĘBIORCZOŚCI

W kierunku integracji systemu kwalifikacji w Polsce: rola szkolnictwa wyższego i szanse rozwoju

III. Moduł: Organizacja procesu monitorowania w szkole

Zarządzanie innowacją Adaptacja i zastosowanie sprawdzonych rozwiązań hiszpańskich na gruncie polskim

LLP IT-LEONARDO-LMP

Możliwości wsparcia regionalnych specjalizacji w latach

Program Operacyjny Kapitał Ludzki

EFEKTY UCZENIA SIĘ: ! określają co student powinien wiedzieć, rozumieć oraz zrobić potrafić. ! m uszą być mierzalne, potwierdzone w i proc ud

Zintegrowany System Kwalifikacji szansa i wyzwanie dla przedsiębiorców

Nowa specjalność Zarządzanie badaniami i projektami Research and Projects Management

PROGRAM OPERACYJNY ROZWOJU OBSZARÓW WIEJSKICH

Dlaczego ten projekt OPEN ONLINE CATALOGUE OF INTERCULTURAL TOOLS FOR VET TRAINERS

Podniesienie jakości nauczania. Kształcenie u uczniów kompetencji kluczowych. Otwarcie szkoły na współpracę z całym środowiskiem.

Erasmus+ Erasmus+ Edukacja dorosłych Grundtvig

2. Kompleksowo trwale przyczyniają się

Okresowy plan ewaluacji Regionalnego Programu Operacyjnego. Województwa Podkarpackiego na lata na rok 2013

Erasmus r r. Erasmus+ Szkolnictwo wyższe Erasmus

Monitoring wskaźników produktów i rezultatów

Erasmus+ Młodzież. Akcja 2. Budowanie potencjału w dziedzinie młodzieży

Projekt e-virtue: metodologia i główne rezultaty

PODEJŚCIE STRATEGICZNE >>

Rola samorządu terytorialnego w realizacji ponadnarodowych projektów edukacyjnych w programie Erasmus+

Zespół Szkół im. gen. Sylwestra Kaliskiego w Górze

3. Krótki opis nowatorskich rozwiązań organizacyjnych oraz metodycznych:

Założenia Regionalnego Programu Operacyjnego na lata w kontekście wsparcia szkolnictwa wyższego oraz infrastruktury B+R

Transkrypt:

PROJEKT LivOrg Praktyki krajowe wspierające transfer doświadczeń projektu LivOrg

Projekt: Zbiór zadań: Partner wiodący: Autor tłumaczenia: Typ Dokumentu: Projektowanie i testowanie nowych ram kształcenia i szkolenia zawodowego w celu transferu i uznania umiejętności ekologicznego zarządzania zwierzętami hodowlanymi w Europie (LivOrg) WP 8 - KOMPENDIUM EkoConnect e.v. (DE) Fundacja Instytut Badań nad Demokracją i Przedsiębiorstwem Prywatnym Raport Nr Produktu: D 29 Status: Nazwa pliku: Oficjalny WP8_D29_ LivOrg Compendium 1

Spis treści 1. WSTĘP 1.1. Projekt LivOrg str. 3 1.2. Cele ogólne i szczegółowe str. 5 1.3. Kontekst i uczestnicy str. 5 1.4. Struktura dokumentu str. 6 2. PROJEKT LivOrg I SYSTEM ROLNICTWA EKOLOGICZNEGO 2.1. Dlaczego powstał program kształcenia i szkolenia zawodowego w zakresie ekologicznego zarządzania zwierzętami hodowlanymi w praktyce str. 7 3. SEKTOR EKOLOGICZNEGO ZARZĄDZANIA ZWIERZĘTAMI HODOWLANYMI: MOŻLIWOŚĆ TRANSFERU OSIĄGNIĘĆ W RAMACH KSZTAŁCENIA I SZKOLENIA ZAWODOWEGO 3.1. Krajowe studia przypadku LivOrg str. 10 Przygotowanie i wdrożenie na poziomie krajowym szkolenia zawodowego w zakresie ekologicznego zarządzania zwierzętami hodowlanymi w praktyce Transfer i odniesienie treści nowego i innowacyjnego programu nauczania do NQF/RQF lub innych odpowiednich narzędzi krajowych w przedmiotowym sektorze 4. SYSTEM ROLNICTWA EKOLOGICZNEGO I ROZWIJANIE DUCHA PRZEDSIĘBIORCZOŚCI W EUROPIE 4.1. Potencjalny wpływ i efekt mnożnikowy projektu: wnioski na poziomie krajowym str. 56 5. PODSUMOWANIE 5.1. Główne wnioski str. 68 5.2. Rekomendacje str. 71 2

1. WSTĘP 1.1. Projekt LivOrg Opis projektu: - Program Unii Europejskiej (Leonardo da Vinci Wielostronny Projekt Rozwoju Innowacji) - Czas trwania: 01.12.2013 31.01.2016 - Główne działania i rezultaty: o Stworzenie pilotażowego programu kształcenia i szkolenia zawodowego Specjalista ds. Ekologicznego zarządzania zwierzętami hodowlanymi dla ekologicznej produkcji zwierzęcej: Program Nauczania składa się z czterech jednostek szkoleniowych i może być dostosowany do następujących grup docelowych: a) absolwenci szkół średnich w celu dalszej edukacji w zakresie rolnictwa ekologicznego; b) absolwenci szkół średnich w celu ponownego przeszkolenia, reorientacji i przejścia na rolnictwo ekologiczne, bez limitu wieku; c) osoby bezrobotne w sektorze rolnictwa (poziom 4 EQF 1 ). Opracowanie i wdrożenie programu kształcenia i szkolenia zawodowego pomoże zrealizować ambitne cele w obszarze bezrobocia, edukacji i włączenia społecznego postawione w strategii Europa 2020. o Podnosząc świadomość w zakresie ekologicznego zarządzania zwierzętami hodowlanymi, projekt LivOrg przyczynia się również do realizacji celów Europejskiego planu działań na rzecz rolnictwa ekologicznego i żywności wytwarzanej ekologicznie (Komisja Europejska 2004, COM(2004) 415 końcowy). o Opracowanie i wdrożenie Kursu Pilotażowego składającego się z 80 godzin nauki w 4 krajach partnerskich (Estonia, Niemcy, Grecja i Włochy) w celu przetestowania opracowanych programów nauczania. o Opracowanie metod doradczych a) w celu wspierania przekazywania z rodziców na dzieci obowiązków zarządzania przedsiębiorstwem i stymulowania indywidualnych ukrytych umiejętności przedsiębiorczych; b) w celu wspierania przedstawicieli mniejszości etnicznych w przekształcaniu ich konwencjonalnych gospodarstw rolnych na ekologiczne, aby rozwijać ich umiejętności ekologicznej hodowli zwierząt. Każde Laboratorium doradcze składa się z 80 godzin nauki. Laboratoria zrealizowano w dwóch krajach (Polska i Hiszpania), aby przetestować opracowane Programy Nauczania. o Platforma e-learningowa: Trwający 5 godzin kurs e-learningowy został opracowany w celu zaprezentowania przykładów najlepszych praktyk w zakresie ekologicznej hodowli zwierząt w czterech krajach partnerskich. Kurs e-learningowy był częścią nauczania mieszanego. Jego treść jest dostępna dla 1 ang. European Qualifications Framework Europejskie Ramy Kwalifikacji 3

wszystkich uczestników Kursów Pilotażowych poprzez internetową platformę e-learningową. Uczniowie mogą przyswajać wiedzę, pracując z nią samodzielnie, w dowolnym czasie i miejscu. o Portfolio Ewaluacji i Walidacji: Portfolio jest dokumentem opisującym instrumenty służące uznaniu i walidacji efektów uczenia się osiągniętych w wyniku realizacji Kursów Pilotażowych i Laboratoriów w ramach projektu LivOrg oraz metodologie prawidłowego stosowania tych instrumentów. Są one oparte na przetestowanych zasadach i koncepcjach, które zapewniają korzystne warunki do stopniowej adaptacji kwalifikacji kształcenia i szkolenia zawodowego do systemu ECVET 2 poprzez opracowanie zestawu wskaźników dla każdej umiejętności możliwej do przekazania. Portfolio zawiera także zestaw testów, które są łatwe do wypełnienia i metod, które umożliwiają obliczenie rezultatów. Portfolio przedstawia również metodologię testowania w celu właściwej walidacji efektów uczenia się każdej umiejętności możliwej do przekazania, a także w celu ewaluacji indywidualnych postępów ucznia. Mamy nadzieję, że Portfolio przyczyni się do stworzenia europejskiego systemu uznawania kompetencji zdobytych na drodze kształcenia nieformalnego i pozaformalnego, a także do zapewnienia podstaw walidacji i uznawania efektów uczenia się oraz transferu punktów ECVET. Podsumowując, celem Portfolio jest ułatwienie zainteresowanym instytucjom zdefiniowania dotychczasowych osiągnięć uczniów w odniesieniu do wymagań dla danej kwalifikacji. o Grupa zadaniowa ds. Ekologicznej hodowli zwierząt została utworzona w każdym kraju partnerskim, aby włączać i informować interesariuszy reprezentujących instytucje biznesowe i edukacyjne o działaniach i rezultatach projektu. o Stworzenie Kompendium LivOrg jako podsumowania programów szkoleniowych i systemu walidacji transferu umiejętności i wiedzy w zakresie ekologii. o Realizacja dwóch spotkań upowszechniających w każdym z sześciu krajów partnerskich, aby zaprezentować i objaśnić rezultaty projektu i przetestowane programy nauczania. o Stworzenie Lekcji Video w języku angielskim i językach narodowych partnerów w celu zaprezentowania i upowszechniania opracowanych programów szkolenia, jak również korzyści płynących z ich realizacji. o Stworzenie i wykorzystanie sieci mediów społecznościowych w celu informowania młodych ludzi, uczniów, nauczycieli i osób zainteresowanych ekologiczną produkcją zwierzęcą: np. Facebook (https://www.facebook.com/groups/220075864857744/?fref=ts), strona internetowa projektu (www.livorg.eu), Twitter i strony internetowe partnerów. o Program Erasmus dla Młodych Przedsiębiorców : Każdy partner wspiera trzech początkujących lub przyszłych przedsiębiorców z sektora rolnictwa ekologicznego w aplikowaniu o wsparcie w ramach programu Erasmus dla Młodych Przedsiębiorców. 2 ang. European Credit System for Vocational Education and Training Europejski system akumulowania i przenoszenia osiągnięć w kształceniu i szkoleniu zawodowym 4

1.2. Cele ogólne i szczegółowe - Podnoszenie świadomości w zakresie ekologicznego zarządzania zwierzętami hodowlanymi, aby zaspokoić potrzeby sektora i twórców polityk w zakresie poprawy konkurencyjności sektora ekologicznego względem rolnictwa konwencjonalnego w Unii Europejskiej. - Rozszerzenie zakresu działań Sojuszu na rzecz umiejętności sektorowych, wzmacniając tym samym efektywną współpracę pomiędzy rolnikami ekologicznym i a interesariuszami. - Opracowanie i realizacja Programu Nauczania w konkretnym sektorze, składającego się z wysokiej jakości jednostek kształcenia i szkolenia zawodowego w zakresie ekologicznego zarządzania zwierzętami hodowlanymi, ściśle związanego z systemami EQF i ECVET. - Poprawa jakości szkolenia w zakresie ekologicznej hodowli zwierząt poprzez opracowanie innowacyjnych treści, metod i procedur odpowiednich dla kształcenia i szkolenia zawodowego. 1.3. Kontekst i uczestnicy - Do Konsorcjum LivOrg należy 7 partnerów z 6 krajów europejskich o różnych doświadczeniach i specjalizacjach, np. realizacja kształcenia i szkolenia zawodowego, szkolnictwo wyższe, rolnictwo ekologiczne, doradztwo dla biznesu. Te zróżnicowane doświadczenia i specjalizacje były bardzo pomocne i przyczyniły się do osiągnięcia celów projektu i skutecznego wdrożenia działań projektowych. - Liderem projektu LivOrg jest włoska organizacja non-profit ERIFO Entre per la Ricerca la Fromazione założona w 2000 r. w Rzymie. Jest placówką kształcenia i szkolenia zawodowego akredytowaną przez region Lazio w zakresie jakości kształcenia oraz przez Ministra Edukacji Publicznej w zakresie personelu szkolnego. ERIFO nawiązało wiele kontaktów na swoim obszarze, np. współpraca z UNCI Lazio (Krajowy Związek Spółdzielni) w zakresie kształcenia ustawicznego pracowników. - Partnerzy: o EkoConnect Międzynarodowe Centrum Rolnictwa Ekologicznego w Europie Centralnej i Wschodniej (Niemcy) jest organizacją non-profit założoną przez ekspertów do spraw rolnictwa w 2003 r. w Dreźnie. EkoConnect działa na rzecz zrównoważonego rozwoju sektora rolnictwa ekologicznego w Europie, zwłaszcza Wschodniej i Centralnej. o ENFAP Toscana (Włochy) jest regionalną agencją szkolenia zawodowego należącą do Krajowego Związku Handlowego U.I.L. ENFAP jest organizacją nonprofit działającą od 1964 r. w Toskanii, oferującą m.in. szkolenie i doradztwo zawodowe. o Estoński Uniwersytet Przyrodniczy (EMU) jest jedyną szkołą wyższą w Estonii, która w swoich działaniach akademickich i badawczych na pierwszym miejscu stawia zrównoważony rozwój zasobów naturalnych niezbędnych do życia człowieka, a także do zachowania dziedzictwa i środowiska naturalnego. o INFODEF Instytut Promocji Rozwoju i Szkolenia (Hiszpania) jest instytucją założoną w celu zapewnienia doradztwa i zarządzania projektami w obszarze 5

rozwoju kwalifikacji zawodowych, rozwoju lokalnego, a także promocji przedsiębiorczości, wiedzy nt. środowiska socjoekonomicznego i zarządzania projektami europejskimi i międzynarodowymi. o Śródziemnomorski Instytut Agronomiczny w Chanii (MAICh) (Grecja) jest częścią Międzynarodowego Centrum Zaawansowanych Śródziemnomorskich Studiów Agronomicznych (CIHEAM), międzyrządowej organizacji skupiającej trzynaście krajów członkowskich z basenu Morza Śródziemnego, której celem jest rozwój współpracy naukowej poprzez zapewnienie kształcenia podyplomowego, badań i szkoleń w zakresie ekonomii, zarządzania oraz stosowanych nauk przyrodniczych, technicznych i środowiskowych związanych z obszarami wiejskimi. o Fundacja Instytut Badań nad Demokracją i Przedsiębiorstwem Prywatnym Krajowej Izby Gospodarczej została założona na początku 1993 r. Jest jednym z pierwszych niezależnych instytutów badawczych w Polsce oraz wiodącym polskim think tankiem. Instytut wspiera reformy rynkowe, rozwój instytucji demokratycznych oraz tworzenie przyjaznego klimatu dla działalności gospodarczej poprzez realizację projektów, prowadzenie niezależnych badań i analiz, edukację i przygotowywanie rekomendacji w zakresie polityk ekonomicznych. 1.4. Struktura dokumentu Ogólnym celem niniejszego dokumentu jest zapewnienie: niezbędnej informacji o tym, jak przygotować innowacyjne treści szkoleniowe, opracować i zrealizować nowy Program Nauczania w zakresie ekologicznego zarządzania zwierzętami hodowlanymi, strategii i metod transferu treści Programu Nauczania do powszechnego użycia, kluczowej informacji o tym, jak zaangażować interesariuszy i ekspertów, ze szczególnym uwzględnieniem Sojuszu na rzecz umiejętności sektorowych, analizy porównawczej dotyczącej podnoszenia poziomu zatrudnienia i kreowania szans biznesowych w rolnictwie ekologicznym ze szczególnym uwzględnieniem kształcenia i szkolenia zawodowego oraz metod uczenia się przez całe życie, w tym również krajowych studiów przypadku i dobrych praktyk LivOrg, opisu strategii, metod, dobrych praktyk i doświadczeń zdobytych przez każdego partnera na poziomie krajowym oraz przez całe Konsorcjum na poziomie europejskim na każdym etapie realizacji projektu, czyli podczas opracowania, przygotowania i wdrożenia Programu Nauczania LivOrg, rekomendacji dla Komisji Europejskiej, Narodowych Agencji, organizacji kształcenia i szkolenia zawodowego, organizacji ekologicznych oraz instytucji promujących projekt w celu wsparcia ich dalszych działań. 6

2. PROJEKT LivOrg I SYSTEM ROLNICTWA EKOLOGICZNEGO 2.1. Dlaczego powstał program kształcenia i szkolenia zawodowego w zakresie ekologicznego zarządzania zwierzętami hodowlanymi w praktyce - Uprawa ekologiczna jest bardzo ważna dla zrównoważonego rolnictwa i produkcji żywności na całym świecie. Dziedziny te powinny być wspierane zgodnie z komunikatem Komisji Europejskiej pt. Innowacje w służbie zrównoważonego wzrostu: biogospodarka dla Europy (Bruksela, 13.2.2012-COM(2012)) oraz Europejskim planem działań na rzecz rolnictwa ekologicznego i żywności wytwarzanej ekologicznie (Komisja Europejska 2004, COM(2004) 415 końcowy). Plan działań opisuje potencjał i zalety ekologicznego systemu produkcji, zwłaszcza w zakresie ochrony środowiska i dobrobytu zwierząt, a także korzystny wpływ na rozwój obszarów wiejskich. W dokumencie napisano, że: rolnictwo ekologiczne może mieć pozytywny wpływ na dobrobyt zwierząt, ponieważ standardy rolnictwa ekologicznego stawiają pewne wymagania w tym obszarze wykraczające poza Potencjał sektora gospodarki przepisy ustawowe. - Według dokumentu Rolnictwo Ekologiczne na Świecie 2012 (www.organic-europe.net) w ciągu ostatnich kilku lat nastąpił znaczący wzrost liczby ekologicznych gospodarstw rolnych, w tym hodowlanych w UE. - Wzrost znaczenia rolnictwa ekologicznego w Europie zderza się z brakiem odpowiednich programów kształcenia i szkolenia zawodowego umożliwiających nauczanie rolnictwa ekologicznego w Europie. - Dostępność i jakość kształcenia i szkolenia zawodowego i innych form transferu wiedzy różnią się znacząco w krajach europejskich. - Rola rolnika w Europie zmienia się. Rolnicy powinni zdobywać nowe umiejętności, aby móc konkurować na rynku. W szerszym kontekście powinni rozwijać swoją przedsiębiorczość, zwłaszcza w zakresie zarządzania ziemią i ochrony środowiska. - Projekt LivOrg dąży do realizacji zapotrzebowania na wysokiej jakości certyfikowane szkolenie, harmonijne i przejrzyste standardy szkolenia oraz kryteria i procedury oceny w sektorze ekologicznego zarządzania Koncepcja i definicja (Program Nauczania) zwierzętami hodowlanymi. - Program nauczania dla szkolenia ekologiczne zarządzanie zwierzętami hodowlanymi w praktyce zostało opracowane na poziomie 4 EQF. Program nauczania podzielono na moduły. Podział ten umożliwia dostosowanie 7

programu do potrzeb różnych grup docelowych, takich jak np. absolwenci szkół średnich w celu dalszej edukacji w zakresie rolnictwa ekologicznego, absolwenci szkół średnich w celu ponownego przeszkolenia, reorientacji i przejścia na rolnictwo ekologiczne, bez limitu wieku, a także osoby bezrobotne w sektorze rolnictwa. - Dlatego Program Nauczania jest odpowiedzią na problemy różnej jakości kształcenia zawodowego, bezrobocia i braku możliwości zatrudnienia wśród młodych specjalistów w dziedzinie rolnictwa, na problem braku powiązań pomiędzy wiedzą rolniczą a praktyką, braku skutecznych procesów wykorzystania badań naukowych i nowych technologii w rolnictwie poprzez edukację rolników w wielu krajach europejskich, a także na zapotrzebowanie na wysokiej jakości certyfikowane szkolenie, harmonijne i przejrzyste standardy szkolenia oraz kryteria i procedury oceny. - Każdy Kurs Pilotażowy składa się z 4 Jednostek Szkoleniowych: 1. Zapobieganie chorobom i alternatywne metody leczenia 2. Karmienie i pomieszczenia inwentarskie w ekologicznej produkcji zwierzęcej 3. Tworzenie Planu Działań Certyfikacji Ekologicznej dla przekształcanej firmy 4. Zasady zdrowia i bezpieczeństwa w ekologicznym zarządzaniu zwierzętami hodowlanymi. - Laboratoria Doradcze składają się z: Organizacja (Program Nauczania) a) Laboratorium 1 (międzyetniczne): 1. Biznes plan dla założenia gospodarstwa ekologicznego 2. Ramy umiejętności przedsiębiorczych i duch przedsiębiorczości w środowisku międzyetnicznego rolnictwa ekologicznego 3. Ramy administracyjne i prawne prowadzenia i zarządzania gospodarstwem ekologicznym b) Laboratorium 2 (międzypokoleniowe): 1. Biznes plan dla dalszego rozwoju gospodarstwa ekologicznego 2. Ramy umiejętności przedsiębiorczych i duch przedsiębiorczości w międzypokoleniowym prowadzeniu gospodarstwa ekologicznego 3. Ramy administracyjne i prawne prowadzenia i zarządzania gospodarstwem ekologicznym Kursy Pilotażowe: 80 godzin 8

- Zajęcia w sali lekcyjnej (30 godzin): tradycyjne sale lekcyjne umożliwiły trenerom i uczniom bezpośredni kontakt w tym samym miejscu i służyły głównie przekazywaniu wiedzy teoretycznej. - Zajęcia na zewnątrz / w gospodarstwach (45 godzin) służyły praktycznemu wykorzystaniu i pogłębieniu zdobytej wiedzy, a także dały uczniom możliwość zapoznania się z gospodarstwami i przedsiębiorstwami ekologicznymi poprzez bezpośredni kontakt z rolnikami i poznanie ich doświadczeń. - E-learning (5 godzin): Uczniowie uczestniczyli w 5-godzinnym kursie e-learningowym, którego tematem było porównanie najlepszych praktyk krajowych (Grecja, Estonia, Niemcy i Włochy) w zakresie ekologicznego zarządzania zwierzętami hodowlanymi. Kurs e-learningowy został udostępniony w Internecie, dzięki czemu każdy uczeń mógł korzystać z niego u siebie w domu lub w swojej organizacji. Uczniowie mogli sami decydować o rytmie nauki i określić swoje indywidualne ścieżki szkoleniowe na podstawie własnych potrzeb i zainteresowań. Realizatorzy e-learningu nie musieli planować, kontrolować, ani prowadzić uczniów przez proces nauki. Treść kursu e-learningowego została opracowana na podstawie zestawu celów szkoleniowych. Kurs przekazuje wiedzę przy pomocy różnych środków przekazu, takich jak prezentacje, obrazy, grafiki, pliki audio oraz oferuje wszelkie możliwe wsparcie (poprzez wyjaśnienia, przykłady, quizy itp.), aby zapewnić samowystarczalność uczniów. Laboratoria: 80 godzin Innowacyjne części i elementy (Program Nauczania) - Zajęcia w sali lekcyjnej (10 godzin): tradycyjne sale lekcyjne umożliwiły trenerom i uczniom bezpośredni kontakt w tym samym miejscu i służyły głównie przekazywaniu wiedzy teoretycznej. - Zajęcia na zewnątrz / w gospodarstwach (20 godzin): dały uczniom możliwość zapoznania się z gospodarstwami i przedsiębiorstwami ekologicznymi poprzez bezpośredni kontakt z rolnikami i poznanie ich doświadczeń. - Inkubator Przedsiębiorczości (50 godzin): Inkubatory przedsiębiorczości wspierają nowo powstałe i początkujące przedsiębiorstwa. Uczestnicy nauczyli się, jak tworzyć indywidualne biznes plany. - Program Nauczania jest wdrażany poprzez nauczanie mieszane metodę kształcenia formalnego, w którym uczeń przynajmniej częściowo korzysta z materiałów cyfrowych lub internetowych, samodzielnie kontrolując czas, miejsce, ścieżkę i tempo nauki. Program Nauczania LivOrg zakłada wykorzystanie takich materiałów w postaci narzędzia e-learningowego, uwzględniając samokontrolę ucznia. - Przewidziano połączenie oceny i nauczania formalnego (w sali lekcyjnej i e-learning) oraz nieformalnego (na zewnątrz). - Moduł e-learningowy. 9

3. SEKTOR EKOLOGICZNEGO ZARZĄDZANIA ZWIERZĘTAMI HODOWLANYMI: MOŻLIWOŚĆ TRANSFERU OSIĄGNIĘĆ W RAMACH KSZTAŁCENIA I SZKOLENIA ZAWODOWEGO 3.1. Krajowe studia przypadku LivOrg Niemcy Przygotowanie i wdrożenie na poziomie krajowym szkolenia zawodowego w zakresie ekologicznego zarządzania zwierzętami hodowlanymi w praktyce Ostateczny Program Nauczania został stworzony w 4 krokach: Zapotrzebowanie na umiejętności 1. opracowanie ramy ogólnej w celu określenia głównej zawartości merytorycznej / specyfikacji krajowej dla wszystkich czterech Jednostek Szkoleniowych Kursów Pilotażowych; 2. przejście od ramy ogólnej do Jednostek Szkoleniowych; 3. określenie umiejętności, wiedzy i kompetencji dla każdej Jednostki; 4. dostosowanie Jednostek Szkoleniowych i zawartości merytorycznej do specyfikacji krajowej stworzenie niemieckiego planu szkoleniowego. Niemieccy eksperci z TOP Team 3 byli zaangażowani we wszystkie 4 kroki. 3 ang. Towards Organic Production Team Zespół Wspierający Produkcję Ekologiczną 10

Jednostka 1 Jednostka 2 Jednostka 3 Jednostka 4 Umiejętności: innowacje i jednostki efektów uczenia się Uczniowie i metody nauczania mieszanego: praktyki krajowe Zaangażowani interesariusze i ich wpływ - Tytuł: Zapobieganie chorobom i alternatywne metody leczenia - treść: zapobieganie chorobom, wpływ systemów produkcji na zdrowie zwierząt, przepisy dot. higieny, najważniejsze choroby, alternatywne metody leczenia - Tytuł: Karmienie i pomieszczenia inwentarskie w ekologicznej produkcji zwierzęcej - treść: prawo UE w zakresie karmienia i pomieszczeń inwentarskich, właściwa pasza dla krów mlecznych i trzody chlewnej, jakość różnych pasz strategia karmienia, ocena różnych systemów pomieszczeń inwentarskich. - Tytuł: Tworzenie Planu Działań Certyfikacji Ekologicznej dla przekształcanej firmy - treść: ramy prawne UE, organy certyfikujące, etapy przekształcania. - Tytuł: Zasady zdrowia i bezpieczeństwa w ekologicznym zarządzaniu zwierzętami hodowlanymi - treść: konkretne ryzyka bezpieczeństwa w gospodarstwie ekologicznym, właściwe użycie sprzętu, substancje dozwolone wg prawa UE. - Wykłady i formalne metody nauczania wykorzystano do przekazania podstawowej wiedzy na temat ekologicznej hodowli zwierząt. - W gospodarstwach rolnych uczniowie mogli zdobyć praktyczne doświadczenie. - Uczniowie lepiej zrozumieli znaczenie ekologicznej hodowli zwierząt i jej potencjał w zakresie produkcji żywności wysokiej jakości podczas zajęć w gospodarstwach niż podczas wykładów. - Tematy poruszone i wyjaśnione przez rolników były lepiej rozumiane, zapamiętane i przyswojone niż wiedza przekazywana podczas wykładów. - Moduł e-learningowy wykorzystano do przedstawienia uczniom najlepszych praktyk krajowych. - Niemieckie Kursy Pilotażowe Ekologiczne zarządzanie zwierzętami hodowlanymi w praktyce odbyły się we współpracy z Uniwersytetem Współpracy Edukacyjnej w Saksonii Akademią Państwową w Dreźnie oraz związkiem rolników Gaea e.v. - Rolnicy ekologiczni byli zaangażowani w nauczanie nieformalne (na zewnątrz). - Przyszły rozwój rolnictwa ekologicznego w ramach programów regularnego kształcenia i szkolenia zawodowego rolników został 11

Wypracowane dobre praktyki Rekomendacje dla przyszłych realizatorów kształcenia i szkolenia zawodowego omówiony przez EkoConnect podczas spotkania upowszechniającego / Grupy Zadaniowej w październiku 2015 r. Główne wnioski dostępne są tutaj. - Proces oceny uczniów na podstawie prezentacji ustnej i raportów pisemnych na zadane tematy wymagał, aby uczniowie samodzielnie pracowali nad danym tematem. Samodzielna praca podniosła zainteresowanie i motywację bardziej niż zwykłe egzaminy. - Uczniowie dobrze zrozumieli przekazany materiał i mogli zastosować nowe informacje podczas przygotowania prezentacji i raportów pisemnych. - Jakość prezentacji ustnych była lepsza niż jakość raportów pisemnych z powodu braku wiedzy o pisaniu naukowym, poprawnym cytowaniu itp. - W wyniku kursu podniosła się gotowość do rozważenia przejścia na rolnictwo ekologiczne / do zastanowienia nad rolnictwem ekologicznym. - Gotowość uczniów do wspierania przejścia na rolnictwo ekologiczne w ich własnych gospodarstwach znacznie się podniosła. - Podnoszenie świadomości, jak ważne jest niezależne karmienie w rolnictwie ekologicznym, jest bardzo ważne, ale też trudne. - Uczniowie lepiej zrozumieli znaczenie ekologicznej hodowli zwierząt i jej potencjał w zakresie produkcji żywności wysokiej jakości podczas zajęć w gospodarstwach niż podczas wykładów. - Tematy poruszone i wyjaśnione przez rolników były lepiej rozumiane, zapamiętane i przyswojone niż wiedza przekazywana podczas wykładów. - Duża liczba zajęć prowadzonych na zewnątrz w ramach kursu jest bardzo ważna, ponieważ uczniowie lepiej przyswajają strukturę / system ekologicznego gospodarstwa rolnego podczas zajęć w gospodarstwie niż podczas wykładów. - Gotowość do rozważenia przejścia na rolnictwo ekologiczne jest dużo większa w gospodarstwie podczas omawiania tematów z rolnikami niż podczas wykładów w sali lekcyjnej. - Przekazywanie wiedzy o systemie kontroli i certyfikacji jest bardzo ważne dla uczniów przyzwyczajonych do konwencjonalnego rolnictwa, aby zrozumieli ogólną koncepcję sektora żywności ekologicznej. - Proces oceny uczniów na podstawie prezentacji ustnej i raportów pisemnych na zadane tematy wymagał, aby uczniowie samodzielnie pracowali nad danym tematem. Samodzielna praca podniosła zainteresowanie i motywację bardziej niż zwykłe egzaminy. 12

Transfer i odniesienie treści nowego i innowacyjnego programu nauczania do NQF 4 /RQF 5 lub innych odpowiednich narzędzi krajowych w przedmiotowym sektorze Ocena efektów uczenia się: opracowane metody Wymagania EQF i ECVET: środki i wskaźniki Możliwość transferu: wpływ i środki podjęte w kraju w celu transferu nowych lub zaadaptowanych programów nauczania zawodowego do Krajowych / Regionalnych Ram Kwalifikacji lub innych odpowiednich dla sektora - Część formalna i nieformalna (w sali lekcyjnej i w gospodarstwie rolnym) zostały ocenione razem. - Ocena odbyła się poprzez prezentacje ustne i raporty pisemne. - Uczniowie mieli za zadanie samodzielnie przygotować i przedstawić ustną prezentację przed klasą. - Uczniowie mogli wybrać jeden z kilku tematów określonych przez trenera. (Tematy te były związane z treścią zajęć w sali lekcyjnej i w gospodarstwie rolnym.) - Zgodnie z rekomendacją Parlamentu Europejskiego i Komisji Europejskiej dotyczącą utworzenia ECVET z czerwca 2009 r. jeden rok formalnego kształcenia i szkolenia zawodowego w pełnym wymiarze godzin odpowiada 60 punktom. - Kurs pilotażowy LivOrg trwa 80 godzin, na które składają się kształcenie i szkolenie formalne i nieformalne i którego celem jest przekazanie uczniom podstawowej wiedzy, umiejętności i kompetencji z zakresu praktycznej pracy w sektorze ekologicznej produkcji zwierzęcej. Po jednym roku lub około 1600 godzinach (8 godzin dziennie, 5 dni w tygodniu, nie licząc 11 tygodni ferii i wakacji) kształcenia formalnego i nieformalnego uczeń może zostać rolnikiem wyspecjalizowanym w rolnictwie ekologicznym. Ta kwalifikacja odpowiadałaby 60 punktom ECVET. - W przypadku realizacji 80 godzin lub 5% godzin odpowiadających całej kwalifikacji Kursu Pilotażowego uczeń zdobędzie 3 punkty ECVET. - W Niemczech dla zawodu rolnik obowiązują Krajowe Ramy Kształcenia i Szkolenia Zawodowego, które na drugim i trzecim roku szkolenia przewidują 80 godzin na naukę rolnictwa alternatywnego. Każdy region ma swój własny program nauczania oparty na NQF, ale koncentrujący się na nieco innych aspektach. - Szkolenie zawodowe dla przyszłych wykwalifikowanych rolników jest zorganizowane jako połączenie formalnych lekcji, szkolenia praktycznego w pracy i programów zawodowych u przedsiębiorców. - Na przykład w Saksonii nauka rolnictwa ekologicznego jest przewidziana na drugim i trzecim roku kształcenia, gdzie ok. 40 godzin przeznacza się na zagadnienia ekologicznej produkcji zwierzęcej i marketingu. - Jeżeli program nauczania stworzony w ramach projektu miałby być włączony do regularnego kształcenia i szkolenia zawodowego 4 ang. National Qualifications Framework Krajowe Ramy Kwalifikacji 5 ang. Regional Qualifications Framework Regionalne Ramy Kwalifikacji 13

narzędzi oraz jak partner zamierza kontynuować procedury po zakończeniu finansowanie UE rolników, to czas przewidziany na szkolenie w zakresie rolnictwa ekologicznego musiałby być zwiększony, a właściwie podwojony. - Przyszły rozwój rolnictwa ekologicznego w ramach niemieckiego systemu kształcenia i szkolenia zawodowego został omówiony przez interesariuszy z Grupy Zadaniowej podczas spotkania upowszechniającego w październiku 2015 r. - EkoConnect utrzymuje bieżące kontakty i prowadzi wymianę doświadczeń z innymi organizacjami zajmującymi się doskonaleniem rolnictwa ekologicznego w ramach niemieckiego systemu kształcenia i szkolenia zawodowego. - Materiały przygotowane w ramach projektu zostaną przekazane instytucjom, które pracują nad doskonaleniem rolnictwa ekologicznego poprzez regularne kształcenie i szkolenie zawodowe. - EkoConnect wykorzysta te materiały do przygotowania kolejnych lekcji w ramach przyszłych projektów, np. ERASMUS+ dla mobilności nauczania. 14

3.2. Krajowe studia przypadku LivOrg - Grecja Przygotowanie i wdrożenie na poziomie krajowym szkolenia zawodowego w zakresie ekologicznego zarządzania zwierzętami hodowlanymi w praktyce Zapotrzebowanie na umiejętności Zapotrzebowanie na umiejętności w ramach profilu zawodowego Specjalista ds. ekologicznego zarządzania zwierzętami hodowlanymi zostało określone przy bezpośrednim wsparciu TOP Team. Zespół pomagał partnerom określić umiejętności, wiedzę i kompetencje dla innowacyjnego Programu Nauczania i zapewnić treść merytoryczną oraz narzędzia dla Laboratoriów. TOP Team wzmacniał sojusz pomiędzy organizacjami kształcenia i szkolenia zawodowego, rynkiem pracy a partnerami społecznymi. Na potrzeby określenia zapotrzebowania na umiejętności na początku projektu stworzono Ramę Kompetencyjną przy pomocy interesariuszy i ekspertów w dziedzinie analizy zapotrzebowania na umiejętności. Wyciągnięte wnioski zostały następnie wykorzystane do określenia potrzebnych umiejętności razem z resztą Konsorcjum. Jednostka 1 Jednostka 2 Jednostka 3 Jednostka 4 Umiejętności: innowacje i jednostki efektów uczenia się Tytuł: Zapobieganie chorobom i alternatywne metody leczenia. Główne umiejętności, wiedza i kompetencje: Tytuł: Przygotowanie i wdrażanie organicznej produkcji zwierzęcej. Główne umiejętności, wiedza i kompetencje: Tytuł: Określenie i wdrożenie różnych procedur wspierających proces skutecznej kontroli ekologicznej w ekologicznym gospodarstwie rolnym. Tytuł: Planowanie i rozwijanie odpowiednich zachowań i podejścia do kwestii zdrowia i bezpieczeństwa w celu zapobiegania i zarządzania ryzykiem podczas ekologicznego zarządzania 15

1. Zrozumienie zagadnień z zakresu zapobiegania chorobom i leczenia w ekologicznej produkcji zwierzęcej; 2. Znajomość chorób, które prowadzą do utraty rentowności; 3. Znajomość dozwolonych substancji czyszczących i dezynfekujących budynki produkcyjne i sprzęt. Główną innowacją jest konceptualizacja ramy nauczania odpowiedniej dla tematu Jednostki. 1. Znajomość zasad ekologicznej produkcji zwierzęcej. 2. Znajomość pasz odpowiednich dla przeżuwaczy i zwierząt monogastrycznych. 3. Przegląd strategii karmienia (w tym wypas i dawkowanie) w ekologicznej produkcji zwierzęcej. 4. Znajomość typów podłoża i pomieszczeń inwentarskich odpowiednich dla różnych gatunków zwierząt. Główną innowacją jest konceptualizacja ramy nauczania odpowiedniej dla tematu Jednostki. Główne umiejętności, wiedza i kompetencje: 1. Zrozumienie ram prawnych UE dla rolnictwa ekologicznego, a także związanego z nimi prawa krajowego. 2. Znajomość głównych ograniczeń i wymagań prawnych w UE dla ekologicznej produkcji zwierzęcej. 3. Znajomość kroków prowadzących do certyfikacji ekologicznej gospodarstwa. 4. Znajomość kosztów certyfikacji i konsekwencji złamania prawa. zwierzętami hodowlanymi. Główne umiejętności, wiedza i kompetencje: 1. Znajomość ryzyk bezpieczeństwa towarzyszących zasadom ekologicznej produkcji zwierzęcej. 2. Zrozumienie przepisów prawa (w tym krajowego). 3. Zrozumienie głównych zasad zarządzania systemem zdrowia i bezpieczeństwa. Główną innowacją jest konceptualizacja ramy nauczania odpowiedniej dla tematu Jednostki. Główną innowacją jest konceptualizacja ramy nauczania odpowiedniej dla tematu Jednostki. 16

Uczniowie i metody nauczania mieszanego: praktyki krajowe Zaangażowani interesariusze i ich wpływ Wypracowane dobre praktyki Rekomendacje dla przyszłych realizatorów kształcenia i szkolenia zawodowego Uczniami greckich Kursów Pilotażowych byli głownie rolnicy, którzy niedawno przekształcili swoje gospodarstwa na ekologiczne. Mężczyźni o wykształceniu podstawowym stanowili 90% z nich. W Kursach Pilotażowych zastosowano zarówno metody formalne, jak i nieformalne. Za pomocą metod formalnych przeprowadzono zajęcia w sali lekcyjnej przekazujące wiedzę teoretyczną na temat ekologicznego zarządzania zwierzętami hodowlanymi. W części nieformalnej przeprowadzono zajęcia na zewnątrz, takie jak wizyty w gospodarstwach ekologicznych i u przedsiębiorców produkujących żywność ekologiczną. Doświadczenia zdobyte w gospodarstwach rolnych podczas Kursów Pilotażowych umożliwiły uczniom bezpośrednią ocenę potencjału wdrożenia ekologicznego zarządzania zwierzętami hodowlanymi. Ostatnia część (e-learning) nawiązywała do działań związanych z nauczaniem formalnym i nieformalnym. Interesariusze związani z tematem projektu byli zaangażowani w kształcenie i szkolenie zawodowe głównie poprzez kilka powstałych grup networkingowych. Ich wkład pozwolił wywrzeć bezpośredni wpływ na stworzenie Programu Nauczania. Wykorzystano ich doświadczenia w zakresie wiedzy, umiejętności i kompetencji niezbędnych do zdobycia w ramach kształcenia i szkolenia zawodowego, kształtując w ten sposób ramy realizacji Kursów Pilotażowych i rozpoznając potencjalne przeszkody i trudności. Wypracowano dobre praktyki w zakresie nowatorskiego podejścia do organizacji pomieszczeń inwentarskich w ekologicznej produkcji zwierzęcej oraz wymagań paszowych zapewniających optymalizację zdrowia zwierząt. Główne rekomendacje dla przyszłych realizatorów kształcenia i szkolenia zawodowego dotyczą procedur tworzenia programu kształcenia i szkolenia zawodowego w oparciu o wszystkie niezbędne etapy planowania, opisywania i realizacji ramy profilu zawodowego związanego z ekologicznym zarządzaniem zwierzętami hodowlanymi. Na każdym etapie zalecane jest duże zaangażowanie interesariuszy i ekspertów, aby zapewnić kompletne i holistyczne zgłębienie tematu i określenie niezbędnej wiedzy, umiejętności i kompetencji. Ponadto należy przeanalizować wcześniejsze lub podobne działania w obszarze kształcenia i szkolenia zawodowego, aby porównać wiedzę i doświadczenia wynikające z wcześniej wypracowanych ram nauczania. Transfer i odniesienie treści nowego i innowacyjnego programu nauczania do NQF/RQF lub innych odpowiednich narzędzi krajowych w przedmiotowym sektorze Ocena odbyła się na podstawie pisemnego testu wielokrotnego wyboru i obserwacji trenerów. Trener greckich Kursów Pilotażowych, dr A. Stefanakis, dokonał ewaluacji, wybrał i przygotował kryteria oceny wiedzy, umiejętności i kompetencji zdobytych przez uczniów 17

Ocena efektów uczenia się: opracowane metody podczas Kursów Pilotażowych w zakresie konkretnego profilu zawodowego. Takie podejście pozwoliło na zapewnienie jasnego kontekstu, aktualności, autentyczności oraz adekwatności programu nauczania, a także na identyfikację luk pomiędzy osiągniętymi efektami uczenia się a dodatkowymi umiejętnościami, wiedzą i kompetencjami uczniów. Część formalna i nieformalna (zajęcia w sali lekcyjnej i na zewnątrz) zostały ocenione osobno. Wymagania EQF i ECVET: środki i wskaźniki Biorąc pod uwagę czas trwania Kursu Pilotażowego LivOrg, w tym uczenie formalne i nieformalne zmierzające do uzyskania określonej wiedzy, umiejętności i kompetencji w zakresie ekologicznej produkcji zwierzęcej, Grecki Kurs Pilotażowy LivOrg umożliwia zdobycie około 3 punktów EVCET. Obliczenia liczby punktów dokonano na podstawie formalnego systemu ECVET, standardów Unii Europejskiej i liczby punktów ECVET przypadających na cały rok kształcenia i szkolenia zawodowego. Możliwość transferu: wpływ i środki podjęte w kraju w celu transferu nowych lub zaadaptowanych programów nauczania zawodowego do Krajowych / Regionalnych Ram Kwalifikacji lub innych odpowiednich dla sektora narzędzi oraz jak partner zamierza kontynuować procedury po zakończeniu finansowanie UE Przede wszystkim, w odniesieniu do greckiej NQF należy podkreślić, że składa się ona z 8 poziomów odpowiadających wszystkim typom kwalifikacji. Kwalifikacje te są opisane w kontekście efektów uczenia się, które są zakwalifikowane na różnych poziomach. Grecja przygotowała również profile zawodowe we współpracy ze stowarzyszeniem składającym się z partnerów społecznych (pracowników i pracodawców) na podstawie wspólnej metodologii. Do dziś przygotowano i poddano certyfikacji 202 profile zawodowe, które mogą być wykorzystane w tworzeniu programów nauczania kształcenia i szkolenia zawodowego oraz standardów uznawania i certyfikowania kwalifikacji. Te cele nie zostały jeszcze osiągnięte, a profile są wciąż wykorzystywane tylko w ograniczonym stopniu. Jeden z nich dotyczy stanowiska kierownik ds. zarządzania i marketingu produktów ekologicznych, jednak profil ten mógłby być powiązany z Programem Nauczania LivOrg tylko w minimalnym zakresie. Biorąc pod uwagę powyższe informacje, MAICh zorganizowała Grupę Zadaniową składającą się z interesariuszy. Celem Grupy Zadaniowej było przygotowanie konkretnej propozycji uznania i transferu osiągnięć pomiędzy partnerami, poprzez opracowanie metod zgodnych z systemem ECVET w obszarze umiejętności związanych z ekologicznym zarządzaniem zwierzętami hodowlanymi. Grecka Grupa Zadaniowa skupiła się na następujących tematach: efekty uczenia się, transfer i uznanie osiągnięć, metody zgodne z systemem ECVET, mobilność szkolenia, pracy i przedsiębiorczości w obszarze rolnictwa ekologicznego, ze szczególnym uwzględnieniem ekologicznego zarządzania zwierzętami hodowlanymi. Krajowa Grupa Zadaniowa przygotowała i podpisała Porozumienie projektowe na rzecz ekologicznego zarządzania zwierzętami hodowlanymi, a następnie przekazała je greckiej agencji 18

odpowiedzialnej za uznawanie efektów kształcenia i szkolenia zawodowego (EOPPEP). 3.3. Krajowe studia przypadku LivOrg - Estonia Przygotowanie i wdrożenie na poziomie krajowym szkolenia zawodowego w zakresie ekologicznego zarządzania zwierzętami hodowlanymi w praktyce Zapotrzebowanie na umiejętności określono na podstawie: Zapotrzebowanie na umiejętności - cennych informacji o potrzebach edukacyjnych w sektorze ekologicznym dostarczonych głównie przez Centrum Badawcze Rolnictwa Ekologicznego i Estońską Fundację Rolnictwa Ekologicznego, - wniosków i wyników analiz przeprowadzonych w poprzednich projektach (np. LOVEt) - wkładu TOP Team, który wspierał, koordynował i uzupełniał planowanie i analizę zapotrzebowania na umiejętności w ramach projektu LivOrg. Jednostka 1 Jednostka 2 Jednostka 3 Jednostka 4 Umiejętności: innowacje i jednostki efektów uczenia się 1. Zapobieganie chorobom i alternatywne metody leczenia - Główne efekty uczenia się: Zrozumienie 2. Karmienie i pomieszczenia inwentarskie w ekologicznej produkcji zwierzęcej - Główne efekty uczenia się: Znajomość zasad ekologicznej produkcji 3. Tworzenie Planu Działań Certyfikacji Ekologicznej dla przekształcanej firmy - Główne efekty uczenia się: Zrozumienie ram prawnych w zakresie rolnictwa 4. Zasady zdrowia i bezpieczeństwa w ekologicznym zarządzaniu zwierzętami hodowlanymi - Główne efekty uczenia się: Zrozumienie głównych 19

Uczniowie i metody nauczania mieszanego: praktyki krajowe Zaangażowani interesariusze i ich wpływ zagadnień z zakresu zapobiegania chorobom i leczenia zwierząt w ekologicznej produkcji zwierzęcej; Ewaluacja różnych systemów hodowli zwierząt na podstawie ich szkodliwości dla zdrowia zwierząt; Porównanie różnych systemów produkcji w zakresie ich bezpieczeństwa dla zdrowia. zwierzęcej; Umiejętność komentowania zasad ekologicznej produkcji zwierzęcej w praktyce podczas obserwacji pracy w gospodarstwie; Raportowanie nt. dopasowania warunków gospodarstwa do standardów ekologicznych. ekologicznego w UE, a także odpowiednich krajowych aktów prawnych; Określenie wymogów prawnych w zakresie ekologii oraz standardów certyfikacji i dostosowania do nich danego gospodarstwa. zasad zdrowego i bezpiecznego zarządzania; Priorytetowe zarządzanie zdrowiem i bezpieczeństwem w miejscu pracy (w gospodarstwie ekologicznym) oraz posługiwanie się odpowiednim sprzętem. - Uczestnikami byli głównie uczniowie, ale także młode pokolenie rolników i innych entuzjastów zainteresowanych ekologiczną produkcją zwierzęcą. - Treść Jednostek Szkoleniowych została przekazana i oceniona za pomocą metodologii zintegrowanego, elastycznego nauczania mieszanego w kontekście formalnym i nieformalnym: w sali lekcyjnej (30 godzin), na zewnątrz / w gospodarstwie rolnym (45 godzin) i poprzez e-learning (5 godzin). - Podczas zajęć w terenie uczniowie odwiedzili pięć gospodarstw w całej Estonii. - Przedstawiciele organizacji głównych interesariuszy byli zaangażowani w tworzenie i rekomendowanie programu kształcenia i szkolenia zawodowego. - Cenne informacje o potrzebach edukacyjnych w sektorze ekologicznym zostały dostarczone głównie przez Centrum Badawcze Rolnictwa Ekologicznego i Estońską Fundację Rolnictwa Ekologicznego. - Wielu rolników ekologicznych brało aktywny udział we wdrażaniu części Kursu Pilotażowego prowadzonej na zewnątrz. - Estoński Uniwersytet Nauk Przyrodniczych jako główny interesariusz sektora edukacji zrealizował Kurs Pilotażowy, co pozwoli 20

wdrażać rezultaty projektu również w przyszłości. Wypracowane dobre praktyki - Dobre pomysły, doświadczenia i treść kursu zostały udostępnione partnerom. - Nowe i cenne kontakty zostały nawiązane pomiędzy uniwersytetem a ekologicznymi producentami. Rekomendacje dla przyszłych realizatorów kształcenia i szkolenia zawodowego - Staranne planowanie na etapie przygotowywania kursu ułatwiło i uatrakcyjniło proces nauczania, a także ułatwiło uczniom naukę. - Należy upewnić się, że podczas wizyt u rolników uczniowie mają wystarczająco dużo czasu na obejrzenie gospodarstw, uzyskanie niezbędnych odpowiedzi na swoje pytania i zapisanie najważniejszych informacji. - W ramach zajęć w gospodarstwach należy również przewidzieć czas na przygotowanie raportu ze szkolenia i ewaluację efektów uczenia się. - Wydaje się, że przyznane 3 punkty ECTS to niewiele i jeżeli kurs będzie kontynuowany, to powinien obejmować więcej godzin niezależnego nauczania, co skutkowałoby przyznaniem większej liczby punktów. Transfer i odniesienie treści nowego i innowacyjnego programu nauczania do NQF/RQF lub innych odpowiednich narzędzi krajowych w przedmiotowym sektorze Ocena efektów uczenia się: opracowane metody Wymagania EQF i ECVET: środki - Wykorzystano wiele metod oceny, z których każda koncentrowała się na przedstawieniu osiągniętych przez uczestników efektów uczenia się. - Każdy uczeń musiał przygotować pisemny raport zawierający portfolio wraz ze szczegółowym opisem każdego odwiedzonego gospodarstwa. - Aby upewnić się, że ocena nauczania odbywa się na wyższym poziomie, niż tylko na podstawie zrozumienia, oceniono także analizę krytyczną i ewaluację uczestników. Pisemne portfolio zawiera wyjaśnienie zidentyfikowanych problemów, a także propozycje rozwiązań opracowane przez uczestników. - Kolejne oceny odbyły się na podstawie wypełnionych kwestionariuszy on-line, zawierających samoocenę i analizę rezultatów tych kwestionariuszy przeprowadzoną przez uczestników. - Realizacja programu nauczania oceniana jest według systemu punktowego ECTS 6. Jeden punkt odpowiada 26 godzinom nauki, włączając lekcje kontaktowe (w tym e-learning), zajęcia praktyczne (w tym praktyki), niezależną pracę i ocenę efektów uczenia się. - W przypadku Kursu Pilotażowego LivOrg zrealizowano 80 godzin nauczania (bezpośredniego), więc uczestnicy powinni otrzymać 6 ang. European Credit Transfer System Europejski System Transferu Punktów 21

i wskaźniki 3 punkty ECTS (wyłączając pracę samodzielną). Możliwość transferu: wpływ i środki podjęte w kraju w celu transferu nowych lub zaadaptowanych programów nauczania zawodowego do Krajowych / Regionalnych Ram Kwalifikacji lub innych odpowiednich dla sektora narzędzi oraz jak partner zamierza kontynuować procedury po zakończeniu finansowanie UE - Metody i treści opracowanego programu kształcenia i szkolenia zawodowego LivOrg będą stosowane przez Estoński Uniwersytet Nauk Przyrodniczych w przyszłości, aby podnosić jakość i atrakcyjność kursu dotyczącego ekologicznej produkcji zwierzęcej. Goście i studenci zewnętrzni również mogą uczestniczyć w kursie. - Metody i treści Kursów Pilotażowych będą stosowane w bliskiej przyszłości, aby wspierać realizację krajowego projektu Transfer wiedzy i działania informacyjne (zgodnie z rozporządzeniem Komisji Europejskiej (UE) nr 702/2014) w sektorze ekologicznym. - Program kształcenia i szkolenia zawodowego LivOrg może być stosowany przez inne krajowe instytucje edukacyjne lub ekologiczne w celu przygotowania lub aktualizacji programów nauczania lub kursów dotyczących rolnictwa ekologicznego. - Sieci uniwersytetów NOVA 7 i BOVA 8 mogą wykorzystać treść kursów do stworzenia wspólnych międzynarodowych kursów rolnictwa ekologicznego. 7 ang. Nordic Forestry, Veterinary and Agricultural University - Uniwersytet Leśnictwa Północnego, Weterynarii i Rolnictwa 8 ang. Baltic Forestry, Veterinary and Agricultural University - Uniwersytet Leśnictwa Bałtyckiego, Weterynarii i Rolnictwa 22

3.4. Krajowe studia przypadku LivOrg - Włochy Przygotowanie i wdrożenie na poziomie krajowym szkolenia zawodowego w zakresie ekologicznego zarządzania zwierzętami hodowlanymi w praktyce Bazując na wcześniejszych doświadczeniach lokalnych i europejskich w rolniczym sektorze biznesu oraz na wniosku o dofinansowanie projektu, członkowie włoskiego TOP Team już od pierwszego etapu realizacji projektu LivOrg pracowali nad zbadaniem głównych wymagań i poszukiwanych umiejętności, aby następnie określić i przygotować Jednostki Szkoleniowe (analiza kontekstowa). Przygotowali oni pierwszy dokument (Ramę Kompetencji), w którym zgromadzono potrzebne umiejętności i jednostki efektów uczenia się jako część składową nowej kwalifikacji zawodowej, składającej się ze spójnego zestawu wiedzy, umiejętności i kompetencji (poziom 4 EQF), która może być oceniona i zwalidowana. Potrzebne umiejętności oraz obszary szkolenia przeanalizowane i uzgodnione z innymi partnerami i lokalnymi interesariuszami przedstawiono poniżej: Zapotrzebowanie na umiejętności 1. Określono cztery główne obszary szkolenia: o Zarządzanie zdrowiem zwierząt; o System rolnictwa ekologicznego produkcja zwierzęca; o Certyfikacja ekologiczna; o Zdrowie i bezpieczeństwo w miejscu pracy (w gospodarstwie rolnym). 2. Umiejętności i wiedza specjalistyczna do nabycia poprzez realizację jednostek szkoleniowych: o o o o Zapobieganie chorobom w ekologicznej produkcji zwierzęcej; Leczenie weterynaryjne w ekologicznej produkcji zwierzęcej; Pasza i karmienie; Pomieszczenia inwentarskie; Standardy, organy i zasady certyfikacji ekologicznej; 23

o o Zasady i wyposażenie służące utrzymaniu zdrowia i bezpieczeństwa w miejscu pracy (w gospodarstwie rolnym); Postawy przedsiębiorcze i duch przedsiębiorczości w pracy w rolnictwie ekologicznym (obszar przejściowy). Po realizacji wyżej opisanego etapu badania i analizy TOP Team był również zaangażowany w przygotowanie treści szkolenia przy wsparciu strategicznych i kluczowych interesariuszy, a także wspierał członków jednostki monitorującej w ocenie i ewaluacji osiągniętych efektów uczenia się. Podczas całego okresu realizacji projektu TOP Team promował projekt i wspierał proces transferu i wykorzystania możliwych do przekazania rezultatów projektu. W tym procesie członkowie Strategicznej Grupy Kontaktowej wzmacniali sojusz pomiędzy realizatorami kształcenia i szkolenia zawodowego, rynkiem pracy a partnerami społecznymi. Jednostka 1 Jednostka 2 Jednostka 3 Jednostka 4 W zakresie Jednostki 1 W zakresie Jednostki 2 W zakresie Jednostki 3 W zakresie Jednostki 4 Umiejętności: innowacje i jednostki efektów uczenia się Zapobieganie chorobom i alternatywne metody leczenia podkreślamy następujące innowacyjne umiejętności, wiedzę i kompetencje, nad którymi pracowaliśmy we Włoszech: A) Wiedza - Zrozumienie zagadnień z zakresu zapobiegania chorobom i leczenia w ekologicznej produkcji zwierzęcej; - Znajomość dozwolonych substancji czyszczących i Karmienie i pomieszczenia inwentarskie w ekologicznej produkcji zwierzęcej podkreślamy następujące innowacyjne umiejętności, wiedzę i kompetencje, nad którymi pracowaliśmy we Włoszech: A) Wiedza - Znajomość typów podłoża i pomieszczeń inwentarskich odpowiednich dla różnych gatunków zwierząt; Tworzenie Planu Działań Certyfikacji Ekologicznej dla przekształcanej firmy podkreślamy następujące innowacyjne umiejętności, wiedzę i kompetencje, nad którymi pracowaliśmy we Włoszech: A) Wiedza - Zrozumienie ram prawnych UE dla rolnictwa ekologicznego, a także związanego z nimi prawa krajowego; - Znajomość głównych Zasady zdrowia i bezpieczeństwa w ekologicznym zarządzaniu zwierzętami hodowlanymi podkreślamy następujące innowacyjne umiejętności, wiedzę i kompetencje, nad którymi pracowaliśmy we Włoszech: A) Wiedza - Rozumienie przepisów prawa (w tym krajowego). - Znajomość ryzyk bezpieczeństwa towarzyszących zasadom ekologicznej produkcji 24

dezynfekujących budynki produkcyjne i sprzęt; B) Umiejętności - Ewaluacja różnych systemów hodowli zwierząt na podstawie ich szkodliwości dla zdrowia zwierząt; - Wybór substancji stosowanych do spełnienia wymogów higieny; C) Kompetencje - Zaproponowanie odpowiedniego (pozaweterynaryjnego) leczenia w celu zapewnienia zdrowia zwierząt i jakości produktu. B) Umiejętności - Umiejętność komentowania zasad ekologicznej produkcji zwierzęcej w praktyce podczas obserwacji pracy w gospodarstwie; C) Kompetencje - Raportowanie nt. dopasowania warunków gospodarstwa do standardów ekologicznych. ograniczeń i wymagań prawnych w UE dla ekologicznej produkcji zwierzęcej; - Znajomość kroków prowadzących do certyfikacji ekologicznej gospodarstwa; A) Umiejętności - Ewaluacja organów certyfikujących z technicznego i finansowego punktu widzenia; - Określenie wymogów prawnych w zakresie ekologii oraz standardów certyfikacji i dostosowania do nich danego gospodarstwa; - Ewaluacja potrzeb szkolenia personelu związanych z przejściem na produkcję ekologiczną; B) Kompetencje - Wybór organu certyfikującego zwierzęcej B) Umiejętności - Poprawne użycie substancji dozwolonych przez przepisy dot. ekologii; - Poprawne użycie maszyn / urządzeń w ekologicznym gospodarstwie rolnym; C) Kompetencje - Priorytetowe zarządzanie zdrowiem i bezpieczeństwem w miejscu pracy (w gospodarstwie ekologicznym) oraz posługiwanie się odpowiednim sprzętem. 25